◄◄ تاپیک جامع تغذیه؛ بهداشت و سلامت عمومی ►►

سلامت جنسی در هر سنی مهم است. این مقاله به اثرات سالمندی بر توانایی های جنسی و اینکه چه کارهایی می توانید بکنید که پس از ۵۰ سالگی زندگی جنسی فعالی داشته باشید، می پردازد...
اگرچه معمولا تصور بر این است که زندگی جنسی فعال مربوط به دوران جوانی است اما پزشکان می گویند این نیاز سن و سال نمی شناسد. ممکن است در سنین بالا فعالیت جنسی به حد دوران ۲۰ سالگی شما نباشد، اما هنوز می تواند مانند قبل باعث رضایت شما شود.
هنگامی که با تغییرات جسمی و عاطفی سالمندی روبه رو می شوید، ممکن است احساس کنید که آمادگی مواجهه با آنها را ندارید، از جمله ممکن است برخلاف دوران جوانی در مورد توانایی جنسی خود به تردید بیفتید. برای اینکه زندگی جنسی رضایت بخشی را ادامه دهید، با همسرتان صحبت کنید. زمان های خصوصی برای خود و همسرتان کنار بگذارید و افکار و احساسات تان را در مورد امور جنسی برای یکدیگر بیان کنید. در مورد آنچه از لحاظ جسمی یا عاطفی در فعالیت جنسی تجربه می کنید، صادق باشید. بسیاری از زوج های سالمند می خواهند بدانند چگونه می توانند به میزان برانگیختگی و فعالیت جنسی که در دهه ۲۰، ۳۰ و اوایل دهه ۴۰ زندگی تجربه کردند، برسند. به جای غرق شدن در خاطرات گذشته، راه هایی را پیدا کنید که هم اکنون تجربه جنسیتان را به حد مطلوب برساند.
● اثر سن بر سلامت جنسی مردان
تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) نقشی کلیدی در تجربه جنسی مردان ایفا می کند. میزان تستوسترون در اواخر دوره نوجوانی به حداکثر خود می رسد و بعد به تدریج کاهش می یابد. اغلب مردان تا ۶۰ تا ۶۵ سالگی متوجه تفاوت پاسخ جنسی شان می شوند. مدت طولانی تری برای نعوظ آلت لازم است و شدت آن هم کمتر می شود. ممکن است مدت بیشتری طول بکشد که برانگیختگی کامل جنسی ایجاد شود و مرد ارگاسم و انزال را تجربه کند. اختلال کارکرد نعوظی نیز شایع تر می شود. داروهایی مانند ویاگرا، لویترا و سیالیس ممکن است به مردان برای رسیدن به نعوظ کافی برای فعالیت جنسی کمک کنند.
● اثر سن بر سلامت جنسی زنان
تولید استروژن (هورمون جنسی زنانه) با نزدیک شدن زن به سن یائسگی کاهش می یابد. در نتیجه در اغلب زنان میزان نرم شدگی طبیعی واژن کاهش می یابد که می تواند بر ارضای جنسی تاثیرگذار باشد. در حالی که برخی از زنان در سن یائسگی به علت نداشتن نگرانی از بارداری ممکن است از فعالیت جنسی لذت بیشتری ببرند، در برخی دیگر از زنان به علت تغییرات طبیعی که در شکل و اندازه بدن در این سنین رخ می دهد ممکن است، تمایلات جنسی کاهش یابد.
● بیماری های موثر بر سلامت جنسی
هر بیماری ای که بر سلامتی کلی فرد اثر گذارد بر کارکرد جنسی هم موثر است. بیماری هایی که دستگاه قلب و عروق را درگیر می کنند، فشار خون بالا، دیابت، اشکالات هورمونی، افسردگی و اضطراب و داروهایی که برای درمان این بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد بالقوه می توانند مشکلاتی از لحاظ سلامت جنسی در سنین بالا ایجاد کنند. برای مثال فشار خون بالا و برخی از داروهایی که برای درمان آن به کار می رود، می تواند بر توانایی برانگیختگی جنسی اثر بگذارد.
● اگر داروها بر سلامت جنسی شما اثر منفی گذاشته اند
برخی از داروها می توانند پاسخ جنسی، از جمله میل جنسی، توانایی برانگیختگی جنسی و اوج لذت جنسی (ارگاسم) را مهار کنند. اگر دچار عوارض جانبی جنسی یک دارو شده اید، با دکترتان مشورت کنید. ممکن است بتوان دارویی که عوارض جانبی جنسی کمتری داشته باشد، برای شما تجویز کرد. شرم و دستپاچگی نباید مانع آن شود که در این زمینه ازدکترتان کمک بخواهید و بدون مشاوره با دکترتان، دارویی را که او تجویز کرده است، قطع نکنید. اگر چند دارو مصرف می کنید، هر کدام از آنها ممکن است اثر متفاوتی بر کارکرد جنسی شما داشته باشد.
● تاثیر اعمال جراحی بر سلامت جنسی
هر عمل جراحی که در ناحیه لگن و دستگاه عصبی مرکزی (مغز و نخاع) انجام شود، ممکن است اثری گذرا ـ اما اغلب قابل توجه بر پاسخ جنسی شما بگذارد. اما بدن هم بنیه خاص خودش را دارد. پس از مدتی زمان دادن برای نقاهت و مراقبت مناسب، شما دوباره سلامت جنسی خود را باز می یابید.
● تفاوت میل جنسی زن و شوهر
تفاوت میزان میل جنسی یکی از نگرانی های عمده بسیاری از زوج هاست. ممکن است در نتیجه این تفاوت رابطه آنها شکلی قطبی به خود بگیرد. یکی از زوجین تماس جنسی را آغاز می کند و دیگری از آن پرهیز می کند. اگر شما از رابطه زناشویی اجتناب می کنید، باید مسوولیت میزانی از مشارکت در رابطه را به عهده بگیرید. اگر شما معمولا آغازگر رابطه هستید، به همسر خود بگویید به چه چیزی نیازدارید. اگر از جریحه دار کردن احساسات همسرتان نگران هستید، در مورد تجربه خودتان صحبت کنید. از جملاتی با مبتدای «من» استفاد کنید مثلا من فکر می کنم بدنم بهتر جواب می دهد اگر .... تا بحثتان با همسرتان باز شود. همچنین سعی کنید نحوه عمل بدن همسرتان را درک کنید تا بتوانید نوع تمایلات او را بپذیرید. به دنبال راه هایی باشید که نیازهای هردویتان را پوشش دهد.
● اگر یکی از همسران بیمار است یا مراقبت از دیگری را به عهده دارد
اگر شما بیمار شده اید، ممکن است تمایلات جنسیتان کاهش یابد. درد، ناراحتی، داروها یا نگرانی ممکن است بر میل جنسیتان سایه بیفکند. اگر نقش مراقب همسر بیمارتان را ایفا می کنید، میل جنسیتان ممکن است به علت استرس ناشی از پرداختن به نیازهای مربوط به مراقبت از همسرتان مختل شود. اگر مراقب همسرتان هستید، از این تغییر نقشتان آگاه باشید. راهی را پیدا کنید تا گاه به گاه نقش مراقب را کنار بگذارید و دوباره در نقش همسر قرارگیرید. به این ترتیب می توانید آرامش پیدا کنید و دوباره احساس کنید همسرتان دارد به شما می رسد. به این ترتیب می توانید رابطه جنسی ای که دو طرف را ارضا می کند داشته باشید.
● استفاده از منابع آموزشی
برای آگاهی از سلامت جنسی در نیمه دوم زندگی تان می توانید به کتاب هایی که در این زمینه نوشته شده مراجعه کنید. اگر شما و همسرتان نمی توانید مشکلتان را حل کنید، مشاوره با دکترتان ممکن است مفید باشد. دکترتان ممکن است توصیه های مفیدی را به شما بکند یا شما را به یک متخصص معرفی کند.

خیلی از ما به پاهای مان بی توجهیم و به آنها خوب رسیدگی نمی کنیم و با این حساب، دیگر جای تعجب نیست که از ناراحتی های متعدد پا رنج ببریم...
این نوشته، شما را با اصول مراقبت از پوست پا آشنا می کند.
مهم ترین اصل از اصول مراقبت پا، پوشیدن کفش مناسب است اما ظاهرا کمتر کسی به این موضوع توجه می کند. گزارش های متعدد پزشکی از نقاط مختلف جهان مشخص می کند که خیلی از بچه ها کفش هایی را می پوشند که واقعا برای شان تنگ است. یک تحقیق نشان داده است که ۴۰ درصد دختران جوان مورد تحقیق، در سن ۱۰ سالگی «پای بد» داشته اند. تغییر شکل انگشت بزرگ، پینه بستن پا، شاخی شدن پوست پا، میخچه، ناخن فرورفته در زیر پوست و تغییر شکل ناخن ها و به علاوه سردردها و پادردها، همه ناشی از کفش های نامناسب بوده اند.
مطمئنا مراقبت مرتب از پوست پا باید شامل شست وشوی روزانه باشد، مگر اینکه پاهای تان به دلایلی خشک و پوسته پوسته شده باشند. پس از شست وشو، پاها و بین انگشتان تان را به دقت و به طور کامل خشک کنید. بلافاصله تا پاها کاملا خشک نشده اند، کفش نپوشید. قارچ پا و باکتری، محیط گرم و مرطوب را دوست دارند.
پاها غدد عرق زیاد و فعالی دارند و غدد چربی آنها نسبتا کم است و بنابراین خشکی پا ممکن است مشکل ایجاد کند (در کف پا غدد چربی وجود ندارد). مالیدن کِرِم روزانه برای خشکی مفرط پا مفید است. همچنین بهتر است از فرآورده های مخصوص پا که اثر خنک کنندگی و طراوت افزایی دارند، استفاده شود.
حداقل هفته ای یک بار هنگام استحمام توجه ویژه ای به پاهایتان داشته باشید. پس از آنکه پا به وسیله آب گرم نرم شد، به ملایمت، نواحی ضخیم و ناهموار کف و پاشنه را با یک سنگ پا، تمیز و صاف کنید و سپس کِرِم بمالید. اگر اختلال عروق خونی یا بی حسی در پا دارید (به علت ناراحتی های عصبی یا دیابت) در استفاده از سنگ پا و افراط در تمیز کردن پا بیشتر احتیاط کنید.
پودر پا از سایش پا پیشگیری کرده و عرق را نیز جذب می کند. پودر پا شبیه تالک معمولی و پودر بدن است. علاوه بر اینکه ترکیب سنگین تری داشته و قدرت جذب آن بیشتر است، حاوی مواد ضدعفونی کننده و قابض نیز هست.
جوراب های تان را هر روز عوض کنید و یک جفت کفش را ۲ روز بیشتر به پا نکنید. کفش برای اینکه خشک شود و مجددا مورد استفاده قرار گیرد، یکی دو روز وقت لازم دارد.
به طور مرتب،ناخن های پای تان را پدیکور کنید و برای ناراحتی های پا مثل زگیل، میخچه و قارچ با متخصص پوست مشورت کنید. درمان خودسرانه ممکن است این ناراحتی ها را تشدید کند.
پوست زبر پاشنه، پینه ای است که به علت مالش کفش ایجاد می شود و در خانم های چاق که کفش بدون پاشنه به پا می کنند شایع تر است. آسان ترین راه از بین بردن پاشنه زبر، صاف کردن و تمیز کردن آن پس از گرم شدن پا با آب گرم در حمام است. نواحی ناصاف و خشن را به ملایمت با برس نرم یا سنگ پا بسایید و تمیز کنید. این کار باعث از بین رفتن سلول های مرده و پینه پا می شود. پس از حمام، کِرِم نرم یا پماد به ناحیه بمالید. پوشاندن نواحی کِرِم دار و چرب شده با ورقه پلاستیک یا گذاشتن کفی کمک بیشتری می کند. اگر پینه زبر خیلی زیاد و مقاوم باشد باید با متخصص پوست مشورت کنید.
سوزش پا ممکن است به علل زیادی ایجاد شود. در اغلب موارد ناشی از سایش و تعریق پاست. شرح مکانیسم آن مشکل است اما به نظر می رسد به مجموعه عرق، سایش و ترک که در ورزشکاران سنین دبیرستان پیش می آید، مربوط باشد. همچنین اغلب در نقاطی از پا که وزن بدن را تحمل می کنند قرمزی دیده می شود. بعضی اوقات پینه های ترک دار سفید و بدبو و لجن مانند، کف پا را می پو شانند. این عوارض ناشی از فعالیت میکروارگانیسم ها است. درمان رضایت بخش، بهداشت خوب پا است. پاها را مرتب بشویید. جوراب ها را هر روز عوض کنید یا در صورت امکان، به جای جوراب های زبر و ساقه بلند از جوراب های نرم استفاده کنید. کفش ها را به تناوب تعویض کرده و دقت کنید که اندازه باشند زیرا کفش گشاد باعث لغزش، سایش و سوزش پا می شود. اگر ناراحتی شما با این اقدامات کنترل نشد، باید علل دیگری از جمله انواع ناراحتی های عصبی، دیابت و سایر بیماری های همراه با تغییرات عروقی و عصبی را در نظر گرفت. ممکن است عوامل روانی علت ناراحتی بوده یا در ایجاد آن موثر باشد.
بدبویی پا عارضه شایع و ناراحت کننده ای است و اغلب باعث سردی پاها می شود که ناشی از افزایش فشار عصبی است یا ممکن است نتیجه اختلالات عضوی مثل پرکاری تیرویید و ناراحتی سیستم عصبی باشد. اگر حدس بیماری زمینه ای می زنید با پزشک خانواده خود مشورت کنید. کنترل عرق مفرط در صورتی که به وجود ناراحتی زمینه ای طبی مربوط نباشد توجه همه جانبه ای لازم دارد. کم کردن نگرانی تاثیر بسزایی در این امر دارد. آرام کردن هیجانات، نگرانی را کمتر می کند. داروهای سیستمیک برای کم کردن فشار عصبی ضروری هستند اما ممکن است مفید واقع نشده، عوارضی نیز در پی داشته باشند.
بوی پا به طور موضعی با ضدعرق ها و ضدباکتری ها طبق تجویز متخصص پوست می تواند معالجه شود. در محل ترک های پا و کبره های سفید و خیس خورده ناشی از عرق زیاد، میکروارگانیسم هایی یافت می شوند که سطوح پینه را ضخیم تر می کنند. فرو بردن کف پا در آب و استفاده از جریان الکتریکی در آن یک روش مکانیکی است که در کم کردن تعریق پا خیلی موثر است اما اساسا باید تحت نظارت پزشک صورت گیرد. این روش معروف به یونتوفورز است و باید با وسایل و ابزار مخصوص خود انجام گیرد. مراقبت اصولی و بهداشت خوب پا نیز مهم است. باید کفشی سبک با کف چرمی بپوشید. اکثر مردم می دانند که عرق پای آنها با گرمای داخل کفش، مالش سخت و نوع کفش در ارتباط است. کفش هایی بپوشید که پا بتواند داخل آن «نفس بکشد». از کفش هایی که با مواد ترکیبی مثل پلاستیک یا وینیل ساخته شده اند، دوری کنید.

وقتی اسم شوره سر به میان می آید، معمولا این سوال مطرح می شود که با چه شامپویی می توان به جنگ آن رفت؟ وقتی به بازار شامپوهای ضدشوره مراجعه می کنید، با انبوهی از اسامی مختلف مواجه می شوید....
بنابراین در انتخاب نوع شامپو دچار تردید می شوید. در اینجاست که هرکسی بنا به سلیقه خودش نوعی شامپو را انتخاب کرده و از آن استفاده می کند و نتیجه ای هم می گیرد یا اینکه عاقلانه تر عمل کرده و به یک متخصص پوست مراجعه می کند و پزشک، پس از معاینه، تشخیصی برای بیمار می گذارد و بهترین نوع شامپو را برای او تجویز می کند و روش مصرف آن را هم ارایه می دهد.
یکی از شایع ترین علت های شوره سر، درماتیت سبورئیک است؛ التهاب مزمن پوست در مناطق مملو از غدد چربی ساز مثل پوست سر و صورت، گوش ها، قفسه صدری، پشت، چین های زیربغل، کشاله ران و ناف .
علت بروز شوره سر در این بیماران، غالبا پرکاری غدد چربی ساز پوست تحت تاثیر هورمون های مردانه (موجود در زنان و مردان) و تجمع بیشتر نوعی مخمر به نام مالاسزیاست که در پوست چرب این افراد تکثیر پیدا می کند و به عنوان یک عامل محرک در این افراد مستعد به بیماری شوره سر عمل می کند.
درماتیت سبورئیک یا اگزمای سبورئیک در ۲ مرحله از زندگی ظاهر می شود؛ مرحله اول از بدو تولد شروع می شود و معمولا ۶ تا ۹ ماه و گاهی بیشتر به طول می انجامد که ناشی از انتقال هورمون های مردانه از مادر به نوزاد است و به صورت ورقه های سفید مایل به زرد و چرب روی سر و صورت تظاهر می کند و با دفع تدریجی این هورمون ها از خون شیرخوار به تدریج بیماری خود به خود برطرف می شود.
مرحله دوم بروز این بیماری در دوران بلوغ است و با ظهور هورمون های بلوغ و مردانه به تدریج بیماری برگشت می کند، به صورت شوره سر، خودش را نشان می دهد که معمولا روی یقه پیراهن ها و کت های مشکی به صورت پوسته های خشک و در مواردی، چربی های سفید مایل به زرد تظاهر می کند. علاوه بر شوره سر، در مواردی، پوسته های خشک روی ابروها وکانال گوش و گونه ها و گوشه بینی دیده می شود که با مختصری قرمزی همراه است. علت های دیگر شوره سر، بیماری هایی هستند؛ مانند پسوریازیس، درماتومیوزیت، اگزمای آتوپیک، ایکتیوز و کچلی قارچی سر که هر کدام شان علایمی دارند که بر بالین بیمار می توان به آنها مشکوک شد و با آزمایش هایی به تشخیص قطعی رسید و با درمان های مناسب، آنها را آرام کرد.
● شوره ها و داروها
برای درمان شوره سر و صورت می توان از کِرِم ها و لوسیون های کلوتریمازول و کتوکونازول، مرطوب کننده ها و کورتون های ضعیف و شامپوهای محتوی سلنیوم سولفاید، زینک پریتینیوم و کتوکونازول استفاده کرد.
با استفاده از موارد ذکر شده بالا و پس از آرام شدن شدت شوره، می توان درمان را قطع کرد و چون در ایجاد بیماری ، شرایط تغییر نکرده است (یعنی پرکاری غدد چربی ساز وجود دارد و عامل مخمر قارچی هم به عنوان یک مخمر طبیعی روی پوست همه افراد و با تراکم بیشتر روی پوست بیماران مبتلا به اگزمای سبورئیک وجود دارد) با کم شدن عامل محرک بیماری و مولد شوره سر، شوره کمتر می شود؛ چون این مخمر سرعت رشد و تکثیر کندی دارد ۲هفته تا چند هفته به طول می انجامد که دوباره به شمار قبلی برسد.
در این مرحله است که شوره و خارش سر مجددا برقرار خواهد شد بنابراین درمان ضدشوره هر چند هفته به صورت یک دوره باید انجام شود.
● شوره سر تا آخر عمر
شوره سر با توجه به اینکه علت های مسبب بیماری همیشه برقرار هستند، ممکن است تا پایان عمر وجود داشته باشد و درمان هم به صورت دوره ای انجام شود. افرادی که بیماری پارکینسون دارند، با تشدید دوره هایی از شوره سر و صورت مواجه خواهند بود و نیز اشخاص مبتلا به بیماری ایدز، با شوره شدید و مقاوم به درمان های رایج مواجه خواهند شد.
● شامپوهای ضدشوره
شامپوها، ترکیب های مایع تمیزکننده ای هستند که به منظور شست وشوی چربی های غدد چربی ساز پوست سر و بدن، سلول های لایه شاخی جدا شده از پوست سر، شوره سر و آلودگی های محیطی مانند ذرات گرد و غبار و دوده سوخت های فسیلی طراحی شده اند. محتوای تمیزکننده ها و شست وشوکننده ها، عوامل کف کننده، حالت دهنده ها و نرم کننده ها، ضخیم کننده های تار مو، عطرها، ترکیب های محافظ و در مواردی ویتامین ها هستند. بنابراین بر اساس وضعیت کف سر و ساقه موها، شامپوهای متفاوتی عرضه شده است:
۱) شامپوهایی برای موهای چرب که به شدت چربی ها را در خود حل کرده و می شویند ومقداری هم نرم کننده دارند.
۲) شامپوهایی برای موهای خشک که یک تمیزکننده بسیار ملایم هستند و محتوی مقادیر فراوان نرم کننده هستند.
۳) شامپوهای ضدشوره که برای درمان شوره سر طراحی شده و محتوی تراش دهنده لایه شاخی وترکیب های ضدقارچی، ضدالتهابی وضدتکثیر بخش سطحی پوست هستند.
۴) شامپوهای حرفه ای که برای شست وشوی موها پس از رنگ کردن ساخته شده و مانع متورم شدن تار موها می شوند.
۵) شامپو بچه که محتوی یک تمیز کننده ضعیف بوده و در صورت واردشدن به چشم، موجب بی حسی سطح چشم شده و مانع سوزش و قرمزی ملتحمه می شود.
● ... و اما بعد از شامپو
شامپوها اگر بخواهند چربی پوست سر و موها را به طور مناسب بزدایند و برطرف کنند به طور ثانویه موجب زبر و خشک وکدر شدن ساقه موها خواهند شد و بالطبع، شانه کردن و آرایش کردن آن را با مشکل مواجه خواهند کرد. فر و رنگ کردن دایمی موها موجب صدمه به پوشش ساقه موها خواهد شد که عوارضی مانند خش شدن، شکنندگی و گره خوردن موها را هم در پی خواهد داشت و بنابراین برای مقابله با آسیب های ساقه موها و درخشنده کردن آنها کاهش شکنندگی، کاهش سوراخ سوراخ شدن ساقه موها، افزایش قدرت و استحکام ساقه موها و ترمیم پروتئین های صدمه دیده ساقه موها ضروری است که ازحالت دهنده ها و نرم کننده ها استفاده کنیم.
نرم کننده ها، بارهای منفی الکتریکی که در اثر شانه کردن در موها به وجود می آید و موجب دور شدن تارموها از هم می شود را خنثی کرده و به حالت دادن موها کمک می کند. همچنین نرم کننده ها هیچ گاه باعث ریزش موها نمی شوند؛ در حالی که عده ای به غلط اعتقاد دارند که این ترکیب ها موجب ریزش موها می شوند.

در بارداری، مجموعه ای از مشکل ها ممکن است خواب را مختل کند؛ از جمله تهوع، سوزش سردل، گرفتگی عضله های ساق و خرخر کردن. برخی از این مشکل ها البته اجتناب ناپذیر است ولی ممکن است به علت عادت های خوابی که یک زن از قبل از بارداری دارد نیز این مشکل ها تشدید شوند...
اولین و مهم ترین دلیل برای مشکل های خواب در دوران باداری، افزایش اندازه جنین است که یافتن وضعیتی راحت برای خوابیدن را برای زن باردار، مشکل می کند. مشکل های جسمی که در دوران بارداری، خواب را مختل می کنند نیز عبارتند از:
۱) نیاز مکرر به ادارار کردن: کلیه ها در دوران بارداری برای تصفیه حجم خون اضافی (۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش نسبت به پیش از بارداری) شدیدتر کار می کنند و این فرآیند، تصفیه ادارار بیشتری ایجاد می کند. همچنین جنین در حال رشد است و رحم بزرگ تر می شود و در نتیجه فشار بیشتری از بیرون روی مثانه وارد می شود. این تغییرها باعث می شود که مجبور شوید در روز و شب بیشتر به توالت بروید.
۲) افزایش سرعت ضربان قلب: ضربان قلب شما حین بارداری افزایش می یابد و از آنجایی که بیشتر خون شما به سمت رحم می رود، قلب شما باید سخت تر کار کند تا خون را به بقیه بدن برساند.
۳) تنگی نفس: در ابتدا، تنفس شما ممکن است تحت تاثیر افزایش هورمون های بارداری قرار گیرد، که باعث می شوند تنفس عمیق تر شود. این وضعیت ممکن است این احساس را در شما ایجاد کند که برای تنفس هوا دارید تلاش بیشتری می کنید. در ادامه بارداری با بزرگ شدن رحم که فضای بیشتری در لگن و شکم را به خود اختصاص می دهد و بر دیافراگم (پرده ای عضلانی میان ریه ها و اندام های شکم) فشار می آورد، ممکن است احساس کنید تنفس برایتان مشکل تر شده است.
۴) گرفتگی عضله های ساق پا و کمردرد: درد در ساق پا و کمر تا حدی ناشی از وزن اضافی جنین و رحم است. بدن شما در طول بارداری، هورمونی به نام ریلکسین تولید می کند که شما را آماده زایمان می کند. یکی از آثار این هورمون آن است که رباط ها را در سراسر بدن شل تر می کند و به این ترتیب، پایداری بدن شما کاهش می یابد و آسیب پذیری بیشتری نسبت به صدمه ها، مخصوصا در کمرتان پیدا می کنید.
۵) سوزش سردل و یبوست: بسیاری از زنان باردار دچار سوزش سر دل می شوند که ناشی از بازگشت محتویات معده به درون مری است. فعالیت همه دستگاه گوارش در طول بارداری کند می شود، غذا مدت بیشتری در معده و روده باقی می ماند. هم سوزش سردل و هم یبوست ممکن است در ادامه بارداری بدتر شود، زیرا بزرگ تر شدن رحم بر معده و روده بزرگ فشار می آورد.
استرس هم ممکن است خواب را مختل کند. ممکن است در مورد سلامت جنین تان هم نگران باشید و در مورد توانایی تان به عنوان والد اضطراب داشته باشید و این شما را در طول یک شب بیدار نگه دارد.
● بهترین وضعیت خواب در بارداری
از ابتدای بارداری باید سعی کنید به خوابیدن به پهلو عادت کنید. خوابیدن به پهلو و جمع کردن زانو احتمالا راحت ترین وضعیت برای شما خواهد بود. این وضعیت همچنین کار قلب را راحت تر می کند، چرا که مانع می شود وزن جنین روی ورید بزرگی (به نام ورید اجوف تحتانی) که خون را از پاهای شما به قلب باز می گرداند، بیفتد. برخی از پزشکان به طور خاص توصیه می کنند زنان باردار روی پهلوی چپ بخوابند؛ زیرا کبد شما در سمت راست شکم شما قرار دارد و خوابیدن روی پهلوی چپ از فشار رحم روی کبد جلوگیری می کند. خوابیدن روی پهلوی چپ همچنین گردش خون به قلب را هم تسهیل می کند و بهترین وضعیت برای جریان خون برای جنین، رحم و کلیه ها را فراهم می آورد.
نگران نباشید که ممکن است حین خواب بغلتید و روی پشت تان قرار بگیرید. غلتیدن در خواب بخشی طبیعی از خوابیدن است که تحت کنترل شما نیست. به هر حال به احتمال زیاد، در سه ماهه سوم بارداری غلتیدن در خواب و روی پشت قرار گرفتن متوقف می شود، زیرا بسیار ناراحت کننده است. اگر روی پشت تان بغلتید و وزن جنین روی ورید اجوف تحتانی بیفتد، ناراحتی حاصل از آن، احتمالا شما را بیدار خواهد کرد. با دکترتان در این باره مشورت کنید. او ممکن است پیشنهاد کند که با استفاده از بالش بدن تان روی پهلوی تان نگه دارید.
سعی کنید گذاشتن ها بالش را امتحان کنید تا بهترین وضعیت برای خواب را پیدا کنید. برخی از زنان با گذاشتن بالش زیر شکم یا میان ساق پاهای شان احساس راحتی می کنند. همچنین گذاشتن بالش تا شده یا پتوی لوله شده در گودی کمر ممکن است به کاهش فشار روی کمر کمک کند. در بازار نیز می توانید «بالش های بارداری» را پیدا کنید. اگر می خواهید از این بالش ها بخرید، اول با دکترتان مشورت کنید تا معلوم شود کدام یک از آنها برای تان مناسب تر است.
● اگر باز هم نتوانستم بخوابم، چه؟
بله، مواردی پیش می آید که با همه این کارها، باز خوابتان نمی برد. در این موارد، به جای اینکه در تختخواب تان غلت بزنید و ساعت ها را بشمارید، باید از بستر برخیزید و کاری انجام دهید؛ کتابی بخوانید، موسیقی گوش کنید، تلویزیون تماشا کنید، نامه ها یا ای میل هایتان را مرور کنید یا هر فعالیت لذت بخش دیگری انجام دهید. وقتی احساس خستگی کردید، به بستر بازگردید تا خواب تان ببرد. اگر ممکن است، در طول روز چرت های کوتاه مدت (۳۰ تا ۶۰ دقیقه ای) بزنید تا کمبود خواب تان جبران شود. زیاد طول نخواهد کشید که با زایمان نوزادتان، او قوانین خواب را در خانه عوض خواهد کرد؛ بنابراین باید کم کم به از خواب پریدن هم عادت کنید!

سالخوردگی با بروز تغییرات جسمانی متعددی همراه است که توانایی ها و قابلیت های جسمانی فرد را محدود می کند. توجه به زندگی سالمند می تواند به سالمندان در پیشگیری از عوامل آسیب پذیر تاثیر داشته باشد.
● سرگیجه و عدم تعادل
«سرگیجه و عدم تعادل» یکی از عواملی است که می تواند باعث سقوط و افتادن شود. سرگیجه علل مختلفی دارد. در صورت داشتن چنین مشکلی، حتماً به پزشک مراجعه کنید. گاهی سرگیجه به علت وضعیت بدنی خاصی ایجاد می شود. در این گونه موارد، با رعایت توصیه های زیر می توان از بروز سرگیجه جلوگیری کرد:
▪ خم کردن سر به عقب: حرکت سر به عقب، مانند آنچه هنگام نگاه کردن به آسمان یا برداشتن جسمی از طبقات بالای قفسه پیش می آید، ممکن است باعث سرگیجه و عدم تعادل شود. این امر به علت تغییراتی است که با افزایش سن در بدن ایجاد می شود. برای پیشگیری از آن، بهتر است لوازم مورد نیاز خود را در طبقات پایین تر قفسه قرار دهید تا مجبور به خم کردن سر به عقب نشوید .
همچنین موقع لم دادن روی مبل یا تکیه به پشتی نیز دقت داشته باشید که سر خود را خیلی به عقب خم نکنید. مراقب باشید که روی مبل یا پشتی خوابتان نبرد؛ زیرا ممکن است سر در وضعیت نامناسب و خم به عقب قرار گیرد .
▪ بلند شدن ناگهانی هنگام برخاستن از رختخواب، ابتدا به آرامی بنشینید و بعد بایستید؛ زیرا بلند شدن ناگهانی نیز می تواند باعث سرگیجه و سقوط شود .
▪ مصرف خودسرانه داروها : هنگامی که پزشک برای شما داروی خواب آور یا داروی ضدفشارخون تجویز می کند، مصرف این داروها برای شما لازم بوده و به حفظ سلامتی شما کمک می کند. اما هرگز بدون تجویز پزشک دارو مصرف نکنید. مصرف خودسرانه داروهای ضد فشار خون نیز می تواند باعث افت ناگهانی فشار خون شده و موجب سرگیجه و افتادن شود .
● مشکلات بینایی
ضعف بینایی یکی دیگر از عوامل ایجاد حوادثی مانند زمین خوردن و تصادفات رانندگی است. برخی از شایع ترین مشکلات چشم عبارتند از :
▪ عادت کردن چشمها به تاریکی: وقتی در شب وارد اتاقی می شویم که چراغ آن خاموش است، مدتی طول می کشد که چشم ما به تاریکی عادت کند تا بتوانیم اشیای داخل اتاق را ببینیم و کلید برق را پیدا کنیم. با افزایش سن، چشمها دیرتر به تاریکی عادت می کنند. بنابراین هنگام ورود به اتاق تاریک یا هنگام بیرون رفتن در شب عجله نکنید و اول محیط را روشن کنید .
▪ پیرچشمی: شاید برای شما هم پیش آمده است که نتوانید سوزن را نخ کنید و یا موقع خواندن روزنامه زود خسته یا دچار سردرد شوید. در حالی که تابلوها و چیزهایی را که دور هستند به راحتی می بینید. این حالت پیرچشمی است. پیرچشمی با افزایش سن به وجود می آید و اجسام نزدیک خوب دیده نمی شود .
این مشکل به راحتی با مراجعه به پزشک و تهیه عینک مناسب برطرف می شود .نباید با کم توجهی به کاهش بینایی، خود را از مطالعه راحت و انجام کارهای روزانه محروم نمایید .
مطالعه و کارهای چشمی را در نور کافی انجام دهید تا از خستگی و ابتلا به برخی بیماریهای چشم در امان بمانید .
▪ آب مروارید : آب مروارید مشکل دیگری است که با افزایش سن ایجاد می شود. در این بیماری عدسی چشم کم کم کدر می شود و نمی توان به راحتی دید. این بیماری با یک عمل جراحی کوچک و استفاده از عینک مناسب برطرف می شود .
▪ عفونتهای چشمی: چشم در مقابل آلودگی بسیار حساس است و یک تماس جزیی به عنوان مثال مالیدن چشم با دست آلوده می تواند موجب عفونت چشم شود. این عفونت با قرمزی، خارش، سوزش، آبریزش و جمع شدن ترشحات چرکی در گوشه چشم همراه است. اگر آن را درمان نکنیم، مشکل بینایی پیدا خواهد شد. عفونت های چشم با رعایت بهداشت و درمان دارویی با تجویز پزشک بهبود می یابد .
رعایت بهداشت و تمیزی چشم ها بسیار مهم است .
تماس دست آلوده با چشم را ساده و کم اهمیت تلقی نکنید
ـ توجه: در صورت بروز هر نوع ناراحتی در دیدن، مثل تار شدن دید، دیدن جرقه های نورانی، کج و معوج دیدن خطوط صاف، درد و قرمزی چشمها و ... به پزشک مراجعه کنید .حتی اگر مشکلی ندارید معاینات دوره ای چشم پزشکی را انجام دهید. این معاینات به تشخیص به موقع و پیشگیری از بسیاری بیماریهای چشمی کمک می کند. به عنوان مثال در بیماری آب سیاه، ممکن است مشکل دید وجود نداشته باشد و فقط با معاینه توسط چشم پزشک، تشخیص داده شود
در هوای آفتابی برای محافظت از چشمها از عینک آفتابی استفاده کنید .
اگر چشم شما به سرما حساس است و دچار آبریزش از چشم می شوید، هنگام خروج از منزل در هوای سرد عینک بزنید. محافظت در مقابل سرما آبریزش چشم را کاهش می دهد .
در صورت ورود گرد و غبار به چشم، چای تازه دم شده تنها محلول خانگی است که می توانید برای شستشوی چشم از آن استفاده کنید. البته به شرطی که فنجان و دستهای شما کاملاً تمیز باشد.اگر پس از شستشو احساس کردید که چیزی در چشم باقی مانده است، از دستکاری چشم خودداری کرده و به پزشک مراجعه کنید .
اگر به علت عفونتهای چشمی، قطره یا پماد چشمی برای شما تجویز شده است این نکات را به یاد داشته باشید:
پیش از بازکردن در قطره چشمی یا پماد چشمی دستهای خود را با آب و صابون بشویید. اگر فرد دیگری برای شما قطره را می چکاند، از او بخواهید که دستهایش را با آب و صابون بشوید
پس از باز کردن در قطره یا پماد، آن را طوری روی زمین بگذارید که لبه آن با زمین تماس نداشته باشد
دقت کنید که نوک قطره یا لوله پماد با چشم تماس پیدا نکند
قطره و پمادهای چشمی را سرساعت مصرف کنید تا عفونت درمان شود
هر قطره یا پماد چشمی مخصوص یک نفر است. از قطره و پماد چشمی فرد دیگر به هیچ وجه استفاده نکنید
از نگهداری طولانی مدت قطره ها و پمادهای چشمی و استفاده مجدد از آنها خودداری کنید .
برای کنترل فشار خون و قند خون به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا عدم تشخیص و درمان به موقع آنها می تواند عوارض چشمی شدیدی را به وجود بیاورد .
● مشکلات شنوایی
شنیدن صداهای موجود در محیط اطراف، در بسیاری از مواقع ما را از خطر آگاه می کند. در هنگام عبور از خیابان و یا رانندگی، کم بودن قدرت شنوایی می تواند موجب بروز حادثه بشود.
علتهای شایع کاهش شنوایی عبارتند از:
▪ کم شدن قدرت شنوایی به دلیل افزایش سن : با افزایش سن کاهش شنوایی، کم کم بروز می کند. بنابراین معاینه توسط پزشک لازم است. اگر کم شدن قدرت شنوایی مربوط به افزایش سن باشد، با استفاده از سمعک شنوایی بهتر می شود .
▪ جمع شدن جرم در گوش: به طور طبیعی در مجرای گوش جرم درست می شود. این جرم زردرنگ و چرب است و برای محافظت از مجرای گوش لازم است. جرم گوش خود به خود به طرف بیرون حرکت می کند و از مجرای گوش خارج می شود. بنابراین نیازی به دستکاری و خارج کردن جرم وجود ندارد. از فرو بردن اجسامی مانند دسته عینک، سنجاق، سرخودکار و حتی گوش پاک کن در گوش خودداری کنید چون علاوه بر آسیب رساندن به مجرا و یا پرده گوش موجب فشرده شدن جرم گوش در ته مجرا می شوند. همچنین در هنگام حمام کردن از فرو بردن لیف در مجرای گوش و شستن آن با صابون یا شامپو خودداری کنید؛ چون مواد شوینده باعث تحریک مجرای گوش می شود و می تواند موجب عفونت گوش شود. پس از حمام کردن نیز برای خشک کردن مجرای گوش هرگز از گوش پاک کن استفاده نکنید؛ زیرا گوش پاک کن باعث تجمع و فشرده شدن جرم در انتهای مجرای گوش می شود. علاوه بر این ممکن است پنبه نوک آن داخل مجرا باقی بماند. پس از حمام کردن، برای خشک شدن مجرای گوش، می توانید گوشه یک دستمال نخی را به صورت فتیله درآورید و در ابتدای مجرای گوش قرار دهید تا به تدریج آب جذب شده و مجرا خشک شود
در مواردی که ترشح جرم گوش افزایش یابد یا به علت دستکاری در ته مجرا جمع شده باشد، مراجعه به پزشک برای شستشوی گوش ضروری است .
▪ سوراخ شدن پرده گوش: عفونت گوش و یا فرو بردن اجسام نوک تیز می تواند موجب سوراخ شدن پرده گوش شود. سوراخ شدن پرده گوش نیز یکی از علتهای کاهش شنوایی است و برای بهبود آن باید به پزشک مراجعه کرد. اگر پرده گوش شما سوراخ است پیش از حمام کردن یک پنبه آغشته به وازلین را جلوی مجرای گوش قرار دهید تا مانع ورود آب به مجرای گوش شود؛ زیرا ورود آب به داخل گوش احتمال عفونت دوباره را بیشتر می کند .
ـ توجه : از رفتن به مکانهایی که سر و صدای زیاد وجود دارد، خودداری کنید. صداهای بلند کاهش شنوایی را بیشتر می کند.برخی از داروها برای گوش ضرر دارد و موجب کاهش شنوایی می شود. بنابراین هیچ گاه بدون تجویز پزشک دارو مصرف نکنید.

ممکن است دندانی که قبلا درمان ریشه شده دردناک و عفونی شود و به درمان مجدد ریشه احتیاج داشته باشد. دکتر محمدجعفر اقبال، متخصص درمان ریشه دندان و عضو هیات علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به سوالات مت در این مورد پاسخ داده اند....
▪ آقای دکتر! ممکن است یکی از دندان هایی که قبلا درمان ریشه شده، نیاز به معالجه مجدد پیدا کند؟
ـ بله، امکان دارد. در برخی موارد، دندان هایی که معالجه ریشه شده اند، درمان شان با موفقیت همراه نیست و توصیه می شود برای اینکه نقایص درمان قبلی رفع شود مجددا تحت درمان قرار گیرند و به این می گویند درمان مجدد ریشه.
▪ چه نقایصی ممکن است وجود داشته باشد تا درمان مجدد توصیه شود؟
ـ درمان ریشه دندان کاری وقت گیر و مشکل است. در برخی موارد، حین کار برای دندان پزشک مشکل هایی ایجاد می شود یا به علت ساختمان، آناتومی و شکل دندان در ریشه ها کار ایده آل انجام نمی شود. بنابراین ممکن است درمان اولیه ناموفق باشد. همچنین ممکن است به علت عفونت قبلی ریشه ها، ضایعه در انتهای ریشه شکل بگیرد که در این صورت دندان با تشخیص دندان پزشک کاندیدای درمان مجدد خواهد شد.
▪ ممکن است یک درمان ریشه ایده آل هم به درمان مجدد نیاز پیدا کند؟
ـ بله. در برخی موارد با وجود درمان ایده آل نتیجه درمان موفقیت آمیز نیست و به عبارت بهتر درمان با شکست مواجه می شود. در این صورت ممکن است دندان پزشک متخصص تصمیم بگیرد مجددا دندان را تحت درمان قرار دهد یا اینکه جراحی کند. همچنین در صورتی که دندانی درمان شده باشد و پرکردگی تاج آن تخلیه شده باشد با نظر دندان پزشک مجددا تحت درمان قرار می گیرد.
▪ اگر درمان قبلی صحیح و مناسب انجام شده باشد و تاج آن ترمیم نشده باشد، باید مجددا معالجه ریشه شود؟
ـ بله، حتی اگر درمان اولیه درست انجام شده باشد ولی ترمیم مناسب تاج انجام نشده باشد یا پانسمان برای مدت بیش از ۲ هفته افتاده باشد لازم است درمان مجدد انجام شود.
▪ چرا؟
ـ چون محیط دهان بسیار آلوده است و میکروب های زیاد و متنوعی در محیط دهان و بزاق وجود دارد. اگر تاج دندان ترمیم نشود، ارتباط بین محیط دهان و کانال دندان وجود دارد. در آزمایش های مختلف ثابت شده که اگر تاج دندان ترمیم نشود باوجود درمان ریشه مناسب، میکروب ها ظرف ۲ تا ۳ هفته مجددا کانال را آلوده می کنند. به همین دلیل و به خصوص در مواردی که دندان درمان ریشه شده احتیاج به روکش دارد، لازم است با نظر دندان پزشک درمان مجدد ریشه انجام شود.
▪ درمان ریشه مجدد چه مراحلی دارد؟
ـ کلا درمان ریشه مجدد از درمان ریشه اولیه سخت تر است و به همین علت احتمال موفقیت آن نیز از درمان اولیه کمتر است. لازم است دندان پزشک کانال پر شده را تخلیه کند. این کار با استفاده از مواد و وسایل مخصوص انجام می گیرد. پس از تخلیه کامل کانال یا کانال ها کار پاک سازی انجام شده و نهایتا کانال با مواد مناسب پر خواهد شد.
▪ چه ایرادهایی ممکن است منجر به درمان مجدد شود؟
ـ در برخی موارد ممکن است دندان پزشک کانال دندان را به صورت کامل پاک سازی نکند یا نتواند تمام طول ریشه را تمیز کرده و با مواد مناسب پر کند. بنابراین دندان پزشک متخصص معالجه ریشه تصمیم می گیرد که درمان مجدد را انجام دهد. نیز در برخی از موارد دندان ها، ریشه یا کانال های اضافه دارند که در درمان اولیه یا تشخیص داده نشده یا درست درمان نشده است. در این مورد نیز ممکن است نیاز به درمان ریشه مجدد وجود داشته باشد.
▪ درمان مجدد به وسیله چه کسانی انجام می شود؟
ـ بهترین کسی که می تواند در تشخیص و درمان مجدد ریشه به بیمار کمک کند، دندان پزشک متخصص معالجه ریشه یا اندودنتیست است. البته بعضی از دندان پزشکان عمومی که سال ها فقط کار درمان ریشه انجام داده اند نیز توانایی درمان ریشه مجدد را دارند.
▪ آیا اندودنتیست هر درمان شکست خورده ای را می تواند مجددا درمان کند؟
ـ نه! بسیاری از موارد شکست درمان به علت نقص کار درمان ریشه نیست. نقص گاهی چنان بزرگ و شدید است که امکان اصلاح آن وجود ندارد، بنابراین در برخی از موارد امکان اصلاح درمان انجام شده وجود ندارد و لازم است درمان دیگری انجام شود.
▪ مگر راه دیگری برای حفظ و نگهداری دندان هایی که درمانشان با شکست مواجه شده وجود دارد؟
ـ بله؛ در بعضی از موارد، مثلا دندان هایی که روکش های مناسبی دارند یا داخل کانال پین یا پست گذاشته شده است، امکان درمان مجدد وجود ندارد یا اصلا درمان مجدد به صلاح نیست. در این موارد دندان پزشک متخصص معالجه ریشه اقدام به جراحی پری اپیکال می کند.
▪ میزان موفقیت درمان مجدد ریشه چقدر است؟
ـ در کل، میزان موفقیت درمان ریشه از درمان اولیه کمتر است اما به شرایط شخص و درمان قبلی نیز بستگی دارد. در مواردی که در درمان قبلی به ساختمان ریشه و شکل کانال صدمه نخورده است کار راحت صورت می گیرد و نتیجه درمان هم معمولا مطلوب است اما در بعضی موارد اشکال هایی ایجاد شده است که یا به سختی رفع می شود یا اصلا امکان رفع آن مشکل وجود ندارد. در این موارد نتیجه درمان مورد سوال است.
▪ چگونه و در چه زمانی می توان راجع به نتیجه درمان قضاوت کرد؟
ـ کنترل نتیجه درمان بین ۶ ماه تا ۲ سال انجام می شود. در طول این مدت و پس از درمان نیز لازم است معاینه کلینیکی به وسیله دندان پزشک انجام گیرد و مشاهده ها و علایم مورد بررسی قرار گیرد، به این معنی که دندان پزشک مطمئن شود که دندان مشکل ندارد و فاقد درد و عفونت است. همچنین ضرورت دارد با توجه به شرایط دندان به صورت دوره ای از دندان رادیوگرافی تهیه شده و ضمن مقایسه تشخیص داده شود. به عبارت بهتر، معاینه دندان و دهان پس از ۲هفته و گرفتن رادیوگرافی ۶ ماه، ۱ سال و ۲ سال پس از درمان توصیه می شود.
▪ اگر درمان مجدد با شکست مواجه شد، چه راه حلی وجود دارد؟
ـ در اکثر موارد می توان برای نجات دندان جراحی پر ی اپیکال را انجام داد البته نتیجه درمان جراحی نیز تضمینی نیست و احتمال عدم موفقیت وجود دارد. در اصل درمان مجدد و جراحی پری اپیکال تلاش برای حفظ دندان است و در این دو درمان نیز احتمال شکست وجود دارد بنابراین بیمار ضمن آگاهی باید ریسک عدم موفقیت درمان را قبول کند.
▪ اگر شخص راضی به انجام درمان مجدد نباشد یا ریسک عدم موفقیت درمان را نپذیرد، چه راه حلی وجود دارد؟
ـ در برخی موارد، این امکان وجود دارد که بدون درمان مجدد کار جراحی پری اپیکال انجام شود. بنابراین اندودانتیست می تواند جراحی پری اپیکال را به بیمار پیشنهاد دهد و در صورت رضایت بیمار جراحی پری اپیکال انجام شود. در صورتی که بیمار به هیچ کدام از دو راه برای درمان راضی نباشد قاعدتا راهی جز خارج کردن دندان وجود ندارد.خوشبختانه امروزه با رایج شدن درمان ایمپلنت جایگزین کردن دندان ها راحت تر شده است هر چند که این درمان نیز شرایط و مشکلات مخصوص به خود را دارد اما دندان پزشکان و بیماران ترجیح می دهند دندان های مشکوک را خارج کرده و با ایمپلنت جایگزین کنند.

این روزها یکی از درمان های زیبایی که مردم از دندان پزشکان می خواهند، سفید کردن دندان است. آگهی های تبلیغاتی هم پر است از تبلیغ وسایل مختلفی که این کار را انجام می دهند؛ از دستگاه زوم که در تبلیغات، معجزه گر خوانده می شود تا چسب ها و لاک های سفیدکننده دندان. حالا از میان این روش های مختلف، کدام بهتر است؟ کدام آثار ماندگارتری دارد؟ کدام بی خطر تر است؟ و... اگر شما هم پرسش هایی از این قبیل دارید، خواندن این مطلب را از دست ندهید. این مطلب به ۴ پرسش رایج در این خصوص پاسخ می دهد....
۱) اگر دندان هایم را سفید کنم، چند درجه روشن تر می شوند؟
این شاید اولین سوالی باشد که از دندان پزشک می پرسید. در تبلیغ های بسیاری از محصول ها سفیدکننده دندان می بینیم که ادعا می کنند، با یک بار استفاده از آن محصول، دندان های شما تا ۹ درجه روشن تر می شوند ولی این یک فریب تبلیغاتی است. معمولا این محصول ها، پس از هر بار استفاده، فقط ۲ تا ۳ درجه دندان ها را سفیدتر می کنند. برای اینکه بفهمید رنگ دندان هایتان، چقدر سفیدتر شده است، باید رنگ آنها را قبل و بعد از درمان، ثبت کنید. متاسفانه هنوز سیستم استانداردی در دندان پزشکی برای مشخص کردن رنگ دندان ها وجود ندارد و رایج ترین وسیله ای که در مطب های دندان پزشکی استفاده می شود، نمونه رنگ «Vita» «وایتا» است. در این نمونه رنگ، رنگ دندان ها به ۴ گروه تقسیم می شود:
A (قهوه ای مایل به سرخی)، B(زرد مایل به سرخی)، C(خاکستری) و D (خاکستری مایل به سرخی) که در هر یک از این ۴ گروه، ۴ یا ۵ نوع تیرگی و روشنی وجود دارد. دندان پزشک به شما کمک خواهد کرد رنگ دندان تان را قبل و بعد از درمان، با مقایسه با نمونه رنگ اصلی تعیین کنید و متوجه شوید سفید کردن دندان ها، چند درجه دندان هایتان را روشن تر کرده. بد نیست بدانید که همه دندان های شما یک رنگ نیستند. معمولا دندان های جلویی روشن تر و دندان های آسیا تیره ترند. هدف اصلی از سفید کردن دندان ها این نیست که به روشن ترین درجه برسیم، بلکه دندان هایتان را باید تا درجه ای روشن کنید که با رنگ چهره شما هماهنگی داشته باشد.
۲) سفید کردن دندان ها در خانه، بدون مراجعه به دندان پزشک هم ممکن است؟
سفید کردن دندان ها در خانه، این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده است و شما را از رفت وآمدهای مکرر به مطب دندان پزشکی نجات می دهد. اگر به هر داروخانه ای سر بزنید، بسته های رنگارنگ و متفاوتی از محصولات سفیدکننده دندان ها را پیدا خواهید کرد. اما بهتر است به توصیه دندان پزشکان، یک نوع مناسب را از میان آنها انتخاب کرده و پس از یادگرفتن نحوه صحیح استفاده از این محصولات و تعیین مقداری از ژل سفیدکننده در هر بار مصرف توسط دندان پزشک، از این محصولات استفاده کنید.
این محصولات معمولا حاوی ژل هیدروژن پراکساید هستند. دندان پزشک ابتدا از دهان شما قالب گیری خواهد کرد و یک جفت قاشقک پلاستیکی که متناسب دهان شماست، تهیه می کند. شما باید ژل را داخل این قاشقک بریزید و آن را یکی دو ساعت در طول روز توی دهانتان نگه دارید. گاهی نتایج آن طی ۲ روز آشکار می شود ولی معمولا برای اینکه دندان ها به اندازه کافی سفید شوند، باید یک تا ۲ هفته این عمل را تکرار کنید. این روزها، چسب های خاصی به بازار آمده است که ادعا می شود با چسباندن روی دندان ها، دندان ها را سفید می کنند ولی نتایج استفاده از آنها چندان رضایت بخش نیست و به میزان کمی دندان های شما را سفیدتر خواهد کرد. این روش در کنار سفید کردن دندان در مطب بهترین نتایج را ایجاد می کند.
۳) حالا دندان هایم تا کی سفید می مانند؟
شما نباید تصور کنید یک بار که دندان هایتان را سفید کردید تا مدت ها دیگر به سفید کردن آنها احتیاج نخواهید داشت. سفید کردن دندان ها آثار همیشگی ندارد. دندان ها معمولا یک سال یا بیشتر سفید باقی خواهند ماند و حفظ نتایج درمانی به این مساله بستگی دارد که شما پس از سفید کردن دندان هایتان، چقدر توصیه های ایمنی را رعایت کنید. نوشیدن زیاد قهوه و چای، کشیدن سیگار، استفاده از نوشابه های رنگی و عدم توجه به بهداشت دهان، از عواملی هستند که تمام زحمت های شما را بر باد می دهند و دندان هایتان را در مدت زمان کوتاهی پس از سفید کردن، به رنگ اولیه خود باز می گردانند.
۴) استفاده از لیزر برای سفید کردن دندان چه فایده ای دارد؟
اگر می خواهید در یک جلسه دندان هایتان را سفید کنید، با استفاده از لیزر، این کار ممکن می شود. البته فراموش نکنید که لیزر معجزه نمی کند. فقط کار چند جلسه را در یک جلسه انجام می دهد. لیزر، انرژی زیادی را به مواد سفیدکننده وارد خواهد آورد و موجب می شود فعالیت سفیدکنندگی این مواد تسریع شده و خیلی زود مواد رنگی از روی دندان های شما پاک شود. البته ممکن است بسته به شدت بدرنگی دندان های شما، این جلسه، مدت زمان کوتاه تر یا طولانی تری داشته باشد. سفید کردن دندان ها با لیزر معمولا گران تر از سایر روش های سفید کردن دندان هاست ولی در مقابل، شما در مدت زمان کوتاهی، لبخندی سفید و براق خواهید داشت. لازم است حرارت حاصل از این لیزرها به گونه ای تنظیم شود که موجب آسیب دندان ها نشده و حتما از محافظ های چشم، استفاده شود.

بسیاری از زنان چه قبل از بارداری و چه در جریان بارداری، فقط در شرایط اورژانس و برای رفع مشکلی که باعث درد و ناراحتی شدیدشان شده، به دندان پزشک مراجعه می کنند. این در حالی است که باید با ارایه اطلاعات لازم این مطلب را به اعتقاد عمومی تبدیل کرد که برقراری سلامت دهان زنان قبل از باردار شدن و بررسی مرتب آن در طول مدت بارداری، برای تامین سلامت مادر و جنین، ضروری است. در گفتگو با دکتر مریم سقازاده متخصص بیماری های لثه و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران، سعی کرده ایم رایج ترین پرسش هایی را که خانم های باردار از دندانپزشکان می پرسند، مطرح کنیم....
▪ آیا بارداری باعث می شود که برای تامین کلسیم مورد نیاز جنین، کلسیم از دندان های مادر برداشته شود و در نتیجه دندان های مادر دچار پوسیدگی و پوکی شود؟
ـ خیر! تامین کلسیم مورد نیاز بدن جنین، ربطی به ایجاد پوسیدگی دندان زن باردار ندارد. زیرا کلسیم موجود در ساختمان مینا و عاج دندانی که در دهان رویش پیدا کرده، قابل برداشت و انتقال از طریق خون مادر و جفت به جنین نیست. درصورت کمبود کلسیم در برنامه غذایی مادر، ممکن است برای تامین کلسیم مورد نیاز جنین، این ماده از استخوان های بدن مادر و از جمله استخوان های فک او برداشته شود ولی از مینا و عاج دندان های او، کلسیم برداشته نمی شود. بنابراین، این امر در پوسیدگی یا پوکی و سایش دندان های مادر موثر نیست.
درعین حال باید دانست که تهوع و استفراغ های مکرر و طولانی مدت زن باردار به علت حالت اسیدی موادی که با استفراغ از معده به دهان برمی گردد، ممکن است به تدریج به خصوص در سطح داخلی دندان های فک بالا حالت سایش ایجاد کند. این سایش دندان های مادر نیز ارتباطی به برداشت کلسیم برای تامین نیاز جنین ندارد.
▪ آیا بارداری باعث پوسیدگی دندان های مادر می شود؟
ـ بعضی از زنان معتقدند که در دوران بارداری و به علت بارداری به پوسیدگی دندان ها دچار شده اند اما تحقیق ها نشان داده است که افزایش پوسیدگی به علت بارداری اتفاق نمی افتد و رابطه بین پوسیدگی دندان و بارداری، رابطه غیرمستقیم است یعنی بارداری باعث پوسیدگی نمی شود ولی اگر: حالت تهوع شدید مانع مسواک و نخ زدن دندان ها شود، زن باردار میل و ویار خوردن مکرر مواد شیرین موثر در ایجاد پوسیدگی داشته باشد و درنتیجه به طور مکرر از این نوع مواد غذایی بخورد و به خصوص اگر بلافاصله دهانش را تمیز نکند، اگر زن باردار به دلایلی از جمله برای جلوگیری از حالت تهوع، ناچار شود به دفعه های زیاد و با فاصله کم غذا بخورد به خصوص در صورتی که پس از هر بار غذا خوردن دهانش را نشوید و یا اگر ترکیبی از حالت های فوق وجود داشته باشد؛ ایجاد پوسیدگی دندان در دوره بارداری می تواند بیشتر از مواقع عادی زندگی باشد.
ضمنا ممکن است پوسیدگی هایی قبل از بارداری به وجود آمده ولی به علت اینکه قبل از بارداری معاینه های مرتب دهان (هر ۶ ماه یا حداکثر هر سال یک بار) انجام نمی گرفته، تشخیص داده نشده باشد. در این حالت وقتی در دوره بارداری، زن باردار به دندان پزشک مراجعه می کند، این پوسیدگی ها که قبلا به وجود آمده، تشخیص داده شده و به بیمار اعلام می شود. در این شرایط نیز ممکن است خانم باردار فکر کند این پوسیدگی ها به علت بارداری و به تازگی به وجود آمده است.
▪ آیا بارداری باعث ایجاد بیماری لثه هم می شود؟
ـ بارداری باعث بیماری و التهاب لثه نمی شود و علت التهاب لثه در این دوران نیز مانند همه مواقع دیگر، رسوب های میکروبی موجود در دهان است ولی بارداری شرایطی را ایجاد می کند که باعث می شود اگر رسوب های میکروبی در دهان وجود داشته باشد، التهاب لثه شدیدتر شود. درواقع التهاب لثه در دوران بارداری مانند حالت عادی به علت رسوب های میکروبی موجود در دهان ایجاد می شود اما بارداری باعث شدت بیشتر التهاب شده و در نمای ظاهری التهاب لثه تغییرهای خاصی ایجاد می کند که به آن «التهاب لثه بارداری» یا «ژنژیویت بارداری» گفته می شود. گزارش های مختلف شیوع التهاب لثه بارداری را در ۵۰ درصد تا ۱۰۰درصد زنان باردار اعلام کرده اند اما به طور کلی باید گفت این عارضه لزوما در تمام زنان باردار ایجاد نمی شود و نیز با رعایت کامل بهداشت دهان قابل پیشگیری است.
▪ التهاب لثه در دوران بارداری از چه زمانی شروع می شود؟
ـ معمولا افزایش شدت التهاب لثه در دوره بارداری، در ماه دوم یا سوم شروع می شود و تا ماه هشتم افزایش می یابد و بعد در ماه نهم مقداری کمتر می شود و تا دو ماه بعد از زایمان تناسب بین میزان رسوب های میکروبی موجود در دهان و شدت التهاب لثه به وضعیت قبل از بارداری برمی گردد. البته اگر در دوران بارداری به دلیل وجود حالت تهوع، زن باردار از مسواک و نخ دندان کمتر از دوران قبل از بارداری خود استفاده کرده باشد میزان جرم و دیگر رسوب های میکروبی در دهانش بیشتر از مقدار قبل از بارداری خواهد بود و درنتیجه شدت التهاب لثه که اکنون (۲ ماه بعد از زایمان) متناسب با مقدار رسوبات است، بیشتر از دوره قبل از بارداری خواهد بود.
در هر حال بعد از زایمان تا وقتی که رسوبات میکروبی (جرم و پلاک میکروبی) در دهان وجود داشته باشد، لثه خودبه خود به وضع سلامت برگشت نمی کند و لازم است که عمل جرم گیری و تمیز کردن کامل دهان انجام گیرد.

کمتر کسی است که در طول زندگی اش جوش نزده باشد. اما بیشتر مردم نمی دانند این جوش ها از کجا می آیند و چگونه باید با آنها مقابله کرد....
اگر در ذهن شما هم پرسش های مختلفی درباره این میهمان های ناخوانده وجود دارد، این ۱۵ نکته را بخوانید تا جواب بعضی پرسش های خودتان را در این خصوص پیدا کنید.
۱) جوش ها و هورمون ها
جوش یا آکنه در دخترخانم ها می تواند یکی از علایم اختلال هورمونی باشد. جوش صورت یا بدن همراه مشخصات دیگری مانند موهای زیاد یا ریزش مو می تواند از نشانه های اختلال های هورمونی یا افزایش هورمون های مردانه در خانم ها باشد و مراجعه به متخصص پوست یا زنان یا غدد می تواند به تشخیص و درمان زودرس کمک کند.
۲) جوش ها و غذاها
رژیم غذایی می تواند در تشدید جوش یا آکنه موثر باشد. اگرچه در بسیاری از کتاب های تخصصی و نیز در مقاله های متعدد ذکر شده که رژیم غذایی تاثیری در تشدید آکنه ندارد اما اخیرا به این مساله توجه شده که رژیم غذایی، به خصوص غذاهایی با اندیس گلیسمیک بالا (شاخص قند بالا) مانند شیرینی و شکلات می توانند در تشدید آکنه موثر باشند. اغلب افراد خودشان متوجه می شوند که با مصرف برخی مواد غذایی مانند خرما یا آجیل دچار تشدید آکنه می شوند و بنابراین باید از آن ماده غذایی خاص پرهیز کنند. قانونی وجود ندارد که بگوییم تمام افراد مبتلا به آکنه از مصرف فلان ماده غذایی پرهیز کنند زیرا برخی با مصرف یک کیلوگرم خرما هم جوش نمی زنند ولی عده ای دیگر با مصرف یک عدد خرما دچار مشکل می شوند.
۳) جوش ها و دستکاری
هرگز جوش های صورت تان را دستکاری نکنید. گاهی لازم است جوش های زیرپوستی توسط دستگاه های خاصی درآورده شود اما اجازه دهید این کار توسط متخصص پوست انجام شود. از فشار دادن جوش های التهابی پرهیز کنید.
۴) جوش ها و رآکوتان
هر دارویی فواید و مضرات خودش را دارد و این در مورد رآکوتان نیز صدق می کند. راکوتان یا ایزوترتینویین عوارض زیادی دارد اما اگر متخصص پوست این دارو را برای شما لازم دانسته، حتما مصرف آن در نهایت به نفع شماست. برخی مردم گمان می کنند که این دارو موجب نازایی می شود. این شایعه از آنجا نشات می گیرد که همواره توصیه می شود فردی که در حال مصرف این داروست، از بارداری جلوگیری کند زیرا ایزوترتینویین یک داروی تراتوژن است و می تواند موجب نقایص جنینی شود. این دارو از مشتقات ویتامین A است و ارتباطی به زایا و نازا بودن ندارد. اگر به هر دلیلی خانمی تحت درمان با این دارو قرار گرفته، تا یک ماه پس از قطع آن باید از باردار شدن پرهیز کند و برای اطمینان از پاک شدن دارو از بدن توصیه می کنیم که تا ۳ ماه این پیشگیری را داشته باشد.
در مورد این دارو، دوز کلی بسیار مهم است؛ یعنی اگر شروع کردید به مصرف این دارو، برای به حداقل رسیدن عود جوش ها به دنبال قطع دارو باید به اندازه وزنتان ضرب در ۶ دارو مصرف کنید. یعنی یک فرد ۶۰ کیلوگرمی باید ۳۶۰ عدد رآکوتان مصرف کند تا احتمال عود جوش ها به دنبال قطع دارو به حداقل برسد. البته در موارد معدودی، به خصوص در خانم هایی که مشکل های هورمونی دارند، ممکن است پس از یک دوره کامل مصرف دارو مجددا جوش ها عود کند که در این موارد، ضمن توجه به درمان مشکل های هورمونی توسط متخصصان غدد درون ریز یا زنان، ممکن است مصرف یک دوره دیگر ایزوترتینویین لازم دانسته شود.
۵) جوش ها و نوجوانان
برخی والدین گمان می کنند که این جوش ها مقتضای سن نوجوانان است و نیازی به درمان ندارد. در صورتی که اگر همین جوش های ساده درمان نشود، می تواند به رخداد جوشگاه های بسیار ناخوشایندی روی صورت فرزندان شان منجر شود که نیاز به صرف هزینه های گزاف برای بهبود چنددرصدی این جوشگاه ها دارد. نوجوانانی که در سن بلوغ قرار دارند، توجه زیادی به ظاهر پوستشان دارند و باید والدین به این توجه فرزندان احترام گذاشته و درصدد درمان جوش برآیند تا به این وسیله، عملکرد اجتماعی و تحصیلی آنها نیز بهبود یابد و از برخی مشکل های آتی پوستی نیز پیشگیری شود.
۶) جوش ها و آرایش
متاسفانه در کشور ما میزان مصرف مواد آرایشی در دخترخانم ها بسیار بالاست و این مساله یکی از علل ایجاد و تشدید آکنه در آنها است. مواد آرایشی غلیظ و چرب موجب انسداد منافذ پوست و ایجاد جوش های سرسیاه و سرسفید یا کومدون روی پوست صورت می شوند که به تدریج این جوش های زیرپوستی می توانند به جوش های التهابی منجر شده و جوشگاه های ناخوشایندی را روی پوست ایجاد کنند. با مصرف مواد آرایشی و ایجاد جوش های زیرپوستی، فرد مجبور می شود که برای پوشاندن این جوش ها از مواد آرایشی بیشتری استفاده کند و این، مشکل را تشدید خواهد کرد.
۷) جوش ها و صابون
اگر مبتلا به جوش صورت هستید، از شست وشوی مکرر صورت با صابون پرهیز کنید؛ چون منجر به انسداد منافذ و تشدید آکنه می شود. از مالیدن صابون جامد روی پوست آکنه ای نیز خودداری کنید. می توانید از استعمال کف صابون بر صورت بهره ببرید یا از ژل های شست وشوی صورت.
۸) جوش ها و برنزگی
بعضی ها برای پوشاندن جوش های صورت به برنزه کردن پوست روی می آورند ولی فواید این کار، موقتی است و عوارض جدی دارد. آفتاب و نیز دستگاه های سولاریوم موجب پیری زودرس پوست شده و به رخداد سرطان های پوست در آینده منجر می شوند. استفاده از ضدآفتاب مناسب را مدنظر قرار دهید.
۹) جوش ها و مرطوب کننده
بیماران مبتلا به آکنه یا جوش صورت اغلب پوست چربی دارند و البته عده ای هم وجود دارند که در زمینه پوست خشک مبتلا به آکنه باشند. آنها برای درمان خشکی پوست خود نباید از هر مرطوب کننده ای استفاده کنند. مرطوب کننده های بسیار ملایم و کم چربی به نام مرطوب کننده های Oil free یا فاقد چربی برای این بیماران، مناسب تر است. در مصرف این مرطوب کننده ها نیز باید حد اعتدال را رعایت کرد و از مصرف بیش از حد آنها خودداری کرد. به طور کلی، مصرف کِرِم های متعدد و غیرضروری روی صورت مبتلا به جوش موجب اختلال در روند درمانی خواهد شد.
۱۰) جوش ها و ضد آفتاب
باید از ضدآفتاب های فاقد چربی استفاده شود تا موجب تشدید آکنه نشود. از آنجا که این کِرِم ها باید هر ۲ تا ۳ ساعت از صبح تا عصر مصرف شود، اگر از کِرِم های فاقد چربی استفاده نشود، مصرف آنها باعث انسداد منافذ پوست و تشدید جوش ها می شود.
۱۱) جوش ها و جراحی
برخی جوشگاه های آکنه به قدری عمیق هستند که باید آنها را توسط جراحی برداشت یا آنها را با دستگاهی به نام پانچ از جای خود جدا کرد و بالا آورد. در این روش برش های دایره مانندی در اطراف ضایعات باقی می ماند که باید چند ماه بعد با تراشیدن پوست یا لیزردرمانی سعی در برطرف کردن آنها کرد. امروزه با وجود لیزرهای مختلف مانند لیزرهای co۲ Fractial کمتر از روش های تهاجمی مانند درم ابریشن یا سایش پوست استفاده می شود.
۱۲) جوش ها و کورتون
کسانی که به هر دلیل از کورتون موضعی روی پوست صورتشان استفاده می کنند به تدریج دچار جوش هایی روی صورتشان می شوند به نام روزاسه استروییدی. مصرف این داروها همچنین موجب نازک شدن پوست و پیدایش رگ های متعددی روی صورت می شود. هرگز نباید خودسرانه و برای مدت طولانی از کورتون های موضعی مانند بتامتازون روی صورت استفاده کنید. مصرف موضعی داروی کورتونی باید زیرنظر متخصص پوست باشد. مصرف کورتون خوراکی (مثلا در مبتلایان به بیماری های روماتیسمی یا بیماری های پوستی مثل پمفیگوس) گاهی موجب جوش های ریز و متعددی در بالاتنه خواهد شد که نیاز به درمان اختصاصی دارد و مجوزی برای قطع کورتون خوراکی نیست.
۱۳) جوش ها و افسردگی
افراد افسرده می توانند رآکوتان مصرف کنند؛ فقط به شرطی که از روان پزشک خود نامه داشته باشند زیرا گاهی دیده شده است که رآکوتان موجب تشدید افسردگی و ایجاد افکار خودکشی می شود. از طرفی، بهبود آکنه شدید گاهی موجب بهبود روحیه فرد و تخفیف افسردگی می شود.
۱۴) جوش ها و بارداری
گاهی آکنه های معمولی در دوران بارداری شدت می یابد و متخصصان پوست مجبور به استفاده از داروهای خوراکی مانند ارتیرومایسین می شوند. هدف آن است که طی این دوره از مصرف داروهای خوراکی و موضعی که احتمال آسیب رساندن به جنین دارند، خودداری شود. بهترین روش، استفاده از داروهای موضعی مانند آنتی بیوتیک های موضعی است. بهتر است از ترتینویین در بارداری استفاده نشود.
۱۵) جوش ها و پیلینگ
توسط پیلینگ اسید میوه یا گلیکولیک اسید، می توان آکنه خفیف تا متوسط را تا حد قابل توجهی کنترل کرد و حداقل یک کمک درمانی بسیار خوب است. این لایه برداری برای کومدون ها یا جوش های زیرپوستی بسیار مفید است.

پس از ساعت ها تشنگی و گرسنگی منطقی به نظر می رسد که یک لیوان و یک پارچ آب سرد را در کنار خود بگذاریم و تا می توانیم نوشیدنی های سرد بنوشیم اما نباید از عوارض این کار غافل بود.
● مصرف نوشیدنی سرد در افطار ممنوع!
پس از ساعت ها تشنگی و گرسنگی منطقی به نظر می رسد که یک لیوان و یک پارچ آب سرد را در کنار خود بگذاریم و تا می توانیم نوشیدنی های سرد بنوشیم اما نباید از عوارض این کار غافل بود.مصرف یکباره مقادیر زیادی نوشیدنی های سرد ممکن است، علائم ناراحت کننده گوارشی در فرد روزه دار به وجود آورد. به روزه داران توصیه می شود که در وعده افطار از مواد غذایی آبکی مثل سوپ، آش، حلیم کم روغن، فرنی، شیربرنج یا شله زرد کم شیرین و کم چرب استفاده کنند که موجب حفظ تعادل آب و املاح فرد روزه دار می شود.
نکته مهم این است که در وعده افطار نباید یکباره حجم زیادی از غذا یا مایعات وارد معده شود، چون اتساع ناگهانی معده موجب اختلال در جریان خون دیگر اندام ها و اعضای بدن شده و از طرفی باعث بروز سو» هاضمه می شود. بهتر است به فاصله ۴۵ دقیقه تا یک ساعت پس از افطار روزه داران شام خود را مصرف کنند و برای شام توصیه می شود از غذاهایی که با نان مصرف می شوند، مثل کتلت، انواع کوکوهایی که با روغن کم تهیه شده است، خوراک سبزی همراه با گوشت (ترجیحا گوشت سفید مانند مرغ، ماهی) به همراه ماست و خیار یا دوغ و سبزی خوردن یا سالاد استفاده شود. توصیه می شود برای تامین آب مورد نیاز پس از صرف افطار و تا قبل از خواب به تدریج انواع میوه، چای کمرنگ و سایر مایعات به ویژه آب برای جبران کم آبی بدن نوشیده شود.
از سوی دیگر فرد روزه دار نباید با سرعت معده ای که ساعت ها خالی بوده و آمادگی ندارد، را پر از آب و غذا کند.توصیه می شود بعد از شروع افطار با توجه به اینکه معده ساعت ها خالی بوده است آرام و به ملایمت شروع به نوشیدن کند و دو نکته را هنگام باز کردن افطار توجه کنند. در ابتدا بهتر است با مصرف مایعات گرم مانند نوشیدن شیر گرم یا آب جوش به همراه آبلیمو افطار باز شود که این موارد می تواند معده را آماده کند. اگر فرد روزه دار هنگام افطار آب زیادی بنوشد با توجه به بالابودن ساعات روزه داری ممکن است به معده فشار بیاورد بخصوص اینکه آب سرد آمادگی معده را برای خوردن ماده بعدی دچار اشکال می کند.
نوشیدن آب فراوان هنگام افطار همچنین می تواند روی آنزیم های هضم غذا و اسید معده تاثیر منفی بگذارد لذا توصیه می شود در کنار مصرف نوشیدنی گرم از شیرینی های طبیعی به ویژه خرما که برخلاف شیرینی های مصنوعی که قند خون را به سرعت بالا می برد استفاده کرد که انرژی خوبی به بدن می رساند.
غذاهای پروتئین مانند غذاهایی که در آن گوشت استفاده می شود نیز بعد از آماده سازی در بیرون از یخچال نگهداری نشوند چرا که این موضوع می تواند میکروب ها را رشد دهد و مسمومیت ایجاد کند.
● ادویه موجب تشنگی در روز می شود
مصرف ادویه فراوان علاوه بر ناراحتی های دستگاه گوارش موجب بروز تشنگی در طول روز می شود. روش تغذیه و منش زندگی از نکات بسیار با اهمیت است. توصیه می شود افطار با آب گرم و خرما و عدم استفاده از مایعات سرد و همچنین عدم مصرف غذاهای سنگینی مثل برخی آش ها و سرخ کردنی ها آغاز شود. آهسته غذا خوردن و جویدن کافی غذا و لذت بردن از غذا و دست کشیدن از صرف غذا هنگامی که سیری به حداکثر نرسیده، همگی از توصیه های قابل توجه دین مبین و علم تغذیه هستند.
مصرف ادویه فراوان علاوه بر ناراحتی های دستگاه گوارش، به تشنگی در طول روز هم دامن می زند. مصرف غذاهایی از قبیل کله پاچه و سیراب و شیردان هم با وارد کردن مقداری چربی و اسیدهای نوکلئیک به بدن، منجر به مشکلات گوارشی و همچنین تشنگی شدید در طول روز می شود. نوشیدن نوشابه های گازدار نیز به سو» تغذیه، افزایش احتمال چاقی و افزایش بیماری های گوارشی منجر می شود. کم خوری نیز می تواند به سو» تغذیه، سرگیجه، سردرد، اختلالات عصبی، لاغری مفرط و افت قند خون منجر شود و بسیار خوری و همچنین ریزه خواری ها نیز به سلامت فرد لطمه می زنند.
● نیاز نوجوانان به پروتئین بیشتری
نوجوانان در دوران روزه داری به موادی مانند شیر، لبنیات، پروتئین و گوشت بیشتری نیاز دارند. نوجوانانی که برای نخستین بار روزه می گیرند به دلیل نداشتن تجربه طولانی مدت و کامل روزه داری باید به تغذیه آنها دقت بیشتری کرد. گاهی افراد در ماه مبارک رمضان به علت گرسنگی شدید هنگام افطار به حالت غیر قابل کنترل به مصرف غذاهای چرب و نیز قندهای ساده زیاد مثل زولبیا و بامیه مصرف می کنند. در صورتی که شیرینی هایی مثل زولبیا و بامیه به علت داشتن قند و چربی بالا و نیز حرارت زیادی که حین آماده شدن می بینند از ارزش غذایی چندانی برخوردار نیستند.
مصرف زیاد غذا در وعده های افطار، شام و سحر می تواند مشکل ساز باشد. ماه رمضان فرصت مناسبی برای ارتقای جنبه های روحی و معنوی است و فرصتی برای ۴استراحت بیشتر سیستم های بدنی از جمله سیستم گوارشی باشد.
● بیماران کلیوی از غذاهای گیاهی استفاده کنند
آن دسته از بیماران کلیوی که قادر به روزه گرفتن هستند، بهتر است از مواد گیاهی هنگام افطار استفاده و از مصرف گوشت قرمز خودداری کنند. این افراد نباید هنگام سحر و افطار پرخوری کنند و باید با یک رژیم ساده و استفاده از مواد مغذی روزه بگیرند.
افرادی که بر اثر فشار خون دچار مشکل کلیه شده اند یا این بیماری در خانواده آنان وجود دارد، باید به طور مرتب آزمایش دهند. علاوه بر آن، برخی بیمارانی که نارسایی متوسط کلیه دارند، می توانند زیر نظر پزشک روزه داری کنند. ۷۰ درصد بیماران کلیوی قادر به روزه گرفتن نیستند. بیماران دیالیزی چون هفته ای سه بار باید دیالیز شوند، نمی توانند روزه بگیرند. در سایر روزهای هفته نیز امکان انجام این کار را ندارند چون باید صبح، روز و شب داروهای متعددی را مصرف کنند و در صورت نخوردن آنها، سلامتشان به خطر می افتد البته برخی از این بیماران توانسته اند با استفاده از قرص های خود هنگام سحر و افطار روزه بگیرند.
گروهی از بیماران پیوند کلیه باید آزمایشهایی را در مقاطع زمانی مختلف انجام دهند و داروهای متفاوتی را مصرف کنند و تغییر در زمان مصرف داروها به سلامت آنان ضربه می زند در نتیجه این گروه نمی توانند روزه بگیرند. کلیه برخی از بیماران مبتلا به سنگ کلیه به طور مداوم سنگ می سازد. این افراد باید مایعات زیادی مصرف کنند و در صورت نوشیدن کم مایعات، امکان سنگ سازی وجود دارد که می تواند به نارسایی کلیه بینجامد ولی کلیه برخی از بیماران یک یا دو بار سنگ ساخته و سال هاست که دچار این مشکل نشده اند و این افراد می توانند روزه بگیرند. برخی بیماران به علت نارسایی دیابت دچار بیماری کلیه شده اند. این افراد اگر آب نخورند، دچار افت فشار و قند خون می شود و حتی امکان به کما رفتن این بیماران وجود دارد.
● راه رفتن روی سفره ممنوع
به دست اندر کاران مواد غذایی به ویژه کسانی که در مساجد،هنگام افطار به روزه داران خدمات رسانی می کنند، توصیه می شود هنگام توزیغ غذا بین روزه داران روی سفره راه نروند.
متاسفانه برخی افراد که به روزه داران موقع افطار خدمات رسانی می کنند، برای تسریع در توزیع به موقع افطار، بر روی سفره ها با جوراب یا بدون آن، راه می روند که هر دو حالت، غیربهداشتی است. در همان نقطه ای که پای خدمتگذاران در سفره قرار می گیرد، ممکن است نان و سایر مواد غذایی بر روی سفره قرار گیرد که احتمال انتقال آلودگی برای روزه داران وجود دارد. به همین علت توصیه می شود که ازراه رفتن بر روی سفره های افطاری خودداری شود. اگر امکانات سردکردن برای افراد به ویژه در ایستگاههای صلواتی وجود نداشته باشد، اصلا مواد غذایی از جمله شربت در ارتباط مستقیم با یخ های قالبی قرار نگیرد.
در ماه رمضان، مایعاتی از جمله شربت در زمان افطار توزیع می شود; بنابراین یخ های قالبی برای سرد کردن مایعاتی مثل شربت اصلا در داخل مایعات قرار نگیرد بلکه باید در یک ظرف بزرگتر قرار گیرد و ظرف حاوی شربت با ابعاد کوچکتر نیز در داخل ظرفی که در آن یخ وجود دارد، گذاشته شود تا سرد گردد. از سوی دیگر از دستکش های یکبار مصرف نیز به مدت بیشتر از نیم ساعت نباید استفاده شود.
برخی دست اندرکاران تهیه مواد غذایی در ماه مبارک رمضان، هنگام استفاده از دستکش های یکبار مصرف فقط با ماده غذایی سر و کار ندارند بلکه ممکن است با همان دستکشی که در دست دارند، گوشی تلفن را در دست گرفته و به تلفن جواب بدهند یا به اسکناس دست بزنند . در موقع عطسه از دستمال استفاده شود و اگر دچار سرفه هستید یا عادت به تنفس عمیق دارید، بهتر است هنگام طبخ و توزیع غذا از ماسک استفاده کنید. با توجه به گرمای هوا، مواد غذایی پخته شده بیش از ۴۵ دقیقه یا در نهایت بیش از دو ساعت در خارج از یخچال نگاهداری نشوند و اگر غذای پخته شده، سرد شده باشد قبل از مصرف، حتما آن را باید گرم کرد. همچنین به روزه داران توصیه می شود از دستفروش ها و مراکز غیرمجاز، مواد غذایی را تهیه نکنند و در صورت وجود هر گونه مشکل بهداشتی با شماره تلفن ۰۹۶۷۸ سامانه فوریت های سلامت محیط و کار تماس بگیرند.