-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي علوم و صنايع غذايي:
ديباچه: اين روزها بشر پي برده است كه غذا خوردن تنها براي پاسخ به احساس گرسنگي نيست بلكه رفتاري است كه از طريق آن كمبودهاي جسم تأمين شده و سلامتي تضمين مي‌گردد. براي حفظ اين سلامتي نياز است كه انواع ويتامين‌ها، پروتئين‌ها و مواد مغذي لازم، هميشه در دسترس باشد. طبيعي است كه بسياري از مواد غذايي در همه فصل‌ها يافت نمي‌شود، اين است كه فرهنگ نگهداري از غذا براي زمان طولاني به صورت كنسرو جا افتاده است، كنسروهايي كه در كارخانه‌هاي صنايع غذايي به صورت آماده و نميه آماده (پخته، منجمد، خشك شده، افشره و ...) تهيه مي‌شود.از سوي ديگر ساختار غذاي مصرفي عامه مردم نسبت به گذشته تغيير يافته است، به عنوان نمونه اگر نان در سبد غذايي مردم 50 سال گذشته، بيشترين مورد استفاده را داشته است، امروزه انواع غذاهاي ديگر از جمله ماكاروني، سوسيس و كالباس و بسياري از غذاهاي آماده گياهي و حيواني، سبد غذايي عموم مردم را تشكيل مي‌دهند. همچنين بعضي از مواد غذايي مثل روغن و چاي كه در گذشته به صورت باز استفاده مي‌شد، امروزه در كارخانه‌هاي صنايع غذايي در بسته‌بندي‌هاي بهداشتي عرضه مي‌شود. كارخانه‌هايي كه در تشكيل و نحوه فعاليت آنها، متخصصان بسياري نقش دارند كه از جمله اين متخصصان مي‌توان به فارغ‌التحصيلان رشته علوم و صنايع غذايي اشاره كرد كه كنترل كيفيت و بهداشت مواد غذايي بر عهده آنهاست. در توضيح اين رشته مي‌توان گفت كه در هر كارخانه‌اي هدف، توليد بهترين محصول است. محصولي كه از هر جهت مطلوب و بدون عيب و نقص بوده و در عين حال ضايعات بسيار كمي داشته باشد. براي رسيدن به اين هدف بايد بر روي توليد محصول غذايي نظارت و كنترل داشت؛ يعني از همان ابتدا كه ماده خام به كارخانه مي‌آيد تا زماني كه پس از تغييرات و تبديلات لازم، بسته‌بندي شده و براي عرضه آماده مي‌شود، بايد محصول مورد نظر كنترل و آزمايش گردد. براي مثال هنگام تهيه بيسكويت يا كلوچه از زماني كه آرد وارد كارخانه مي‌شود تا زماني كه مواد مورد نياز مثل رنگ و طعم‌دهنده‌ها به آن اضافه مي‌گردد و در نهايت ماده مورد نظر پخته مي‌شود، بايد مرحله به مرحله توسط مسؤولين آزمايشگاه نمونه‌برداري و آزمايش گردد. كه اين كار توسط متخصصان علوم و صنايع غذايي شاخه كنترل كيفي انجام مي‌گيرد.در واقع در رشته علوم و صنايع غذايي، دانشجويان، تكنولوژي صنايع غذايي مختلف از قبيل صنايع لبنيات، غلات، گوشت، روغن، قند، سبزيجات و ميوه‌جات را فرا مي‌گيرند. همچنين درباره صنايع نگهداري مواد غذايي، بسته‌بندي و كنترل كيفي مواد غذايي آموزش مي‌بينند؛ يعني دانشجو ياد مي‌گيرد كه چگونه طي فرآيندهايي، عمر مواد غذايي را ضمن حفظ كيفيت و ارزش غذايي آن، طولاني‌تر كند.
توانايي‌هاي لازم :
راز موفقيت دانشجوي اين رشته در دست‌يابي به فرآورده‌هاي جديد و عرضه آن به بازار و قابليت توافق و سازش با تقاضاي مشتريان است و چنين كاري نياز به تلاش و كوشش بسيار دارد. از سوي ديگر دانشجوي اين رشته بايد آمادگي كار در شهرهاي كوچك يا حومه شهرهاي بزرگ را داشته باشد چون بيشتر كارخانه‌هاي صنايع غذايي خارج از شهرهاي بزرگ يا در شهرهاي كوچك مستقر هستند.دروس مهم و پايه در اين رشته نيز شامل شيمي، زيست‌شناسي (شاخه ميكروبيولوژي) و آمار و احتمالات مي‌شود.
موقعيت شغلي در ايران :
در كشوري كه بايد مواد غذايي را براي بيش از 60 ميليون جمعيت تأمين كرد، صنايع غذايي هيچ‌وقت در انزوا قرار نخواهد گرفت براي همين فارغ‌التحصيل اين رشته اگر آمادگي كار در كارخانه يا كارگاه را داشته باشد ـ كارخانه‌هايي كه بيشتر در حومه شهر يا شهرهاي كوچك واقع شده است ـ فرصت شغلي مناسبي به دست خواهد آورد. در ضمن فارغ‌التحصيل علوم و صنايع غذايي مي‌تواند با استفاده از سرمايه شخصي يا مشاركت با فردي كه سرمايه مورد نياز را دارد، واحد توليدي خصوصي ايجادكند.كاري‌كه تعدادي از فارغ‌التحصيلان اين رشته انجام دادهاند و موفق نيز شده‌اند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
رياضيات، فيزيك، شيمي عمومي، شيمي آلي، شيمي تجزيه، شيمي فيزيك، بيوشيمي مقدماتي، فيزيولوژي، ميكروب‌شناسي عمومي، آمار، اصول كامپيوتر، انگل‌شناسي.
دروس اصلي:
بهداشت عمومي، ميكروب‌شناسي مواد غذايي، شيمي موادغذايي ، زبان اختصاصي، روش‌هاي بررسي و پژوهش، اصول مهندسي و ماشين‌آلات صنايع غذايي، بهداشت كارگاه‌ها و كارخانجات مواد غذايي، اصول تغذيه، آب و فاضلاب كارخانجات مواد غذايي، اصول مديريت، تجزيه مواد غذايي ، مسموميت‌هاي غذايي، اصول و روش‌هاي نگهداري مواد غذايي، اصول كنترل كيفي و قوانين.
دروس تخصصي:
بيوتكنولوژي در صنايع غذايي، كنترل كيفي مواد غذايي ، صنايع روغن، صنايع محصولات قنادي و نوشابه، صنايع شير و لبنيات، صنايع غلات، صنايع سبزي و ميوه، صنايع گوشت و مرغ و شيلات، صنايع قند، صنايع بسته‌بندي، سمينار، تأثير فرآيند بر ارزش غذا، شناخت و كاربرد دستگاه‌هاي آزمايشگاهي، كارآموزي.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي فيزيوتراپي:
ديباچه: تصور كنيد كه در كشور ما از هر 10 نفر، تنها يك نفر به دليل درد جسماني مزمن حداقل يك ساعت در روز نتواند كار خود را به خوبي انجام دهد. آيا مي‌دانيد در اين صورت چه ميزان خسارت به كشور وارد خواهد شد؟ عمق اين فاجعه زماني احساس مي‌شود كه بدانيم دردهاي مفصلي و عضلاني در ايران بسيار شايع است. از سوي ديگر طبق آمار جهاني معلولين، حدود 10% از جمعيت هر كشور را معلولين تشكيل مي‌دهند و اين افراد براي استفاده از توانايي‌هاي باقيمانده و جبران هر چه بيشتر ناتواني‌ها و محدوديت‌هاي خويش به خدمات فيزيوتراپي نياز دارند. البته اين درصد در كشور ما به دليل جنگ تحميلي و حوادث بي‌شمار رانندگي بسيار بيشتر است و به همين دليل بايد براي رشته فيزيوتراپي كه به تربيت فيزيوتراپيست‌هاي متخصص و كارآمد مي‌پردازد، به عنوان يك رشته مهم و كاربردي، اهميت بسيار قائل شويم. در اين رشته با استفاده از يك سري وسايل مثل ابزارهاي الكترونيكي در جهت رفع معلوليت، كاهش علايم بيمارهاي مفاصل، عضلات و اعصاب تلاش مي‌شود. البته فيزيوتراپيست‌ها علاوه بر وسايل فوق، از يك سري حركات ورزشي و درماني نيز استفاده مي‌كنند چون براي كسب بهترين نتيجه، بايد حركات ورزشي و درمان‌هاي الكترونيكي به صورت تركيبي مورد استفاده قرار گيرد. گفتني است كه در 60 درصد از بيماري‌ها در كنار دارو درماني يا پس از دارودرماني به فيزيوتراپي نياز است. براي مثال در بيماري‌هاي عصبي مثل سكته‌هاي مغزي يا ضربه‌هاي مغزي، شكستگي‌ها، بيماري‌هاي قلبي، بيماري‌هاي ريوي، بيماري‌هاي زنان و زايمان و نازايي، انواع جراحي‌هاي داخلي و برخي از بيماري‌هاي اطفال به فيزيوتراپي نياز است. به عبارت ديگر در كل بيماري‌هاي اسكلتي و اكثر بيماري‌هاي عصبي و عضلاني فيزيوتراپي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در ضمن فيزيوتراپيست‌ها در بُعد پيشگيري نيز فعاليت مي‌كنند. براي مثال يك فيزيوتراپيست نحوه نشستن يا بلند كردن وزنه‌هاي مختلف را آموزش مي‌دهد تا از انحرافاتي كه ممكن است در ستون فقرات افراد به دليل عدم رعايت موارد فوق ايجاد شود، جلوگيري كند.
توانايي‌هاي لازم :
يك دانشجوي رشته فيزيوتراپي بايد صبر و حوصله بسياري داشته باشد چون در نهايت بايد با بيماران مختلفي از جمله افرادي كه دچار سكته مغزي يا ضايعه مغزي شده‌اند و يا عقب‌ماندگي ذهني دارند، كار كند و در اغلب مواقع نيز نتيجه كارش به تدريج ظاهر مي‌شود. از سوي ديگر چون دانشجوي اين رشته با دستگاه‌هاي الكتريكي متنوعي كار مي‌كند، بايد در درس فيزيك قوي بوده و همچنين به دليل اين كه با بدن انسان به عنوان يك موجود زنده سروكار دارد، بايد به درس زيست‌شناسي علاقه‌مند باشد.
موقعيت شغلي در ايران :
در حال حاضر فارغ‌التحصيل فيزيوتراپي علاوه بر استخدام در مراكز دولتي مي‌تواند بعد از گذراندن دوران طرح و همچنين به دست آوردن سابقه كار لازم (6 سال سابقه كار براي فعاليت در مراكز استان‌ها و 3 سال سابقه كار براي فعاليت در شهرستان‌ها) اقدام به تأسيس كلينيك خصوصي فيزيوتراپي كند. علاوه بر كار در كلنيك خصوصي همچنين مي‌تواند جذب بيمارستان‌ها، مراكز توانبخشي و فدراسيون‌هاي ورزشي گردد.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
فيزيك براي فيزيوتراپي، فيزيولوژي عمومي، آناتومي (سر و گردن و تنه، اندام فوقاني، اندام سطحي، اندام تحتاني) ، بافت شناسي، آسيب‌شناسي، استخوان شناسي، روانشناسي عمومي و معلولين، روانپزشكي ، ژنتيك ، كمك‌هاي اوليه، رشد رواني ـ حركتي كودك، آناتومي اعصاب، فيزيولوژي، نورولوژي ، بيماري‌هاي داخلي، بيماري‌هاي قلب، عروق و تنفسي، روماتولوژي، جراحي عمومي، ارتوپدي ، راديولوژي.
دروس تخصصي:
آشنايي با اصول توانبخشي و طب فيزيكي ، فيزيوتراپي (اعصاب ، بيماري‌هاي قلب، عروق و تنفس، روماتولوژي ، جراحي ، ارتوپدي)، كينزيولوژي و بيومكانيك، حركت درماني، الكترو تراپي، اندام‌هاي مصنوعي و وسايل كمكي، ارزشيابي و اندازه‌گيري ، ماساژ و اصول درمان‌هاي دستي، زبان تخصصي، پروژه، كارآموزي.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي كارداني علمي-كاربردي توليدوبهره برداري گياهان دارويي معطر:
ديباچه: آمار جهاني نشان مي‌دهد كه مواد مؤثر بيش از 50 درصد از داروهاي توليد شده طبيعي است و عمدتاً منشأ گياهي دارد. در حال حاضر نيز بيش از 80 درصد از مردم كشورهاي در حال توسعه به دارواي گياهي وابسته هستند و كشورهاي توليد كننده مواد دارويي مثل آلمان، انگلستان، سوئيس و ژاپن، استفاده از گياهان دارويي را در سطح وسيعي در برنامه توليد خود قرار دادهاند.كشور پهناور اسلامي ايران با آب و هواي گوناگون و شرايط اقليمي مختلف و فلور غني (حدود 8 هزار گونه گياهي) بدون شك در رديف اول كشورهاي توليد كننده گياهان دارويي و فرآورده‌هاي آن مي‌تواند قرار گيرد. وجود اختلاف درجه حرارت 50 درجه سانتي‌گراد، وجود اراضي ساحلي، كويري، كوهستاني و برخورداري از حدود 300 روز آفتابي و تنوع گونه‌هاي زيستي و اختصاص بسياري از گياهان دارويي به سرزمين ايران، همگي ويژگي‌هايي هستند كه در مقايسه با ساير توليدكنندگان استعداد بالقوه‌اي را براي توليد انوع گياهان دارويي در سطح وسيع و گسترده فراهم آورده است. بنابراين تربيت نيروي انساني كاردان جهت استفاده از اين پتانسيل بالقوه مي‌تواند بخشي از نياز كشور را براي نيل به اهداف ياد شده، تأمين نمايد. فارغ‌التحصيلان اين دوره مي‌توانند به عنوان كمك كارشناس تحقيقاتي گياهان دارويي، كاردان كشت و پرورش گياهان دارويي و معطر، كاردان بهره‌بردار گياهان دارويي و معطر و كمك ناظر در واحدهاي توليد فعاليت كنند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس پايه:
شيمي عمومي، اصول آمار، مباني گياه‌شناسي.
دروس اصلي:
هوا و اقليم‌شناسي،مباني اكولوژي، شيمي آلي، كارتوگرافي گياهي، اصول زراعت گياهان دارويي و معطر، مباني فيزيولوژي گياهي، رابطه آب و خاك و گياه، حفاظت و حمايت گياهان دارويي و معطر.
دروس تخصصي:
شناخت گياهان دارويي و معطر، آشنايي با ماشين‌آلات و تجهيزات استحصال مواد مؤثر، روش‌هاي تكثير و پرورش گياهان دارويي و معطر، زراعت خصوصي گياهان دارويي و معطر، روش‌هاي بهره‌برداري از گياهان دارويي و معطر مرتعي، روش‌هاي بهره‌برداري از گياهان دارويي و معطر جنگلي، درختان و درختچه‌هاي دارويي و معطر، اقتصاد گياهان دارويي و معطر، اكولوژي گياهان دارويي و معطر، آماده‌سازي و عمل‌آوري گياهان دارويي و معطر.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي كارداني فوريتهاي پزشكي:
ديباچه: فوريتهاي پزشكي خدمات امداد و كمك‌هاي اوليه را به بيماران و مصدومان حوادث مختلف تا رساندن آنها به مراكز درماني ارائه مي‌دهد. خدماتي كه ممكن است داوطلبان را در موقعيت‌هاي حساس و پراسترس در تمام مدت شبانه‌روز قرار دهد. بنابراين داوطلب بايد از نظر جسمي و روحي و رواني آمادگي لازم را براي خدمت در محيط‌هاي سخت نظير دريا، كوهستان، شرايط زلزله و ديگر بلاياي طبيعي داشته باشد. رانندگي آمبولانس، حمل بيمار يا مصدوم، كمك‌هاي اوليه، اطلاع‌رساني و انجام ساير خدمات طبق دستور مافوق، بخشي از خدمات اين افراد را تشكيل مي‌دهد. به همين دليل دانشجوي اين رشته بايد آمادگي فعاليت در شرايط سخت و توانايي در ايجاد ارتباط مسؤولانه با بيمار يا مصدوم و بستگان آنها را داشته باشد.
توانايي‌هاي لازم :
رشته فوريتهاي پزشكي به صورت نيمه‌متمركز دانشجو مي‌پذيرد و داوطلبان پس از قبولي در آزمون علمي بايد در آزمون حضوري اين رشته نيز شركت كنند و در صورت داشتن توانايي‌هاي روحي لازم از قبيل انضباط‌پذيري، گذشت و ايثار، اعتماد به نفس و آمادگي فعاليت در شرايط سخت و همچنين آمادگي جسمي كامل مانند عدم ابتلا به بيماري‌هاي مزمن و صعب‌العلاج مثل ديابت، فشار خون، آسم، نارسايي كليه، بيماري‌هاي پيشرفته قلبي ، صرع و بيماري‌هاي رواني در اين رشته پذيرفته مي‌شوند.گفتني است كه در رشته فوريتهاي پزشكي داشتن قدرت بينايي خوب، مهارت‌هاي بدني، رواني كلام و حداقل قد 170 سانتي‌متر براي امدادرساني سريع و صحيح ضروري است. در ضمن اين رشته تنها از بين داوطلبان مرد دانشجو مي‌پذيرد.
موقعيت شغلي در ايران :
دانش‌آموختگان اين رشته مي‌توانند در مركز مديريت حوادث و فوريتهاي پزشكي در سراسر كشور، آمبولانس‌هاي خصوصي يا در سازمان‌هاي مشابه فعاليت كنند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس پايه:
تشريح و فيزيولوژي، ميكروب‌شناسي و انگل‌شناسي ، بهداشت عمومي، زبان تخصصي.
دروس اصلي:
داروشناسي، فرايند عمليات و اطلاعات فني، نشانه‌شناسي و معاينات بدني، جابه‌جايي و حمل بيمار، اخلاق و مقررات حرفه‌اي، آشنايي با سازمان‌هاي امدادي، بهداشت رواني و فوريتهاي روانپزشكي، فوريت پزشكي در بلايا، كليات پزشكي.
دروس تخصصي:
احياي قلبي ـ ريوي، اختلالات سيستم قلبي ـ عروقي، شكستگي‌ها و دررفتگي‌ها، مسموميت‌ها و گزيدگي‌ها، فوريتهاي پزشكي در شرايط خاص، خونريزي‌ها، كاهش سطح هوشياري، سوختگي، سرمازدگي و گرمازدگي.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي كارداني ناپيوسته علمي-كاربردي پرورش زنبورعسل:
ديباچه: اهميت اقتصادي پرورش زنبور عسل بيشتر در گرده‌افشاني گياهان زراعي و باغي وافزايش محصولات كشاورزي است. به طوري كه طبق تحقيقات انجام شده در كشورهاي ديگر ارزش زنبور عسل در افزايش محصولات كشاورزي بسيار بيشتر از توليدات مستقيم كندو است. بررسي‌هاي انجام شده در ايران نيز نشان مي‌دهد كه نقش زنبور عسل در افزايش محصولات كشاورزي چندين برابر توليد عسل ارزش دارد. زنبور عسل علاوه بر دخالت در عمل گرده‌افشاني با توليد محصولاتي مانند ژله رويال، زهر، گرده و بره موم در صنايعي مانند داروسازي، نساجي، كاغذسازي، شمع‌سازي و توليد واكسن نقش ارزشمندي را ايفا مي‌كند و باعث افزايش اشتغال‌زايي مي‌شود. به دليل آن‌كه پرورش زنبور عسل تا حد زيادي به منابع طبيعي و باغ‌ها وابسته است و سيستم پرورشي اين بخش تا حد زيادي به صورت سنتي و تجربي اداره مي‌شود، تربيت نيروي متخصص و ماهر كه شناخت كافي از زنبور عسل داشته باشند، ضرورت دارد تا ضمن بهره‌برداري از امكانات موجود در كشور و توليد فرآورده‌هاي مربوط، رشد و توسعه كمي و كيفي اين بخش فراهم شود.فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند به عنوان كاردان پرورش زنبور عسل، كاردان پرورش ملكه و اصلاح نژاد زنبور عسل، كاردان كارگاه، تعمير، سرويس و ساخت وسايل زنبورداري و سرپرست واحدهاي توليد و فرآوري محصولات زنبور عسل فعاليت كنند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس پايه:
شيمي آلي، فيزيك عمومي، رياضيات،زيست‌شناسي (گياهي و جانوري)، آمار و احتمال.
دروس اصلي:
هوا و اقليم‌شناسي، آموزش و ترويج دامپروري و منابع طبيعي، زبان تخصصي، بيوشيمي، گياه‌شناسي (عمومي)، اكولوژي محيط‌زيست، جامعه‌شناسي روستايي، مقدمه‌اي بر اقتصاد و بازاريابي، محصولات زنبور عسل، اصول وكاربرد كامپيوتر، حشره‌شناسي كشاورزي، پرورش زنبور عسل.
دروس تخصصي:
پرورش ملكه زنبور عسل، مباني اصلاح نژاد و تلقيح مصنوعي زنبور عسل، بهداشت، بيماري‌ها و آفات زنبور عسل، گياهان شهدزا و گرده‌زا، شناخت، تعمير ونگهداري ابزار و وسايل زنبورداري، مرفولوژي و آناتومي زنبور عسل، فرآوري محصولات زنبور عسل، كارآموزي.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي كاردرماني:
ديباچه: آيا مي‌دانيد كه 1 تا 3 درصد كودكان ايراني با مشكل حركتي به دنيا مي‌آيند؟ كودكاني كه حتي در سنين 3 يا 4 سالگي نيز نمي‌توانند سينه‌خيز يا چهار دست و پا راه بروند.آيا مي‌دانيد كه تعداد قابل توجهي از بيماران بعد از عمل جراحي نمي‌توانند با شغل سابقشان تطبيق يافته و بازدهي قبلي را داشته باشند؟ و آيا مي‌دانيد كه بسياري از بيماران رواني پس از درمان نمي‌توانند به زندگي اجتماعي برگشته و در حد ساير افراد جامعه فعاليت كنند؟چه بايد كرد؟ آيا مي‌توان با فيزيوتراپي مشكلات فوق را حل كرد و يا براي بهبود اختلالات فوق بايد از روان‌درماني كمك گرفت؟متخصان كاردرماني معتقدند كه بهترين راه درمان مشكلات و اختلالات ياد شده، استفاده از روش كاردرماني است زيرا يك كار درمان در دو حيطه رواني و جسماني به معالجه اختلالات مورد نظر مي‌پردازد.در واقع كاردرماني تنها رشته علوم توانبخشي در مقطع ليسانس است كه به درمان اختلالات در حيطه جسماني و حيطه رواني مي‌پردازد. اين رشته به عنوان يك رشته كُل‌نگر، تمامي ابعاد يك بيماري و تأثيرات جانبي آن را به روي زندگي شخصي و اجتماعي در نظر گرفته و با ارائه تكنيك‌هاي درماني مناسب، ضمن در نظر گرفتن علائق و انگيزه فرد، او را به سوي فعاليت روزانه مستقل سوق مي‌دهد. متخصصان كاردرماني با تسلط كافي بر علوم مختلف فيزيولوژيكي، آناتوميكي و روانشناختي، يك برنامه جامع درماني را به بيماران ارائه مي‌دهند؛ يعني در كاردرماني، تمركز درمان فقط روي بيماري نيست، بلكه تمامي ابعاد زندگي فرد، مورد بررسي قرار مي‌گيرد. گفتني است كه هدف اين رشته به حداكثر رساندن استقلال افراد بيمار و ناتوان در انجام كارهاي روزمره و فعاليت‌هاي اجتماعي و همچنين آمادگي براي آموزش حرفه‌اي است.
توانايي‌هاي لازم :
يك كاردرمانگر بايد انگيزه‌اي قوي داشته باشد تا بتواند با بيماراني كه داراي معلوليت‌هاي مختلف هستند، ارتباط برقرار كرده و آنها را به خوبي درمان كند. مهمترين ويژگي يك كاردرمانگر، علاقه به انسان‌ها است. اگر متخصص اين رشته به كار خود و مردم علاقه‌مند نبوده و صبر و حوصله نداشته باشد، موفق به درمان بيماران مورد نظر نخواهد شد. برخي از استادان اين رشته نيز اولين و مهمترين ويژگي دانشجوي كاردرماني را داشتن توانايي جسمي و روحي خوب مي‌دانند و اين كه بتواند با درايت، ابتكار عمل و خلاقيت، درمان مؤثرتري را ارائه بدهد.
موقعيت شغلي در ايران :
كشور ما با كمبود متخصص اين رشته روبرو است و هر ساله بيمارستان‌ها، كلينيك‌هاي توانبخشي سازمان بهزيستي كشور و هلال احمر براي جذب فارغ‌التحصيلان كاردرماني اعلام نياز مي‌كنند. همچنين فارغ‌التحصيل اين رشته مي‌تواند با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي و سازمان بهزيستي اقدام به تأسيس كلينيك خصوصي شبانه‌روزي كند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
آناتومي (سر و گردن و تنه، اندام فوقاني، تحتاني، سطحي، اعصاب) ، استخوان‌شناسي، روانشناسي عمومي، روانپزشكي عمومي، رشد رواني ـ حركتي، بيماري‌هاي داخلي.
دروس تخصصي:
آشنايي با اصول توانبخشي و طب فيزيكي، واحد راديولوژي، كاردرماني در بيماري‌هاي مغز و اعصاب ، كاردرماني در بيماري‌هاي ارتوپدي، كاردرماني در بيماري‌هاي روماتولوژي ، كينزيولوژي و بيومكانيك، تكنيك‌هاي حركت درماني، كاردرماني در بيماري‌هاي كودكان ، ارزشيابي و اندازه‌گيري قدرت عضلاني، كارآموزي باليني، زبان تخصصي.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي كتابداري درشاخه پزشكي:
ديباچه: سالانه 7000 عنوان نشريه پزشكي و صدها كتاب در زمينه‌هاي پزشكي و پيراپزشكي در سراسر جهان منتشر مي‌شود؛ نشريات و آثاري كه آخرين اطلاعات علمي و داده‌هاي پزشكي را مي‌توان در آنها يافت. از همين‌رو، تمامي دانشجويان پزشكي و پيراپزشكي و بويژه متخصصان دانش‌هاي مرتبط بايد با دسترسي به نشريات و كتب مورد نظر، دانش خود را به روز كرده و از آخرين اكتشافات و اختراعات مرتبط با رشته تخصصي خود، مطلع شوند. البته حجم آثار پزشكي و پيراپزشكي كه در قالب كتاب، نشريه، نوار، لوح فشرده و ... ثبت و ضبط شده است، بسيار زيادتر از آن است كه متخصصان اين علوم بتوانند بتنهايي مطالب موردنظر را از ميان اين حجم انبوه پيدا كنند. چنين كاري در توان متخصصان رشته كتابداري پزشكي است؛ افرادي كه در رشته كتابداري در شاخه پزشكي، به مجموعه‌سازي، ساماندهي و اشاعه اطلاعات درشاخه‌هاي پزشكي و پيراپزشكي و موضوعات وابسته به آن مي‌پردازند اطلاعات پايه در زمينه‌هاي آناتومي، داروشناسي، بيماري‌شناسي، علوم آزمايشگاهي، بيوشيمي، بيوفيزيك و واژه‌شناسي پزشكي را به دست مي‌آورند. در واقع مي‌توان متخصص اين رشته را دستيار پزشك يا بازوي توانمند جراح دانست. زيرا همان طور كه يك پزشك براي شناخت و درمان بيماري نياز به عكس، جواب آزمايش و مشاهدات باليني دارد، بايد از منابع و مراجع پزشكي نيز براي روزآمد كردن اطلاعات خود بهره ببرد. براي مثال، يك جراح قبل از عمل كردن يك كيست نادر يا كيستي كه در مكان حساس واقع شده است، بايد به آمار و اطلاعات پزشكي مراجعه كند تا ببيند كه آيا برداشتن كيست كار صحيحي است يا خير. گفتني است كه اين آمار پزشكي را بايد كتابدار پزشكي در اختيار جراح قرار دهد.
توانايي‌هاي لازم :
هنگام انتخاب رشته دو راه وجود دارد. يكي اينكه در فرم انتخاب رشته، ابتدا، رشته‌هاي اسم و رسم‌دار را كه در بورس هستند انتخاب كنيد و انتهاي فرم را هم به رشته‌هاي ناشناخته‌اي كه اسم و رسمي ندارند و اميد داريد كه در يكي از آنها پذيرفته شويد، اختصاص دهيد.راه ديگر نيز اين است كه براساس علاقه، استعداد و نياز جامعه، رشته دانشگاهي خود را انتخاب نماييد و اصراري بر اينكه صد انتخاب خود را پر كنيد نيز نداشته باشيد. چون به احتمال قوي شما استعداد، علاقه و آمادگي لازم را براي صد رشته محل نخواهيد داشت.رشته كتابداري در شاخه پزشكي نيز نياز به دانشجوياني دارد كه با عشق و علاقه و شناخت لازم وارد اين رشته شده باشند. دانشجويان اين رشته چون بايد در تمام زمينه‌هاي پزشكي و پيراپزشكي اطلاعات اوليه را دارا باشند، بايد در درس زيست‌شناسي توانايي بسياري داشته باشند. همچنين لازم است كه اين دانشجويان به كار با كامپيوتر و نرم‌افزارهاي كامپيوتري و زبان انگليسي مسلط باشند.
موقعيت شغلي در ايران :
فارغ‌التحصيل توانمند كتابداري پزشكي كه با كامپيوتر و شبكه‌هاي اينترنتي بازيابي اطلاعات پزشكي آشنا باشد، بسادگي مي‌تواند در ايران و جهان جذب بازار كار شود و حقوق بسيار مناسب و خوبي دريافت نمايد. گفتني است كه فرصت‌هاي شغلي اين رشته، بويژه در پروژه‌هاي تخصصي يا در بخش خصوصي بهتر مي‌باشد.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
فيزيك عمومي، شيمي عمومي، كتابخانه و كتابداري، زبان‌پيش‌دانشگاهي، زيست‌شناسي پيش‌دانشگاهي، گزارش نويسي، بيوشيمي، مجموعه‌سازي ، مرجع‌شناسي عمومي فارسي، سازماندهي مواد، تشريح و فيزيولوژي، روانشناسي عمومي، متون اختصاصي انگليسي، علوم آزمايشگاهي، تاريخ علوم پزشكي، روانشناسي اجتماعي، مرجع‌شناسي لاتين، تاريخ عمومي فلسفه، ماشين‌نويسي فارسي، ماشين‌نويسي لاتين، تاريخ ادبيات ايران، مباني جامعه‌شناسي، اصطلاحات علوم پزشكي و بهداشتي، تاريخ ادبيات جهان، داروشناسي، اصول كار مرجع، بهداشت عمومي، زبان فرانسه، تاريخ تمدن، مرجع‌شناسي تخصصي، حفاظت نگهداري مواد، اداره كتابخانه، آشنايي با صنعت چاپ و نشر، كارآموزي.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي گفتاردرماني:
ديباچه:
رشته گفتار درماني يكي از زير مجموعه‌هاي علوم توانبخشي است و هدف آن ياري رساندن به افرادي است كه دچار اختلالات گفتاري و زباني هستند كه اين كمك شامل موارد زير مي‌شود:
كمك به افرادي كه اختلالات تلفظي دارند، بيماراني كه اختلال در صوت دارند، بيماراني كه دچار آسيب‌هاي مغزي شده‌اند ( قدرت سخن گفتن نداشته يا بي‌ربط سخن مي‌گويند)، ياري كردن ناشنوايان براي برقراري ارتباط كلامي، كمك به طيف گسترده‌اي از عقب‌ماندگان ذهني براي برقراري ارتباط كلامي، توصيه و مشاوره به افراد جامعه.اين دسته از متخصصان در وهله اول آسيب‌هايي را كه توسط عامل ژنتيكي يا اكتسابي به گفتار و زبان وارد شده تشخيص مي‌دهند و در وهله دوم به ارزيابي ميزان آسيب‌ديدگي و علت آن مي‌پردازند و سپس مرحله درمان را شروع مي‌كنند.براي مثال امكان دارد كه به علت سكته مغزي، تصادف يا اصابت تركش، اختلالي در حوزه زبان فرد ايجاد شود كه اين اختلال مي‌تواند به صورت بي‌ربط صحبت كردن يا ناتواني در سخن گفتن بروز كند. يا اينكه امكان دارد مشكل در حوزه گفتار باشد؛ يعني در توليد گفتار و يا رواني گفتار اختلالي به وجود بيايد. براي مثال كودكي كه صداي "ر" را "ل" تلفظ مي‌كند داراي اختلال در توليد گفتار است و همچنين فردي كه در طول يك دقيقه به جاي 4 جمله (به طور متوسط) يك جمله را گفته و يا برعكس 10 جمله را بيان مي‌كند، دچار اختلال در رواني گفتار است و بالاخره امكان دارد تارهاي صوتي به دلايل مختلف آسيب ببينند كه موجب خراب شدن كيفيت صوت مي‌شود. در تمام موارد فوق يك گفتار درمان سعي مي‌كند كه به شيوه‌هاي غيرپزشكي و بدون استفاده از دارو، آسيب ايجاد شده را درمان كند اما طول درمان و نحوه درمان متفاوت خواهد بود؛ يعني آسيب‌هاي حوزه زبان چون به سيستم عصب مركزي در مغز برمي‌گردد، طولاني‌تر و دشوارتر است اما درمان اختلاف حوزه گفتار آسان‌تر و سريع‌تر مي‌باشد.
توانايي‌هاي لازم :
صبور بودن مهمترين ويژگي لازم براي يك گفتار درمانگر است. چرا كه بعضي از بيماران به كندي پيشرفت مي‌كنند. همچنين متخصص اين رشته بايد انعطاف‌پذير باشد. براي اين كه در اين كار تنوع مراجعه‌كنندگان بسيار زياد است؛ يعني مراجعين مي‌توانند يك بچه 2 ساله تا يك فرد 90 ساله باشند كه بدون شك هريك روحيات و ويژگي‌هاي خاص خود را دارند. دانشجوي موفق اين رشته كسي است كه به زبان انگليسي و دانش كامپيوتر مسلط باشد. همين‌طور بهتر است با لهجه‌هاي مختلف آشنايي داشته باشد چون ممكن است ناشنوايي به او مراجعه كند كه در يك محيط تُرك يا كُرد زبان زندگي كرده است.
موقعيت شغلي در ايران :
يك گفتار درمانگر مي‌تواند به قاريان قرآن، مداحان، خواننده‌ها، گويندگان صدا و سيما، دوبلورها و در كل افرادي كه از صوت خود به صورت حرفه‌اي استفاده مي‌كنند، آموزش دهد كه چگونه سخن بگويند يا از صوت خود استفاده كنند تا مشكلي برايشان به وجود نيايد. اين رشته براي جوانان كنجكاو كه به دنبال كشف ناشناخته‌ها مي‌باشند و مي‌خواهند در زمينه تحصيلي‌شان حرف اول را بزنند، رشته بكري است و زمينه‌هاي ناشناخته زيادي دارد. يك گفتار درمانگر مي‌تواند در درمانگاه‌ها و مراكز بهداشت، مراكز ويژه توانبخشي و مراكز آموزش و پرورش استثنايي فعاليت بكند چون قسمت عمده كار در ارتباط با ناشنواها و كم‌شنواها است.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه و اصلي:
فيزيك صوت، آناتومي و فيزيولوژي عمومي، آناتومي و فيزيولوژي مكانيزم گفتار، آناتومي و فيزيولوژي اعصاب و رابطه با گفتار، روانشناسي كودك و نوجوان، روانپزشكي كودك و نوجوان، روانشناسي يادگيري، رشد رواني حركتي، عقب‌ماندگي ذهني، بازي درماني، سنجش شنوايي، مباني شنوايي سنجي، زبان تخصصي، كمك‌هاي اوليه، زبان‌شناسي، آواشناسي، روانشناسي زبان، اصول و متون مشاوره، اصطلاحات پزشكي، روش تحقيق، ژنتيك پزشكي، بافت‌شناسي و آسيب‌شناسي، بيماري‌هاي گوش و حلق و بيني ، كاربرد جراحي در گفتار درماني، بيماري‌هاي اعصاب در رابطه با گفتار، ارتودنسي در رابطه با گفتار، اصول توانبخشي.
دروس تخصصي :
مباني گفتار درماني، رشد طبيعي گفتار و زبان، بيماري‌شناسي تأخير رشد گفتار و زبان، بيماري‌شناسي اختلال در توليد گفتار، مديريت در گفتار درماني، بيماري‌شناسي اختلال در صوت، بيماري‌شناسي اختلال در تشديد، بيماري‌شناسي اختلال در خواندن، ارزيابي و تشخيص افتراقي در بيماري‌شناسي گفتار و زبان، پروژه و پژوهش، كارآموزي باليني.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي مامايي:
ديباچه: "تولد" بزرگترين، با شكوه‌ترين و بحراني‌ترين لحظه زندگي و قديمي‌ترين تجربه بشري است و در ميان مشاغل نيز مامايي (در شكل سنتي آن) يكي از قديمي‌ترين مشاغل است. البته نبايد تصور كرد كه آنچه امروزه به نام حرفه و دانش مامايي معروف است، ادامه و دنباله همان مامايي سنتي است بلكه امروزه مامايي دانشي است كه بر مشاهده، آموزش، پيشگيري، تحقيق، تشخيص و درمان استوار شده است. در واقع اين رشته يكي از زير مجموعه‌هاي علوم پزشكي است كه نقش‌هاي بسيار گسترده‌اي اعم از نقش مشاوره‌اي، آموزشي، مراقبتي، حمايتي، درمانگري و تحقيقاتي دارد. البته تمامي اين نقش‌ها در ارتباط با مادر و كودك مفهوم پيدا مي‌كند؛ يعني ماما به مشاوره قبل، بعد و هنگام ازدواج، آموزش و نحوه تنظيم خانواده، مراقبت در دوران بارداري، زايمان طبيعي و مراقبت بهداشتي مادر و كودك و آموزش به دختران در زمينه بهداشت دوران بلوغ و بعد از آن مي‌پردازد.
توانايي‌هاي لازم :
رشته مامايي عشق و علاقه و صبر و حوصله بسيار بالايي مي‌خواهد چون يك خانم در حال زايمان شرايط بسيار حساسي دارد و بسياري از حرف‌ها يا حركاتش در اختيار خودش نيست و يك ماما بايد در حد امكان با صبر و حوصله بسيار به او آرامش و قوت قلب بدهد و توجه داشته باشد كه مسؤوليت جان دو نفر؛ يعني مادر و جنين او را برعهده دارد. همچنين يك ماما بايد بسيار باهوش و نكته‌سنج باشد و از مقابل مسائل هرچند كه كوچك باشند به سادگي نگذرد. زيرا خيلي از مسائل يا علائم كوچكي كه در هنگام بارداري يا زايمان ظاهر مي‌شوند، در صورت عدم توجه مي‌توانند خطرات جاني براي نوزاد يا مادر به دنبال داشته باشند.دانشجوي مامايي بايد از نظر جسمي و روحي سلامت كامل داشته و از روابط اجتماعي خوبي برخوردار باشد، چون مشاوره و آموزش بخش مهمي از كار يك ماما است.
موقعيت شغلي در ايران :
از مراكزي كه يك ماما مي‌تواند در آنها مشغول به كار شود، مي‌توان به بيمارستان‌ها، زايشگاه‌ها، درمانگاه‌ها و مراكز بهداشتي اشاره كرد. همچنين ماما طبق قوانين حاضر در صورت داشتن مدرك كارشناسي مي‌تواند مطب داير كرده و در آن به ارائه خدمات بهداشتي و درماني بپردازد.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
سلول‌شناسي و بافت‌شناسي، بيوشيمي، تشريح، فيزيولوژي، ايمني شناسي، ميكروب‌شناسي و انگل‌شناسي.
دروس اصلي :
آسيب‌شناسي اختصاصي و عمومي، اصول خدمات بهداشتي جامعه و آموزش بهداشت، داروشناسي، اصول و فنون پرستاري و مامايي و روش اطاق عمل و زايمان، آمار حياتي و روش تحقيق، روانشناسي، اصول اپيدميولوژي و مبارزه با بيماري‌ها، زبان تخصصي.
دروس تخصصي :
اصول تغذيه مادر و كودك، تاريخ، اخلاق و مقررات پزشكي، جنين‌شناسي، مقررات پزشكي قانوني، ژنتيك، بارداري و زايمان، كاراموزي بارداري و زايمان، آزمايش‌هاي كاربردي در مامايي، نوزادان، كارآموزي نوزادان، بيماري‌هاي كودكان، نشانه‌شناسي و معاينات فيزيكي، فيزيوپاتولوژي بيماري‌هاي داخلي جراحي و عفوني، كارآموزي بيماري‌هاي داخلي و جراحي، بهداشت مادر و كودك و خانواده، كارآموزي بهداشت مادر و كودك و خانواده، تغذيه درماني مادر و كودك، روانپزشكي در مامايي، راديولوژي، سونوگرافي و الكتروفيزيولوژي در مامايي و زنان، اصول مديريت و كاربردهاي آن در مامايي، بيحسي و بيهوشي و احيا در مامايي، بيماري‌هاي زنان و ناباروري، اختلال عمل جنسي و آموزش مشاوره آن، كارآموزي بيماري‌هاي زنان، پايان‌نامه.
-
گروه تحصيلي:تجربي
رشته ي مدارك پزشكي:
ديباچه: در دنيا 120 ميليون نفر و در ايران بيش از يك ميليون نفر به تنبلي چشم مبتلا هستند. اين بيماري در صورتي كه قبل از 5 سالگي تشخيص داده شده و درمان شود، كاملاً بهبود مي‌يابد اما عدم تشخيص و درمان به موقع آن، مي‌تواند منجر به ضعف شديد يك يا هر دو چشم و حتي نابينايي گردد. از همين رو سازمان بهزيستي كشور به ياري مهد كودك‌هاي سراسر كشور از سال 78 طرح پيشگيري از تنبلي چشم را به اجرا در آورده است.وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي با اطلاع از آمار گسترده تعداد افراد مبتلا به بيماري تنبلي چشم، طرح پيشگيري از اين بيماري را ارائه داد. به عبارت ديگر پايه هر طرح، تحقيق و پژوهش پزشكي؛ اطلاعات و آمار بهداشتي ـ درماني است. به همين دليل امروزه در كشورهاي پيشرفته و در حال رشد دنيا براي جمع‌آوري علمي داده‌هاي بهداشتي ـ درماني، پردازش يا پروردن اين داده‌ها و سازماندهي، توزيع و حفاظت از آنها، رشته مديريت اطلاعات بهداشتي ـ درماني مطرح شده است. رشته‌اي كه فارغ‌التحصيلان آن به عنوان بازوهايي توانمند، ناب‌ترين اطلاعات را در اختيار سياستگذاران و برنامه‌ريزان نظام بهداشتي ـ درماني يك كشور قرار مي‌دهند.اين رشته در دانشگاه‌ها و مركز آموزش عالي كشور ما به نام رشته مدارك پزشكي در مقطع كارداني دانشجو مي‌پذيرد و فارغ‌التحصيلان آن مي‌توانند به طور ناپيوسته تا مقطع دكترا نيز ادامه تحصيل دهند.رشته مدارك پزشكي رشته‌اي علمي ـ اطلاعاتي است و قلمرو بحث آن اطلاعات بهداشتي ـ درماني مي‌باشد و متخصصان آن نيز مديران اطلاعات بهداشتي ـ درماني كشور هستند؛ يعني يك دانشجوي مدارك پزشكي با مطالعه دروسي مانند طبقه‌بندي يا كُدگذاري بين‌المللي بيماري‌ها، بايگاني مدارك پزشكي، كليات پزشكي، آشنايي با اصطلاحات پزشكي، آمار و كامپيوتر، خود را آماده مي‌كند تا اطلاعات بهداشتي ـ درماني را به خوبي تجزيه و تحليل كرده و سپس براي برنامه‌ريزي‌هاي نظام بهداشتي ـ درماني در اختيار مدير يك بيمارستان يا مديران كلان كشور قرار دهد.
توانايي‌هاي لازم :
آمار به ويژه آمار حياتي در رشته مدارك پزشكي از اهميت بسياري برخوردار است. به همين دليل دانشجوي مدارك پزشكي بايد در درس رياضي و آمار قوي بوده و همچنين به زبان انگليسي مسلط باشد.در ضمن دانشجو بايد به زيست‌شناسي علاقه‌مند باشد چون در نهايت پرونده‌هاي بيماران را كه در آنها اطلاعات مربوط به نوع بيماري و نحوه درمان يا پيشرفت بيماري درج شده است، تجزيه و تحليل مي‌كند.
موقعيت‌هاي شغلي در ايران :
در هر بيمارستان يا مركز خدماتي ـ درماني، بخشي به نام بخش مدارك پزشكي وجود دارد كه داراي 4 واحد آمار بيمارستاني، پذيرش، بايگاني مدارك پزشكي و واحد كُدگذاري بيماري‌ها است و مسؤول اين بخش و كاركنان آن بايد فارغ‌التحصيل رشته مدارك پزشكي باشند.فارغ‌التحصيلان مدارك پزشكي در مقطع كارداني فعاليت‌هاي مربوط به واحدهاي پذيرش، آمار، كدگذاري و ذخيره و بازيابي پرونده‌هاي پزشكي بيمارستان را انجام مي‌دهند و كارشناسان اين رشته نيز مديريت هريك از واحدهاي ياد شده يا مديريت بخش مدارك پزشكي بيمارستان‌ها و مراكز بهداشتي ـ درماني را برعهده مي‌گيرند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه:
بهداشت محيط بيمارستان، فيزيولوژي، آشنايي با باكتري، ويروس، قارچ و انگل، اخلاق و مقررات حرفه‌اي، روانشناسي مقدماتي و روابط انساني، رياضيات پايه، آناتومي.
دروس اصلي:
كليات پزشكي، اصطلاحات پزشكي، زبان اختصاصي، اصول مديريت بيمارستاني، مددكاري اجتماعي، كامپيوتر و كاربرد آن، ماشين‌نويسي عملي و نظري.
دروس تخصصي:
كُدگذاري بيماري‌ها، مدارك پزشكي، آمار حياتي مقدماتي، شاخص‌هاي بهداشتي و آمار بيمارستاني، اصول و روش‌هاي بايگاني، بايگاني پزشكي، كارآموزي در عرصه.
