هوای پوستتان خشک است یا ابری؟
برای داشتن پوستی زیبا و شاداب چه کارهایی باید بکنید؟ حتما می دانید که باید تغذیه مناسب داشته باشید، استرس هایتان را کمتر کنید، خواب مناسب و کافی داشته باشید و از محصولات مراقبت از پوست استفاده کنید...
اما اینها کافی نیستند. یک عامل دیگر هم وجود دارد که تاثیر بسیاری روی زیبایی و سلامت پوست ما دارد و آن، آب و هواست. حتما شنیده اید که بعضی از مردم می گویند یک نوع آب و هوا به پوستشان نمی سازد یا در نوع دیگری از آب و هوا پوستشان شاداب تر می شود. برای اینکه تاثیر این عامل را بر پوست بیشتر بشناسیم، پای حرف های دکتر فرهاد ملک زاد، متخصص پوست و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نشسته ایم.
▪ آقای دکتر! به عنوان سوال اول می خواهم بپرسم آیا اصلا آب و هوا روی پوست ما تاثیری دارد؟
ـ مسلما! پوست هم مثل هر عضو دیگری از بدن در برابر عوامل محیطی می تواند دچار تغییر بشود و این تغییرات ممکن است در جهت مثبت یا منفی باشند. آب و هوا یکی از این عوامل محیطی است.
▪ بهترین و بدترین نوع آب و هوا برای پوست کدام ها هستند؟
ـ وقتی می گوییم آب و هوا، منظورمان چند عامل است. آب و هوا از ۳ جنبه دما، رطوبت و نور آفتاب قابل بررسی است. به عنوان نمونه ممکن است در یک جا دمای هوا سرد باشد ولی نور آفتاب زیاد (مانند مناطق کوهستانی و برفی)، یا در جایی هوا گرم و خشک باشد و در جای دیگر گرم و مرطوب. پس باید این عوامل را از هم جدا کنیم. دمای هوا، مانند طیفی است که هر دو سر آن برای پوست زیان آور است. یعنی در هوای بسیار گرم یا بسیار سرد پوست آسیب می بیند. از نظر رطوبت هم باید گفت محیط مرطوب برای پوست بهتر از محیط خشک است. نور آفتاب هم در همه حالت ها، حتی در هوای ابری که بعضی ها فکر می کنند نور آفتاب شدید نیست، می تواند به پوست آسیب برساند.
از همه اینها می توانید نتیجه بگیرید که بهترین و مناسب ترین آب و هوا، برای پوست، آب و هوای معتدل و مرطوب است. آب و هوای سرد و خشک و آب و هوای گرم و خشک هم بدترین آب و هوا برای پوست به شمار می آیند.
▪ چرا آب و هوای خشک، پوست را خراب می کند؟
ـ پوست انسان همیشه روی سطح خودش لایه ای از عناصر دفاعی مثل باکتری های مفید دارد. این سد دفاعی برای عملکرد صحیح احتیاج به رطوبت دارد. در هوای خشک، به خصوص موقع وزش باد، تبخیر آب از سطح پوست بالا می رود و این سد دفاعی ضعیف می شود، بنابراین پوست در برابر عواملی مثل آلرژن ها و عفونت ها ضعیف می شود. به علاوه خشکی بیش از حد خاصیت ارتجاعی پوست را هم کاهش می دهد و باعث شکسته شدن پوست و پیری زودرس می شود.
▪ آقای دکتر! کسانی که در مناطق خشک زندگی می کنند برای حفظ پوستشان در برابر آسیب های محیطی باید چه اقداماتی انجام بدهند؟
ـ همان طور که گفتم، رطوبت عنصر بسیار مهمی برای پوست است. پس افرادی که در محیط های خشک زندگی می کنند باید رطوبت را به پوستشان برسانند. به این ترتیب که مایعات زیاد مصرف کنند، محیط را برای خودشان مرطوب کنند، مثلا بخور سرد یا گرم بدهند و روزی چند بار از کرم های مرطوب کننده استفاده کنند. این کرم ها بسته به رطوبتی که به پوست می دهند، باید در روز چند بار تجدید شوند. یکی دیگر از کارهایی که افراد در محیط های خشک باید بکنند این است که از صابون های ضعیف استفاده کنند تا پوستشان بیش از پیش خشک نشود.
▪ و کسانی که در محیط های آفتابی زندگی می کنند، چه؟
ـ این افراد باید حتی الامکان در ساعت های اوج آفتاب از منزل بیرون نروند، لباس محفوظ بپوشند و از ضدآفتاب استفاده کنند و آن را هر ۳ ساعت یک بار تجدید کنند.
▪ برای محیط هایی که نور آفتاب در آنها شدید است، چه ضدآفتابی مناسب است؟
ـ ما همیشه به افراد توصیه می کنیم از ضدآفتابی استفاده کنند که SPF یا همان فاکتور محافظتی آن حداقل بالای ۳۰ باشد. اما نباید فکر کنید که ضد آفتابی با SPF ۶۰، دو برابر و ضد آفتابی با SPF ۹۰، سه برابر ضدآفتاب هایی که SPFشان ۳۰ است، از پوست محافظت می کنند. بلکه حقیقت این است که ضدآفتاب هایی با SPF ۹۰، نسبت به ضدآفتاب هایی که SPF ۳۰ دارند، فقط ۵ تا ۷ درصد بیشتر از پوست مراقبت می کنند. بنابراین نیازی به صرف هزینه بالا و استفاده حتمی از ضد آفتاب با SPF ۶۰ و ۹۰ نیست.
▪ آیا آلودگی هوا هم بر سلامت پوست تاثیر می گذارد؟
ـ به نظر می آید که این طور باشد. وقتی آلودگی هوا روی ریه های ما، مغز ما، چشم ما و حتی خون ما تاثیر دارد، طبیعی است که روی پوست هم، به عنوان یک عضو گسترده بدن، اثر خواهد داشت.
حتی عده ای معتقدند وجود ذرات ریز معلق در هوای آلوده، موجب تجزیه و شکست نور آفتاب می شود و تاثیرات آفتاب را بر پوست بیشتر می کند. اما اگر بخواهم دقیق تر بگویم، در این مورد، حرف و حدیث زیاد است و هنوز نتایج قطعی تحقیقاتی در دست نیست. به هر حال، توصیه ما به افراد این است که حتی الامکان سعی کنند از هوای آلوده دور باشند.
۲۱ شیوه موثر برای سلامت قلب
بیماری های قلبی دامنه وسیعی دارد و برای توصیف بیماری های متعددی که قلب و در بعضی موارد رگ های خون را تحت تاثیر قرار می دهد، به کار برده می شود. بیماری های مختلف مربوط به بیماری قلبی عبارتند از؛ ناراحتی شریان های کرونری، آریتمی قلبی و نقص مادرزادی قلب. بیماری قلبی، عمده ترین عامل مرگ و میر در سراسر جهان شناخته شده است.به گزارش مایوکلینیک، بیماری های قلبی متعددی را می توان با اتخاذ شیوه زندگی سالم و ورزش درمان و یا پیش گیری کرد.به گفته کارشناسان یک تغییر ساده روزانه خطر بیماری قلبی را ۹۲ درصد کاهش می دهد.در این مطلب به نکاتی اشاره می کنیم که می توانید در شروع برنامه روزانه یک روش را در برنامه زندگی خود بگنجانید.
▪ روز اول: چای سبز بخورید؛ این نوشیدنی مهم دارای آنتی اکسیدان های متعددی است که کلسترول را کاهش می دهد و فشار خون را پایین می آورد. برای تهیه مقدار لازم برای مصرف یک روز، در ۳ لیوان آب جوش، ۳ کیسه چای سبز فاقد کافئین را به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید. کیسه ها را بردارید و چای را بعد از سرد شدن در یخچال قرار دهید. پس از خنک شدن در طول روز مقداری از آن را بخورید.
▪ روز دوم: برچسب های غذا را برای وجود چربی های ناسالم کنترل کنید. بزرگسالانی که به برچسب ها دقت می کنند نسبت به بقیه افراد ۲ برابر کاهش کالری دارند، نگذارید چربی بیش از ۳۰ درصد کالری شما را تشکیل دهد. مهم تر از آن، چربی مصرفی خود را از چربی های اشباع نشده مانند روغن زیتون، میوه مغزدار ، آواکادو و... انتخاب کنید.مصرف چربی های اشباع شده را محدود کنید و تا حد ممکن از چربی های ترانس که در شیرینی ها و غذاهای فرآوری شده یافت می شود، دوری کنید. چربی های ترانس و اشباع شده کلسترول مضر را که باعث انسداد رگ ها می شود افزایش می دهد.
▪ روز سوم: استفاده از روغن زیتون به جای روغن های جامد: تا حد امکان برای تهیه غذا از روغن زیتون استفاده کنید. روغن زیتون علاوه بر کاهش کلسترول مضر، کلسترول مفید را افزایش می دهد. روغن زیتون غنی از آنتی اکسیدان است که در کاهش خطر بروز سرطان و بیماری های حاد مانند آلزایمر نقش مهمی دارد.
روغن زیتون را جایگزین کره و یا مارگارین کنید و از آن برای روی سالاد و در شیرینی پزی استفاده کنید.
▪ روز چهارم: فیبر غذا را افزایش دهید: بررسی ها نشان داده، هر چه مصرف فیبر بالا باشد، احتمال حمله قلبی نیز کمتر است. نان ها و غلات سبوس دار را در رژیم غذایی خود بگنجانید. حداقل روزی ۲۵ تا ۳۵ گرم فیبر استفاده کنید.
▪ روز پنجم: درست بخوابید: در افراد میان سال هر یک ساعت اضافه خواب شب، خطر سفت شدن رگ ها را که عامل بیماری های قلبی است ۳۳ درصد کاهش می دهد. کمبود خواب حتی اگر کم باشد هورمون های استرس را در بدن رها می کند . اگر به طور روزانه خسته از خواب بیدار می شوید و یا نیاز به خواب ظهر دارید، بدانید که دچار کمبود خواب هستید.
▪ روز ششم: ماهی بخورید؛ چربی های اشباع شده موجود در گوشت قرمز باعث انسداد رگ ها می شود، در حالی که ماهی ها مانند ماهی آزاد سرشار از اسیدچربی های امگا ۳ است و به حفظ ریتم سالم قلب کمک می کند. مصرف هفته ای یک وعده ماهی غنی از امگا۳، خطر مرگ بر اثر حمله قلبی را تا ۵۲ درصد کاهش می دهد.
▪ روز هفتم: روز خود را با آب میوه آغاز کنید؛ آب پرتقال دارای اسید فولیک است که در کاهش میزان هوموسیستین(homocysteine) و کاهش خطر حمله قلبی، موثر است.آب انگور سرشار از ۲ نوع آنتی اکسیدان به نام فلاوانوید و رسویراترول است. این آنتی اکسیدان مانع لخته شدن گلبول های قرمز و در نتیجه انسداد رگ ها می شود.
▪ روز هشتم: سبزی بخورید؛ توصیه کارشناسان تغذیه این است که سعی کنید ۵۰ درصد وعده غذایی خود را از سبزی استفاده کنید، بنابراین سبزی های غنی از آنتی اکسیدان مانند کلم، کلم بروکلی، کلم پیچ و...به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
▪ روز نهم: میوه مغزدار را جایگزین تنقلات دیگر بکنید؛ بررسی ها نشان داده افرادی که هفته ای بیش از ۱۴۰ گرم میوه مغزدار می خورند، نسبت به بقیه یک سوم کمتر در خطر بیماری قلبی و یا حمله قلبی قرار می گیرند. توجه داشته باشید، از آن جایی که میوه مغزدار سرشار از چربی و کالری است ، در مصرف آن دقت کنید.
▪ روز دهم: روزی ۲۰ دقیقه پیاده روی کنید:هفته ای ۲ ساعت و نیم یعنی روزی ۲۰ دقیقه پیاده روی ، خطر حمله قلبی را به یک سوم کاهش می دهد.
▪ روز یازدهم: دانه کتان را به رژیم غذایی خود اضافه کنید: دانه کتان یکی از مهم ترین منابع چربی امگا ۳ و برای قلب مفید است.تحقیقات نشان داده، افزودن دانه کتان به رژیم غذایی بروز بیماری قلبی را تا ۴۶ درصد کاهش می دهد و مانع لخته شدن گلبول های قرمز و انسداد رگ ها نیز می شود. روزی ۲ قاشق دانه کتان آسیاب شده را به ماست، سالاد و... خود اضافه کنید.
▪ روز دوازدهم: در شروع و یا پایان روز خود ورزش های کششی انجام دهید. بزرگسالان بالای ۴۰ سال که بدن انعطاف پذیرتری دارند نسبت به بقیه ۳۰ درصد کمتر با سفت شدن رگ ها مواجهند. ورزش کششی روزی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه باعث نرمی رگ ها می شود.
▪ روز سیزدهم: در پخت غذا از سیر استفاده کنید: مصرف روزی یک حبه سیر خطر حمله قلبی را کاهش می دهد. مانع چسبیدن گلبول های قرمز به هم و انسداد رگ ها می شود، آسیب های رگ ها را کاهش می دهد و مانع تراکم کلسترول در جدار رگ ها می شود.
▪ روز چهاردهم: در ورزش روزانه کمی هیجان داشته باشید، بهترین ورزش آن است که به طور مداوم انجام دهید. بنابراین حرکت های جدید و سرگرم کننده ای مانند کار با حلقه های هولالوپ، تنیس و بدمینتون را به ورزش خود اضافه کنید. بررسی ها نشان داده، افرادی که در طول روز برای مدت کوتاهی فعال هستند نسبت به افرادی که ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش می کنند و سپس پشت رایانه می نشینند، کالری بیشتری می سوزانند و سالم تر هستند.
▪ روز پانزدهم: کاری را که دوست دارید انجام دهید؛ یکی از بزرگ ترین علل استرس، زندگی کردن به سبکی است که با روحیه شما سازگاری ندارد. از خود بپرسید، آیا کاری که دوست دارم را انجام می دهم؟ آیا آن چه که آرزوی آن را دارم به دست آورده ام؟ با افرادی که دوست دارید و کارهایی که دوست دارید وقت خود را صرف کنید.
▪ روز شانزدهم: تمرکز کنید: با روی هم قرار دادن چشم ها و نفس کشیدن آرام به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، تمامی استرس ها را از خود دور کنید.
▪ روز هفدهم: به جنبه معنوی زندگی خود توجه کنید. تحقیقات نشان داده افرادی که به طور مرتب به مسجد می روند و یا در مراسم مذهبی شرکت می کنند، عمر بیشتری می کنند و احتمال حمله قلبی آن ها خیلی کم است. کمک کردن به افراد تنگدست نیز می تواند در این امر موثر باشد.
▪ روز هجدهم: ارتباط خود را با نزدیکان حفظ کنید؛ این امر از اضطراب و افسردگی که خطر حمله قلبی را افزایش می دهد، می کاهد.
▪ روز نوزدهم: ویتامین D و روغن ماهی مصرف کنید: اگرچه نظرات متفاوتی درخصوص نقش مولتی ویتامین در پیش گیری ازحمله قلبی وجود دارد، اما محققان بر مصرف ویتامین D و روغن ماهی تاکید زیادی دارند. تنها مکملی که در آزمایش های بالینی نشان داده که مانع بیماری قلبی می شود، روغن ماهی است. اسیدهای چرب امگا ۳ ، فشار خون، میزان تری گلیسیرید و تراکم جرم در رگ ها را کاهش می دهد.
▪ روز بیستم: با همسر خود مهربان باشید: نمونه های زیادی نشان داده، ازدواج موفق فرد را از بیماری قلبی محافظت می کند. هم چنین بررسی ها نشان داده، زوج هایی که با هم برخوردهای منفی دارند نسبت به بقیه فشار خون بالاتری دارند . کافی است با کمک کردن به هم دیگر در کارهای شخصی و مهربان بودن، استرس عاطفی را کنترل کنید.
▪ روز بیست و یکم: در معرض دود سیگار قرار نگیرید: تاثیر استنشاق دود سیگار دیگران روی سیستم قلبی عروقی همانند فرد سیگاری ۸۰ تا ۹۰ درصد است. قرار گرفتن در معرض دود سیگار به مدت چند دقیقه و یا ساعت ها همانند سیگار کشیدن طولانی مدت می تواند روی قلب تاثیر بگذارد.
اگر میخواهید بچه دار شوید...
راستی، شما ازدواج کرده اید؟ چه مدتی است؟ بچه دار شده اید؟ نه؟ چرا؟ از زیر بار مسوولیت بچه داری فرار می کنید؟ وضع مالی خراب است؟ رابطه تان با همسرتان تاثیر گذاشته است؟ از کم شدن محبت همسر می ترسید؟ شاید همه اینها تنها بهانه باشد و شاید هم دغدغه اصلی همسران اما باید دانست که با تغییر نگرشمان به زندگی، مشورت با کارشناسان و برنامه ریزی بهتر و مناسب تر، می توانیم فرزندی را به این دنیا بیاوریم و خدماتی را که زمانی از والدین مان گرفتیم، به نسل بعد ارایه دهیم. از هر دست که گرفتی باید از همان دست هم پس بدهی! اما برای ایجاد این آمادگی، با آقای دکتر محسن ایمانی، روان شناس و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و مشاور کلینیک سلامت خانواده گفتگو کردیم...
آقای دکتر، بهتر است در سال چندم بعد از ازدواج، به فکر بچه دار شدن بیفتیم؟ اول، دوم، پنجم یا مثل بعضی ها دوازدهم؟!
سوال خوبی است. تحقیق شده و دیده اند که معمولا و تاکید می کنم معمولا تا سه سال اگر برای زوجین مشکلی از نظر اختلاف زناشویی پیش نیاید، احتمال کمتری وجود دارد تا در مراحل بعدی به اختلاف شدیدی منجر شود و حتی به طلاق بینجامد. بنابراین توصیه می شود که زوجین حدود سه سال از آغاز زندگی مشترک صبر کنند و سپس به فکر بچه دار شدن باشند تا فرزندشان درگیر مشکلات ناشی از اختلاف بین والدینش نشود و در واقع موجود سومی درگیر مشکلات پدر و مادرش نشود البته به ۵ سال و هفت سال هم اشاره شده است اما نه در زمینه بچه دار شدن بلکه در زمینه صرفا نداشتن اختلاف اساسی بین زوجین که مثلا اگر تا ۷ سال بین آنها مشکل حادی پیش نیاید، به احتمال قریب به یقین، زندگی دوام خواهد داشت البته اگر با تحمل و اجبار نباشد. به هر حال زوجین باید مطمئن شوند که زندگی شان ثبات کافی دارد و از نظر روانی و جسمی به خود و فرزندشان آسیبی نمی رسد.
اما زوجین جوان امروزی پا را از این هم فراتر می گذارند و ۶ یا ۷ سال برای بچه دار شدن صبر می کنند. آیا درست است؟
این کار بیشتر به علت فرار از مسوولیت است و البته علت دیگرش هم نداشتن شناخت کافی از طرف مقابل یا نداشتن اعتماد به همسر است یا تصور می کنند به علت اختلاف هایی که وجود دارد، نمی توانند به دوام زندگی امیدوار باشند اما مهم ترین موضوع، همان نپذیرفتن مسوولیت است و می خواهند به اصطلاح راحت باشند، آزاد باشند و به هر حال می خواهند تربیت و پرورش موجود دیگر را که کاری مشکل است و به مهارت نیاز دارد، به تعویق بیندازند اما در صورت دوام پیوند و وجود تفاهم بین زوجین باید نگرش آنان تغییر کند و مزایای پرورش فرزند را به آنان گوشزد کرد.
● چه مزیتی دارد؟
اگر به اکثریت قریب به اتفاق افراد نگاه کنید، می بینید که بر اساس غریزه و فطرت، انسان دوست دارد فرزند داشته باشد و پاسخ به غریزه از راه درست و توصیه شده از سوی کارشناسان مصلح، موجب رضایت خاطر می شود. این رضایت، عمیق و درونی است. انسان در زندگی این جهانی می خواهد به آرامش برسد و این یکی از هزاران راه رسیدن به آرامش است. مورد دیگر اینکه وقتی ما در شغلی هستیم و کاری را در زمینه شغلی مان فرا می گیریم و سپس آن را به نحو موثری به اجرا می گذاریم، چه قدر احساس شعف و رضایت می کنیم. فرزندپروری، مهارت می خواهد و به کارگیری این مهارت ها و به ظهور رساندن آنها موجب طیب خاطر می شود. هرکسی می خواهد ثابت کند که مهارت هایی دارد و می تواند از آنها به نحو احسن استفاده کند و نتیجه بهینه دریافت کند. در هر زمینه ای، کار و شغل، زندگی خانوادگی، درس خواندن و حتی کارهای کوچکی که مثلا در طی یک سفر تفریحی بر عهده فردی گذاشته می شود، فرد می خواهد با انجام دادن بهتر آن کارها، توانایی خود را اثبات کند.
یکی از مهم ترین و جدی ترین این گونه فعالیت ها، فرزند داشتن و فرزندپروری است. شما به افرادی که فرزندانی موفق دارند نگاه کنید. ببینید چه طور بین در و همسایه و مردم محل و فامیل و دوست و آشنا احترام دارند، چه قدر سرافراز و سینه به جلو سپر کرده راه می روند؟ ببینید مادر هادی ساعی چه لذتی می برد وقتی فرزندش این قدر احترام دارد و محبوب مردمش است. مادر هادی ساعی را با همه زحماتش و با همه مشقتش، به نام فرزندش می شناسند حتی ممکن است یک خاندان را به نام کوچک ترین فرزند خانواده بشناسند و این خاندان، مشهور به نیک نامی می شود. انسان دیگر چه می خواهد؟ مگر نه اینکه بسیاری از پدران و نیاکان دیروز از طریق فرزندانشان، نامشان را و حرفه شان را زنده نگه داشته اند؟ بسیاری از افراد را می بینیم که خود به آرزوهایشان نرسیده اند و می خواهند فرزندشان مثلا پزشک، مهندس، خلبان، تاجر، حسابدار یا معلم موفقی شود. این همان حسی است که به افراد آرامش می دهد و همین احساس که کسی ادامه دهنده راهشان در آینده خواهد بود، همین که در پرورش یک فرزند صالح، موفق بوده اند و لذت بازی و رشد و دیدن لحظه های بزرگ شدن و موفق بودن بچه شان را دارند، برای داشتن فرزند البته با برنامه و با دانستن مهارت های فرزندپروری به اندازه کافی انگیزه ایجاد می کند. پدر و مادر شما آقای دکتر، از پزشک شدن شما چه قدر لذت برده اند؟
● فکر می کنم در کنار اذیت هایم برایشان، خیلی کم است.
مطمئن باشید اذیت های شما هم برایشان لذت بخش بوده البته اگر در حد آزار و ایجاد مشکلات اساسی و جبران ناپذیر نبوده باشد. به هر حال این دنیا سرای لذت و باقی نیست. باید سختی کشید تا لایق نعمت های جاودانی شویم.
یادم می آید روزی مادرم می گفت: «قبل از اینکه تو را داشته باشم، هیچ کودکی توجهم را جلب نمی کرد. به دنیا آمدن تو مرا نگران همه کودکانی کرد که به انتظار رد شدن از عرض خیابان بودند. از آن زمان، از همه راننده ها خواهش می کردم مراقب بچه مدرسه ای ها باشند چون تو را داشتم، تو مرا مادر همه بچه های عالم کردی.»
شاید برانگیخته شدن محبت مان، دلسوزیمان و افزایش حس انسانیتمان و ایجاد حس مشترک برای توجه به یکدیگر، کمترین بهره از داشتن فرزند باشد. با احترام به همه آنهایی که بدون اینکه بتوانند فرزندی داشته باشند، از چشمه محبت خود، کودکان دیگر را سیراب می کنند.
آنچه درباره آزمایش اعتیاد نمیدانستید!
شاید اگر از آزمایش های اعتیاد با شما صحبت کنیم و شما هم آدم سالمی باشید که حتی یکبار نیز سیگار را تجربه نکرده باشید، از ما دلگیر شوید. اما اگر بدانید که برای گرفتن سوء پیشینه، همه افراد باید آزمایش اعتیاد بدهند شما هم متقاعد خواهید شد که داشتن اطلاعات از چنین آزمایش هایی واقعا کمک کننده است. به همین بهانه به سراغ دکتر پونه کیمیاقلم، روانپزشک و درمانگر اعتیاد رفتیم تا با این آزمایش ها بیشتر آشنا شویم...
● آزمایش های ترک اعتیاد با چه هدفی انجام می شوند؟
آزمایش های ترک و بررسی وضعیت اعتیاد، قادرند حضور ماده مصرفی و مورد نظر را در ترشحات بدن ردیابی کنند.
هدف از انجام تست های آزمایشگاهی اعتیاد از دید درمانگر، کمک به پیگیری روند درمان بیماران است. این تست ها برای آشکار ساختن دروغ مصرف کنندگان مواد مخدر تهیه نشده اند و کاربرد آنها در جهت مچ گیری، به هیچ وجه اخلاقی و مجاز نیست. تنها در صورتی که خود فرد داوطلب باشد، درمانگر مجاز به انجام این آزمایش ها است. تست های مختلف شناسایی مواد در هر کشور، بسته به قوانین آن کشور کاربردهای متفاوت دارد. برای مثال، انجام تست مورفین به هنگام ازدواج و در بعضی مشاغل، در کشور ما مجاز شمرده شده است. در حال حاضر با توجه به پیشرفت های زیاد در علوم آزمایشگاهی، تست های مختلفی در آزمایشگاه ها موجود است. این تست ها شامل تست مورفین، حشیش و محرک ها از جمله آمفتامین، شیشه، بنزودیازپین ها، متادون، کدئین و... است.
● آیا جواب این آزمایش ها صددرصد اعتیاد فرد را نشان می دهد؟
نه! هیچ تست تشخیصی عاری از خطا نیست. به این معنی که می تواند مواردی را به اشتباه مثبت تشخیص دهد و مواردی را نیز گزارش نکند. در مورد تست های مواد مخدر نیز چنین تداخلاتی وجود دارد. برای مثال، مصرف قرص ایبوبروفن می تواند به غلط تست حشیش را مثبت کند یا مصرف آنتی بیوتیک هایی خاص (از جمله آموکسی سیلین) با تست هروئین و کوکایین تداخل دارد و یا مصرف ضددردها، آنتی هیستامین ها و آب نبات های سرد (قرص های مکیدنی برای سرماخوردگی) می تواند موجب مثبت شدن تست آمفتامین شود. ترکیبات بی حس کننده در دندانپزشکی (از جمله نواکائین) نیز در تست کوکائین مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.
سوالی که افراد همیشه می پرسند این است که اگر داروهای ضد افسردگی مصرف کنیم، آیا جواب آزمایش اعتیادمان مثبت می شود یا خیر؟
برخلاف عقاید رایج، مصرف داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب و خواب آورها، با وجود تشابه علایم ایجاد شده اصلاً با تست های تشخیصی مواد تداخلی ندارند و افراد بدون دغدغه و طبق تجویز پزشک مجاز به استفاده از این دارو ها هستند.
● درباره تداخلات دارویی هم بفرمایید؟
تداخل مهمی که با تست مورفین وجود دارد، قرص ها و شربت های حاوی کدئین هستند که به مدت حداقل دو روز با تست غربالگری مورفین قابل ردیابی هستند. البته پس از مثبت شدن تست مورفین، با تست های اختصاصی و تفکیکی به راحتی می توانید از نوع ماده مصرفی مطلع گردید. توصیه می شود که افراد انتخاب شده برای انجام تست، به منظور برطرف شدن هرگونه شبهه، حداقل دو روز قبل از انجام تست مخدر از مصرف هر نوع فرآورده کدئین دار خودداری کنند.
گفته می شود که می توان به آزمایش های اعتیاد کلک زد و آنها را برعکس نشان داد! نظر شما چیست؟
متاسفانه برای پنهان کردن مصرف مواد و کسب نتیجه منفی در تست، راه هایی رایج شده و به کار می رود. برای مثال، گاهی افراد دست به ترقیق نمونه می زنند که به راحتی با بررسی کراتین و میزان اسیدیته ادرار قابل تشخیص است. به طور کلی باید بگوییم که با انجام تست های معتبرتر که در بعضی مراکز اختصاصی انجام می شود، این شیوه ها نیز کمکی نخواهد کرد.
● آیا می توان سیگاری بودن افراد را هم با آزمایش سنجید؟
نیکوتین موجود در سیگار، مدتی پس از مصرف به مواد مختلفی تبدیل می شود. بعضی از این مواد به مدت طولانی تری در بدن باقی می مانند که از طریق ادرار نیز قابل ردیابی هستند. بر این اساس تست های ادراری ساده ای معرفی شده اند که دو تا چهار روز پس از مصرف سیگار قدرت ردیابی متابولیت ها را دارند. استفاده از این روش ها هنوز به طور کامل در کشور ما متداول نشده است.
● ردیابی مواد مخدر در خون و ادرار
راه های بررسی این مواد از طریق ادرار، پلاسمای خون، بزاق و عرق است. در حال حاضر همه این مواد در ادرار قابل ردیابی هستند. بسته به ماده مصرفی مدت زمان پیگیری این مواد متفاوت است. البته باید بدانیم که این زمان ها تقریبی می باشند و در افراد مختلف با توجه به ویژگی های فردی مانند سن، میزان متابولیسم، حجم توده بدنی، تناوب مصرف و میزان ماده مصرفی می تواند کمی متغیر باشد و در نظر گرفتن این موضوع نکته مهمی است. مدت زمان ردیابی این مواد در خون و بزاق کمی کمتر است.
در ابتدا از معرف های کاغذی ادرار استفاده می شود که در صورت مثبت بودن، جهت تایید تشخیص از روش های تخصصی تری همچون گاز کروماتوگرافی و اسپکترومتری و رادیوایمونواسی استفاده می شود. هر کدام از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند اما معمولاً در بدو امر مورد استفاده قرار نمی گیرند.
بچه های کم شنوا بد حرف میزنند
اختلال یادگیری در کودکان علت های متعدد و متفاوتی دارد. بخش قابل توجهی از این اختلالات مربوط به عفونت های ناشناخته گوش میانی در سال های اولیه زندگی است. این عفونت ها قابل پیشگیری اند و شناخت آنها برای والدین خالی از فایده نیست...
اصولا ۳ سال اول زندگی هر کودک سالمی، دوران زبان آموزی یا شکل گیری گفتار است و گفتارش تقریبا آینه تمام نمای شنوایی اوست. یکی از شایع ترین علل ویزیت کودکان توسط پزشکان در ۳ سال اول زندگی، عفونت های گوش میانی است. این مشکل اگر به خوبی تحت تشخیص و درمان قرار نگیرد، سبب ایجاد کم شنوایی خواهد شد. در این رابطه و به بهانه روز جهانی ناشنوایان، گفت وگویی داشته ایم با دکتر نعیمه دانشمندان، جراح و متخصص گوش،گلو و بینی و عضو مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب کودکان دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
▪ خانم دکتر! خوب شنیدن و خوب حرف زدن کودکان تا چه حد اهمیت دارد؟
ـ تقریبا تمام کودکانی که خوب نمی شنوند قادر نیستند خوب حرف بزنند و کاستی های متعددی در تولید کلمات، جمله بندی و در نهایت در دستور زبان از خودشان نشان می دهند. از طرفی چون این کودکان خوب نمی شنوند، گفتار گوینده را به طور کامل و درست دریافت نمی کنند. این امر باعث می شود درک درستی از آنچه گفته شده، نداشته باشند. به عبارت دیگر، خوب نشنیدن سبب درست درک نکردن مفاهیم می شود. عدم درک نیز به خودی خود سبب اختلال در رشد شناختی و سپس اختلال در یادگیری خواهد شد. به خوبی روشن است که با پیش آمدن چنین فرآیندی که حاصل بد شنیدن و بدحرف زدن و خوب یاد نگرفتن است، آینده کودک چگونه تحت تاثیر قرار می گیرد. این در حالی است که با تشخیص به موقع و پیگیری کافی عفونت های تحت حاد گوش میانی می توان از کم شنوایی های ناشی از آن پیشگیری و به رشد شناخت و یادگیری کودکان کمک کرد.
▪ چه علایمی می تواند والدین را از عفونت گوش میانی کودکشان آگاه کند؟
ـ عفونت های گوش میانی به ۲ حالت خودشان را نشان می دهند. حالت اول، عفونت های حاد و ناگهانی گوش میانی است که با سروصدا همراه هستند و معمولا ناشناخته نمی مانند زیرا کودک از گوش درد شدید شکایت داشته و توجه والدین را به مشکل خود جلب می کند. این نوع عفونت اغلب درمان می شود. حالت دوم، عفونتی است که با تجمع مایع غلیظی در گوش میانی یعنی در پشت پرده گوش همراه است. این مایع اغلب به دنبال درمان ناکافی عفونت حاد یا پیشگیری ناکافی از آن ایجاد شده و می تواند برای ماه ها باقی بماند. تجمع این مایع غلیظ، مانع خوب شنیدن یا درست شنیدن کودک می شود.
▪ گفتید عفونت های حاد را به راحتی می شود تشخیص داد و درمان کرد. پس منظورتان از درمان ناکافی در اینجا چیست؟
ـ کلید معما همین است! درمان ناکافی معمولا از طرف والدین صورت می گیرد و این وقتی است که پزشک یک دوره درمان ۷ تا ۱۰ روزه و حتی گاهی ۱۴ روزه را توصیه می کند ولی با مصرف چند روز آنتی بیوتیک و تخفیف یافتن یا از بین رفتن گوش درد، بقیه دارو یا به طور نامرتب مصرف می شود یا اغلب ادامه پیدا نمی کند. این مساله باعث می شود تا اندازه ای از قدرت و فعالیت میکروب کاسته شود ولی کاملا از بین نمی رود. گاهی بسته به شرایط کودک، میزان قدرت دفاعی او و شرایط خاص فیزیکی لوله تهویه گوش میانی اش که شیپور استاش نام دارد، ممکن است عفونت با دفاع بدن کنترل شود و بیماری خاتمه یابد. گاهی هم مساله اینجا تمام نمی شود و درمان ناکافی عاملی می شود برای باقی ماندن التهاب در گوش میانی. در این صورت ترشح مایع مخاطی از یک طرف و دفع نشدن این مایع از طرف دیگر مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.
▪ علایم این حالت (حاد) با حالت اول (تحت حاد) چه تفاوتی دارد؟ چگونه والدین به آن مشکوک شوند و بفهمند مساله با سیستم دفاعی کودک تمام شده یا هنوز به صورت تجمع مایع در گوش میانی ادامه دارد؟
ـ متاسفانه این حالت علایم قابل توجهی مانند تب و گوش درد ندارد و فقط کم شنوایی خفیف تا متوسطی را به همراه خواهد داشت. تشخیص این کم شنوایی هم در زندگی امروزه و به کار گرفتن وسایل سرگرم کننده پرسروصدا، جلب توجه نمی کند و فقط تعداد بسیار کمی از والدین متوجه این عدم توجه کودک به صداهایی با شدت معمولی می شوند. به عنوان نمونه والدین می بینند که باید چند بار کودکشان را صدا کنند تا او پاسخ دهد یا وقتی برنامه ای با شدت صدای معمولی از تلویزیون پخش می شود کودک مرتب اصرار می کند صدای تلویزیون را بلندتر کنند یا نزدیک تلویزیون می نشیند. از اینکه بگذریم بیشتر والدین هم عادت دارند یا بلند صحبت کنند یا تلویزیون را با صدای بلند گوش دهند. برای نمونه تلویزیون روشن است و برنامه ای پخش می شود و اغلب مادر که در آشپزخانه مشغول آشپزی است نیز می خواهد از شنیدن برنامه های تلویزیون بی بهره نماند و صدای تلویزیون را در حدی تنظیم می کند که خودش در آشپزخانه بشنود. از طرفی کودک در هال مشغول بازی است و تلویزیون را هم با این حد از بلندی صدا می شنود، پس این کودک از همان سال های اول زندگی با سروصدای زیاد روبه رو است و به آن عادت می کند.
▪ حالا اگر این کودک در ۲ سالگی با چنین پیامدی از عفونت گوش روبه رو باشد، چگونه توجه والدین را جلب می کند؟
ـ همه این عوامل و تشخیص ندادن مشکل توسط والدین باعث می شود مرحله دوم یا تحت حاد ادامه یابد و حتی کودک وارد مرحله سوم یا مرحله مزمن شود؛ مرحله ای که کم شنوایی پایدار را به دنبال خواهد داشت.
▪ درمان تجمع مایع در گوش میانی به چه شکلی انجام می شود و چقدر زمان می برد؟
ـ عفونت حاد گوش میانی به طور طبیعی یک دوره التهابی ۲ تا ۳ هفته ای را طی می کند. در حالی که اغلب ۳ تا ۶ هفته زمان لازم است تا گوش میانی به حالت طبیعی برگردد. اگر در این مدت وضعیت گوش میانی و به خصوص حرکت پرده گوش به حالت طبیعی درنیاید درمان های دارویی لازم تا ۱۲ هفته ادامه می یابد و اگر باز هم شرایط گوش طبیعی نبود گاه لازم است مداخله جراحی صورت بگیرد و مایع خارج شود. البته خوشبختانه در اکثر موارد اگر درمان کودک به طور صحیح پیگیری شود کار به جراحی نمی کشد و مساله با درمان طبی حل می شود. نکته حایز اهمیت این است که اگر درمان یک گوش درد و ترشح مایع در گوش میانی حدود ۱۰ تا ۱۲ هفته طول کشید باید به عامل مساعد کننده بروز عفونت گوش میانی توجه کرد و آن را کنترل کرد وگرنه این کودک با هر سرماخوردگی، مستعد ابتلا به عفونت گوش میانی است. تکرار این عفونت ها نه تنها در دوره بیماری به شنوایی کودک و شکل گیری گفتار صحیح او صدمه می زند بلکه ممکن است آسیب های جدی تری را نیز متوجه ساختار گوش میانی کرده و هدایت اصوات را در آن مختل کند.
▪ در ابتدای صحبت هایتان گفتید کودکانی که خوب نمی شنوند، قادر نیستند خوب حرف بزنند. چرا؟
ـ قبل از آنکه وارد این بحث شویم باید ابتدا توجه شما را به یک مساله اساسی جلب کنم. بد شنیدن و کم شنیدن یک فرد بالغ در یک دوره مثلا ۱۲هفته ای به هیچ وجه مشکل آفرین نیست تا در یک کودک که در دوره زبان آموزی قرار دارد. برای اینکه این شکاف عمیق در مقایسه بین شما و یک کودک زبان آموز را کم کنیم شما را هم مانند او باید در دوره زبان آموزی قرار دهیم تا در این شرایط تاثیر کم شنیدن و بد شنیدن را تجربه کنید.
▪ چطور؟
ـ تصور کنید در حالی که زبان مادری شما فارسی است می خواهید زبان دیگری مانند زبان انگلیسی را نیز یاد بگیرید. یک مدرس انگلیسی زبان در حالی که شما دچار کم شنوایی خفیف تا متوسطی مثل گرفتگی گوش در جریان یک عفونت گوش میانی شده اید، به شما درس می دهد. آیا از کلمات انگلیسی که او می گوید همان قدر می فهمید و یاد می گیرید که از گفتار دوستتان که در همین شرایط با شما فارسی صحبت می کند؟ آنچه مسلم است نه. شما نه تنها کلمات انگلیسی را که خوب نمی شنوید یاد نمی گیرید (اختلال رشد زبان انگلیسی در شما) بلکه مفهوم آن متنی را هم که به انگلیسی بیان شد کاملا درنمی یابید (کاهش درک مفاهیم) و درنهایت اگر این جلسه های درس با این شرایط شما ادامه بیابد، زبان انگلیسی را خوب یاد نمی گیرید (اختلال یادگیری). این یک نمونه تطبیقی است برای درک اینکه کم شنیدن یک کودک در دوره زبان آموزی چه تاثیری بر رشد گفتار، رشد شناخت و در نهایت رشد یادگیری او بر جای خواهد گذاشت.
▪ توصیه شما برای پیشگیری از این عارضه چیست؟
ـ همان طور که گفتم، باید شرایط محیطی سالمی در خانواده فراهم باشد؛یعنی هم استفاده از وسایل سمعی بصری با بلندی صدای مناسب و هم توجه به واکنش های کودک. بنابراین:
▪ با صدایی که بلندی مناسبی دارد با یکدیگر صحبت کنید.
▪ در محیطی آرام و با شدت معمولی حدود ۴۰ تا ۵۰ دسی بل از وسایل سرگرم کننده سمعی بصری استفاده کنید و در فاصله مناسبی از آنها قرار بگیرید.
▪ در محیط آرامی که فراهم کرده اید به واکنش کودکتان به محرکات صوتی توجه کنید.
▪ در صورت بروز عفونت گوش میانی درمان و پیگیری کافی را در پیش بگیرید.
▪ به دیر حرف زدن و بدحرف زدن کودکان تان اهمیت بدهید و بهبود آن را صرفا به گذشت زمان موکول نکنید.
▪ سعی کنید ابتدا از سلامت گوش کودک خود و سپس از خوب شنیدن او اطمینان حاصل کنید و به یاد داشته باشید فقط عده بسیار کمی از کودکان باوجود اینکه از سلامت کافی برخوردارند دیرتر از معمول صحبت می کنند که احتمالا جنبه ارثی دارد.
چرا موهایمان سفید میشوند؟
سفید شدن مو، هیچ ربطی به نوع ملانین موجود در بدن ما یا به عبارتی تیره و روشن بودن موهایمان ندارد.
سلول های رنگدانه ای مو برای ساخت ملانین به آنزیم های خاصی نیاز دارند و براساس تفاوت آنزیم های شرکت کننده، نوع خاصی از ملانین را تولید می کنند، از طیف قهوه ای تا سیاه و از طیف زرد تا قرمز. اما واقعیت این است که سفید شدن مو، هیچ ربطی به نوع ملانین موجود در بدن ما یا به عبارتی تیره یا روشن بودن موهایمان ندارد. این اتفاق برای همه می افتد. سفید شدن مو در مردان در حدود ۳۰سالگی و در زنان در ۳۵ سالگی رخ می دهد. ملانوسیت ها هر۱۰ سال، ۱۰ تا ۲۰ درصد از ظرفیت تولید رنگ خود را از دست می دهند. اگرچه چگونگی از دست دادن این رنگدانه ها دقیقا مشخص نیست، اما می دانیم در نخستین مراحل خاکستری شدن مو، ملانوسیت ها هنوز به صورت غیرفعال وجود دارند. وقتی ملانوسیت کاملاً فاقد رنگدانه شود، مو سفید و اگر تعداد ملانین یک تار مو کمتر از حالت عادی شود آن مو خاکستری و نقره ای می شود.
● غذاهای مو سیاه کن
تجربیات نشان می دهد کمبود فلزاتی همچون« منگنز»، « روی»، « تیتانیوم»، « آهن» و«مس» ازعوامل اصلی در سفید شدن و شکنندگی موها به حساب می آیند. طبق نظرمتخصصان تغذیه، افرادی که دچار سفیدی مو هستند باید میوه هایی همچون سیب ، گلابی ، هلو و همه میوه هایی که سرشار ازفلزات گوناگون خصوصا فلز منگنز هستند و نیز مصرف سبزیجاتی همچون سیر، پیاز، موسیر و تره که دارای منگنز هستند را دربرنامه غذایی خود بگنجانند.
مصرف مواد غذایی حاوی مس و منگنز در جلوگیری از سفیدی مو بسیار موثر است.
یافته های موجود نشان می دهد در میان داروهای گیاهی، جوشانده سبوس گندم، مصرف سنبل الطیب، خوردن روزانه یک قاشق مربا خوری از مخلوط پودر سبوس برنج و شکر یا نبات ساییده شده و قراردادن نان جو در دستور رژیم غذایی نیز در حفظ رنگ مو و کاهش موهای سفید موثر است.
«مس» نیز ازجمله عناصری است که می تواند بر پوست و مو تاثیر بگذارد و حتی از سفید شدن مو هم جلوگیری کند. خوراکی هایی همچون نخود فرنگی، قارچ ، آجیل ، لوبیا، عدس ، گوجه فرنگی ، موز ، آلو، سویا و سیب زمینی از جمله غذاهایی هستند که مقدار قابل توجهی مس را در خود جای داده اند.
● فقط پیری مو را سفید نمی کند
باید گفت که سفید شدن موها یکی از آشکارترین نشانه های بالا رفتن سن است، اما همیشه سفید شدن مو به علت بالا رفتن روزهای زندگی نیست و عواملی همچون کمبود ویتامین B۱۲، بیماری تیروئید ، نوعی بیماری سیستم ایمنی، سیگار کشیدن (سرعت سفید شدن مو درسیگاری ها، چهار برابر افراد غیر سیگاری است)، کم خونی ، رژیم های سخت و طولانی مدت، عوامل ارثی، بیماری ها و افزایش گلبول های سفید خون نیز باعث سفیدی زود هنگام و بیش ازحد موها می شود.
در تعریف، سفیدشدن موی انسان سفید پوست زودتر از بیست سالگی و سفید شدن موی افراد سیاه پوست زودتراز سی سالگی را، سفید شدن زودرس مو می گویند. البته نسبت به عوامل تغذیه ای و ژنتیکی، حدود سنی ذکر شده تغییرمی کند. ازطرفی در برخی افراد موها بسیار زود شروع به سفید شدن می کند که باید گفت شروع این اتفاق بستگی به ژنی دارد که از والدین خود به ارث می بریم. برخی افراد تصورمی کنند یک فشارعصبی شدید یا هول و هراس ناگهانی باعث می شود موها یک شبه سفید شود، اما دیدگاه های علمی با این ادعا سازگار نیستند.
● دانستنی های باریک تر از مو
کندن موی سفید باعث سفید شدن موهای سیاه نمی شود، بلکه فقط همان یک تار موی سفید مجدداً رشد می کند و بقیه موها شرایط خاص خود را دارند.
۱) موی بدن و صورت هم مثل موی سر خاکستری می شود، اما معمولاً این اتفاق بعد از تغییر رنگ موی سر به وجود می آید.
۲) اولین موی سفید روی سر در شقیقه ها ظاهر می شود و بعد از آن نوبت به تاج سر و بقیه نقاط پشتی سر می رسد.
۳) برخلاف اعتقاد خیلی ها، کندن موی سفید باعث سفید شدن موهای سیاه نمی شود، بلکه فقط همان یک تار موی سفید مجدداً رشد می کند و بقیه موها شرایط خاص خود را دارند.
۴) ساختار کلی مو با تغییر رنگ آن تفاوت نمی کند، البته موی سفید به علت چربی کمتر، کمی خشک تر به نظر می رسد.
۵) زنانی که پیش از ۳۵ سالگی موهای سفید بسیار زیادی دارند ، تراکم استخوانی کمتری نسبت به افرادی که موهایشان با سرعت معمول سفید می شود، دارند.
۶) هیچ رابطه ای بین طاسی سر و سفید شدن آن نیست و تضمینی وجود ندارد که چون بسیاری از موهای شما ریخته است، موهای باقیمانده سفید نشود یا بالعکس. مهم تر ازهمه این که دانشمندان به دنبال یافتن روشی هستند تا قدرت و توان تولید ملانین را مجدداً به ملانوسیت ها باز گردانند و موها به رنگ اولیه خود دیده شوند.
▪ نکته: برخی از موهای سفید، به ویژه موهای زبر و کلفت و خاکستری رنگ که در اطراف شقیقه ها می رویند، در برابر رنگ مو مقاوم هستند یا در مقایسه با سایر موهای سفید به سرعت رنگ خود را از دست می دهند.
