مشکلات عمومي غذايي
کاهش اشتها و کم شدن وزن بدن يک مشکل عمومي و مشترک در بين مبتلايان به بيماريهاي سخت و مزمن مي باشد عده اي نوع درمان مانند مصرف آنتي بيوتيک ها، اشعه درماني و شيمي درماني را علت اين مشکلات مي دانند ، اما اين مشکلات در بعضي از افراد که تحت اينگونه درمان ها نيستند نيز مشاهده مي شود، علت دقيق اين عارضه روشن نيست . شايد بيماري، درد، خستگي، هيجان يا افسردگي و شايد ترکيبي
از همه اين مسائل دليل آن باشد. برخي از بيماران به طور متناوب به بي اشتهايي دچار مي شوند. عده اي مي گويند که واقعا احساس گرسنگي نمي کنند. عده اي علت کم غذا خوردن را عدم احساس گرسنگي يا خوش طعم نبودن غذا ذکز مي کنند و يا در دهان و يا روي زبان خود طعم فلزات را احساس مي کنند و يا خيلي زود احساس سيري مي نمايند.
براي رفع مشکلات غذايي خود به توصيه هاي زير توجه فرماييد
اگر بي اشتها هستيد سعي کنيد در هر وعده غذاي مختصري ميل نماييد، در عوض تعداد دفعات غذايي خود را زياد کنيد. ما معمولا در سه وعده صبحانه، ناهار و شام غذا مي خوريم، اگر در هر وعده نمي توانيد غذاي کافي ميل نماييد مي توانيد علاوه بر وعده هاي سه گانه فوق در ساعات 10 صبح، 4 الي 5 بعد از ظهر و قبل از خواب غذاهاي مختصري ميل مي نماييد. به خصوص اگر شام را زود ميل مي کنيد، حتما قبل از خواب يک خوراکي مختصر ميل نماييد.
اگر از منزل بيرون مي رويد سعي کنيد يک خوراکي مختصر همراه خود داشته باشيد. تجربه نشان داده است که وقتي غذايي در دسترس باشد اشتهاي بيشتري براي خوردن پيدا مي کنيد. وقتي شما بي اشتها و سير هستيد براي خوردن بعضي از غذاها تمايل داريد. از اين احساس خود استفاده نموده غذاي مورد علاقه خود را تهيه و ميل نماييد. بدن شما به پروتئين بيشتري احتياج دارد، شما مي توانيد مقدار پروتئين غذاي خود را زيادتر کنيد در حالي که غذاي شما کم حجم تر يا مختصرتر باشد. براي اطلاع بيشتر در اين مورد به بخش هاي بعدي کتاب مراجعه نماييد.
جهت ايجاد اشتها براي غذا خوردن مي توانيد به کمک ادويه هايي که طعم و عطر آنها را دوست داريد غذاهاي خود را خوش طعم و معطر و اشتها انگيز نماييد. زيبايي و شکل ظاهري غذا در ايجاد اشتها اثر زيادي دارد، شما براي زيبا نمودن غذاي خود از حلقه هاي گوجه فرنگي، پرتغال، ليموترش، تربچه، جعفري و ساير سبزي ها و ميوه ها استفاده نماييد. در ضمن اين مواد که براي زيبا نمودن غذاهاي خود به کار مي بريد مي توانند به تامين ويتامين ها و مواد معدني ضروري براي بدن شما کمک نمايد.
سعي کنيد در محيطي که دوست داريد و با افرادي که از مصاحبت آنها لذت مي بريد غذا ميل نماييد. بعضي از مردم دوست دارند هنگام غذا خوردن به موزيکي آرام و شاد گوش دهند. شما هم مي توانيد اين عمل را آزمايش کنيد. مصرف اغذيه تکراري موجب بي اشتهايي در شما مي شود، پس سعي کنيد با تنوع در غذا اشتهاي خود را افزايش دهيد. مفهوم تنوع در مصرف، غذاهايي نيست که تهيه آنها زحمت و وقت زيادي مي برد يا احتياج به هزينه زيادي دارد. بلکه با کمي ذوق و سليقه مي توان به کمک مواد غذايي ساده در ندع غذاها تنوع ايجاد نمود. در ايجاد تنوع غذايي مي توان از جداول جانشيني غذا در اين کتاب استفاده کرد. اين جداول غذاها و مواد خوراکي ارزان ولي پرمحتوا را به شما معرفي مي کند.
گاهي تغيير ظروف غذاخوري يا تغيير در لوازم و محلي که در آنجا غذا مي خوريد موجب اشتهاي بيشتري براي غذا خوردن مي شود. گاهي غذا خوردن در رستوران به ايجاد روحيه و اشتها براي غذا خوردن کمک مي نمايد.
آيا بعضي از غذاها براي شما تغيير کرده است؟
بعضي از افراد در دهان خود احساس طعم تلخ يا فلزي مي کنند. عده اي نيز به گونه اي احساس بي حسي مي نمايند. برخي از طعم گوشتهاي قرمز خوششان نمي آيد. و يا مي گويند که تحمل طعم شيرين برايشان مشکل است و يا طعم تلخ غذاها برايشان شديدتر است در صورتي که شما نيز با اينگونه تغييرات در ذائقه خود مواجه هستيد، به توصيه هاي زير عمل نماييد:
اگر طعم گوشتهاتي قرمز براي شما جالب نيست مي توانيد به جاي گوشت قرمز از گوشت مرغ و ماهي استفاده نماييد و اگر از طعم اين نوع گوشتها نيز خوشتان نمي آيد، مي توانيد پروتئين مورد نياز بدن خود را به وسيله استفاده از تخم مرغ، شير، پنير تامين نماييد. براي خوش طعم کردن غذاهاي خود از ادويه ها، پياز، سبزي هاي معطر، عرق نعنا و غيره استفاده نماييد. اگر اشکالي در دهان و يا گلوي خود نداريد از غذاهاي تند و ترش استفاده نماييد. آب پرتغال و آب ليمو براي شما مي تواند موثر باشد. طعم بعضي از غذاها اگر سرد باشد بهتر خواهد شد. شما هم طعم غذاهاي سرد
را امتحان کنيد. براي برطرف کردن طعم نامطبوع دهان خود مي توانيد از مايعات بيشتر مانند آب، چاي، ميوه و آب نبات استفاده نماييد. گاهي طعم بد دهان مربوط به اشکال در دندانها مي باشد، اگر از سلامت دندانهاي خود مطمئن نيستيد به دندانپزشک مراجعه نماييد ضمنا در مورد روش صحيح مسواک زدن و بهداشت دهان و دندان به شما کمک خواهد نمود.
آيا بعد از صرف يک غذاي مختصر احساس سنگيني مي کنيد؟
بسياري از مردم اظهار مي دارند که بعد از صرف يک غذاي مختصر احساس سنگيني و پري شديد مي کنند. در صورتي که شما نيز چنين مشکلي داريد به توصيه هاي زير عمل نماييد. کمتر از حد معمول غذا بخوريد و از غذاهاي مختصر ولي مغذي استفاده کنيد. به آرامي غذا بخوريد و آن را خوب بجويد، در اين حالت از پر شدن سريع معده شما جلوگيري مي شود.
از غذاهاي خيلي چرب، کره و سس هاي چرب کمتر مصرف نماييد. از مايعات غني از مواد غذايي مانند شير، دوغ و آب ميوه استفاده نماييد. حجم آب و نوشابه هايي که همراه غذا مي آشاميد بايد محدود باشد مايعات و آب را يک تا دو ساعت بعداز غذا بياشاميد.
آيا شما حالت تهوع و استفراغ داريد؟
گاهي در بيماران حالت تهوع و استفراغ پيدا مي شود. علل مختلفي مي توانند موجب بروز اين حالت بشوند. گاهي اين حالت بستگي به ضعف عمومي يا روش هاي درماني دارد. گزارشات حاکي از آن است که بعد از شيمي درماني و يا اشعه درماني برخي از بيماران دچار حالت تهوع و استفراغ مي شوند. اما بيشتر بيماراني که ما با آنها صحبت کرديم هرگز چنين مشکلي نداشتند و فقط تعداد معدودي از آنها به طور اتفاقي در طول مدت درمان دچار اين مشکل شده بودند. به نظر مي رسد که فقط تعداد معدودي از بيماران دچار مشکل مي گردند.
در صورتي که مبتلا به حالت تهوع و استفراغ هستيد به توصيه هاي زير عمل نماييد :
مشکل خود را با پزشک معالج خود در ميان بگذاريد. وي در صورتي که لازم باشد داروي ضد تهوع و استفراغ براي شما تجويز خواهد نمود. اين داروها معمولا نيم تا يک ساعت قبل از خوردن غذا بايد مصرف شوند.
از غذاهاي پروتئيني که چربي آنها کمتر است استفاده کنيد. گوشتهايي را که دوست داريد به صورت آب پز يا کباب استفاده نماييد، زيرا غذاهاي کم چرب زودتر هضم مي شوند و سريع تر از معده عبور مي کنند. اگر از غذاهاي پروتئيني کم چرب استفاده مي نماييد، مطمئن باشيد که احتياجات بدن شما به کالري و پروتئين در حدي که به آنها نياز داريد تامين مي شود. اگر پزشک شما را از مصرف نمک منع نکرده است، از
غذاهاي نمکدار استفاده نماييد. پنير غذاي پروتئيني مناسبي است که مقدار قابل توجهي نمک دارد. اگر خوراکي هاي شيرين در شما حالت تهوع ايجاد مي نمايد از مصرف آنها پرهيز نماييد. در هنگام صبح از غذاهاي خشک( غير آبکي) مانند نان برشته، نان سوخاري، بيسکويت و يا نان روغني استفاده نماييد و در نوشيدن چاي، شير و مايعات رعايت اعتدال را بنماييد.
در صورتي که طعم و مزه بعضي از غذاها موجب حالت تهوع در شما مي شود، از مصزف اين غذاها خودداري نماييد. اگر در ساعت مشخصي در روز حالت تهعو و استفراغ داريد، برنامه غذايي خود را طوري تنظيم نماييد که در حوالي آن ساعت غذايي مصرف ننماييد. از نوشيدن مايعات همراه با غذا خودداري نماييد. سعي کنيد مايعات را نيم تا يک ساعت قبل از غذا صرف نماييد آب و نوشيدني ها را سرد و به کمک ني و به آرامي صرف نماييد. بعد از خوردن غذا بلافاصله دراز نکشيد. البته استراحت بعد از غذا مفيد است. زيرا فعاليت باعث کند شده هضم غذا و افزايش ناراحتي مي شود. اگر احساس کرديد بعد از غذا خوردن احتياج به استراحت داريد، بنشينيد و اگر احتياج به دراز کشيدن داريد، بالشي انتخاب کنيد که سر شما به اندازه ده سانتيمتر بالاتر از پاي شما قرار گيرد.
بعضي اوقات لباس گشاد و هواي تازه در بهبود حال شما موثر است. اگر قبل از تهوع و استفراغ دچار درد در ناحيه شکم مي شويد و ممکن است اين مشکلات در رابطه با تهوع و استفراغ شما باشند، با پزشک خود تماس بگيريد و مشکل خود را با او در ميان بگذاريد.
