جایگاه لنزهای چشمی در درمان و زیبایی
ستفاده از لنزهای تماسی چشمی با جنبه درمانی و یا زیبایی در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است. این كه لنزهای استاندارد را از كجا باید تهیه كرد و چه نكاتی در استفاده از آنها باید رعایت شود، از سئوالات همیشه مطرح برای مصرف كنندگان است.
خانم دكتر رحیمی عضو هیات علمی كنگره سراسری چشم پزشكی ایران در این خصوص می گوید: برای اصلاح عیوب انكساری، علاوه بر عینك از لنزهای تماسی هم استفاده می شود. البته گاهی لنز صرفاً جهت زیبایی و برخی مواقع هم به عنوان تنها روش درمانی مصرف می شود. به عنوان مثال در بیماران مبتلا به عیب آستیگمات نامنظم و یا بیمارانی كه به قوز قرنیه (كراتوكوئوس) مبتلا هستند عینك جوابگو نیست و برای درمان باید از لنز استفاده شود.
وی با اشاره به وجود دو نوع لنز سخت و نرم در بازار گفت: لنزهای سخت دارای ساختمان پلیمری هستند و نمونه های جدید آن نافذ اكسیژن بوده و بدین ترتیب بسیاری از معایب ناشی از لنز سخت رفع شده است. دكتر رحیمی با بیان این كه استفاده از لنزهای سخت در اصلاح عیب آستیگماتیسم چشم موثر است، می گوید: از دیگر ویژگی های لنز سخت، احتمال كم عفونت آن نسبت به لنزهای نرم است. وی می افزاید: حساسیت های پلكی به علت تماس لنز با پلك، در لنزهای سخت كمتر است اما همه بیماران قادر به تحمل لنز سخت نیستند.
لنزهای نرم بیشتر برای ورزشكاران و یا برای مصرف كوتاه مدت مثل مهمانی ها كاربرد دارد. این در حالی است كه خطر عفونت های چشمی در مصرف كنندگان لنزهای نرم همواره بیشتر است و به طور كلی لنزهای سخت به مراتب مطمئن تر از لنزهای نرم هستند. دكتر رحیمی فوق تخصص قرنیه می گوید: در صورت عدم رعایت بهداشت فردی، استفاده از لنزهای نرم می تواند عواقب خطرناك غیرقابل برگشتی را برای فرد به همراه داشته باشد. لنزهای نرم حاوی آب هستند و زمانی كه در چشم قرار دارند آب آنها از اشك چشم و در خارج چشم از محلولی كه در آن قرار دارند تامین می شود. وی تاكید می كند: در صورت عدم رعایت مسائل بهداشتی احتمال رشد میكروب در لنز نرم و بروز عفونت قرنیه وجود دارد در حالی كه لنزهای سخت به لحاظ خشك بودن استعداد كمتری برای رشد میكروب دارند.
دكتر رحیمی با بیان اینكه ممانعت از ورود لنزهای رنگی به كشور به ورود قاچاق آن منجر می شود، می گوید: لنزهای رنگی از لحاظ جنس كاملاً مشابه لنزهای طبی هستند و حتی كارخانجات سازنده شناخته شده لنزهای طبی در دنیا لنزهای رنگی را نیز تولید می كنند. وی هشدار می دهد: خرید لنزهای رنگی از مراكز غیرمعتبری مثل سوپرماركت ها و بوتیك ها می تواند خطر آفرین بوده و حتی به از دست دادن قدرت بینایی منجر شود. دكتر رحیمی با اشاره به وجود دو نوع لنز رنگی در بازار می گوید: نوعی از این لنزها در ظروف شیشه ای نگهداری می شوند كه طویل المدت بوده و قیمت بالاتری نسبت به نوع دوم دارند اما یك سری لنزها كه متاسفانه در بوتیك ها به فروش می رسد و به اسم لنز مدت دار معروفند در ظروف آلومینیومی به نام بلیستر قرار دارند كه فقط به مدت یك هفته اجازه مصرف آن وجود دارد در حالی كه هیچ مصرف كننده ای نه تنها پس از یك هفته آن را دور نمی اندازد بلكه به دوستان خود نیز قرض می دهد.
بیشترین موارد عفونت چشمی در این نوع مصرف كنندگان لنزهای رنگی بروز می كند كه علت آن استفاده ناصحیح از لنزهای رنگی است نه صرفاً استفاده از لنز. وی در ادامه توضیح می دهد: عده ای از استفاده كنندگان از لنزهای رنگی آنها را فقط در سرم نمكی نگهداری می كند كه این درست مثل آن است كه دست های كثیف فقط با آب شست وشو شوند. سرم فقط محلول شست وشوی لنز است و محلول نگهداری آن نیست. محلول های نگهداری لنز حاوی موادی هستند كه لنز باید حداقل به مدت ۵ ساعت در آن نگهداری شود. به گفته این فوق تخصص قرنیه چشم، نوعی عفونت انگلی به اسم آمیب آكانتومبا در لنزهای تماسی به خوبی رشد می كند و در صورت عدم رعایت نكات بهداشتی و عدم قرارگیری لنز در محیط ضدعفونی، شانس بروز این نوع عفونت در استفاده كنندگان لنز و از بین رفتن قرنیه افزایش می یابد.
دكتر رحیمی تاكید می كند: افراد مصرف كننده لنزهای تماسی باید حین شنا و استحمام، لنزها را از چشم خارج كنند تا خطر آلودگی به قارچ ها و آمیب آكانتومبا كاهش یابد و خوابیدن با لنز خطر عفونت های چشمی را تا ۱۰ برابر افزایش می دهد. وی با غلط دانستن این باور كه استفاده از عینك یا لنز سبب كاهش و یا عدم استفاده سبب افزایش نمره عینك می شود، می گوید: عینك و لنز هیچ تاثیری در سیر انكساری ندارد و صرفاً برای اصلاح و رفع اشكالات سردرد و خستگی چشم ناشی از كاهش قدرت بینایی استفاده می شود.
عضو هیات علمی كنگره سراسری چشم پزشكی ایران، تجویز هرنوع لنز را از وظایف پزشك می داند و معتقد است: ورود لنزهای غیراستاندارد از كشورهای همسایه و استفاده از آنها عوارض و عواقب جبران ناپذیری به همراه دارد. لنز جزء وسایل شخصی محسوب می شود و استفاده چند نفر از یك لنز به شدت خطرآفرین است به نحوی كه خطر انتقال هپاتیت و ایدز از طریق لنز مشترك همواره وجود دارد.
كورش اسعدی بیگی
وب سایت رسمی دکتر ابراهیم رزم پا
طرز استفاده و نگهداري از لنزهاي چشمي
طرز استفاده و نگهداري
از لنزهاي چشمي
دید کامل و واضح
بـرای اینکه چشم شما به هنگام استفاده از لنز دید کافی داشته باشد و "لنزهای تر و تازه" ای را در چشم های خود قـرار دهیـد، بـایـد بـه تــوصیه های متخصصین در این زمینه توجه داشته باشید. اهـمـیت ندادن و تمیز نکردن، و یا تمیز کردن ناکافی، باعث مـی شـــود که رسوبات پروتئین دار، گرد و غبار و کثیفی و مـوجـودات تــک سلولی روی سطح لنزها را بپوشانند و نه تنها باعث آزار چشم و بوجود آمدن عفونت در آن میشوند، بـلکه موجب قرمز شدن چشم ها، ناراحتی، تار دیدن و در برخی موارد کاهش دید نیز خواهند شد.
چگونه می توان لنز را در چشم جای داد و به راحتی از آن خارج کرد؟
شاید در مراحل اولیه این کار برایتان کمی دشوار باشد، اما با تمرین راحت خواهد شد. مراحل زیر به شما کمک می کند که لنزهای خود را به راحتی در چشم قرار داده و در بیاورید.
برای قرار دادن لنز در چشم:
1- لنز خود را با سرم شستشو و یا محلول های چند منظوره بشویید.
2- سر خود را بالا بگیرید و مستقیما به جلو نگاه کنید.
3- لنز را بر روی نوک انگشت سبابه بگذارید. با انگشت میانی پلک زیرین خود را به سمت پایین بکشید.
4- به یک نقطه در بالای سر خود خیره شوید. ( بالا را نگاه کنید)
5- لنز را در قسمت سفیدی پایین چشم خود جای دهید.
6- انگشت خود را از روی آن بردارید و پلک چشم را آزاد کنید.
7- به پایین نگاه کنید. برای یک لحظه چشم خود را ببندید تا لنز در مرکز چشم قرار بگیرد.
برای خارج کردن لنز از چشم:
1- یک یا دو قطره نرم کننده و یا مرطوب کننده چشمی در چشم خود بریزید. این کار لنز را مرطوب می کند و سبب می شود تا راحت تر از شما خارج شود.
2- بالا را نگاه کنید و با انگشت میانی پلک پایینی را به سمت زیر بکشید.
3- انگشت خود را بر روی پایین ترین قسمت لنز قرار دهید.
4- لنز را به آرامی به سمت سفیدی چشم بکشانید.
5- به کمک انگشت اشاره و شست آنرا به آرامی بگیرید و از چشم خارج کنید.
6- اگر لبه های لنز به هم چسبیدند، چند قطره سرم و یا محلول شستشو بر روی آن بریزید و به آرامی به هم بمالید تا لبه ها از یکدیگر جدا شوند.
نکاتی در مورد استفاده و نگهداری
برای داشتن دید واضح و کامل، حفظ سلامت چشم ها، و راحتی کامل، باید ها و نباید ها در طرز استفاده و نگهداری از لنز وجود دارد که شما باید آنها را رعایت کنید.
باید ها
پیش از لمس کردن لنزها باید دست های خود را بشویید. هر بار که لنزها را در می آورید آنها را بشویید، خشک کنید و ضد عفونی نمایید.
لنز را باید با نوک انگشت خود در چشم جای دهید. مراقب باشید تا ناخن هایتان با آن تماس برقرار نکند.
اگر می خواهید از تافت و یا اسپری مو استفاده کنید، این کار را باید قبل از قرار دادن لنز ها در چشم انجام دهید.
آرایش کردن را باید پس از قرار گرفتن لنزها در چشم شروع کنید.
لنز ها را در محفظه های نگهداری مخصوص قرار دهید تا پاره نشوند؛ پیش از استعمال، آنها را حتما ضد عفونی نمایید.
از محفظه هایی استفاده نمایید که چشم و چپ و راست را از یکدیگر متمایز کرده باشد.
لنز و جای آنرا باید هر چند وقت یکبار تعویض کنید (برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه باید با پزشک خود صحبت کنید تا برنامه تعویض را در اختیار شما قرار دهد.)
تمام محلول های لنزی را در دمای اتاق نگهداری کنید ( حرارت 59-86 درجه فارنهایت)
زمانیکه از محلول ها استفاده نمی کنید، درشان را به خوبی ببندید.
به تاریخ انقضای محلول ها، که بر روی ظرف آنها چاپ می شود، دقت داشته باشید.
هر سال یکبار به چشم پزشک مراجعه کنید.
اگر با مشکلی برخوردید یا سوالی برایتان پیش آمد، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
نباید ها
از محلول هایی که قبلا یکبار استعمال شده اند، مجددا استفاده نکنید.
از محلول های نمکی شستشو برای ضد عفونی کردن لنزها استفاده نکنید.
از قطره های چشمی که برای استعمال بر روی لنز ساخته نشده اند، استفاده نکنید.
هیچ گونه داروی چشمی را با محلول های شوینده لنز مخلوط نکنید، مگر تحت نظر پزشک.
زمانی که در معرض دود و بخار آزار دهنده و خطرناک هستید از لنز استفاده نکنید.
از لوازم آرایشی در لایه داخلی پلک چشم استفاده نکنید، چراکه این امکان وجود دارد که ذرات ریزی از آن بر روی سطح لنز شما بنشینند.
اجازه ندهید صابون، مواد آرایشی و یا ترکیبات دیگر با لنز شما تماس برقرار کنند.
مراقب باشید تا در محفظه نگهداری لنز با جایی برخورد پیدا نکند، زیرا این امر سبب ایجاد آلودگی خواهد شد.
اگر احساس ناراحتی کردیم، چه کنیم؟
در زمان ایجا ناراحتی شما شاهد یکی از موارد زیر خواهید بود:
قرمزی چشم
سوزش، گز گز و خارش
اشک بیش از اندازه
تراوشات غیر عادی چشمی
تغییر وضعیت دید
این علائم ممکن است به دلایل مختلفی بروز کنند. در این قسمت مواردی وجود دارد که به شما کمک می کند تا دلیل اصلی را شناسایی کرده و آنرا رفع کنید:
1- ابتدا لنز را از چشم خارج کرده و آنرا بدقت مورد بررسی قرار دهید.
2- اگر لنز شما آسیب دیده بود و یا پاره شده بود، مجددا آنرا در چشم قرار ندهید. باید یک لنز جدید تهیه و استفاده کنید.
3-اگر آثاری از خرابی و یا پارگی مشاهده نکردید، بهتر است یک مرتبه آنرا با موادی که در بالا به شما معرفی کردیم، بشویید و سپس آنرا مجددا در چشم خود قرار دهید.
4- اگر ناراحتی همچنان ادامه داشت و یک شیء خارجی در چشم خود پیدا کردید باید چشم خود را به آرامی بشویید و ذره خارجی را از آن خارج کنید.
5- اگر باز هم سوزش و ناراحتی چشم از بین نرفت، و هیچ گونه ذره خارجی هم در چشم خود مشاهده نمی کردید، با پزشک خود تماس بگیرید.
6- اگر پس از شستشو باز هم قطعه خارجی در چشم شما باقی مانده بود، در این حالت باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
اهمیت پاک کردن رسوبات پروتئينی
ممانعت از ته نشین شدن رسوبات پروتیینی بر روی لنز های چشمی غیر قابل اجتناب است. این مواد در اشک چشم وجود دارند و به همین دلیل به طور طبیعی بر روی لنزها انباشته می شوند. برای حفظ سلامت چشم ها و درخشندگی لنز ها شما باید رسوبات پروتئینی را حداقل هفته ای یک مرتبه از روی لنز ها پاک کنید. اگر نسبت به انجام این کار کوتاهی کنید، برای چشمهایتان ناراحتی به وجود می آید و در برخی موارد مشکلات جدی تر از قبیل عفونت و کاهش دید روی خواهد داد.
رسوب پروتئینی چیست؟
رسوبات پروتئینی یکی از انواع رسوبات لنزی هستند که از تماس لنز با پروتیین هایی که در اشک چشم وجود دارد به وجود می آید. دو نوع مختلف از آن بر روی لنز شما به وجود می آید:
- پروتیین طبیعی
نوعی پروتیین شفاف و طبیعی که همیشه در اشک چشم وجود دارد. این ماده هیچ نوع تاثیر خاصی بر روی دید، و سلامت چشم نمی گذارد. ناراحتی ایجاد نمی کند و به راحتی پاک می شود.
- پروتیین غیر طبیعی
این پروتیین کدر بوده به شدت به سطح لنز می چسبد و باعث ایجاد ناراحتی های چشمی و تار دیدن می شود.
زدودن پروتیین از روی لنز
با توجه به خاصیت پروتئین زدایی برخی آنزیم های خاص، شما باید با استفاده از آنها حداقل هفته ای یکبار لنزهای خود را تمیز کنید.
یافتن قرص ها و داروهایی که این کار را انجام می دهند، قدری دشوار است. شما نیاز به قرص های متفاوتی دارید و گاهی مجبور می شوید تا محلول های جداگانه ای را خریداری کنید تا بتوانید قرص های مورد نظر را در آن حل نمایید.
امروزه در بازار محلول ها و شوینده های چند منظوره ای یافت می شوند که هم پروتئین های طبیعی و هم غیر طبیعی را از روی سطح لنز پاک می کنند و شما می توانید به طور روزانه از آنها مصرف کنید. بدون نیاز به آنزیم های مختلف و تنها با خریداری یک شیشه از این شوینده ها می توانید به راحتی لنزهای خود را بشویید، ضد عفونی کنید و پروتیین های موجود بر روی آنها را پاک کنید و بر روی لنزهای خود درخشندگی خاصی ایجاد کنید. به این طریق چشم هایتان نیز بیش از پیش زیبا به نظر می رسند .