بزرگ‌ترين دوچشمي جهان چشم گشود
دانشمندان با ساختن یك تلسكوپ دوچشمی بزرگ، برای نخستین بار با دید دو چشمی به اجرام نجومی دوردست نگریستند.
این تلسكوپ دو چشمی بزرگ (LBT) دو آینه یكسان به قطر ۴/۸ (هشت و چهار دهم) متر دارد و در ارتفاع ۳۴۵۰ متری روی قله «گراهام»(Graham) در جنوب شرق آریزونا نصب شده است. ایده اولیه آن در اوایل دهه ۱۹۸۰ طرح‌ریزی شده و ساخت آن با همكاری بیش از ۱۵ موسسه تحقیقاتی در اواخر سال ۲۰۰۷ پایان یافته است. سطح دریافت نور این تلسكوپ معادل یك تلسكوپ ۸/۱۱ (يازده و هشت دهم) متری و قدرت تفکیک آن معادل یک تلسكوپ ۸/۲۲ (بيست و دو و هشت دهم) متری است. تلسكوپ‌های دو چشمی از دو آینه یكسان كه پهلو به پهلوی یكدیگر قرار دارند، ساخته شده‌اند. آینه‌های آنها طوری تنظیم می‌شوند كه هر دو دقیقا به یك جهت نشانه بروند. به كمك این تلسكوپ‌ها ستاره شناسان می‌توانند اجرام دوردست را با دقت بیش‌تری بررسی كنند.
آینه‌های LBT در یك كوره بزرگ چرخان ریخته گری شده و هر دو تحت شرایط یكسان، صیقل داده شده‌اند. در ساخت این آینهها از روش اپتيك سازگار استفاده شده تا اثر آشفتگی‌های جوی حذف شود.
ساختمان اصلی LBT در ایتالیا ساخته شده و در سال ۲۰۰۲ به قله گراهام منتقل شده است. در سال ۲۰۰۳ یكی از آینهها به كوه گراهام منتقل شد و در ۲۰۰۴ نصب و به عنوان آینه اول تنظیم شد. آینه دوم در سال ۲۰۰۵ نصب و تنظیم شد. نخستین دوربین «پانورامیك» (Panoramic ) تلسكوپ، با قدرت تفكیك ۳۶ مگاپیكسل در سال ۲۰۰۵ و دوربین دیگر آن در سال ۲۰۰۷ نصب شد و سرانجام در ۱۱ و ۱۲ ژانویه ۲۰۰۸ این تلسکوپ نخستین تصاویر نجومی خود را ثبت کرد. نخستین تصاویر LBT كه به تازگی منتشر شده، كهكشان مارپیچی NGC ۲۷۷۰ را هدف قرار داده‌اند. NGC ۲۷۷۰ با ۱۰۲ میلیون سال نوری فاصله، تقریبا در همسایگی كهكشان ما است و قرص تختی از ستاره‌ها و گازهای داغ دارد که ما آن را به صورت مایل می‌بینیم.
به گفته دانشمندان دید دوچشمی تلسکوپی یك پیشرفت بزرگ و یك مرحله جدید در علم ستاره شناسی به شمار می‌رود.
منبع: EurekAlert و nojum.ir
«««««زادگاه شكل گيري يك دنباله دار »»»»»
زادگاه شكل گيري يك دنباله دار
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گروهی از ستاره شناسان آمریکایی با بررسی مواد دنباله دار Wild 2 که کاوشگر "استارداست" جمع آوری کرده است، موفق به کشف زادگاه این مواد شدند.
گروهي از ستاره شناسان آمريكايي با بررسي مواد دنباله دار Wild 2 كه كاوشگر "استارداست" جمع آوري كرده است، موفق به كشف زادگاه اين مواد شدند.
به گزارش مهر، تاكنون تصور بر اين بود كه Wild 2 يك دنباله دار عادي است كه همانند بسياري ديگر از ستاره هاي دنباله دار در "نوار كويپر" شكل گرفته است.
اين دنباله دار در سال 1974 به سياره مشتري نزديك شد و در حال حاضر در مدار بازگشت به نقطه اوليه خود قرار دارد.
به منظور درك بيشتر تركيبات اين دنباله دار و به خصوص گذشته آن، ستاره شناسان كاوشگر Stardust را در فوريه سال 1999 پرتاب كردند و اين كاوشگر توانست در ژانويه 2004 به اين ستاره برسد و با كمك پانلهاي "پخش كننده ژل" در هوا ذرات گرد و غباري را كه Wild 2 در مدار خود مي پراكند جمع آوري كرد و با موفقيت توانست در ژانويه 2006 به زمين بازگردد.
اولين تحقيقاتي كه خصوص ماهيت اين دنباله دار انجام شد تائيد كرد كه زادگاه Wild 2 در آنسوي سياره نپتون قرار دارد و اين ستاره به تازگي وارد بخش داخلي منظومه شمسي شده است، اما اكنون به نظر مي رسد كه گذشته Wild 2 پيچيده تر از آن چيزي است كه تاكنون تصور مي شد.
در حقيقت تيم تحقيقاتي "رابرت پپين" از دانشگاه "مينه سوتا" كه نتايج تحقيقات خود را در مجله "ساينس" منتشر كرده اند، موفق شدند با استفاده موادي كه كاوشگر "استارداست" جمع آوري كرده است، منشاء و زادگاه واقعي اين ستاره دنباله دار را كشف كنند.
اين ستاره شناسان با بررسي ايزوتوپهاي عناصر هليم و نئون يك شباهت بسيار زياد را ميان بعضي از ذرات گرد و غبار جمع آوري شده توسط "استارداست" و مواد ويژه كربني موجود در شهاب سنگها مشاهده كردند و نشان دادند كه مي تواند منشاي مشتركي ميان اين دو نوع جرم آسماني وجود داشته باشد.
اين دانشمندان در اين خصوص اظهار داشتند: "تحقيقات ما نشان داد كه اين دنباله دار تنها از موادي كه در كارخانه ستاره دنباله دار سازي منطقه آنسوي تپتون قرار دارد تشكيل نشده است، بلكه بسياري از مواد خود را در مناطق نزديكتري به خورشيد و با نزديك شدن به اجرام آسماني به دست آورده است."
به گفته اين محققان، در حدود 10 درصد از جرم Wild 2 تركيبي از موادي است كه زادگاه آنها متعلق به مناطق داخلي تر منظومه شمسي است.
منبع: جام جم آنلاين:11:
خلق افق رویداد سیاهچاله در آزمایشگاه
گروهی از دانشمندان موفق به شبیه سازی افق رویداد در داخل یک فیبر نوری شدند. نتایج این آزمایش می‌تواند موجب درک بهتر ما از سیاهچاله‌ها شود.
تصور کنید می‌توانید کنار سیاهچاله‌ای باشید و تجربه‌هایی باورنکردنی داشته باشید. این تصورها اکنون چندان دور از دست نیستند و باید از گروهی که توانسته‌اند افق رویداد سیاهچاله را در آزمایشگاه شبیه‌سازی کنند، تشکر نماییم.
«یولف لئونهارت»(Ulf Leonhardt) از دانشگاه «اس.تی اندروز»(St Andrews) در انگلستان، به همراه دیگر همکارانش توانسته‌اند این کار را به کمک فرستادن نور لیزرها در داخل فیبر نوری انجام دهند. این کار با توجه به این حقیقت که طول موج‌های مختلف نور با سرعت‌های متفاوت در داخل فیبر نوری حرکت می‌کنند، انجام شد.
آنها ابتدا مجموعه موجی را که سرعت نسبی کم‌تری داشت به داخل فیبر فرستادند و سپس مجموعه موج سریع تری را به تعقیب امواج اول ارسال نمودند. با حرکت اولین موج، خاصیت اپتیکی فیبر تغییر کرد . این تغییر خصوصیات فیبر باعث کم شدن سرعت موج‌های سریع‌تر می‌شود. در واقع موج‌های سریع وقتی به امواج کند‌تر می‌رسند سعی می‌کنند تا از آنها بگذرند ولی به دام می‌افتند و نمی توانند از کنار آنها سبقت بگیرند و این موضوع دقیقا مانند افق رویداد سیاهچاله‌ها است، جایی که نور نمی‌تواند از آن بگریزد.
سیاهچاله لیزری به فیزیکدانان کمک می‌کند تا بتوانند رفتار نور را در هر دو سوی افق رویداد بررسی کنند.
کیهان شناسان، پیش از این، تغییر فرکانس نور را در هنگام نزدیک شدن به افق رویداد پیش بینی کرده بودند– از سمت داخل یا خارج افق رویداد سیاهچاله– و این گروه توانسته است که دقیقا همین تغییرات فرکانس را مشاهده نماید.
تجربه‌ی ساخت افق رویداد مصنوعی می‌تواند به ما کمک کند تا به این موضوع پی ببریم که آیا چیزی می‌تواند از سیاهچاله ها بگریزد یا خیر. هاوکینگ در سال ۱۹۷۰ پیش بینی کرده بود که سیاهچاله‌های داغ می‌توانند ذراتی را تابش کنند. بعد از محاسبات این گروه مشخص شد که در سیاهچاله لیزری خاصیت پیش بینی شده وجود دارد و در صورتی که دما در حدود ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد باشد، تابش فوتون‌ها شروع می‌شود. منبع:nojum .ir
شاتل فضایی ایندیور به ایستگاه فضایی بین المللی رسید
شاتل فضایی ایندیور به همراه محموله‌ی بزرگ ژاپنی خود، به ایستگاه فضایی بین المللی رسید. این ماموریت گامی بزرگ در تکمیل ایستگاه فضایی به حساب می‌آید.
شاتل فضایی ایندیور امروز در کنار ایستگاه فضایی پهلو گرفت و سرنشینان آن به خدمه‌ی ایستگاه فضایی بین المللی پیوستند تا ماموریتی ۱۲ روزه را به کمک یکدیگر آغاز نمایند. پس از آن، افراد مشغول برنامه‌ریزی و آماده سازی شرایط برای انجام راهپیمایی‌های فضایی شدند.
در این ماموریت، اتاقک جدیدی به ایستگاه فضایی بین المللی اضافه خواهد. این اتاقک جدید «کیبو»(Kibo) نام دارد و ساخته‌ی آژانس فضایی ژاپن است. کیبو اولین قسمت ژاپنی ایستگاه فضایی است و با اتصال آن، همکاری آژانس فضایی ژاپن با ایستگاه فضایی جدی‌تر از پیش خواهد شد.
در مرحله‌ی بعدی ماموریت، قسمت جدیدی به بازوی روباتیک ایستگاه متصل خواهد شد. این قسمت جدید شامل دو بازوی روباتیک کوچک کانادایی به نام «دکستر»(Dextre) است. این مجموعه کمک خواهد کرد تا خدمه‌ی استگاه بتوانند بدون نیاز به راهپیمایی فضایی و خارج شدن از ایستگاه، سخت افزارهای خارج آن را تعویض نمایند.
گزارش‌های تکمیلی از این ماموریت را از همین وبگاه دنبال کنید. منبع: NASA , njum.ir
ردیابی آثار متان بر یک سیاره دوردست خارجی
برای نخستین بار یک ملکول حاوی کربن در سیاره ای خارج از منظومه شمسی ردیابی شده است. ترکیب ارگانیک متان در اتمسفر سیاره ای که در فاصله 63 سال نوری از زمین دور یک ستاره دیگر غیر از خورشید می گردد پیدا شد.
آثار آب نیز در اتمسفر این سیاره ردیابی شده است، اما دانشمندان می گویند که این کره داغ تر از آن است که امکان بقای موجودات زنده در آن وجود داشته باشد.
به گفته دانشمندان این یافته که در نشریه "نیچر" تشریح شده گام مهمی در جهت اکتشاف کرات تازه ای است که ممکن است محیط مساعدتری برای حیات فراهم کنند. متان که از کربن و هیدروژن تشکیل شده، ساده ترین ترکیب ارگانیک ممکن در جهان است.در برخی شرایط خاص، متان می تواند نقشی کلیدی در کنش و واکنش های شیمیایی اولیه که برای تشکیل حیات بسیار مهم تلقی می شود بازی کند.
دانشمندان این گاز را در جو یک سیاره اندازه مشتری به نام "اچ دی 189733بی" یافتند.جیووانا تینِتی، از "کالج یونورسیتی" لندن که از نویسندگان مقاله "نیچر" است به بی بی سی گفت: "این سیاره یک غول گازی و بسیار شبیه به سیاره مشتری در منظومه شمسی است، اما خیلی نزدیک به ستاره اش دور می زند." "متانی که آنجا هست، هرچند می توانیم آن را یک ماده ارگانیک بنامیم، اما ناشی از حیات نیست - چرا که آن محیط برای تشکیل حیات خیلی داغ است."
تایید وجود بخار آب
دکتر تینتی و دیگر نویسندگان مقاله شامل مارک سواین و گواتام واسیشت از آزمایشگاه رانش جت (جی پی ال) در شهر پاسادینا در کالیفرنیا، شواهد گویای حضور متان در اتمسفر این سیاره را با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل یافتند. رصدها درحالی انجام شد که سیاره از نگاه زمین از برابر ستاره مرکزی عبور می کرد. با گذر نور از اتمسفر این سیاره، گاز متان اثر شیمیایی خود را بر نور گذاشت. شیوه ای موسوم به اسپکتروسکوپی، که نور را به اجزای آن تقسیم می کند، "اثر انگشت" شیمیایی متان را آشکار کرد.محققان همچنین یافته ای قبلی درباره این سیاره توسط تلسکوپ فضایی اسپیتزر را تایید کردند - اینکه اتمسفر "اچ دی 189733 بی" حاوی بخار آب نیز هست. به گفته دانشمندان این نشان می دهد که هابل، اسپیتزر و نسل تازه دیگری از تلسکوپ های فضایی که در آینده به فضا پرتاب خواهند شد می توانند با استفاده از اسپکتروسکوپی، ملکول های ارگانیک را بر سایر سیارات خارج از منظومه شمسی ردیابی کنند.
دکتر تینتی گفت که این تکنیک در نهایت می تواند در مورد سیاراتی خارجی که به نظر می رسد برای پیدایش حیات مساعدتر باشند به کار گرفته شود. وی گفت: "من مسلما فکر می کنم که جایی در کرات دیگر حیات هست. نظر شخصی من این است که خیلی خودخواهانه است اگر فکر کنیم ما تنها موجودات زنده در جهان هستی هستیم." تاکنون 270 سیاره در اطراف ستاره های دیگر غیر از خورشید پیدا شده است.دانشمندان در مورد اکثر آنها هنوز چیزی بیش از جرم و مشخصات مداری سیاره را نمی دانند.
اما به گفته آدام شومن از دانشکده علوم سیارات در دانشگاه آریزونا در آمریکا گفت دانشمندان بالاخره شروع به حرکت ورای این اطلاعات اولیه کرده اند. هیجان نسبت به یافتن کرات مشابه زمین ناشی از احتمال وجود حیات در آنهاست یا اینکه شاید انسان قرن ها بعد بتواند مستعمره هایی در آنها تشکیل دهد. کلید تحقیق در این زمینه، ناحیه به اصطلاح "Goldilocks Zone" است، ناحیه ای که در آن سیاره در فاصله مناسب از ستاره مرکزی قرار دارد به طوری که سطحش بیش از حد داغ یا بیش از حد سرد نباشد و امکان وجود آب به صورت مایع در آن وجود داشته باشد.
منبع: parssky
احتمال وجود اقیانوسی پنهان در تيتان
براساس داده های تازه که در نشریه "ساینس" منتشر شده تيتان، بزرگترین قمر زحل ممکن است حاوی یک اقیانوس عمیق اما پنهان باشد.
تصاویر راداری توسط فضاپیمای کاسینی-هویگنس تقویت کننده این دیدگاه است که مخزنی از آب به صورت مایع زیر پوسته یخی آن وجود دارد.اگر این موضوع تصدیق شود، بدان معنی است که تيتان دو عدد از عناصر کلیدی برای پیدایش حیات را دارد - یعنی آب و ملکول های ارگانیک.
درحال حاضر سه عدد از اجرام دیگر منظومه شمسی مظنون به داشتن اقیانوس هایی در عمق خود هستند: گانیمید، کالیستو و اروپا هر سه از اقمار مشتری. ماموریت کاسینی-هویگنس یک پروژه مشترک میان آژانس فضایی آمریکا، آژانس فضایی اروپا، و سازمان فضایی ایتالیا است.
زمانی که کاسینی نظارت بر بزرگترین قمر زحل را در سال 2004 آغاز کرد، تصور می شد سطح آن کاملا پوشیده از اقیانوسی از هیدروکربن ها باشد. اما وقتی این فضاپیما رادار خود را برای اولین بار در آن سال به سوی تيتان گرداند، و کاوشگر هویگنس یک سال بعد روی آن فرود آمد، تصویری متفاوت ظاهر شد. معلوم شد که بخش اعظم سطح آن جامد و دارای مشخصات ژئولوژیکی همچون کانال ها، تپه های ماسه ای و گودال های ناشی از برخورد اجرام آسمانی و وصله هایی از "دریاچه های" وسیع است
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
کاسینی با عبوری تازه از مجاورت تيتان بار دیگر نگاهی گذرا به این مشخصات انداخته است. اما برخلاف انتظار محققان این مشخصه ها در جایی که باید باشند نیستند. داده های تازه توام با مدل های رايانه اي از چگونگی حرکت وضعی تایتان، حاکی از آن است که تغییرات فصلی در گردش وضعی این قمر، تنها در صورتی قابل توضیح است که اقیانوسی مایع زیر پوسته جامد آن وجود داشته باشد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دانشمندان مایلند با به پرواز در آوردن بالن های علمی بر فراز تيتان آن را بررسی کنند
پژوهشگران تحت نظر دکتر رالف لورنز از آزمایشگاه فیزیک کاربردی دانشگاه جانز هاپکینز در آمریکا می گویند پیش بینی های آنها را می توان با گسترش ماموریت کاسینی یا توسط ماموریتی دیگر در آینده محک زد. جان زارنِکی استاد علوم فضا در دانشگاه آزاد بریتانیا که در این مطالعه شرکت نداشته می گوید که انگیزه موجود برای بازگشت به تيتان با یک کاوشگر پیشرفته تر بسیار قوی است. وی گفت که تيتان حاوی دو عنصر مهم تشکیل حیات یعنی آب و ملکول های ارگانیک و احتمالا یک منبع انرژی نیست هست.
تيتان از نظر ابعاد دومین قمر بزرگ در منظومه شمسی است. تنها گانیمید از اقمار مشتری از آن بزرگتر است.رصدهای گذشته نشان داده است که تيتان از بسیاری جهات شبیه به دوره های اولیه زمین است، به خصوص از نظر ترکیب عناصر موجود در اتمسفر آن. تفاوت عمده آن، سرمای بسیار شدید به خاطر دوری از خورشید است. پروفسور زارنِکی گفت: "ما باید با بالون ها و کاوشگرهای خزنده (قابل حرکت بر سطح) به آنجا برگردیم و محیط آن را خوب درک کنیم."
آسمان پارس
