پاي ديابتي و مشكلات پوستي
پاي ديابتي و مشكلات پوستي عفونت هاي پوستي ، خصوصاً در پا، در بيماران ديابتي شايع تر از افراد غيرديابتي هستند. پاي يك فرد ديابتي حساسيت زيادي به تمام انواع ضربه دارد، به طوري كه احتمال عفونت در پاي افراد ديابتي به مراتب بيشتر است .
علايم شايع
بيماران ديابتي به هنگام عفونت يا ضربه به پا غالباً دردي احساس نمي كنند.
پديد آمدن زخم هاي جديدي كه بسيار دير خوب مي شوند.
بي حسي يا ضعف عضلاني
علل
استعداد ابتلا به عفونت پا و نيز ساير مشكلات پا، به علت مشكلات در گردش خون ، آسيب به رشته هاي عصبي ، و اختلال در دستگاه ايمني بيماران ديابتي به وجود مي آيند.
عوامل افزايش دهنده خطر
ناخن فرو رفته در گوشت انگشت پا
وجود ميخچه يا پينه در كف پا؛ وجود تاول در پا
پوشيدن كفش هايي كه براي پا نامناسب هستند.
پيشگيري
- پاهاي خود را به طور روزانه با صابون و آب گرم (نه داغ ) بشوييد. پوست پا را با ملايمت و به طور كامل خشك كنيد، خصوصاً بين انگشتان پا را يك بار در هفته روي پا خود پودر تالك بريزيد.
- هنگامي كه پاها كاملاً خشك شدند، ماده اي به نام لانولين را به پوست پا بماليد تا پوست پا نرم بماند و خشكي يا پوسته ريزي نداشته باشد. لانولين را به آن شدت نماليد كه موجب درد شود. به هيچ عنوان سعي نكنيد ميخچه يا پينه را باتيغ درآوريد يا آنها را با داروهاي مختلف محو كنيد.
- با انجام بعضي حركات از تشكيل پينه در قسمت گوشتي كف پا در جلو، پيشگيري كنيد: انگشتان پا را ۲۰ بار در روز نرمش دهيد؛ هنگام قدم زدن پايتان را از ناحيه انگشتان پا روي زمين بگذاريد و نه قسمت گوشتي كف پا
- اگر ناخن انگشتان پا خشك و شكننده هستند، به مدت چند شب ، پس از خيس كردن ، در زير و اطراف ناخن ها لانولين به مقدار كافي بماليد. زير ناخن ها را مرتباً با ملايمت پاك كنيد. ناخن ها را با احتياط كوتاه كنيد و از كوتاه كردن كناره هاي ناخن خودداري كنيد. هرگاه به متخصص پا يا براي پديكور مراجعه مي كنيد، حتماً بيماري ديابت خود را بگوييد.
- اگر انگشتان پاي شما روي هم افتاده اند يا به همديگر فشرده شده اند، با استفاده از پنبه آنها را از هم جدا كنيد.
- حتي المقدور كفش خود را چندين بار هر چند به مدت كوتاه از پاي خود در آوريد.
- هرگاه نياز به پوشيدن كفش وجود دارد، دمپايي استفاده نكنيد. دمپايي محافظت چنداني از پا نمي كند.
- با پاي برهنه در كف پوش خانه يا در بيرون از خانه راه نرويد.
- كفش ساخته شده از چرم نرم كه پا در آن خوب جفت وجور مي شود ولي پا را نمي زند بپوشيد. كفشي را كه تازه خريده ايد روزانه يك ساعت بپوشيد تا تدريجاً نرم شود.
- براي گرم كردن پاي خود به هنگام خوب ، جوراب نخي بپوشيد. به هيچ عنوان از شيشه آب داغ يا صفحات گرم كننده الكتريكي استفاده نكنيد. به هيچ عنوان اجازه ندهيد پا دچار سوختگي شود. استفاده از پتوي برقي نيز مناسب است .
- از جوراب هاي كفش دار استفاده نكنيد و هنگام نشستن ؛ پا را روي پاي ديگر نياندازيد. اين موارد باعث كاهش گردش خون پا مي شوند، گردش خوني كه ممكن است به علت اثرات ديابت روي رگ هاي خوني قبلاً كمتر از ميزان طبيعي شده باشد.
- جوراب نخي (نه پشمي ) نازك بپوشيد تا از تجمع رطوبت جلوگيري شود. رطوبت باعث تحريك رشد عوامل بيماريزايي مي شود كه بيماري قارچي پاي ورزشكاران يا ساير عفونت هاي پوست را ايجاد مي كنند. هميشه جوراب تميز بپوشيد و جوراب خود را حداقل يك بار در روز عوض كنيد. جوراب گشاد يا داراي درزهاي برجسته به پا نكنيد.
عواقب مورد انتظار
با رعايت اقدامات پيشگيرانه و مراجعه زودهنگام در صورت بروز عفونت ، مي توان از بروز عوارض جدي جلوگيري به عمل آورد.
عوارض احتمالي
عفونت هاي جدي پا، گانگرن (قانقاريا)، قطع پا يا قسمتي از آن .
درمان اصول كلي
به قسمت پيشگيري مراجعه كنيد.
داروها
امكان دارد داروهاي اختصاصي براي عفونت تجويز شوند.
فعاليت
فعاليت هاي عادي خود را ادامه دهيد مگر اين كه مشكلات پا باعث ناتواني در انجام آنها شوند.
رژيم غذايي
رژيم تجويز شده را به دقت رعايت كنيد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
- اگر عفونت پا خوب نمي شود.
- اگر پاها دائماً سرد هستند.
- اگر علي رغم اقدامات پيشگيرانه ، پا ميخچه يا پينه زده است .
- اگر درد يا گرفتگي عضله در پا رخ دهد.
- اگر خارش داريد.
درهم روي روده ( انواژیناسیون ) و یا Intussusception
درهم روي روده عبارت است از يك نوع انسداد روده كه در آن قسمتي از روده به صورت تلسكوپي درون قسمت مجاور آن فرو مي رود. انواژيناسيون حالتي است كه در آن بخشي از روده كوچك داخل قسمتي كه جلوي آن قرار گرفته است مي‌لغزد در مرحله بعد روده‌هاي درهم فرو رفته دچار تورم مي‌شوند و اين دو باكمك هم منجر به اسنداد روده مي‌گردند.
متعاقباً براي رفع انسداد، روده‌ها دچار انقباض مي‌شوند. كودك شيرخوار بر اثر شروع انقباضات ناگهان گريه مي‌كند و ممكن است دچار استفراغ، رنگ پريدگي و تب شود؛ اما در فاصله بين انقباضات كاملاً سالم و آرام بنظر مي رسد.
اگر چه در چند ساعت اول مدفوع وي ظاهري طبيعي دارد اما بتدريج بعلت تورم جدار روده و فشار در آن ناحيه مخاط خونريزي كرده و مخلوط خون و مخاط بصورت ژله قرمز رنگي (Redcurrantjely) دفع ميشود.
دليل پيدايش انواژيناسيون معلوم نيست و مي‌تواند در هر سن و سالي رخ دهد اما اغلب اوقات در پسران زير ۱۲ ماه كه قبلاً از سلامت خوبي نيز برخوردار بوده‌اند ديده ميشود.
اين بيماري در تمام سنين مي تواند به وجود آيد، اما در شيرخواران و كودكان ۲ ماه تا ۶ ساله از همه شايع تر است . پسران بيشتر دچار آن مي شوند.
علايم شايع
مراحل اوليه :
درد شكمي به حال دل پيچه . شيرخواران با صداي بلند گريه مي كنند، پاها را روي شكمشان مي آورند، و به هنگام حمله ، رنگ پريده شده ، به شدت عرق مي كنند.
استفراغ
مراحل بعدي :
خونريزي گوارشي از پايين . اين خونريزي ممكن است به شكل يك ماده قرمز تيره باشد كه شبيه ژله به نظر مي رسد.
ضعف و بي حالي
شوك
تورم شكم
وجود يك توده قابل لمس در شكم
علل
بنا به علل ناشناخته ، يك قسمت از روده به صورت تلسكوپي درون قسمت مجاور آن فرو مي رود. اين امر باعث بسته شدن مسير خونرساني به روده شده ، توليد قانقاريا و پريتونيت (التهاب پرده صفاق ) مي كند. اين بيماري ممكن است به علت يك عفونت ويروسي به وجود بيايد، اما اين مسأله به اثبات نرسيده است .
عوامل افزايش دهنده خطر
سابقه خانوادگي درهم روي روده
فصول مختلف (به دلايل نامشخص ). اين بيماري در اواخر بهار، اوايل تابستان و وسط زمستان شايع تر از بقيه سال است .
سرطان خون ، لنفوم ، يا فيبروز كيستيك
عفونت تنفسي فوقاني اخير
عمل جراحي اخير (در ۲۴-۱ روز اخير)
پيشگيري
اگر علايم ظاهر شدند، كودكتان را به دقت تحت نظر بگيريد. با مراجعه به پزشك در همان مراحل اوليه ، از بروز عوارض پيشگيري به عمل آوريد. راه خاص ديگر براي پيشگيري وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
گاهي بهبود خود به خودي در عرض ۲۴ ساعت . در غير اين صورت ، آن را مي توان با تشخيص زودهنگام و جراحي يا درمان با باريم معالجه نمود. بدون درمان ، عوارض درهم روي روده ممكن است جان بيمار را به خطر بياندازند. اين بيماري گاهي عود مي كند.
عوارض احتمالي
كم آبي بدن و شوك
پارگي روده و پريتونيت (التهاب پرده صفاق )
عفونت پس از عمل جراحي
درمان
اصول كلي
بررسي هاي تشخيصي ممكن است شامل آزمايش خون و عكس برداري اشعه ايكس از شكم و روده ها (با كمك تنقيه باريم ) باشند. متخصص راديولوژي با كمك تنقيه باريم ممكن است بتواند درهم روي روده را برطرف كند.
جراحي براي تصحيح اين مشكل با بيرون دادن قسمت فرو رفته . گاهي ممكن است لازم شود يك قسمت از روده درآورده شود.
داروها
معمولاً دارويي براي اين اختلال مورد نياز نيست ، مگر اينكه عفونت بروز كند. در اين صورت ممكن است آنتي بيوتيك تجويز شود.
براي اين بيماري از درمان ها يا داروهاي خانگي ، مثل مسهل ها، استفاده نكنيد. اين داروها ممكن است خطرناك باشند.
فعاليت
كودك بايد تا زماني كه انسداد برطرف نشده باشد در تخت استراحت كند. پس از رفع انسداد، كودك مي تواند تدريجاً فعاليت هايش را از سر گيرد.
رژيم غذايي
هيچگاه به كودكي كه علايم انسداد روده را دارد غذا ندهيد. تا زماني كه انسداد برطرف نشده باشد، بايد به كودك سرم داد. پس از بهبودي ، رژيم خاصي مورد نياز نيست .
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر كودك شما علايم انسداد روده را دارد. انسداد روده ناگهان از يك بيماري قابل معالجه به يك بيماري تهديدكننده جان كودك تبديل مي شود.
به نکات زیر دقت کنید :
۱- شایعترین علت گرفتگی روده بین ۳ ماه تا ۶ سالگی است ۶۰% بیماران زیر یکسال و ۸۰% زیر ۲ سال است و در نوزادان نادر است.
۲- بعضی ها خود به خود خوب می شوند ولی بقیه اگر ول شوند نهایتا می میرند.
۳- بیشتر ایلئوکولیک است و در ۲ تا ۸% موارد لید پوینت را مثلا دیورتیکول مکل-پولیپ و… می توان پیدا کرد مخصوصا در بالای ۲ سالگی.
۴- علائم بالینی:
- درد اولین و مهمترین علامت است- دردهای شدید با فواصل مشخص- سلامت کامل بین درد ها( در گاستروآنتریت درد خفیف است و بیمار به نظر می رسد)- خونریزی از مکل بدون درد است.
- لتارژی مهم است که بعدا اضافه می شود.
- در ابتدا استفراغ نیست و سپس اضافه می شود و سپس صفراوی می شود.
- دفع خون گاهی وجود ندارد و در ۶۰% موارد مدفوع ژله ای خونی وجود دارد.
- در ابتدا دفع مدفوع طبیعی است.
- در ۷۰% موارد توده سوسیسی را می شود لمس کرد در مربع فوقانی راست شکم.
- توش رکتال خونی
۵- انواژیناسیون مزمن نیز ممکن است موجود باشد.
۶- عود انواژیناسیون در ۵ تا۸ % موارد دیده می شود.
۷-تشخیص:
- رادیوگرافی ساده
- باریم انما
- سونوگرافی
۸- درمان:
- در بیماران شوکه و مشکوک به پریتونیت باید به دنبال جراحی باشیم.
- موفقیت ریداکت در ۴۸ ساعت اول ۷۰ تا ۹۰% و در بعد از آن موفقیت ۵۰%
- باریم انما هم برای تشخیص و هم درمان است.
آيا خطرناك است؟
انواژيناسيون اگرچه بندرت اتفاق مي‌افتد اما يك بيماري خطرناك است و اگر درمان نشود مي‌تواند كشنده باشد.
ابتدا چه كار بايد بكنيم؟
۱- اگر كودك شما مكرراً دچار حملات اسپاسمي ميشود و داد و فرياد مي‌كند و پاهايش را از شدت درد به معده مي‌چسباند اما بين حملات كاملاً سالم به نظر مي‌رسد فوراً با دكتر مشورت كنيد.
۲- مدفوع كودكتان را از نظر مخاط و خون بررسي كنيد.
۳- در بين حملات دماي بدن كودك را از نظر تب اندازه بگيريد.
آيا مشورت با دكتر لازم است؟
اگر نوزاد شما در معرض حملات پي در پي درد شكمي و انقباض است و يا متوجه خون و مخاط در مدفوع كودكتان شديد فوراً به دكتر رجوع كنيد.
دكتر چه اقدامي انجام خواهد داد؟
دكتر كودك شما را به بيمارستان جهت تنقيه با ريوم براي تاييد تشخيص انواژيناسيون ميفرستد. اين تنقيه يك معاينه بي‌درد است. در اين روش، مايع را از راه راست روده كودك بداخل روده‌ها پمپ مي‌كنند سپس وضعيت روده‌ها را مي‌توان با عكسبرداري ديد. تنقيه با ريوم گاهي اوقات موجب خوب شدن بيماري ميشود.
