فرضيه چگونگي بوجود آمدن ساهچاله هاي فوق حجيم
اختر شناسان بر اين عقيده هستند كه سياهچاله هاي فوق حجيم كه جرمي معادل چندين بيليون خورشيد را دارند و در مركز اكثر كهكشانها موجود مي باشند از ادغام دو سياهچاله با جرمي نسبتا متوسط بوجود مي آيند.
ماه گذشته محققين مركز اختر فيزيك هاروارد و اسميتسونيان در كمبريج اعلام كردند كه براي نخستين بار اولين نمونه سياهچاله هاي جرم متوسط را درون يك كهكشان فعال يافته اند. اين تحقيق طي دويست و هفتمين نشست انجمن اخترشناسي آمريكا ارائه شد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
از لحاظ جرم ، اين سياهچاله ها بين سياهچاله هاي فوق حجيم و سياهچاله هاي ستاره اي -كه از فروريختن يك ستاره مجزا بوجود مي آيند- قرار مي گيرند. وجود سياهچاله ها با مشاهده مستقيم و با استفاده از تجهيزات موجود نتيجه گيري نمي شود ؛ بلكه تاثير گرانشي آنها روي اجرام مجاور و همچنين مقدار انرژي تابشي و گسيلهاي ديگر ناشي از قرص گازي گرداگرد آنها باعث مي شود كه اختر شناسان وجود آنها را دريافت كنند.
کهکشانی دور در احاطه ی هاله ای داغ
رصد های جدید چندرا از کهکشان مارپیچی NGC 5746 ، هاله ی بسیار گرمی از گاز را آشکار کرد که این کهکشان را احاطه کرده است.
تازه ترین رصد های انجام شده توسط تلسکوپ فضایی چندرا ی ناسا از کهکشان پرجرم NGC 5746 ، هاله ی بسیار گرمی از گاز و غبار را آشکار کرد که اطراف این کهکشان را پوشانده و آن را احاطه کرده است .این هاله ی گازی از هر قسمت این کهکشان که از لبه دیده می شود 60000 سال نوری فاصله دارد.در این کهکشان هیچ نشانه ای از فعالیت های شدید در نواحی هسته ای وجود ندارد و هیچگونه روند غیر عادی شکل گیری ستارگان در آن مشاهده نمی شود . با این حساب این "هاله ی داغ" در اثر خروج گاز از کهکشان بوجود نیامده است.
با توجه شبیه سازی های انجام شده بوسیله ی داده های چندرا احتمالا این هاله ی گازی به تدریج و بوسیله مواد باقیمانده از زمان شکل گیری کهکشان بوجود آمده است.کهکشان های مارپیچی خود از ابرهای عظیم از گازهای میان کهکشانی تشکیل شده است .کشف این هاله ی داغ به دور NGC 5746 باعث شد دانشمندان حلقه ی گمشده ی نظریات خود را بیابند زیرا پیش از این این گونه هاله ها تنها در مدل های کامپیوتری مشاهده می شد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تكنيك جديد براي جستجوي حيات در سنگهاي مري
جي ويليام شوپف زيست ديرين شناس دانشگاه لس آنجلس و كاليفرنيا بهمراه همكاران خود موفق به تهيه تصاوير 3 بعدي از سنگواره هاي شده اند كه مربوط به 650 تا 850 ميليون سال قبل مي باشند و درون سنگها سالم باقي مانده اند. ممكن است اين دستاورد براي بررسي سنگهائي كه كاوشگران طي ماموريتهاي فضائي آينده به زمين مي آورند مورد استفاده قرار گيرد.
جي ويليام شوپف زيست ديرين شناس دانشگاه لس آنجلس و كاليفرنيا بهمراه همكاران خود موفق به تهيه تصاوير 3 بعدي از سنگواره هاي شده اند كه مربوط به 650 تا 850 ميليون سال قبل مي باشند و درون سنگها سالم باقي مانده اند. ممكن است اين دستاورد براي بررسي سنگهائي كه كاوشگران طي ماموريتهاي فضائي آينده به زمين مي آورند مورد استفاده قرار گيرد. شوپف مي گويد اين تكنيك كه "ميكروسكپي روبشگري ليزي كانفوكال و طيف نمائي رامان " نام دارد به دانشمندان اين توانائي را مي دهد تا با نگاه به سنگواره هاي موجود در ميان سنگها به جستجوي نشانه هائي از زندگي -مانند ديواره هاي سلولهاي ارگانيكي- بپردازند.
شوپف كه همچنين زمين شناس ، ميكروبيولوژيست و شيمي-زمين شناس ارگانيكي دانشگاه كاليفرنيا –لس آنجلس است مي گويد" ديدن سنگواره هائي كه از لحاط اركانيگي در ميان سنگها سالم مانده اند و مشاهده آنها با استفاده از تصاوير سه بعدي بسيار شگفت انگيز است. بدست آوردن بينشي از زيست-شيمي ارگانيسمهائي كه تقريبا يك بيليون سال پيش زندگي مي كردند بسيار مشكل است ؛ اما تكنيك جديد اين بينش را فراهم مي آورد. ميكروسكپي كانفوكال به ما كمك مي كند تا سلولها را مشاهده كنيم و طيف نمائي رامان ساختار شيميائي را براي ما آشكار مي كند.
اين پژوهش در شماره ماه ژانويه مجله "Astrobiology" بچاپ رسيد.
اطلاعات بيشتر :
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
برخلاف تصور دانشمندان اکثر ستاره گان راه شیری تنها هستند !
سال های زیادی است که ستاره شناسان تصور می کنند اکثر ستاره های درخشان در سیستم های دو یا چند تایی وجود دارند و تعداد ستاره گان تنها بسیار کمتر می باشند .اما مطالعات اخیر انجام شده توسط Charles Lada از هاردوارد نشان می دهد که در حقیقت اکثر ستاره گان کهکشان ما تنها هستند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تفریبا تمام ستاره شناسان تا کنون عقیده داشته اند که بیشتر ستاره گان موجود در کهکشان ما ستاره گانی هستند که در سیستم های ستاره ای دوتایی یا چند تایی وجود دارند که به دور مرکز جرم مشترکشان میچرخند.اما این عقیده اشتباه است.
بتازگی مطالعات انجام شده توسط Charles Lada از موسسه اختر فیزیک هاردوارد ثابت کرد که بیشتر ستاره های موجود در کهکشان ما ستاره های تنها هستند نه ستاره های چند تایی . با توجه به اینکه سیاره ها راحت تر در اطراف ستاره های مجرد شکل می گیرند انتظار می رود تعداد سیاره ها بیش از مقداری باشد که تا کنون تصور می شد . ( چندی پیش از این نیز دانشمندان کشف کرده بودند که سیارات میتوانند در اطراف سیستم های ستاره ای نیز براحتی شکل بگیرند . )
Lada در طول این مطالعات نتیجه گرفته است که اکثر ستاره های کهکشان ما از کوتوله های قرمز تشکیل شده اند.
در میان ستارگان، ستاره های بسیار سنگین (رده های O و B ) 80 درصد از سیستم های ستاره ای را تشکیل میدهند اما این ستاره ها بسیار کمیاب هستند.در حالی که 85 درصد از ستاره گان کهکشان ما کوتوله ی قرمز هستند که با این حساب دوسوم ستاره های کهکشان را کوتوله های قرمز تنها تشکیل داده اند.
این نظریه ی جدید شاید باعث تحول در نظریه های شکل گیری ستاره گان بشود.
نتایج این پژوهش در نشریه ی اخترفیزیک انشار یافته است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
شدیدترین فعالیت‌های تولید ستارگان شناسایی شد
تلسکوپ فضایی هابل توانسته‌است فرآیندهای شدیدی از تشکیل ستارگان را در دو کهکشان برخوردی پیدا کند. پژوهشگران می‌گویند بررسی چنین برخوردهایی می‌تواند دانش ما را در مورد جهان آغازین افزایش دهد
فعالیت شدید تولید ستارگان در کهکشانی به‌نام Arp 220 روی می‌دهد که هفتصدمیلیون سال پیش در برخورد دو کهکشان بایکدیگر به‌وجود آمد. دوربین پیشرفته نقشه‌برداری تلسکوپ فضایی هابل توانسته‌است بیش از دویست خوشه ستاره‌ای فشرده را در منطقه‌ای آشکارکند که تنها پنج‌هزار سال‌نوری پهنا دارد (5% عرض کهکشان راه‌شیری). سنگین‌ترین این خوشه‌ها بیش‌از ده‌میلیون برابر خورشید سنگینی دارند و ماده درون آنها دو برابر مقدار ماده‌ای است که بزرگ‌ترین خوشه‌های ستاره‌ای کهکشان راه‌شیری دربر دارند. مقدار گاز متمرکزشده در این ناحیه برابر تمام ذخیره گاز هیدروژن کهکشان راه‌شیری است و این نشان می‌دهد عامل تشکیل خوشه‌های ستاره‌ای ابرسنگین، آهنگ بسیار بالای تولید ستارگان است
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
کهکشان Arp220 در فاصله 250میلیون سال‌نوری زمین در صورت فلکی مار قرار گرفته‌است و درخشان‌ترین کهکشان برخوردی نزدیک‌به‌زمین است (!). چنین آزمایشگاه نزدیکی می‌تواند برای بررسی برخوردهای کهکشانی بسیار مفید باشد، زیرا در میلیاردها سال پیش که جهان منبسط‌شونده امروز کوچک‌تر و فشرده‌تر بود، چنین برخوردهایی بسیار رایج بود. اخترشناسان این کهکشان را جزو کهکشان‌های فرادرخشان فروسرخ (ULIRG) طبقه‌بندی می‌کنند، زیرا بیشترین درخشندگی‌شان در نور فروسرخ تابیده می‌شود. این کهکشان‌ها حاصل برخورهای کهکشانی هستند و فرآیندهای تولید ستارگان در آنها به‌قدری شدید است که اگر بیشترین درخشندگی‌شان در نور مریی تابیده می‌شد، پنجاه‌بار درخشان‌تر از کهکشان راه‌شیری ظاهر می‌شدند.
داده‌های بدست‌آمده از تصاویر نور مریی دوربیم پیشرفته نقشه‌برداری و تصاویر فروسرخ نیکموس (دوربین و طیف‌نگار چندجسمی فروسرخ) حاکی از آن‌است که این خوشه‌های ستاره‌ای دو نوعند، یک نوع کمتر از ده‌میلیون سال عمر دارند و نوع دیگر بین هفتاد تا پانصد میلیون سال. اگر این کهکشان باهمین روند به تشکیل ستارگان جدید ادامه دهد، پس‌از چهل‌میلیون سال تمام ذخیره گازی خود را از دست می‌دهد.
هابل یک‌بار در سال 1992 این کهکشان را رصد کرده‌بود، اما دوربین زاویه‌باز و سیاره‌ای2 (WFPC2) تنها شش خوشه‌ستاره‌ای را ثبت کرده‌بود.این درحالی‌است که دوربین پیشرفته نقشه‌برداری دوبار حساس‌تر و پنج‌بار میدان‌دید بیشتری دارد و درنتیجه ده‌برابر از دوربین WFPC2 کاراتر است.
عکس اختصاصی از خواهر راه‌شیری
راه‌شیری دو خواهر مارپیچی بسیار زیبا دارد که هریک تلاش‌دارد توجه عکاسان زمینی را به‌خود جلب‌کند. این رقابت نابرابر را تاکنون کهکشان زن‌درزنجیر (آندرومدا یا M31) برده‌بود؛ اما تصویر جدید تلسکوپ چندآینهای (MMT) زیبایی‌های خواهر دیگر را که تاکنون درپرده‌بود، برملا کرد. کهکشان مثلث (M33) در این تصویر، مارپیچ‌های حیرت‌انگیزی از ستارگان و غبار را به‌نمایش گذاشته‌است و جای‌جای آن‌را با نگین‌هایی از سحابی‌های صورتی‌رنگ درخشان تزیین کرده‌است
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
این تصویر، نمونه‌ای است از قابلیت‌های آشکارساز جدید تلسکوپ چندآینهای که مگاکم نام‌دارد. این ابزار جدید که تحت‌نظر برایان مک‌لئود در رصدخانه اخترفیزیکی اسمیث‌سونیان ساخته‌شده، از 36 تراشه سی‌سی‌دی تشکیل شده‌است که هریک نه‌میلیون نقطه وضوح‌تصویر دارد. بدین‌ترتیب، مگاکم با 340میلیون نقطه وضوح به یکی‌از بزرگ‌ترین آشکارسازهای دیجیتالی جهان تبدیل شده‌است.
کهکشان مثلث، نخستین هدف دوربین مگاکم است و با فاصله 2.4میلیون کیلومتری از زمین، دوبرابر قطر ماه‌بدر در آسمان گسترده شده‌است؛ اما نورش پخش می‌شود و به‌سادگی کهکشان زن‌درزنجیر با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود. ستارگان جوان آبی‌رنگ و تکه‌های تاریک غبارآلود، نمای کلی بازوهای مارپیچی این کهکشان را تشکیل میدهند. رشته‌های صورتی‌رنگ گاز هیدروژن، مناطقی مانند سحابی جبار را در راه‌شیری نشان می‌دهد که در تولید ستارگان فعالند. سحابی چشم‌نوازی که در سمت بالا-چپ تصویر واقع شده، NGC604 نام دارد و 1500 سال‌نوری در آسمان کشیده شده‌است. این سحابی بیش‌از دویست ستاره جوان در خود دارد که تابش‌های پرانرژی آنها، روشنایی این سحابی را فراهم کرده‌است.
تلسکوپ چندآینهای با گشودگی 6.5متری آینه اصلی درمیان بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین تلسکوپ‌های زمین قرار دارد. اخترشناسان از این تلسکوپ برای هدف‌های بسیاری مانند سیارات فراخورشیدی، نقشه‌برداری‌های سه‌بعدی از کهکشان‌ها و یافتن اختروش‌ها در زمانی‌که جهان تنها ده‌درصد سن کنونی‌اش را داشت، استفاده می‌کنند. این تلسکوپ در جنوب توسکان در آریزونا واقع شده‌است و رصدخانه اخترفیزیکی اسمیث‌سونیان مشترکا با دانشگاه آریزونا، هدایت آن‌را برعهده دارند.
شهاب‌سنگ آهنی در تپه‌های کلمبیا
بیست‌وسوم فروردین‌ماه، مقارن با هشتصدونهمین روز اقامتش بر سطح سیاره‌سرخ، مریخ‌نورد روح تصویری از محیط اطراف خود را با دوربین چشم‌انداز وسیع تهیه‌کرد که یک مهمان فضایی را درخود جای داده‌بود. سنگ روشن پایین تصویر، آلن‌هیلز نام گرفته و احتمالا یک شهاب‌سنگ آهنی است. این سنگ و سنگ دیگری به‌نام ژونگ‌چن که خارج‌از این تصویر قرار گرفته‌است، بافت هموارتر و جلای بیشتری نسبت به دیگر سنگ‌های اطراف دارد
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
شرح‌عکس: تصویر واقعی که از ترکیب تصویر با فیلترهای 753، 535 و 432 نانومتر بدست آمده‌است
بررسی بافت و جلای این دو سنگ، سیاره‌شناسان را به‌یاد سنگ سپرحرارتی انداخت. این سنگ را مریخ‌نورد فرصت در سال‌گذشته در منطقه مریدیانی مریخ کشف‌کرد و با بررسی ترکیبات شیمیایی، آن‌را یک شهاب‌سنگ آهنی تشخیص‌داد. این‌بار طیف‌سنج کوچک پرتوهای‌گرمایی مریخ‌نورد روح با بررسی سنگ‌های آلن‌هیلز و ژونگ‌چن، نشان‌داد این سنگها نیز مانند سپرحرارتی بازتابندگی بالایی دارند. اگر نشانه‌های دیگر منشا شهاب‌سنگی این‌دو سنگ را تایید کند، این دو نخستین شهاب‌سنگ‌هایی خواهندبود که مریخ‌نورد روح پیدا کرده‌است و احتمالا منشا یکسانی خواهند
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
شرح‌عکس: این تصویر به‌منظور تمایز بیشتر بین سنگها و مواد خاک، با رنگ‌های کاذب تهیه شده‌است
این‌روزها مریخ‌نورد روح در اقامت‌گاه زمستانی خود به‌سر می‌برد و از آنجایی که انرژی خورشیدی دریافتی آن بسیار کم است، مدیران برنامه ترجیح داده‌اند این مریخ‌نورد به بررسی محیط اطراف خود بپردازد. آنها تصمیم گرفته‌اند صخره‌ها و سنگ‌های موجود در این اقامت‌گاه زمستانی را غیررسمی به‌افتخار مرکزهای تحقیقاتی جنوبگان نام‌گذاری کنند. ژونگ‌چن، یکی از ایستگاه‌های قطب‌جنوب است که در سال 1989 از سوی چین تاسیس‌شد. آلن‌هیلز جایی‌است که معمولا شهاب‌سنگ‌های بسیاری در آن پیدا می‌شود، زیرا این سنگ‌های تیره بر روی سطح یخی بسیار روشن قطب‌جنوب به‌سادگی دیده می‌شوند و یافتنشان کار آسانی است. مشهورترین شهاب‌سنگ یافت‌شده در آلن‌هیلز، شهاب‌سنگی با منشا مریخی است که از این سیاره جدا شده و به ما رسیده‌است
مریخ‌نورد روح نزدیک به دو ماه است تهیه دقیق‌ترین تصویر چشم‌انداز وسیع (پانوراما) را از سطح مریخ آغاز کرده‌است و تاکنون توانسته نهصد بخش از عکس نهایی را در تمام فیلترها آماده‌کند. آن‌چه تاکنون آماده شده‌است، نمای شمالی موقعیت مک‌موردو را نشان می‌دهد. تپه هازبند که روح در سال گذشته از آن صعودکرد، در مرکز افق دیده می‌شود. صفحه‌خانه بین تپه هازبند و موقعیت کنونی مریخ‌نورد واقع شده‌است. رد چرخ‌های روح که از صفحه‌خانه به جنوب آمده‌است نیز در مرکز تصویر دیده می‌شود. تصویر نهایی که چشم‌انداز مک‌موردو نام گرفته‌است، تا دو ماه دیگر کامل می‌شود.
