مرجع توضیح و بیان خواص گیاهان دارویی

گياه بارهنگ

اين گياه در جاهاي مختلفي مي رويد و انواع مختلفي دارد. معمولاً از دانه هاي اين گياه استفاده مي شود. از اين گياه براي ناراحتيهاي تنفسي استفاده مي شود و يكي از گياه هاي لعاب دار و داراي ماده سافورين است.

دانه هاي آن را در آب خيس مي كنند. اين گياه عوارض جانبي ندارد. از برگ اين گياه به وفور استفاده مي شود و برگ آن خاصيت ضد عفوني كننده دارد و همچنين دانه اين گياه هم خاصيت ضد عفوني كننده و خلط آوري خوبي براي دستگاه تنفسي دارد.

گياه بو مادران

اين گياه به دو گونه است. گونه اصلي آن در كوهستانها و ارتفاعات رشد مي كند و گونه ي ديگر آن اهلي تر است و كنار جاده ها، در دشتها و حتي در داخل پاركها ديده مي شود.

اين گياه ضد هيستري است و گياهي است كه مي تواند ناراحتيهاي كليوي، كبدي و مثانه را برطرف كند. اين گياه به خاطر ماده اي با نام كُلين كه در آن وجود دارد، فشار خون را پايين مي آورد. اين گياه براي درمان ناراحتي هاي زنانه مفيد مي باشد.

نحوه استفاده از اين گياه بدين صورت است كه مقداري از اين گياه را با آب دم مي كنند و در طول روز، هر ٤ ساعت يك ليوان از آن را مصرف مي كنند.

اين گياه بر روي دستگاه گوارش تاثير مثبتي دارد، هضم كننده و برطرف کننده نفخ و گاز معده و روده است. همچنين براي ناراحتيهاي كبدي مفيد است.

اين گياه در همه جا مي رويد و فراگير است و از اواخر ارديبهشت تا اواخر تيرماه گلهاي آن پايدار است و بيشتر قسمت گل و برگ اين گياه مورد استفاده است.

گياه لنگر
نام ديگر اين گياه آرتيشو است و از گياهان مغذي است و ريشه آن مورد استفاده قرار مي گيرد. در زمان گل دادن، دانه هاي آن نيز قابل استفاده است. از دانه هاي آن براي هضم غذا استفاده مي شود و بسيار نيروزا است و براي ناراحتي هاي كبد و طحال مؤثر است.

اصول كلي در استفاده از داروهاي گياهي ؛ اندازه ها و مقادير و طرز تهيه و آماده كردن داروهاي گياهي و گياهان دارويي براي استفاده

اندازه ها و مقادير :

از آنجائيكه ممكن است در هنگام تهيه داروهاي گياهي ترازوي مناسب در دسترس نباشد مي‌توان از وسايل زير بعنوان واحد وزن استفاده نمود كه تقريباً برابر با اوزان مورد نظر مي‌باشد.

0/25 گرم = يك چهارم قاشق مرباخوري

5/0 گرم = نيم قاشق مرباخوري گرم = يك قاشق مرباخوري

2 گرم = يك قاشق مرباخوري سرپر

3 گرم = يك قاشق غذاخوري پر 4 گرم = يك قاشق غذاخوري لب‌پر

5 گرم = يك قاشق غذاخوري سرپر

1فنجان = در حدود ليتر آب و حدود 200 ميلي‌ليتر مقدار مصرف يك بار = يك فنجان متذكر مي‌گردد كه در مورد اوزان كمتر از 0/25 گرم حتماً مي‌بايستي از ترازوهاي دقيق استفاده گردد و در مواردي كه تنطورها و يا عصاره‌هاي خاصي مورد نظر باشد بايستي داروهاي مورد نظر را از داروخانه تهيه نمود.

طرز تهيه داروهاي گياهي

الف ـ دم كرده

دم كرده بهترين و با ارزشترين روش تهيه داروهاي گياهي است، زيرا اكثراً مهمترين مواد مؤثر گياهان داروئي در اثر جوشيدن از بين مي‌روند.

عصاره دم كرده بدين ترتيب تهيه مي‌شود كه مقدار تعيين شده از گياه خرد شده را با يك فنجان آب جوش (حداكثر يك ليتر) مخلوط كرده و به هم مي‌زنند سپس روي ظرف را پوشانده و مي‌گذارند كه 30-15 دقيقه دم بكشد، سپس آنرا صاف مي‌كنند. در صورتيكه بعضي از بيماران نسبت به داروي خاصي عدم تحمل نشان دهند، شايسته است كه در دفعات اول مصرف، دارو فقط 6 تا 8 دقيقه دم كشيده شود، در اين صورت مطمئناً بخوبي قابل مصرف بوده و مؤثر مي‌باشد.



ب ـ جوشانده

اصولاً بايد توجه داشت كه روش جوشاندن، اغلب براي داروهائي بكار برده مي‌شود كه از ريشه، ريزم، پوست، رزين يا دانه‌ها تهيه مي‌گردند و يا هنگامي آنرا بكار مي‌برند كه اطمينان داشته باشند موادمتشكله مؤثر آنها در اثر حرارت از بين نمي‌روند و يا اين مواد بوسيلة آب سرد يا جوشيده از سلول گياهي حل و خارج نمي‌شوند. ضمناً توجه شود كه از ظروف آهني جهت جوشاندن گياهاي استفاده نگردد.

1- جوشاندن ملايم:

براي تهيه اين فرم از دارو مقدار معيني از گياه خرد شده را با ليتر آب جوش مخلوط كرده و مي‌گذارند كه كمي قل بزند، سپس آنرا از اجاق دور كرده و مي‌گذارند كه چند دقيقه دم بكشد و در خاتمه آنرا صاف مي‌كنند.

2- جوشانده معمولي:

براي تهيه اين نوع دارو مقدار مورد نظر از گياه خرد شده را با ليتر آب سرد مخلوط كرده و مي‌گذارند كه بجوش آيد سپس آنرا صاف مي‌كنند.

3- جوشانده قوي:

براي تهيه اين نوع دارو ابتدا مانند روش جوشانده معمولي مقدار معين گياه خرد شده را با ليتر آب سرد مخلوط كرده و مي‌گذاند كه بجوش آيد. سپس آنرا از شعله دور كرده و روي ظرف را پوشانده و مي‌گذارند كه 10 دقيقه دم بكشد. و در خاتمه آنرا صاف مي‌كنند.



ج ـ خيسانده

1- خيسانده با آب سرد:

اصولاً روش خيساندن را اغلب براي گياهاني بكار مي‌برند كه مواد مؤثر آنها در اثر حرارت زود خراب يا تبخير مي‌شوند. براي انجام اين منظور بر روي مقدار مورد نظر از گياه خرد شده مقدار ليتر آب سرد ريخته، درب ظرف را پوشانده و مي‌گذارند كه 6 تا 12 ساعت باقي بماند. هر چه ميزان اين زمان طولاني‌تر شود عصاره قوي‌تر خواهد بود.

2- خيسانده‌هاي الكلي:

اين روش اغلب براي گياهاني بكار مي‌رود كه مواد مؤثر آنها در آب حل نمي‌شوند. براي تهيه اين نوع دارو بر روي مقدار لازم از گياه خرد شده آن مقداري از الكل اتيليك 60 درصد را مي‌ريزند كه تمام قسمتهاي گياهي پوشيده شود، سپس در ظرف را بسته و چند روزي نگاه مي‌دارند (براي تهيه عصاره‌هاي قوي‌تر از الكل خالص يا 90 درصد استفاده مي‌شود).

توجه: تراي تهيه عصاره‌هايي به منظور خوراكي يا معالجه و ضد عفوني زخمها، غرغره‌ها و دهان شويي‌ها مي‌بايستي عصاره‌هاي تهيه شده پيوسته با آب رقيق گردد.



د ـ شيرابه

براي تهيه شيرابه گياهان داروئي، گياه تازه را در هاوم (خرد كننده‌هاي الكتريكي) خوب له كرده و سپس داخل يك پارجه تميز نموده و فشار مي‌دهند. براي بكار بدن اين نوع دارو در مصرف خوراكي اغلب يك قاشق مرباخوري از شيرابه را در شير يا آب حل و ميل مي‌كنند.



هـ ـ پودر

براي تهيه پودر، گياه خشك شده را در هاون به صورت پودر درآورده و سپس با الك ريز الك مي‌كنند.

جهت كاربرد در مصرف خوراكي مقدار مورد نظر از پودر را در يك قاشق غذاخوري شير يا آب حل كرده و ميل مي‌كنند. جهت مصرف خارجي مثل ساير پودرها، به قسمت مورد نظر پاشيده مي‌شود.



و ـ ضماد (بانداژ)، كمپرس

اصولاً ضمادها را جهت رفع كبودي و كوبيدگي، احتقان، التهاب، كشيدن چرك از دمل‌ها، آرام كردن خراش‌ها و كشيدن سموم از بدن مورد استفاده قرار مي‌دهند و معمولاً گياهان داروئي موردنظر را بصورت خمير درآورده و بطور مستقيم روي بدن قرار مي‌دهند و يا آنرا ابتدا بر روي پارچه تميز كشيده و سپس مورد استفاده قرار مي‌دهند.

1-1- بانداژ يا كمپرس مرطوب نوع اول :

براي تهيه اين نوع دارو در صورتيكه دستور ديگري موجود نباشد بدين ترتيب عمل مي‌شود كه 10 گرم از گياه خرد شده را در ليتر آب به صورت چاي دم مي‌كنند. سپس آنرا صاف كرده، چلانده و گرم گرم (نه داغ) به صورت كمپرس بكار مي‌برند.

البته بايد بر روي اين كمپرس گرم و مرطوب يك تكه پارچه غير قابل نفوذ و بروي ان دستمال گرم قرار داده شود.

1-2-بانداژ يا كمپرس مرطوب نوع دوم :

گياه خرد شده داروئي را در يك كيسه پارچه‌اي كوچك قرار داده و در داخل آب جوش قرار مي‌دهند سپس آنرا صاف كرده و مطابق روش 1 عمل مي‌كنند.

2- كمپرس‌هاي گرم و خشك:

براي تهيه اين نوع دارو، گياه خرد شده را در يك كيسه تميز سفيد قرار داده و خشك خشك حرارت داده و بصورت كمپرس روي عضو قرار مي‌دهند.



ز ـ داروهاي مخصوص شستشو

براي اين منظور گياه دارويي خرد شده را بطوري كه چاي را درست مي‌كنند آماده كرده و با آن زخمها را شستشو مي‌دهند.



ح ـ استفاده از داروهاي گياهي در حمامها

براي اين منظور 100 گرم از گياه خرد شده را در يك ليتر آب جوشانده و صاف مي‌كنند، سپس آنرا به مايع وان اضافه مي‌كنند. براي تهيه مايع جهت حمام پا كافي است كه 40 گرم از گياه در ليتر آب جوشانده و بكار برد.

زماني كه گياهان به راحتي در دسترس باشند، كافي است كه از دم‌كرده گياه به مدت 15 دقيقه و يا خيسانده سرد 13 ساعته استفاده گردد.

توجه: بار ديگر نظر علاقمندان به گياه‌درماني را كاملاً به اين نكته جلب مي‌نماييم كه گياهان مورد نظر مي‌بايستي حتماً از عرضه كنندگان مظمئن تهيه و مصرف شوند. زيرا در غير اينصورت ممكن است گياهان تهيه شده به طور صحيح محصول برداري، خشك، انبار و نگهداري نشده باشد. از مصرف اين نوع گياهان به هيچ‌وجه اثر درماني مطلوب حاصل نخواهد شد. از طرف ديگر مي‌بايستي به دستور تهيه دارو كه در نسخه ذكر شده كاملاً توجه شود (دم كرده، جوشانده، خيسانده) زيرا اين روشهاي تهيه با توجه به مواد مؤثر موجود در گياه، كه بايد از گياه خارج شده و پس از مصرف اثر درماني خود را ظاهر سازد در نظر گرفته شده است. بدين سبب توصيه مي‌شود در صورتيكه دستور تهيه دارو در دسترس نباشد بخصوص در مورد داروئهائي كه از برگ و گلهاي گياهان تهيه مي‌گردد، آنرا بصورت دم‌كرده تهيه و استعمال نمايند.

خاکشیر

خاکشیر گیاهی است علفی یکساله یا دو ساله که ارتفاع ساقه آن تا یک متر نیز می رسد . پائین گیاه کرک دراست در حالیکه بالای آن بدون کرک می باشد .
تخم این گیاه که همان خاکشیر است ریز و کمی دراز و معمولا به دو رنگ وجود دارد یکی از آنها قرمز که دارای طعم کمی تلخ است و دیگری برنگ قرمز تیره می باشد .


ترکیبات شیمیایی:

خاکشیر دارای تعدادی اسید چرب مانند اسید لینوئیک ،‌اسید لینولنیک ، اسید اولئیک ،‌اسید پالمتیک و اسید استئاریک می باشد . ضمنا در خاکشیر اسانس روغن فراری وجود دارد که دارای مواد بنزیل و ایزوسیانات است

خواص داروئی:

خاکشیر از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است .

التیام دهنده زخم و جراحات است .
جوشانده خاکشیر برای رفع اسهال های ساده و رفع ترشحات زنانگی مفید است .
خاکشیر ادرار آور است .
خاکشیر تب بر است .
برای دفع کرم مفید است .
التهاب کلیه را برطرف می کند.
سرخک و مخملک را دوا می کند .
خاکشیر صدا را باز می کند .
برای از بین بردن کهیر و التهابات پوستی از خاکشیر استفاده کنید .
از گلها و برگهای گیاه می توان برای رفع بیماری ناشی از کمبود ویتامین C استفاده کرد .
سنگ کلیه را دفع می کند.
برای دفع سنگ کلیه می توان خارشتر ،‌خاکشیر و ترنجبین را با هم مخلوط کرده وصبح ناشتا خورد .
برای برطرف کردن جوشهای صورت که بعلت خوردن چربی و شیرینی زیاد ایجاد می شود باید جوشانده یک قاشق ترنجبین را با دو قاشق غذاخوری خاکشیر مخلوط کرده و هر روز صبح ناشتا بمدت دو هفته آنرا میل میل کنید تا جوشها از بین برود.

مضرات :بعضی از افراد هنگامیکه خاکشیر می خورند ممکن است سردرد بگیرند اینگونه شاخاص باید خاکشیر را با کتیرا بخورند .

زردآلو

کلیات گیاه شناسی




درخت زردآلو بومی نواحی چین می باشد و هنوز هم بصورت وحشی در این مناطق می روید این درخت در اوائل قرن اول میلادی به آسیا و اروپا راه یافت .درخت زردآلو تا ارتفاع 6 متر می رسد برگهای آن مانند قلب نوک تیز و برنگ سبز روشن مایل به زرد می باشد . گلهای زردآلو درشت و برنگ سفید متمایل به قرمز است .میوه آن گوشتی و زرد رنگ با طعمی مطبوع و شیرین بوده که در اواسط تابستان میرسد.هسته زردآلو صاف ، قهوه ای و یبضی شکل است در داخل هتسه مغز آن قرار درد که طعم آن شیرین و گاهی تلخ می باشد .



ترکیبات شیمیایی:


در صد گرم زردآلوی بدون هسته مواد زیرموجود است :
انرژی 54 کالری
آب 84-81 گرم
مواد قندی 12-10 گرم
پروتئین 1 گرم
کلسیم 18 میلی گرم
فسفر 23 میلی گرم
سدیم 1 میلی گرم
پتاسیم 280 میلی گرم
آهن 0/5 میلی گرم
ویتامین آ 2700 واحد
ویتامین ب 1 0/03 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/04 میلی گرم
ویتامین ب 3 0/6 میلی گرم
ویتامین ث 10 میلی گرم
اسید سالسیلیک 1/5 گرم
مواد نشاسته ای 6/35 گرم
آلبومین 0/45 گرم
چربی 0/12 گرم



مغز زردآلو دارای 40% روغن ،مقداری پروتئین ، قند اسانس و ویتامین های A و C و B17 کبالت می باشد . ویتامین B17 که Laetrile و Pangamic acid پانگامیگ اسید نامیده می شودطبق تحقیقات دانشمندان ضد بیماری سرطان و معالج سرطان است واین ویتامین بصورت قرص در اروپا وجود داشته و مصرف می شود ولی متاسفانه فروش آن در کانادا قدغن است زیرا دری مقدار بسیار کمی سیانید می باشد .



خواص داروئی:


خواص درمانی زردآلو

زردآلو از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است.


تصفیه کننده خون است.
عروق را باز می کند .
ملین است .
بوی بد دهان را رفع می کند.
تب بر است .
بعلت داشتن کبالت برای کم خونی مفید است .
روم مفاصل را برطرف می کند.
ضد نرمی استخوان است .
برای قلیایی کردن بدن مفید است خواص درمانی هسته وبرگ زردآلومغز هسته از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک و برگ و گل آن سرد و خشک است .

خواص درمانی هسته وبرگ زردآلو


مغز آن تقویت کننده قوای جنسی است.
روغن مغز هسته را اگر در گوش بچکانید صداهای گوش را از بین برده و سنگینی گوش را درمان می کند .
روغن مغز هسته برای نرم کردن پوست مفید است .
روغن مغز هسته اگر تلخ باشد کشنده کرم معده و روده است.
روغن تلخ هسته ورم معقد را از بین برده و سنگ مثانه را خرد می کند.
دم کرده برگ زردآلو برای قطع اسهال مفید است .
برای تسکین گوش درد چند قطره از دم کرده برگ زردآلو را در گوش بچکانید .

مضرات : زردآلو بطور کلی دیر هضم ، ثقیل و نفاخ است . شاخاص سالخورده و کودکان باید از زیاد خوردن آن احتراز کنند . همیشه باید زردآلو را قبل از غذا خورد و همراه با آن هسته آنرا نیز تناول نمود زیرا هسته زردآلو ضد نفخ بوده و هضم آنرا آن آسان می سازد .

علف هفت بند

علف هفت بند گیاهی است یکساله و دارای ساقه خوابیده که طول آن به 50 سانتیمتر می رسد . برگهای آن ریز ، نوک تیز و گلهای آن ریز و کوچک و برنگ صورتی است . این گیاه در اکثر نواحی آسیا ،‌اروپا و آفریقا و آمریکا می روید و در مقابل عوامل خارجی بسیار مقاوم است . بطوریکه حتی اگر لگدمال شود باز هم از بین نرفته است .
علف هفت بند در چمنزارها ،‌کنار جاده ها ، اراضی متروک و خرابه ها ،‌مناطق سایه در و بین تخته سنگ ها می روید . این گیاه در اکثر نقاط ایران نیز وجود دارد

ترکیبات شیمیایی
علف هفت بند دریا اسید پوگیلونیک ، اسید اگزالیک ، آرابینوسید ، اسانس ، مواد رزینی ، مواد قندی و موسیلاژ می باشد.


خواص داروئی
گیاه هفت بند از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است .

قابض است و برای رفع اسهال و اسهال خونی بکار می رود .
در بند آوردن خونریزی مفید است .
آسم و برونشیت را درمان می کند .
تب را پائین می آورد .
برای برطرف کردن اگزما بکار می رود .
ورم روده بزرگ را برطرف می کند .
برای رفع ترشحات زنانه مفیداست .
آنهائیکه به بیماری قند مبتلا هستند با استفاده از این گیاه می توانند قند خون خود را کنترل کنند .
سنگ کلیه و مثانه را خارج می سازد .
برای رفع دردهای معده مفید است .
برای درمان استسقاء مفید است .
در معالجه میگرن موثر است .
درد سیاتیک و درد کمر را برطرف می کند .
نفخ را برطرف کرده و هضم غذا را تسهیل می کند .
تاول و سوختگی را با کمپرس این گیاه معالجه کنید .
برای تسکین دردهای نقرس و روماتسم از کمپرس این گیاه استفاده کنید .
برای درمان زخم های چرکی ، گرد این گیاه را روی زخم ها بریزید.

طرز استفاده :جوشانده : مقدر 30 گرم گیاه خشک را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت 10 دقیقه بگذارید بجوشد سپس آنرا صاف کرده باشکر و یا عسل مخلوط کنید . مقدار مصرف این جوشانده یک فنجان سه بار در روز است .

مضرات :این گیاه محرک سلسله اعصاب بوده و ممکن است استفاده زیاد از آن باعث تشنج شود

گردو

کلیات گیاه شناسی


گردو در ختی است زیبا وسایه افکن که بعنوان درخت زینتی بکار می رود . این درخت در مناطق معتدل دنیا رشد و پرورش می یابد . گلهای نر و ماده روی یک پایه قرار دارند سنبله گلهای نر بصورت آویخته است ولی گلهای ماده آن بوضع قائم روی شاخه قرار درد .میوه گردو ، گرد و در دارون مغز قرار درد و در فاصله های پدره های نازکی قرار گرفته است . قشری که روی مغز گردو است سبز رنگ و کمی گوشتی می باشد درخت گردو هنگامیکه به سن بیست سالگی می رسد شروع به میوه دادن می کند و بلاترین باروری خود را در سنین پنجاه سالگی درد .از تمام قسمتهای درخت گردو استفاده طبی به عمل می آید .


ترکیبات شیمیایی

مغز گردو دارای چند اسید آلی ، مقدر کمی اسانس ، اگزالات آهک و ویتامینهای A,b,c,d,e می باشد . همچنین مغز گردو دارای مقدر کمی ( 12%) ارسنیک است .برگ درخت گردو دارای 3 درصد اینوژیت ، اسید الاژیک ، اسید گالیک و اسانسی با بوی مخصوص و مقداری پارافین ، تانن ، مواد چرب و املاح معدنی مانند کلسیم ، پتاسیم ، منیزیم، باریم و همچنین کاروتن است .پوسته گوشتدار میوه سبز گردو دارای امولسیون ، قند و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک ، اسید مالیک ، فسفاتها و اگزالات کلسیم است .عصاره برگ درخت گردو خاصیت میکروب کشی و باکتری کشی درد .در صد گرم مغز گردو خام و خشک مواد زیر موجود است:

آب 3/5 گرم
پروتئین 14/8 گرم
مواد چربی 65 گرم
مواد نشاسته ای 13 گرم
کلسیم 100 میلی گرم
فسفر 380 میلی گرم
آهن 3 میلی گرم
سدیم 2 میلی گرم
پتاسیم 50 میلی گرم
ویتامین آ 30 واحد
ویتامین ب 1 0/35 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/12 میلی گرم
ویتامین ب 3 1 میلی گرم
ویتامین ث 2 میلی گرم


خواص داروئی: گردو از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است روغن گردو که از قدیم برای پختن غذاها از آن استفاده می شد است روغنی است به رنگ زرد روشن که دارای طعم مطبوع و ملایم است و باسانی تند (اکسیده ) می شود.

گردو خون ساز و تصفیه کننده خون است.
گردو درمان کننده بیماریهای ریوی است.
گردو مسکن دل پیچه است.
اگر از گردو و عسل و مربا درست کنید برای اشخاص لاغر وتقویت و تحریک نیروی جنسی مفید است.
مربای گردو ملین بوده و آپاندیس را تقویت می کند.
خوردن گردو از تشکیل سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا جلوگیری می کند.
پوست درخت گردو و پوست سبز گردو قابض است.
خوردن گردو برای تقویت جنسی مفید است.
گردو را با انجیر و موز بخورید مقوی حواس و مغز است.
اگر پوست تاز گردو را به دندان و لثه بمالید لثه و دندان را تقویت می کند.
دم کرده برگ درخت گردو برای درمان ورم مفاصل مفید است.
50گرم برگ گردو را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت چند دققیه بجوشانید این جوشانده برای شست و شوی زخم ها و التیام انها بسیار مفید است .
دم کرده برگ درخت گردو برای درمان ترشحات زنانه و بیماری سل مفید است.
جوشانده برگ درخت گردو درمان کننده سر درد ، سرمازدگی و بیماریهای پوستی است.
شیره قسمت سبز میوه را اگر چند بار روی زگیل بمالید آنرا از بین می برد.
قسمت سبز و تازه میوه گردو را اگر با آب بجوشانید و موهای خود را با آن رنگ کنید رنگ قهوه ای به مو می دهد .
برگ تازه درخت گردو حشرات موذی مانند بید و ساس را از بین می برد.
اگر زن حامله روزی یک عدد گردو بخورد پس از زایمان پوست شکمش زیبایی خود را حفظ خواهد کرد.
چون گردو دارای مس می باشد بنابراین به جذب آهن در بدن کمک می کند.

طرز استفاده: گردوی تازه برنگ سفید با پوست زرد روشن است . مغز گردو را در ظرف سربسته در داخل فریزر نگاهدری کنید تا کهنه نشود .

مضرات : گردو با داشتن مواد مغذی زیاد غذای بسیار خوبی است ولی نباید در خوردن آن اصراف کرد زیرا زیاده روی آن باعث ورم لوزه و زخم دهان می شود . مخصوصا گردو برای گرم زماج ها خوب نیست و معمولا بهتر است اینگونه افراد بعد از خوردن گردو دهان خود را بشویند و یا انار ترش و یا کمی سکنجبین یا سرکه بخورند . مغز گردو لطیف است و در اثر ماندن کهنه می شود ور نگ آن زرد یا قهو ه ای و طعمش تند می شود و باعث مسمومیت خواهد شد و نباید از آن استفاده شود .

آقطی سیاه

کلیات گیاه شناسی


آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نامیده می شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می کرده اند . آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می شود درختچه ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می رسد .



این درختچه معمولا در کنار جاده ها و حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه در می روید . برگ آهای آن سبز رنگ ، بیضوی ، دندانه دار ، بیدره و مرکب از 5-7 برگچه می باشد اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می شود . گلهای آن سفید و خوشه ای است که در اواخر بهار ظاهر می شود . میوه آقطی سیاه گوشتی ، ریز مانند انگور و برنگ آبی سیر می باشد . قسمت مورد استفاده این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن است . آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می روید .


ترکیبات شیمیایی:
پوست این درختچه و برگ آن درای موادی مانند ساو بوسین Sambucine سامبو نیگرین Sambunigerine ، کولین ، سیکوتین Cicutine و مقدر کمی نیترات پتاسیم می باشد . د گلهای آن الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد . میوه آقطی سیاه درای کریزان تمین Chrysanthemin ، مواد قندی ، اسانس ، صمغ ، اسید والزیانیک و اسید استیک می باش .


خواص داروئی:
آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است . پوست ثانوی ( داخلی ) ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمت های این گیاه است .

در درمان رماتیسم و درد مفاصل موثر است .
ادرار آور است .
ملین و ضد یبوست می باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است .
دم کرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است .
برای برطرف کردن درد و التیام بواسیر ، برگهای تازه این گیاه را له کرده و یا اینکه از آن پماد تهیه کنید و روی بواسیر دردناک بگذارید .
درمان کننده استسقاء یم باشد و آب اضافی را از بدن و از بین انساج خارج می سازد .
برای از بین بردن خارش بدن ، پوست ساقه آنرا در روغن بجوشانید و سپس آنرا صاف کرده و بگذارید سرد شود . این روغن را روی قسمت هایی که خارش درد بزنید .
برای جوشخوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان ، از دم کرده ریشه این درختچه استفاده کنید .
دم کرده گلهای خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ ، سرما خوردگی ، بیماریای دستگاه تنفسی و نقرس می باشد .
جوشانده گلهای خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات الجنب مفید است .
بخور گلهای آقطی سیاه برای درمان بیماریای سل مفید بوده و اخلاط چسبناک را از گلو خارج می سازد .
بیماریهای کلیه و مجاری ادرار را درمان می کند .
سنگ کلیه را خارج می سازد .
شیرمادران شیدره را زیادمی کند .
در درمان بیماریهای صرع مفید است .
جوشانده گلهای خشک شده آقطی سیاه را بصورت کمپرس روی زخم های اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت .
خوردن یموه آقطی سیاه مالیده آن به سر باعث سیاه شدن مو و تقویت مو می شود .
جوشانده گلهای آقطی سیاه را روی سوختگی ها بگذارید و کمپرس کنید ف اثر شفابخش درد . 19- برای از بین بردن ورم چشم می توان چشم را با جوشانده گلهای این گیاه شستشو داد .
جوشانده برک این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می برد .
اگر پوست حساس دارید برای شستن صورت یا پاک کردن آرایش از دم کرده آقطی سیاه استفاده کنید .
برای شادابی پوست صورت از بین بردن لکه ها و کک و مک می توان از ماسک زیر استفاده کرد : گلهای خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقداری پودر باقلای خشک را در ظرفی بریزید سپس دم کرده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید . این خمیر را بصورت ماسک روی صورت بگذارید و پس از یک ربع ساعت بجوشانید این ماسک را هر روزه روی پوست خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند .

طرز استفاده:


جوشانده : مقدار 60 گرم پوست ساقه ، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد . سپس آنرا صاف کنید .
شراب آقطی سیاه : 150 گرم پوست ساقه یا ریشه این گیاه را در یک لیتر آب شراب سفید ریخته وبگذارید بمدت 15 روز بماند البته هر روز آنرا هم بزنید . پس از اینمدت آنرا صاف کرده و در شیشه دربست نگهداری کنید . مقدر مصرف این شراب یک قاشق سوپخوری و سه بار در روز است .
سرکه آقطی سیاه : 10-20 گرم برگهای خشک شده این درختچه را در یک لیتر سرکه ریخته و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هر روز آنرا بهم بزنید . پس از این مدت آنرا صاف کرده و در شیشه دربست نگهداری کنید . مقدار مصرف این شراب سوپخوری و سه بار در روز است .
دم کرده آقطی سیاه : مقدر 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید . از این دم کرده یم توانید برای شستشوی زخم ها استفاده کنید .
شیره یا آب میوه : میوه های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود . مقدر مصرف این شیره یک قاشق چایخوری مخلوط در یک لیوان آب می باشد .
شراب آقطی سیاه : آب میوه را رگفته و با هم وزن آن قند مخلوط کنید . سپس این مخلوط را بجوشانید ا شربت غلیظی بدست آید . مقدر مصرف این شربت یک قاشق غذا خوری قبل از هر غذا است .

مضرات : استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده ها شود . آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آنرا با عسل بخورند .

بادام(داروئی)

مقدمه
درخت بادام به بلندی 8 متر می‌رسد. درختی است زیبا که از زمانهای قدیم در نواحی مرکزی و غربی آسیا مخصوصا افغانستان و ایران ، سوریه و فلسطین پرورش می‌یافته است. ریشه درخت بادام بسیار قوی است. این درخت می‌تواند حتی با کمی رطوبت نیز رشد کند. برگهای آن بیضی ، باریک ، نوک تیز و به رنگ سبز می‌باشد. گلهای آن بسیار زیبا و به رنگ صورتی است. در اوایل بهار شکوفه‌های بادام ظاهر می‌شود. دو نوع بادام وجود دارد: بادام شیرین و بادام تلخ. میوه درخت بادام به صورت شفت می‌باشد که قشر خارجی آن سبز رنگ و پوشیده از کرک است که در داخل آن بادام با پوست سخت وجود دارد.






در ابتدای تشکیل میوه پوشش خارجی سبز رنگ و گوشت‌دار است که پوشیده از کرک است و رشد نکرده که آنرا چغاله بادام می‌نامند که دارای خواص مخصوص می‌باشد. پس از رسیدن بادام به تدریج پوشش خارجی سبز رنگ خشک شده و پوست آن نیز سفت و سخت می‌شود و مغز بادام در داخل آن رشد کرده و آماده استفاده می‌شود. مغز بادام بیضی شکل و مسطح بوده که یک طرف آن نوک تیز است. مغز بادام در داخل پوسته نازک قهوه‌ای رنگی می‌باشد که می‌توان آنرا به کمک آب گرم از آن جدا کرد که مغز بادام سفید رنگ در داخل آن است. مغز بادام شیرین و طعم ملایم و خوشمزه‌ای دارد و به سهولت از بادام تلخ تشخیص داده می‌شود. از کلیه قسمتهای درخت بادام شیرین مانند شکوفه ، برگ و میوه آن استفاده طبی می‌شود.

ترکیبات شیمیایی
بادام شیرین دارای 50 تا 55 درصد و بادام تلخ دارای 40 تا 45 درصد روغن می‌باشد. بادام همچنین دارای 25 درصد مواد سفیده‌ای و دیاستازی به نام امولسین (Emulsine) ، قند ، صمغ ، موسیلاژ و مواد معدنی می‌باشد بادام تلخ دارای ماده مخصوصی ( 1 تا 3 درصد ) به نام آمیگدالین (Amygdlin ) می‌باشد که از اثر آب بر روی این ماده اسید سیانیدریک و آلدئید بنزوئیک (Aldehyde benzoic) و گلوکز حاصل می‌شود. اسانس بادام تلخ (آلدئید بنزوئیک ) در عطر سازی بکار می‌رود و همچنین از آن رنگ سبزی به نام مالاشیت Malachite درست می‌کنند. اسانس بادام تلخ به دلیل اینکه دارای اسید سیانیدریک است کمی تلخ می‌باشد.






خواص داروئی بادام شیرین
بادام ملین بوده و روغن بادام ضد یبوست است مخصوصا از روغن بادام می‌توان رفع یبوست برای بچه‌ها استفاده کرد.
بادام سینه را نرم می‌کند.
شیر بادام برای رفع سرفه ، ناراحتی حنجره و تنگی نفس مفید بوده و خلط آور است.
بادام برای درمان زخم روده‌ها و مثانه و اسهال مفید است.
بادام بو داده مقوی معده بوده و قابض است.
بادام تقویت کننده نیروی جنسی است و تولید اسپرم را زیاد می‌کند.
بادام را آسیاب کرده و با عسل مخلوط کنید برای درد کبد و سرفه مفید است.
چغاله بادام لثه و ریشه دندان را تقویت می‌کند.
چغاله بادام برای خشکی دهان مفید است.
شکوفه بادام را دم کنید و به عنوان مسهل برای اطفال استفاده کنید.
دم کرده پوست قهوه‌ای رنگ مغز بادام بهترین دارو برای تسکین درد و التهاب مجاری تنفسی است.
جوشانده برگ درخت بادام برای نارسایی کبد و کیسه صفرا مفید است.
روغن بادام خواب آور است و بی‌خوابی را از بین می‌برد.
برای صاف کردن سینه و نرم شدن روده‌ها و از بین بردن سرفه خشک باید روغن بادام را با شکر و کتیرا مخلوط کرده و بخورید.
روغن بادام را با آب گرم مخلو ط کنید داروی خوبی برای رفع اسهال و دل پیچه بچه‌ها خواهد بود. ضمنا این مخلوط سنگ مثانه را خارج کرده و ادرار کردن را آسان می‌کند.
برای درمان نقرس و رفع خمیدگی پیران ، مهره‌های پشت را با روغن بادام چرب کنید.
برگ تازه درخت بادام مسهل و ضد کرم است.
برگ خشک شده درخت بادام قابض بوده و اسهال را از بین می‌برد.
روغن بادام شیرین به دلیل خاصیت نرم کنندگی و ضد التهاب در کرمها و پمادها بکار می‌رود.
برای رفع بیماریهای سینه ، روغن بادام شیرین را با هم‌وزن آن عسل و یک زرده تخم مرغ مخلوط کنید که به صورت خمیر یکنواختی درآید سپس به آن جوشانده گل ختمی اضافه کرده و یک قاشق چایخوری از آنرا به فاصله هر سه ساعت بخورید.
برای رفع خارش پوست بچه‌هایی‌ که که سرخک و مخملک دارند روغن بادام را در تمام سطوح بدن آنها بمالید خارش را تسکین می‌دهد.
مالیدن روغن بادام بر روی پوست التهاب را رفع کرده و سوختگی را درمان می‌کند.
روغن بادام اگزما را رفع می‌کند.






خواص بادام تلخ
بادام تلخ را آسیاب کرده و با سرکه مخلوط کنید ضماد خوبی برای سر درد می‌باشد همچنین مالیدن آن بر دور چشم برای تقویت بینایی مفید است.
خوردن بادام تلخ برای تنگی نفس ، سرفه و ورم ریه مفید است.
بادام تلخ رابا عسل بخورید کبد و طحال را تمیز می‌کند.
برای رفع درد کلیه‌ها بادام تلخ را با نشاسته و نعناع بخورید.
بادام تلخ را با عسل برای قولنج مفید است.
برای از بین بردن سنگ کلیه و ناراحتیهای کلیه ، بادام تلخ را با شیره انگور مخلوط کرده و بخورید.
برای از بین بردن لکه‌های صورت ، بادام تلخ را پودر کنید و با سرکه مخلوط کرده و ضمادی از آن درست کنید و روی پوست بمالید.
ضماد بادام تلخ برای درمان زخمهای کهنه خارش و مخملک بکار می‌رود.
ضماد ریشه درخت بادام تلخ برای درمان انواع دردها مفید است.
ضماد ریشه درخت بادام برای پاک کردن طحال ، کلیه و دفع کرم روده بکار می‌رود.
روغن بادام تلخ برای تنگی نفس ، درد کلیه و خارج کردن سنگ مثانه مفید است.
برای رفع زنگ زدن و صدا در گوش یک قطره از روغن بادام تلخ را در گوش بریزید.
مالیدن روغن بادام تلخ روی صورت ، لکه‌ها و چین و چروک را از بین می‌برد.
روغن بادام تلخ ترک دست و پا را که از سرما ایجاد شده از بین می‌برد.
آنهایی که مبتلا به اگزما هستند اگر از بادام تلخ خمیری درست کنند و از آن به جای صابون برای شستن نقاطی که مبتلا به اگزما است استفاده کنند به زودی بهبود می‌یابند.
خمیر بادام تلخ برای رفع بوی بد پا و زیر بغل مفید است.
روغن بادام تلخ برای درمان سیاه سرفه مفید است.
مضرات
بادام از نظر اینکه دارای مواد مغذی بسیاری است بنابراین غذای بسیار خوبی است ولی چون سنگین و ثقیل‌الهضم می‌باشد نباید در خوردن آن افراط کرد و مقدار آن نباید در روز بیش از ده دانه باشد. بادام همچنین برای معده‌های ضعیف و سرد خوب نیست و اشخاصی که معده ضعیف دارند بهتر است بادام را با شکر بخورند.