اینترنت ترکیبی ملی(اینترانت)و اینترنت بین المللی چگونه کار می کند؟
اگر به تجربه کشورهای مختلف که شبکه ملی داده ها را در کنار دسترسی به اینترنت جهانی را ارایه کرده اند بررسی کنیم به نتایجی جالب در مورد روش اجرا می توان دید. خوب اولا”برای اینکه همه از نظر فنی بی ربط نگفته
باشم و هم طبق عرف جامعه حرف زده باشم باید بگویم اینترانت داخلی که همان شبکه ملی داده ها است در همه کشورها در کنار اینترنت بین المللی ارایه می شود و تا حد امکان سعی می شود داده های محلی شوند.
تبادلات مالی که مبداء و مقصد داخلی دارند و تبادلات بین مراکز علمی داخلی مانند کتابخانه های دیجیتال و بارگذاری محتوای خریداری شده که در یک منطقه و کشور آزاد هستند اما نباید به طور کلی بر روی اینترنت منتشر
شوند و از همه مهمتر محتوای چند رسانه ای داخلی با سرعت بالا از مهمترین کاربردهای شبکه های داخلی کشورها است.
اغلب کشورهای چنین شبکه ای دارند اما تجربه برخی کشورها مانند چین تجربه جالب تری است. چین ف ی ل ت رینگ بسیار وسیعی مانند ایران بر روی اینترنت اعمال کرده و یک ایده جالبتر هم دارد و آن اینکه وقتی یک سرویس
خارجی را محدود میکند اتوماتیک به سمت معادل چینی آن هدایت می کند. این کار حتی در یک بازه زمانی بر روی گوگل هم اجرا شد و کاربران چینی با وارد کردن آدرس گوگل به موتور جستجوی چینی بایدو هدایت می شدند!
در ایران هم ف ی ل ت رینگ با اینکه تا حدی موثر بوده است اما واقعیت این است که به لحاظ فنی کاربران پشت دیوار آن باقی نمانده اند. ف ی ل ت رینگ فله ای دامنه های وبلاگی مانند وردپرس و بلاگ اسپات در کنار ف ی ل ت رینگ کلمات
ممنوعه و سایتهای ممنوعه هم نتوانسته جلوی کاربران را بگیرد.
در چند روز اخیر با محدود شدن پورتهای وی پی ان بسیاری از سایتها خبر از آغاز اینترنت ملی دادند. البته به لحاظ فنی بلوکه کردن پورتهای ایمن بر روی اینترنت کار سختی نیست و تکنولوژی بالایی هم نیازی ندارد اگرچه
ملزومات فنی آن خاص نیست اما برای اجرا در مقیاس وسیع سخت افزاری بالایی طلب می کند.
برخلاف تصور کاربران که فکر میکنند که بستن پورتهای وی پی ان بر روی بانکها اثر منفی دارد در واقعیت چنین نیست! سرورهای بانکی در داخل ایران هستند و برای دسترسی از بیرون ایران هم باز هستند و عملیات بانکی
ایمن هم تحت شبکه ملی به راحتی قابل انجام است و به همین جهت بستن پورتهای وی پی ان بر روی اینترنت بین الملل محدودیتی نصیب کاربران سطح بالا مانند بانکها نمی کند.
اما مراحل بعدی چه می تواند باشد؟
بستگی به سخاوت و کرم مسئولان اکنون دیگر خیلی کارها می شود کرد! مثلا”می توان یک وایت لیست از آدرسهای خارجی که مشکلی ندارند تهیه کرد و مابقی را بست و باز کردن آن را منوط به بررسی کرد. مشابه این کار
ظاهرا”در چین به صورت محدود صورت گرفته است.
بستن پورتهای غیر عرف اینترنت هم از گزینه هایی که ممکن است صورت گیرد زیرا از حدود ۶۵۰۰۰ پورت اینترنت بخش بسیار کمی پورتهای معروف و کاری هستند و به راحتی می توان یک نرم افزار ف ی ل ت رشکن بر پایه استفاده
دینامیک از پورتهای غیر عرف طراحی کرد. چیزی که اکنون بیشتر توسط هکرها برای دستکاری و دور زدن سیستمهای امنیتی سایتها به کار می رود.
اگرچه در کوتاه مدت به دلیل عدم وجود محتوا بر روی شبکه داخلی امکان بستن اینترنت بین الملل نیست اما در صورتیکه مسئولان اقلا”در مواقع لازم به کند و یا قطع کردن آن نیاز داشته باشند با مشکل خاصی روبرو نخواهند بود
زیرا تبادلات داخلی به راحتی تحت شبکه ملی انجام خواهد شد.
نمونه موفق این طرح در کره جنوبی بوده است که موجب گسترش خدمات آنلاین شده است و نمونه محدود آن چیزی است که در چین رخ داده است. البته در مجموع باز هم محدودیتهای اینترنت در چین از ایران کمتر است زیرا
محدودیتهای اخلاقی کمتری در چین وجود دارد.
دوري از شبكه جهاني اينترنت، چرا، چگونه؟
شبکه ملي اطلاعات
در عصر حاضر، اطلاعات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و از اين رو دسترسی به اطلاعات دیگر کشورها نیز یکی از مهمترین اهداف کشورهای استعمارگر بهشمار میرود. تعریفی که بسیاری از گذشتگان ما از جنگ داشتند، تفاوت كرده است، چرا که در جنگهای امروزی مرزی وجود ندارد که از آن دفاع کنیم، سنگر و خاکریزها جای خود را به رایانهها دادهاند و سربازان و مدافعان خاک و سرزمینمان نیز لزوما لباس رزم بر تن ندارند. از طرفی دشمن هم در این میدان جنگ از مرزهای خاکی ما عبور نمیکند و برای حمله و نفوذ به کشور نیز منتظر نمیماند تا هوا تاریک شود!
در شرايط كنوني جنگ میان کشورها به جنگ در دنیای سایبر تبدیل شده است. در این نوع جنگ، آن چیزی که باید تصرف شود اطلاعات است. برای دسترسی به اطلاعات نیز راهها و روشهای بسیاری وجود دارد که هر کشوری باید برای حفاظت از اطلاعات خود این راهها را ببندد تا دشمن نتواند براحتی در این جنگ پیروز شود.
همانطور که میدانید تا چند سال قبل، اطلاعات بسیاری از سازمانها، وزارتخانهها، شرکتها و حتی اشخاص، در مراکز داده مستقر در کشورهای دیگر اعم از آمریکا، کانادا، آلمان و ... ذخیره میشد که انجام این کار مشابه آن است که شما هنگام جنگ در سنگر و خاکریز خودتان مخفی شوید، اما دشمن همه این مکانها را با دوربینهای مداربسته تحت کنترل خود داشته باشد و از حرفها، نقشهها و تاکتیکهای شما باخبر باشد در چنین شرایطی افزایش امنیت اطلاعات، افزایش سرعت ارتباطات و کاهش هزینهها از جمله مهمترین دلایل برای تعریف یک پروژه ملی به شمار میروند که این پروژه عظیم، چیزی نیست جز شبکه ملی اطلاعات که به اشتباه بسیاری از کاربران از آن با عنوان اینترنت ملی یاد میکنند.
با توجه به حساسیت این پروژه و بازخوردهای آن در جامعه، گفتوگویی داشتیم با دكتر محمدعلی فرقانی، معاون وزیر و رئیس هیأتمدیره شركت ارتباطات زیرساخت تا کمی بیشتر با جزییات این پروژه آشنا شوید.
شبکه ملی اطلاعات و اینترنتی ملی چه تفاوتي با هم دارد؟
اینترنت ملی، تعبیر درستی نیست. هويت و ویژگی اصلی اینترنت، جهانی بودن آن است. شاید عبارت اینترانت ملی صحیحتر باشد. ریشه اصلی و اهداف اصلی هر سه تعبیر اینترنت ملی (جدای از غلط یا درست بودن آن)، اینترانت ملی و شبکه ملی اطلاعات تقریباً یکی است و آن عبارت است از ارائه خدمات فناوری اطلاعات در گستره کشور بدون اتصال غیرضروری این شبکه به شبکه جهانی اینترنت به منظور افزایش سرعت دسترسی، افزایش امنیت اطلاعات و کاهش هزینههای کاربران و از سوی دیگر انتقال اطلاعات با اهمیت داخلی میزبانی شده در خارج از کشور، به داخل کشور است.
آیا شبکه ملی اطلاعات، پیشزمینهای برای اینترنت ملی است؟
همانطور که پیشتر بیان شد اینترنت ملی، تعبیر درستی نیست. شبکه ملی اطلاعات هویت مستقل با اهداف برشمردهای دارد که شاید بتوان گفت با پیادهسازی این مدل در سایر کشورهای اسلامی و اتصال این شبکه به یکدیگر، دورنمای ایجاد اینترنت کشورهای اسلامی قابل ترسیم باشد.
یعنی هر دو شبکه ملی اطلاعات و اینترنت جهانی به موازات یکدیگر برای کاربران فعال خواهد بود؟
بله، يكي از خدماتي كه در بسته شبكه ملي اطلاعات به كاربران ارائه خواهد شد، اينترنت است.
از چه زمانی و توسط چه افرادی راهاندازی شبکه ملی اطلاعات مطرح شد؟
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
با رشد نیازمندیهای خدمات الکترونیک و ارزش افزوده، این سرویسها به لحاظ صرفهجویی در مصرف انرژی، زمان و... جایگاه خاصی در توسعه کشور یافته است. ارائه این خدمات در فضاي اینترنت انجام میگیرد که نگرانیهای مختلف بخصوص در حوزه امنیت و هزینه سرویس اینترنت، متولیان این سرویسها را بر آن داشت تا با ایجاد شبکهای با ویژگیهای ملی اطلاعات بتوانند ضمن پاسخگویی به نیاز آحاد مردم، نگرانیهای اینترنت را نیز از بین ببرند.
در حال حاضر کدام سازمانها در اجرای این شبکه سهیم هستند و بخش اعظم اجرای کار به عهده کدامیک است؟
شبکه ملی اطلاعات در حال حاضر در فاز ایجاد است، لذا عمدهترین سازمانها و دستگاههای درگیر در این خصوص، مجموعه سازمانها و شرکتهای زیرمجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است. در این مجموعه نیز شرکت ارتباطات زیرساخت با توجه به ماموریت و مسوولیت خود که ایجاد زیرساختهای شبکههای ارتباطی است، سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. غیر از شرکت ارتباطات زیرساخت، سازمان فناوری اطلاعات در خصوص سیاستگذاری شبکه ملی اطلاعات، مدیریت آدرسهای این شبکه و... فعالیت دارد. همچنین سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز در خصوص تعرفهگذاری سرویسهای این شبکه نسبت به حسن ارائه آنها نظارت خواهد داشت.
شبکه ملی اطلاعات چه مزایایی را برای کاربران عمومی و کاربران حقوقی و سازمانها در بر خواهد داشت؟
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اين شبكه اهداف اصلی هر دو قشر را فراهم میسازد. کاربران این شبکه اعم از حقوقی یا عمومی نیاز دارند در فضایی امن و با سرعت و دسترسی مناسب با یکدیگر تبادل اطلاعات داشته باشند، همانطور که ملاحظه میكنید همان اهداف ایجاد شبکه ملی اطلاعات است. علاوه بر اینکه هزینههای دریافت خدماتشان نیز کاهش مییابد که این موضوع بر ضریب نفوذ استفادهکنندگان از این خدمات میافزاید و برای کاربران، سازمانها و دستگاههای حقوقی حتی در جایگاه یک ارائهکننده خدمات ارزش افزوده بیشتری فراهم میكند.
به طور کلی این شبکه قادر است همه اطلاعات و سرویسهای مورد نیاز کاربران را در اختیار آنها قرار دهد.
آیا با اینترنت ملی، دسترسی به شبکه اینترنت جهانی قطع میشود؟
تعاملات و تبادلات بین المللی چه در سطح کاربر خانگی تا بالاترین سطح حقوقی و حقیقی اقتضا میکند به شبکه اینترنت جهانی متصل باشیم. چه بسا ميتوانيم با افزایش و غنیسازی محتوای سایتهای داخلی ارائهکننده فرهنگ برتر اسلامی برای جهانیان باشیم. اتصال به اینترنت یکی از خدماتی است که در شبکه ملی اطلاعات ارائه میشود.
یعنی به هیچوجه قطع ارتباط با اینترنت جهانی مطرح نیست و مطرح نخواهد شد؟
خير، به هيچ وجه.
در سیستمهای فیلترینگ اغلب فهرستهای سیاه کاربرد دارد. آیا با راهاندازی اینترنت ملی، تنها دسترسی به سایتهای موجود در فهرست سفید از شبکه جهانی اینترنت مجاز خواهد بود؟
سیاستهای پالایش متناسب با قوانین موجود، تنظیم و اعمال میشود که طراحی و ايجاد شبکه جدید با تعاریف ارائهشده تاثیری بر آن ندارد. در شبكه ملي اطلاعات امكان دسترسي به تمامي سایتها بجز سایتهای غیرمجاز وجود دارد و دسترسي به سايتهاي مجاز و شناخته شده با سرعت بالا امكان پذيرخواهد بود.
با وجود مشکلاتی که هنگام اعلام نتایج عمره مفرده، درخواست انصراف از یارانهها و اعلام نتایج کنکور مشاهده میشود ـ که اغلب به دلیل ترافیک بالای درخواستهای ارسال شده از طرف کاربران است ـ آیا شبکه ملی اطلاعات میتواند پاسخگوی نیازهای کاربران بدون چنین مشکلاتی باشد؟
قطعاً باعث تغییرات بسیاری خواهد شد. عمدهترین گلوگاهی که باعث بروز چنین مواردی میشود، محدودیت پهنای باند در بخش ارائهکننده سرویس است که به دلیل هزینههای بستر اینترنت، افزایش این پهنای باند شاید صرفه اقتصادی نداشته باشد. با راهاندازی شبکه ملی اطلاعات این مشکل، با افزایش به صرفه پهنای باند در دو سوی سرویسدهنده و سرویسگیرنده و اختصاصی بودن بستر شبکه ملی اطلاعات برای کاربران داخل کشور به کلی رفع میشود.
در حال حاضر موارد مشابه شبکه ملی اطلاعات حاضر در کدام کشورها پیاده شده است و آیا ایران برای انجام این کار از تجربیات و متخصصان این کشورها بهرهمند میشود؟
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تقریباً در بيشتر کشورها این مفهوم جداسازی شبکههای اختصاصی و حساس از شبکه جهانی وجود دارد، ولی میزان و گستره آن متفاوت است. به اين معني كه اطلاعات حساس اجتماعي، اقتصادي و... كشور، در شبكه اختصاصي تبادل شده و دسترسي به آنها از طريق اينترنت امكانپذير نيست.
تعريف و طراحي شبكه ملي اطلاعات در كشور و بنا به تكليف قانوني (ماده 46 قانون برنامه پنجم توسعه) انجام شده و به صورت بومي نيز اجرا و پيادهسازی ميشود.
در بسیاری از مصاحبهها و گزارشها، هرجا صحبت از شبکه ملی اطلاعات است، صحبتهایی هم از موتور جستجوی بومی مطرح میشود. کمی در اینباره توضیح دهید.
موتورهای جستجو، ابزار مورد استفاده عموم کاربران اینترنتی است که عموماً یک کاربر در یک روز دهها بار از آنها استفاده میکند. در یک حساب ساده با در نظر گرفتن ضریب نفوذ کاربران کشور میتوان پهنای باندی را که روزانه صرف اتصال کاربران داخلی به این سایتها میشود (در حال حاضر همه خارجی است) را محاسبه كرد البته به ازای آن، هزینههای صرف شده براي تهیه این پهنای باند نیز قابل تامل است. از سوی دیگر این ارتباطات و اتصال به موتورهای جستجوی خارجی زمینههای سوءاستفادههایی را فراهم میکند که میتوان به رفتارسنجی کاربران داخل کشور با برداشت آماری از جستجوهای انجام شده، همچنین مدیریت کاربران با پیشنهادهايي که در صفحات اولیه این موتورها به کاربران ارائه میشود، اشاره كرد.
لذا تولید موتور جستجوی بومی علاوه بر پاسخ به نیاز بحق کاربران داخل کشور، علاوه بر جلوگیری از هزینههای اضافی، امکان سوءاستفاده را نیز کاهش میدهد.
هر چند موتورهای جستجوی داخلی باید توانمندیهایی مشابه و حتی برتر از موتورهای مشابه خارجی داشته باشند. در نهایت اینکه موتورهای جستجوي بومی یکی از المانهای قابل استفاده در شبکه اینترنت و شبکه ملی اطلاعات است. در ضمن گستره جستجوی این موتورها فقط محتوا و منابع داخلی نیست، بلکه تمامي منابع موجود را مورد استفاده قرار ميدهد.
این موتورهای جستجو الگوریتمها و روشهای منحصر به فردی را در خود جای داده است که در مواردی نیز با همین رفتارسنجیها موجب شده نتایج درخواستی کاربران به بهترین شکل و در سریعترین زمان در اختیارشان قرار گیرد. به نظر شما رقابت در این عرصه بیهوده نیست؟ همچنان که میبینیم بسیاری از شرکتهای بزرگ همچون مایکروسافت نتوانسته اند در رقابت با گوگل پیروز شوند.
ما در اين عرصه به دنبال رقابت در بازار جهاني نيستيم بلكه به دنبال رفع نيازهاي خودمان و صيانت از اطلاعات و فرهنگمان هستيم.
زیرساختها، فناوريها، ابزارها و حتی فرهنگسازی مورد نیاز براي راهاندازی و اجرای شبکه ملی اطلاعات چیست؟
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
زیرساختهای این شبکه با شبکههای دیگر دیتا تفاوت ماهیتی ندارد. این زیرساختها که در بخش حاکمیت عمدتاً در شرکت ارتباطات زیرساخت پیگیری میشود، عبارت است از: شبکه فیبر کشوری، شبکه انتقال و شبکه دیتا در حوزه جابهجایی اطلاعات و در بخش ارائه سرویس و ذخیره اطلاعات این زیرساختها شامل مراکز داده (اعم از دولتی مانند مرکز داده ملی یا غیردولتی) است.
اخیرا شاهد آلودهشدن برخی سرورهای وزارت نفت به نوعی از بدافزارها بودیم. با یکپارچهشدن شبکهها و راهاندازی شبکه ملی اطلاعات، امکان انتشار سریع چنین بدافزارهایی در کل شبکه وجود ندارد؟
یکی از دلایل آلودهشدن سرورهای وزارت نفت، اتصال این شبکه به شبکه جهانی اینترنت بوده و اصولاً هدف حمله صورت گرفته نیز این سرورها بودند. با ایجاد شبکه ملی اطلاعات از یکسو حجم این حملات کاهش مییابد و از سوی دیگر با توجه به اختصاصی بودن شبکه ملی اطلاعات برای مجموعه اطلاعات و کاربران داخلی، آسیبپذیری سرورها و اطلاعات داخل کشور کاهش مییابد.
در پاسخ به یکی از سوالات عنوان كرديد ارتباط با شبکه جهانی قطع نمیشود و از سويي آلودگی سرورهای وزارت نفت را نیز ناشی از اتصال به شبکه جهانی اینترنت میدانید. در صورتی که این اتصال قطع نشود باز هم امکان آلودهشدن وجود دارد و به دلیل یکپارچهشدن شبکه، این امکان که کل شبکه آلوده شود بیشتر نخواهد شد؟!
اتصال به اينترنت از طريق درگاههاي خاص و با اتخاذ تدابير و تمهيدات لازم و رعايت مسائل ايمني انجام ميپذيرد.
تاکنون این پروژه چقدر پیشرفت داشته و طبق زمانبندی صورت گرفته تا چه مدت دیگر به طور کامل به اجرا درخواهد آمد؟
اقدامات زيادي در اين خصوص صورت گرفته و تعاريف و طراحيهايي انجام شده است. در رابطه با اجرا در زمينه زيرساختهاي شبكه، داده، محتوا، كاربري، قوانين ومقررات، امنيت، خدمات و... پروژههاي متعددي پياده و اجرا شده است و به ياري خدا مرحله اول شبكه ملي اطلاعات در سال جاري به بهرهبرداري ميرسد.
منبع:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
