مصرف چیپس باعث پوسیدگی دندان می شود
يک متخصص تغذيه و رژيم درماني گفت: مصرف چيپس و بيسکويت امکان ابتلا به پوسيدگي دندان را افزايش مي دهد.
دکتر "رضا آمري نيا" روز شنبه در گفت و گو با ايرنا، با بيان اينکه عوامل تغذيه اى نقش موثري بر ايجاد پوسيدگى دندان دارند، افزود: مصرف چيپس و بيسکويت به دليل سرشار بودن از کربوهيدرات هاى قابل تخمير در افزايش پوسيدگي دندان ها موثر است.
وي با بيان اينکه کربوهيدرات هاى قابل تخمير ماده ايده آل براى باکترى هاست، اظهار داشت: فرآورده هاى اسيدى ناشى از کربوهيدارت هاي قابل تخمير موجب کاهش ph بزاق و فراهم شدن زمينه براى توليد پوسيدگى دندان مي شود.
وي افزود: مواد قندى تخمير شونده در چهار گروه مواد غذايي از جمله حبوبات، ميوه جات، فرآورده هاى لبنى و مواد قندى وجود دارد.
اين متخصص تصريح کرد: با وجود اينکه برخي سبزيجات نيز شامل مواد قندى تخمير شدنى هستند اما گزارشى مبنى بر پوسيدگى زايى آنها تاکنون ارائه نشده است.
آمري نيا گفت: پوسيدگى دندان يکى از رايج ترين بيمارى هاى عفونى است و براساس گزارشات موجود ميزان ابتلا به اين بيماري پنج برابر رايج تر از آسم است.
وي افزود: ايجاد پوسيدگى دندان به عواملى همچون ترکيبات مينا و عاج، محل قرارگيرى دندان ها، نوع و ميزان بزاق، وجود شيارها و حفرات در تاج دندان، ترکيبات بزاق و روش زندگي نيز، بستگى دارد.
وي تاکيد کرد: بزاق هاى الکالوئيدى اثر پيشگيرانه داشته و بزاق هاي اسيدى موجب افزايش خطر پوسيدگى دندان مى شوند.
آمري نيا يادآور شد: آشاميدنى ها و تعداد وعده هاى غذايى با تاثيرى که بر روى ميکروب هاى موجود در محيط دهان و دندان دارند، داراي نقش مهمى در تکامل دندان، لثه، نسوج و ساختار استخوانى محيط دهان و همچنين، پيشگيرى از انواع بيمارى هاى دهان و دندان هستند
تاثیر فلوراید بر روی دندان و چگونگی اثر ضد پوسیدگی آن
برای شناخت اثر فلوراید بر روی دندان و جلوگیری از پوسیدگی بایدساختمان دندان را شناخت. دندان از قسمتهای عاج - مینا و سمان درست شده که به ترتیب توسط سلولهای ادنتوبلاست - آمیلوبلاست و سمنتوبلاست ساخته می شود.
ساختمان دندان تشکیل شده از یک ماده زمینه آلی که الیاف ماتریس بافت همبندی هستند و سپس مواد معدنی روی این ماتریکس آلی. مواد آلی جز» بسیار کمی از دندان را تشکیل می دهند و بیشتر جسم دندان از مواد معدنی تشکیل شده و این ماده معدنی که توسط سلولهای سازنده دندان جمع آوری و ساخته می شوند ترکیبی است بنام هیدروکسی آپاتیت.
هیدروکسی آپاتیت بصورت کریستال ۶ وجهی است و حدود ۹۰ تا %۹۲ جسم مینا و عاج را تشکیل میدهد. بلورهای هیدروکسی آپاتیت بصورت میله های باریک ۶ وجهی کنار هم قرار گرفته و بافت دندان را تشکیل می دهند.
فلوراید با مکانیسم های متفاوتی می تواند موجب افزایش مقاومت دندان نسبت به پوسیدگی و نیز سبب جلوگیری از پوسیدگی گردد که عبارتند از :
۱- جای گیری یون فلوئور در بلور آپاتیت بجای هیدروکسی و تشکیل فلوئور آپاتیت بجای هیدروکسی آپاتیت که نسبت به اسید حاصل از میکروبهای پوسیدگی زا در حد بسیار زیادی مقاوم تر است. ( این امر فقط در زمان ساخته شدن دندان و شکل گیری مینا و عاج دندان نقش دارد.)
۲- معدنی شدن دوباره یا رمینرالیزاسیون ( Remineralization )
پوسیدگیهای ابتدا» که بصورت میکروسکپی شروع شده اند در اینحالت ، وجود فلوئور در محیط دهان باعث می شود بجای رسوب ترکیبات و نمکهای قابل حل در اسید ( مثل منگنز و کربنات ) ، ترکیباتی مانند فسفات و فلوئور آپاتیت و کلسیم بیشتری بر سطح دندان رسوب کنند که در مقابل اسید و پوسیدگی بسیار مقاوم تر هستند.
۳- یون فلوئور بدلیل جلوگیری از تجمع میکروبها و همچنین خاصیت ضد میکروبی تا حدودی باعث ضد عفونی و جلوگیری از رشد میکروبها در سطح دندان می شود که خود در پیشگیری از پوسیدگی بسیار موثر است.
در حال حاضر تنها ماده ای که مصرف آن چه به صورت موضعی و یا از راه عمومی (سیستمیک ) برای پیشگیری از پوسیدگی دندان مورد قبول دندانپزشکان می باشد فلوراید است، که اگر در موقع تشکیل و آهکی شدن دندان این ماده از راه آب آشامیدنی به دندان برسد بیشترین تاثیر را بجا می گذارد . مناسب ترین مقدار فلوئور آب آشامیدنی یک محل بین ۰/۷ تا ۱/۲ میلی گرم در لیتر برحسب درجه حرارت محیط آن محل تعیین شده است.
فلوراید نباید کمتر یا بیشتر از اندازه مناسب مصرف شود. باید دید مقدار آن در آب چقدر است. اگر آب آشامیدنی فلوراید کافی نداشته باشد از قرص خوراکی سدیم فلوراید استفاده شود. قرصهای موجود در بازار ۲/۲ میلی گرم سدیم فلوراید دارند که یک میلی گرم فلوراید آزاد می کنند.
حال این سئوال مطرح است که آیا در منطقه و محلی که آب آشامیدنی فلوراید ندارد باید روزی یک قرص مصرف شود؟ در جواب باید گفت چندین و چند عامل دیگر را هم باید در نظر گرفت از جمله اینکه از چه سنی فلوراید تجویز شود. برای هر سنی چه مقدار باشد. آیا غیر از آب آشامیدنی از راههای دیگر هم فلوراید به بدن میرسد یا خیر . ( نمک، شکر ، داروها ، غذاها ، هوا و … ) البته درجه حرارت محیط و مقدار مصرف آب در مناطق سردسیر و گرمسیر باید مورد توجه قرار گیرد.
در هر کشوری متناسب با شرایط آن جدولهایی برای مصرف قرص فلوراید تنظیم کرده اند.
مثلا در بعضی از کشورها مثل هلند و آمریکا اگر لازم باشد از بدو تولد فلوراید تجویز می کنند، در کشورهای دیگر مثل فنلاند و نروژ تجویز فلوراید خوراکی از ۶ ماهگی و در بعضی از کشورها مثل سوئد و کانادا از ۱۸ ماهگی است در ارتباط با مدت مصرف و دریافت آن در تعدادی از کشورها تا ۱۲ سالگی ادامه می دهند و در برخی دیگر تا ۱۶ سالگی ، آنچه مهم است هماهنگ کردن مقدار فلوراید تجویز شده ( خوراکی ) و مقدار فلوئور آب آشامیدنی است.
ذکر این نکته لازم است که اخیرا به علت وجود مقادیری فلوراید در هوا، غذا و نوشابه ها اندازه یا مقدار خوراکی آن را کم کرده اند.
حتی در مورد کودکانی که در موقع مسواک زدن دندانها نمی توانند خمیردندان را از دهان به بیرون بریزند و مقادیری از آن را می خورند هشدار داده اند که از خمیردندانهای بدون فلوراید استفاده کنند.
جوامع دندانپزشکی انگلیس نیز برای مناطقی که آب آشامیدنی آنها کمتر از ۰/۳ میلی گرم در لیتر فلوراید دارند و برای کودکانی که زیاد دچار پوسیدگی می شوند مقدار مصرف فلوراید خوراکی را مطابق جدول شماره ۱ توصیه می کنند.
جدول ۱ :
اگر قرار باشد فلوراید خوراکی تجویز شود معمولا در مناطقی که آب آشامیدنی فاقد آن است توصیه می شود. در مناطقی هم که بیش از ۰/۷ میلی گرم در لیتر فلوراید در آب آشامیدنی است قرصهای خوراکی آن اصلا توصیه نشده است.
در جاهایی که بین ۰/۳ تا ۰/۷ میلی گرم در لیتر فلوراید در آب آشامیدنی است دندانپزشک باید با توجه به شرایط محیط خود مستقلا تصمیم بگیرد.
براساس مطالعات انجام شده :
میزان متوسط فلوراید آب آشامیدنی در شهر مشهد در فصول مختلف ، ۰/PPM3 گزارش شده، در نتیجه برای کودکان ۲-۱۰ سال ۰/۲۵ میلی گرم فلوراید در روز و برای خانواده ها علاوه بر مصرف خمیردندان فلورایددار استفاده از دهانشویه با غلظت ۲%۰/ در هفته و یا ۵%۰/ در هر روز توصیه می گردد.
همچنین میزان فلوراید آب تهران بین ۰/۳ تا ۰/۷ میلی گرم در لیتر گزارش شده است ولی با توجه باینکه در اطراف تهران مخصوصا در شاهین ویلا و شورآباد کهریزک میزان فلوراید آب آشامیدنی زیاد است و فلوئوروزیس مشاهده شده است برای بیماران در تهران قرص فلوراید تجویز نمی گردد. در مورد شهرهای دیگر لازم است از سازمان آب سئوال شود و دندانپزشکان با توجه به میزان فلوراید آن برای تجویز یا عدم تجویز قرص آن تصمیم بگیرند که البته باید توجه شود که آیا در یک شهر همه از یک منبع آب استفاده می کنند یا از منابع مختلف و چشمه های متعدد که در آن صورت باید هر محله و منطقه ای جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.
مصرف قرص فلوراید بستگی به عوامل متعددی همچون سن، بهداشت دهان، میزان پوسیدگیهای موجود در دهان و مقدار فلوراید دریافتی کودک در رژیم غذایی دارد.
قرص فلوراید برای بزرگسالان تجویز نمی شود. اما در کودکان می بایست تحت نظر دندانپزشک و یا پزشک متخصص کودکان باشد. چون تجویز بیش از اندازه موجب بدرنگی و یا ایجاد نقاط رنگی در دندانها می شود. ذکر این نکته لازم است که هر چند وجود فلوراید در آب آشامیدنی بهترین و بیشترین اثر را در پیشگیری از پوسیدگی دندان دارد معذالک مصرف فلوراید خوراکی آن به صورت قرص یا قطره به دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی در امر تامین بهداشت کلی جامعه چندان اصل با ارزش و با اهمیتی نیست اما برای کسانی که در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند مصرف خوراکی فلوراید بصورت قرص یا قطره اگر با برنامه منظمی انجام شود شاید اثر مثبت آن قابل ملاحظه باشد.
ضمنا فراموش نشود که اعداد هر جدول و میزان مصرف هر دارو و ماده ای باید برحسب شرایط محیط و برحسب زمان و با توجه به یافته های جدید علمی به طور مرتب مورد بررسی قرار بگیرد. تجویز موضعی این ماده در کودکان بصورت فراورده های متنوع با نظر دندانپزشک و در خانه تحت نظارت والدین بلامانع است. اما به دو نکته مهم باید توجه گردد. اول آنکه باید دقیقا میزان فلوراید هر یک از ترکیبات بوسیله سازمانهای معتبر تعیین و تایید شود و دیگر آنکه در موقع مصرف مخصوصا در کودکان به هیچ وجه بلعیده نشوند و فقط در مدت تعیین شده با دندانها تماس پیدا نماید و سپس به بیرون از دهان ریخته شود.
تاثیر فلوراید در سطوح مختلف دندانی :
تاثیر فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی دندان در تمام سطوح یکسان نیست. بیشترین اثر آن در سطوح صاف گونه ای و زبانی در نزدیکی طوق دندانهاست (۸۶% ) و بعد در سطوح طرفی (جانبی ) دندانها ( ۷۳% ) و کمتر از همه در سطح جونده و شیارهای روی دندان است ( حدود ۳۷% )
تحمل جذب فلوراید در سنین مختلف :
در بزرگسالان برای هرکیلو وزن بدن مقدار ۰/۰۵ الی ۰/۰۷ میلی گرم بسیار مناسب است.
در مورد کودکان و نوزادان این میزان افزایش می یابد و بین ۰/۰۱ تا ۰/۱۲۷ میلی گرم برای هر کیلو وزن بدن در نظر گرفته می شود. میزان فلورایدی که از طریق تغذیه به بدن میرسد، در نوزادان بین ۰/۲ میلی گرم تا ۵ میلی گرم و در بالغین افزایش بیش از ۳/۵ میلی گرم فقط در شرائط کاملا استثنائی می تواند وجود داشته باشد. بطور کلی نوزادان و کودکان تحمل بیشتری در جذب فلوراید دارند و بنظر می رسد علت آن رشد سریع و توسعه استخوان بندی آنان باشد.
مراحل موثر بودن فلوراید :
فلوراید در ۳ مرحله از رشد و تکامل دندان می تواند موثر باشد:
مرحله اول : در زمان فورمیشن (تکامل) و اوائل معدنی شدن دندان که یون فلوئور توسط جریان خون محیطی وارد کریستالهای دندان می شود ( برای دندانهای شیری از ۴ ماهگی زندگی جنینی تا اواخر سال اول زندگی و برای دندانهای دائمی از ۱۸ ماهگی تا ۷-۸ سالگی می باشد.
مرحله دوم : دوره قبل از رویش دندانهاست که دندان به جذب یون فلوئور از بافتهای داخلی ادامه داده باعث بوجود آمدن پوششی بر روی مینا می گردد.
مرحله سوم : بعد از رویش دندانهاست که رشد و تکامل دندان در میان بزاق صورت می گیرد ( زمانی که شیوع پوسیدگی بسیار زیاد است )
با توجه باینکه تاج اغلب دندانهای دائمی در زمانی که بچه بمدرسه میآید ( سن حدود ۷ سال ) کاملا شکل گرفته و کلسیفیکاسیون آن نیز خیلی پیش تر شروع می شود پس اگر فلوراید جهت تقویت ساختمان دندانهای دائمی بچه بخواهد تجویز شود، قبل از آن باید باشد. ( در سنین قبل از ورود به دبستان )
در زمان تشکیل دندانها اگر فلوراید کافی در سیستم آب آشامیدنی وجود نداشته باشد دریافت فلوراید کمکی از طریق استفاده از خمیردندانهای حاوی فلوراید و یا فلوراید زنی سطوح دندانها بصورت ژل و دهانشویه و یا مصرف روزانه قرص یا قطره روش بسیار مناسبی جهت تامین فلوراید مورد نیاز است.
بررسی تومورهای خوش خیم دهان و زبان
تومورهای خوش خیم دهان و زبان رشد غیرطبیعی جدید در دهان یا زبان که گسترش به نواحی دیگر بدن ندارد.
تومورهای خوش خیم دهان و زبان معمولاً به طور منفرد و با رشدی بسیار آهسته در طی ۶-۲ سال بروز می کنند. این تومورها ممکن است لب ها، لثه ، کام ، زبان ، غشای پوشاننده لب ها و گونه ها، و کف دهان را درگیر سازند.
علایم شایع
توده ای در هر جای دهان یا زبان با خصوصیات زیر:
توده ممکن است زخمی شده و خونریزی داشته باشد.
توده ممکن است جا افتادن مناسب دندان های مصنوعی را دچار اختلال کند.
توده ممکن است تکلم یا بلع را دچار اختلال کند.
علل
علت دقیق آن ناشناخته است ، اگرچه در افراد مصرف کننده سیگار، سیگار برگ ، پیپ ، تنباکوی جویدنی یا انفیه شایع تر است
عوامل افزایش دهنده خطر
مصرف تنباکو
جا افتادن نامناسب دندان های مصنوعی
پیشگیری
از استعمال دخانیات یا مصرف تنباکو اجتناب کنید.
برای معاینه دندانی سالیانه یا جهت مشکلات مربوطه به جا افتادن دندان های مصنوعی به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
عواقب موردانتظار
با برداشت توده از طریق جراحی قابل علاج است . ظاهر طبیعی صورت را نیز پس از این جراحی معمولاً می توان با جراحی ترمیمی بازگرداند.
عوارض احتمالی
بروز تغییرات سرطانی در توده (به ندرت )
خونریزی از توده
عفونت در محل توده
درمان
اصول کلی
نمونه برداری (برداشت مقدار اندکی از بافت یا مایع برای بررسی آزمایشگاهی که ممکن است به تشخیص کمک کند) از تومور
جراحی برای برداشت تومور
پس از جراحی ، دهان را روزانه ۴-۳ بار با محلول تسکین بخش آب نمک (یک قاشق چایخوری نمک در ۲۵۰ سی سی آب گرم (معادل یک بطری نوشابه )
داروها
برای موارد خفیف ، مصرف داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن ممکن است کافی باشد.
در صورت وجود عفونت ، آنتی بیوتیک تجویز می گردد.
فعالیت
محدودیتی وجود ندارد
رژیم غذایی
پس از التیام محل جراحی رژیم خاصی نیاز نیست . تا چند روز پس از جراحی ممکن است مصرف رژیم مایعات ضروری باشد.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم تومور دهان یا زبان باشید.
بروز موارد زیر پس از جراحی :
ـ تب
ـ خونریزی محل عمل
ـ درد غیرقابل تحمل
- اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند
مراقبتهای دندانی در دوران حاملگی
ملاحظات کلی
بعضی خانمها معتقدند که با هر حاملگی و با تولد هر بچه تعدادی از دندانهایشان پوسیده و از بین رفته است . زیرا جنین کلسیم خود را از دندانهای مادر تأمین می کند ! این عقیده اعتبار علمی ندارد و تحقیقات نشان داده است که حاملگی بطور مستقیم در ایجاد پوسیدگی دندانهای مادر نقش ندارد
پوسیدگی و از دست دادن دندانها در دوران حاملگی به دلیل رعایت نکردن اصول بهداشت دهان اتفاق می .افتد
خانمهای باردار باید توجه داشته باشند که در دوران حاملگی باید بیشتر بهداشت دهان را رعایت کنند . زیرا در این دوران شرایطی بوجود می آید که احتمال پوسیدگی و بیماری لثه افزایش می یابد . بعضی از این شرایط عبارتست از
حساسیت و تورم لثه
به دلیل تغییرات هورمونی دوران بارداری لثه حساس می شود و ممکن است یک تورم و برجستگی در قسمتی از بافت لثه از ماه سوم حاملگی به بعد ایجاد شود و روی بعضی از دندانها را بپوشاند که به آن تومور حاملگی می گویند . حساسیت لثه و تومور حاملگی ممکن است باعث شود خانم حامله بخوبی از مسواک یا نخ دندان استفاده نکند . در نتیجه پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی است مدت زیادی روی سطح دندانها باقی می ماند
بیماری صبحگاهی
در سه ماهه اول بارداری ممکن است صبحها نوعی حالت کسالت ، تهوع و استفراغ وجود داشته باشد که به آن « بیماری صبحگاهی » می گویند . این حالت در اثر استشمام بوی بعضی مواد یا غذاها تشدید می شود . استفراغ مکرر باعث می شود سطح دندان بطور متناوب در معرض اسید معده قرار گیرد
مصرف مواد شیرین یا ترش به مقدار زیاد
خانم حامله ممکن است نوعی عادت غیرطبیعی داشته باشد که عامه مردم به آن « ویار » می گویند . بدین ترتیب که از مواد ترش یا شیرین بطور مکرر و زیاد استفاده کند . این مواد می تواند باعث پوسیدگی دندانها شود
کاهش ظرفیت معده
در دوران بارداری ، بخصوص در ماههای آخر ظرفیت معده کاهش می یابد . خانم حامله مقادیر کمتر ولی در دفعات بیشتری غذا می خورد وکمتر هم مسواک می زند . بنابراین امکان تشکیل پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی است افزایش می یابد
چگونه می توانیم از پوسیدگی دندان و بیماری لثه در دوران بارداری جلوگیری کنیم ؟
بهتر است در همان ماههای اول بارداری جهت معاینه دندانها به دندانپزشک مراجعه کنید تا دندانپزشک روشهای بهداشتی لازم جهت پیشگیری از پوسیدگی و بیماری لثه را به شما آموزش دهد
بعد از هر بار مصرف مواد غذایی ، بخصوص مواد قندی دندانهایتان را مسواک کنید
بعد از هر بار استفراغ دندانها را مسواک کنید و یا حداقل دهان را بطور کامل با آب بشویید
زمان مناسب جهت درمان دندانپزشکی خانم باردار
بطور کلی دوران حاملگی را که تقریباً نه ماه است به سه دوره سه ماهه تقسیم می کنند که به نامهای سه ماهه اول ، دوم و سوم موسوم است . زمانهای مناسب مراجعه به دندانپزشک شامل دو بار در سه ماهه اول ، حداقل یکبار در سه ماهه دوم و یکبار در سه ماهه سوم است
در طول این دوره تغییرات مختلفی در بدن مادر و جنین ایجاد می شود
سه ماهه اول :
بافتهای مختلف بدن جنین در این دوره تشکیل می شود و جنین به مواد و تحریکات مختلف بسیار حساس است و احتمال سقط جنین زیاد است
همچنین در این دوره مادر از کسالتهایی چون تهوع و استفراغ صبحگاهی ، بی میلی به غذا و تغییرات قلبی عروقی رنج می برد . بنابراین بهتر است درمانهای دندانپزشکی طولانی مدت در این دوره انجام نشود
در ملاقات اول ، دندانهای مادر معاینه و رادیوگرافی های دندانی که قبل از بارداری گرفته شده اند بررسی می شود و دندانهایی که قبل از زایمان ممکن است برای مادر مشکل ایجاد کند معین می شود و جهت ترمیم آنها در سه ماهه دوم حاملگی به بیمار نوبت داده می شود . همچنین چگونگی مسواک زدن صحیح و استفاده از نخ دندان به خانم حامله آموزش داده می شود . ملاقات دوم سه ماهه اول جهت ارزیابی رعایت بهداشت دهان توسط خانم حامله است . تغییرات بافتهای لثه در اثر هورمونها بررسی می شود و دستورات بهداشتی لازم داده می شود
سه ماهه دوم :
این دوره بهترین زمان جهت انجام درمانهای دندانپزشکی است چون بافتهای مختلف بدن جنین تشکیل شده اند و در حال رشد و تکال هستند . هم چنین حالت کسالت و تهوع ابتدای حاملگی تا حدودی برطرف شده است . خانم حامله معمولاً راحت تر از سه ماهه اول می تواند در وضعیت مناسب روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرد . در این دوره می توان تمام درمانهای دندانی لازم را انجام داد
استفاده از بی حس کننده موضعی مانعی ندارد . همچنین در صورت لزوم دندانپزشک ممکن است بعد از درمان ، آنتی بیوتیک یا مسکن تجویز کند که استفاده از آنها بلامانع است
باید توجه داشت که درمان دندانهایی که قبل از زایمان برای خانم حامله مشکلی ایجاد نمی کنند ، باید به بعد از زایمان موکول شود
سه ماهه سوم :
در این دوره رشد و تکامل جنین ادامه دارد و سرعت آن بیشتر از شش ماهه اول حاملگی است . خانم حامله به دلیل افزایش وزن جنین نمی تواند مدت زیادی در حالت خوابیده به پشت روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرد
بنابراین بهتر است فقط درمانهای کوتاه مدت و اورژانسی در این دوره انجام شود . همچنین در ملاقات دندانپزشکی این دوره نکات لازم در مورد چگونگی رویش دندانهای نوزاد ، مراقبتهای منزل و زمان مراجعه جهت معاینه دندانپزشکی نوزاد توصیه خواهد شد
خانمهای حامله باید توجه داشته باشند که درمانهای اورژانس دندانپزشکی در هر دوره و زمانی از حاملگی می تواند انجام شود . بنابراین به هیچ وجه نباید برای تسکین درد دندان خود به مدت طولانی از مسکن ها استفاده کنند ، بلکه باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه نمایند . همچنین باید توجه داشته باشند که مصرف خودسرانه هر دارویی ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد . بنابراین لازم است هیچ دارویی را بدون اجازه پزشک یا دندانپزشک استفاده نکنند
در مواردیکه پزشک یا دندانپزشک معالج با اطلاع از حاملگی بیمار دارویی را تجویز می کنند مصرف آن دارو بلامانع و حتی ضروری است و اجتناب از مصرف آن ممکن است برای بیمار و جنین زیان داشته باشد
انواع کاندیدیازیس دهانی و را های درمان آن
به بسیاری از بیماریهایی که به وسیله قارچ کاندیدای شبیه مخمر (Yeast like) ایجاد می گردد، گفته میشود و عفونت معمول قارچی دهان می باشد.
انواع بیماریها بسته به شروع و طول مدت آن (حاد یا مزمن) طبقه بندی شده اند.
خصوصیات مکانیکی شامل رنگ (اریتیماتوز/ آتروفیک) و محل (denture stomatitis/ median rhomboid glossitis).
کاندیدیاز یس مولتی فوکال (Angular Cheilitis) و نقص ایمنی میزبان (مبتلایان به HIV) می باشند.
کاندیدا به طور مشخص یک عامل عفونتهای فرصت طلب است که برای تهاجم و تخریب بافت کمتر تخصص یافته است.
کاندیدیازیس حاد با غشاء کاذب (برفک):
- نوعی از عفونتهای دهانی است که توسط کاندیدیا ایجاد می شود.
- این ضایعه یک عفونت سطحی مربوط به لایه های خارجی اپی تلیوم بوده و باعث ایجاد پلاکهای سفید به هم پیوسته (patchy) یا خالهایی روی سطح مخاط می شود.
تشخیص برفک غالباً بر پایه ظاهر ضایعه می باشد. پلاکها با سایش یا خراشیدن معمولاً باعث ایجاد ناحیه اریتما (قرمزی) یا حتی زخم کم عمق می شود.
اگر تشخیص قطعی نبود یک اسمیر که معرف Yeast میسلین است کمک کننده میباشد.
وقتی تعداد ارگانیسمهای کاندیدا در حفره دهان به طور مشخص افزایش یابد برفک در همة سنین بروز خواهد نمود
برفک در نوزاد:
- ضایعات به صورت لکه (Patch) های سفید نرم چسبنده روی مخاط دهان دیده می شوند.
- ضایعات داخل دهانی بدون دردند و یا براحتی برداشته می شوند.
در بزرگسالان:
- التهاب، اریتم و نواحی دردناک قرمز اغلب دیده می شود.
- ضایعات مرواریدی سفید شبیه پلاک و گاهی نسبتاً کمرنگ وجود دارند.
- تمام سطوح مخاط ممکن است درگیر شوند و اریتم یا نواحی سفید معمولاً در زیر دنچرهای پارسیل یا کامل پیشرفت می کند.
(مناطقی از مخاط دهان که نظافت خودبخود در آنها کمتر اتفاق می افتد بیشتر درگیر می شوند. )
- بیماران با نقص ایمنی
تذکر:
برخی افراد مزه بد و کاهش حس چشایی را به عنوان ضایعه اولیه بیان می کنند.
احساس داغی در دهان و گلو به دنبال ظهور ضایعات سفید با غشاء کاذب ایجاد می شود.( این علائم به خصوص در بیمارانی که آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف دریافت می کنند دلالت بر وجود برفک یا بقیه انواع کاندیدیاز دهانی است. )
قارچهای شبه مخمر (Yeast Like) که باعث ایجاد برفک و بقیه تظاهرات کاندیدیاز می شوند در دو نوع شبه مخمر (Yeast Like) و میسلیایی در حفره دهان وجود دارد.
نکات قابل توجه در ناقلین سالم:
- پاپیلای سطح پشتی زبان محل ابتدایی کلونیزاسیون این ارگانیسم در حفره دهان ناقلین سالم دارای دندان است.
- حالت ناقل بدون نشانه با عواملی از قبیل وضعیت ایمنی میزبان، نوع کاندیدا، شرایط دهانی، سیگار کشیدن، استفاده متناوب از آنتی بیوتیکها و بهداشت عمومی میزبان ارتباط دارد.
- حالت ناقل در افراد دیابتی و استفاده کننده های پروتزهای متحرک با بهداشت پایین بیشتر شیوع دارد.
عوامل زمینه ساز (Predisposing Factors):
1) تغییرات مشخص در فلور میکروبی دهان (استفاده از آنتی بیوتیکها بخصوص وسیع الطیف ، استفاده بیش از حد از دهان شویه ضد باکتری یا زروستومیا)
۲) التهاب موضعی (دنچرها ودستگاههای ارتودنسی)
۳) تجویز کورتیکو استروئیدها (استنشاقی و عوامل موضعی بیش از سیستمیک سبب ایجاد کاندیدیازیس میشود)
۴) بهداشت ضعیف دهان
۵) بارداری
۶) نقص ایمنی
الف) مادرزادی یا مربوط به دوران کودکی (کاندیدیاز جلدی مخاطی مزمن خانوادگی سندرم کاندیدیازیس اندوکرینی و عدم بلوغ ایمنی دوران کودکی )
ب) انواع اکتسابی یامربوط به بزرگسالان (دیابت، لوسمی، لنفوما و ایدز)
ج) مربوط به کارهای پزشکی (شیمی درمانی سرطان، پیوند مغز استخوان (رادیاسیون سر و گردن)
۷) نقص در هضم و جذب
نکته:
• شدت و سرسختی عفونت کاندیدا در مقابل درمان بیشتر به محل درگیری و به عوامل زمینه ساز وابسته است ولی این صلاحیت ایمنی میزبان است که در نهایت معین می کند که پاک سازی، کلونیزاسیون یا کاندیدیازیس ، کدامیک رخ می دهد.
کاندیدیاز آتروفیک حاد:
به صورت مخاط دردناک همراه با لکه (Patch) های قرمز آتروفیک یا خطوط اریتماتوز نمایان می شود که با حضور حداقل ضایعات سفید با غشاء مخاطی که در برفک دیده می شود همراه می گردد.
- افرادی که با آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف درمان شده اند. پس از درمان نشانه های سوختگی دهانی، مزه بد یا زخم گلو دارند.
- افرادی که آنمی فقر مزمن آهن دارند باید مورد توجه قرار گیرند.
کاندیدیاز آتروفیک مزمن:
کاندیدیاز آتروفیک مزمن شامل:
۱) زخم دهانی وابسته به دنچر
۲) Cheilitis گوشة لب
۳) Median rhomboid glossitis
1) زخم دهانی وابسته به دنچر Denture Stomatitis / Denture Sore Mouth:
بصورت یک التهاب منتشر در نواحی ماگزیلاری زیر دنچر آشکار میشود و اغلب (۱۵تا۶۵ درصد موارد ) همراه با Angular Chelitis میباشد .
• مرحله اول:
- زخم دهانی ناشی از دنچر شامل تعدادی پتشی کامی است.
• مرحله دوم:
- ایجاد اریتم با پراکندگی بیشتر که قسمت اعظم مخاط پوشیده شده را درگیر می کند.
• مرحله سوم:
- پیشرفت گرانولاسیون بافتی یا ندولاریتی (هایپرپلازی پاپیلاری) می گردد که معمولاً نواحی مرکزی کام سخت و ریجهای آلوئولر را درگیر می کند.
نکته:
- اگر ضایعات بیش از یکسال باقی مانده باشند، حتی پس از درمان ضایعة پاپیلو ماتوز اصلی تحلیل نمیرود.
- زخم دهانی حاصل از دنچر بندرت در زیر دنچر فک پایین یافت می شود.
- لاینرهای نرم به عنوان عامل افزایش استعداد ابتلا به کاندیدیاز مطرح می باشد.
توصیه:
- شتسشوی وسایل با یک محلول رقیق شده (۱۰ درصد) وایتکس خانگی، خیساندن آن در اسید بوریک یا کرم نیستاتین قبل از قرار دادن دنچر باعث کاهش میزان مخمر (Yeast) می شود.
- ضد عفونی وسایل بخش مهمی از درمان زخم دهانی حاصل از دنچر می باشد.
۲) Angular Cheilitis:
این اصطلاحی است که برای عفونتهایی که شکافهای لب را درگیر می کنند به کار می رود. این ضایعه اکثر موارد همراه با وجود کاندیدا می باشد. و به درمان ضدقارچی جواب می دهد و همراه آن استوماتیت مربوط به دنچر نیز وجود دارد.
نکته:
- angular cheilitis در بیماران با دندانهای طبیعی غیر معمول است.
- سایر فاکتورهای اتیولوژیک شامل کاهش VD، نقص تغذیه ای، دیابت، نوترپنی و ایدز به همراه عفونت با استافیلوکوک و استرپتوکوک بتا همولیتیک موجب پرلش (Perlech) یا cheilitis میشود. ضایعه دسکوامه گسترده تری روی عرض کلی لب اثر می کند و بعضی اوقات به پوست مجاور گسترش می یابند.
۳) Median Rhomboid Glossitis:
به صورت لکه های (Patch) اریتماتوز پاپیلاری آتروفیک که در ناحیة مرکزی پشت زبان هستند مشخص می شود.
هنگامی که این ضایعات ، ندولاریته بیشتری پیدا می کنند Median Rhomboid glossitis ها یپوپلاستیک نامیده می شود.
کاندیدیاز چندکانونی مزمن:
بیشتر در افراد زیر دیده می شود:
- افراد دارای دنچرهای نامناسب
- ایمنی سرکوب شده
- مصرف کنندگان دخانیات
این بیماری ممکن است با نواحی متعدد کاندیدیاز مزمن آتروفیک ظاهر شود. این امر موجب تغییراتی بر روی سطح پشتی زبان، خط میانی کام سخت، نواحی شکافدار و سطوح مخاطی زیر دنچر
می شود.
درمان کاندیدیازیس دهانی :
• حذف عوامل زمینه ساز
• انواعی از تجویزهای موضعی و سیستمیک هم اکنون بعنوان مکمل آنتی بیوتیکهای پلی ان، ضدقارچ قدیمی مانند نیستاتین و آمفوتریسینB موجود میباشد. مشتقی از ایمیدازول مانند کلوتریمازول برای استفاده موضعی در دسترس است.
• درمان سیستمیک شامل استفاده از هریک از این سه دارو میباشد: کتوکونازول، ایتراکونازول و فلوکونازول
• درموارد مقاوم ممکن است به درمان ثانویه نیاز باشد.
• نیستاتین به فرم کرم نیز میتواند مستقیما روی دنچر یا در کناره های زبان استفاده شود .
• بیمارانی که دارای عوامل زمینه ساز مانند زروستومیا و نقص ایمنی غیر قابل حذف هستند ممکن است نیازمند درمانهای مداوم برای جلوگیری از عود مجدد باشند.
• مصرف ماست ۲ تا ۳ بار در هفته و رعایت بهداشت دهان نیز مفید است بخصوص اگر عوامل زمینه ساز اساسی قابل حذف باشند.
چرا دندان ها تغییر رنگ می دهد؟
عوامل تغییر رنگ دندان ها
یکی از مهمترین شاخصه های زیبائی داشتن دندان های سفید ودرخشنده ومرتب می باشد.به طور معمول دندان ها در هنگام رویش شفاف ،سفید ودرخشنده اند ولی به مرور زمان وبا گذشت سن دچار تغییراتی می شوند وسفیدی ودرخشندگی خود را از دست می دهند .
از این رو در بسیاری از موارد می توان سن افراد را با میزان سفیدی دندان های آن ها حدس زد. متأسفانه در برخی از موارد دندان ها از زمان رویش نیز دچار تیرگی یا زردی هستند وزیبائی ودرخشندگی طبیعی خود را ندارند.دانستن عوامل به وجود آورنده این گونه تیرگی ها می تواند در جلوگیری از وقوع آن برای خود و فرزندانمان کمک نماید.
عوامل تیرگی دند ان ها را ی توان به دو دسته داخلی وخارجی تقسیم نمود. عوامل داخلی آن دسته از مسائلی هستند که باعث تیره شدن دندان ها از داخل دند ان می شوند.عوامل خارجی از سطح بیرونی دندان بر آن اثر می کند.
عوامل داخلی تغییر دندان را می توان به این صورت بر شمرد:
۱) داروها :
مصرف برخی داروها در دوران جنینی ، نوزادی وکودکی که دندان ها در حال تشکیل هستند باعث تغییر رنگ دندان ها می شود.متأسفانه این گونه تغییر رنگ ها بسیار شدید هستند ودرمان آن ها نیز بسیار مشکل وپر هزینه است .
بنا بر این باید با جلوگیری از مصرف خود سرانه دارو از این گونه تغییر رنگ ها خودداری کرد.از مهمترین دارو های شناخته شده در این زمینه می توان به تترا سایکلین اشاره کرد .این لکه های آبی ،خاکستری وسیاهی بر روی دندان ایجاد می نماید.دنددان هائی که درگیر می شوند بستگی به زمان مصرف دارو دارد .در برخی از موارد این تیرگی ممکن است در تمامی دندان ها ایجاد گردد.
۲) فلوراید:
فلوراید عنصری است که وجود آن برای محکم شدن دندان ومقاومت آن در مقابل پوسیدگی لازم است ولی مقدار زیاد آن باعث تغییر رنگ زرد تا قهوه ای دندان ها همراه با لکه های سفید وقهوه ای بر روی آن ها می شود .
فلوراید اضافی ممکن است در آب آشامیدنی برخی مناطق وجود داشته باشد که در این مواقع باعث زردی رنگ دندان های اکثر افراددر آن مناطق می شود.
در رابطه با اثرات فلوراید در زردی دندان ها قبلا” مطلب مفصلی در این وبلاگ قرارداده ام که برای مطالعه آن می توانید اینجا را کلیک کنید.
۳) درمان روت کانال دندان ها:بسیاری از دندان ها پس از درمان روت کانال با گذشت زمان دچار تغییر رنگ می شوند.علل زیادی برای این گونه تغییر رنگ وجود دارد که از آن جمله می توان به خونریزی از پالپ دندان در موقع درمان روت کانال ، باقی ماندن بقایای پالپ در تاج دندان ، اثر مواد پرکننده کانال و.. اشاره کرد.در صورتی که درمان روت کانال به موقع وبه درستی انجام شود به مقدار زیادی از این اثرات کاسته می شود .
مواد ترمیمی دندان نظیر آمالگام نیز می توانند باعث تیرگی دندان شوندد.جیوه موجود درآمالگام (ماده پرکننده فلزی دندان) به تدریج در بافت دندان نفوذ کرده وآن را تیره می نماید.در این گونه موارد حتی اگر بعد از چند سال بخواهیم دندان را با مواد سفید پرکنیم باز هم دندان تیره به نظر می رسد.
۴) ضربه به دندان ها:در خیلی از موارد باعث تغییر رنگ دندان می شود .خونریزی پالپ در هنگام ضربه خوردن ونفوذ آن به توبول های عاجی عامل تغییر رنگ در این موارد است.
۵) عفونت دندانها: دندانهای عفونی شیری ودائمی اگر به موقع درمان نشوند دچار تغییر رنگ می شوند.
۶) بیماری های مادرزادی ، ارثی واکتسابی
در این دسته از عوامل ،بیماری هائی نظیربرخی بیماری های خونی ، پوستی یا بیماری های مادر زادی نقص مینا وعاج قرار می گیرند.
● عوامل خارجی که در تغییر رنگ دنداهن مؤثرند شامل موارد زیر هستند:
▪ رنگیزه های غذاها:مواد غذائی رنگی در طولانی مدت باعث تیرگی دندان می شوند.از این جمله می توان به غذاهای حاوی رب گوجه زعفران آب مرکبات و…اشاره کرد.
▪ چای:مصرف بیش از اندازه چای به خصوص اگر پررنگ باشد باعث تیرگی دندان می شود.باید دانست که چای حاوی فلوراید می باشد ودر صورتی که مصرف آن بی رویه باشد باعث فلوئوریزاسیون دنددان نیز می گردد.
▪ قهوه: این نوشیدنی هم مثل چای اگر بی رویه مصرف شود باعث تغییر رنگ دندان می گردد.
▪ دود سیگار: یکی از بدترین انواع عوامل تغییر رنگ دندان ها است .
▪ دهان شویه ها: دهان شویه در دندانپزشکی استفاده درمانی داردو دندانپزشکان ممکن است در موارد مختلفی آن رت تجویز نمایند ولی مصرف خودسرانه وبی رویه آن مثل هر داروی دیگری مضر است.استفاده مداوم از دهان شویه ها علاوه بر برهم زدن فلور میکروبی دهان باعث تیرگی دندان ها می شود.
همانطور که قبلا” اشاره شد سن فاکتورمهمی در تیرگی دندان هااست .مینای دندان ها در هنگام رویش سفید،براق وشفاف هستند ولی باگذشت زمان شفافیت خود را از دست داده کدر و زرد رنگ می شند.به علت نیروهای وارده به دندان در هنگام جویدن به مرور زمان ترک هائی در مینای دندان ها به وجود می آید که با نفوذ رنگیزه های غذائی در این ترک ها تیرگی دندان بیش تر می شود.
● نقش مراقبت های بهداشتی در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها
برای آن که طراوت وشادابی دندان هایتان حفظ شود وهمواره لبخند زیبائی داشته باشید نکات زیر را در نظر داشته باشید:
مسواک ونخ دندان بهترین پیشنهاد برای تمیز کردن دند ان ها است .با استفاده مداوم از آن ها علاوه بر کاهش پوسیدگی وبیماری های لثه به سفیدی وزیبائی آن ها کمک کنید.
از به کار بردن خمیر دندان های ساینده خودداری کنید.برخی از افراد سیگاری برای از بین بردن تیرگی های ناشی از سیگار از خمیر دندانها یا پودر های ساینده استفاده می نمایند که این گونه موتد با سایش مینای طبییعی دندان باعث تیره تر شدن دندان ها در طولانی مدت می شوند.
برای جرم گیری وتمیز کردن دندان هایتان به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه نمائید .متأسفانه درمورد جرم گیری باور های غلطی در جامعه ماوجود دارد مبنی بر این که باعث از بین بردن دندان ها می شود.در این مورد مطلب مفصلی قبلا” آورده شده است که برای خواندن آن می توانید اینجا راکلیک کنید.
از کشیدن سیگار ومصرف بی رویه چای ،قهوه وجویدن آدامس خودداری کنید.
از مصرف آدامس ها ،برچسب ها و ژل هائی که در مغازه ها تحت عنوان سفید کردن دندان فروخته می شود خودداری کنید.برای سفید کردن دندان هایتان حتما” به دندانپزشک مراجعه کنید.
● درمان تغییر رنگ دندانها
خوشبختانه هم اکنون درمان های خوبی برای اکثر موارد بد رنگی دندان وجود دارد که از آن جمله می توان به روش های سفید کننده دندان ها (بلیچینگ) و ونیر چینی (لامینیت) اشاره کرد .برای یافتن بهترین راه سفید کردن دندان هایتان با دندانپزشک خود مشاوره نمائید.
عادات دهانی (مکیدن انگشت، سائیدن دندانها ، پوسیدگی اولیه کودکی )
عادات دهانی در دوران کودکی
دندانپزشکانی که با کودکان کار می کنند، اکثراً علتی برای نگرانی درباره عادات دهانی بیمارانشان دارند. در مواجهه با یک عادت دهانی باید این سؤالات را مورد ملاحظه قرار دهید:
۱) آیا این عادات می تواند برای سن یا مرحلة تکاملی بخصوص عادی باشد؟
۲) چرا کودک این عادت را کسب نموده است؟
۳) عوارض روانی اینکه بگذاریم کودک به عادت ادامه دهد چیست؟
۴) آیا عادت برای دهان یا بافتهای مربوطه، به طور بالقوه زیان آور است؟
۵) در صورت زیان آور بودن عادت، آیا آسیب وارده به دهان و بافتهای مربوط پس از قطع عادت رفع می شود یا اینکه نتایج زیان آور عادت باقی می ماند؟
۶) چه موقع رفع عادت مورد علاقه می باشد؟
۷) چه وسایلی جهت مأیوس نمودن کودک در استفاده از آن عادت مناسب است؟
مکیدن انگشت:
- حدود ۴۵-۱۳% کودکان انگشتان خود را می مکند. این کار را کودکان در طی سال اول زندگی انجام می دهند.
- در سن ۴-۵/۳ سالگی اکثر این کودکان این عادت را خودبخود ترک می کنند.
- مکیدن انگشت برای شیرخوار از نظر مواجهه با احتیاجات روانی و تغذیه ای مهم است.
- کودکان تحت حالات مختلف، انگشتان خود را می مکند، وقتی که خواب هستند، زمانی که گرسنه هستند، وقتی در طی حالت افسردگی و حالت استرس زا هستند.
- توجه به تفاوتهای فردی بین کودکان و عادت مکیدن آنها را پزشک باید تشخیص دهد و باید آگاه باشند که بعضی از کودکان برای حمایت احساسی و امنیتی به مکیدن انگشت متکی هستند، در صورتی که بقیه آن را یک عادت پوچ و بیهوده می دانند که می توان آن را بدون ضربه های روانی ترک نمود.
- شدت مال اکلوژن حاصله از مکیدن انگشت به وسعت، تعداد دفعات و مدت دوام عادت بستگی دارد.
• وسعت: تا چه حد عادت بطور جدی دنبال می شود. ممکن است انگشت به طور غیرفعال در دهان قرار گیرد یا اینکه با جدیت زیاد مکیده شود.
• تعداد دفعات: آیا فقط برای چند دقیقه که کودک به خواب رفته از این عادت استفاده می شود یا اینکه دائماً انگشت در دهان می باشد.
• مدت دوام: تعداد سالهایی است که عادت ادامه داشته است.
- مال اکلوژنهای حاصله از مکیدن انگشت شامل:
• اوپن بایت قدامی، ایجاد اورجت و کاهش اوریابت
• کمتر کراس بایت خلفی دوطرفه
• کام بلند و گنبدی
• تنگی قوس فک بالا
- توصیه به والدین: اگر مکیدن انگشت در حدود ۴ سالگی قطع گردید مال اکلوژنها حاصله، خودبخود و در زمان رویش ثنایاهای دایمی تصحیح می شود.
- در تنظیم معالجه برای مکیدن انگشت بهتر است دندانپزشک مستقیماً با کودک رابطه برقرار نماید. والدین ساکت باشند می توان یک آینه به کودک داده مشکلات دندانی را به او نشان دهیم.
• مهم است کودک درک نماید که شما قصد سرزنش یا تنبیه را ندارید بلکه می خواهید در معالجه یک عادت زیان آور کمک کنید.
وقتی که دندانپزشک متقاعد شد که کودک حقیقتاً می خواهد عادت را ترک کند و هیچگونه احساس روانی بعدی پیش نمی آید.
- می توان یادآورهایی را به صورت Band-Aids، پالیش ناخن با مواد بدطعم، روی شست یا انگشت قرار داده شود. وقتی کودک این انگشتان را در دهانش می گذارد فوراً به او یادآوری می شود که انگشتش را از دهانش بیرون بیاورد.
- در صورت بی کفایتی روشهای فوق الذکر، می توان به کودک انواع دستگاههای داخل دهانی را که می تواند قدرت مکیدن انگشت را کم نموده و جلوی لذت را بگیرد (ثابت و متحرک) توصیه کرد.
در دوره دندانهای شیری ناهنجاری ایجاد شود با ترک عادت، فشارهای بافت نرم، مشکل را خودبخود برطرف می کنند.
اگر با رویش دندانهای دائمی ادامه داشته باشد درمان ارتودنسی حتماً احتیاج است زیرا تنگی قوس بالا خودبخود اصلاح نمی شود ولی با expansion فک بالا، این بایت قدامی و پروتروژن ثنایاها خودبخود اصلاح می گردد.
براکسیزم (Bruxism ) ( سائیدن دندانها به هم ) :
- شکایت والدین درمورد گزارش اینکه کودک دندانهایش را بهم می ساید و غالبا در طی خواب، صدای سایش شنیده میشود .
مقدار ملایم از ساییدگی سطح جونده دندانهای شیری ممکن است فیزیولوژیک باشد . ولی در اثر براکسیزم سطح جونده دندانهای شیری خود را طور قابل ملاحظه ای بیش از میزان فیزیولوژیک می سایند.
- در معاینه دندان های کودک، نه تنها مینای کاسپها ساییده شده است بلکه عاج نیز نمایان می گردد ولی بندرت این ساییدگی منجر به اکسپوژر پالپ و متعاقب آن آبسه دندانی می شود.
- تعیین عامل اتیولوژیک براکسیزم جهت انجام درمان صحیح :
اگر علت تداخل اکلوزالی باشد رفع تماسهای زودرس باید صورت پذیرد.
اگر علت مشکلات روانی باشد، ارجاع به پزشک متخصص لازم است تا درمان صورت گیرد .
تنفس دهانی:
- وقتی که مسیر بینی حلقی به علت نوع آناتومی صورت تنگ باشد،احتمالاً عوامل موضعی بیشتر باعث انسداد بینی می شوند.
- کودکانی که به سبب آدنوئیدهای متورم مجبور به تنفس دهانی هستند.
- اگر تنفس دهان در اثر حساسیت آلرژیک یا انسداد آناتومیکی باشد در آن صورت صلاح است که یک متخصص گوش و حلق و بینی بیمار را معاینه و درمان نماید.
علائم دهانی صورتی
• صورت کشیده باریک
• بینی باریک، اکثراً نوک بینی در جلو به جهت بالا تمایل داشته به نحوی که می توان مستقیماً داخل منخرین را ملاحظه نمود
• لبهای شل
• لب بالای کوتاه
• باریک شدن قوس دندانی بالا
• باز شدن دندانهای ثنایا در جهت لبی و احتمال ایجاد اوپن بایت قدامی
سایر عوارض:
• ژنژیویت در اثر تنفس دهانی
• ازدیاد پوسیدگیهای دندانی
Tongue – Thrusting:
عبارت است از قراردادن نوک زبان بین ثنایاها در هنگام بلع
علائم T.T:
• فعالیت عضلانی در لبها تا یکدیگر را به هم برسانند
• جدایی دندانهای خلقی
• پروترود کردن زبان تا خود را بین دندانها قرا ردهد.
• به طور کلی T.T را در دو دسته از افراد مشاهده می شود:
۱) در افرادی که به علت عادت مکیدن، دارای اپن بایت قدامی (تقریباً همیشه) و پروتروژن ثنایای بالا و اورجت زیاد (در اغلب مواقع) می باشند. در این افراد T.T یک تطابق فیزیولوژیک می باشد.
۲) در کودکان جوان، بلع نوزادی در سال اول زندگی ناپدید می شود و معمولاً بلع بالغین در ۶ سالگی ایجاد می شود. حد فاصل این دو نوع بلع، Transitional Swallowing می باشد که ویژگیهای T.T را دارد. در این سنین، حرکات هماهنگی زبان خلفی و elevation مندیل، قبل از اینکه به پروتروژن نوک زبان بین دندانهای قدامی حذف شود، تکامل می یابد. بنابراین آنچه که در کودکان جوان T.T نامیده می شود در حقیقت، مرحله انتقال طبیعی بلع نوزادی به بلع بالغین میباشد.
در اینجا دو نکته را ذکر می کنیم:
۱) تنها د رکودکانی که دچار فلج مغزی هستند بلع نوزادی باقی می ماند
۲) تا وقتی که کودک عادت مکیدن دارد،در انتقال بلع نوزادی به بالغین به تأخیر می افتد.
در مورد T.T.S به چند نکته توجه شود:
۱) فردی که این بایت قدامی دارد، باید دارای T.T.S باشد ولی می تواند فردی که اکلوژن قدامی مناسبی دارد هم T.T.S داشته باشد.
۲) با ترک عادت، تا زمانی که اپن بایت قدامی بسته نشده است T.T.S ادامه دارد.
۳) با بستن اپن بایت قدامی، الگوی بلع، خودبخود اصلاح می شود و در این موارد، هیچگونه احتیاجی به درمان مایو فانکشنال برای تصحیح عمل بلع نمی باشد.
۴) T.T.S عامل جابجایی دندانهای ثنایا نمی باشد بلکه نتیجه جابجایی ثنایاها است. بنابراین زبان، عامل جابجایی نمی باشد مگر آنکه در یک فرد، posture زبان حالت قدامی داشته باشد که این امر باعث ایجاد اپن بایت قدامی می شود.
پوسیدگی اولیه کودکی (ECC) یاCaries Nursing:
- ECC در کودک ۲، ۳، ۴ ساله تیپیک است.
- الگوی این نوع پوسیدگی:
• دندانهای قدامی فک بالا، اولین مولرهای شیری بالا و پایین و کانینهای پایین
• ثنایهای پایین معمولاً گرفتار نمی شوند.
• سابقه شیر دادن یا استفاده طولانی از نوشیدنیهای شیرین بخصوص در طی خواب
در مان پوسیدگی Rampant : اولین قدم، درمان اولیة تمام ضایعات پوسیدگی است.
در طی دوره ای ۴-۶ هفته ای، ۴ یا ۵ بار تا زمانی که پوسیدگی کنترل شود.
در درمان پوسیدگی rampant ، برداشت عمده پوسیدگی به عنوان روش ابتدایی استفاده می گردد.
نکته:
اکثراً هیپوپلازی مینایی ثنایاها، بطور اشتباهی پوسیدگیهای شیشه شیر تشخیص داده می شود.
بهترین روش تمایز هیپوپلازی مینا، شکل قرینه و دایره ای آن است که لبه انسیزالی را شامل می شود و از طرح رسوب مینا متابعت می نماید.
بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری
مراجعه به دندانپزشک در دوران بارداری و شیردهی
بر خلاف تصور بسیاری از خانمها، انجام درمانهای دندانپزشکی در طول دوران بارداری و شیردهی برای کودک آنها هیچ خطری ندارد، اگرچه در مورد نوع درمان و زمان انجام آنها، اولویتها و الزاماتی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد.
اگر دوره ۹ ماهه بارداری را به ۳ قسمت تقسیم کنیم، بهترین زمان برای انجام درمانهای دندانپزشکی ۳ ماهه دوم حاملگی است.
درمانهای دندانپزشکی در طول مدت بارداری شامل درمانهای ساده و پیشگیرانه، مانند جرمگیری و ترمیم پوسیدگیهاست. انجام درمانهای پیچیدهتر معمولا به بعد از این دوران موکول میشود، مگر آنکه به دلیل ابتلای مادر به درد دندان، گریزی از آنها نباشد. در ۳ ماهه اول بارداری جنین در رحم مادر، در حال شکلگیری است و از آنجا که مصرف برخی داروها (از جمله داروهای مسکن) و احتمال بروز عفونتهای دندانی میتواند روی روند رشد و تکامل جنین اثر بگذارد، ترجیح بر آن است که مادران درمانهای دندانپزشکی را به ۳ ماهه دوم موکول کنند. در این دوران خانمها باید احتمال حاملگی خود را با دندانپزشک در میان بگذارند چراکه طرح درمان انتخابی و نوع داروهای تجویزی توسط دندانپزشک ممکن است روی سلامت جنین اثر مستقیم یا غیرمستقیم داشته باشد.
در ۳ ماهه سوم بارداری، تحمل مادر برای نشستن روی یونیت (صندلی) دندانپزشکی کاهش مییابد؛ چراکه بزرگ شدن جنین، روی مثانه مادر و ورید اجوف تحتانی او فشار وارد میکند. در این حالت ممکن است نیاز باشد مادر هر از گاهی از حالت خوابیده به حالت نشسته به پهلو، در آید و یا با فواصل زمانی کوتاه به دستشویی برود.
● نکات مورد توجه هنگام مراجعه به دندانپزشک؟
از شایعترین داروهایی که در دوران بارداری یا شیردهی منع مصرف دارند میتوان به مسکنها (بروفن و استامینوفن کدئین) اشاره کرد که بسیاری از خانمها به مصرف روزانه آنها اعتیاد پیدا کردهاند!حتی پنیسیلین نیز برای مادران شیرده منع مصرف دارد. سفالکسین، جایگزینی است که معمولا پزشکان و دندانپزشکان در صورت نیاز به آنتی بیوتیک آن را تجویز میکنند.
دغدغه خاطر دیگر مادران در این موارد، اثر تابش اشعه ایکس حین تهیه کلیشه رادیوگرافی است که ممکن است برای جنین خطرناک باشد اما تحقیقات نشان میدهند که در صورت استفاده مادر از روپوش سربی که حین انجام رادیوگرافی از آن استفاده میشود، هیچ خطری متوجه جنینی که در شکم دارد نیست؛ مخصوصا اگر مادر در سه ماهه میانی بارداری باشد. با این وجود اغلب دندانپزشکان، تا حد امکان، از انجام رادیوگرافی برای مادران حامله اجتناب میکنند.
● بهداشت دهان برای مادران
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی بدن مادر، او را مستعد ابتلا به بیماری و التهاب لثه میکند. روی همین اصل دندانپزشکان به زنان حامله توصیه میکنند بیش از سایر دوران زندگی به رعایت بهداشت دهان و دندان خود بپردازند.
این توصیه زمانی جدیتر میشود که مادران جوان به دلیل دغدغههای تازهای که در جریان زندگی مشمول آن شده اند، از انجام بسیاری از وظایف روزانه خود، نظیر مسواک زدن و شستوشوی دهان، غفلت میورزند. مراجعه دورهای به دندانپزشک برای بررسی وضعیت سلامت دندانها توصیه دیگر دندانپزشکان به زنان حامله و شیرده است، تا پوسیدگی و بیماریهای احتمالی دهان و دندان ایشان در همان مراحل ابتدایی متوقف یا درمان شوند و نیاز به درمانهای پیچیده و پر هزینه در این دوران مرتفع گردد.
پر کردن دندان ها با استفاده از اشعه !!!
حتما شما هم این روزها زیاد شنیده اید که بعضی ها می گویند: من پیش دندانپزشکم رفتم و او با اشعه یا لیزر دندان هایم را پر کرد، به طوری که اصلا معلوم نیست پر شده است.
پر کردن دندان یا همان ترمیم دندان، به معنی برداشتن و تراش دادن پوسیدگی های دندان و جایگزین کردن آن با مواد ترمیمی است. این ماده ترمیمی تا مدت های طولانی فقط آمالگام(همان پر کردگی های سیاه رنگ یا نقره ای رنگ قدیمی) بود. اما در سال های اخیر با پیشرفت علم، مواد دندانی همرنگ دندان یا همان کامپوزیت ها به عرصه دندانپزشکی ترمیمی وارد شده اند. این ترمیم های همرنگ دندان به دلیل زیبایی که دارند، برای ترمیم دندان های جلویی مفید هستند.
کامپوزیت هایی که اکنون مورد استفاده قرار می گیرند در ابتدا به شکل خمیر هستند و کامپوزیت نوری نامیده می شوند ، زیرا در حضور نور شروع به سفت شدن می کنند. این کامپوزیت ها مخلوطی از مواد به نام مونومر هستند که این مونومرها در حضور نور سفت شده و تبدیل به ماده ای سخت به نام پلیمر می شوند.
همانطور که گفته شد، این کامپوزیت ها به شکل خمیر هستند که دندانپزشک می تواند آنها را به راحتی در حفره تراش داده شده روی دندان قرار دهد و آنرا به شکل دلخواه شکل دهد.سپس با استفاده از نور آنرا پلیمریزه و به حالت سفت و سخت در می آورد.
نوری که امروزه برای سخت شدن کامپوزیت ها استفاده می شود، طیف آبی نور مرئی است. پس برخلاف آنکه عده ای به اشتباه آنرا لیزر یا اشعه ماورای بنفش می نامند، این نور همان نور مرئی است.
این نور قدرت نفوذ به حدود 2 میلیمتر از کامپوزیت را داراست. پس دندانپزشک باید لایه به لایه کامپوزیت را روی دندان بگذارد و هر بار حدود 20 تا 30 ثانیه نور آبی را بتاباند تا هر لایه سفت شود و بعد لایه بعدی را بگذارد. اگر کامپوزیت نور کافی دریافت نکند ،ماده به خوبی سفت نمی شود و احتمال شکستگی در ترمیم و همچنین رنگ پذیری و تغییر رنگ آن در آینده وجود دارد.
بعد از سفت شدن کامپوزیت، دندانپزشک با استفاده از وسایل و برس های مخصوص، سطح آنرا پولیش می کند تا زیبا و براق شود. از آنجا که رنگ های گوناگونی از کامپوزیت وجود دارد، دندانپزشک رنگی را انتخاب می کند که بیشترین شباهت را به رنگ دندان اولیه داشته باشد.
از دیگر مزایای کامپوزیت، علاوه بر زیبایی، این است که این ماده با استفاده از تمهیداتی که توسط دندانپزشک به کار بسته می شود قابلیت چسبیدن به نسج دندان را دارد، همین امر باعث می شود تا نیاز نباشد که دندانپزشک تراش زیادی به دندان بدهد.(بر خلاف آمالگام که نیاز به تراش نسج بیشتری از دندان دارد تا ترمیم از دندان جدا نشود.)بنابراین با استفاده از کامپوزیت ها می توان بافت بیشتری از دندان را حفظ کرد.
از کامپوزیت علاوه بر ترمیم پوسیدگیها، در ترمیم شکستگی لبه دندان های جلویی، در بستن فاصله های بین دندانی، در تصحیح کردن شکل دندان های بد فرم، و در ارتودنسی برای چسباندن سیم های ارتودنسی ثابت، استفاده می شود.
مساله ای که طی کار کردن با کامپوزیت مهم است، این است که دندان مورد نظر و محیط اطراف آن باید تا جایی که امکان دارد خشک باشد، تا حداکثر چسبندگی کامپوزیت با دندان فراهم شود. دندانپزشک این کار را با استفاده از پنبه و ساکشن های قوی انجام میدهد و بیمار نیز باید در این مرحله همکاری لازم را با دندانپزشک انجام دهد.
کامپوزیت ها را عموما در دندان های جلویی به کار می برند، چرا که مساله زیبایی در این دندان ها بسیار مطرح است.این مواد در صورت کاربرد در دندان های خلفی، دچار سایش می شوند و از بین می روند، بنابراین در ترمیم دندان های خلفی کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.
البته امروزه کامپوزیت های جدیدی به بازار آمده اند که از استحکام بیشتری برخوردارند و می توان برای پر کردن دندان های خلفی هم از آنها استفاده کرد. البته باز هم استحکام آمالگام را ندارند اما زیبا هستند.
و نکته آخر اینکه ترمیم های کامپوزیتی باید هر ساله توسط دندانپزشک چک شوند، تا در صورت به وجود آمدن هرگونه نقص در ترمیم ، دندان مجددا ترمیم شود، تا دندان دچار پوسیدگی های ثانویه نگردد
آموزش روشهای صحیح مسواک زدن و مصرف نخ دندان
استفاده از مسواک و خمیر دندان:
هدف اصلی از مسواک کردن، پاک کردن پلاک میکروبی از روی دندانها و لثه می باشد. درست مسواک کردن وقتی است که تمام سطوح دندانها و لثه بخوبی مسواک زده شود. بنابراین بهتر است مسواک کردن در فرصت مناسب و با زمان کافی و توأم با آرامش صورت پذیرد، چرا که کیفیت مسواک کردن (مسواک زدن صحیح) بهتر از تعداد دفعات آن اهمیت بیشتری دارد.
البته ایدهآل آن است که بعد از هر بار مصرف مواد غذایی یا مواد قندی، دندانهایمان را مسواک کنیم؛ ولی اگر نشد، در دو زمان مسواک کردن دندانها حتماً باید صورت گیرد
.
۱٫ شب قبل از خواب: به دلیل اینکه در زمان خواب، جریان بزاق و حرکات زبان و گونه جهت تمیزکردن محیط دهان کاهش مییابد و دندانها مستعد پوسیدگی میشوند.
۲٫ صبح بعد از صبحانه
انتخاب یک مسواک خوب:
شرایط یک مسواک خوب :
• جنس : موهای مسواک از جنس نایلون نرم و سر موهای آن گرد باشد.
• کیفیت : موهای مسواک منظم و مرتب باشد. معمولاً نمیتوان بیش از ۳ الی ۴ ماه از یک مسواک استفاده نمود. چون موهای آن خمیده و نامنظم میشود یا رنگ موهای آن تغییر میکند که در اینصورت حتماً مسواک را باید تعویض نمود
• اندازه مسواک: مسواک کودکان،کوچکتر از بزرگسالان است. همچنین اندازه دسته آن برای کودکان باید بگونه ای باشد که بخوبی در دستهای کوچک کودکان قرار بگیرد و هنگام استفاده در دست آنها نلغزد.
• شکل مسواک : ترجیحاً دسته مسواک مستقیم باشد و خمیدگی بیش از حد نداشته باشد؛ چرا که مسواکهایی که دارای دسته مستقیم هستند، قدرت پاک کنندگی بالاتری دارند
نکته: مسواک جزء وسایل شخصی میباشد و هیچکس نباید از مسواک دیگری استفاده نماید.
خمیر دندان:
امروزه اکثر خمیر دندانها حاوی فلوراید هستند که سبب مقاومتر شدن دندان در برابر پوسیدگی میشود. خمیر دندانها دارای موادی هستند که به از بین بردن پلاک ، رنگدانه و کنترل رسوب کمک میکنند و نیز دارای خاصیت ضد پوسیدگی، ضد حساسیت ، خوشبو و خوش طعم کننده دهان میباشند.
نکات مهم:
• لازم است مسواک کردن حتماً با خمیر دندان انجام شود ولی در صورت عدم دسترسی به خمیر دندان با آب خالی هم میتوان مسواک نمود. استفاده از نمک خشک، جوش شیرین یا سایر پودرها جهت مسواک کردن درست نیست، زیرا سبب ساییدگی مینای دندان و خراشیده شدن لثه میگردد. استفاده از آب نمک رقیق (نصف قاشق چایخوری در یک لیوان آب جوشیده سرد) بصورت دهانشویه جهت ضدعفونی کردن محیط دهان، کمک کننده است.
• حداقل زمان برای مسواک زدن ۴ دقیقه میباشد(شکل ۴-۴)
• زمانهای مناسب برای مسواک زدن: صبحها( بعد از صبحانه)، ظهرها (بعد از ناهار)، شبها (قبل از خواب).
روش درست مسواک کردن چیست؟
ابتدا دهان را با آب بشوئید ، سپس به اندازه یک نخود خمیر دندان روی مسواک قرار داده و خمیر دندان را به داخل موهای مسواک فرو کنید
دندانهای بالا و پایین باید جداگانه مسواک شود. مسواک کردن از قسمت عقب یک سمت دهان شروع میشود و به ترتیب کلیه سطوح خارجی، داخلی و جونده کلیه دندانها مسواک زده میشود
هنگام مسواک کردن باید موهای مسواک با زاویه ۴۵ درجه نسبت به محور طولی دندان در محل اتصال لثه و دندان قرار گیرد
بعد از قرار دادن مسواک روی دندان و لثه، ابتدا حرکت لرزشی (حرکات سریع و کوتاه) در محل باید صورت بگیرد و سپس با حرکت مچ دست، موهای مسواک روی سطح دندان از سمت لثه به طرف سطوح جونده چرخانده شود (شکل ۸-۴). این حرکت حدود ۱۵ تا ۲۰ بار برای هر دندان باید انجام گیرد
تمیز کردن سطوح داخلی دندانها هم مانند مسواک کردن سطوح خارجی آن صورت می گیرد ولی برای سطوح داخلی دندانهای جلو، مسواک را باید به صورت عمود بر روی سطح داخلی دندانها قرار داد و با حرکات بالا و پایین این سطوح را تمیز کرد
برای مسواک کردن سطح جونده، موهای مسواک را در تماس با سطوح جونده قرار داده و کمی فشار دهید تا موهای مسواک به خوبی به داخل شیارهای سطح جونده وارد شود. سپس چند بار مسواک را به جلو و عقب بکشید تا بخوبی تمیز شود
چون خردههای مواد غذایی و میکروبها روی سطح زبان جمع میشوند، بهتر است هر چند روز یکبار روی زبان را هم با مسواک تمیز نمود. برای اینکار مسواک در عقب زبان قرار میگیرد و به طرف جلو کشیده میشود. تمیزکردن زبان نقش مهمی در از بین بردن بوی بد دهان دارد. پس از مسواک کردن دندانها و زبان باید دهان چندین بار با آب شسته شود. وقتی مسواک کردن دندانها تمام شد، مسواک را خوب بشوئید و در جایی دور از آلودگی نگهداری کنید. توجه کنید که هیچگاه مسواک خیس را در جعبه سر بسته نگذارید؛ چون رطوبت هوای داخل جعبه زیاد شده و رشد میکروبها را تسریع میکند
استفاده از نخ دندان:
سطوح بین دندانی به هیچ وجه با استفاده از مسواک تمیز نمیشوند و تنها با استفاده از نخ دندان میتوان این سطوح را تمیز کرد. نخ دندان، نخ ابریشمی مخصوصی است که باید آن را از داروخانه تهیه نمود. برای استفاده درست از نخ دندان باید:
• قبل از استفاده دستها را با آب و صابون خوب بشوئید.
• حدود ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتر از نخ دندان را ببرید و دو طرف نخی را که بریدهاید در هر دو دست به دور انگشت وسط بپیچید
جهت نخ کشیدن دندانها، حداقل ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتر نخ جدا کنید.
• سه انگشت آخر را ببندید و دو دست را از هم دورکنید تا نخ محکم کشیده شود. به این ترتیب انگشت نشانه و شست هر دست آزاد میماند
با بستن سه انگشت آخر، انگشت نشانه و شست دو دست آزاد مانده و قدرت مانور بالایی به شما میدهد.
• قطعه ای از نخ به طول ۲ تا ۵/۲ سانتیمتر را بین انگشتان شست و اشاره دستها نگهدارید
طول نخی که بین انگشتان دست آزاد باقی میماند، کافی است ۲ تا ۵/۲ سانتیمتر طول داشته باشد.
• برای واردکردن نخ بین دندانهای فک پایین از دو انگشت اشاره و بین دندانهای فک بالا از دو انگشت شست یا یک شست و یک انگشت اشاره استفاده کنید.
• نخ را با حرکتی شبیه اره کشیدن به آرامی به فضای بین دندانها واردکنید مراقب باشید فشار نخ، لثه را زخمی نکند
مرحله بعد این است که نخ به آرامی با حرکتی شبیه اره کشیدن به فضای بین دندانها وارد شود
• پس از اینکه نخ را وارد فضای بین دندانی کردید ابتدا نخ را به سطح کناری دندان جلویی تکیه داده و با ملایمت به زیر لبه لثه برده و آن را به دیواره دندان چسبانده و چند بار به طرف بالا و پائین حرکت دهید . به آرامی این عمل را انجام دهید تا به لثه مجاور دندان آسیب نرسانید.
نخ را به کناره یکی از دندانها تکیه داده و به زیر لبه لثه ببرید و سپس به دیواره دندان کناری بچسبانید و چند بار به طرف بالا و پایین حرکت دهید. مواظب باشید فشاری به لثه توسط نخ وارد نشود
• سپس قسمت تمیز نخ را در همان محل به سطح کناری دندان پشتی بچسبانید و همین کار را تکرار کنید. بعد از آن نخ را از لای دندانها خارج کنید. آن قسمت از نخ را که برای این دندانها استفاده کردهاید جابجا کنید و نخ کشیدن دندان بعدی را شروع کنید. این کار را برای تمام سطوح بین دندانها تکرارکنید.
توجه کنید که:
• پشت آخرین دندان هر فک را نیز مثل دندانهای دیگر نخ بکشید.
• استفاده از نخ دندان برای کودک باید به کمک والدینی که آموزش دیده باشند، انجام پذیرد. پس از اینکه کودک مهارت کافی را بدست آورد، بهتر است تا مدتی با نظارت والدین این کار را انجام دهد.
• بهتر است روزی دو بار (شبها قبل از خواب و صبحها بعد از صبحانه) از نخ دندان و مسواک استفاده کنید. در غیر اینصورت حداقل شبها قبل از خواب ابتدا از نخ دندان استفاده کرده، سپس دندانها را مسواک کنید.
• اگر هنگام مسواک زدن و نخ کشیدن دندانها، درد و خونریزی وجود داشت، جای نگرانی نیست. در اکثر مواقع با ادامه اینکار و برطرف شدن التهاب لثه درد و خونریزی هم از بین می رود. اگر پس از یک هفته علائم برطرف نشد حتماً بیمار را به مرکز بهداشتی درمانی ارجاع دهید.
نکته مهم: به جای نخ دندان برای تمیز کردن سطوح بین دندانها از هیچ نوع نخ دیگر یا وسایل سخت و نوکتیز مثل سنجاق و چوب کبریت استفاده نکنید. در ضمن توجه داشته باشید که خلال دندان وسیله ایست که به آسانی به لثه آسیب میرساند و استفاده از آن توصیه نمیشود.
بررسی پوسیدگی دندان و عوامل پوسیدگی زا
پوسیدگی دندان
تعریف پوسیدگی:
پس از خوردن غذا چنانچه بهداشت دهان و دندان رعایت نشود، لایه ای میکروبی بر روی سطوح دندانها تشکیل میشود که با گذشت زمان میکروبهای موجود در این لایه مواد قندی را به اسید تبدیل میکنند. این اسید، مینای دندان را بمرور حل کرده و پوسیدگی ایجاد می شود.
عوامل پوسیدگی زا:
این عوامل عبارتند از:
عدم رعایت صحیح و به موقع بهداشت دهان و دندان: (عدم استفاده از مسواک و نخ دندان): چنانچه پس از مصرف مواد غذایی سطح دندانها تمیز نگردد، میکروبهای داخل دهان به همراه خردههای مواد غذایی و مواد قندی ، لایهای را روی دندانها تشکیل میدهند که پلاک میکروبی نامیده میشود (شکل ۲-۳). این پلاک لایهای نرم، بیرنگ و چسبنده است که به تنهایی با آب شسته نشده و برای پاک کردن آن از سطوح دندانها باید ابتدا از نخ دندان استفاده کرده و سپس دندانها را به دقت مسواک بزنیم.
پس از خوردن غذا و رسیدن مواد قندی به میکروبهای پلاک میکروبی، حدوداً ۲ تا ۵ دقیقه بعد، اسید تولید میشود که در طی ۱۰ دقیقه میزان این اسید به حداکثر مقدار می رسد و تا حدود یک ساعت، محیط دهان در حالت اسیدی باقی میماند تا به حالت عادی برگردد. به همین علت بسیار تأکید میشود که در صورت همراه نداشتن مسواک، حداقل دهان خود را پس از مصرف مواد غذایی با آب شستشو دهید.
مصرف نا مناسب مواد قندی: (در مبحث تغذیه مناسب این عنوان کاملاً توضیح داده خواهد شد)
مقاومت شخص و دندان: کمبود مقاومت شخص و دندان میتواند به یکی از سه علل ارثی، مادرزادی و یا اکتسابی باشد و به راههای مختلف که در فصل ۴ به آنها اشاره خواهد شد، میتوان مقاومت دندان را بالا برد.
محلهای شایع پوسیدگی:
محلهای شایع تجمع پلاک میکروبی بر سطح دندانها، مکانهای شایع پوسیدگی در دندانها می باشند که شامل سه ناحیه زیر است:
• شیارهای سطح جونده: در سنین اولیه رویش دندانهای آسیای دائمی که دارای شیارهای عمیق میباشند، به دلیل تجمع مواد غذایی در بین شیارها، احتمال ایجاد پوسیدگی خیلی زیاد می باشد.
• سطوح بین دندانی: بعلت عدم دسترسی موهای مسواک به این منطقه و عدم استفاده از نخ دندان، میزان تجمع مواد غذایی و در نهایت احتمال پوسیدگی در این سطوح بالاست. لازم به ذکر است که این مناطق را تنها با استفاده از نخ دندان میتوان تمیز کرد.
• طوق دندان یا نا حیه اتصال لثه با دندان: معمولاً میکروبها در ناحیه طوق دندان تجمع مییابند. بنابراین اگر در هنگام مسواک کردن، دقت کافی برای تمیز کردن این ناحیه صورت نگیرد، پوسیدگی طوق دندان ایجاد میگردد، تجمع میکروبها در این ناحیه باعث بروز بیماریهای لثه هم می شود.
علائم پوسیدگی دندان:
پوسیدگی دندان با علائمی همراه است که در زیر آورده شده اند:
• تغییر رنگ مینای دندان به قهوهای یا سیاه.
• سوراخ شدن دندان.
• بوی بد دهان.
• حساس بودن یا درد گرفتن دندان هنگام خوردن غذاهای سرد، ترش یا شیرین که بسته به شدت پوسیدگی متفاوت است.
• حساس بودن یا درد گرفتن دندان هنگام فشار دندانها روی هم یا هنگام غذا خوردن.
• پوسیدگی بین دندانی میتواند باعث گیر کردن مواد غذایی بین دندانها و یا پاره شدن نخ دندان هنگام استفاده بشود.
مراحل پیشرفت پوسیدگی:
پوسیدگی یک روند تدریجی است که برای ایجاد آن، زمان زیادی لازم است. مراحل ایجاد پوسیدگی، به شرح زیر است:
• شروع پوسیدگی از مینای دندان می باشد که معمولاً با یک تغییر رنگ همراه است (قهوهای یا سیاه رنگ).
• با ادامه پوسیدگی به لایه زیرین (داخل عاج) دندان حساس به سرما، گرما و شیرینی می شود و حتی گاهی در دندان، دردهای کوتاه مدت و گذرا و شدید ایجاد میشود.
• در نهایت پوسیدگی به مغز دندان میرسد. این حالت، معمولاً با دردهای شدید شبانه ، مداوم و خود بخودی همراه می باشد و در صورت عدم درمان، در انتهای ریشه دندان عفونت ایجاد می شود که میتواند با ایجاد تورم بر روی لثه و یا گاه تورم در صورت همراه باشد (آبسه دندانی)
گاهی ممکن است که بدنبال درد شدید دندانی، به طور ناگهانی این درد ساکت شود که نشانه مرگ کامل مغز دندان است. چنین دندانی بعنوان کانون عفونی برای بدن محسوب میشود که هر لحظه ممکن است باعث بروز مجدد عفونت شدید، تورم و آبسه حاد گردد.
نحوه برخورد با بیماران مبتلا به درد دندانی :
• در صورتیکه بیمار با درد مراجعه کرد، قبل از ارجاع بیمار، جهت تسکین بیمار طبق جدول دارویی به وی قرص مسکن بدهید.
• حتماً به بیمار توصیه نمائید که قرص مسکن را با آب میل کند و از استفاده موضعی آن بر روی لثه یا دندان در محل درد خودداری نماید، زیرا به بافتهای دهان صدمه شدیدی خواهد زد.
• بیمار را به مرکز بهداشتی درمانی ارجاع دهید
ميزان بالاي فلورايد در آب موجب قهوهاي و شكننده شدن دندانها ميشود
يك دندانپزشك گفت: ميزان بالاي فلورايد در آب موجب تغيير رنگ و شكننده شدن دندانها ميشود.
دكتر پرديس مسنن مظفري در گفتوگو با خبرنگار بهداشت و درمان ايسنا، با اشاره به اينكه عوامل ديگري از قبيل نژاد، مصرف دخانيات، افزايش سن و مصرف برخي از داروها در دوران كودكي نيز موجب تغيير رنگ دندانها ميشود، افزود: شدت لكههاي قهوهاي با افزايش مقدار فلورايد آب آشاميدني افزايش مييابد.
وي ادامه داد: اين بيماري در واقع نوعي نقص در تشكيل ميناي دندان است كه بهعلت اختلال در كار سلولهاي آملوپلاست در خلال شكلگيري دندانها ايجاد ميشود.
مسنن مظفري اظهار داشت: بالا رفتن ميزان فلورايد در آب آشاميدني، عمل آهكي شدن ميناي دندانها را دچار اختلال ميكند و باعث تغيير رنگ دندانها به صورت خطي يا خالهاي قهوهاي ميشود.
وي با بيان اينكه مقدار يك pmm فلورايد در آب براي رشد ونمو، استحكام و جلوگيري از پوسيدگي دندانها لازم است، تصريح كرد: در صورتي كه مقدار فلورايد در آب به بيش از دو تا چهار pmm برسد اثرات نامطلوبي را بر روي دندانها خواهد گذاشت.
مسنن مظفري با ذكر اينكه استفاده از روشهاي سفيدكنندگي ميتواند اين مشكل را رفع كند، خاطرنشان كرد: بهعلت خاصيت سوزانندگي اين مواد بر روي لثه و دندانها، بهتر است تحت نظر مستقيم دندانپزشك استفاده شود.
چرا مسواک نزدن منجر به مرگ میشود؟
چرا مسواک نزدن منجر به مرگ میشود؟
به گزارش شبکه ایران به نقل از تلگراف، باکتری دهان میتواند وارد جریان خون شده و منجر به تولید لختههایی شود که بروز حملات قلبی را در پی دارد.
مدتها بود که محققان نسبت به وجود ارتباط میان بهداشت دهانی پایین و افزایش حملات قلبی مشکوک بودند، اما تاکنون توانسته بودند دقیقا تعیین کنند که چرا مسواک نزدن منظم منجر به وقوع این عارضه میشود.
هماکنون یکی از دانمشندان دانشگاه بریستول کشف کرده است که یک باکتری معمولی که عامل پوسیدگی دندان و بیماری لثه است میتواند وارد جریان گردش خون شده و به شکلگیری لختههای خونی کمک کند.
لختههایی که در نتیجه این فرآیند شکل میگیرند، منجر به حملات قلبی و سکته میشوند، عارضهای که تنها در کشور بریتانیا سالانه جان 200 هزار تن را میگیرد.
در اغلب اوقات، باکتری "استرپتوکوکوس" به دهان محدود میشود اما هنگامی که افراد به خونریزی لثه دچار شوند، میتواند وارد جریان خون شود.
هووارد جنکینسون، متخصص میکروبشناسی دهان در اینباره میگوید: یک ملکول پروتئین به نام PadA که در سطح باکتری وجود دارد که میتواند فرآیند شکلگیری پلاکتهای خونی را فعال کند.
وی میافزاید: ضروری است افراد بدانند برای به حداقل رساندن احتمال مشکلات قلبی علاوه بر کنترل رژیم غذایی، فشار خون، کلسترول و حفظ تناسب اندام باید بهداشت دهان و دندان خود را هم به خوبی حفظ کنند.
وی در ادامه خاطر نشان میکند: کشف این پروتئین کلیدی ابزار جدیدی است که با کمک آن میتوان داروهایی را که با هدف جلوگیری از شکلگیری لخته توسط این باکتری تولید میشوند، مورد آزمایش قرار داد.
اولين دندان دائمي اكثر كودكان ايران به علت بيتوجهي والدين پوسيده ميشود
رئيس انجمن دندانپزشكي كودكان ايران: اولين دندان دائمي اكثر كودكان ايران به علت بيتوجهي والدين پوسيده ميشود
خبرگزاري فارس: رئيس هيئت مديره انجمن دندانپزشكي كودكان ايران گفت: درصد زيادي از اولين كرسي دايمي دندانهاي كودكان در كشور به علت بي توجهي خانوادهها و عدم مراجعه به دندانپزشك پوسيده شده و از بين ميرود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به گزارش خبرگزاري فارس، مجتبي وحيد گلپايگاني، عضو هيئت علمي دومين همايش دندانپزشكان سراسر كشور، با بيان اينكه حفظ و ترميم دندانهاي شيري و اولين دندانهاي دايمي در كودكان و نوجوانان بسيار مهم است، گفت: اولين كرسيهاي دايمي دندانها در سن 6 سالگي و در انتهاي دهان، پشت دندان دوم كسري شيري ظاهر ميشوند و به علت شيارهاي عميقي كه دارند نيازمند مراقبتهاي بهداشتي ويژهاي هستند.
وي افزود: شكل خاص و زمان رويش اولين كرسي دايمي دندانها به نحوي است كه والدين كودكان تصور ميكنند اين كرسي، جزو دندانهاي شيري است به همين دليل مراقبتهاي بهداشتي لازم از انجام نميشود كه در نتيجه، احتمال پوسيدگي اولين كرسي دايمي در كودكان بسيار بالاست.
مدير گروه بخش كودكان دانشكده دندانپزشكي شهيدبهشتي، تصريح كرد: اولين كرسي دايمي دندانها داراي شيارهاي عميقي است كه با توجه به محل قرارگيري آن در انتهاي دهان، ميتواند باعث تجمع باقيمانده غذا در اين شيارها و پوسيدگي آنها شود. بنابراين خانوادهها بايد براي مراقبتهاي ويژه از اولين كرسي دايمي دندانها، كودكان 6 ساله خود را حتماً نزد دندانپزشك ببرند.
وي اعلام كرد: متأسفانه درصد بسيار بالايي از اولين كرسي دندانهاي دايمي كودكان كشور به علت غفلت خانوادهها در مراجعه به دندانپزشك و سن پايين كودكان و كم توجهي آنها در رعايت بهداشت دهان و دندان و همچنين مصرف بالاي مواد قندي در اين سنين، از بين رفته و دچار پوسيدگي ميشود.
وحيد گلپايگاني، فلوراتراپي و پوشاندن شيارهاي اولين كرسي دايمي داندانها و نيز آموزش رعايت بهداشت دهان و مسواك زدن صحيح و كنترل مصرف مواد غذايي قندي را از جمله اقدامات مراقبتي ويژه در سن 6 سالگي عنوان كرد كه براي جلوگيري از پوسيدگي اولين كرسي دايمي دندانها لازم و ضروري است.
وي نقش خانوادهها، رسانهها و به خصوص مربيان بهداشت مدارس در كنترل اين پوسيدگي را بسيار مهم ارزيابي و اظهار كرد در تمام مدارس كشور بايد مربي بهداشت دهان و دندان حضور داشته باشد و آموزشهاي لازم براي مراقبت از دندانها را به خانوادهها و دانشآموزان ارايه كند چرا كه در اين مقطع سني، تأثير فعاليت مربي بهداشت دهان و دندان در مدرسه از فعاليت دندانپزشكان نيز اهميت بيشتري دارد.
موضوعات و يافتههاي جديد بخش دندانپزشكي كودكان در دومين همايش دندانپزشكان سراسر كشور كه 7 تا 9 مهر در تهران برگزار ميشود، مورد بررسي قرار ميگيرد.
علاقهمندان به شركت در اين همايش ميتوانند حداكثر تا تاريخ دوم مهر با مراجعه به سايت سازمان نظام پزشكي جمهوري اسلامي به نشاني به صورت آنلاين ثبت نام كنند.
انتهاي پيام/ش
خوردن نوشابه گازدار و تنقلات قندی باعث پوسیدگی دندانها می شود
خوردن نوشابه گازدار و تنقلات قندی باعث پوسیدگی دندانها می شود دبیر علمی کنگره دندانپزشکی ترمیمی نسبت به مصرف نوشابههای گازدار و تنقلات حاوی مواد قندی و کربوهیدراتها که باعث پوسیدگی دندانها میشود هشدار داد. به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر سعید نعمتی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد با بیان این مطلب اظهار داشت: یکی از مهمترین مسائلی که امروزه با آن مواجه هستیم، استفاده بیرویه نوجوانان و جوانان از نوشابههای گازدار و تنقلات حاوی مواد قندی است که در این سنین با توجه به افزایش فعالیتهای بدنی تمایل به مصرف این مواد نیز افزایش یافته و باعث ایجاد صدمات جبران ناپذیری بر بدن و دندانها میشود.
وی گفت: نوشابههای گازدار به دلیل وجود ترکیبات CO2 و تبدیل آن به اسید کربنیک باعث عدم جذب کلسیم مواد غذایی و در نتیجه ایجاد مشکلات اسکلتی و پوکی استخوان میشود و از طرفی حل شدن تدریجی مینای دندان و در نتیجه رنگ گرفتگی سطحی، ایجاد حساسیت، پوسیدگیهای ریز روی مینای دندان را به دنبال دارد.
نعمتی وجود مواد قندی و کربوهیدراتها در انواع بیسکویتها، شکلاتها و سایر تنقلات که به صورت مکرر و به دفعات در طول روز مصرف میشوند را به عنوان عوامل مخرب دندانها برشمرد و افزود: ریزهخواری نادرست و استفاده بیش از حد از تنقلات قندی باعث ایجاد اسید و حل شدن مینای دندانها و شروع پوسیدگی به خصوص در نواحی بین دندانها میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تاکید کرد: بهترین جایگزینی برای تنقلات و نوشابههای گازدار، انواع مغزها و انواع دوغ است که در گذشته جایگاه خوبی در سبد غذایی ما ایرانیان داشته و نه تنها فاقد اثرات پوسیدگی دندانهاست بلکه باعث تامین کلسیم مورد نیاز بدن نیز میشود.
دهمین کنگره دندانپزشکی متخصصین ترمیمی ایران از 12 تا 14 آبان ماه در هتل المپیک تهران برگزار میشود.
چگونه ميتوان بوي بد دهان را از بين برد؟
بوي بد دهان، از آن مشكلاتي است كه گاه ممكن است علت خطرناكي نداشته باشد، اما ميتواند آن چنان باعث آزار انسان بشود كه روابط اجتماعي فرد را مختل كند و حتي باعث گوشهنشيني و انزواي او شود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
بايد دانست كه تنفس بدبو، نوعي بيماري تنفسي است و نبايد با بوي بدي كه از مصرف مواد غذايي خاص مثل سيروپياز ناشي مي شود، اشتباه گرفت.
چگونه ميتوان بوي بد دهان را از بين برد؟
در اغلب موارد منشاء تنفس بدبو از دهان است كه به دليل اثرات متابوليك باكتري هاي دهان روي خرده غذا وپلاك هاي دندان ، بزاق و خون است كه گازهاي فراسولفيدي، استون واتانول وساير گازها را ايجاد نموده و باعث بوي زننده و ناخوشايند مي شود.
افرادي كه بهداشت دهان و دندان را رعايت نمي كنند، مسلما دچار بوي بد دهان خواهندشد . عفونت لثه و بيماريهاي التهابي آن از مهمترين عوامل به شمار ميرود.
ديگر عوامل ايجاد بوي بد دهان: سينوزيت، جسم خارجي در بيني، عفونتهاي ريه، معده وروده، ديابت ، نارسايي شديد كليه وكبد، بيماريهاي بدخيم مثل سرطان ريه و بيماريهاي عصبي مثل اسنيكرفرني ويا صرع ميباشد.
همچنين استفاده از داروهاي ضدفشارخون، ضدافسردگي و آنتي هيستامين ها كه باعث خشكي دهان مي شوند و يا استفاده از سيگار و مصرف الكل باشد نيز در بوي بد دهان موثرند.
براساس گزارش دانشگاه علوم پزشكي تهران، اگر اين مشكل به دليل نوعي بيماري ايجادشده باشد، بايد درابتدا عامل بيماريزا را رفع كرد، ولي در كل رعايت بهداشت دهان و دندان در كاهش بوي بددهان بسيار مؤثر است. بايد دقت داشت كه حين مسواك زدن نه تنها روي دندانها، بلكه لثه ها را نيز پاكيزه كرد.
در اين بين شستن زبان، سقف دهان و لبها نيز مهم است، چرا كه بخش كثيري از باكتريها در اين قسمت رشد مي كنند.
در ضمن كشيدن نخ دندان نه تنها خردههاي غذا را از لابلاي دندانها پاك ميكند بلكه به تحكيم لثهها و جلوگيري از بروز بيماريهاي مختلف دندان كمك ميكند.
تكنيكهاي ديگر در كاهش بوي بد دهان: جويدن آدامس بدون قند به دليل ترشح بيشتر بزاق، نوشيدن شش تا هشت ليوان آب در روز، استفاده از دهان شويه هاي آنتي پلاك مثل كلرهگزيدين و غرغره كردن و دقت در مصرف غذاهايي كه در ايجاد بوي بد دهان دخيل هستند ، در كاستن بوي بد دهان مؤثرمي باشند.اما بايد به خاطر داشت كه ارزانترين و راحتترين روش برطرف كردن بوي بد دهان مسواك زدن مرتب دندانها و نخ كشيدن است.
علل اصلي سايش دندانها چيست
مشكلات دهان و دندان يكي از رايجترين مسائلي است كه مردم با آن روبهرو هستند. البته در اين دوران مردم بيش از پيش به سلامت و بهداشت دهان و دندان خود اهميت ميدهند، اما با وجود اين باز هم مشكلاتي در ارتباط با دندانها وجود دارد. يكي از اين مشكلات كه شايد شما هم با آن روبهرو شده باشيد، سايش دندانهاست.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دكتر داريوش حميدزاده، دندانپزشك به عوامل ايجاد سايش اشاره كرده و در اينباره ميگويد: عوامل مختلفي كه باعث از دست رفتن نسج دندان ميشوند، ميتوانند زمينهساز سايش باشند. سايش دندان ممكن است بر اثر استفاده از مواد شيميايي اسيدي اتفاق بيفتد يا در نتيجه فشارهاي مكانيكي ايجاد شود يا بر اثر ساييدن دندانها روي هم به وجود آيد.
وي ميافزايد: مصرف نوشيدنيهاي اسيدي يا كار در محيطهايي خاص كه در تماس مستقيم با مواد شيميايي اسيدي و بخارات حاصل از آن هستند، ميتوانند باعث سايش دندانها شوند. در اين شرايط به طور معمول سطح بيروني دندانها درگير ميشود. همين مساله باعث نازك شدن ميناي دندان شده و با گذشت زمان، مقاومت دندان را كاهش ميدهد. در نتيجه ممكن است تركهايي نيز روي دندانها ايجاد شود. در اين شرايط، فرد در مقابل سرما و گرما احساس ناراحتي ميكند.
دكتر حميدزاده يادآور ميشود؛ در موارد ديگر، افرادي كه به دليل ناراحتيهاي گوارشي محتويات اسيد معدهشان به داخل حفره دهاني راه مييابد، سطح داخلي دندانهايشان درگير ميشود.
اين دندانپزشك در مورد فشارهاي مكانيكي كه باعث سايش ميشوند، ميگويد: افرادي كه از مسواكهاي زبر و خميردندانهاي نامناسب (حاوي مواد ساينده) استفاده ميكنند يا از روشهاي درست مسواك زدن غافل هستند يا كساني كه اين عمل (مسواك زدن) را به صورت افراطي و وسواسگونه انجام ميدهند، ممكن است با اين مشكل روبهرو شوند. در اين شرايط طوق دندانها به كلي از بين رفته و مستعد شكستگي در قسمت تاج ميشوند.
وي اضافه ميكند: گاهي نيز اين ضايعه بر اثر ساييدن دندانها روي هم ايجاد ميشود. اين عادت كه در هر زماني از شبانه روز ممكن است وجود داشته باشد، باعث از بين رفتن ميناي دندانها در سطوح جونده ميشود.
جلوگيري از ايجاد سايش
دكتر حميدزاده در مورد روشهاي جلوگيري از سايش دندانها ميگويد: همكاران دندانپزشك ميتوانند با مشاهده كلينيكي محل سايشها، اقدام به از بين بردن عوامل موثر در ايجاد اين مشكل كنند. به عنوان مثال تغيير در شيوه تغذيه بيماران يكي از نكات موثر است. جايگزين كردن نوشيدنيهاي اسيدي با موادي نظير شير يا دوغ يكي از راههاي ايجاد تغييرات موثر است. همچنين دندانپزشك بايد به بيمار توصيه كند بلافاصله پس از خوردن يا آشاميدن مواد غذايي اسيدي مسواك نزند. در مواردي نيز دندانپزشك بايد بيمار را به متخصص گوارش ارجاع دهد. در مواردي كه بازگشت مواد اسيدي معده به داخل حفره دهان موجب سايش ميشود، با درمان بموقع و موثر متخصص گوارش حل خواهد شد.
وي به آموزش شيوه صحيح مسواك زدن اشاره ميکند و ميافزايد: آموزش صحيح مسواك زدن و استفاده از خميردندانهاي مناسب، راهي براي پيشگيري از بروز مشكل و از دست رفتن نسج دندانهاست. بعلاوه، با توصيه به استفاده از دهانشويههاي حاوي فلورايد ميتوانيم باعث تقويت ميناي دندان و كاهش حساسيت دنداني شويم. در نهايت ميتوانيم براي جلوگيري از دست دادن دندانها، به ترميم و بازسازي سطوح از دست رفته اقدام كنيم.
دكتر حميدزاده با اشاره به استفاده از لوازمي خاص براي كاهش اثرات سايش دندانها ميافزايد: در مواردي كه بيمار در طول شبانه روز دچار تنشهاي عصبي و اسپاسمهاي عضلاني شديد در ناحيه مفصل گيجگاهي و فكي است، ميتوانيم اقدام به ساخت نايت گارد (Night guard) کرده و از آن در زمانها و شرايط مختلف (هنگام كار، مطالعه، رانندگي يا هنگام خواب) استفاده كنيم. با استفاده از نايت گارد مانع ساييدن دندانها و از بين رفتن ميناي دندان در سطوح جونده ميشويم.
جوانه دنداني ،جايگزين كاشت دندان ميشود
رئيس كنگره هنر و تكنولوژي دندانپزشكي مدرن تا سال 2020 گفت: جوانه دنداني در آينده جايگزين كاشت دندان (ايمپلنت) مي شود كه اين امر تحولي عظيم در علم دندانپزشكي به شمار ميرود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دكتر عباسعلي پايدار در آستانه برپايي دومين كنگره كشوري انجمن دندانپزشكي ايران افزود: بهره گيري از جوانه دنداني براي جايگزيني دندانهاي از دست رفته با كمك علم ژنتيك و در راستاي همانندسازي ارگانهاي بدن در حال گذراندن مراحل پژوهشي است.
وي با اشاره به اينكه هم اينك در دانشگاه هاي علوم پزشكي تهران و شهيد بهشتي مراحل مطالعاتي و پژوهشي اين پروژه در حال انجام است، اظهار داشت: پيشرفت هاي علمي صورت گرفته در اين زمينه در كنگره هنر و تكنولوژي دندانپزشكي مدرن تا سال 2020 ارايه خواهد شد.
به گفته دكتر پايدار ، هم اينك از سلول هاي پالپ (سلول عصبي) براي شناسايي كدهاي ژنتيك فرد استفاده مي شود اما آنچه كار را با دشواري روبرو ساخته تشخيص نوع دندان مورد نياز بيمار از ميان كدهاي ژنتيكي از سوي دندانپزشك است.از سوي ديگر براي ساخت جوانه دنداني، هر سه لايه جنيني (اكتودرم، مزودرم و اندودرم) نياز است كه همين مساله كار را با پيچيدگي همراه مي سازد.
رئيس دومين كنگره كشوري انجمن دندانپزشكي تصريح كرد: اكتودرم كه مسئول ساخت پوست و بافت هاي پوشاننده است در ساخت ميناي دندان، مزودرم كه مربوط به بافت هاي ماهيچهاي و استخوان است در ساخت تاج و عصب دندان و اندودرم كه مختص توليد سيستم گوارش است، وظيفه توليد بافت هاي نگهدارنده دندان را بر عهده دارد.
وي از القاي اين سه لايه روي يكديگر به عنوان مانع ديگر اين طرح پژوهشي نام برد و گفت: در صورت رفع مشكلات فوق از سوي محققان داخل و خارج كشور ومحقق شدن بكارگيري جوانه دنداني به جاي ايمپلنت، تحولي عظيم در عرصه دندانپزشكي ايجاد خواهد شد.به دليل اهميت موضوع هم اينك تحقيقات روي ساخت جوانه دنداني از سوي محققان دنبال ميشود و اميد ميرود در آينده با عملي شدن ساخت جوانه دنداني بتوان براي فرد فاقد دندان با يك آزمايش خون و پس از تعيين كدهاي ژنتيك او دندان مورد نياز را از طريق جوانه دنداني فراهم كرد.
دكتر پايدار گفت: نتيجه جديدترين پژوهش محققان كشور در دومين كنگره كشوري انجمن دندانپزشكي در زمينه كاشت جوانه دنداني ارائه خواهد شد.
دومين كنگره كشوري انجمن دندانپزشكي ايران با عنوان «هنر و تكنولوژي دندانپزشكي مدرن تا سال 2020» طي روزهاي 26 تا 28 آبان در شيراز برپا ميشود.
علاقهمندان به كسب اطلاعات بيشتر ميتوانند به نشاني
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
يا
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مراجعه كنند.
حقيقتي زشت در مورد مسواك شما
حقيقتي زشت در مورد مسواك شما
مسواك شما كثيف تر از آن چيزي است كه تصور مي كنيد.آيا تاكنون فكر كرده ايد كه در مسواك شما چه چيزهايي كمين كرده است. مسواك ها سرشار از انواع ميكرب ها هستند.
تحقيقات نشان مي دهد كه يك مسواك بدون درپوش مي تواند بيش از 100 ميليون باكتري را در خود جاي دهد. اما نگران نباشيد. به هر حال دهان ما نيز چندان استريل و عاري از ميكرب نيست.
صدها ميكروارگانيسم در دهان ما هر روز وجود دارد و اين مشكل چندان بزرگي نيست. در واقع مي توان گفت كه مشكل زماني جدي مي شود كه تعادل اين باكتري ها در دهان به هم مي خورد.
بهتر است بدانيم كه پلاك ها يا همان جرم هاي روي دندان، باكتري ها هستند و بنابر اين با هر مرتبه مسواك زدن اين باكتري ها به مسواك منتقل مي شود. سوالي كه در اين رابطه مطرح مي شود اين است كه آيا ممكن است در نتيجه مسواك هاي آلوده بيمار شد؟ پاسخ چندان روشن نيست، فارغ از اين حقيقت كه چه تعداد باكتري در دهان ما زندگي مي كنند و يا از طريق دهان به مسواك منتقل مي شوند بايد گفت كه دفاع بدن در مقابل اين باكتري ها به قدري هست كه دچار عفونت ناشي از ميكرب هاي روي مسواك نشويد.
خوشبختانه بايد گفت كه بدن به طور خودكار عليه اين باكتري ها مبارزه مي كند ، بدون آنكه علامتي از ناراحتي مشخص شود. به همين دليل ما به درستي خبر از شواهد ميكربي روي مسواكي كه در دستشويي يا هر جاي ديگر قرار مي دهيم نيستيم . با اين حال بهتر است نكات زير را رعايت كنيد تا از بروز همان مشكلات نادر كه در نتيجه آلودگي مسواك است نيز مصون بمانيم.