۱۲ راه مراقبت از پوست در سرما
اگر می خواهید پوستی سالم و شاداب داشته باشید، حتما می دانید که در فصل های مختلف باید مراقبت های مختلف و مناسب همان فصل را از پوست تان به عمل بیاورید...
پاییز و زمستان هم فصل هایی هستند که باید در آنها از پوست تان مراقبت بیشتری بکنید. با ما همراه شوید تا درباره زیبایی، شادابی و سلامت پوست در فصل زمستان بیشتر بدانید.
۱) مرطوب کننده بزنید
اولین و مهم ترین مشکلی که در فصل زمستان با آن روبه رو می شوید، خشکی پوست است. برای جلوگیری از خشکی پوست صورت تان از کِرِم های مرطوب کننده استفاده کنید. این کِرِم ها را صبح ها بعد از شست وشو و تمیز کردن پوست روی صورت تان بزنید و هرچند ساعت تجدید کنید.
۲) صابون تان را تغییر دهید
صابونی که برای شست وشوی صورت استفاده می کنید، باید کمی ملایم تر از فصل های دیگر باشد تا پوست صورتتان را خشک نکند.
۳) بخور یادتان نرود!
بخور سرد یا گرم به دلیل آب رسانی به پوست به حفظ رطوبت و لطافت پوست صورت تان کمک زیادی می کند. ضمن اینکه بخور گرم، شما را از سرماخوردگی هم حفاظت می کند.
۴) مایعات بیشتری بنوشید
در فصل زمستان کمتر تشنه می شویم و بنابراین کمتر یادمان می افتد که مایعات لازم برای بدن و از جمله پوست را تامین کنیم. ولی یادتان باشد که حتی اگر احساس تشنگی نکنید، پوست شما برای شاداب ماندن روزانه به ۶ تا ۸ لیوان آب نیاز دارد.
۵) میوه های فصل را بیشتر مصرف کنید
مرکبات از میوه های عالی زمستانی هستند که به داشتن ویتامین C معروف اند و ویتامین C یکی از تقویت کننده های طبیعی پوست است.
۶) به سبزیجات زمستانی خوشامد بگویید
انواع کلم که در زمستان فراوان هستند، مانند کلم پیچ و کلم بروکلی، کدو حلوایی و آووکادو شفادهنده های طبیعت برای پوست ما هستند. این مواد به دلیل آنتی اکسیدان فراوانی که دارند، مانع از چروک و پیری پوست می شوند.
۷) از ضدآفتاب غافل نشوید
خیلی از ما در فصل زمستان که آفتاب به شدت تابستان نیست، استفاده از کِرِم ضدآفتاب را فراموش می کنیم. اما بد نیست بدانید آفتاب زمستان هم مانند آفتاب تابستان برای پوست زیان بار است و به خصوص وقتی از خانه بیرون می روید، حتی در هوای ابری هم باید از کِرِم ضدآفتاب استفاده کنید. یادتان نرود که کِرِم ضدآفتاب را هر ۳ ساعت یک بار تجدید کنید.
۸) عینک آفتابی را فراموش نکنید
استفاده نکردن از عینک آفتابی سبب جمع شدن پوست می شود که به مرور زمان چین و چرو ک های عمیقی بر پیشانی و دور چشم های شما می اندازد. بنابراین در زمستان هم از عینک آفتابی غافل نشوید.
۹) پوست تان را تمیز نگه دارید
پاییز و زمستان، زمان اوج گرفتن آلودگی هوا هستند. اگر در جایی زندگی یا کار می کنید که هوا آلوده است، حتما یک بار در طول روز و یک بار شب قبل از خواب، پوست تان را با پاک کننده های ملایم تمیز کنید تا آلودگی ها روی پوستتان باقی نماند.
۱۰) با لوسیون ها آشتی کنید
در زمستان بعد از هر بار استحمام، همه جای بدنتان را با لوسیون های مرطوب کننده بدن، مرطوب کنید تا پوست بدنتان از خشکی نجات پیدا کند و شاداب تر باقی بماند.
۱۱) مراقب دست هایتان باشید
تعادل در شست وشوی دست ها را رعایت کنید. شستن دست ها با صابون، بیش از روزی ۵ یا ۶ بار توصیه نمی شود. از صابون ملایم و مرطوب کننده استفاده کنید و بعد از هر بار شست وشو با صابون به دست هایتان مرطوب کننده بمالید. به دست تان هم ضدآفتاب بزنید تا مانع بروز چروکیدگی و پیری پوست دست هایتان شوید. دستکش هم یادتان نرود؛ چرا که دستکش ها فقط برای حفظ دست شما از سرما یا آفتاب نیستند. استفاده از دستکش نقش مهمی در جلوگیری از خشکی پوست دست ها در فصل پاییز و زمستان دارد.
۱۲) مراقب لب هایتان باشید
لب هایتان را زبان نزنید. این کار اگرچه برای مدت کوتاهی لب های شما را مرطوب می کند، ولی بعد از آن، وقتی رطوبت روی لب ها تبخیر می شود، پوست لب ها بیش از پیش خشک خواهد شد. خانم هایی که استفاده از رژ لب چرب را نمی پسندند، در این فصل بیشتر از آن استقبال خواهند کرد. چرا که مانع از ایجاد ظاهر ترک دار و پوسته پوسته روی لب می شود. آقایان هم می توانند چرب کننده های لب را از داروخانه تهیه کند و همیشه همراه داشته باشند.
روشهایی ساده برای داشتن نوزادی آرام
بسیاری از پدران و مادرانی که در نخستین تجربه فرزندداری خود به سر می برند از بی قراری و نا آرامی های نوزاد خود گله دارند و این مسئله حتی باعث ترس و وحشت و گاهی نیز عصبی شدن آنها می شود.
پزشکان معتقدند، این دوران باید سپری شود تا نوزاد با محیط جدیدی که به آن وارد شده، آشنا شود اما علاوه بر همه این موارد، راهکارهایی ساده نیز وجود دارد تا نوزاد شما راحت تر با دنیای کنونی کنار بیاید. با هم می خوانیم:
● راهکارهایی برای خواباندن کودک
▪ ماشین سواری: اگر از اینکه مرتب فرزندتان را در آغوش بگیرید و دور خانه را بچرخید یا اینکه او را روی پای خود بگذارید و ساعت ها تکان دهید تا به خواب برود، خسته و کلافه شده اید، به شما پیشنهاد می شود که او را سوار ماشین کنید. کودک را در صندلی مخصوص قرار دهید و حدود ۲۰دقیقه الی نیم ساعت، در خیابان های اطراف محل زندگی تان بدون اینکه توقف کنید، دور بزنید. بعد از طی این مدت زمان به خانه برگردید و فرزندتان را در حالی که در خواب ناز است، به آرامی به تختش منتقل کنید. می توانید برای جلوگیری از بیدارشدن کودک، او را با همان صندلی به خانه منتقل کنید و به آرامی روی تخت بخوابانید. البته پدرها نیز می توانند این مسئولیت را به عهده بگیرند تا مادر در نبود آنها کمی استراحت کند! و اگر هر دو، وقت اضافه داشتند، می توانند همراه فرزندشان سوار ماشین شوند. مطمئن باشید تجربه جالبی است و شاید بتوانید در طول مسیر گفت وگویی هم با همسرتان که پس از تولد نوزادتان، زمانی برایش نداشتید انجام دهید.
▪ قدم زدن: یکی از بهترین و سالم ترین راه های آرام کردن و خواباندن کودک، قدم زدن است. بسیاری از اوقات، گریه کودک تنها با تغییر مکان متوقف می شود. شما می توانید با توجه به محل زندگی تان حین پیاده روی از مناطقی مثل پارک ، ساحل ، خیابان های خلوت یا محل هایی که دارای درخت، فواره و... هستند ، عبور کنید. بهتر است زمان پیاده روی را صبح ها انتخاب کنید ، زیرا در این صورت متوجه می شوید که حدود نیم تا یک ساعت پیاده روی، تا چه حد روحیه تان را تغییر می دهد و از اضافه وزن تان نیز جلوگیری می کند! به خصوص پیاده روی به مادرانی که بعد از زایمان به علائم افسردگی مبتلا شده اند اکیدا توصیه می شود، زیرا در اثر پیاده روی و ورزش از مغز «ایندروفین»ترشح می شود که ترشح آن زایل کننده ناآرامی های روحی و ذهنی بدن است.
● صداهای آرامش بخش
تحقیقات نشان داده که بسیاری از صداها تأثیر آرام بخشی روی کودک دارد. به خصوص صداهایی که مکان اولیه کودک را به یاد او بیندازد. صداهای آرام بخش برای کودک، اصولا صداهایی یکنواخت هستند که زیر و بم کم و نامحسوسی دارند. بسیاری از مؤسسات تحقیقاتی در کشورهای پیشرفته، اقدام به تهیه موسیقی هایی مناسب برای خواب و آرام سازی کودک کرده اند که در اصطلاح به آن «صداهای سفید» می گویند. البته اگر شما دسترسی به این نوع موسیقی ندارید، اصلاً نگران نباشید. لیست زیر می تواند جایگزین مناسبی برای موسیقی های آرام بخش خاص کودک باشد.
۱) صدای تیک تاک ساعت
۲) صدای جاروبرقی (البته باید این صدا را امتحان کنید . به این ترتیب که اگر کودک تان از این صدا خوشش آمد، آن را برایش ضبط کنید و برای آرام کردن و خواباندن او استفاده کنید ).
۳) پنکه ای که با دور کند، کار کند.
۴) صدای ضبط شده آبشار یا امواج دریا و اقیانوس
۵) صدای ماشین ظرفشویی، لباسشویی، ماشین ریش تراش
۶) لالایی های خانگی. می توانید صدای خود را روی کاست ضبط کنید. سعی کنید در این کاست صدای خود را در حال گفتن: «بخواب فرزندم، کوچولوی نازنینم می خواد بخوابه» یا «الان وقت خوابه» به صورت موزون و آهنگین ضبط کنید یا حتی آهنگ های محلی و دوست داشتنی کودک را با صدای خودتان ضبط کنید.
۷) موزیک های کلاسیک. اکثر نوزادان به موسیقی های کلاسیک علاقه مندند؛ موسیقی هایی که ضرباهنگ آرام و یکنواختی دارند.
۸) گریه کودک تان را ضبط کنید و بعد در هنگام گریه کردن او برایش پخش کنید. این مسئله باعث تعجب کودک می شود و برای لحظاتی او را در سکوت فرو می برد. مطمئن باشید بعد از آن هم، آنچنان تحت تأثیر شوک تشخیص صدای خودش قرار گرفته که یادش می رود باید گریه و ناآرامی را شروع کند!
● اعجاز تصاویر در آرام کردن کودک
۱) آینه: کودک تان را در حالی که گریه می کند یا ناآرام است، جلوی آینه برده و به او اجازه دهید که چهره خود را در آینه ببیند. صورت یا پای او را جلوی آینه ببرید و به سطح آینه بمالید، در این حالت به کودک تان نگاه کنید که چگونه به آینه خیره شده و دیگر صدایی از او به گوشتان نمی رسد.
۲) چهره خندان و اداهای بامزه: زمانی را برای برقراری ارتباط چهره به چهره با کودک تان قرار دهید. صورت او را مقابل صورت خود قرار دهید و مرتب حالت چهره تان را عوض کنید و حالت های بامزه و خنده دار به خود بگیرید. مثلا لپ تان را باد کنید یا حالت چشم هایتان را عوض کنید. البته بهتر است این تمرین ها را در حالی که کودک تان آرام و سرشوق است انجام دهید و به خاطر بسپارید که از کدام صورت شما خوشش آمده تا در هنگام گریه کردن او، فورا آن حالت را برایش به نمایش بگذارید!!
۳) اشیا و اشخاص متحرک: یکی دیگر از راهکارهای آرام کردن کودک آن است که او را مقابل اشیا یا اشخاص در حال حرکت، مانند پاندول ساعت، پنکه سقفی، آکواریوم پر از ماهی، برگ درختان، آتش شومینه، ماشین های در حال حرکت، افراد در حال ورزش یا دوچرخه سواری، امواج ساحل یا بازی بچه ها در حیاط یا پارک مقابل تان قرار دهید.
● نوازش های آرامش بخش
▪ نوازش های پدرانه: یکی از روش های نوازش که پدران به راحتی می توانند آن را اجرا کنند، این است که پدر روی زمین یا تخت دراز بکشد، به حالتی که گوش های کودک مقابل قلبش قرار بگیرد. در این حالت متوجه خواهید شد که آرامش عجیبی به کودک دست می دهد و حتی تنفس او هماهنگ با صدای قلب شما خواهد شد. در این هنگام به خاطر سکوت و آرامش شگرفی که کودک دارد، به تدریج مچ دست او رها و عضلات بدنش شل می شود. این روش برای نوزادان ۴، ۳ماهه بسیار مفید است.
▪ نوازش سر کودک: طی تحقیقات به عمل آمده، مشخص شده است که بسیاری از کودکان، هنگامی که تحت نوازش ناحیه سر خود قرار می گیرند، به طوری باور نکردنی دچار آرامش می شوند. البته مطمئنا اگر این حالت نوازش را همراه با جملات مثبت و قربان صدقه رفتن همراه کنید، تأثیر آن چند برابر خواهد شد.
دوش گرفتن بهتر از خوابیدن در وان است!
شما یک روز در میان حمام می روید یا هر روز؟ چند دست موهایتان را شامپو می کنید؟ با چه شامپویی موهایتان را می شویید؟ حمام رفتن هم راه و رسمی دارد که دانستن و رعایت آن می تواند شما را سرحال تر و پاکیزه تر می کند...
با دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو، درباره روش های صحیح حمام کردن از منظر یک متخصص پوست به گفتگو نشسته ایم.
▪ آقای دکتر! بعضی ها عادت دارند دوش بگیرند و بعضی ها عادت دارند در وان بخوابند. از بین این ۲ عادت، کدام یکی سالم تر است؟
ـ راستش، این ۲ عادت، تفاوت چندانی با هم ندارند. البته یک تفاوت مختصر وجود دارد که باید به آن اشاره کنم. به طور معمول وقتی دوش می گیرید، آب روی سر و بدن تان جاری می شود و پوست و موی تان را شستشو می دهد و می رود. این آب، آبی است که جریان دارد و از آب لوله کشی شهر است و طبیعتا پاکیزه. ولی وقتی وان را پر می کنید و در آن دراز می کشید، آب راکد است و امکان آلودگی آن وجود دارد و مقداری از چرک بدن وارد آب وان می شود. از طرف دیگر، وقتی دوش می گیرید آب کمتری استفاده می شود تا بخواهید برای حمام کردن تمام اعضای خانواده وان را از آب پر و خالی کنید. همچنین شستشوی کامل بدن و اعمال بهداشتی زیر دوش راحت تر است.
▪ پس به نظر می رسد دوش گرفتن بهداشتی تر است؟
ـ بله. وقتی استحمام تمام و آب وان خالی می شود، مقداری از آلودگی ها به دیواره های وان می چسبد. اگر یکی دیگر از اعضای خانواده که می خواهد به عنوان نفر بعدی حمام کند، وان را از آب پر کند، این آلودگی ها دوباره وارد آب می شوند و آب را آلوده می کنند.
▪ اگر همه اعضای یک خانواده عادت داشته باشند در وان حمام کنند؛ چه؟
ـ باید اعضای خانواده ای که از وان برای حمام کردن استفاده می کنند، به رعایت بهداشت وان که وسیله ای عمومی به حساب می آید، توجه کافی داشته باشند. لازم است هر نفر پس از استحمام دیواره های وان را با وسیله ای زبر از آلودگی ها پاک و ضدعفونی کند تا برای استفاده نفر بعدی آماده باشد.
▪ کیسه و سفیدآب چطور؟ واقعا کیسه کشیدن چرک ها را از روی پوست پاک می کند؟
ـ ما به هیچ وجه استفاده از کیسه و سفیدآب را توصیه نمی کنیم؛ چون باور هایی که درباره آن در فرهنگ ما وجود دارد، غلط است. ما با کیسه کشیدن می خواهیم به زور طبقه سطحی پوست را که لایه شاخی نام دارد، از سطح پوست برداریم و خیلی ها وقتی به اصطلاح با کیسه چرک می کنند، تصور می کنند این چرک ها هستند که از پوست خارج شده اند؛ درحالی که این لایه ای از پوست است که شما به زور کنده اید. وجود لایه شاخی پوست که سطح آن را می پوشاند و لایه ای مرده از سلول های پوستی است، برای حفاظت لایه های زیرین پوست که زنده اند، لازم است.
▪ پس پیشنهاد شما چیست؟
ـ استفاده از یک لیف نرم و صابون، بهتر است. یک لیف نرم برای برداشتن عرق از سطح پوست کافی است. با استفاده از یک لیف نرم، آن بخش از سلول های سطحی پوست که آمادگی جدا شدن از سطح پوست را دارند، برداشته می شوند و می ریزند. بنابراین لازم نیست شما با یک کیسه زبر و سفیدآب زبرتر و با فشار دست به جان طبقه سطحی پوست تان بیفتید. این کار سلامت پوست و نقش حفاظتی آن را به خطر می اندازد.
▪ بعضی ها در یک بار حمام رفتن، ۳بار سرشان را شامپو می کنند. این عادت، عادت خوبی است؟
ـ شامپو کردن شیوه خاصی دارد. اگر شما پوست طبیعی یا مایل به چرب دارید که اغلب جوان ها چنین پوستی دارند، می توانید از این روش استفاده کنید. اگر هر روز حمام می روید باید یک بار شامپو کنید. اگر یک روز در میان به حمام می روید باید دو بار شامپو کنید و اگر سه روز یک بار حمام می کنند باید سه بار شامپو کنند؛ یعنی به ازای هر روز باید یک بار شامپو بزنند. ولی بهتر است با فواصل کمتری به حمام بروید تا کمتر شامپو بزنید. پس اگر هر روز حمام بروید و یک بار شامپو بزنید، بهتر از سه روز در میان سه بار شامپو زدن است.
▪ درباره کسانی که پوست خشک دارند، چطور؟
ـ کسانی که پوست طبیعی مایل به خشک دارند باید بر حسب خشکی موهایشان یک روز در میان یا دو روز در میان به حمام بروند و تعداد دفعات شامپو زدن را کمتر کنند. کسانی که به دلیل پیری پوست و مو هایشان خشک شده است می توانند هر روز حمام کنند ولی هر روز شامپو نکنند و با آب تنها دوش بگیرند. بهتر است به دلیل خشکی پوست و مویشان دو یا سه روز یک بار شامپو بزنند.
▪ حرف آخر؟
ـ توصیه آخرم این است که پس از استحمام، فاصله میان انگشتان پا به طور کامل خشک شود؛ به دلیل اینکه پس از شستن پا، اغلب رطوبت میان انگشتان پا باقی می ماند و این رطوبت زمینه ساز پرورش قارچ هایی در این محیط می شود که بیماری زا هستند و به سفید شدن و لیچ شدن میان انگشتان پا منجر می شوند. برای پیشگیری از این مشکل باید پا را پس از شستن، خوب خشک و سپس از جوراب و کفش استفاده کرد.
چه کرمی بخریم، چقدر کرم بزنیم؟
می دانید کدام کِرِم های آرایشی و بهداشتی را می توان بدون نسخه پزشکان خرید و استفاده کرد؟ می دانید بهترین طرز استفاده از کِرِم ها چیست؟ دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، به این پرسش ها پاسخ می دهند.
▪ آقای دکتر! کدام کِرِم های آرایشی و بهداشتی را می توان بدون تجویز پزشکان از داروخانه ها خرید و مصرف کرد؟
ـ با توجه به اینکه کِرِ م های آرایشی و بهداشتی استاندارد و باکیفیت، قیمت نسبتا بالایی دارند و با توجه به مبلغ ویزیت نه چندان بالای پزشکان و متخصصان پوست، توصیه من این است که ترجیحا کِرِم های آرایشی و بهداشتی را هم که اثر دارویی ندارند، با تجویز پزشک مصرف کنید. خوشبختانه در تمام شهرستان های کشورمان هم پزشکان متخصص پوست و مو در دسترس بیماران هستند. با وجود این، کِرِم های مرطوب کننده و ضدآفتاب را می توان بدون تجویز پزشک خریداری کرد.
▪ کِرِم هایی که در ماهواره ها تبلیغ می شوند، قابل اعتمادند؟
ـ اصلا! در تبلیغات ماهواره ای، کِرِم ها را برای همه به طور یکسان تجویز می کنند و توجهی به اختلافات سن، جنس، بیماری های احتمالی پوستی یا داخلی، نوع پوست و... ندارند. بدیهی است که این محصولات برای همه مصرف کنندگان نمی توانند مفید باشند. این در حالتی است که تاجر تبلیغ کننده را دارای حسن نیت بدانیم ولی واقعیت این است که در بسیاری موارد، فوایدی که برای کِرِم توصیف می شود، گمراه کننده است و هیچ گونه اشاره ای به عوارض جانبی آن نمی شود. اگر بیماران در بازار کشوری که محصول را ساخته، تحقیق کنند، می بینند که اصلا چنین کِرِمی وجود ندارد و آن را برای مصرف در بازار ایران تهیه کرده اند یعنی هیچ گونه نظارت قانونی و بهداشتی روی آن اعمال نمی شود. بیماران بدانند که پزشکان متخصص پوست کشورمان به دلیل ضرورت های شغلی شان از تمام کِرِم های استاندارد و مفید اطلاع دارند و دلیل عدم تجویز این کِرِم ها برای بیماران، صرفا شناخت آنها از عدم تاثیر یا عوارض جانبی قابل توجه آنهاست.
▪ مگر اینها چه عوارضی دارند؟
ـ اولا تاثیر هایی که در تبلیغ محصول بیان می کنند، اصلا دیده نخواهد شد. ثانیا علایم حساسیت پوستی مانند قرمزی، پوسته پوسته شدن، خارش و سوزش پوستی ایجاد و بعضی ها دچار لک های پوستی تیره، روشن و حتی جوشگاه هایی در پوست می شوند و بالاخره اینکه مبلغ زیادی صرف می شود بدون اینکه نتیجه مثبتی عاید شود. تازه، اگر بیمار دچار عوارض پوستی شود، هیچ مرجعی برای پاسخگویی وجود ندارد. اکثرا تلفن تماس قبلی که با آن محصولات خریداری می شود، قطع یا واگذار شده است.
▪ بهترین روش مصرف یک کِرِم آرایشی و بهداشتی چیست؟
ـ بهترین راه مصرف کِرِ م های استاندارد و بدون نیاز به نسخه، مطالعه بروشور داخل محصول است؛ هر چند معمولا اطلاعات ارائه شده کامل نیست.
▪ به نظر شما برای درمان مشکلات پوستی به کدام پزشکان باید مراجعه کرد؟
ـ بدیهی است که متخصصان پوست در درجه اول، مجاز به تجویز کِرِم های آرایشی و بهداشتی هستند؛ چون تجویز این کِرِم ها در حیطه دانش تخصصی آنهاست. چنانچه پزشکان متخصص پوست در دسترس نباشند، دکتر داروساز (نه تکنیسین داروخانه) و پزشکان دیگر هم هستند.
▪ آیا فروشگاه ها هم می توانند این کِرِم های آرایشی بهداشتی را بفروشند؟
ـ تنها مکان مجاز فروش کِرِم های آرایشی بهداشتی داروخانه ها هستند که علاوه بر نگهداری کِرِم ها در درجه حرارت و رطوبت مناسب، آشنایی کامل به نوع، استاندارد بودن محصول و کنترل تاریخ مصرف دارند. هرگز محصولات فاقد مجوز از وزارت بهداشت و احیانا تقلبی را نه می خرند و نه می فروشند؛ چون مسوولیت مستقیم در برابر مراجع قانونی و بهداشتی دارند. فروش این گونه محصولات خارج از داروخانه غیرقانونی است، حتی پزشکان متخصص پوست هم در مطب شان اجازه فروش کِرِم های آرایشی بهداشتی را ندارند.
▪ حرف آخر؟
ـ کِرِم های ضدچروک، دور چشم، مرطوب کننده و ضدآفتاب ۴ پایه اصلی تجویز کِرِم ها هستند که بسته به جنس، سن، نوع پوست و بیماری های زمینه ای پوستی و داخلی از انواع مختلف تجویز می شوند. به عنوان نمونه، یک خانم ۵۰ ساله با پوست خشک در مقایسه با یک خانم ۳۰ ساله با پوست چرب، به کِرِم های متفاوتی نیاز دارد. در مواردی، روشن کننده ها و ضدلک ها، لایه بردارها، شوینده های مناسب پوست و... هم اضافه می شوند. مرطوب کننده ها به طور نامحدود از صبح تا شب، موقع احساس خشکی پوست مصرف می شوند. گاهی افرادی که پوست چرب دارند، فکر می کنند به مرطوب کننده نیاز ندارند، در حالی که این گونه افراد هم به مرطوب کننده فاقد چربی دارند. کِرِم های ضدآفتاب ۲۰ تا ۳۰ دقیقه قبل از خروج از منزل باید با ضخامت کافی مالیده و هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار تکرار شود، به شرطی که به طور طولانی در فضای باز باشند، بدون توجه به نوع هوا اعم از آفتابی، ابری، بارانی. برخی از افراد باید کِرِم های ضدآفتاب استفاده کنند. کِرِم های ضدچروک عمدتا شب ها ۵/۰ تا ۱ ساعت قبل از خواب به ضخامت کافی و همراه با کِرِم های دور چشم مالیده می شوند که تا موقع خواب جذب شده اند و تا فردا صبح برای نماز صبح یا شست وشوی صورت روی پوست می مانند. کِرِم های ضدچروک مخصوص روز هم ساخته شده و با کِرِم ضدچروک شب متفاوت است. کِرِم های دور چشم صبح ها و شب ها باید استفاده شوند. چنانچه ضخامت کِرِم های مصرفی نازک باشد، تاثیر آنها کاهش می یابد.
تاثیر شیشه و کراک بر دهان و دندان
بعضی ها در هر لبخند، یک ردیف دندان سیاه در دهانشان نمایان می شود. خیلی ها در چنین مواقعی، اولین حدسشان این است که طرف، معتاد است...
به بازار آمدن مواد مخدر و محرک جدیدی مانند شیشه و کراک و عوارض وحشتناکی که بر دهان و دندان می گذارند، خیلی از متخصصان را به این فکر انداخته است که کشف کنند این مواد با چه مکانیسمی بافت های زنده دهان و دندان را تخریب می کنند. با دکتر دنیا صدری، دانشیار بخش آسیب شناسی فک و دهان دانشکده دندان پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، درباره همین موضوع گفت وگو کرده ایم.
▪ خانم دکتر! چرا وضعیت دهان و دندان بیشتر معتادان، مخصوصا معتادان به مواد مخدر و محرک جدیدی مانند کراک و شیشه، اینقدر وحشتناک است؟
در مطالعاتی که چندی پیش در بخش آسیب شناسی دهان واحد دندان پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی روی ضایعات دهانی مصرف کنندگان داروهای روان گردان متاآمفتامین (کراک، کریستال، شیشه و...) صورت گرفت، مشخص شد این داروها اثرات مخرب و جبران ناپذیری روی سلامت دهان و دندان مصرف کنندگان ایجاد می کنند. متاآمفتامین، پودری شیشه ای، سفید، بدون بو و تلخ مزه است که به راحتی در آب و الکل حل می شود؛ به شدت اعتیادآور است و از طریق تدخین، استنشاق، بلع و تزریق داخل وریدی استفاده می شود و چون برخلاف سایر مواد مخدر، مصرف آن آسان و بدون نیاز به لوازم و ادوات خاصی است، ابعاد مشکلات آن نیز گسترده تر است.
▪ این مواد از کجا سروکله شان پیدا شده؟
آمفتامین ها در ابتدا برای درمان افسردگی های مقاوم به درمان، نارکولپسی (اختلالات خواب)، مشکلات تمرکز حواس و کاهش وزن استفاده پزشکی داشته اند و اولین بار در سال ۱۸۹۳ میلادی به صورت غیرقانونی در ژاپن ساخته شدند و امروزه با عناوین تجاری کراک، کریستال، شیشه و... شناخته می شوند. تاثیر شیمیایی این مواد از طریق آزاد کردن دوپامین در مغز است که نتیجه اش احساس لذت، افزایش تمرکز حواس، احساس پرانرژی بودن، پرحرفی و احساس سرخوشی است. این داروها اشتها را به شدت کاهش می دهند و به افزایش تمایلات جنسی منجر می شود و به همین دلیل، گروه هدف آن عمدتا جوانان هستند. آمفتامین ها با جلوگیری از حذف مجدد نوراپی نفرین، قدرت سمپاتیک را نیز افزایش می دهند و باعث تپش قلب، افزایش فشار خون و تنفس سریع می شوند. عوارض روانی سوءمصرف این مواد عبارتند از: اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، توهم، تغییرات ناگهانی روانی و رفتار خشونت آمیز. قدرت اعتیادآوری این دارو از کوکائین نیز بیشتر است؛ چراکه میزان بقای کوکائین در بدن بعد از مصرف ۸ تا ۲۰ دقیقه است ولی متاآمفتامین ها ۶ تا ۸ ساعت دربدن باقی می مانند. علایم سیستمیک متاآمفتامین از جمله تخریب کبد و کلیه، کاهش دمای بدن، سوءتغذیه، کاهش قدرت سیستم ایمنی، درد قفسه سینه، سکته قلبی، عرق شدید، احساس بی حسی پوست، تنفس کوتاه و تند، عدم کنترل حرکات ماهیچه ای، افزایش فشارخون، تخریب عروق مغزی و سکته های مغزی است.
▪ این مواد چه ضایعاتی در دهان و دندان مصر ف کنندگان ایجاد می کنند؟
ضایعات دهانی مصرف کنندگان متاآمفتامین شامل خشکی دهان، بهداشت نامناسب دهان و دندان، احساس مزه بددهان، ایجاد پوسیدگی های گسترده دندانی در سطح گونه ای دندان ها و مناطق بین دندانی و همچنین انقباضات عضلات جونده است که به دندان قروچه و سایش های متعدد دندانی و نیز بیماری های پریودونتال (لثه) و مشکلات مفصل (فکی گیجگاهی) منجر می شود.
▪ با وجود این همه تخریبی که این مواد در دهان و دندان ایجاد می کنند، آیا این ضایعات قابل درمان و ترمیم اند یا نه؟
شرط اصلی درمان، توقف کامل مصرف این مواد است و بعد از آن به این افراد توصیه می شود روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشند؛ از مصرف تنباکو، نوشابه های الکلی و کافئین دار خودداری کنند؛ بهداشت دهان و دندان شان را رعایت کنند؛ وضعیت تغذیه خود را بهبود بخشند و همچنین با استفاده از محصولات حاوی فلوراید (ژل، دهانشویه و...) از گسترش پوسیدگی های دندانی پیشگیری کنند.
▪ شما به این افراد برای رفتن به مطب دندان پزشکی چه توصیه ای دارید؟
افراد معتاد به این مواد، معمولا مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی و پارانویا (بدبینی) دارند و برای تخفیف اضطراب درمان های دندان پزشکی، این مواد را قبل از مراجعه به دندان پزشک مصرف می کنند. پیش از توصیه به این افراد، من به دندان پزشکان توصیه می کنم با علایم دهانی مرتبط با سوءمصرف روان گردان ها، عوارض بالینی و خطرات پزشکی حین درمان در این بیماران به خوبی آشنا شوند و ضمن مصاحبه و معاینه بیمار به بررسی علایم ناشی از سوءمصرف بپردازند؛ چرا که استفاده از بی هوشی عمومی یا بی حسی موضعی با داروهای دارای اپی نفرین یا نیتریک اکساید در افرادی که بیش از ۶ ساعت از سوءمصرف دارو در آنها نگذشته است، می تواند به ایست قلبی و مرگ ناگهانی منجر شود. همچنین این افراد ممکن است به دلیل رفتارهای پرخطر، ناقل بیماری های خطرناکی مانند ایدز و هپاتیت باشند.
▪ در ایران، آمار این افراد معتاد چقدر است و اصلا چقدر احتمال دارد به مطب دندان پزشکان مراجعه کنند؟
سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۹ تخمین زد که درسراسر دنیا ۳۵ میلیون نفر درگیر سوءمصرف روان گردان ها هستند که ۵/۱۰ میلیون نفر آنها در ایالات متحده آمریکا ساکن هستند. از لحاظ جهانی ایالات متحده آمریکا، مکزیک، آمریکای جنوبی، خاورمیانه، کشورهای عربی، آسیا و استرالیا بیشترین درگیری را با این مواد دارند. ایران چون از نظر جغرافیایی در منطقه خاورمیانه قرار دارد و چون جوانان بخش عمده ای از هرم سنی جمعیتش را شامل می شوند، از کشورهای در معرض خطر است و به گزارش مقامات مسوول، تغییر مصرف مواد مخدر سنتی به سمت مواد نوپدید در سال گذشته ۱۴ درصد افزایش داشته است.
