فهم امروزی از متون گذشته / انتقاد خاقانی از رواج لوحهای فشرده مبتذل!
خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: دکتر محمدرضا ترکی - محقق ادبی و استاد دانشگاه - در یادداشت طنزگونه ای که در وبلاگ خود منتشر کرده، جلوه هایی از "مغالطه در فهم امروزی از متون گذشته" را آورده است.تلقی امروزی از متون ادبیات گذشته، نوعی مغالطه جدی است که بر بررسی های ادبی این روزگار سایه افکنده است. کم نیستند کسانی که کوشیده اند مفاهیم کاملا امروزی را از متون گذشته استنباط کنند و دغدغه های انسان امروز را به شاعرانی که قرنها پیش به خاک رفته اند نسبت بدهند. از این جمله می توان به بررسی های پردامنه ای اشاره کرد که در گذشته نه چندان دور تلاش می کرد اصول دیالکتیک و آموزه های مارکسیسم را از دل مثنوی مولانا و دیوان حافظ و… بیرون بکشد یا فردوسی را - بر اساس همان اصول - به خاطر مخالفت با طبقات زحمتکش و حمایت از مظاهر فئودالیسم محاکمه کند!
امروزه نیز یافت می شوند مدعیان پر هیاهویی که مبانی تفکرات فیلسوفان مدرنیته را با شعبده ای غریب از دل مثنوی مولوی و دیگر آثار ماقبل مدرن بیرون می آورند! این جماعت گویا خود را در برابر این پرسش ساده ملزم به پاسخ نمی بینند که مولوی یا حافظ و سعدی و فردوسی و دیگران با آن مبانی تفکر که می شناسیم، چگونه می توانسته اند مثل مردم این روزگار بیندیشند و دغدغه هایی را داشته باشند که در روزگار آنان سالبه به انتفاء موضوع بوده است؟! این جماعت اگر آدمهای ساده دلی نباشند، گویا فقط به نوعی استفاده ابزاری از آثار پیشینیان برای تبلیغ باورهای های خودشان می اندیشند و گاه هیچ ابایی ندارند که حاصل دریافتهای آنان به طنز و ریشخند بینجامد.
در اینجا به نمونه های مشهور و غیرمشهوری از این استنباطها اشاره می کنیم و تلاش می کنیم سخن ما از نوعی طنز نیز - برای رفع تنوع! - خالی نباشد.
دل هر ذره را که بشکافی
آفتابیش در میان بینی
این بیت شعار سازمان انرژی اتمی است. بسیاری عقیده دارند که مرحوم میرفندرسکی در این بیت به اصول شکافتن هسته اتم و تولید انرژی هسته ای اشاره کرده است! بر این اساس اگر آقای البرادعی به جای این همه کار در آژانس (!) کمی ادبیات فارسی می خواند متوجه می شد که این ملت از چند قرن قبل دنبال نصب سانتریفیوژ و کسب تکنولوژی آب سنگین بوده و افکار خطرناکی را در سر می پرورده است!
بنی آدم سرشت از خاک دارد
اگر خاکی نباشد آدمی نیست
این بیت سعدی را همیشه این طور می فهمیده اند که آدمیزاده از خاک آفریده شده و اگر خاکی و متواضع نباشد آدمی نیست اما اخیرا عده ای یاء "خاکی" و " آدمی" را نکره می خوانند و منظور سعدی را این جور ملتفت می شوند که اگر خاک دچار فرسایش بشود، محیط زیست آسیب خواهد دید و نسل آدمیزاده هم مثل دایناسورها منقرض می شود. خداییش سعدی غیبگوی بزرگی بوده که قرنها قبل از به وجود آمدن اختلالات زیست محیطی معاصر و شکاف لایه اوزون آن را پیشگویی کرده است!
مشتی اطفال نوتعلم را
لوح ادبار در بغل منهید
با این نگاه، منظور خاقانی لابد این بوده که بابا این لوحهای فشرده و این سی دی های مبتذل را در اختیار بچه های مردم قرار ندهید و این قدر اخلاق خراب جامعه را فاسد نکنید خدا را خوش نمی آید!
مردم چشمم به خون آغشته شد
در کجا این ظلم با انسان کنند؟
مقصود حافظ بر اساس این رویکرد به قرائت متون، بدون برو و برگرد حفظ حقوق بشر و مخالفت با تضییع آن در حکومتهای توتالیتر جهان سوم بوده است!
نفس برآمد و کام از تو برنمی آید
فغان که بخت من از خواب در نمی آید
به نظر برخی از این جماعت شک نباید بکنید که حافظ در هنگام سرودن این بیت عمیقا تحت تاثیر احساسات فرویدی بوده و در موقع سرودن بیت بعدی نیز به رقص دو نفری "والس" یا "تانگو" توجه داشته است:
رقص بر شعر تر و ناله نی خوش باشد
خاصه رقصی که در آن دست نگاری گیرند!
این مختصر را - به جد یا به شوخی - به عنوان نمونه ای از تلقی های گفته شده بپذیرید.
نشریات انجمن مفاخر فرهنگی ویژه شاهنامه و ادبیات منتشر شد
شماره های 25 و 26 فصلنامه "نامه انجمن" (انجمن آثار و مفاخر فرهنگی) ویژه شاهنامه و ادبیات منتشر شد.به گزارش خبرگزاری مهر، در شماره 25 نامه انجمن مانند شمارههای پیشین، بخش اصلی به مقالات رسیده تعلق دارد. در قسمتی دیگر، گزارش بزرگداشت دکتر محمدعلی موحد و پس از آن بخش تازههای کتاب آمده است.
در بخش مقالات این شماره این عناوین دیده میشود: «جبر و سرنوشت در شاهنامه فردوسی» / دکتر جواد حدیدی، «رزم یا بزم: کدامیک؟» / دکتر میرجلالالدین کزازی، «حکیم توس و شاهنامه» / دکتر توفیق ه . سبحانی ـ فهیمه سیفی، «استفادۀ منطقی از منابع جنبی در تصحیح شاهنامه» / ابوالفضل خطیبی، «پژوهشی در پادشاهی ایران از نوذر تا کیقباد بر اساس شاهنامه» / مینا احمدیان، «سیاوخش و بالدر: پژوهشی تطبیقی در اسطورهشناسی هندواروپایی» / دکتر بهار مختاریان، «مقدمۀ فردوسی بر منظومۀ شاهنامه» / دکتر رحیم رضازادۀ ملک، «ارزش شاهنامه در گزارش نبرد انطاکیه» / فرزین غفوری، «فردوسی» / دکتر جلال خالقی مطلق، ترجمه دکتر سجاد آیدنلو.
بیست و پنجمین شماره نامه انجمن به مدیرمسئولی دکتر محمدرضا نصیری دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی و با بهای 10 هزار ریال منتشر شده است.
همچنین بیست و ششمین شماره این فصلنامه ویژه ادبیات به تازگی منتشر شده است.
در این شماره بخش اصلی به مقالات تعلق دارد. در دیگر قسمتهای این شماره اخبار، گزارش بزرگداشتها (عبدالجواد فلاطوری) و پس از آن بخش تازههای کتاب آمده است.
در بخش مقالات نیز این عناوین دیده میشود: «چند کلمه در احوال و منابع فکری و آراء و آثار شیخ اشراق» / دکتر قاسم انصاری، «نثر منظوم فارسی و ماجرای قصه در عصر فارسی» / دکتر منصور ثروت، «وجودشناسی و فلسفۀ ریاضی نزد بوعلی سینا» / سید عبدالله انوار، «مطلب و مضمون» / دکتر مصطفی ذاکری، «کلیات سعدی (گلستان)» / مرتضی قاسمی، «ذیلی بر نامهای حروف الفبای فارسی در فرهنگ بزرگ سخن» / حسن قریبی، «منشی نولکشور و فرهنگستان زبان و ادب فارسی» / ویدا بزرگچمی، «همگونی عناصر اطلاعاتی در فهرستنویسی پیش از انتشار کتابخانۀ ملی، بین سالهای 1377ـ1380» / نرگسخاتون عزیزیان، «خوانشی دیگرگون در راه اصلاح عنوانی از مولانا جلالالدین» / دکتر توفیق ه . سبحانی، «در وصف طبیعت هندوستان و دانشگاه شنتی نیکی تن» / سعید نفیسی، گردآوری و تدوین دکتر غلام محمد.
"دیوانهای به نام من" به زودی میآید
مجموعه داستان "دیوانه ای به نام من" نوشته کورس احمدی به زودی نشر ققنوس منتشر می شود.
به گزارش خبرنگار مهر، کورس احمدی - شاعر و نویسنده - در این کتاب که مشتمل بر 26 داستان کوتاه است، به طرح موضوعات اجتماعی در قالبهای طنز و عاشقانه می پردازد.
"قطار"، "تو همسفرم نیستی"، "دیوانه ای به نام من"، "شهر دیوانگان" و... برخی داستانهای این کتاب را تشکیل می دهد. دستمایه نویسنده برای نگارش داستانهایش مشکلات شهری و اجتماعی بوده است.
وی که در حال حاضر مشغول گردآوری ترانه های خود با موضوع عشق و ایثار و مقاومت است، مجموعه شعر "نجوا برای نجوا" (نشر عابد) را در دست چاپ دارد. این کتاب فعلا منتظر مجوز نشر است.
داستان سرگذشت ستارخان منتشر شد
"روزی روزگاری ستارخان" نوشته علی ناصری از سوی نشر کتابهای شکوفه وابسته به موسسه امیرکبیر منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، داستان تاریخی "روزی روزگاری ستارخان" با استفاده از منابع تاریخی معاصر، زندگی و زمانه این سردار آزادی خواه عهد مشروطه را به تصویر درآورده است.
این داستان بلند که برای نوجوانان و گروه سنی "د" تالیف شده با تصاویر و طراحی های علیرضا جلالی فر همراه است که در 20 فصل وقایع و رخدادهای سیاسی و اجتماعی دوران مشروطه را در تبریز بازگو کرده است.
در بخشی از داستان می خوانیم: "روز سوم تیرماه 1287 همه چیز در تهران تمام شده بود و لیاخوف روسی مجلس را به توپ بسته بود. گروهی از آزادی خواهان سر به نیست شده بودند. محمدعلی شاه احساس آرامش می کرد. حالا او می توانست به راه اجداد خود ادامه دهد. ولی هنوز در یکجا مشروطه نفس می کشید و شاه نگران آن منطقه بود..."
علی ناصری برای نوشتن این داستان تاریخی از منابعی نوشته عباس پناهی ماکویی، اسماعیل امیرخیزی، احمد کسروی، ابراهیم صفایی، حسن معاصر، احمد پناهی سمنانی و مهدی داوودی استفاده کرده است.
این کتاب در 110 صفحه، شمارگان پنج هزار نسخه و با بهای 1100 تومان منتشر شده است.
حجوانی رئیس هیئت مدیره و اقبالزاده دبیر انجمن نویسندگان کودک شدند
انتخابات داخلی هیئت مدیره جدید انجمن نویسندگان کودک و نوجوان دیروز برگزار شد.شهرام اقبال زاده با اعلام این خبر به خبرنگار مهر گفت: چهارم خرداد نشستی بین اعضای قبلی هیئت مدیره و اعضای جدید شامل مهدی حجوانی، مناف یحیی پور، محمود برآبادی، جمال الدین اکرمی، معصومه انصاریان، محسن هجری و من انجام و انتخابات داخلی برگزار شد.
به گفته وی، در این انتخابات مهدی حجوانی به عنوان رئیس هیئت مدیره، محمود برآبادی نایب رئیس، مناف یحییپور خزانه دار و شهرام اقبال زاده به عنوان دبیر انجمن انتخاب شدند.
دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان گفت: در نشست دیروز بازرسان انجمن (محمد شریعتی، روحالله مهدیپور عمرانی و علی قنبری) هم حضور داشتند
نویسنده آثار تخیلی و واضع کلمه "فضای مجازی" تجلیل شد
"ویلیام گیبسون" نویسنده آمریکایی و واضع واژه "سایبر اسپیس" که به دلیل سبک نوشتاری اش به "پیامبر سیاه" شهرت یافته، در 60 سالگی مورد تجلیل قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از PNA، دانشگاه کونوی واقع در ایالت کارولینای شمالی از "ویلیام گیبسون" - نویسنده آمریکایی ژانر علمی تخیلی - تقدیر و دکترای افتخاری خود را به وی اعطا کرد.
این نشان علمی در مراسمی رسمی و در زادگاه نویسنده به وی اعطا شد و تقدیرکنندگان، هدف از این کار را تجلیل از این نویسنده به سبب خلق آثار ادبی شایسته و پرمخاطب در ژانر علمی تخیلی اعلام کردند.
ویلیام گیبسون در سال 1948 به دنیا آمد و عبارت معروف "CYBER SPASE" (فضای مجازی) از آن اوست که در رمان معروف اش "نئو رومانسر؛ سایبر اسپیس" (1984) به تفصیل به آن پرداخته است. گیبسون همچنین در کتاب خود از کلمه "ماتریکس" برای توصیف واژه سایبر اسپیس استفاده کرد و همین کلمه بعدها به نام یک فیلم تبدیل شد؛ فیلمی که مانند رمان سایبر اسپیس روایتگر جامعه ای بود که انسانهایش با خطوط نامرئی به هم متصل شده اند و رایانه ها اطلاعات موجود در این فضا را از هر نقطه ای به نقطه دیگر منتقل می کنند و این فضای پیچیده در واقع بازتابنده شبکه ای نادیدنی از خطوط است که هم ارتباطات فرد را با دیگران و جهان خارج برقرار می سازد و هم ضروریات و نیازهای زندگی انسان را تامین می کند.
از گیبسون در عرصه نویسندگی با عنوان "پیامبر سیاه" (Black prophet) یاد می کنند و این یکی از جملات مشهور اوست: آینده هم اکنون فرا رسیده، فقط هنوز به طور گسترده توزیع نشده است
مدیران کمکار شهرکتاب مهلت گرفتند / استانداردهای ما باید رعایت شود
مدیرعامل شهرکتاب از بررسی عملکرد فروشگاه های 36 شعبه این موسسه خبر داد و گفت: برخی از فروشگاه ها استانداردهای شهرکتاب را رعایت نکرده اند که باید در مهلت باقی مانده با دیگر شعب همتراز شوند.
مهدی فیروزان مدیرعامل موسسه عام المنفعه شهر کتاب در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به تغییرات احتمالی در مدیریت برخی از فروشگاه های کتاب وابسته به این موسسه، گفت: شهر کتاب استانداردهای مصوبی برای فعالیتهای خود دارد و باید بر اساس آنها عمل شود و طوری باشد که فروشگاه های مختلف موسسه همتراز با هم کارهایشان را انجام دهند؛ به خصوص در بحث فروش کتاب. نمی توان با اعمال سلیقه شخصی کار کرد.
خریدار کتاب باید در فروشگاه احساس آرامش کند
وی به استانداردهای مورد نظر موسسه پرداخت و افزود: اولین نکته این است که هر آنچه در کشور به صورت کتاب چاپ می شود و یا می تواند منتشر شود، باید در تمام فروشگاه های شهر کتاب وجود داشته و امکان عرضه داشته باشد. دوم اینکه خریدار کتاب باید فرصت کافی داشته باشد تا خودش کتاب مورد نظر را انتخاب و خریداری کند. سوم اینکه مدیران فروشگاه ها باید فضایی را برای مطالعه خریداران فراهم کنند و یا حداقل این را به عنوان یک امکان که باید تحقق پذیرد، در نظر بگیرند.
فروشگاه کتاب باید آرایش فرهنگی داشته باشد نه اینکه یک "جیپ بنفش" باشد
فیروزان در همین باره اضافه کرد: خریدار کتاب باید در فروشگاه و در زمان انتخاب و خرید کتاب، احساس امنیت و آرامش کند تا بتواند به راحتی هر چه تمام تر این کار (انتخاب و خرید کتاب) را انجام دهد. ظاهر و داخل فروشگاه باید یک آرایش فرهنگی داشته باشد. فروشگاه مورد نظر ما نمی تواند یک "جیپ بنفش" باشد! فروشگاه های ما باید همواره در امر درآمد زایی فعال باشند و این کار هم فقط باید با فروش کتاب توسط فروشگاه ها صورت بگیرد نه اینکه این کار را با وام گرفتن - که در پی آن هم مسلماً یک بدهی بالا می آید - انجام دهند.
مدیرعامل موسسه شهرکتاب تاکید کرد: مدیران و دست اندرکاران فروشگاه ها باید آشنایی کامل به محل و جغرافیای فرهنگی - که فروشگاه در آن واقع شده است - داشته باشند تا در فعالیتشان موفقیت کسب کنند. کتابفروشان فروشگاه ها نه فقط فروشنده بلکه باید کتاب شناس هم باشند و این محصول فرهنگی را خوب بشناسند و آخرین اطلاعات در مورد انتشار و فروش کتابها را بدانند. باید فهرستی از کتابهای موجود خود را حداقل در دفترچه ای داشته باشند و این دفترچه هم دائم به روز شود.
فروشگاه هایی که استانداردهای موسسه را رعایت کرده اند تقدیر می شوند
وی در ادامه گفت: تعداد این استانداردها فراوان است و چیزی هم نیست که من آن را مصوب کرده باشم بلکه خود مدیران فروشگاه ها این کار را کرده اند اما نکته این است که مسلماً ما از فروشگاه هایی که توانسته باشند این استانداردها و یا حداقل قسمتی از آنها را تحقق ببخشند، تقدیر می کنیم و آنها را مورد حمایت قرار می دهیم و کمک هم می کنیم. اما نمی توان از فروشگاه هایی که حتی ساکنین منطقه از آنها شکایت کرده اند، تشکر کرد. این را هم بگویم که اکثر قریب به اتفاق فروشگاه های ما این استانداردها را رعایت کرده اند ولی بعضی از آنها در این کار سرعتشان و یا انگیزه شان کمتر از بقیه است از جمله آقای هرمز همایون پور که انگیزه اش کمتر بود و همین دلیل موفق نبودن شهرکتاب "ساعی" شد.
مدیران کم کار برخی فروشگاه ها مهلت گرفتند
فیروزان از انجام ارزیابی و بررسی های لازم در خصوص عملکرد 36 شعبه فروشگاهی شهرکتاب در تهران خبر داد و گفت: ما تمام عملکردها را بررسی کرده ایم و برای انجام هر چه بهتر این کار حتی از خریداران محلی هم نظرخواهی کرده ایم و بعد از اعلام نتایج این بررسی ها به دو، سه فروشگاهی که به هر دلیلی کم کار بوده اند، تذکر و فرصت داده ایم تا استانداردهای مورد نظر موسسه را محقق کنند در غیر این صورت فروشگاه های مذکور با تغییر مدیریت روبرو می شوند.
مدیرعامل موسسه شهرکتاب درباره مهلت زمانی داده شده به این فروشگاه ها، گفت: به نظر خودم هم محقق کردن هر کدام از این استانداردها زمان نیاز دارد و من نمی توانم به شکل پادگانی موسسه را اداره کنم و اصلاً کار فرهنگی را نمی توان پادگانی پیش برد. من هم نمی توانم بگویم سر فلان وقت باید این طوری بشود یا نشود. به هر حال بعضی از فروشگاه ها برای بهبود عملکردشان دو و بعضی ها هم سه ماه مهلت گرفته اند و به همین میزان هم زمان دارند تا عملکردشان را بهبود ببخشند که امیدوارم این اتفاق بیفتد.
به گزارش مهر، هفته گذشته یکی از فروشگاه های کتاب (ساعی) وابسته به موسسه شهرکتاب به دلایلی تعطیل شد و پس از آن مدیرعامل شهرکتاب در توضیحاتی از تغییر مدیریت تعدادی دیگر از فروشگاه های کتاب این موسسه در آینده نزدیک و در صورت همتراز نشدن انها با سایر شعب خبر داده بود.
با انتقال احمد (عزیزی) به منزل مخالفیم
کرمانشاه - خبرگزاری مهر: برادر احمد عزیزی گفت: برخی از پزشکان و پرستاران احمد به ما پیشنهاد انتقال وی به منزل را داده اند که خانواده احمد به اتفاق با این پیشنهاد مخالفند.حسین عزیزی روز شنبه در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمانشاه اظهار داشت: در روزهای گذشته برخی از پزشکان احمد در بیمارستان امام رضا(ع) کرمانشاه از ما خواستند به دلیل طولانی شدن حضور احمد در بیمارستان و امکان سرایت عفونتهای بیمارستانی به وی هر چه سریعتر احمد را از بیمارستان به منزل منتقل کنیم.
وی با ابراز نارضایتی از این پیشنهاد گفت: چطور ممکن است فردی که در بخش Icuبستری است به یکباره به منزل منتقل شود.
برادر احمد عزیزی افزود: وی هنوز قادر به خوردن غذا و مایعات نیست و امکان نگهداری وی در منزل اصلا وجود ندارد حال با این وضع من تعجب می کنم که با چه استدلالی پزشکان این پیشنهاد را دادند.
وی در خصوص آخرین وضعیت جسمانی برادرش گفت: احمد گاهی اوقات واکنش هایی نسبت به برخی افراد نشان می دهد که به گفته پزشکان این واکنش ها جای امیدواری دارد.
حسین عزیزی گفت: هنگامی که مادرم وی را می بوسد وی نیز عکس العمل نشان می دهد و یا در اغلب اوقات همسر، خواهران و برادران خود را می شناسد و نسبت به آنها واکنش نشان می دهد.
وی با بیان اینکه پیگیری درمان احمد توسط دو تن از پزشکان برجسته دنیا در آمریکا و آلمان ادامه دارد، یادآور شد: این دو پزشک که خوشبختانه ایرانی هستند به شکل مستمر از روند درمان احمد کسب اطلاع می کنند و هر اقدامی که در خصوص احمد صورت گیرد به اطلاع آنها رسانده خواهد شد.
برادر احمد عزیزی در خصوص انتقال وی به بیمارستانی در تهران یا خارج از کشور گفت: هنوز هیچ یک از پزشکان احمد با انتقال وی به بیمارستانی در تهران موافقت نکرده اند و اعتقاد دارند که احمد نباید جابجا شود.
وی بار دیگر از تلاش و زحمات پزشکان و پرسنل بیمارستان امام رضا(ع) کرمانشاه تشکر و ابراز امیدواری کرد: با دعای خیر مردم هر چه زودتر احمد سلامتی خود را به دست آورد.
احمد عزیزی شاعر برجسته کشورمان از روز 15 اسفند ماه سال گذشته به دلیل عارضه کلیوی، قلبی و مغزی و در نهایت کمای مغزی در بخش Icuبیمارستان های امام علی (ع)، امام خمینی (ره) و امام رضا(ع) کرمانشاه بستری است.
طرح فرهنگی کتاب بانک اجرا میشود
کتابخانه قائم (عج) با همکاری برخی موسسه ها و نهادهای دولتی طرح کتاب بانک را در دست اجرا دارد.به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی مدیریت فرهنگی هنری منطقه 18، الهه نفری مدیر کتابخانه قائم (عج) درباره زمان و چگونگی اجرای این برنامه ها گفت: به منظور ارتقای سطح اطلاعات عمومی در نظر داریم دو طرح "کتاب بانک" و "تور بازدید یک روزه از موسسه انتشاراتی امیرکبیر" را اجرا کنیم.
مدیر کتابخانه قائم در مورد برنامه اول گفت: طرح کتاب بانک مربوط می شود به شعب بانکهایی در منطقه 18 که به سیستم شماره دهی اتوماتیک تجهیز شده اند. در زمانی که مراجعان در این بانکها در انتظار نوبت به سر می برند، این امکان فراهم خواهد شد که به مطالعه کتابهای موجود در این شعب بپردازند و از زمان موجود حداکثر استفاده را برده و به اطلاعات عمومی خود اضافه کنند. این طرح تا پایان خرداد ماه ادامه دارد.
وی اضافه کرد: همچنین قصد داریم در روز یکشنبه پنجم خرداد "تور یک روزه بازدید از موسسه انتشاراتی امیرکبیر" را برای اعضای ثابت کتابخانه و عموم علاقمندان برگزار کنیم که در این برنامه افراد می توانند از نزدیک با تمام مراحل چاپ و نشر کتاب آشنا شوند.
کتابخانه قائم (عج) در یافت آباد، بلوار معلم، بوستان قائم واقع است.