خون، دستگاه تناسلی و شیر مادر مهمترین راههای انتقال ایدز هستند
دكتر شاعری اظهار كرد: Hiv ویروسی به اندازه ۸۰ نونومتر است كه اگر هزار بار بزرگتر شود بازهم با چشم غیر مسلح قابل رویت نیست. این ویروس به تنهایی قادر به زنده ماندن نیست و فقط زمانی میتواند زنده باشد كه وارد بدن یك سلول مثل سلول بدن انسان شود و از آنجا كه هر ویروس به طرز متفاوتی به افراد منتقل میشود این ویروس هم بیشتر از راه خون و تماس جنسی قابل انتقال است.
وی در ادامه افزود: مهمترین راه انتقال كه ۸۰ درصد علت انتقال ایدز را شامل میشود راه تماس جنسی است هم ارتباط مرد با مرد و هم زن با مرد. عامل مهم دیگر كه باعث سرایت این بیماری است از طریق خون حاصل میشود كه از طرق مختلف مثل سرنگ مشترك، تیغ مشترك، خالكوبی با وسایل مشترك و ... قابل انتقال است.
سرایت Hiv از مادر به فرزند نیز هم در حین بارداری هم در حین زایمان و هم در حین شیردادن ممكن است اتفاق بیفتد و دیگر راههای انتقال راههای فرعی و غیر معمول هستند مثل انتقال از طریق دندانپزشكی، جراحی‌ها و انواع دیگر آن.
رییس انجمن ایدز ایران در پایان نیز به راههایی كه باعث انتقال Hiv نمی‌شوند اشاره كرد وگفت:بوسیدن، عرق بدن، توالت مشترك، استفاده از لباس مشترك یا ظرف مشترك، دست دادن و به طور كلی معاشرتهای معمول نمی‌تواند باعث انتقال Hiv باشد حتی نیش پشه كه گاها موجب نگرانی عده‌ای افراد شده نیز نمی‌تواند عامل انتقال ایدز باشد.
خبرگزارى ايسنا
افسردگی یا Depression و آغاز پاییز
یکی از رایج ترین بیماری های دوران ما- بیماری افسردگی ست. دراسترالیا ازهرچهار زن یک نفر و ازهر شش مرد یک نفر دچار این بیماری هستند. بدین ترتیب، صدهاهزار نفر دچار ناراحتی افسردگی هستند و دو تا سه برابراین تعداد، طی دوره ای از زندگی خود دچار این بیماری بوده اند. نه تنها عموم بلکه پزشکان نیز- این بیماری را تا کنون دست کم گرفته اند. یکی از مشکلات عمده این است که بیماری افسردگی به راحتی مثلا بیماری قند خون و یا شکستگی استخوان قابل شناسایی نیست. از طرف دیگر عده زیادی افسردگی یا Depression را بیماری ندانسته بلکه بیشتر یک مشکل و گرفتاری خصوصی وشخصیتی به حساب می آورند.
مشکل دیگر تعیین حد و مرز بین افسردگی های عادی روزمره یعنی تغییر حالت و نوسان های روحی و ذهنی ست که کما بیش همه با آن مواجه بوده ایم از یکسو و بیماری جدی تر افسردگی از سوی دیگر است. تحقیقات اخیر از جمله پژوهشی توسط world health organisation بر اهمیت بین المللی بیماری depression افزوده است. بر اساس این پژوهش افسردگی مهمترین بیماری ملی در کشورهای صنعتی بشمار می رود.
افسردگی های کوتاه مدت و ناشی از شروع فصل پاییزنباید چندان موجب نگرانی باشند. در این رابطه فعالیت های بیشتر فیزیکی و بدنی مثلا پیاده روی در هوای تازه خیلی مفید خواهدبود.
اما افسردگی های جدی تر با افسردگی های ناشی از تغییر فصل تفاوت دارند. اگر ناراحتی های مربوط به افسردگی -مثل بی خوابی یا نوسانهای شدید روحی، مثل شادی عمیق از طرفی و ناراحتی و ناامیدی شدید از سوی دیگر بیش از دو هفته ادامه یابد - باید به دکتر خانواده و در صورت امکان دکتر متخصص روانپزشک مراجعه شود.
سرطاني كه مخصوص مردان است !!
سرطان بيضه
سرطان بيضه تقريبا" ههيشه با موفقيت معالجه مي شود اگر در مراحل اوليه تشخيص داده شود.
بيضه ها
بيضه ها غدد جنسي مردانه هستند که در داخل يک کيسه در پشت آلت تناسلي قرار دارند.اين غدهها هورمون جنسي و اسپرم ترشح مي کنند.هورمون جنسي با عث رشد ارگانهاي تناسلي وصفات مردانه مثل موي صورت و بدن و صداي کلفت و شانه هاي پهن مي شوند.
سرطان بيضه چيست؟
اين سرطان به دو صورت ممکن است که بروز کند.
• يکي از بيضه ها بزرگ شود.
• يک تودهاي در داخل کيسه بيضه بوجود بيايد.
شما ممکن است که کمي درد و تورم هم داشته باشيد. اين نوع سرطان نادر است و فقط 1% کل سرطانها را در مردان کانادايي باعث مي شود.
علت سرطان بيضه چيست؟
اين سرطان مسري نيست و شما از شخص ديگري نمي توانيد آنرا بگيريدوار طريق آسيب به بيضه هم دچار آن نمي شويد.در حقيقت علت ابتلا به آن مشخص نيست.البته تحقيقات نشان داده که بعضي از مردان در خطر ابتلاي به آن بيشتر هستند نسبت به مردان ديگر.آنان ه دردسته بندي زير قرار مي گيرند.
• سن آنها بين 45 - 20 سال است
• بيضه ها ي پنهان.
• فاکتورارثي : پدر و يا رادر اين نوع سرطان را داشته اند.
• عفونت بيضه
• از نژاد اسکانديناوي يا دانمارکي
• مرداني که مادرشان از هورمون DES در زمان ا حاملگي استفاده کرده اند تا از سقط جلوگيري کنند فرزندان ذکورشان داراي بيضه هاي غير طبيعي هستند. هنور محققان نمي دانند که علت آيا خود هورمون است يا هورمونهاي زنانه ديگر که در معرض هورمون
DES قرار گرفته اند خطر ابتلا به سرطان را در اينگونه مردان بالا مي برد.
آيا اين سرطان قابل پيشگيري است؟
متأسفانه در باره علت ايجاد اين نوع سرطان زياد نميدانيم دز نتيجهنمي توانيمراهي براي پيشگيري پيشنهاد کنيم. ما فقط ميدانيم که اگرقبل از دو سالگي آنان که بيضه پنهان دارند آنرا اصلاح کرده باشند احتمال بروزسرطان کاهش مي يابد.
آيا علامتي وجود دارد که من بتوانم بدنبال آن بگردم؟
اين نوع سرطان ميتواند علايم زيادي را باعث شود.شما بايد بدنبال مسايل زير بگرديد.
1. يک توده در هريک ازبيضه ها
2. هر گونه بزرگ شدن در يکي از بيضه ها
3. احساس سنگيني درکيسه بيضه شما.
4. احساس درد مبهم درقسمت پا يين شکم درکشاله ران.
5. تجمع مايع نا گهاني درکيسه بيضه شما.
6. درد يا احساس ناراحتي در بيضه يا درکيسه بيضه
7. خون در ادرار
8. بزرگ شدن يا حساس شدن سينه ها.
علايم فوق تنها بستگي به سرطان بيضه ندارد بلکه مي تواند علايم بيماريها ي ديگري هم باشد. اگرهريک ازعلامات بالا براي مدت دو هفته يا بيشتر ادامه پيدا کرد حتما" به پزشک خود مراچعه کنيد. تشخيص هرچه زودترسرطان بيضه بخصوص خيلي مهم است. سرطان بيضه هرچه زودتر تشخيص داده شود شانس بيشتري براي بهبود کا مل است.
چه ميشود اگر من تغييراتي احساس کنم؟
اگر هر نوع تغييراتي احساس کرديد خجالت نکشيد که انرا هر چه زودتر با پزشک خود درميان بگذاريد. صبر نکنيد تا علايم بيماري خوب شود، همين حالا اقدام کنيد.
پزشک شما درباره سابقه فاميلي شما و خانواده تان مي پرسد. همچنين او معاينه با ليني کاملي به عمل ميآورد. اوعلامات عمومي سلا مت مثل درجه حرارت بدن، ضربان قلب ، نبض ،فشا ر خون ، وغيره را اندازه مي گيرد همچنين بيضه هاي شما را معاينه مي کند . او همچنين ممکن است که عکس از قفسه سينه ، آزمايش خون و ادراررا بخواهد تا هر گونه عفونت احتمالي را چک کند. سونوگرافي از بيضه اين امکان را مي دهد که متوجه شويم آيا توده از خود بيضه منشاء گرفته يا نه . اگرتوده سفت و در خود بيضه باشد ، تشخيص سرطان بيضه قطعي مي باشد و بيضه بايد خارج شود .
چه ميشود اگر سرطان باشد؟
نگران نباشيد نود درصد مردان که سرطان بيضه دارند درمان قطعي مي شوند. اگر دکتر شما تشخيص داد که شما سرطان بيضه داريد او شما را به بيمارستان مي فرستد تا يک سري
آزما يشات از شما انجام مي شود. درصورت داشتن سرطان بيضه ، بيضه سرطاني را از بدن شما خارج ميکنند و آزما يشات بيشتر در زيرميکروسکوپ مشاهده مي شود . اگر سرطان منتشر نشده باشد درمان بيشتر ديگري شايد نياز نباشد و اگر منتشر شده باشد شما بايد تحت شيمي درماني و يا جراحيهاي بيشتري قرار گيريد ويا بايد تحت راديو تراپي که تنها براي يک نوع از سرطان بيضه است قرار بگيريد.
آيا سرطان بيضه در3ekk3 و قدرت باروري من اثر مي گذارد؟
معمولا سرطان بيضه فقط در يکي از بيضه ها رخ مي دهد ، لذا بيضه باقيمانده مي تواند اسپرم کافي بسازد که حتي عدم فعاليت ديگري را هم جبران کند. مرداني که قبل ازتشخيص سرطان پروستات قدرت باروريشان دچارمشگل بوده ويا حتي آنهايي که داراي قدرت باروري خوبي هستند باز هم امکان از دست دادن قدرت باروريشان درضمن درمان وجود دارد. مرداني که تحت شيمي درماني قرارمي گيرند بعضي مواقع ترجيح مي دهند تا مقداري از اسپرم خود را در با نک اسپرم ذخيره سازند . درمان سرطان بيضه نبايد روي زندگي جنسي شما تا ثير داشته باشد. دردهه هاي قبل کودکان زيادي ازپدراني که داراي سرطان بيضه بوده اند متولد شده اند. هيچ دليلي وجود ندارد که بد ليل درمان سرطان نگران مشکلات ژنتيکي بچه هاي خود که در آينده متولد مي شوند باشيد.
خود را هر ماهه امتحان کنيد؟
مي توانيد بيضه خود را که يک روش ساده سه مرحله اي است امتحان کنيد. اين عمل مي تواند باعث کشف سرطان بيضه درمراحل اوليه شود. همه مردان بايد اين تست را از سن 15 سالگي هرماهه انجام دهند. بهترين زمان براي معاينه بعد از حمام يا سونا مي باشد . زيرا بيضه ها پا يين آمده و کيسه بيضه شل شده و اسان تراست تا هر نوع غده يا سفتتي يا حساس بودن را حس کنيد.
1- جلوي آينه بايستيد و به دنبال هر گونه برآمدگي غيرنرمال روي پوست بيضه بگرديد .
2- هر بيضه را جدا جدا آزمايش کنيد. انگشت نشانه و مياني هردو دست خود را زير بيضه و انگشت شصت را روي بيضه قرار دهيد. درواقع بيضه هاي شما بين انگشتان و شصت شما مي چرخد با احتياط بدنبا ل هرگونه توده، سفتتي يا حساسسيت غير نرما ل بگرديد. اين که يکي از بيضه ها ازد يگري بزرگتر باشد طبيعي است. در پشت هربيضه يک طناب نرمي مي باشد. اين همان لوله اي است که اسپرم درآن جمع ومنتقل مي شود و اين يک قسمت طبيعي کيسه بيضه شمااست. پس از اتمام معاينه يک بيضه به سراغ معاينه قسمت محالف آن برويد.بعضي ازمردان مقايسه دو طرف آنرا خيلي مفيد و لازم ميدانند.
3- بايد آنچنان با نحوه لمس کيسه بيضه خود آشنا باشيد که هرگونه تغييري را متوجه شويد .
سرطان بيضه ممکن است هميشه يک توده قابل لمس دربيضه را بوجود نياورد، لذا بدنبال سايرنشانه ها مثل عوامل زيرهم بايد بود : • هر گونه تغيير در شکل، اندازه وحساسيت بيضه يا کيسه بيضه.
• هرگونه تغييرات در غلظت ويا تورم بيضه ها يا کيسه بيضه
• درد در بيضه ها يا کيسه بيضه
• درد مبهم يا سنگيني درقسمت پا يين شکم
• درد درقسمت پا يين شکم و پشت درد مداوم.
• لاغري بدون دليل
• رشد سينه ها
سه چيز مهم که مي توانيد انجام دهيد .
• بيضه هاي خودتان را هر ماه چک کنيد :ohno: (هر روز بكنيد بهتره !) :cool:
• به طورمنظم معاينا ت پزشکي که شامل آزمايش بيضه ها مي با شد را توسط دکترخودانجام دهيد.
• سريعا" دکتر خود را ببينيد اگرهرگونه علامت غير نرما ل ملا حظه کرديد.
آزمايش منظم بيضه ها يک امر مهم است اما جاي معا ينه پزشک را نمي تواند بگيرد. پز شک کسما بايد هر زمان که معاينه با ليني داريد هم چنين از پزشک خود بخواهيد که امتحان بيضه ها را به شما بياموزد.
به خاطر بسپاريد که هرچه سريعترسرطان بيضه تشخيص داده شود شا نس درمان آن بالاتر است.
در انجيل آمده است که اي فرزند آدم گر توانگري دهمت مشتغل شوي به مال از من وگر درويش کنمت تنگدل نشيني ، پس حلاوت ذکر من کجا دريابي و به عبادت من کي شتابي ؟
گه اندر نعمتي ، مغرور و غافل
گه اندر تنگدستي ، خسته و ريش
چو در سرا و ضرا حالت اين است
ندانم کي به حق پردازي از خويش
واقعيتهاي سرطان روده بزرگ !
واقعيتهاي سرطان روده بزرگ
:sad:
هرساله بيش از17000 نفر در کانادا مبتلا به بيماري سرطان روده بزرگ مي شوند. :sad:
اگر چه اين بيماري خيلي رايج است ولي به راحتي هم قابل تشخيص است و مردان و زنان هردو به اين بيماري مبتلا مي شوند. اگر اين بيماري در مراحل اوليه تشخيص داده شود امکان بهبودي بسيار زياد است.
سرطان روده بزرگ چيست؟
اين سرطان شامل قسمتهاي پايين روده مي شود. روده بزرگ بين 120 تا 150 سانتي متر طول دارد. مقدا15 - 12 سانتي متر قسمت انتهايي را رکتوم مي گويند. به طور کلي سرطانهاي خود روده، رکتوم، آپانديس واطراف مقعد را سرطان روده بزرگ مي نامند. ودر اثررشد غير قابل کنترل سلولهاي اين نواحي سرطان بوجود ميايد. اکثرسرطانهاي روده ازپوليپهاي غيرسرطاني موجود در روده بوجود مي آيند. پوليپها ضايعاتي هستند که درداخل جداره روده توليد مي شوند. وقتي سلولهاي موجود درلايه دروني روده به طورغير طبيعي رشد مي کنند پوليپ بوجود مي آيد. همه اين پوليپها سرطاني نيستند ولي اکثر سرطانهاي روده از پوليپ شروع شده اند.
آيا احتمال سرطان روده در شما وجود دارد؟
احتمال ايجاد اين بيماري در بعضي از افراد بيشترازديگران است. مطالعات نشان داده که يک سري فاکتورهاي معين احتمال ايجاد اين بيماري راافزايش مي دهد.
· سن: پيري يکي از عوامل اين بيماري است. آقايان و خانمهاي بالاي 50 سا ل داراي ريسک متوسط براي مبتلا شدن هستند. اگر چه احتمال ابتلا بعد از40 سالگي شروع به افزايش مي کند ولي در نيمي از آنها بيماري بعد از سن 70 سالگي تشخيص داده مي شود.
· موروثي بودن وجود پوليپ روده: اگردر خانواده ايي افرادي مبتلا به پوليپ يا وجود ضايعاتي در ديواره شکم هستند. احتمال ابتلاي آنها به سرطان بيشتر است زيرا اکثر سرطانهاي روده در اثر به وجود آمدن پوليپ هاي خوش خيم در روده بوجود ميايد. يافتن و از بين بردن اين پوليپها از مهمترين روشهاي جلوگيري ابتلا به اين بيماري است.
· موروثي بودن بيماريهاي رودهاي يا سرطان روده: داشتن سابقه بيماريهاي تورم روده مثل زخم مزمن روده يا بيماري که احتمال ابتلا را افزايش ميدهد يا اگر شما قبلا" سرطان روده داشته ايد احتمال زيادي وجود دارد که شما دوباره تومور سرطاني در قسمت ديگري از روده بزرگ شما توليد شود.
· عوامل موروثي: بندرت در شرايط موروثي تعداد پوليپهاي زيادي درروده يا رکتوم بوخود ميايد. اگر شما ژن خاص اين بيماري که FAP ناميده ميشود يا ژن ارثي سرطان روده غيرپوليپي HNPCC) ) را داشته باشد خطر ابتلاي شما به اين بيماري بيشتر است.
· فعاليتهاي بدني: کمبود فعاليتهاي بدني هرروزه يکي ازعوامل بروز سرطان روده مي باشد.
· رژيم غذايي:تحقيقات نشان داده است که رابطه اي بين رژيم غذايي و بعضي از انواع سرطان وجود دارد. شواهد علمي نشان ميدهد که رژيم غذايي که حاوي ميوه و سبزيجات است خطر ابتلا به سرطان روده و سرطانهاي ديگر را کم مي کند.
· سيگار کشيدن: سيگار کشيدن دليل خيلي از سرطانها مي باشد. تحقيقات هم چنين نشان مي دهد که سيگار احتمال ابتلا به سرطان روده را افزايش ميدهد.
تشخيص بموقع و پيشگيري چيست؟
سرطان روده به روشهاي درماني مناسب سريع جواب ميدهد اگر بموقع تشخيص داده شود. درمان موقعي مؤثر است که سلولهاي سرطاني به خارج از روده سرايت نکرده باشد.
اسکرين کردن يعني چک کردن براي سرطان روده بعنوان يک عمل عادي در نوبتهاي چکا ب وقتي که هيچ نوع عارضهاي نداريد. انجمن مبارزه با سرطان کانادا پيشنهاد ميکند که تمام مردان و زنان درمورد انجام اين تست با پزشک خود صحبت کنند.
آزمايشهاي تشخيصي شامل موارد زيز مي باشند:
1. آزمايش از طريق معقد.
2. آزمايش اثبات وجود خون در مدفوع FOBT) ).
3. انجام سيگمودوسکوپي.
4. تست باريم وهوا
5. کولونوسکوپي
انجمن مبارزه با سرطان کانادا پيشنهاد ميکند که مردان و زنان 50 سال و بالاتر تست FOBT را حد اقل هر دو سال يکبارانجام دهند. اگرجواب مثبت بود آزمايشات بعدي بايد انجام ميشود.افرادي که فردي ازخانواده درجه اولشان داراي سرطان روده بزرگ شده بخصوص اگر درسن جواني مبتلا شده است. افرادي که امراض التهاب سيستم معده و روده ويا داراي بعضي از ژنهاي ارثي يا پوليپهاي خوش خيم بوده اند بايد به طورمنظم مورد کنترل و مراقبت پزشک قرار گيرند.
علايم بيماري چه چيزهايي است؟
در مراحل اوليه ابتلا به سرطان روده ممکن است هيچ علامات و نشانه اي وجود نداشته باشد. زيرا علايم زماني بروز مي کند که تومورها کارسلولهاي روده ويا رکتوم و يا قسمتهاي ديگررا
با مسدود کردن يا تنگ کردن مجاري يا زخم کردن جداره ها تحت تأ ثير قرار دهند. اگر هر کدام از علايم زير را مشاهده کردئد با پزشک خود تماس بگيريد.
1. وجود خون يا مواد مخاطي در مدتوع.
2. تغييرات وضعيت مزاجي مانند اسهال،يبوست، يا هردوي آنها، مخصوصا" اگربيش از چند روز ادامه داشته باشد.
3. ابتلا به شکم درد يا احساس انقباض درعضلات ناحيه شکم به طور داِِِِِيم يا تناوبي براي چند روز.
4. احساس ناراحتي در ناحيه شکم و زير شکم ( احساس بي اشتهايي، شکم درد و نفخ)
5. احتياج به دفع مدفوع در اغلب اوقات ولي قادر نبودن به انجام آن يا وفع کمي مدفوع.
6. احساس اينکه روده بزرگ کاملا" خالي نمي شود.
7. کم کردن وزن بدون هيچ دليلي.
8. خستگي هاي بي دليل.
9. کم خوني بدون دليل.
علايم فوق مي تواند علامت بيماريهاي ديگري هم باشد فقط وکتر شما است که مي تواند تشخيص درست بدهد. اگر شما هر يک از اين علامات را داريد به پزشک خود بگوييد.
بزشک من چه ميکند؟
1. آزمايش از طريق معقد.
2. آزمايش اثبات وجود خون در مدفوع FOBT) ).
3. انجام سيگمودوسکوپي.
4. تست باريم وهوا
5. کولونوسکوپي
6. آزمايش نمونه هاي بافت بدن.
درمان
سرطان روده بزرگ ممکن است با عمل جراحي ، شيمي درماني يا راديوتراپي درمان گردد. اين روشهاي درماني ممکن است هر کدام بتنهايي يا به صورت مکمل انجام شود. روشهاي جديد درمان و راههاي بهتر استفاده از روشهاي درماني موجود در کلينيکهاي تحقيقاتي مورد بررسي قرار گرفته.
چطور احتمال خطر را پايين بياورم؟
1. رژيم غذايي سالم و متعادل که حاوي مقدار کافي سبزيجات و ميوه مي باشد استفاده کنيد.
انجمن مبارزه با سرطان کانادا پيشنهاد ميکند که ازراهنماي تغذيه سالم کانادا استفاده کنيد. اين راهنما بين پنج تا ده وعده سبزيجات و ميوه را پيشنهاد مي کند.
2. سعي کنيد که فعاليت بدني خود را حفظ کنيد. بعضي از تحقيقات نشان ميدهد که انجام نرمش روزانه اثر محافظت کننده اي در برابرانواع سرطانها از جمله سرطان روده دارد. يک زندگي همراه با فعاليت بدني کافي و رژيم غذايي سالم و متعادل که حاوي مقدار کافي سبزيجات و ميوه مي باشد مي تواند شما را در برابرابتلا به سرطان روده محا فظت کند.
3. اگراحتمال بروز اين بيماري در شما بيشتر مي باشد و يا به دليل داشتن سابقه قبلي اين بيماري درخانواده نگران سلامتي خود هستيد بهتر لست که به طور منظم تحت کنترل و مراقبت پزشک باشيد.
4.
توضيحي در مورد آزمايشات
· ازمايش ديجيتالي رکتوم: پزشک با استفاده از دستکش نرم باانگشت قسمت انتهايي مقعد را بررسي مي کند تا از وجود هرگونه ضايعه مشکوک مطلع شود. اين آزمايش قسمتي از آزمايش ساليانه براي افراد بالاي 40 سال است.
· آزمايش :FOBT در اين آزمايش بمدت سه روز آزميش دهنده نمونه هاي مدفوع خود را جمع ميکند و سپس آزمايش کننده آنها را آزمايش مي کند تا وجود خونرا در آنها بيابد. در صورت مثبت بودن جواب پزشک دستور تکرار آزمايش را ميدهد.
· تست باريم با هوا: در اين تست باريم به بيمارخورانده مي شود واز طرف ديگر هوا هم وارد روده ميشود تا باريمها به جداره روده بچسبد و شکل جداره روده رامشخص کند. در اينصورت راديو لوژيست مي تواند تمامي جداره روده را ببيند. :blink:
· نمونه برداري: نمونه از سطح روده درزمان کولونوسکوپي يا سيگمودوسکوپي انجام مي شود.
ناراحتي هاي شايع بارداري و چند نكته ي تغذيه اي در رمضان
ناراحتی های شایع در بارداری
برخی از ناراحتی های شایع در بارداری کدامها هستند؟
نشانه های ناراحتی ناشی از حاملگی از هر زن به زن دیگر متفاوت است. موارد زیر برخی ناراحتی های شایع هستند. به هر حال هر مادری ممکن است نشانه های متفاوتی پیدا کند و یا ممکن است هیچ نشانه ای نداشته باشد.
تهوع و استفراغ
در حدود نیمی از حاملگی ها، زن حامله حالت تهوع و گاهی استفراغ را در سه ماهه اول بارداری تجربه می کنند. از آنجا که علائم بیماری صبح ها شدیدتر است، به این حالت بیماری صبحگاهی نیز گفته می شود. بعضی زنان ممکن است در تمام دوران حاملگی تهوع و استفراغ داشته باشند. علت بیماری صبحگاهی ممکن است به خاطر تغییرات هورمونی در دوران حاملگی باشد.
به نظر می رسد بیماری صبحگاهی با استرس، مسافرت و غذاهای خاص پر پروتئین و پرچربی تشدید شود. برای کاستن از علایم، کاهش حجم غذا و افزایش وعده های غذایی
می تواند کمک کننده باشد. رژیم غذایی غنی از کربوهیدراتهای کمپلکس (مانند گندم کامل، ماکارونی ، موز و سبزی های سبز برگ ) نیز می تواند از شدت تهوع بکاهد.
اگر استفراغ بسیار شدید است و باعث از دست رفتن مایعات و وزن می شود ممکن است، نشاندهنده وضعیتی به نام Hyper emesis gravidarum باشد. این بیماری می تواند باعث کم آبی بدن شود و نیاز به بستری برای دریافت مایعات و مواد غذایی از طریق رگ خونی را ایجاب کند. اگر دچار تهوع استفراغ مداوم یا شدید هستید به پزشک خود مراجعه کنید.
خستگی
از آنجا که بدن به میزان بیشتری کار می کند تا یک محیط مغذی برای جنین ایجاد کند، تعجبی ندارد که یک زن حامله احساس خستگی کند. در سه ماهه اول بدن با حاملگی تطابق می یاید و حجم خون و سایر مایعات بدن افزایش می یابد. گاهی وقتها عامل زمینه ای خستگی کم خونی است. کم خونی باعث کاهش اکسیژن حمل شده در جریان خون به وسیله گلبولهای قرمز است. با یک آزمایش خون ساده در اولین ویزیت پیش از تولد می توان به وجود آن پی برد.
هموروئید ( بواسیر )
با پیشرفت حاملگی به دلیل افزایش فشار در ناحیه انتهایی دستگاه گوارش و کف لگن و افزایش احتمال یبوست، در انتهای حاملگی هموروئید ( بواسیر ) مشکل شایعی است. پیش از آنکه برای رفع این مشکل از دارو استفاده کنید با پزشک خود مشورت کنید.
رگهای واریسی
رگهای واریسی که رگهای متورم و ارغوانی هستند در پاها و در اطراف ورودی واژن (مهبل) در اواخر حاملگی دیده می شوند. در بسیاری موارد، رگهای واریسی به وسیله افزایش فشار در پاها و رگهای لگن و به وسیله افزایش حجم خون ایجاد می شود.
سوزش سر دل و سوء هاضمه
سوزش سر دل و سوء هاضمه، که به وسیله فشار بر روده و معده (که به نوبه خود محتویات معده را به بالا و درون مری فشار می دهد) ایجاد می شود می تواند به وسیله خوردن غذا در حجم کمتر طی روز و پرهیز از دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا پیشگیری شود یا کاهش یابد.
خونریزی لثه
طی حاملگی با افزایش جریان خون ممکن است لثه ها حالت اسفنجی تری پیدا کنند که منجر به آسان تر شدن خونریزی از آنها می شود. یک زن حامله باید به مراقبت از دندانها و
لثه هایش ادامه دهد و برای بررسی منظم به دندانپزشک مراجعه نماید. این علامت معمولاً پس از حاملگی از بین می رود.
انحراف اشتها
انحراف اشتها (پیکا) اشتیاق نادر برای خوردن مواد غیر غذایی مانند خاک، سفال یا ذغال است. این اشتیاق می تواند نشاندهنده یک نقصان تغذیه ای باشد.
ورم/ احتباس مایعات
ورم ملایم در حاملگی شایع است اما ورم شدید و دائمی می تواند، نشاندهنده مسمومیت حاملگی ( یک وضعیت غیر طبیعی که به وسیله افزایش فشار خون ایجاد می شود) باشد. دراز کشیدن بر روی سمت چپ بدن، بالا گرفتن پاها و پوشیدن جوراب الاستیک و کفش راحت می تواند به برطرف شدن ورم کمک کند.
تغییرات پوستی
به دلیل نوسانات سطح هورمونی،شامل هورمونهای تحریک کننده رنگدانه ساز در پوست، لکه های قهوه ای کم رنگی در صورت، پیشانی و چانه ها ممکن است رخ دهد. به این مشکل ماسک حاملگی یا کلو آسما گفته می شود که غالباً مدت کوتاهی پس از زایمان از بین می روند.
رنگی شدن اطراف نوک پستانها نیز ممکن است افزایش یابد. بعلاوه معمولاً خط تیره ای در قسمت تحتانی شکم ظاهر می شود.
خطوط کشیدگی
علائم صورتی کشیدگی ممکن است در پوست شکم، پستانها، باسن و رانها ممکن است ظاهر شوند. این نشانه های کشیدگی به دلیل افزایش سریع وزن اتفاق می افتند و معمولاً پس از حاملگی ناپدید می شوند.
عفونتهای مخمری
یک خانم باردار، به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش ترشحات مهبلی، که به لکوره نیز معروف هستند، به عفونتهای مخمری مستعد تر است. این عفونتها با خارش و ترشح سفید و غلیظ از مهبل مشخص می شوند. عفونتهای مخمری به میزان زیادی قابل درمان هستند. همیشه قبل از آنکه درمانی برای این مشکل پیاده کنید با پزشک خود صحبت کنید.
بینی خونی یا محتقن
در طی حاملگی مخاط راههای تنفسی خون بیشتری دریافت می نماید که اغلب منجر به احتقان می شود. این احتقان غالباً باعث گرفتگی بینی یا خونریزی بینی می شود. به علاوه، رگهای خونی کوچک در بینی به دلیل فشار خون بالا به راحتی آسیب می بینند که منجر به خونریزی بینی می شود.
یبوست
افزایش فشار ناشی از حاملگی در راست روده و روده باریک می تواند با هضم و حرکات روده متعاقب آن تداخل کند. بعلاوه تغییرات هورمونی می تواند جریان هضم و جذب غذا و رسیدن آن به بدن را آهسته کند. افزایش دریافت مایعات، ورزش منظم و افزایش مصرف فیبر در رژیم روزانه برخی راههای مناسب برای پیشگیری از یبوست هستند. همیشه قبل از اینکه دارویی برای این مشکل دریافت نمایید با پزشک خود مشورت کنید.
کمر درد ( درد پشت )
از آنجا که وزن زن افزایش می یابد و تعادل او تغییر میکند، بر کمرش فشار می آید. مفاصل لگنی که برای آماده سازی تولد بچه شل شده اند نیز به فشار وارده به کمر کمک می کند. گرفتن وضعیتهای مناسب و روشهای بلند کردن وزنه طی حاملگی می تواند به کاهش فشار به کمر کمک کند.
سرگیجه
سرگیجه طی حاملگی یک مشکل شایع است. که میتواند از مسایل زیر ناشی شود.
1 کاهش فشار خون ناشی از فشار رحم بر رگهای اصلی
2 قند خون پایین
3 آهن خون پایین
4 حرکت سریع از وضعیت نشسته به ایستاده
خانم باردار برای پیشگیری از آسیب ناشی از افتادن در حملات سرگیجه، باید به آهستگی بایستد و به دیوار تکیه بزند.
سردرد
تغییرات هورمونی میتواند علت سردرد در حاملگی بخصوص در 3 ماهه اول باشد. استراحت، تغذیه مناسب و دریافت کافی مایعات می تواند به آرام کردن علائم سردرد کمک کند. همیشه قبل از اینکه دارویی برای این مشکل دریافت نمایید با پزشک خود مشورت کنید.
چند توصيه تغذيه‌اي سودمند براي ماه مبارك رمضان
فريضه روزه با هدف انسان‌سازي و نيل به مراتبي از تقوا و خويشتن يايي است. اين فريضه منافعي براي جسم و سلامت انسان دارد كه با رعايت نكات بهداشتي و تغذيه‌اي بهره بيشتري از روزه‌داري گرفته ميشود.
چند توصيه تغذيه‌اي براي بهتر سپري كردن ماه رمضان سودمند است.
1 - صرف غذا در 2 وعده افطاري و سحري صورت گيرد آنچه قرار است به عنوان افطاري و شام صرف شود همزمان البته با حجم كمتر صرف شود و در فاصله ميان اين وعده و غذاي سحر، آب و آشاميدني‌ها صرف شود. مصرف غذاي سحر براي همه به ويژه نوجوانان توصيه ميشود.
2 - به هنگام افطار، تغذيه با يك ماده غذايي مناسب مثل شير، خرما، فرني، چاي كمرنگ آغاز شود و از آشاميدن آب سرد در شروع افطار خودداري شود.
3 - غذاي افطار و سحر نبايد پر حجم باشد و حتي‌الامكان از مصرف غذاهاي پرچرب و ديرهضم خودداري شود در وسط غذا آب زياد نوشيده نشود زيرا سبب رقيق شدن شيره گوارشي و دشواري هضم ميشود اما در فاصله يك ساعت بعد از افطار تا نيم ساعت قبل از مصرف غذاي سحري، مقدار كافي آب نوشيده شود.
4 - مصرف سبزي ضد عفوني شده به هنگام افطار و ميوه در هنگام سحر توصيه ميشود. توصيه ميشود از مصرف تنقلات به مقدار فراوان جدا خودداري شود.
5 - نوجوانان حداقل يك ليوان شير يا معادل آن ماست ميل كرده و در ماه مبارك رمضان در غذاي افطارشان از گوشت، پنير و تخم‌مرغ استفاده كنند.
6 - نوجوانان دست كم به 7 ساعت خواب آرام احتياج دارند بنابراين توصيه ميشود شبها زودتر بخوابند تا هنگام سحر بتوانند با نشاط از خواب برخيزند و از بركات معنوي سحرهاي ماه مبارك بهره‌مند شوند.
7 - ساعات مطالعه و درس خواندن را طوري تنظيم كنيد كه بلافاصله پس از صرف غذا احساس گرسنگي زياد نكنيد.
8 - براي پيشگيري از يبوست مصرف سبزيجات به صورت پخته و خام، خودداري از مصرف چاي پررنگ، استفاده از غذاهاي ملين مثل خورشت آلو و كرفس و آشاميدن مقدار كافي آب البته نه همراه غذا بلكه در فاصله بعد از افطار سودمند است.
9- در ماه مبارك رمضان به بهداشت دهان و دندان بيشتر توجه شود. ماه مبارك رمضان فرصت خوبي براي ترك استعمال دخانيات است.
10 - از تغييرات ناگهاني و شديد در برنامه تغذيه در طول ماه مبارك رمضان خودداري شود؛ همچنين غذاهايي را كه به طور معمول براي شما ايجاد ناراحتي ميكنند در اين ايام مصرف نكنيد.
11 - هميشه و بخصوص در ماه مبارك رمضان به بهداشت مواد غذايي توجه كنيد و از مصرف مواد غذايي مشكوك غذاهايي كه به طور كامل طبخ نشده است و يا در خارج از يخچال نگهداري شده خودداري كنيد.
بیماری مشترك بین انسان و حیوان
بیماری مشترك بین انسان و حیوان
همه ساله از طريق رسانه هاي گروهي جهان شاهد پيامدهاي مهلك بيماري هاي مشترك انسان و حيوان و بحث پيرامون چگونگي آنها و پيشگيري و درمان آنها توسط متخصصان و نهادهاي پزشكي دنيا هستيم. بيش از سي سال است كه همه ساله كنگره هايي با شركت وزارتخانه هاي بهداشت و درمان، ادارات كل دامپزشكي، سازمان محيط زيست، شهرداري ها، مراكز تحقيقاتي دانشگاه ها و تشكل هاي غيردولتي و افرادي كه به نحوي باموضوع اين بيماري ها مربوط هستند در اغلب كشورهاي دنيا برگزار مي شود.
تاكنون اما، در ايران كه تقريبا در اغلب نقاط آن انواع بيماري ها با منشا حيواني سلامتي و جان ميليون ها شهرنشين و روستايي را تهديد مي كند، شاهد برگزاري چنين كنگره هايي نبوده ايم. خوشبختانه امسال روز ?? تير از سوي وزارت بهداشت و درمان، روز مبارزه با بيماري هاي قابل انتقال بين انسان و دام اعلام و مقرر شده تا چنانچه اولين همايش آن در سالن رازي تهران با شركت وزارت بهداشت و درمان، سازمان محيط زيست،وزارت كشور و تعدادي از محققان و استادان دانشگاهها موفقيت آميز بود، اين همايش همه ساله ادامه يابد. نگارنده از سال ?? با طرح دو شكايت در دادگاه از اشخاص و نهادهاي خاطي دست اندركار تامين بهداشت عمومي؛ و جلوگيري عملي از شيوع بيماري مسكوت گذارده شده سالمونلا كه از جدي ترين بيماري هاي قابل انتقال بين انسان و حيوان است، با متوقف ساختن خريد و فروش غيرقانوني آبزيان آلوده به باكتري هاي قابل انتقال به انسان مانند لاك پشت، مارآبي، سمندر و غيره؛ متوقف كردن تاكسيدرمي غيرمجاز وغيربهداشتي حيوانات وادار كردن سازمان محيط زيست به مجوزدار ساختن و نظارت بهداشتي بر مراكز نگهداري حيوانات وحشي و اطلاع رساني هاي گسترده درباره اين گونه مسايل از طريق رسانه هاي گروهي، عملا وارد گود مبارزه شده است. فعاليت هاي انجام شده كه در تسريع در تصميم گيري براي برگزاري همايش ياد شده در روز ?? تير ماه امسال نقش مهمي داشته، اميدوار است اين كنگره كه امسال احتمالا بيش از همايش نمادين نخواهد بود، در سالهاي آينده تبديل به كنگره هايي با شركت وزارت بهداشت و درمان، اداره كل دامپزشكي، سازمان محيط زيست، شهرداري ها، مراكز تحقيقاتي دانشگاه ها و تشكل هاي غيردولتي و افرادي كه به نحوي با موضوع اين بيماري ها مربوط هستند، شود كه در آنها نياز مبرم به منابع جامع و دقيقي از اطلاعات علمي مربوط به اين بيماري ها احساس شده و به تهيه فهرستي از اين بيماري ها توسط كميته هاي خدمات بهداشتي كنگره و تنظيم مقالاتي همراه با تاريخچه اي از موارد اين بيماري ها كه در بين افراد جامعه چه به طور حقيقي و چه به صورت مجازي ممكن است رخ دهد، بينجامدو با تماس مسوولان شوراي بهداشت عمومي و اداره دامپزشكي با نويسندگان و محققان اين مقالات مجموعه هاي مستقل و كاملي براي مقاصد آموزشي در دانشگاه ها، مراكز پزشكي و دامپزشكي، كاركنان خدمات بهداشت عمومي، پزشكان خانواده و افراد علاقه مند تهيه شده و در اختيار آنها قرار گيرد. اما تا برآورده شدن اين اميدها و آرزوها راه درازي در پيش است؛ پس امسال هم به فكر خود باشيم.
علت ها و معلول ها
يك تشكل غير دولتي زيست محيطي با سابقه تحقيقات پيرامون شناسايي نابساماني فرهنگي زيست محيطي شهري و روستايي ايران، يكي از علل اصلي بروز اين بيماري هاي مشترك را رفتار ستمگرانه انسان با حيوان تشخيص داده است؛ روابطي نه بر پايه نيازمندي واقعي انسان به كار حيوان و استفاده صحيح از حيوان و محصولات ميداني بلكه بر اساس بهره كشي غيرانساني و ظالمانه كه از تمايل به سودجويي مالي و به لذت بردن و خوشگذراني بي قيد و شرط انسان سرچشمه مي گيرد. حكومت بي حد و مرز انسان بر حيوان كه شامل كشتار بي رويه، بهره كشي غيرانساني از آنها در رشته هاي كشاورزي، حمل و نقل، تحقيقات پزشكي و آرايشي، پرورش يا نگهداري شكنجه آور آنها براي شكار يا استفاده از پوست آنها، بدرفتاري با آنها در سيرك ها و باغ وحش ها به منظور سرگرمي و تفريح و... بدترين ستم از ميان ستم هايي است كه در مجموع قلمروي زندگي انسان كنوني وجود دارد و انسان به اين ستم بيشترين بي تفاوتي و بي اعتنايي را نشان مي دهد زيرا اين ستمگري را خارج از چارچوب مناسبات بين خود و همنوعان خود مي داند و نمي داندكه بابت اين ستمگري ها چه بهاي هنگفتي را پرداخته و مي پردازد:
بيماري هاي مهلكي كه به شكنجه و مرگ او منجر مي شود حاصل شكنجه و مرگ هايي است كه خود باعث آن بوده است.
از آنجا كه شايع ترين قسم بيماري هاي قابل انتقال از حيوان به انسان نه تنها از طريق بيمار ساختن آنها و از طرق مختلف بلكه از دخالت مخرب انسان در چرخه زندگي و فعل و انفعالات طبيعي بين آنهانيز سرچشمه مي گيرد، نگارنده ارايه راهنماي ساده و عملي پيشگيري و جان بدر بردن از چند گونه اين بيماري ها كه به ويژه در فصل تابستان گريبانگير انسان مي شود- براي استفاده شهروندان بويژه تهراني ها- را به پرداختن به ساير موضوعات گسترده اين رشته كه از حوصله اين مقاله كوتاه خارج است، ترجيح داده است.
گربه و سگ، يا سوسك و موش: انتخاب كنيد
در سالي كه گذشت ?? تا ?? درصد بچه گربه هاي خانگي و ولگرد از بيماري Cat flu كه گربه هاي زير ? سال به آن مبتلا مي شوند و به هيچ وجه قابل سرايت به انسان نيست، تلف شده اند. ميزان تلفات بچه گربه هايي كه از ?? تا ?? گربه خياباني كه تحت نظر و مورد تحقيق نگارنده قرار داشته متولد شده اند صد درصد بوده است. با آنكه در سال هاي گذشته طرح چند نهاد دولتي براي كشتار گربه هاي تهران توسط گروه مهرايران وانجمن حمايت از حيوانات خنثي شد، از آنجا كه نيمي از گربه هاي بالغ خانگي و ولگرد همه ساله در اثر تصادف باخودروها در خيابان از بين مي روند، در سال آينده تهران دچار كمبود جدي گربه ها در سطح شهر بوده، مورد هجوم سوسكها و جوندگان موذي كه طعمه هاي اصلي گربه هاي خانگي و ولگرد هستند، قرار خواهيم گرفت.
پس به نفع شما و خانواده شما است كه در خانه گربه داشته باشيد و بيشتر مواظب تغذيه و بهداشت او باشيد.
در خانه اي كه گربه هست، علاوه بر موش و سوسك، حتي مگس و زنبور نيز نخواهيد يافت.
اين خانه احتياجي به سمپاشي ندارد.
چنانچه برخي افراد خانواده شما يا همسايگانتان حيوان دوست نيستند، فوايد وجود گربه ولگرد در خيابان خود را كه معضل جوندگان وحشرات موذي در سطح محله را حل مي كنند برايشان توضيح دهيد. كافي است بگوييد سوسك هايي كه در زيرزمين ها و گذرگاه هاي فاضلاب و پشت كابينت ها و درون ديوارها و زيركفپوش هاي منازل شما به سرعت توليد مثل مي كنند، تا ??? روز زنده مي مانند و به اكثر سموم شيميايي مقاوم شده اند، حامل ?? گونه باكتري بيماري زا و كشنده كه باعث عفونت هاي روده اي، تب تيفوئيد، سل، وبا، جذام، طاعون، اسهال خوني، عفونت مجاري ادراري، تب نخاعي، ذات الريه، ديفتري، تب مالت، مشمشه، وباي مرغي، سياه زخم، كورك و آبسه ها، آسم، قارچ هاي پوستي و... هستند كه تماس تصادفي مايع متعفن دهانشان و ترشحات بدن شان با سطوح ، براي پخش همگي اين باكتري ها كافي است. كافي است بگوييد كه گربه ها- شكارچيان طبيعي اين سوسك ها- كه همانند آنها در شب فعالند، با عادت دفن كردن مدفوع خود در خاك و ليسيدن مداوم اندام خود پاكيزه ترين پستانداران دنيا هستند.
با وجود هشدار مكرر گروه هاي زيست محيطي و متخصصان آگاه، كشتار سگ هاي ولگرد در ده سال گذشته باعث ازدياد سرسام آور موش هاي بزرگ جثه در سطح شهر شده اند. اين موش ها در غياب شكارچيان اصلي خود در مراكز دفع زباله ها در اطراف شهر ديگر دشمن طبيعي نداشته و به سرعت تكثير مي شوند. ساليانه مبالغ هنگفتي بابت پروژه هاي نه چندان موفق موش كشي صرف مي شود. اين در صورتي است كه در كشورهاي ديگر مانند چين و تركيه سگ هاي ولگرد را براي مبارزه طبيعي با موش ها نگه مي دارند و در كشورهاي پيشرفته تر از طريق پروژه هاي تربيتي كم هزينه، كارآيي آنها را در مبارزه با اين جوندگان در شهر و روستا بالا برده اند. پس:
اگر در محله خود هنوز گربه يا سگ هاي ولگرد داريد آنها را پاسدار سلامت خود بدانيد و از دادن غذا به آنها دريغ نورزيد. آنها را از خود نرانيد و مهرباني كردن به آنها را از دور يا نزديك به كودكان خود بياموزيد.
غذاهاي مانده خود را شب ها در ظروف يكبار مصرف در محلي مناسب مثل حياط يا باغچه يا در كنار كيسه هاي زباله قرار دهيد.
اگر آنها در زيرزمين ها يا شوفاژخانه هاي شما بچه آوردند (از قديم گفته اند در خانه اي كه اينها بزايند، بركت به آن خانه رو خواهد آورد) آنها را نيازاريد و جابه جا يا طرد نكنيد.
اگر حيوان مصدومي در خيابان ديديد او را به حال خود رها نكنيد. او را در جاي امني نگهداري كنيد و از دامپزشك كمك بگيريد.
متاسفانه بعضي از اعداد مفقود گشته اند ...
آنفولانزاي مرغي يا طيور بيمازري بسيار خطرناك
آنفلوانزاي طيور يكي از مهمترين بيماريهاي تنفسي طيور است كه عفونت هاي شديدي را ايجاد كرده و خسارات اقتصادي سنگيني را به صنعت مرغداري در سرتاسر دنيا وارد نموده است . اين ويروس واجد 3 تيپ A, B, C ميباشد كه تيپ B,c فقط در انسان و تيپ A اين ويروس ها در انسان، خوك، اسب و در بسياري از گونه هاي پرندگان بيماريزا ميباشد. تيپ A داراي زير گروههاي H1 تا H15 ميباشد كه در پرندگان همه زير گروههاي H1 تا H15 مشاهده اما در انسان بيشتر زير گروههاي 1 و 2 و3 و 5 و7 ديده شده است كه بين انسان و طيور مشترك ميباشند. زير گروههاي H5 و H7 غالباً در طيور بشدت بيماريزا ميباشند و منجر به تلفات سنگيني در گله ها ميگردند و بعضاً نيز مشكل و عوارض و تلفاتي را در انسان ايجاد مينمايند از نيمه دوم قرن گذشته تا كنون بيش از20 مورد واگيري با زير گروههاي H7 و H5 در طيور و ماكيان رخ داده است مانند واگيريهاي سالهاي 1924، 1929، 1983 آمريكا، سال 1994 پاكستان، سال 1995 مكزيك، واگيريهاي سالهاي 1976، 1985، 1992، 1994 استراليا، سال 1997 هنگ كنگ، واگيري سالهاي 1997 و 1999 ايتاليا، سال 1997 ماكيان هنك كنگ (منجر به عبور ويروسهاي H5n1 از سد بين گونه اي انسان شده و موجب مرگ 5 كودك گرديد) سال 2003 هلند و بلژيك و بالاخره اواخر سال 2003 و اوايل سال 2004 به كشورهاي خاور دور كه موجب مرگ 22 انسان گرديد.
گزارش هايي از عفونت هاي آنفلوانزا طيور در ماكيان در چندين كشور از جمله امريكا، بلژيك ، اسكاتلند، ايتاليا، شوروي سابق، استراليا، هنك كنگ فرانسه، انگلستان، مجارستان، ايرلند، كانادا گزارش گرديده كه اين امر نشان دهنده وجود يك چرخه ويروس در بين پرندگان در سراسر دنيا ميباشد. در ايران بيماري آنفلوآنزاي طيور در تير ماه سال 1377 با تحت تيپ H9n2 بروز نمود كه اين تحت تيپ در گروه غير بيماريزا و يا نه چندان بيماريزا طبقه بندي گرديده و براي انسان نيز مخاطره اي نداشته اما بهر حال اين بيماري خسارات اقتصادي هنگفتي را بر صنعت طيور تحميل نمود و در نهايت، با تلاش هاي انجام گرفته و اقدامات پيشگيرانه از سوي سازمان دامپزشكي كشور اين سازمان موفق به كنترل بيماري در سطح كشور گرديد. در مورد رخداد اخير بيماري در كشور هلند كه با ويروس آنفلوانزاي H7n7 به وقوع پيوست دولت هلند سريعاً اقدام به معدوم سازي كليه گله هاي مشكوك به آلودگي و گله هاي آلوده نموده و حدود 770 ميليون يورو به عنوان خسارت به پرورش دهندگان غرامت پرداخت كرد.آخرين مورد واگيري آنفلوانزا، شيوع سويه H5n1 در كشورهاي آسياي جنوب شرقي در اواخر سال 2003 و اوايل سال 2004 شامل تايلند، ويتنام، چين، كره جنوبي، ژاپن، لائوس، اندونزي و ...در بين ماكيان و اردك بوده كه منجر به تلفات و حذف 100 ميليون قطعه پرنده گرديداين سويه همچنين تا بحال باعث مرگ 22 نفر انسان در تايلند و ويتنام شده است. در حال حاضر هيچ نوع واكسني عليه سويه H5n1 شايع در آسياي جنوب شرقي وجود ندارد. علت شيوع جهاني اين بيماري، تنوع وسيع ميزباني اين ويروس ميباشد بطوريكه بسياري از گونه هاي اهلي و وحشي پرندگان توسط ويروس آنفلوانزا آلوده ميگردند در بسياري از پرندگان از قبيل بوقلمون، طيور، مرغ شاخدار، كبك خاكستري، بلدرچين، غاز، يلوه، قرقاول، اردك ، قو، حواصيل و همچنين از پرندگان زينتي از جمله مينا، طوطي، سهره جدا گرديده پرندگان آلوده، ويروس را از طريق مجاري تنفسي، ملتحمه چشم و مدفوع دفع مينمايند بدين جهت احتمالاً نحوه انتقال ويروس به دو روش انتقال مستقيم بين پرندگان آلوده و حساس و نيز انتقال غير مستقيم شامل ذرات آئروسل و يا وسايلي كه در معرض آلودگي به ويروس هستند صورت مي گيرد. از آنجايي كه پرندگان مبتلا مقادير زيادي از ويروس را توسط مدفوع خود دفع ميكنند بنابراين آلوده شدن آب، دان، تجهيزات، سيلوي دان، قفس ها، لباس ها، وسايط نقليه و حشرات با مواد دفعي باعث پخش و انتشار ويروس ميگردد. از اينرو انتقال ويروس ها به مناطق ديگر توسط افراد، سرويس هاي تهيه و توزيع مواد و تجهيزات به سهولت انجام مي گيرد. بطور كلي منابع اصلي آلودگي طيور شامل 1- گونه هاي مختلف پرندگان اهلي 2- پرندگان زينتي 3- پرندگان وحشي 4- ساير حيوانات ميباشند كه در بين گروههاي نامبرده پرندگان وحشي عمده ترين منبع آلودگي براي طيور اهلي بوده بخصوص در اين گروه مرغان آبي مهاجر از نقش بسزايي برخوردارند. از علائم بيماري در طيور ميتوان از كاهش فعاليت، بي اشتهايي، لاغري مفرط، افت توليد و علائم خفيف تا شديد تنفسي شامل سرفه، عطسه، ترشح زياد اشك، ادم در سر و صورت و اختلالات عصبي و اسهال نام بردكه هر يك از علائم فوق ممكن است به تنهايي يا به صورت مجموعه اي از علائم بروز نمايند واگيري و تلفات بسته به سويه ويروس و سن ميزبان متفاوت است بطوريكه در واگيريهاي با ويروس هاي با بيماريزايي بالا واگيري و تلفات به 100 درصد هم ميتواند برسد. بمنظور پيشگيري و كنترل ويروس بايد به منابع انتقال دهنده ويروس توجه نمود عمده ترين منبع ويروس براي پرندگان، ساير پرندگان آلوده ميباشند لذا رعايت موارد قرنطينه اي و بيوسكيوريتي كه اولين خط دفاعي در مقابل هر بيماري عفوني ميباشد بمنظور مقابله با ويروس از اهم موارد ميباشد بر اين اساس پيشگيري از عفونت با ويروس آنفلوانزا شامل جدا كردن پرندگان حساس از پرندگان آلوده و دور نگه داشتن پرندگان حساس از ترشحات و محتويات دفعي پرندگان آلوده ميباشد كه اينگونه عفونت ها ميتوانند بوسيله‌آلودگي تجهيزات، وسائط نقليه، وسايل تلقيح و مايه كوبي، دان، آب و غيره جابجا شوند. تصميم به ريشه كني بر اساس طبيعت، ابعاد مشكلات و خصوصيات بيولوژيكي متفاوت ميباشد كه بدين منظور حذف يك منبع عفوني از جمله مزارع عفوني و آلوده و همچنين پرندگان زينتي و زنده موجود در فروشگاههاي پرندگان زنده الزامي ميباشد تصميم گيري در خصوص استفاده از واكسن در واگيري هاي ويروسي كه بيماريزايي بالايي دارند در كشورهاي مختلف متفاوت است.
ضمناً با توجه به شيوع بيماري انفلوانزاي فوق حاد در آسياي جنوب شرقي و پاكستان مواردي به شرح زير جهت برخورد با بيماري مذكور در سازمان دامپزشكي انجام شده است.
1- تشكيل ستاد آنفلوانزا با عضويت سازمان دامپزشكي كشور، وزارت جهاد كشاورزي (معاونت امور دام)، دامپزشكي ارتش، سازمان حفاظت محيط زيست، ناجا، وزارت بهداشت و ساير ارگانهاي مربوطه
2- برقراري مقررات شديد در مورد واردات هر گونه پرنده و فرآورده هاي طيور از مبادي ورودي كشور
3- محدوديت جابجايي طيور زنده در داخل كشور
4- پيگيري سياست معدوم سازي در صورت تشخيص هر گونه كانون مشكوك و آلوده
5- پيگيري تصويب اعتبار جهت تإمين خسارات ناشي از معدوم كردن كانونهاي فوق
6- تشكيل سمينار آنفلوانزا جهت توجيه مسئولين فني و مسئولين طيور و آزمايشگاههاي بخش دولتي
7- تشكيل جلسات توجيهي جهت مديران كل استانها
8- صدور اطلاعيه هاي بهداشتي از طريق رسانه هاي گروهي ادارات كل دامپزشكي استانها به توليدكنندگان و واردكنندگان و ...
9- تشكيل جلسات متعدد فني با حضور نمايندگان بخش خصوصي، دانشگاهها، مؤسسه رازي و ...
10- تشديد مقررات بهداشتي قرنطينه اي در مزارع پرورش طيور
11- طراحي و چاپ پوستر و بروشور آموزشي
12- تعيين يك بخش ويژه در داخل سازمان بعنوان دفتر ستاد آنفلوانزا جهت اطلاع رساني و اطلاع گيري و پيگيري لازم
پندارها و باورهای غلط درباره اچ.آی.وی/ ایدز کدامند؟
زندگی و کار در کنار افراد مبتلا برای ما خطرناک است. خطر ایدز من/ فرزندم / خانواده ام را تهدید نمی‌کند. اگر کسی برای برقراری روابط جنسی تا ازدواج صبر کند امل است. اگر مردی تنها با همسر خود روابط جنسی داشته باشد بی عرضه است. همبستر شدن با یک دختر باکره بیماری آمیزشی را درمان میکند. صحبت با فرزندان در مورد روابط جنسی یا مزایای کاندوم آنها را تشویق به تجربه میکند. اچ.آی.وی/ایدز فقط تن فروشان شهرها را میکشد. ایدز فقط بیچاره‌ها و افراد مطرود جامعه را مبتلاء میکند. فقط مردان هم جنس باز مبتلا به HIV میشوند. اچ.آی.وی/ایدز بیشتر به مردان ختنه نشده آسیب میرساند. رابطه جنسی تا هنگامی که شریک جنسی قوی و سلامت به نظر میرسد، بی خطر است. افراد مبتلاء قصد انتقام از جامعه را دارند. عمده افراد مبتلاء گناهکارند. اچ.آی.وی/ ایدز به‌وسیله پشه منتقل میشود. رابطه جنسی یک مسئله طبیعی است که مانند غذا لذت بخش است. ما نمی‌توانیم شهوت جنسی را مهار یا متوقف کنیم زیرا مربوط به احساسات است. رمالان و طبیبان سنتی می‌توانند یک داروی گیاهی تهیه کنند که اگر قبل از رابطه جنسی استفاده شود میتواند از انتقال ویروس HIV جلوگیری کند. افراد مبتلا به ایدز افرادی مسحور یا نفرین شده اند. اچ.آی.وی/ ایدز نفرین شیطان است. میتوان تمام خون آلوده شده را عوض کرد و بدن شخص مبتلا را با خون تازه و سالم پر نمود. رابطه جنسی با یک باکره بیماری را درمان میکند. برخی می‌توانند با دعا اچ.آی.وی / ایدز را شفا دهند. رابطه جنسی با یک کودک ایدز را درمان میکند.
بر اساس یافته‌های علمی همه باورهای فوق نادرست اند و باید از آنها بپرهیزیم
چگونه تشخیص میدهند فردی مبتلاء به اچ.آی.وی/ایدز است؟
موقع مواجهه با عفونت، دستگاه دفاعی بدن پادتن‌هایی تولید میکند که در خون گردش و به عوامل بیماری‌زا حمله میکنند. پادتن‌ها بر بسیاری از عوامل بیماری‌زا غلبه میکنند اما در مورد اچ.آی.وی با این که پادتن‌ها تولید میشوند ولی نمیتوانند از تکثیر ویروس جلوگیری کنند و فقط وجود آنها در خون برای تشخیص ابتلاء بکار میرود. نکته مهم آن است که هیچ آزمونی نباید بدون مشاوره قبل و بعد آزمایش انجام شود. چون تفسیر نتیجه آزمایش کاری تخصصی است و فشار روانی نتیجه مثبت را هیچ فردی نمی‌تواند در تنهایی تحمل کند.
آزمایشهای اچ.آی.وی کدامند؟
الف) آزمایشهای پادتن اچ.آی.وی
۱)آزمایش الیزا (ELISA) آزمایشی حساس که آزمون استاندارد در کشور ما برای غربالگری خون و فرآورده‌های خونی و نیز افرادی است که می‌خواهد از وضعیت اچ.آی.وی خود آگاه شوند. این آزمایش ممکن است بصورت کاذب نتیجه مثبت گزارش کند.
۲)آزمایش سریع (Rapid) آزمایشی که در برخی کشورها موجود است ولی انجام آن بطور خودسرانه توصیه نمیشود چون دقت آن کمتر از آزمایش الیزای استاندارد است.
۳)آزمایش وسترن بلات (Western Blot) آزمایشی که دقت بیشتری از الیزا دارد و برای تأیید نتیجه مثبت آن بکار میرود. در کشور ما فقط در آزمایشگاه‌های سازمان انتقال خون با معرفی از کلینیک‌های مشاوره بیماریهای رفتاری یا پزشکان انجام می‌گیرد.
ب) آزمایشهای سنجش خود ویروس
۱)HIV PCR پی.سی.آر وجود ژنهای ویروس را در نمونه خون بررسی میکند. برای تأیید وجود ویروس از آن استفاده میکنند اما گران است.
۲) Viral Load سنجش بار ویروس که در آن تعداد ذرات ویروس را در یک میلیمتر مکعب خون می‌سنجند. برای تعیین شدت عفونت اچ.آی.وی بکار میرود و بسیار گران است.
چرا آزمایش‌ها در چند مرحله انجام میشود؟
به دلیل مسائل علمی پیرامون توان تشخیصی آزمایش‌ها و نیز مسائل اخلاق حرفه‌ای و قانونی، آزمایش پادتن اچ.آی.وی در کشور ما در دو مرحله انجام میشود در مرحله اول که الیزا است، نتیجه مثبت نشان میدهد که فرد به احتمال زیاد مبتلاء به ویروس شده است، سپس به فاصله چند روز آزمایش الیزای دوم و وسترن بلات انجام میشود تا نتیجه مثبت نخستین را تایید کند. اگر نتیجه آزمایش دوم پادتن اچ.آی.وی مثبت درآید فرد مبتلا به اچ.آی.وی در نظر گرفته میشود و اصطلاحاً به او اچ.آی.وی-مثبت می‌گویند. اما اگر نتیجه آزمایش دوم پادتن اچ.آی.وی منفی درآید (مانند گلاره)، لزوماً به معنی آن نیست که او اچ.آی.وی-منفی است چون گاهی مدتی طول میکشد تا بدن بتواند پادتن تولید کند. این دوره را دوره پنجره می‌گویند. بنابراین لازم است این فرد شش ماه بعد آزمایشهای پادتن اچ.آی.وی را تکرار کند تا به شرطی در این مدت رفتارهای پرخطری هم نکرده باشد، از اچ.آی.وی-منفی بودن خود مطمئن شود.
من نمی‌خواهم کسی بداند من آزمایش اچ.آی.وی می‌دهم، آیا ممکن است؟
آزمایش اچ.آی.وی باید تنها با کسب رضایت آگاهانه فرد و داوطلبانه انجام شود که این رضایت در طول مشاوره قبل از آزمایش بدست می‌آید، وقتی شخص کاملاً مفاهیم آزمایش و گرفتاری‌های آن را و نیز تأثیرات ناشی از نتیجه را بر زندگی خود درک کرده باشد. همچنین نتیجه آزمایش محرمانه تلقی میگردد و فقط به خود شخص داده میشود (یا در صورت بستری بودن به پزشک او). همچنین اگر افراد از طریق مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری به آزمایشگاه ارجاع داده شوند، معرفی آنان بدون نام و به صورت شماره کد خواهد بود تا هویت آنان فاش نگردد.
چه زمانی بعد از رفتار خطرناک بایستی آزمایش اچ. آی. وی. داد؟
اولین آزمایش 8 هفته بعد از رفتار خطرناک
تکرار آزمایش 6 ماه بعد از رفتار خطرناک
(به شرط پرهیز از تکرار رفتارهای پرخطر)
چرا آزمایش اچ.آی.وی اجباری نمیشود (برای ازدواج، ورود به کشور و...)؟
همان گونه که گفته شد انجام آزمایش تنها پس از مشاوره منطقی است و از طرفی با در نظر گرفتن دوره پنجره که در آن علیرغم وجود ویروس در بدن، نتیجه آزمایش منفی خواهد بود، اجبار افراد در مکان یا زمانی خاص به انجام آزمایش معقول، به صرفه و کارآمد نیست.
اگر برای اطلاع از صحت مزاج از پزشک بخواهم آزمایش بنویسد، اچ.آی.وی هم بررسی میشود؟
آزمایش اچ. آی. وی. به جز در موارد خاصی، جزو آزمایشهای ازپیش‌مشخص پزشکی جهت وارسی کامل نیست. بایستی که در برگه دقیقاً نام آزمایش اچ. آی. وی ذکر شود تا آزمایشگاه آن را انجام دهد. در صورتی که تمایل به انجام آزمایش اچ.آی.وی دارید، بایستی دقیق آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
زندگی با اچ.آی.وی چگونه است؟
افرادی که مبتلا به اچ.آی.وی هستند تا سالها می‌توانند به راحتی به زندگی عادی خود و اشتغال مثمر ادامه دهند و با مصرف داروهای موجود سالها با حفظ سلامت زنده بمانند، هر چند اچ.آی.وی در بدنشان ریشه کن نخواهد شد. البته فشار روانی، اجتماعی و ضعف جسمی و اقتصادی آنها را آسیب‌پذیر میکند. آنچه آنها نیاز دارند تأمین دارو، خدمات مشاوره‌ای و درمانی، حمایت و پرهیز از سوءظن و انگ و تبعیض است. آنان را از خود طرد نکنیم و اجازه دهیم زندگی کنند. مسئولان سیاسی و شخصیت‌های مذهبی و اجتماعی می‌توانند نقش مهمی در رفع انگ و تبعیض و تدارک خدمات لازم داشته باشند.
چرا جنین خانم باردار اچ.آی.وی-مثبت را از بین نمی‌برند؟
گرفتن حق حیات جنین از نظر اخلاق پزشکی ممنوع است مگر موجب به خطر افتادن سلامت مادر یا جنین باشد. در مورد اچ.آی.وی با توجه به اینکه با داروهای موجود و پرهیز از شیردهی مادر مبتلاء میتوان در بیش از ۷۰-۹۵ درصد از ابتلاء فرزند پیشگیری کرد لزومی به سقط جنین نیست. (به شرطی که مادر تحت درمان، حمایت و مراقب کافی در کلینیک بیماریهای رفتاری یا مراکز مشاوره مشابه باشد) پس از تولد در شش هفتگی و ۱۸ ماهگی آزمایشهای اچ.آی.وی برای مشخص شدن وضعیت ابتلاء کودک انجام خواهد شد.
آیا افراد اچ.آی.وی مثبت می‌توانند ازدواج کنند؟
ازدواج حق طبیعی و فطری هر انسان است و منع قانونی و طبی در این زمینه وجود ندارد. اما باید قبل از اقدام به ازدواج طرفین به طور کامل از واقعیت‌های بیماری آگاه شوند و آموزش‌ها و مشاوره‌های متعدد روانی، حمایتی و پزشکی بگیرند. همچنین لازم است در تمام آمیزشهای جنسی از کاندوم لاتکس استفاده کنند تا ویروس از یکی به دیگری سرایت نکند. به همین دلیل توصیه میشود قصد بچه دار شدن نکنند. حتی اگر هر دو زوج اچ.آی.وی مثبت باشند لازم است این امر را رعایت کنند چون ویروس اچ.آی.وی زیرگونه‌های مختلفی دارد و سرایت یک زیرگونه جدید به فرد به او آسیب بیشتری میرساند. استفاده از سایر روشهای پیشگیری از بارداری به غیر از کاندوم به ایشان توصیه نمیشود و این ربطی به شدت ابتلاء آنان ندارد.
در چه مواردی لازم است برای مشاوره و آزمایش به کلینیک‌های بیماریهای رفتاری مراجعه کنیم؟
در صورتی که شما سابقه انجام هر کدام از رفتارهای خطرناک زیر را داشته اید
(تماس جنسی حفاظت نشده= رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا مهبلی بدون استفاده صحیح از کاندوم لاتکس)
استفاده از سوزن و سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی (حتی برای یک بار)
ابتلاء به بیماریهای آمیزشی (مثل سوزاک، سیفلیس، تبخال و زگیل تناسلی)
با فرد آلوده به ویروس اچ. آی. وی. تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد تزریق کننده مواد مخدر (حتی همسر) تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه ابتلاء به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
بدون اطلاع از سابقه ابتلاء فردی به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه روابط جنسی با مردان یا زنان دیگر تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه روابط جنسی با نوع همجنس تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید. (بویژه اگر رابطه بین دو مرد بوده و در این رابطه وی مفعول بوده باشد.)
با فردی که در نواحی پر خطر زندگی میکند یا قبلا زندگی می‌کرده، تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته‌اید. (مناطقی که در آن آمار میزان افراد آلوده به ویروس اچ.آی.وی در عموم مردم یا گروه‌های خاص زیاد میباشد. مثلاً بعضی کشورهای جنوب صحرای افریقا، کشورهای آسیای مرکزی مانند اوکراین، بلاروس، و تایلند و نیز کشورهایی که تن فروشی کنترل نشده رواج دارد مانند جمهوری آذربایجان، افغانستان، امارات عربی متحده، عراق و ناحیه خلیج فارس)
استفاده از مشروبات الکلی یا مواد (تریاک، هروئین، اکستاسی، حشیش، گرس و ....) بویژه در مهمانی‌های مختلط
سابقه مورد تجاوز و سوء استفاده جنسی قرار گرفتن
سابقه دریافت خون و فراورده‌های آن (به ویژه قبل از ۱۹۸۵ در سراسر جهان)
سابقه ازدواج موقت بویژه اگر طرف مقابل سابقه ازدواج‌های متعدد داشته است.
اگر همسر(یا شریک جنسی تان) تان سابقه اعتیاد، زندانی شدن، اقامت طولانی مدت یا متناوب دور از شما بویژه خارج کشور دارد.
اگر به صورت اتفاقی و ناشناس یا در ازای پول یا کالا اقدام به تماس جنسی محافظت نشده با کسی کرده اید.
چرا مشاوره ضروری است؟
تداوم و همیشگی بودن عفونت اچ.آی.وی، بروز مشکلات روانی قبل از آزمایش و در دوره انتظار آماده شدن جواب، بروز مشکلات روانی و عاطفی بدنبال ابتلاء، وجودمشکلات اجتماعی بدنبال ابتلاء، اطلاع رسانی درراستای کاهش رفتارهای پرخطر و توصیه به رفتارهای سالمتر
در اولین مشاوره چه می‌گذرد؟
- گفتگودرموردجریان مشاوره ومحرمانه بودن آزمایش ورازداری - گفتگو درمورد راههای انتقال وپیشگیری - گفتگودرموردمعنای آزمایش مثبت ومنفی- نتیجه بینابینی، - گفتگو درباره معنای دوره پنجره، نتیجه مثبت کاذب، منفی کاذب - پرسش وپاسخ مستقیم برای دلیل انجام آزمایش - گفتگو در مورد استرس ناشی از نتیجه آزمایش و واکنشهای احتمالی - گفتگو در مورد پیامدهای اجتماعی و خانوادگی - کمک به فرد درتصمیم گیری برای انجام آزمایش - گفتگو در مورد راههای کاهش آسیب - قرار برای ملاقات بعدی
در کلینیک‌های بیماریهای رفتاری چه خدماتی ارائه میشود؟
مشاوره قبل و بعد از آزمایش، مشاوره روانشناختی و جلسات گروه درمانی، مشاوره و معاینات پزشکی، مشاوره و خدمات ترک اعتیاد و کاهش آسیب، خدمات مددکاری، پیگیری سلامت مبتلایان و تجویز دارو در موارد ضروری، انجام معاینات و مشاوره‌های تخصصی (روانپزشکی، چشم پزشکی، عفونی و ...) یا ارجاع به مراکز تخصصی معتبر، در بعضی مراکز برگزاری جلسات آموزشی، گفتگو، موسیقی درمانی و برخی خدمات دیگر
منابعی برای اطلاعات بیشتر
در این فهرست سعی شده است منابع معتبر و عمدتاً به زبان فارسی معرفی شوند
کتاب‌ها
ایدز: ضمیمه زیست شناسی، سال اول دبیرستان (وزارت آموزش و پرورش)
جوانان و اچ‌آی‌وی-ایدز؛ فرصتی در بحران (مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت با همکاری یونیسف)
ایدز و بیماریهای مقاربتی (انجمن تنظیم خانواده جمهوری اسلامی ایران)
جنبه‌های پزشکی، بهداشتی و اجتماعی اچ.آی.وی/ایدز (وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی)
فیلم‌ها و چندرسانه‌ای‌ها
VCD متولد ایدز (مؤسسه رسانه‌های تصویری)
CD مولتی مدیای اچ.آی.وی/ایدز (گروه کاری اچ.آی.وی/ایدز سازمان ملل متحد در ایران)
VCD زنان رهبر تحول هستند (گروه کاری اچ.آی.وی/ایدز سازمان ملل متحد در ایران)
VCD ایدز، ساخته سعید ابوطالب
مجموعه آموزشی تلویزیونی ایدز (محصول شبکه دوم سیما ۱۳۸۰)
ايدز مگه همون اچ آي وي نبود ؟!
ایدز یا نشانگان نقص اکتسابی ایمنی در اثر ویروسی به نام HIV (ویروس نقص ایمنی انسان) به‌وجود می‌آید.
از زمان آلوده شدن بدن به HIV تا بروز ایدز ممکن است ۶ ماه تا ده سال و یا بیشتر طول بکشد در این مدت گرچه فرد به ظاهر سالم به نظر میرسد، اما ناقل بیماری است و میتواند افراد دیگر را آلوده کند. AIDS مخفف عبارت «نشانگان نقص ایمنی اکتسابی» به زبان انگلیسی است. بر اثر تخریب یاخته‌های دستگاه ایمنی بدن ناشی از اچ آی وی، برخی بیماریها و عفونتها فرصت مبتلاء کردن انسان را پیدا میکنند که موجب نشانه‌ها و علائم متنوعی در بدن میشود. برخی از این نشانه‌ها اولین بار در سال ۱۹۸۱ میلادی در افراد بالغ جوانی دیده شد که دچار نقص‌های ایمنی مادرزادی نبودند و این تعجب پزشکان را برانگیخته بود. به همین لحاظ مجموعة این علائم را «نشانه‌های نقص ایمنی اکتسابی» یا ایدز نام نهادند، چون نمی‌توانستند آن را به بیماری مشخصی نسبت دهند و هنوز اچ.آی.وی شناخته نشده بود. بنابراین ایدز مرحله‌ای است که اچ.آی.وی مدتها (چندماه تا چند سال) در بدن حضور داشته و موجب تخریب اکثر یاخته‌های دستگاه دفاعی بدن شده است و فرد مبتلاء مستعد بروز بیماریهای عفونی، سرطانها و مشکلات دیگر میگردد.
اهمیت
اچ.آی.وی/ایدز معضلی پزشکی-بهداشتی است که ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن بسیار گسترده‌اند. از آغاز کشف اولین مبتلایان آن در خرداد سال ۱۳۶۰ تاآواخر سال ۱۳۸۳ در سراسر جهان بیش از ۶۳ میلیون نفر مبتلا شده‌اند و ۲۳ میلیون نفر فوت کرده‌اند. در حدود نیمی از کسانی که دچار ایدز هستند قبل از ۲۵ سالگی آلوده شده‌اند و بدون دارو اغلب قبل از ۳۵ سالگی می‌‌میرند. هر روز ۱۴۰۰۰ نفر جدید به مبتلایان اضافه میشود که نیمی زن هستند و نیز نیمی ۱۵ تا ۲۵ ساله هستند. زنان و دختران به دلائل زیستی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیش از مردان در معرض خطر ابتلاء و آسیب ناشی از ایدز هستند. در کشور ايران تعداد افراد مبتلای ثبت شده ۱۱۹۳۰ نفر تا اول فروردین ماه ۱۳۸۴ است که در طی ۳ سال گذشته بیش از دو و نیم برابر شده است، و رشدی لگاریتمی از خود نشان میدهد. تخمین زده میشود که بین ۶۰ تا ۱۲۰ هزار نفر مبتلای ناشناخته در ايران حضور داشته باشند. بنابراین لازم است همه و به ویژه نوجوانان و جوانان آموزشهایی در راستای پیشگیری ببینند چون تاکنون واکسن و یا علاج قطعی برای این مشکل کشف نشده است و در آینده نزدیک نیز امکان‌پذیر نیست.
راههای انتقال
اچ آی وی در مایعات داخلی و مترشحه بدن انسان مبتلاء (بجز عرق و تا حدودی بزاق) وجود دارد، اما فقط از راه آمیزش جنسی، تبادل خون یا فرآورده‌های آن و از مادر مبتلاء به جنین قابل سرایت از فردی به فرد دیگر است.
۱) آمیزش جنسی اگر زن یا مردی به ویروس ایدز آلوده باشد، میتواند ویروس را از راه تماس جنسی به دیگری منتقل کند. تماس جنسی موقعی ممکن است منجر به سرایت اچ.آی.وی شود که یک طرف دچار اچ.آی.وی/ایدز باشد و تبادل یا تماس مایعات بدن طرفین رخ دهد. بنابراین تماس جنسی مرد با مرد، مرد با زن، زن با زن در این شرایط ممکن است موجب سرایت شود. لازم به ذکر است در مقاربتها حتی اگر انزال (خروج منی از آلت مرد) هم رخ ندهد امکان سرایت وجود دارد چون مایعات مترشحة قبل از آن هم حاوی ویروس هستند.
۲) تبادل خون انتقال خون و فراورده‌های آن اگر بدون اقدامات تشخیصی و ویروس زدایی انجام شود به احتمال بسیار زیادی موجب سرایت اچ.آی.وی میشود. امری که در کشور ما نیز برای بیماران هموفیلی و تالاسمی رخ داده است. لازم به ذکر است اهداء خون خطری برای سرایت به فرد اهداءکننده ندارد و فقط دریافت کنندگان خون در معرض خطرند. همچنین علیرغم انجام آزمایشهای تشخیصی بر روی تمام نمونه‌های خون در حال حاضر اگر دوره پنجره را در نظر بگیریم که در آن نتیجه آزمایش منفی خواهد بود، بنابراین هر دریافت خون و فرآورده‌های آن باید برای آزمایش اچ.آی.وی اقدام کند. راه دیگر تبادل خون استفاده از سرنگ و ابزارهای تزریق مشترک (مانند پمپ دست ساز) است که مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی به ناچار یا ناآگاهانه از آنها استفاده میکنند. استفاده از هر نوع وسایل تیز و برنده‌ای که به خون فرد مبتلا به اچ.آی.وی/ایدز آغشته شده باشد، مانند سرنگ، سوزن، مسواک (در صورت ایجاد خونریزی لثه) و وسایل خالکوبی ممکن است ویروس را منتقل کند. راه دیگر هم سرایت از طریق پیوند اعضاء (کلیه، کبد، لوزالمعده و ...) است.
۳) مادر به جنین یا نوزاد مادران باردار اگر مبتلاء به اچ.آی.وی باشند محتمل است که در حین بارداری یا هنگام زایمان ویروس به فرزند آنان سرایت کند. همچنین شیردادن مادران اچ.آی.وی مثبت به فرزندانشان ممنوع است چون ویروس درون شیر نیز ترشح شده و منتقل میشود. انتقال در مراحل مختلف بارداری بدون داروهای پیشگیرانه در 25% تا 40% رخ میدهد. در صورتی که خانم‌های اچ.آی.وی مثبت باردار بشوند لازم است داروهایی مصرف کنند که احتمال سرایت به فرزندشان را کم میکند. همچنین نوزاد متولد شده از این مادران باید مدتی داروی ضد اچ.آی.وی بگیرد و شش هفته و ۱۸ ماه پس از تولد آزمایش اچ.آی.وی بشود تا وضعیت ابتلائش مشخص گردد.
شرمنده كه اين قدر نوشتم جنسي
در صورت ارتباط جنسی با شخص مبتلاء (مرد با زن / مرد با مرد)، احتمال آلوده شدن کدام یک بیشتر است؟
خطر انتقال ویروس اچ.آی.وی در مردان همجنسگرا بیشتر و تقریباً دو برابر مردان غیر همجنسگرا ست. درضمن خطر دریافت ویروس در بین مردان همجنسگرا در فرد مفعول بیشتر است. احتمال انتقال آلودگی در هر بار آمیزش جنسی از مرد به زن(نزدیکی مهبلی) در حدود ۱/۱ درصد است و احتمال انتقال آلودگی از زن به مرد (نزدیکی مهبلی) در حدود ۰/۳ درصد است. اما حتی یکبار تماس جنسی هم ممکن است منجر به سرایت اچ.آی.وی شود (این ارقام احتمال آماری است) بنابراین با این که احتمال سرایت در یک رابطه جنسی خیلی کم است اما صفر نیست!! و حتی مردانی وجود دارند که تنها با یک نزدیکی با زن اچ.آی.وی مثبت مبتلاء شده‌اند یا زنانی که با یکبار آمیزش با مردان اچ.آی.وی مثبت دچار شده‌اند.
در چه مواقعی احتمال سرایت از راه جنسی بیشتر میشود؟
اگر زخم یا عفونت تناسلی وجود داشته باشد، اگر تماس جنسی با خشونت یا اجبار باشد، اگر فردی شرکای جنسی متعدد داشته باشد و نیز در مقاربت خشک خطر سرایت بیشتر است. همچنین در آمیزش جنسی مقعدی (مقاربت از راه پشت) احتمال سرایت بیشتر از راه مهبلی است. ازدواج موقت (متعه، صیغه) چون معمولاً طرفین سابقه ازدواج‌های منجر به طلاق یا موقت متعدد با دیگر افراد هم دارند یک عامل گسترش بیماریهای مقاربتی و از جمله ایدز میتواند باشد.
آیا معاشقه (بدون آمیزش جنسی) باعث سرایت میشود؟(واقعا شرمنده ولي براي اطلاع دادن بايد همه چيزو نوشت)
اچ.آی.وی از راه تماسهای سطحی (بوسیدن، در آغوش گرفتن، لمس بدن) که عشق بازی یا معاشقه خوانده میشود و کارهایی مثل غذا خوردن در ظروف مشترک، استفاده از حمام یا استخر مشترک انتقال نمی‌یابد. البته بوسه فرانسوی که با مکیدن لبها و زبان طرف مقابل انجام میشود ممکن است باعث سرایت اچ.آی.وی شود.
تماس جنسی دهانی یعنی چه و آیا باعث سرایت میشود؟
ورود آلت تناسلی مرد به دهان زن و مکیدن آن یا لیسیدن و مکیدن ناحیه تناسلی زن را تماس جنسی دهانی می‌گویند و به دلیل وجود ویروس در ترشحات جنسی و امکان زخمهای بسیار کوچک در مخاط دهان و لثه ممکن است باعث سرایت اچ.آی.وی شود. پس مقاربت دهانی (مکیدن یا لیسیدن آلت تناسلی طرف مقابل چه زن چه مرد) نیز ممکن است منجر به سرایت بشود
آیا تماس جنسی با تن‌فروشان جوان خطر دارد؟
بلی. تن‌فروشان جوانتر و زیباتر چون مشتریان بیشتری دارند به احتمال بیشتری مبتلاء به بیماریهای مقاربتی و ایدز هستند.
آیا در اعمال پزشکی امکان سرایت وجود دارد؟
هرگونه عمل جراحی، اندوسکوپی، دیالیز با دستگاه، دندانپزشکی، ختنه، حجامت، تزریقات و طب سوزنی که در آن شرایط سترون سازی کامل رعایت نشود ممکن است موجب سرایت اچ.آی.وی و سایر ویروسها از یک فرد مبتلاء به دیگران شود. در این موارد لازم است تا حد ممکن از وسایل سترون یک بار مصرف استفاده شود، ابزارهای مقاوم به حرارت (مثل برخی ابزارهای فلزی جراحی و دندانپزشکی) در اتوکلاو یا فور و ابزارهای غیرمصرفی نامقاوم (مثل آندوسکوپ) با مواد شیمیایی ضدعفونی شوند که این کارها باید برای هر بیمار انجام شود. البته با توجه به رعایت دقیق این احتیاطهای همه جانبه مواردی که ثابت شده باشد اچ.آی.وی از مکانهایی مانند دندانپزشکی سرایت کرده باشد در تمام جهان انگشت شمار است.
آیا کارکنان بیمارستانها و درمانگاه‌ها در معرض خطراند؟
پزشکان و پرستارانی که با بیماران اچ.آی.وی مثبت سر و کار دارند ممکن است در اثر تماس اتفاقی (فرو رفتن سوزن سرنگ یا تیغ جراحی) به اچ.آی.وی دچار شوند. در ضمن احتمال سرایت از بیمار اچ.آی.وی مثبت به پزشک بسیار بسیار بیشتر از احتمال سرایت از پزشک اچ.آی.وی مثبت به بیماران است. در هر صورت با مصرف به موقع داروهای ضدویروسی این احتمال به شدت کم میشود. در مواقعی که فرو رفتن سوزن یا موارد مشابه رخ میدهد باید در عرض 3 روزشروع به مصرف داروهای ضد ویروسی شود. این امر با مراجعه به کلینیک‌ها و بخش‌های تخصصی بیماریهای عفونی امکان‌پذیر است. اره
آیا در آرایشگاه‌ها امکان سرایت وجود دارد؟
تراشیدن مو، خالکوبی، سوراخ کردن گوش که در آن شرایط سترون سازی کامل رعایت نشود ممکن است موجب سرایت اچ.آی.وی و سایر ویروسهای خطرناک از یک فرد مبتلاء به دیگران شود. در این موارد لازم است مشابه اقدامات پزشکی از وسائل یک بار مصرف (مانند تیغ) برای هر فرد استفاده شود یا ابزارها بطور کامل سترون شوند. توصیه میشود هر فرد هنگام مراجعه به آرایشگاه‌ها وسایل شخصی خود را به همراه ببرد (تیغ، قیچی، شانه، حوله و ...) تا از سرایت بیماریهای عفونی جلوگیری شود. اپیلاسیون (کندن موها) ممکن است موجب آسیب به پوست و ایجاد زخمهای بسیار ریز در محل کنده شدن موها بکند، بنابراین بهتر است از وسایل یکبار مصرف برای آن استفاده شود.
دوستان شرمندتون شدم !
آیا جلق زدن (استمناء) ممکن است موجب ایدز شود؟
جلق زدن به معنی استفاده از دست برای تحریک اندامهای جنسی است که معمولاً برای رسیدن به اوج احساس جنسی (ارگاسم) بکار میرود و توسط خود فرد یا شریک جنسی او انجام میشود. سرایت HIV در نتیجه جلق زدن تقریباً ناممکن است.
راههای پیشگیری
با توجه به آنکه اچ.آی.وی برخلاف برخی ویروسهای بیماریزای سرماخوردگی یا اسهال راه انتقال محدودی دارد پیشگیری از آن با رعایت برخی اصول آسان است
خویشتنداری- پرهیز از هر گونه تماس جنسی پیش از ازدواج رسمی
وفاداری- پایبندی به تک‌همسری و حریم خانواده
کاربرد مداوم کاندوم- استفاده از کاپوت در هر بار تماس جنسی (و با هر نوع شریک جنسی یا همسر)
پرهیز از مصرف مواد و اعتیاد- هر گونه مواد روانگردان، توهم زا، شادی آور، محرک و مخدر حتی برای یکبار
در ضمن همیشه از وسائل شخصی مخصوص خودتان (مسواک، تیغ، ریش‌تراش و....) استفاده کنید.
پیشگیری پس از مواجههPost exposure Prophylaxis
برنامه‌ای شامل چند داروی ضد ویروسی است که چندین باردر روز پس از تجاوز جنسی یا مواجهه شغلی مصرف میشود. این داروها باید حداکثر در ۷۲ ساعت پس از مواجهه شروع شوند تا از آلوده شدن فردی به HIV چلوگیری شود. پیش از آغاز استفاده از PEP یک آزمایش HIV باید گرفته شود تا وضعیت فرد تعیین شود. اطلاعات و مشاوره باید به فرد داده شود تا وی را قادر به فهمیدن داروها، لزوم تحمل و پیگیری، لزوم تماسهای جنسی سالم تر و آزمایشهای HIV بعدی بکند .
جلوگیری از سرایت مادر به فرزند
انتقال HIV از مادر مبتلا به HIV به فرزند متولد نشده در سه مرحله اصلی اتفاق می‌‌افتد: وقتی مادر باردار است، زمان تولد یا هنگام شیر دهی.
انتقال در 25% تا 40% بدون درمان پیشگیرانه رخ میدهد. دو رژیم دارویی برای جلوگیری از انتقال مادر به فرزند در دسترس است. در افریقای جنوبی رژیم رایج، مصرف Nevirapine میباشد که معروف به NVP یا Viramune است و قرصی است که بانوان حین زایمان مصرف میکنند و به نوزاد بین 24 تا 72 ساعت بعد از تولد تجویز میشود. اگر مادر در طول دوران بارداری AZT مصرف کند و از شیردهی هم خودداری کند، میزان انتقال تا 10 % کاهش می‌‌یابد. داروهای دیگر نیز برای جلوگیری از سرایت از مادر به فرزند در حال تهیه هستند. یک برنامه PMTCT مؤثر شامل: تأمین مشاوره و آزمایش آگاهانه، تهیه داور و مشاوره با زنان در مورد تغذیة نوزاد (بدون شیر مادر) میباشد.
ارتباط اعتیاد یا مصرف مواد با اچ.آی.وی/ایدز چیست؟
مواد روانگردان از دو جهت ممکن است فرد را در معرض ابتلاء به اچ.آی.وی ایدز قرار دهند:
اختلال در قوه ادراک: در این مورد هیچ تفاوتی ندارد که ماده مخدر (مثل هروئین،تریاک)، محرک (مثل اکستازی=اکس)، توهم زا (مثل حشیش، گرس، علف) یا انواع دیگر موادی (مثل مشروبات الکلی) باشد که مورد سوء مصرف قرار میگیرند. موقعی که قوای ذهنی انسان مختل باشد ممکن است رفتارهای پرخطری مانند انجام یک رابطه جنسی بی محابا انجام دهد که او را در معرض ابتلاء به اچ.آی.وی قرار دهد. طبق آمار رسمی بیش از ۴ میلیون نفر در کشور به مصرف انواع مختلف مواد می‌پردازند. در ضمن افرادی که در اعتیاد غرق شده‌اند مطمئناً به بروشورهای پیشگیری از ابتلا و انتقال اچ.آی.وی/ایدز توجهی نخواهند کرد.و راهکارهای برخورد با آنها تخصصی است.
استفاده از سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی: استفاده از سرنگ مشترک یا هر گونه ابزار تزریقی دست ساز (پمپ، لوله و ...) برای تزریق مواد فعلاً در کشور ما بیشترین خطر را در انتقال اچ.آی.وی دارد. در حال حاضر حدود ۴۰۰۰۰۰ مصرف کننده تزریقی مواد (بویژه هروئین و مورفین) در کشور وجود دارد که تخمین زده میشود حدود ۴۰۰۰۰ نفر آنان به اچ.آی.وی دچار شده باشند.
فعلاً بیشترین افراد مبتلاء به اچ.آی.وی/ایدز ثبت شده در کشور ما مصرف کنندگان مواد تزریقی هستند (حدود ۶۱ درصد).
درمان
داروهای ضد رتروویروس (ARV) نخستین روش درمان HIV هستند. ARVها یکی از دو آنزیم ضروری برای تکثیر HIV را مهار میکنند. داروهای ضد ویروسی، HIV/AIDS را علاج قطعی نمی‌کنند اما زندگی مبتلایان به HIV را طولانی میکنند. درضمن برای جلوگیری از مقاوم شدن ویروس به دارو معمولاً چند دارو همزمان به فرد مبتلا داده میشود. ۴ دسته داروهای ضد ویروسی برای استفاده درمانی وجود دارد: شبه نوکلئوزیدهای مهارکننده reverse transcriptase، مهارکننده‌های reverse transcriptase غیر نوکلئوزیدی، مهارکننده‌های پروتئاز و مهارکننده‌های ورود ویروس به باخته ها
مهارکننده‌های پروتئاز Protease Inhibitors
یک نوع ضد ویروس هستند که تکثیر HIV را متوقف میکنند. آنها قسمتی از HIV را که آنزیم پروتئاز نامیده میشود، مهار میکنند. وقتی آنزیم مهار شد HIV، نسخه‌های ناقصی از ویروس می‌سازد که نمیتوانند یاخته‌های جدیدی را آلوده کند. معروفترین داروهای این گروه عبارت‌اند از indinavir،saquinavir،nelfinavir
بازدارنده‌های غیر نوکلئوزیدی ترانسکریپتاز معکوس
یک دسته داروهای ضد ویروسی می‌‌باشند که تکثیر HIV را به وسیله دخالت در یک آنزیم حیاتی ویروس کاهش میدهد. این آنزیم برای HIV ضروری است تا ماده ژنتیک خود را درون یاخته‌ها ترکیب کند. برخی داروهای NNRTI عبارت‌اند از nevirapine,delavirdine , efavirenza
Nucleoside anlogues (شبه نوکلئوزیدها)
نظیرهای نوکلئوزیدی مهارکنندة ترانسکریپتاز این آنزیم HIV را مورد هدف قرار میدهند و از تبدیل RNA ویروس به DNA ویروسی جلوگیری میکنند. معروفترین داروهای این گروه عبارت‌اند از zidovudine ،lamivudine، zalcitabine، abacavir،didanosineو stavudine
مهار کننده‌های ورود
این دسته اخیرا ابداع شده‌اند و جلوی ورود ویروس را به گویچه‌های سفید میگیرند. از این جهت متفاوت با سه گروه قبلی هستند چون آنها پس از این که ویروس یاخته‌ها را آلوده کرد جلوی تکثیر آن را میگیرند. تنها یک دارو از این دسته مورد تأیید مؤسسه غذا و داروی ایالات متحده است که انفیوورتاید (تجاری- Fuzeon) نام دارد.
موفق و مويد باشيد ...
روده تحریك پذیر خطر ابتلا به سایر بیماریها را افزایش میدهد
یافته‌های حاصل از یك مطالعه نشان میدهد كه بیماران مبتلا به "سندرم روده تحریك پذیر" ( (IBSبا خطر شدید ابتلا به میگرن، افسردگی و یا فیبرومیالژی، یك بیماری مزمن كه از نشانه‌های آن خستگی، درد عضلانی و سایر علائم است، روبرو هستند.
یافته‌های حاصل از یك مطالعه نشان میدهد كه بیماران مبتلا به "سندرم روده تحریك پذیر" ( (IBSبا خطر شدید ابتلا به میگرن، افسردگی و یا فیبرومیالژی، یك بیماری مزمن كه از نشانه‌های آن خستگی، درد عضلانی و سایر علائم است، روبرو هستند.
به گزارش سرویس خبرهای بهداشتی رویترز از نیویورك، این مطالعه كه در نشریه "گاستروانترولوژی "BMC Gastroenterology(مطالعه روده و معده و بیماریهای آن) چاپ شده، روی بیش از ۱۲۵هزار نفر انجام گرفته است. این افراد كه از میان افراد مشمول یك طرح بزرگ سلامتی در آمریكا انتخاب شده بودند، به دو گروه تقسیم شدند. یك گروه در خصوص IBSمعاینه شدند و یا معاینات معمول پزشكی قرار گرفتند. در مقایسه با بیمارانی كه IBSنداشتند احتمال ابتلا به یكی از سه اختلال یاد شده در افراد مبتلا به این سندرم ۶۰درصد بیشتر بود. این مطالعه نشان داد كه خطر شدید ابتلا به افسردگی، میگرن و فیبرومیالژی در افراد مبتلا به IBSبه ترتیب ۴۰درصد، ۶۰درصد و ۸۰درصد بیشتر است. این مطالعه در شماره ۲۸سپتامبر ۲۰۰۶نشریه""BMC Gastroenterology چاپ شده است.
آنوريسم آئورت ، يك بيماري قلبي و عروقي
جام‌جم آنلاين: آنوريسم آئورت عبارت است از يك ناحيه متورم تضعيف شده در آئورت ، رگ اصلي كه همه بدن را با خون تغذيه ميكند.
به دليل آن كه آئورت تغذيه‌كننده اصلي بدن است، آنوريسم پاره شده آن ميتواند باعث خونريزيهاي خطرناك شود. اكثر موارد آنوريسم ، كوچك هستند و به كندي رشد كرده به ندرت پاره ميشوند.
گاهي آنوريسم بزرگتر شده و پاره ميشود. بسته به ميزاني كه رشد ميكند درمان نيز متفاوت است. با تشخيص آنوريسم پزشك مرتب بيمار را تحت كنترل قرار ميدهد تا در صورت نياز به جراحي به موقع برنامه‌ريزي شود.
هر چند كه جراحي فوري براي آنوريسم پاره شده احتمال خطر را افزايش داده و شانس زنده ماندن را كاهش ميدهد.
علائم: آنوريسم در هر قسمتي از آئورت ممكن است ايجاد شود ، اما اكثرا در بخش بطني رخ ميدهد كه آنوريسم بطني آئورت نام دارد.
آنوريسم‌هايي كه در بخش بالايي آئورت ايجاد ميشوند آنوريسم صدري گفته ميشوند.
آنوريسم‌هاي آئورتي اغلب به كندي رشد ميكنند و معمولا بدون علامت هستند كه اين مساله تشخيص آنها را دشوار ميسازد. همه آنوريسم‌هاي آئورت به مرحله پاره شده نمي‌رسند.
با بزرگ شدن آنوريسم برخي افراد متوجه علايمي ميشوند:
- احساس ضربان در نزديكي ناف
- حساسيت يا درد در ناحيه شكم يا قفسه سينه
- كمردرد
علل ايجاد آنوريسم
گرچه علت اصلي اين اختلال كاملا مشخص نشده ارتباط برخي فاكتورها با ايجاد آن تاييد شده است كه عبارتند از سيگار كشيدن ، فشار خون بالا ، ضعف ديواره آئورت به هنگام تولد ، به طور كلي روند افزايش سن كه موجب كاهش قابليت ارتجاعي عروق خوني ميشود همراه با ريسك فاكتورهاي زير در ايجاد آنوريسم در سنين بالا نقش دارد.
اين ريسك فاكتورها علاوه بر سيگار و فشار خون بالا، آترواسكلروزيس يا سخت شدن عروق خوني، جنسيت (در مردان بيش از زنان است)، سابقه خانوادگي، و سندرم مارفان هستند.
سندرم مارفان يك اختلال ژنتيكي است كه بافت همبند سراسر بدن از جمله بافت عروق خوني را تحت تاثير قرار ميدهد. ابتلا به اين سندرم خطر آنوريسم آئورت را افزايش ميدهد.
تشخيص
اكثر آنوريسم‌هاي آئورت بطني هنگام معاينه بيمار به علل ديگر تشخيص داده ميشوند. معمولا تستهاي عادي آزمايشگاهي مانند عكس‌برداري با اشعه ايكس يا اولتراسوند قلب يا شكم كه به علل ديگري توصيه شده‌اند ، وجود آنوريسم را نشان ميدهند.
در صورتي كه پزشك مشكوك به آنوريسم آئورت باشد تستهاي تشخيصي اختصاصي‌تري مانند اولتراسوند ، توموگرافي كامپيوتري (سي‌تي اسكن) و يا تصويربرداري با رزونانس مغناطيسي يا ام.آر.آي ناحيه شكم و قفسه سينه را توصيه ميكند.
به اين ترتيب او قادر خواهد بود اطلاعات دقيق‌تري را از اندام و عروق خوني قفسه سينه و شكم و البته آئورت به دست آورد.
مهمترين پيامد آنوريسم آئورت پارگي آن است. زماني كه يك پارگي كوچك در ديواره داخلي آئورت به ناحيه مياني بافت همبند گسترش يابد بيمار با اين وضع مواجه ميشود.
پاره شدن آنوريسم آئورت منجر به خونريزي داخلي خطرناك ميشود كه علايمي همچون درد ناگهاني شكم ، قفسه سينه و پشت ، درد منتشره به سمت كمر و پاها ، تعرق ، سرگيجه ، افت فشار خون ، تپش قلب ، كاهش هشياري و تنفگي نفس را در پي دارد.
پيامد ديگر آنوريسم آئورت، احتمال لخته شدن خون است.لخته‌هاي كوچك خون در ناحيه‌اي از آنوريسم ايجاد ميشوند.
اگر لخته خون از ديواره داخلي آنوريسم جدا شده و در محلي ديگر يكي از عروق بدن را مسدود كند ، باعث درد يا انسداد جريان خون به پاها، انگشتان يا اندام‌هاي شكمي ميشود.
درمان
هدف درمان آنوريسم پيشگيري از آن است. در صورت ابتلا به آن بيمار بايد مرتب تحت كنترل باشد تا در صورت نياز به جراحي اقدامات فوري صورت گيرد.
تصميم فرد بستگي به اندازه آنوريسم و سرعت رشد آن دارد. اگر آنوريسم كوچك باشد (حدود 4 سانتي‌متر قطر) معمولا نيازي به جراحي نيست و پزشك روش كنترل را توصيه ميكند.
در مورد آنوريسم متوسط با قطر 4 تا 5.5 سانتي‌متر توجه به وجود علايم نيز اهميت دارد و در واقع هر تصميمي با مشورت پزشك صورت ميگيرد.
و بالاخره آنوريسم‌هاي بزرگ با قطر 5.5 سانتي‌متر يا بيشتر كه آنوريسم سريع‌الرشد نيز گفته ميشوند به احتمال زياد نيازمند جراحي هستند.
يك روش جديد براي درمان آنوريسم آئورت استفاده از روشي با تهاجم كمتر است. پزشكان يك قطعه مصنوعي را به انتهاي كاتاتر متصل كرده آن را از طريق رگ كشاله ران وارد بدن ميكنند و سپس آن را به آئورت مي‌رسانند.
اين قطعه كه لوله سنتتيك پوشانده شده با يك توري فلزي است ، به محل آنوريسم فرستاده ميشود و از پاره شدن آنوريسم در قسمت ضعيف شده جلوگيري ميكند. اين روش جراحي اندو وسكولار ناميده ميشود.زمان بهبود كمتر از مدت زمان مورد نياز براي جراحي باز است.
به هر حال با آن كه به كمك جراحي ميتوان يك آنوريسم پاره شده آئورت را ترميم كرد بايد گفت خطرات آن بسيار زيادتر و شانس زنده ماندن كمتر است.
پيشگيري
هيچ دارويي وجود ندارد كه با مصرف آن از ايجاد آنوريسم آئورت بتوان جلوگيري كرد. محققان در حال مطالعه آنتي بيوتيك‌هايي به نام تترا سايكلين هستند كه ميتواند رشد آنوريسم‌هاي كوچك آئورت را كند سازد اما براي تاييد اثر اين دارو هنوز خيلي زود است.
به طور كلي بهترين روش براي جلوگيري از اين بيماري سالم نگه داشتن عروق خوني است. پس:
- فشار خونتان را كنترل كنيد.
- سيگار نكشيد.
- ورزش كنيد.
- از كلسترول و چربي رژيم غذايي‌تان بكاهيد
