سانسور سریال"یوسف" در شبکه ماهواره ای صدا و سیما
شبكه تلويزيوني "الكوثر" وابسته به صداوسيماي جمهوري اسلامي ايران، بخشي از مجموعه "يوسف پيامبر(ع)" را با حذفياتي پخش كرد.
به گزارش خبرگزاري فارس، شبكه تلويزيوني "الكوثر" صداوسيماي جمهوري اسلامي ايران كه برنامه‌هاي خود را به زبان عربي پخش مي‌كند، حدود 3 دقيقه و نيم از قسمت ششم مجموعه تلويزيوني يوسف پيامبر(ع) را حذف كرد.
بخش حذف‌شده مربوط به قسمتي است كه در آن، حضرت يوسف(ع) در قعر چاه با پيري روشن‌ضمير مواجه مي‌شود كه فرستاده خداوند است و به او مي‌آموزد كه براي رهايي از مشكلات، به رمز موعود در آخرالزمان كه در اعداد پنج و 14 نهفته است متوسل شود.
به نظر مي‌رسد حذف اين بخش به علت حساسيت‌برانگيز بودن آن براي مسلمانان اهل‌سنت بوده باشد اما سازمان صداوسيما هنوز هيچ توضيحي درباره علت اين اقدام و هماهنگي احتمالي براي حذف اين بخش با عوامل مجموعه نداده است.
اين در حالي است كه اكثر قريب به اتافق مخاطبان شبكه "الكوثر" و بالطبع بخش قابل توجهي از مخاطبان اين مجموعه را شيعيان عرب تشكيل مي‌دهند كه پس از اين اقدام مسؤولان شبكه "الكوثر"، با انتشار يادداشت‌هايي در وبگاه‌ها و وبلاگ‌هاي خود و ترجمه نسخه فارسي چند دقيقه محذوف فيلم با زيرنويس عربي، به اين كار اعتراض كرده‌اند.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سريال يوسف پيامبر(ع) ـ 1
اين سلسه مطالب مروري اجمالي بر دنياي جلوه هاي بصري سينمايي به صورت تئوري دارد .اکنون برای آشکار شدن قابلیت های عملی این دستاورد به شرح سکانس ها و پلان های مرتبط در یکی از سریال های زنده تلویزیونی خواهیم پرداخت. سریال تلویزیونی «یوسف پيامبر(ع)» که اخيراً پخش آن از شبکه اول سیما شروع شده، پیش تولید آن از 5 سال قبل آغاز گردید و مراحل پس تولید آن نيز بیش از یکسال و چند ماه به طول انجامید. این سریال در نوع خود اولین نمونه ای است که به روش 35 میلیمتری با دوربین BL فیلمبرداری و جلوه های بصری آن نیز بر روی راش های اسکن شده با استاندارد 2k توسط استودیو صبا اجرا گردیده و مثال خوبی از انواع محسوس و نامحسوس جلوه های بصری از دیدگاه مخاطب است؛ پلان هایی که جلوه های بصری در آن پنهان و یا به طور محسوس آشکار هستند. فضاسازی ها، دکورهای مجازی، حذف و اضافات از انواع نامحسوس جلوه های بصری این سریال محسوب مي شوند که در تکثیر شهرها و روستاها و معماری های عظیمی چون اهرام کاربرد موثری داشته اند. خواب های این سریال از انواع محسوس به شمار می روند؛ همچون خواب حضرت یوسف و حضرت یعقوب، خواب زندانی ها و خواب فرعون.
*** نمای اکستریم لانگ شات روستای فدان (نامحسوس)
در نمای حرکت عرضی در کادر اکستریم لانگ شات از روستای فدان همان گونه که در تصاویر مربوطه مي توان ديد، روستا از نشانه¬های پشت صحنه پاکسازی شده، و خانه ها و نخل ها به طور زنده و متحرک تکثیر عرضی و عمقی پيدا كرده، نیمه ناقص معبد کامل شده و فضای اطراف آن نیز اصلاح گردیده است. از آنجا که پلان از نوع متحرک است، تراکینگ عناصر متحرک و تثبیت لرزش های دوربین جزو لاینفک مراحل اجرایی به شمار می روند.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سريال يوسف پيامبر(ع) ـ 1
پلان های آتش زدن محکوم (نامحسوس)
در نماهایی که قرار بر آتش زدن محکوم و بازی جادوگر در کنار آتش بوده، عملا امکان نزدیک شدن بازیگران به آتش وجود نداشت. از این رو، در این نماها حتی بدون نیاز به استفاده از پرده آبی، آتش با پلان اصلی ترکیب گردید. در این نماها پلان های آتش مستقل فیلمبرداری شده و با روش difference matte در پلان های مورد نظر جاسازی گردید. اصلاح نور و جنس آتش و ایجاد هورم از جمله اقداماتی هستند که برای ایجاد حس واقعی در این نماها کاربرد موثری داشته اند. از مزایای این روش برای ساخت و ترکیب آتش می توان از اکسپوز بهتر آتش جهت رویت آن در نور روز، بی خطر بودن اجرای این نماها برای بازیگران و تسریع در روند فیلمبرداری با روش تعریف شده نام برد.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سريال يوسف پيامبر(ع) ـ 1
خواب چوبدستی حضرت یوسف (ع) (محسوس)
خواب چوبدستی حضرت یوسف (ع) بر اساس اصل سند قرآنی طراحی و ساخته شده است. در این خواب كه حضرت در کودکی آن را می بیند، کنار برادرانش چوبدستی خود را در زمین فرو می کند و چوبدستی زنده شده، رشد کرده و به درخت تنومندی تبدیل می گردد و سایه بر سر او و برادرانش می افکند. این خواب در اجرای جلوه های بصری از نوع محسوس به شمار مي رود؛ زیرا هیچ چوب مرده ای در زماني کوتاه به درختی زنده و تنومند تبدیل نمی شود. عنصر درخت که قرار بود زنده و متحرک باشد، در این سکانس از نوع انیمیشن سه بعدی بوده که بر روی فیلم اصلی با روش کلید آلفا ترکیب گردیده است.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سريال يوسف پيامبر(ع) -2
در این قسمت به شرح جلوه های بصری قسمت پنجم تا نهم سریال تلویزیونی «یوسف پيامبر(ع)» می پردازیم. در این چهار قسمت، خواب گرگ ها، خواب ماه و ستاره ها، حضور شیطان نزد برادران، حضور فرشته در چاه و پلان توفان را بررسی خواهیم کرد.خواب گرگ ها که توسط حضرت یعقوب(ع) رویت می گردد، روایت تعقیب کودکی توسط یازده گرگ است که در نهایت کودک به دره ای سقوط می کند. بنا به نیاز داستان مبنی بر عدم تاکید بر چهره کودک، تصمیم گرفته شد تا اتفاق در فضای شب حادث گردد. از آنجا که نورپردازی فضاهای لانگ شات طبیعی در شب با القای نور مهتاب و عدم وجود نورهای موضعی، مشکلاتی از جمله رویت منابع نوری به کار رفته و عدم یکدستی نور در سراسر فضای تصویری را ایجاد می نماید، قرار شد تا فیلمبرداری در روز انجام گردد و سپس کل سکانس به شب تبدیل شود. از آنجا که نمای حضرت یعقوب از زاویه پایین فیلمبرداری می شد، از اين رو نیاز به رویت ستاره ها هم بود. بنابر این از تکنیک تراکینگ بهره گرفته و ستاره ها در نمای متحرک از حضرت یعقوب ترکیب شد. نکته بعدی که بسیار حائز اهمیت است عدم امکان حرکت چندین گرگ با هم در یک مسیر در جلوی دوربین است که برای ساخت این نماها از تکثیر گرگ ها در نماهای لانگ شات و کروماکی در نماهای بسته استفاده شد. در نمای سقوط کودک به دره نیز از ادواتی جهت مهار سقوط بازیگر استفاده شد تا به او آسیبی وارد نیاید و در نهایت همه آنها در تصویر نهایی حذف گردیدند.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سريال يوسف پيامبر(ع) -2
خواب خورشید و ماه و ستاره ها خواب حضرت یوسف (ع) است که در آن، حضرت خود را در بیابانی در تاریکی می یابد و متوجه فرود آمدن نوری از آسمان می گردد. این نور قصر و تخت پادشاهی را برای آن حضرت می سازد و فرشتگان او را دعوت به تخت پادشاهی
كرده و لباسش را به لباس پادشاهی مبدل می¬کنند. سپس آن حضرت متوجه فرود آمدن خورشید و ماه و یازده ستاره می گردد که به ايشان سجده می کنند. از نکات مهمی که در شکل دادن این سکانس وجود داشت، به تصویر کشیدن سجده خورشید و ماه و ستاره بود که پس از بررسی انواع حالات ممکن جهت انتقال بهترین تصویر، به این نتیجه رسیدیم که اجرامی چون خورشید و ماه و ستاره که در تصویر به شکل نور رویت می گردند، باید برای سجده هیبت انسانی بیابند. زیرا سجده مفهومی است که در هیبت انسانی برای مخاطب مفهوم خواهد بود. پس نورها به هیبتی انسانی مبدل شده و سپس سجده نمودند. تمامی فضاهای بیابان، سنتتیک و ساختگی است و انیمیشن فضای قصر بر اساس دکور موجود طراحی و اجرا گردیده است. هیبت های انسانی خورشید و ماه و ستاره نیز در فضای کروماکی فیلمبرداری شده و در پس زمینه سنتتیک، نیمی بیابان و نیمی قصر با انیمیشن فرود نورها ترکیب شدند.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سریال یوسف پیامبر(ع) ـ 3
در این قسمت به شرح موردی جلوه های بصری قسمت های نهم تا شانزدهم از سریال «یوسف پيامبر(ع)» می پردازیم و جهت خلاصه گویی از تکرار مواردی چون تکثیر نما های لانگ شات در شهرها و اصلاح رنگ آسمان و درج ابر و حذف و اضافه آکسسوار صحنه پرهیز می نماییم.
اولین مورد، خواب یکی از همراهان حضرت یوسف در سفر به مصر است که آن شخص بی آن که بداند یوسف پیامبر است، در خواب می بیند که این کودک سوار بر شتر از بیابانی بی آب و علف، زیر آفتاب سوزان مي گذرد؛ در حالی که ابری بر سرش سایه افکنده و صحرا پشت پای شترش سرسبز می شود. این سکانس در چهار نما طراحی و ساخته شده که در اینجا به توضیح نماهای لانگ شات بسنده می کنیم.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سريال يوسف پيامبر(ع) -3
نماهای متفاوتی از بالکن قصر زلیخا که در چندین سکانس روز و شب به کار رفته است. فضای خارج بالکن کاملا کروماکی بوده و نمای بیرون بالکن به طور کامل در چندین لایه از درخت ها، رود نیل، کوه ها، اهرام و آسمان ابری روز یا شب ساخته و ترکیب گردیده است.
مطالعه موردي جلوه هاي بصري: سريال يوسف پيامبر(ع) -3
کلاغ ها، گاوها و گندم ها مهمترین موارد جلوه های بصری از قسمت 21 تا 24 سریال حضرت یوسف هستند. آنچه درمورد این سوژه ها اهمیت دارد فتورئالیسم بکار رفته در طراحی و متحرکسازی این مدلهای کاملا سه بعدی است .اکنون نمونه های عملی فتورئالیسم را در سریال حضرت یوسف مرور خواهیم نمود.
کلاغها
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
یکی از زندانیان همراه حضرت یوسف در خواب می بیند که سبدی از نان بر سر دارد و پرندگان از آن سبد نان میخورند، حضرت یوسف خواب زندانی را تعبیر می کند و در بیداری زندانی بر سردار مجازات آویخته شده و پرندگان از سرش تغذیه می کنند. از آنجا که در ادامه داستان قرار بود پرندگان از سر زندانی آویخته تغذیه کنند کلاغ بعنوان پرنده مناسب این نقش انتخاب شد. و چون کلاغ به هیچ وجه تحت کنترل نبوده و امکان فیلمبرداری از مجموعه کنترل شده ای از آنها وجود ندارد، تصمیم گرفتیم تا آنها را بطور سه بعدی بسازیم و متحرک کنیم.
با فیلمبرداری از چند کلاغ نمونه هایی از جنس بال و پر و حرکات داخلی و بال زدن آن را ثبت کردیم و ابتدا مدلی کاملا سه بعدی منطبق بر کلاغ سوژه ساختیم و با پرهای نمونه برداری شده از خود کلاغ مدل سه بعدی را جنسیت دادیم. جنسیت شامل لایه های رنگی و واکنشی به نور بودند تا پرها در زوایای مختلف همان تاثیرپذیری واقعی را نسبت به نور داشته باشند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سپس مدل استاتیک ساخته شده را برای حرکات درونی متناسب کردیم. برای این منظور اسکلتی مشابه اسکلت پرنده در درون آن کارگذاشتیم تا کلاغ ما بتواند بالهایش را باز و بسته کند، سرش را حرکت دهد، منقارش را باز کند و ...
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سپس بر اساس حرکاتی که از کلاغ بر چشم بیننده آشناست کلاغ را متحرک نموده و در نماهای مورد نیاز تعدادی از آنها را در کنار هم پرواز دادیم ...
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
موضوع مهم در مورد پرواز کلاغها این بود که همچون تمام حرکات آشنا برای چشم بیننده این پرواز باوجودیکه حقیقی نیست ولی باید واقعی به نظر برسد و بیننده کلاغ را غیرواقعی یا جدا از صحنه نبیند و از سوی دیگر هیچیک از کلاغها مشابه دیگری بال نزند و تکرار در حرکات آنها ساختار طبیعی داشته باشد. از این رو حرکت هر کدام از کاغها مستقل و جدا از دیگری ساخته شد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مورد مهم دیگر در در تمام انیمیشنهای فتورئالیستیک باید مورد توجه قرار گیرد نورپردازی است. همانطور که در قسمتهای ابتدایی ذکر شد برای باور پذیری بیشتر سوژه سنتتیک به نمای رئال باید از نور محیط اصلی الگوبرداری شده و در نمای انیمیشنی همان خصوصیات از جمله نوع، جهت، شدت و رنگ نور برای نورپردازی سوژه سنتتیک بکار گرفته شود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
کلاغها
یکی از زندانیان همراه حضرت یوسف در خواب می بیند که سبدی از نان بر سر دارد و پرندگان از آن سبد نان میخورند، حضرت یوسف خواب زندانی را تعبیر می کند و در بیداری زندانی بر سردار مجازات آویخته شده و پرندگان از سرش تغذیه می کنند. از آنجا که در ادامه داستان قرار بود پرندگان از سر زندانی آویخته تغذیه کنند کلاغ بعنوان پرنده مناسب این نقش انتخاب شد. و چون کلاغ به هیچ وجه تحت کنترل نبوده و امکان فیلمبرداری از مجموعه کنترل شده ای از آنها وجود ندارد، تصمیم گرفتیم تا آنها را بطور سه بعدی بسازیم و متحرک کنیم.
با فیلمبرداری از چند کلاغ نمونه هایی از جنس بال و پر و حرکات داخلی و بال زدن آن را ثبت کردیم و ابتدا مدلی کاملا سه بعدی منطبق بر کلاغ سوژه ساختیم و با پرهای نمونه برداری شده از خود کلاغ مدل سه بعدی را جنسیت دادیم. جنسیت شامل لایه های رنگی و واکنشی به نور بودند تا پرها در زوایای مختلف همان تاثیرپذیری واقعی را نسبت به نور داشته باشند.
سپس مدل استاتیک ساخته شده را برای حرکات درونی متناسب کردیم. برای این منظور اسکلتی مشابه اسکلت پرنده در درون آن کارگذاشتیم تا کلاغ ما بتواند بالهایش را باز و بسته کند، سرش را حرکت دهد، منقارش را باز کند و ...
سپس بر اساس حرکاتی که از کلاغ بر چشم بیننده آشناست کلاغ را متحرک نموده و در نماهای مورد نیاز تعدادی از آنها را در کنار هم پرواز دادیم.
موضوع مهم در مورد پرواز کلاغها این بود که همچون تمام حرکات آشنا برای چشم بیننده این پرواز باوجودیکه حقیقی نیست ولی باید واقعی به نظر برسد و بیننده کلاغ را غیرواقعی یا جدا از صحنه نبیند و از سوی دیگر هیچیک از کلاغها مشابه دیگری بال نزند و تکرار در حرکات آنها ساختار طبیعی داشته باشد. از این رو حرکت هر کدام از کاغها مستقل و جدا از دیگری ساخته شد.
مورد مهم دیگر در در تمام انیمیشنهای فتورئالیستیک باید مورد توجه قرار گیرد نورپردازی است. همانطور که در قسمتهای ابتدایی ذکر شد برای باور پذیری بیشتر سوژه سنتتیک به نمای رئال باید از نور محیط اصلی الگوبرداری شده و در نمای انیمیشنی همان خصوصیات از جمله نوع، جهت، شدت و رنگ نور برای نورپردازی سوژه سنتتیک بکار گرفته شود.
گندم ها
خواب گندم یکی از خوابهای اصلی در سریال حضرت یوسف است. فرعون در خواب می بیند که هفت گندم زرد هفت گندم سبز را بیمار و نابود می کنند. از آنجا که گندمهای زرد حس گندم رسیده را دارد برای انتقال حس بیماری و قحطی از گندمهای رنگ پریده و کم دانه استفاده شده تا این حس منتقل شود. مدل سه بعدی گندم ها با جزئیات بالا ساخته شدند و جنسیت گندم از نمونه های واقعی استخراج شده و مدل سه بعدی گندم با جنسیت کامل تکمیل گردید.
از آنجا که این گندم ها باید حرکت کرده و بدور یکدیگر می پیچیدند نیازمند اسکلتی حرکتی بودند. که این اسکلت به ساختار مدل آنها اضافه گردید. و مورفهای حرکتی که جهت ایجاد حس نسیمی ملایم برای دور شدن از ایستایی گندم ها و افزایش باورپذیری به نما اضافه گردیدند. در پایان سکانس نیز انیمیشن ذره ای برای نابودی کلیه گندم های بیمار بکار رفته است.
