بی‌گناهان و مخاطبان منتظر
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
برای كسانی كه تلویزیون تنها سرگرمی‌شان نیست، انتخاب كار سختی است. این گونه از مخاطبان برای دیدن یك برنامه یا فیلم و سریال نمایشی باید انگیزه كافی داشته باشند تا وقت خود را برای تماشا و پیگیری برنامه یا فیلم مورد نظر تنظیم كنند.
اگر این گروه از مخاطبان سریال «بی‌گناهان» را برای دیدن انتخاب كنند، مسلما جدی‌ترین انگیزه آنان برای این انتخاب در وهله اول نام سازنده آن یعنی احمد امینی است. كارگردانی كه علاقه‌مندان سینما با نام او در مجله فیلم به عنوان منتقد آشنا شده‌اند و در ادامه فیلم‌هایی چون سایه‌های هجوم، غریبانه، چتری برای دو نفر و این زن حرف نمی‌زند را از او در سینما دیدند. فیلم‌هایی كه نشان دادند امینی هم در زمینه ساخت فیلم‌های متفاوت و هم فیلم‌های گیشه تبحر دارد. امینی با ساخت مجموعه تلویزیونی «باران عشق» نشان داد مدیوم تلویزیون را می‌شناسد و می‌داند چگونه داستان تعریف كند تا درام و پیام اثر او به دام شعار زدگی نیفتد، مخاطب را با خود همراه كند و این حس را در او برانگیزد كه رسانه و سازنده اثر به شعور او احترام می‌گذارند و از اعتقادات او برای ساخت یك مجموعه نمایشی بهره‌وری سودجویانه نمی‌كنند. احمد امینی در ادامه فعالیت‌هایش در تلویزیون سریالی درباره ایدز ساخت كه ساختار خوب آن مورد توجه قرار گرفت. با همه اینها سریال «اولین شب آرامش» را می‌توان نقطه عطفی در زمینه سریال‌سازی احمد امینی دانست. این سریال با داستانی منسجم و پرتعلیق، شخصیت‌پردازی بدیع البته در سیستم سریال‌سازی كشور ما و بازی‌های روان و خوب منتقدان، مخاطبان خاص و عموم مردم را واداشت تا با اشتیاق به تماشای اولین شب آرامش بنشینند و آمار رضایت‌مندی مخاطبان از این سریال را روز به روز افزایش دهند. امینی در اولین شب آرامش چنان منسجم كار كرد كه اگر بیننده‌ای تماشای یك قسمت از این سریال را از دست می‌داد، حتما برای دیدن قسمت بعد پرس و جو می‌كرد چون می‌دانست بخش مهمی از قصه را از دست داده است و باید برای ادامه آن اطلاعات خود را به روز كند. این خصیصه از همان قسمت اول سریال اولین شب آرامش ذهن مخاطب را درگیر خود می‌كرد و لازم نبود تا برای دیدن و پیگیری این سریال فرصت بیشتری بخواهد.
امینی با ساخت سریال اولین شب آرامش مخاطبان زیادی را به قلاب خود انداخت به همین سبب زمانی كه ساخت سریال بی‌گناهان را آغاز كرد، همه علاقه‌مندان امینی این نوید را به خودشان دادند كه در آینده‌ای نه‌چندان دور بار دیگر شاهد سریالی خوب از شبكه ۳ سیما خواهند بود، اما واقعیت این است كه با آغاز سریال بی‌گناهان، قلاب امینی نتوانست همه بینندگانی را كه در انتظار پخش این سریال بودند، حفظ كند و گروهی از آنان پراكنده شدند؛ چون احساس كردند همان چند دقیقه اول سریال كافی بود تا آنها داستان تمام قسمت اول را حدس بزنند. آنها احساس كردند اگر بخشی از سریال بی‌گناهان را پیگیری نكنند، چیزی را از دست نمی‌دهند. آنها متوجه شدند قرار نیست اتفاقات داستان چنان منسجم باشد كه ندیدن بخشی باعث شود مخاطب چیزی را از دست بدهد. در قسمت دوم چنگك این قلاب شل‌تر شد چون داستان بدون اتفاق همچنان پیش می‌رفت و بی‌خودی كش می‌آمد....
امینی مسلما به اصول ساخت یك سریال آشنایی كامل دارد و در شرایطی كه بهترین سریال‌های دنیا با فرمت دی‌وی‌دی در اختیار همگان است، او می‌داند كه زمان ساخت سریال با روش معرفی شخصیت‌ها به روش كلاسیك كه چندین قسمت اول سریال را به خود اختصاص می‌دهند و باعث خستگی و ملال بیننده می‌شوند به سر آمده است. بیننده امروزی بیشتر تمایل دارد هر چه زودتر وارد اصل ماجرا شود و در دل ماجراها غوطه‌ور شود و به تدریج و با حفظ هیجان كافی با شخصیت‌ها آشنا شود و آنها را بشناسد، اما بی‌گناهان انگار قرار نیست كه بیننده را دچار هیجان واقعی كند. گویا برعكس قرار است از روش رایج سریال‌سازی استفاده كند و قصه را بی‌دلیل آنقدر طولانی كند تا تایم یك قسمت از سریال پر شود. همین دیدگاه باعث می شود در بخش سوم سریال جلال (داریوش فرهنگ) سوار بر ماشین در جاده‌ای خشك دیده شود كه بی‌سخن در عقب ماشین نشسته است و مدام یك بخش مبهم از گذشته را در ذهن خود مرور می‌كند. این سكانس طولانی برای خستگی مخاطب كافی بود تا او در انتخاب خود برای دیدن سریال بی‌گناهان تجدیدنظر كند. البته مشابه این سكانس‌ها در سریال بی‌گناهان كم نیستند كه از میان آنها می‌توان به سكانس‌های مربوط به مهرداد و لیلا اشاره كرد. دیالوگ‌های آنها گاهی چنان خسته‌كننده و بدون هیچ اطلاعی میشود كه باز هم این فكر به ذهن می‌رسد كه قرار است تایم سریال با داستانی محدود به ۲۶ قسمت تبدیل شود.
یك قانون در نقد سریال‌های تلویزیونی مدام به نویسنده گوشزد می‌كند كه هنوز برای قضاوت زود است. سریال تازه شروع شده است و تا انتهای راه زمان زیادی باقی است، اما ور بدبینی این ضرب‌المثل را یادآوری می‌كند؛ سالی كه نكوست از بهارش پیداست. البته ور خوش‌بینی هنوز هم می‌گوید باید به امینی اعتماد كرد، او كارش را بلد است، ولی واقعیت این است كه این سریال تنها ساخته و پرداخته امینی نیست. او فقط كارگردان است و در مقابل تهیه‌كننده‌ای كه هم نویسنده سریال است و هم آن را تدوین كرده، فقط یك كارت دارد.
مشكل طولانی بودن بی‌دلیل بخش‌های سریال بی‌گناهان، مشكل اساسی است كه گریبان بیشتر سریال‌های تلویزیونی ما را گرفته است. گویا زمان و تعداد قسمتهای سریال از داستانی كه به مخاطب ارائه میشود مهم‌تر است. روزی به یك كارگردان كه اولین سریالش را برای تلویزیون كار كرده بود، گفتم چه خوب است كه شما كم‌فروشی نكرده‌اید. در پاسخ گفت: چون كار اولم بود و هنوز با سیستم داستانی كوتاه برای سریالی بلند آشنا نشده بودم... .
موفق باشید...
فــــــــــــــــرزاد
«بي‌گناهان» از سريال قبلي «احمد اميني» بالاتر نيست
مصطفي محمودي منتقد و سخنگوي اسبق انجمن منتقدان در گفت‌و گو با باشگاه خبري فارس «توانا»، در مورد سريال «بي‌گناهان» گفت: در مجموع تجربه جديد آقاي احمد اميني در قياس با «اولين شب آرامش» راضي كننده نيست.
وي ادامه داد: عليرغم اين‌كه آقاي اميني در اين سريال هزينه و وقت بيشتري را صرف كرده است و از چهره‌هاي زيادي از هنرمندان سينما و تئاتر در اين مجموعه تلويزيوني بازي استفاده كرده به‌طوري كه براي اولين اين اتفاق افتاده است كه چند كارگردان خوب تلويزيون مثل مسعود كرامتي، محمدعلي نجفي، داريوش فرهنگ و همايون اسعديان در اين مجموعه كنار هم قرار گرفته‌اند كه در هيچ سريالي اين حجم بازيگر را نمي‌توان ديد.
وي تصريح كرد: سؤال اين‌جاست كه آقاي اميني چقدر از تجربيات اين بزرگان هنر استفاده كرده است؟ چرا بعد از گذشت اين همه مدت كه از سريال مي‌گذرد، هنوز نتوانسته ضرب‌آهنگ درستي به‌دست آورد و زبان آن الكن است به طوري كه تماشاگر باسريال نمي‌تواند ارتباط برقراركند و با كاراكترها احساس نزديكي نمي‌كند.
محمودي ادامه داد: در قسمت‌هاي نخست روال داستان نشان مي‌داد كه حوادث زيادي در طول سريال بايد رخ دهد اما در خط روايي سريال به عنصر تعليق توجه نشده است.
وي ادامه داد: در چند قسمت اخير مشاهده مي‌شود داريوش فرهنگ در شهر مي‌چرخد و با يك‌سري آدم (و به طور مثال با دخترش) حرف مي‌زند، با دامادش گلاويز مي‌شود و با دوست قديمي‌اش صحبت مي‌كند اما هيچ اتفاقي رخ نمي‌دهد و تعليق وجود ندارد.
اين منتقد در مورد داستان سريال افزود: داستان «بي‌گناهان» انسجام و يكدستي «اولين شب آرامش»را ندارد و ما با توجه به تجربه قبلي كه از آقاي اميني ديده بوديم، انتظارت‌مان براي اين كار خيلي بيشتر بود اما اين اتفاق رخ نداد و شايد هم اين كارگردان دلايل خاص خود را داشته باشد. البته آقاي اميني به لحاظ بازي گرفتن از بازيگران خيلي بهتر شده است و مخاطبان شاهد بازي‌هاي رواني در كار او هستند كه بخشي از آن از تجربه بازيگران اصلي اين مجموعه تلويزيوني ناشي مي‌شود. در جلو و در پشت صحنه‌بازي‌هاي چشم‌نواز و دلنشيني را شاهد هستيم و همان طور كه مي‌دانيم بازي‌ها و مؤلفه بازيگري نمي‌تواند عامل ايجاد ارتباط با تماشاگر باشد.
وي در پايان خاطرنشان كرد: انتظارات از آقاي اميني بيشتر است. از كسي كه سال‌ها مديوم سينما و تلويزيون را تجربه كرده و به عنوان منتقد و نويسنده سينما و نويسنده فعاليت مي‌كرده و از بالا بر سينما اشراف داشته، انتظار بيشتري مي‌رود و اميدوارم اين نقيصه در قسمت‌هاي بعدي سريال جبران شود.
