-
لخته شدن خون
تحقیقات نشان میدهد چاقی خطر آمبولی(لخته ی خون متحرک) وریدی را افزایش میدهد.
به گزارش پایگاه اینترنتی یاهو؛ دانشمندان بیمارستان سن جوزف مرسی در میشیگان دریافتهاند در افراد چاق خطر تشکیل لخته خون در وریدها بسیار زیاد است.این لختههای وریدی یا باعث انسداد عروق میشوند یا با کنده شدن از محل تشکیل در دستگاه گردش خون حرکت میکنند و سپس در مدخل عروق کوچک گیر افتاده و باعث انسداد عروق میشوند.
براساس این مطالعه، خطر آمبولیهای وریدی در افراد چاق زیر40 سال بسیار زیاد است. چاقی خطر آمبولی ریه را افزایش میدهد. خطر تشکیل لخته در عروق عمقی اندامها در افراد چاق بیشتر است.
در این مطالعه اطلاعات 12میلیون فرد چاق و 700 میلیون فرد با وزن متعادل بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که خطر ابتلا به لخته عروق عمقی و آمبولی ریه در افراد چاق به ترتیب 5/2 و 21/2 برابر بیشتر از جمعیت عادی است. خطر تشکیل لخته در عروق عمقی در زنان چاق از مردان چاق بیشتر است.
اثر چاقی در تشکیل لخته عروق عمقی و همچنین آمبولی در افراد جوانتر از 40سال تا 5برابر بیشتر از افراد مسنتر از 40سال است. خطر تشکیل لخته ی خون در یک زن چاق جوانتر از 40سال تا 6 برابر بیشتر از یک زن هم سن با وزن معمولی است.
این مطالعه به کلیه پزشکان هشدار میدهد خطر لخته را در افراد چاق زیر 40سال بهخصوص زنان جدی بگیرند.
نقش مواد غذایی در ایجاد لخته خون
در مطلب قبلی، توصیه های لازم برای جلوگیری از ایجاد لخته ی خون در رگ های بدن را برای شما بیان کردیم. در این مقاله مواد غذایی مفید برای پیشگیری از این عارضه را نام برده و نقش آنها را توضیح می دهیم.
- روغن زیتون:
این روغن علاوه بر اثر حفاظتی بر روی سرخرگ های بدن، چسبندگی پلاکتهایخون را به تأخیر میاندازد؛ زیرا مقدار ترومبوکسان را که از عوامل افزایش دهنده ی چسبندگی پلاکتهاست ، کاهش می دهد. نمونهی بارز این اثر مفید رژیم غذایی مدیترانهای میباشد که غنی از زیتون ، ماهی ، سیر یا حبوبات و سبزیجات میباشد و به همین علت است که آمار مبتلایان به بیماریهای قلبی – عروقی در کشورهای حاشیهی دریای مدیترانه به کمترین مقدار رسیده است.
- چای: چای چه بهصورت سبز یا سیاه، با دارا بودن ترکیبات مفید و موثر ، مانع تجمع پلاکتها و تولید ترمبوکسان گردیده و قابلیت حل شدن لختههای ایجاد شده را افزایش میدهد. از جملهی ترکیبات تاثیرگذار در چای، میتوان به نوع خاصی از تانن بهنام کاتچین اشاره کرد که نه تنها هم تراز آسپرین از تجمع پلاکتها جلوگیری مینماید، بلکه از تکثیر سلولهای ماهیچهای صاف دیوارهی شریانها نیز که تحت تأثیر کلسترول-ldl افزایش یافته تولید میشود و منجر به تشکیل پلاک در دیوارهی سرخرگها میشود، تا اندازهای جلوگیری میکند.
مصرف رژیم غذایی مدیترانه ای، میزان ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی را خیلی کاهش می دهد.
- زنجبیل، زیره و جعفری:
این سه ادویه ی معطر، از تجمع پلاکتها جلوگیری کرده و در رقیق کردن خون تأثیرگذارند، بهویژه اینکه بعضی از متخصصان، اثر جعفری را هم تراز نقش آسپرین میدانند و احتمال میدهند اوجنولeugenol)) موجود در جعفری خشک، حتی بعد از تشکیل لخته نیز اثر مفید خود را در کاهش حجم و بر طرف کردن بعضی از لختهها از طریق سیستم پروستاگلاندین اعمال میکند. مادهی فعال موجود در زنجبیل نیز جینجرولgingerol)) نام دارد که اثر مشابهی با آسپرین دارد(همانطور که می دانید آسپرین دارویی است که از لخته شدن خون در رگ ها جلوگیری می کند).
* از افرادی که در حال حاضر از داروهای ضد انعقادی مثل آسپرین استفاده میکنند، درخواست می کنیم قبل از شروع کردن به مصرف زنجبیل با پزشک معالج خود مشورت کنند.
استفادهی مداوم از سیر، پیاز و سبزی جات به صورت خام یا پخته، ولی بدون افزودن روغنهای حیوانی یا روغن جامد و نمک زیاد، احتمال سکتههای مغزی ناشی از لخته شدن خون یا خونریزیهای ناشی از پاره شدن رگهای مغزی را به نحو چشمگیری کاهش میدهد.
- فلفل قرمز تند:
مصرف فلفل قرمز تند، اثر کوتاه مدتی بر روی جلوگیری از لخته شدن خون از خود نشان میدهد.
- قارچهای سیاه یا گوش درخت:
این قارچها دارای مواد رقیق کنندهی خون هستند، از جملهی این مواد میتوان از آدنوزین نام برد که در سیر و پیاز نیز موجود است.
*اگر شما نیز مثل بعضی از افراد با خوردن انواع ادویهجات دچار ناراحتی معده میشوید، از خوردن آنها خودداری کنید.
- میوهها و سبزیها:
بهطور کلی میوهها و سبزیها بهعلت دارا بودن ویتامین C و فیبرهای محلول و نامحلول، یک عمل حفاظتی در قبال افزایش غلظت خون و کاهش میزان فیبرینوژن(پروتئینی که تبدیل به لخته می شود) و افزایش فشار خون دارند. به همین علت افرادی که گیاه خوارند، نه تنها احتمال ابتلا به سرطان رودهی بزرگ را از خود دور کردهاند، بلکه دارای خون رقیقتر و فشارخون و فیبرونوژن پایینتری نسبت به افراد هم سن و سال خود هستند.
از طرف دیگر استفادهی مداوم از سیر، پیاز و سبزی جات به صورت خام یا پخته، ولی بدون افزودن روغنهای حیوانی یا روغن جامد و نمک زیاد، احتمال سکتههای مغزی ناشی از لخته شدن خون یا خونریزیهای ناشی از پاره شدن رگهای مغزی را به نحو چشمگیری کاهش میدهد.
توصیههای مفید برای پیشگیری از لخته شدن خون
به وجود آمدن لخته در سیستم گردش خون از عوامل عمدهی سکتههای قلبی و مغزی است. عوامل مهم تأثیرگذار در ایجاد لخته عبارتاند از:
الف) استعداد و گرایش پلاکتهای خون در جهت ایجاد لخته و غلظت بالای آنها. (پلاکتهای خون، سلولهای کوچک و ریزنقشی هستند که با انباشتگی و چسبیدن به یکدیگر یا به دیوارهی رگهای بدن، زمینهساز بوجود آمدن لخته میشوند).
ب) فیبرینوژن که از جنس پروتئینها است و بهعنوان سنگ بنای لختههای ایجاد شده، نقش آفرینی کرده و افزایش مقدار آن در جریان خون ،شاخصی در احتمال بروز لخته بهحساب آورده میشود.
ج) سیستم فیبرنولیتیک: وظیفهی عمدهی این سیستم، شکستن و حل کردن لختههای به وجود آمده در شرایط مختلف است، تا از بروز ترومبوفیلبیت در اندامها یا خطر سکتههای احتمالی ناشی از لخته شدن، در شریانهایخون رسان مغز و قلب جلوگیری کند.
همراه با یک برنامه غذایی مناسب ، روزانه حداقل 5/2 لیتر مایعات بهصورت شیر و لبنیات کمچرب، آب، چای، آبمیوههای طبیعی و سبزیهای مورد علاقهی خود را مصرف کنید.
بهطور قطع نقش و اثر مواد غذایی مختلف نیز به صورت بازدارنده یا مساعد کننده در فرآیند لخته شدن خون مهم شناخته شدهاند. از شما یاران همراه و دوستان علاقمند درخواست میشود به توصیههای زیر توجه فرموده و علاج واقعه را قبل از وقوع، بهعمل آورید.
1-از کاهش آب بدن جلوگیری کنید ؛ بهخصوص تحت تأثیر تعریق در اثر افزایش درجهی حرارت محیط یا تب، اسهال، استفراغ ، مصرف بیرویهی داروهای مُدر( ادرار آور) یا در طی مسافرتهای طولانی مدت با هواپیما. برای تامین و تضمین سلامتی خود در طی روز، بهمقدار فراوان از آب و مایعات مختلف استفاده کنید، بهخصوص صبحها نوشیدن 2-1 لیوان آب به طور ناشتا بسیار تأثیرگذار است و در فاصلهی وعدههای غذایی حتی بدون احساس تشنگی با نوشیدن چند لیوان آب به شادابی و سلامتی خود کمک کنید.
2- کاهش تدریجی اضافه وزن؛ طوری که :
- از دست دادن وزن در هفته حداکثر از 750 گرم تجاوز نکند؛
- هنگام اجرای رژیم لاغری، تحت هیچ شرایطی برای رسیدن سریع به وزن مطلوب، هیچ یک از گروههای غذایی را حذف نکنید؛
- به موازات بهرهگیری از رژیمهای متناسب، متنوع و غنی از مواد مغذی و حیاتی، به تامین آب و مایعات بدن نیز توجه نموده و حداقل 5/2 لیتر مایعات بهصورت شیر و لبنیات کمچرب ، آب، چای، آبمیوههای طبیعی و سبزیهای مورد علاقهی خود را استفاده کنید.
* توجه: افرادی که دچار بیماری قند هستند، در برنامهی غذایی روزانهی خود ترتیبی اتخاذ کنند که به افت شدید قندخون (هیپوگلیسمی) و یا کتواسیدوز مبتلا نشوند. مشاوره با یک متخصص تغذیه یا پزشک متخصص در این مورد، راهگشا میباشد و سلامتی و طول عمر شما را تضمین و تامین میکند.
3- اقدام به موقع و حساب شده، در جهت کاهش چربیهای خون، کلسترول و تری گلیسیرید بسیار اهمیت دارد.
4- استفاده از غذاهای کم چرب و کم کلسترول، طوریکه دریافت اسیدهای چرب اشباع زیر7 درصد بوده و مصرف روغن جامد، روغن نارگیل و چربیهای حیوانی غیر از ماهی، حذف یا بسیار محدود شود و مقدار کل چربی تعیین شده را نیز بهطور متناسبی در وعدههای خود غذایی تقسیم کنید.
5- محدود کردن پروتئین به 8/0 گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن در روز و کاهش مصرف پروتئینهایی که منشا حیوانی دارد، به خصوص گوشت قرمز. همچنین عدم استفاده یا مصرف خیلی کم منابع غذایی حاوی اسید آراشیدونیک فراوان مثل دل، قلوه، مغز و پیه گاو و گوسفند.
6- استفادهی بیشتر از مواد غذایی که منشا گیاهی دارد، بهویژه انواع سبزی و میوه ها؛ طوری که از طریق مصرف آنها بیش از 20گرم فیبر به ازای هر 1000 کیلو کالری دریافتی وارد دستگاه گوارش شما شود. بدین ترتیب نه تنها از بروز یبوست میشود، بلکه جذب متعادل موادقندی و چربیها و نیز خنثیسازی مواد سرطان زا، توسط فیبر مصرفی صورت می گیرد. (درصورت استفاده از سبوس گندم جهت افزایش مقدار فیبر دریافتی، باید در طی روی آب زیادی بنوشید، زیرا درغیر این صورت خود این فیبر، باعث یبوست میشود).
برای کاهش لخته شدن خون از روغن جامد، روغن نارگیل ، چربیهای حیوانی، گوشت قرمز، دل، قلوه، مغز ، پیه گاو و گوسفند به مقدار خیلی کم مصرف کنید و به جای آن از لبنیات کم چرب، ماهی، سبزی و میوه ی فروان استفاده کنید.
7- استفاده از برنامه غذایی حاوی شیر و لبنیات کم چرب، ماهی ، میوه و سبزی فراوان، کاهش مصرف مواد غذایی شیرین، اقدامی در جهت دستیابی به نشاط و شادابی شما تلقی خواهد شد.
8- استفادهی بیشتر از منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب اُمگا-3 مثل شاهماهی،ماهی تن، ماهیآزاد، خال مخالی و ساردین ، همراه با محدود کردن مقدار مصرف چربی در برنامهی غذایی روزانه.
9- مصرف 10- 5 گرم روغن ماهی و 150- 100 میلیگرم ویتامین E در روز، از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
10- خوردن صبحانه و عدم حذف آن بهمقدار قابل توجهی موجب کاهش لخته شدن خون و چسبندگی پلاکتها میشود؛ چرا که میزان بتا ترومبوگلوبولین که نمایانگر فعالیت پلاکتها برای ایجاد لخته است، در افرادی که صبحانه میل نمیکنند، 5/2 برابر افرادی است که صبحانه خورده اند. پس برای سلامت خود و فرزندانتان از همین امروز به مصرف صبحانه در محیط گرم و صمیمی خانواده ی خود اقدام کنید تا ضمن کمک به سلامت قلب و عروق، بهعنوان یک الگوی خوب برای عادت دادن فرزندان به دریافت منظم غذا در سه وعده غذایی اصلی و میان وعدهها مطرح باشید.
-
شرايط اهداي خون در برخي بيماري ها
آسم
بيمار اگر آسم شديد داشته باشد و دارو، خصوصا داروهاي کورتوني مصرف کند، از اهداي خون معاف است. ولي اگر آسم خفيف داشته باشد و در فواصل طولاني دچار حملات خفيف آسم شود، زماني که حالش خوب است مي تواند خون اهدا نمايد.
آلرژي(حساسيت)
کساني که سابقه حساسيت هاي شديد، به خصوص حساسيت هاي تنفسي مثل آسم شديد يا تب يونجه و Allergic Rhinitis دارند، از اهداي خون به طور دائم معاف اند.
ساير افراد دچار آلرژي، هنگامي که حال شان خوب باشد، مي توانند اهدا خون نمايند.
بيماري هاي انعقادي خون
اگر فردي سابقه ابتلا به بيماري هاي انعقادي مانند هموفيلي را دارد، از اهدا خون معاف مي باشد.
بيماري هاي جنسي
يک سال پس از درمان بيماري هاي جنسي(مقاربتي) فرد مي تواند خون اهدا نمايد.
تب خال
تب خال مانع اهدا خون نيست.
ديابت
اگر ديابت بيمار از نوع وابسته به انسولين نباشد(NIDDM) و قند بيمار خوب کنترل شده باشد، مي تواند خون اهدا نمايد.
سرماخوردگي و آنفلوآنزا
اگر طي هفته گذشته دچار سرماخوردگي يا طي دو هفته گذشته دچار آنفلوآنزا بوديد، نبايد خون اهدا نماييد.
کلسترول و تري گليسيريد بالا
کلسترول و تري گليسيريد بالا، مانع از اهداي خون نمي شود.
مالاريا
اگر طي سه سال گذشته مبتلا به مالاريا نبوده ايد يا داروهاي ضد مالاريا(جهت درمان يا براي پيشگيري) مصرف نکرده ايد، مي توانيد خون اهدا نماييد.
يک سال پس از مسافرت به مناطق مالاريا خيز در صورتي که فرد علامتي از ابتلا به مالاريا نداشته باشد، مي تواند خون اهدا نمايد.
مونونوکلئوز عفوني*
6 ماه پس از بهبودي کامل، بيمار مي تواند خون اهدا نمايد.
ايدز
اگر سابقه آلودگي به ويروس HIV داشته ايد، يعني مبتلا به بيماري ايدز بوده ايد، از اهداي خون به طور دائم معاف هستيد. اگر خود را در معرض ابتلا به ايدز مي دانيد، به خصوص تماس جنسي مشکوک داشته ايد، تا 12 ماه و انجام آزمايشات لازم براي اطمينان از سلامت خود، از اهداي خون خودداري کنيد.
بيماري هاي قلبي
سابقه ابتلا به بيماري هاي قلبي خصوصا عروق کرونر، که منجر به استفاده مکرر از دارو مي گردد، شما را از اهداي خون معاف مي کند. سابقه بيماري هاي ساده دريچه اي قلب مانند پرولاپس دريچه ميترال اگر همراه با نارسايي يا علائم قلبي شديد نباشد، مانعي جهت اهداي خون نمي باشد.
بيماري هاي نقص ايمني
اگر سابقه بيماري هاي خود ايمني مثل پُرکاري تيروئيد، بيماري هاي روماتيسمي ، لوپوس اريتماتوز و ... داريد، از اهداي خون به طور دائم معاف مي باشيد.
افسردگي و اضطراب
اگر در حال اهداي خون، حال شما خوب باشد و احساس کسالت روحي و يا اضطراب شديد نداشته باشيد و فقط از آرام بخش هاي ساده و مسکن استفاده کرده باشيد، مي توانيد خون اهدا نماييد.
بيماري هاي پوستي
جوش هاي ريز پوستي و آکنه(جوش غرور جواني) خفيف تا متوسط(به شرط عدم استفاده از دارو) مانع از اهداي خون نمي گردد. در مورد عفونت قارچي سطحي در محل خون گيري و يا عفونت هاي قارچي در ديگر نقاط پوست، مو يا ناخن( به شرط استفاده از داروي ضد قارچ) و نيز کهير، آکنه کيستيک شديد، تاول، زخم چرکي، کورک يا عفونت پوستي شديد پس از درمان و بهبودي کامل قادر به اهداي خون خواهيد بود.
تيروئيد
گواتر ساده(بدون تغييرات هورموني) و نيز کم کاري غده تيروئيد ، اگر علت آن اتوايمون(نقص ايمني) نباشد، مانع اهداي خون نمي گردد.
پُرکاري غده تيروئيد و نيز کم کاري تيروئيد از نوع اتوايمون باعث معافيت دائم از اهداي خون مي گردند.
هپاتيت
اگر بعد ازسن 10 سالگي سابقه ابتلا به هپاتيت عفوني(ويروسي) داشته ايد، از اهداي خون به طور دائم معاف هستيد. ولي اگر علت هپاتيت شما چيز ديگري باشد(مصرف دارو، بيماري ژيلبرت، مصرف الکل، ضربه، سنگ کيسه صفرا) با شرايط خاص مي توانيد خون اهدا کنيد.
همچنين اگر با کسي که مبتلا به هپاتيت عفوني(ويروسي) مي باشد، تماس نزديک داشته ايد(تماس جنسي، زندگي در يک خانه، استفاده مشترک از آشپزخانه و دستشويي) تا 12 ماه بعد از آخرين تماس، نمي توانيد خون بدهيد.
سرطان
اگر سابقه ابتلا به سرطان داريد، از اهداي خون به طور دائم معاف مي باشيد، به جز سه مورد:
* سرطان دهانه رحم
* سرطان پاپيلري تيروئيد
* سرطان هاي محدود پوستي مانند BCC و SCC
به شرطي که با عمل جراحي کاملا برداشته شده باشند و شخص به طور کامل درمان شده باشد.
سل
دو سال پس از بهبود کامل و قطع کليه داروها، مي توانيد خون اهدا نماييد.
صرع – تشنج
در صورت داشتن سابقه صرع و تشنج از اهداي خون معاف مي باشيد، مگر اين که در سه سال گذشته، بدون استفاده از دارو، دچار حملات صرع و تشنج نشده باشيد، در اين صورت مي توانيد خون اهدا کنيد.
عفونت ها
تا وقتي که داراي علائم فعال عفونت و تب مي باشيد، از اهداي خون خودداري نماييد. سابقه ابتلا به بعضي از عفونت ها مثل هپاتيتC ، ايدز ، هپاتيت B ، شاگاس، بابزيوسيس ، ليشمانيوز احشايي، تب Q و جذام باعث معافيت دائم از اهداي خون مي گردد.
فشار خون
براي اهدا خون فشار سيستوليک بايد بين 90 تا 180 ميلي متر جيوه و فشار دياستوليک بين 50 تا 100 ميلي متر جيوه باشد. سابقه فشار خون بالا يا پايين به تنهايي نمي تواند منعي براي اهداي خون باشد.
پي نوشت:
*مونونوکلئوز عفوني: اين بيماري بين نوجوانان و جوانان شايع است، در کودکان به ندرت مشاهده مي شود و ابتلاي به آن قبل از سه سالگي امري استثنايي است. عامل آن نوعي ويروس است و اصولا از طريق بزاق منتقل مي گردد. علائم باليني آن شامل: خستگي شديد و تب، گلو درد و برجستگي غدد لنفاوي در گردن، گاهي نيز تراوشات پوستي است.
-
شرايط اهداي خون در موارد خاص
آندوسکوپي
يک سال پس از انجام آندوسکوپي با دستگاه قابل انعطاف(Flexible) همراه با بيوپسي، مي توان خون اهدا کرد.
بارداري
خانم هاي باردار حداقل شش هفته پس از زايمان مي توانند خون اهدا نمايند.
پيوند اعضا
پس از پيوند عضو(خصوصا قرنيه) فرد از اهداي خون معاف مي باشد.
تزريق خون و فرآورده هاي آن
اگر طي 12 ماه گذشته خون يا فرآورده هاي خوني به شما تزريق نشده است، مي توانيد خون اهدا نماييد.
حجامت
يک سال پس از حجامت مي توانيد خون اهدا کنيد.
خال کوبي
يک سال پس از خال کوبي مي توانيد خون اهدا کنيد.
سن
افراد بين سنين 17 تا 65 سال مي توانند خون اهدا نمايند.
سقط جنين
خانم باردار يک سال پس از سقط جنين مي تواند خون اهدا نمايد.
سوراخ کردن گوش
يک سال پس از سوراخ کردن گوش فرد مجاز به اهداي خون مي باشد.
شيردهي
پس از پايان دوران شيردهي فرد مي تواند خون اهدا نمايد.
وزن
اگر وزن شما بالاتر از 50 کيلوگرم باشد، مي توانيد خون اهدا نماييد.
قاعدگي
اگر قاعدگي شما شديد، دردناک و همراه با خونريزي زياد نمي باشد و احساس مي کنيد که حالتان خوب است، مي توانيد خون بدهيد.
فواصل اهداي خون
فاصله بين دو اهداي خون حداقل 8 هفته مي باشد، به شرطي که بيش از 4 بار در سال براي آقايان و 3 بار در سال براي خانم ها نشود. فاصله بين دو اهداي پلاکت خون، 3 روز مي باشد.
مواد مخدر
در صورت مصرف کوکائين يا هر گونه مواد مخدر استنشاقي ديگر و يا داشتن سابقه تزريق مواد مخدر(حتي براي يک بار)، تا آخر عمر از اهداي خون معاف مي باشيد.
هورمون درماني
خانم هايي که از هورمون هاي جايگزين(استروژن و پروژسترون يا قرص هاي ضد بارداري خوراکي) استفاده مي کنند، مي توانند خون اهدا نمايند.
سابقه استفاده از هورمون رشد، باعث معافيت دائم فرد از اهداي خون مي گردد.
هموگلوبين و هماتوکريت
اگر هموگلوبين شما بالاتر از 12 باشد، مي توانيد خون اهدا نماييد.
اگر هماتوکريت شما 38 تا 54 درصد(براي آقايان) و 38 تا 48 درصد(براي خانم ها) باشد، مي توانيد خون خود را اهدا نماييد.
دندانپزشکي
اعمال ساده دندانپزشکي مثل پُر کردن درجه 1 و 2 دندان، در صورتي که همراه با تزريق داروي بي حسي نباشد، مانع اهداي خون نمي گردد.
در صورت داشتن تزريق داروي بي حسي و يا جرم گيري، سه روز بعد و در صورت کشيدن دندان يک هفته بعد مي توانيد جهت اهدا خون اقدام نماييد.
عمل جراحي
5/1 تا 2 ماه بعد از عمل جراحي کوچک مثل برداشتن آپانديس، هموروئيد، جا انداختن شکستگي هاي کوچک، فتق، لوزه و ... و همچنين 6 ماه بعد از اعمال جراحي بزرگ مثل برداشتن کيسه صفرا، برداشتن رحم، برداشتن تيروئيد، لاپاراتومي(شکافتن شکم براي پي بردن به بيماري) و ...(به شرطي که حين عمل خون تزريق نکرده باشيد) مي توانيد خون اهدا نماييد.
داروها
مصرف برخي داروها، تداخلي با اهداي خون ندارد، ولي برخي از داروها در هنگام مصرف و حتي تا مدتي پس از قطع مصرف، موجب بروز اختلالاتي در خون مي گردند که در اين مدت نبايد خون اهدا نمود.
الف) هنگام مصرف داروهاي زير مي توانيد خون اهدا کنيد:
ويتامين ها، داروهاي ضد بارداري خوراکي ، داروهاي ضد احتقان(دکونژستان ها)، آرام بخش هاي خوراکي ضعيف، سايمتيدين، فنوباربيتال، متيل دوپا(آلدومت)
ب) پس از قطع مصرف داروهاي زير، مي توانيد خون اهدا نماييد:
انسولين، کورتون هاي موضعي(در محل خونگيري)، پروپرانول(ايندرال)
ج) در مورد داروهاي زير، پس از طي مدت ذکر شده براي هر دارو، مي توانيد خون اهدا نماييد:
- آنتي بيوتيک هاي خوراکي، 2 روز پس از قطع دارو
- آنتي بيوتيک هاي تزريقي، 4 هفته پس از قطع دارو
- پيروکسيکام، 3 روز پس از قطع دارو
- آسپيرين، 3 روز پس از قطع دارو
- پماد ترتينوئين (رتين A)، يک هفته پس از قطع دارو
- داروهاي کورتوني، يک هفته پس از قطع دارو
- فنسترايد(پروسکار، پروپشيا)، يک ماه پس از قطع دارو
- ايزوترتينوئين(راکوتان ، آکوتان)، يک ماه پس از قطع دارو
- کلوميفن، 3 ماه پس از قطع دارو
واکسيناسيون
الف) تزريق واکسن هاي زير مانعي جهت اهداي خون نمي باشد:
کزاز، آنفلوآنزا، هاري(جهت پيشگيري)، ديفتري، هپاتيت A، سياه سرفه، سياه زخم، فلج اطفال(تزريقي)، تيفوئيد(تزريقي)، طاعون، وبا، پنوموکوک، هپاتيت B
ب) دو هفته بعد از تزريق واکسن هاي زير مي توانيد خون اهدا نماييد:
سرخک، اريون، فلج اطفال(خوراکي)، تب زرد ، تيفوئيد(خوراکي)
ج) چهار هفته بعد از تزريق واکسن هاي زير مي توانيد خون اهدا نماييد:
سرخجه، آبله مرغان ، MMR
د) يک سال پس از تزريق واکسن هاي زير مي توانيد خون اهدا نماييد:
هاري(به صورت درماني پس از گزيدگي توسط حيوان)، ايمونوگلوبين هپاتيت B
-
تفاوت خون حجامت با خون اهدا شده
پاسخگوی سئوالات زیر آقای حسین خیراندیش، رئیس انجمن تحقیقات حجامت ایران می باشد.
1- جناب آقای خیراندیش، بفرمایید با وجود شتاب علم در دنیای امروزی، می توانیم از "حجامت" به عنوان یك روش درمانی استفاده كنیم؟
هر روش درمانی كه سابقه ی بیشتری داشته باشد، از نظر علمی معتبرتر به حساب می آید، زیرا تجربیات درمانی مثبت یا منفی به معنای حیات انسان ها یا اتلاف جان انسان هاست.
وقتی گفته می شود یك روش درمانی هزار ساله یا هفت هزار ساله، یعنی میلیاردها انسان در طول سال های متمادی، این روش درمانی را تجربه كرده اند و از آن بهره گرفته اند، بنابراین ما حق نداریم تجربیاتی را كه به قیمت جان انسان ها تمام شده است، به راحتی زیر پا یا كنار بگذاریم.
این كه برخی می گویند روش درمانی قدیمی به جرم قدیمی بودن منسوخ است، از نظر علمی استدلال غیرعقلایی و غیرعلمی است، زیرا اگر بخواهیم هر روشی را جایگزین كنیم، باید دوباره جان انسان ها را ملاك تجربه قرار دهیم تا بعد از سال ها بفهمیم این روش درمانی مفید هست یا خیر؟
2- در بین روش های طب سنتی، چه روشی می تواند برای درمان همواره مورد استفاده قرار گیرد؟
در بین مجموعه ی روش های طبی كه شامل استفاده از گیاهان دارویی، داروهای معدنی و حیوانی و رفتارهای درمانی است، تنها رفتار استراتژیك، فراگیر و عمیق مورد استفاده در تمامی طول عمر از طفولیت تا كهنسالی، "حجامت" است كه به منظور درمان یا پیشگیری انجام می شود.
انسان برای پیشگیری از ابتلا به بیماری ها می تواند با سالی حداقل یك یا دو مرتبه حجامت کردن، بسیار كمتر در معرض بیماری قرار گیرد و برای درمان به تناسب نوع بیماری، مزاج و طبع خود می تواند از یک نوع حجامت خاص به صورت حجامت گرم و خشك (بادكش) یا حجامت تر(خون گیری) استفاده کند.
در مؤسسه ی تحقیقات حجامت ایران بیش از40 طرح برای حجامت گرم و خشك و حدود 70 طرح برای حجامت تر طراحی شده و هم اكنون توسط پزشكان اجرا می شود.
بنابراین اولاً همه ی حجامت ها خون گیری نیست. ثانیاً میزان دفع خون نقش اساسی در درمان ندارد، به طوری كه حتی با گرفتن تنها 3 سی سی خون می توانیم به درمان برسیم و بالاترین حجم خون در حجامت 30 تا 50 سی سی است و جریان خون بعد از آن قطع می شود.
پس نگرانی در مورد كاهش حجم خون بی مورد است. ضمن این كه درمان به وسیله ی حجامت برای بیماری های مختلف فرق دارد. مثلاً حجامت بیمار مبتلا به سردرد میگرنی با بیمار دیابتی یا بیمار دارای دیسكوپاتی (بیماری های مربوط به دیسک) با بیمار سیاتالژی(مربوط به عصب سیاتیک) متفاوت است.
3- با اهدای خون، گردش خون بهتر انجام می شود و خون اهدا شده هم مورد استفاده قرار می گیرد، در حالی كه خون حجامت دور ریخته می شود؟ آیا خون ورید(اهدا شده) با خون حجامت تفاوتی دارد؟
در طرحی پژوهشی كه در بیمارستان لقمان حكیم تهران انجام شد، فاكتورهای بیوشیمی موجود در خون وریدی(خون اهدا شده) را با خون حجامت، هم زمان مقایسه کردیم كه تفاوت های فاحشی مشاهده گردید. طوری كه فقط میزان كلسترول خون حجامت، 5/2 برابر بیشتر از خون ورید بود، بنابراین برای كاهش میزان كلسترول خون، انجام حجامت بسیار مفید است.
هم زمان سم موجود در خون حجامت را با سم خون وریدی مقایسه كردیم كه دریافتیم سم موجود در خون حجامت 23 برابر سم خون وریدی بود كه با توجه به فراوانی مسمومیت های غذایی، شیمیایی، آلرژیك و تنفسی كه بر اثر پراكندگی سرب و آلاینده های دیگر در محیط های صنعتی و عمومی و شهرهای بزرگ وجود دارد، حجامت برای مقابله با این تهدیدات جانی كافی است.
جالب است بدانید كه پیامبراكرم(ص)، حضرت علی(ع) و امام صادق(ع) این موضوع را متذكر شده اند كه "سم از هر كجا وارد بدن شود، از محل حجامت خارج می شود" یا "از موضع حجامت، چیزی جز سم دفع نمی شود".
میزان كلسترول خون حجامت، 5/2 برابر بیشتر از خون وریدی است، بنابراین برای كاهش میزان كلسترول خون، انجام حجامت بسیار مفید است. همچنین سم موجود در خون حجامت 23 برابر سم خون وریدی است.
4- آیا حجامت می تواند برای مجروحان و مصدومان شیمیایی، مفید باشد؟
ما كشوری هستیم كه به اشكال مختلف در معرض تهاجم دشمن قرار داریم و جنگ های قرن بیستم به بعد جنگ های میكروبی و شیمیایی است كه روش جدید پزشکی در مقابله با این جنگ ها هیچ راه جلوگیری ندارد.
در زمان جنگ تحمیلی، بسیاری از جانبازان شیمیایی كه حتی به آلمان اعزام شدند در همان جا شهید شدند و الآن هم هر روز شاهد شهادت جانبازان شیمیایی هستیم.در حالی كه ما تجربه كردیم كسانی كه موقع شیمیایی شدن حجامت كردند به طور كلی ریه آنها پاك شد و متخصصان ریه ی ُبُرنش مشاور مؤسسه ی تحقیقات حجامت ایران می گویند: تنها كسانی از مرحله ی درمان ما خارج می شوند كه حجامت كرده باشند.
بنابراین اگر خدای نكرده بمبی شیمیایی و میكروبی در شهری یك میلیونی منفجر كنند چه كاری می توانیم كنیم؟ ما می گوییم در این لحظه هر كسی می تواند دیگری را بلافاصله حجامت كند كه به گفته رسول خدا(ص) "سم از محل حجامت خارج می شود" و ما این را در تحقیقات و پژوهش های خود ثابت كرده ایم.
بر اساس طب سنتی انسان های دارای مزاج دموی، صفراوی و معتدل بیشتر به حجامت تر (خون گیری)، انسان های بلغمی به حجامت گرم و خشك (بادكش) و انسان های سوداوی مزاج با تمهیدات دارویی به حجامت تر نیاز دارند.
نمونه های دیگری از بیماری ها وجود دارد که با حجامت درمان شده اند؛ مثلاً برای درمان یک كودك 2 ساله که دارای بیماری هیدروسفالیك (سر بچه بزرگ می شود و در طب كلاسیك با گذاشتن "شنت" آب مغز را به طور مستمر دفع می كنند) بود، سه مرحله حجامت در طول سه ماه، با حجم خون گیری 3 سی سی در هر مرحله انجام شد و كودك درمان گردید.
در مورد دیگری حجامت باعث تقویت هورمون رشد برای افزایش قد در 50 نفر شد.
بسیاری از پزشكان تعجب می كنند و می گویند: " مگر می شود چنین بیمارانی را درمان كرد؟" جواب این است كه بله، این کار شدنی است.
بنابراین حجامت روشی به ظاهر ساده و در واقع فوق العاده پیچیده است كه مزاج فرد، موضع حجامت، تعداد خراش، میزان خراش، میزان بادكش، زمان حجامت و تمهیدات آن نقش مهمی در درمان و پیشگیری از بیماری دارند.
بر اساس طب سنتی انسان های دارای مزاج دموی، صفراوی و معتدل بیشتر به حجامت تر (خون گیری)، انسان های بلغمی به حجامت گرم و خشك (بادكش) و انسان های سوداوی مزاج با تمهیدات دارویی به حجامت تر نیاز دارند.
-
به هم خوردن تعادل كلسیم خون
كلسیم یكی از اجزای معدنی خون است كه به تنظیم ضربان قلب، انتقال پیامهای عصبی، انقباض عضلات و تشكیل استخوان و دندانها كمك می كند. افزایش یا كاهش غلظت كلسیم خون می تواند مشكلات جدی و گاهی تهدید كننده زندگی به بار آورد، به نحوی كه غشاهای تمام سلولهای بدن، عضلات، استخوانها، غدد پاراتیروئید و هورمونهای پاراتیروئیدی (كه تنظیم كننده جذب و استفاده از كلسیم هستند) همگی تحت تأثیر قرار می گیرند.
كاهش غلظت كلسیم خون:
علایم شایع كاهش غلظت كلسیم خون:
اسپاسم، پرش، یا كرامپ عضلانی
بی حسی و سوزن سوزن در دستها و پاها
تشنج
نامنظمی ضربان قلب
افزایش فشار خون
علل كاهش غلظت كلسیم خون:
كاهش فعالیت غدد پاراتیروئید به علت بیماری یا آسیب به هنگام جراحی در گردن
دریافت ناكافی كلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی
سوءجذب از دستگاه گوارشی (معمولاً بدون علت مشخص)
پانكراتیت (التهاب لوزالمعده)
نارسایی كلیه
سوختگی یا عفونت شدید
كاهش غلظت منیزیم خون
عوامل افزایش دهنده خطر كاهش غلظت كلسیم خون:
مصرف بعضی از داروها، از جمله دیورتیكهای تیازیدی و مسدود كنندههای كانال كلسیمی
آسیب، سرطان، یا جراحی غده تیروئید یا غدد پاراتیروئید
افراط در مصرف الكل كه باعث نامناسب بودن تغذیه می شود.
افزایش غلظت كلسیم خون:
علایم شایع افزایش غلظت كلسیم خون:
افسردگی، دلیریوم (دلیریوم عارضه عصبی است كه با اختلال كامل در فعالیتهای مغزی مشخص شده و فرد آگاهی و توجه به محیط اطراف را از دست می دهد.) ، گیجی
تشنج و اغماء (تنها در بدترین موارد)
بیحالی و خواب آلودگی
بیاشتهایی
استفراغ و اسهال
كم آبی بدن و تشنگی
نامنظمی ضربان قلب
كاهش فشار خون
عللافزایش غلظت كلسیم خون:
وجود شكستگیهای متعدد و استراحت طولانی مدت در تخت
تومورهای خوشخیم یا بدخیمی كه استخوان را تخریب می كنند.
پركاری غدد پاراتیروئید
میلوم متعدد
عوامل افزایشدهنده خطر افزایش غلظت كلسیم خون:
تغذیه نامناسب، بهخصوص مصرف بیش از اندازه محصولات لبنی یا آنتیاسیدهای حاوی كلسیم زیاد
عدم فعالیت یا استراحت طولانی مدت در رختخواب به هر علت
تزریق مكرر خون حاوی سیترات
بیماری مزمن كلیه
پیشگیری
- از آنتیاسیدهای حاوی كلسیم، به صورت مرتب استفاده نكنید.
- داشتن یك رژیم طبیعی و متعادل
- هیچگاه الكل ننوشید.
عواقب مورد انتظار
اغلب موارد با درمان در عرض یك هفته معالجه می شوند، مگر اینكه علت به هم خوردن تعادل كلسیم خون، سرطان باشد.
عوارض احتمالی
ایست قلبی
شكستگی استخوانهای ضعیف
سنگ كلیه (در موارد افزایش غلظت كلسیم خون)
زخم معده و اثنیعشر (در موارد افزایش غلظت كلسیم خون)
اصول كلی درمان
آزمایشات تشخیصی ممكن است شامل آزمایش خون از نظر سطح كلسیم، نوار قلب، و عكس برداری از استخوانها باشد.
پیش از اینكه برنامه درمانی برای پیشگیری از عود مشكل طرح ریزی شود، باید علت زمینه ساز معلوم شود.
داروها
در حالت كاهش غلظت كلسیم خون، گلوكونات یا كربنات كلسیم وریدی
در حالت افزایش غلظت كلسیم خون، محلول سالین داخل وریدی و دیورتیكهای قوس هنله (مثل فورسماید -لازیكس و اسید اتاكرینیك)
فعالیت
پس از شروع درمان، با رو به بهبود گذاشتن علائم، فعالیتهای عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی
در موارد كاهش خفیف غلظت كلسیم خون، از مكمل كلسیمی و ویتامینd استفاده نمایید. شیر و محصولات لبنی نیز بیشتر مصرف كنید.
در موارد افزایش خفیف غلظت كلسیم خون، مصرف محصولات لبنی و آنتیاسیدهای حاوی كلسیم را محدود كنید.
در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمایید:
اگر شما یا یكی از اعضای خانواده تان علایم به هم خوردن تعادل كلسیم خون را دارید.
اگر پس از آغاز درمان، علائم بدتر شوند یا رو به بهبود نگذارند.
-
چگونه فشار خون را كنترل كنیم؟
افزایش فشار خون از بزرگترین عوامل تهدید كننده سلامت در كشورهای صنعتی به شمار می رود.
این بیماری نقش عمده ای در بروز بیماریهای عروق كرونر، سكته مغزی، نارسایی قلبی، نارسایی كلیوی و مرگ ناشی از این بیماریها در پی دارد. تغییر رژیم غذایی نیز ممكن است بتواند جایگزین درمان دارویی شود و یا در صورت نیاز به درمان، باعث شود كه درمان با داروهای كمتر و دوزهای پایین تری انجام شود.
رگهای خونی موسوم به سرخرگها ، خون را از قلب به اندام های گوناگون بدن می رساند. هر بار كه قلب منقبض می شود ، خون را با فشار وارد سرخرگها می كند بنابراین فشار خون، حاصل مقاومت عروق در برابر ضربانهای قلب است.
فشاری كه در عروق خونی در پی ضربان قلب پدید می آید فشار خون " سیستولیك" نام دارد و فشاری كه به هنگام استراحت قلب یعنی بین دو ضربان پدیدار می شود فشار خون "دیاستولیك" است.
در بزرگسالان میزان طبیعی فشار خون "سیستولیك" 120 میلی لیتر جیوه و فشار خون " دیاستولیك" 80 میلی لیتر جیوه است كه اغلب 120 روی 80 خوانده می شود.
فشار خون طبیعی در كودكان كمتر از ده سال 90 روی 60 و در بزرگسالان 120 روی 80 و در میانسالان 130 روی 85 میلی متر جیوه است.
بنا به تعریب در صورتی كه یك شخص بالغ فشار خون سیستولیك برابر یا بیشتر از 140 میلی لیتر جیوه یا فشار خون دیاستولیك برابر با 90 میلی متر جیوه داشته باشد ، به پرفشاری خون مبتلا است.
در 90 تا 94 درصد از بیماران علت مشخصی برای افزایش فشار خون یافت نمی شود و این افراد به عنوان مبتلایان به فشار خون اولیه شناخته می شوند.
الگوی فامیلی در افزایش فشار خون اولیه شایع است و مطرح كننده اهمیت عوامل ژنتیك است. هر چند كه عوامل چاقی، زندگی كم تحرك و مصرف نمك در افزایش فشار خون موثرند.
در 5 درصد بیماران، علت ثانویه ای برای افزایش فشار خون وجود دارد . در این اشخاص بررسی های بالینی ضروری است. شایعترین علل افزایش فشار خون ثانویه، بیماری كلیوی و تیروئیدی، تومورهای مغزی و حاملگی به شمار می روند.
مصرف نمك، استفاده از كربوهیدراتهای ساده و خوردن غذاهای چرب از عوامل موثر در افزایش فشار خون هستند.
توصیه پزشكان برای جلوگیری و درمان فشار خون عبارتند از:
1- كاهش انرژی دریافتی برای رسیدن به وزن مطلوب و نگهداری آن.
2- كاهش مصرف نمك به چهار تا شش گرم در روز.
3- استفاده از كربوهیدراتهای كمپلكس به جای غذاهایی كه دارای روغنهای اشباع و كلسترول بالا هستند.
4- افزایش نسبی در پتاسیم دریافتی با استفاده متعادل از میوه های تازه و سبزی.
5- مصرف كلسیم كافی روزانه.
6- فعالیت فیزیكی منظم مانند پیاده روی سریع 20 تا 40 دقیقه در روز، سه تا پنج بار در هفته.
7- ترك سیگار.
-
تاثیر میوه ها، حبوبات و... بر فشار خون بالا
گریپ فروت و لیمو ترش:
گریپ فروت و لیمو ترش مفید به عنوان سردسته ای برای مرکبات معرفی شدهاند. در حقیقت بالا بودن میزان ویتامین C و املاح معدنی در آنها موجب شده تا از دیرباز برای کاهش فشار خون مورد استفاده قرار گیرند. استفاده از این میوهها در میان وعدهها می تواند به سایر عوامل، در پایین نگه داشتن سطح فشار خون کمک کند.
خرما:
جداول علمی تعیین کرده است که نیاز روزانه بدن انسان به ماده ی معدنی منیزیم در حدود 250 میلی گرم است، در حالی که هر صد گرم خرما 63 میلی گرم از این ماده ی معدنی مفید را داراست.
بنابراین این میوه با دارا بودن طیف وسیعی از مواد معدنی که خاصیت کاهش فشار خون را دارند، به راحتی می تواند به عنوان جایگزین شیرین کنندههای تصفیه شده مثل قند و شکر قرار گیرد.
گلابی:
این میوه ی مفید و خوش طعم دارای ویتامینهای A، B1، B2 و Pp یا B3 و مقداری پروتئین می باشد. همچنین حاوی چربی، قند طبیعی، منگنز، کلسیم و آهن است. تانن و املاح پتاسیمی که در گلابی وجود دارد، برای مبتلایان به فشار خون بالا مفید است.
زیتون و برگ زیتون:
زیتون حاوی ویتامینهای A و C و پیش ساز ویتامین A (بتا کاروتن) است. روغن زیتون در به تعادل رساندن چربیهای خون، اثر فوقالعادهای دارد.
دم کردن برگ زیتون نیز به مقدار یک قاشق غذاخوری در یک فنجان آب، یکی از بهترین داروهای معالج فشار خون بالا و انسداد مجاری صفراوی به شمار می آید. بدین طریق که روزانه 3 الی 4 فنجان از این دم کرده را به فواصل بنوشند.
با صحبت در رابطه با میوهها و سبزیها به این نتیجه رسیدیم که هر نوع سبزی و میوه ی تازه، سرشار از مواد معدنی و ویتامینهای مورد نیاز و ضروری برای سلامت دستگاههای بدن است و استفاده ی روزانه 7-6 وعده از آنها می تواند از بروز بیماریهای قلبی- عروقی (فشار خون بالا- چربی خون بالا) و انواع سرطانها جلوگیری کند.
علاوه بر این می توان آنها را بدون پختن و حرارت دادن مصرف کرد. بنابراین مصرف میوه و سبزیجات خام (حتی الامکان) و پخته را در برنامه ی غذایی خود داشته باشید.
حبوبات:
حبوبات منابع بسیار خوب و غنی فیبرهای محلول در آب هستند و استفاده از آنها برای کاهش دادن فشار خون بالا نافع است. همچنین برخی از حبوبات از جمله عدس و لوبیا و نخود، منابع خوبی برای به دست آوردن پروتئین(به جز منابع حیوانی) به شمار می آیند و در عین حال از آنها سوپ و آش مقوی تهیه می شود که می تواند جایگزین غذای اصلی شود.
همچنین افزودن موادی مثل رب انار، آب نارنج، آب غوره و ماستهای کم چرب به عنوان چاشنی برای سوپها و آشها دارای اثرات مفید تغذیه ای خواهد بود.
سویا:
اسید آمینه های موجود در پروتئین سویا ، عاملی برای تنظیم فشار خون است. مقادیر کم گوگرد و پروتئینهای سولفوره ی موجود در پروتئینهای سویا، باعث افزایش دفع نمک از کلیه و کاهش دفع کلسیم می شود.
کلسیم مادهای است که علاوه بر ساخت، نگهداری و سلامت استخوانها و دندانها، در تنظیم فشار خون نیز نقش مهمی را ایفا می کند. افزودن حداقل 25-20 گرم محصولات پروتئینی دانه ی کامل سویا(مثل آجیل سویا) فشار خون را تا حد زیادی پایین می آورد.
مواد لبنی:
همان طور که بارها گفته شده است شیر، ماست، پنیر و کلاً محصولات لبنی با دارا بودن مقدار زیادی کلسیم و به همراه ویتامینها از منابع غذایی سرشار از مواد مغذی به شمار می آیند، اما شرط بهره بردن از آنها در یک رژیم سالم استفاده از انواع کم چرب آنهاست، بنابراین مصرف 3-2 وعده شیر یا ماست کم چربی یا 3-2 قوطی کبریت پنیر کم نمک و کم چربی را به شما توصیه می کنیم.
گوشت:
مصرف گوشتهای قرمز به دلیل وجود چربی در لابلای بافت و همچنین به دلیل افزایش دادن میزان اوره، چندان توصیه نمی شود، ولی از آنجایی که منابع خوب آهن و روی و ویتامین B12 به شمار می آیند، استفاده از انواع بی چربی آنها را حداکثر 2 بار در هفته و هر بار حداکثر 180 گرم توصیه می کنیم. اما در رابطه با مرغ و ماکیان در صورتی که پوست آنها گرفته شده باشد، تا 250 گرم در هر بار هم قابل قبول است.
ماهی بهترین گزینه در رابطه با گوشتها به حساب می آید و جالب است بدانید که چربی موجود در بافتهای ماهی، نه تنها موجب افزایش کلسترول و سایر چربیهای نامطلوب خون و عوارض قلبی- عروقی نمی شود، بلکه کلسترول خون را کاهش داده و به سلامت قلب و عروق کمک می کند. ماهی علاوه بر اسیدهای چرب امگا 3 (که تأثیرات شگرفی در کاهش فشار خون، به دلیل جلوگیری از گرفتگی عروق دارد)، دارای مواد مغذی بسیار مفیدی است که این مواد در حفظ سلامتی عروق خونی، تأثیر قابل توجهی دارند.
این روزها برخی از افراد از کپسولهای امگا 3 برای تعدیل چربیهای خون استفاده می کنند، این کپسولها غالباً در دوزهای 300میلی گرمی در بازار موجود است و همچنان مصرف آنها جای بحث دارد.
توصیه اکید وجود دارد که امگا 3 مورد نیاز خود را به جای کپسول از ماهی تأمین کنید، زیرا عناصر سودمندی در ماهی وجود دارد که در مکملهای دارویی موجود نیست. به علاوه مصرف این قرصها هرگز به مبتلایان به فشار خون و قند خون بالا توصیه نمی شود، زیرا خطرات زیادی را برای این افراد به همراه دارد.
همچنین در بعضی متون به نقش افزایش دهنده ی فشار خون در سفیده ی تخم مرغ اشاره گردیده است، اما از آنجایی که تحقیقات گستردهای در این زمینه صورت نگرفته است و همچنین سفیده ی تخم مرغ از منابع عالی پروتئینی به شمار می آید نمی توان منع مصرف آن را توصیه کرد، اما احتیاط در مصرف آن می تواند عاقلانه باشد.
-
ارتباط قلب و رگ های خونی
قلب اساساً یک پُمپ عضلانی تو خالی است که بدون توقف، خون را به سراسر بدن پُمپ می کند. اگر چه قلب چندان بزرگ تر از مُشت دست نیست، ولی در طول مدت عمر در حدود 300 میلیون لیتر خون را پمپ می کند.
(با کلیک کردن بر روی تصاویر می توانید آنها را بزرگ تر و واضح تر مشاهده کنید)
رگهای خونی بزرگی که به قلب متصلاند، خون را به ریهها و بدن می برند و باز می گردانند. رگ های خونی کوچک تری که روی سطح قلب قرار دارند، غذا و اکسیژن را به آن رسانده و محصولات دفعی، از قبیل دی اکسید کربن را از آن خارج می کنند.
در داخل قلب، چهار بخش یا محفظه ی جداگانه وجود دارد. سمت راست قلب که از دهلیز راست و بطن راست تشکیل می شود، خون کم اکسیژن را دریافت می کند. در سمت چپ قلب، دهلیز چپ و بطن چپ خون تازه و پُر اکسیژن را دریافت می کند.
قلب بین دو ریه، بر روی دیافراگم (ورقه ی عضلانی گنبدی شکلی که سینه و شکم را از هم جدا می کند) قرار دارد.
حدود دو سوم قلب در سمت چپ بدن قرار دارد. ماهیچه ی قدرتمند قلب به طور مداوم منقبض می شود و خون را از قلب به دیگر قسمتهای بدن می راند. این نوع خاص ماهیچه هیچ گاه خسته نمی شود و فقط در قلب وجود دارد.
تپش قلب و سرعت آن:
قلب در تمام مدت عمر با سرعت بیش از یک بار در ثانیه می تپد. خون از رگ های خونی که «سیاهرگ» نامیده می شوند به درون قلب می ریزد. ماهیچه ی قلبی خون را به سختی فشرده و خون تحت فشار به درون رگ های دیگری که به «سرخرگ» موسومند رانده می شود. همان گونه که ذکر گردید قلب از نوع خاصی ماهیچه ساخته شده است که هیچگاه خسته نمی شود.این ماهیچه 80-60 بار در دقیقه فشرده و رها می شود. وقتی که ورزش می کنیم، این تعداد می تواند تا 100 بار در دقیقه افزایش یابد.
رگهای خونی:
خون وقتی که از قلب خارج می شود، به همه جا نمی ریزد. بلکه به آرامی وارد لولههایی به نام رگ های خونی می شود. نخست خون به داخل لولههایی به نام سرخرگ ها جریان می یابد. سرخرگ هایی که قلب را ترک می کنند، لولههای ضخیمی هستند. بزرگ ترین آن ها "آئورت" نام دارد که قطر آن 5/2 سانتیمتر است. سرخرگ ها بلافاصله به لولههای کوچک تر زیادی تقسیم و شاخه شاخه می شوند.
این رگ های خونی، خون را به همه ی قسمتهای بدن حمل می کنند. هر چه از قلب دورتر می شوند، رگ های خونی بیشتری و با اندازههای کوچک تری وجود دارد.
باریک ترین رگ های خونی، «مویرگ» نام دارند که برای دیدن آن ها نیاز به میکروسکوپ است. مویرگها به یکدیگر ملحق می شوند و رگ های بزرگ تری را بوجود می آورند. این رگ ها، خون را به سمت قلب بر می گردانند. این رگ ها سیاهرگ نامیده می شوند که هر چه به سمت قلب نزدیک تر می شوند، تعدادشان کمتر و اندازهشان بزرگ تر می شود. بزرگ ترین سیاهرگ ها، خون را به داخل قلب تخلیه می کنند.
در واقع رگ ها، خون بدن را در یک چرخه حمل می کنند. سرخرگ ها خون را از قلب دور می کنند، مویرگ ها به قسمتهای مختلف بدن خون رسانی می کنند، سیاهرگ ها خون را به قلب برمی گردانند. قلب و رگ های خونی را سیستم گردش خون می نامند که موجب گردش خون در تمام بدن می شوند. در واقع قلب بهترین پمپی است که در این امر دخالت دارد.
-
اهمیت اندازه گیری قند خون
در بیماری دیابت؛ قند خون،هموگلوبین و فشار خون باید به طور مرتب کنترل شود.
اهمیت اندازه گیری مرتب قند خون در منزل چیست؟
همان طور که قبلاً گفته شد تغذیه ی صحیح، ورزش ، کنترل روزانه ی قند خون و مصرف داروها از اجزای اصلی درمان دیابت هستند.
دستگاههای اندازهگیری قند خون یا " گلوکومترها"، به افراد دیابتی و پزشکان این امکان را می دهند تا بتوانند به تنظیم این اجزا بپردازند. شاید بتوان درمان دیابتِ بدون اندازه گیری مرتب قند خون را، به رانندگی در جاده با چشمان بسته تشبیه کرد.
اهمیت استفاده از گلوکومتر در پیشگیری از عوارض دیابت مخصوصاً در دیابت نوع 1 در تحقیقات متعددی به اثبات رسیده است. این تحقیقات نشان دادهاند که در افراد دیابتی که قند خونشان را به طور مرتب اندازه می گیرند و از نتیجه ی این آزمایشات برای تنظیم روش درمانی خود استفاده می کنند، عوارض دیابت به نحو قابل ملاحظه ای کمتر دیده می شود.
آزمایش هموگلوبین A1c چیست و چه اهمیتی دارد؟
آزمایش هموگلوبین A1c که به صورت درصد بیان می شود، نشان می دهد که در طول 3- 2 ماه گذشته چند درصد از هموگلوبین خون (که یکی از پروتئینهای موجود در گلبولهای قرمز است)، با قند ترکیب شده است.هر چه این درصد بالاتر باشد، بیانگر این است که معدل قند خون طی 3-2 ماه پیش بالاتر از حد طبیعی بوده است. این آزمایش وسیله ی بسیار خوبی برای تصمیمگیری در مورد موفقیت روش درمانی فعلی می باشد.
در واقع وقتی می توان درمان یک فرد دیابتی را موفق دانست که درصد هموگلوبین A1c او در حد قابل قبول باشد.
مقدار قابل قبول هموگلوبینa1c زیر 8 و ترجیحاً زیر 7 درصد است.آزمایش هموگلوبین A1c را باید ترجیحاً هر 3 ماه یا حداکثر هر 6 ماه یک بار انجام داد.
مطالعات متعددی نشان دادهاند که نگه داشتن هموگلوبین A1cزیر 7 درصد، نه تنها از پیدایش عوارض دیابت در چشمها، کلیهها و اعصاب جلوگیری می کند، بلکه حتی در صورت وجود این عوارض باعث بهبود آنها شده و از پیشرفت شان جلوگیری به عمل می آورد.
منظور از اصطلاح "کنترل سختگیرانه ی دیابت" چیست؟
کنترل سختگیرانه ی دیابت روشی است که در آن 5 پایه ی اصلی درمان دیابت؛ یعنی آموزش، کنترل روزانه، تغذیه صحیح ، فعالیت جسمانی و داروها به طور هم زمان مورد استفاده قرار می گیرد و لازمه ی آن مشارکت فعال فرد دیابتی در طرح درمانی ارائه شده توسط "تیم مراقبت از دیابت" شامل پزشک معالج، پرستار آموزش دیده و متخصص تغذیه می باشد. یکی از ملزومات این روش انجام آزمایشات مکرر قند خون در منزل و به کارگیری نتایج آنها در تنظیم داروها و نحوه ی تغذیه و فعالیت بدنی می باشد.
با وجودی که روش کنترل سختگیرانه ی دیابت ممکن است در ابتدا مشکل و پُر هزینه به نظر برسد، ولی دارای نتایج بسیار عالی در زمینه ی بهبود کیفیت زندگی افراد دیابتی و پیشگیری از عوارض دیابت (که خود بسیار هزینه بر هستند) می باشد. انجام تزریقات متعدد انسولین (حداقل 4 بار در روز) یکی از روشهای مشهور انسولین درمانی در کنترل سختگیرانه ی دیابت، مخصوصاً دیابت نوع 1 است.
اهمیت کنترل فشار خون در افراد دیابتی چیست؟
تحقیقات جدید نشان دادهاند که اهمیت کنترل فشار خون بالا در افراد دیابتی به منظور پیشگیری از عوارض دیابت به اندازه ی اهمیت کنترل قند خون است.
به همین خاطر دیابتیها باید فشار خون خود را به دقت کنترل کنند.
فشار خون ایدهآل برای این افراد شامل فشار ماکزیمم کمتر از 130 و مینیمم کمتر از 80 میلیمتر جیوه است.
عوامل دیگری که به کنترل بهتر فشار خون کمک می کنند عبارتند از:
کاهش وزن (در صورت وجود چاقی)، کاهش مصرف نمک، ورزش مرتب، ترک سیگار و مصرف نکردن الکل.
-
ببخشيد ميتونم بپرسم من كه 14/5 سالمه ميتونم خون بدم.وزنم هم 65kg هست.
اگه اطلاعات ديگه اي خواستين ميدم.
ممنون