آذری شعرلری

یارب!کیمه ایظهار ائله ییم راز نهانیم
اود دوتدوم آلیشدیم

فیکریم بو ایدی شمعه قیلیم سوز ِ دل افشاء
قلبیم دئدی:حاشا!

عؤمرؤمده اگر بیر گئجه مهمانیم اولایدین
ای شمع دل افروز
ملعون ایدیم،ائتسیدیم اگر غیره تماشا
بیر ئوزگه تمننا

həkim nəbati

Yenə gözlərin yalan yolu gəzir
Sanırsanki yeni bir gülüşə dayanmışam
Usanmaqdan qaçanmali
Duyğuların sağlığına
Aramızda boşluqlar çoxalır
Heç durmadan utanıram sana vurulmaqdan
Dönürəm səni aramaqdan
Istəmirəm açmadığım yelkən
Kölgəmi uta
Yalan yüklü tanışlığımız yerdə
Bir islaq siğara alışdır
Tüstüsü çığ tək məni boğsun
Geri dönmə
Səni hər şey inandıra bilər
Mənidə bəlkə
Bir islaq siğara alışdır

Səid əhmədzadə ərdəbili

Dalgın
Yalnız
Engine
Keşke Okyanuslu olmasaydım
Çırmaklayarak sahili
...

اوچور ایلهامیم او قوشلار کیمی کی
یاز وعده سینده
قووزانیر ماوی گؤیه تا اوجا باش بیر داغا قونسون
کؤرپه قارتال کیمی دیر
گاه چکیلیر گرزده ن ایتینجه ک
اگله نیر گاه ساوالان عشقینه – آغدان – آغاقونسون
هر اوجا داغ کی گؤرورسن باشی قاردلا آغاراندی
اورا بیل کی ساوالاندی
آمما یوخ !
هر اوجا داغ سسیمی السا دا تئز قئیته ره جکدی
سسی قئیته رمک همان یئل بیله جکدی
آخی یئل یولچودو گئتگین اوکی سؤز ساخلایا بیلمز
یئل سؤزو قاپدی قاچیردار اونو کیم هاخلایابیلمز
یئل گئدرگیندی پیچیللارسؤزوکوللار قولاغیندا
سؤزو قربان ائله یر قیرنادا قانقال آیاغیندا
چئویره ر سؤز چاناغیندا
جالایارداغلارا هر بیر سؤزو مین سؤز تؤره دندی
بیلمیرم سیرری ندندی
یئل گئده ر گیندی یئلی ساخلاماق اولماز
یئله بئل باغلاماق اولماز
آمما سن ای سؤزو سینه نده کؤزردن ساوالانیم
کیم گله صدقله زرتشت بئجردن ساوالانیم
ائلیمین شانلی داغی باشیوه مین لرجه دولانیم
اریدیب ائل غمی بیر یول سنی کؤکدن ده تالانسان
سئل اولوب قانلی دنیز لر کیمی دونیایه جالانسان
آدی دیللرده قالاناسان
ساوالانسان ، ساوالانسان
ساوالان ائل غمینی بللی دی ساخلار سینه سینده
سینه سی کؤزدو آلودور گیزیریک اینسی سی واردیر نفسینده
شاعرین غملی سه سینده آلگیلان ...

از استاد هوشنگ جعفری - ساوالان

Hər dildə ki, yox nişaneyi-eşq,
Arayişi-qəm, fəsaneyi-eşq,

Əlbəttə deyil kəmalə qabil,
Ovqati keçər, vəli nə hasil?

Bibəhrə qalar bu müddəadən,
Təhsili-ləzayizi-səfadən.

Ey dil, duta gör xəyal zövqin,
Ta dərk edəsən vüsal zövqin.

Eşqilə cahanda biniyaz ol,
Amma rəvişinlə pakbaz ol!

Ol vəchilə ki, qılıbdır Əsgər,
Meyli-həvəsi-liqan-dilbər.

Dəhr etsə əgər cəfa iradə,
Sindan kimi səxtdir vəfadə.

Vər başına çalsa dəsti-matəm,
Çakuc kimi çərx, çəkməz ol qəm.

Ah ilə olur dəhən yolu bənd,
Ləbrizi-şərarə kurə manənd.

QÜDSİ

دوستلار گویا کی،دؤشمن سؤزینی گوش ائتدیلر
کیم،بیزی یکباره خاطیردن فراموش ائتدیلر

بیزدن آیرو بزمی-عیشرت ایچره بولسون نوشی-جان
دولو-دولو بی وفالیغ جامی کیم،نوش ائتدیلر

سؤرمه ناز ایله چشمینی چؤ قیلدیلار سیاه
بو قارا بختؤمنی هم اول گؤن سیه پوش ائتدیلر

سؤت امرکن آغلار ایردی خسته مجنون لیلی دب
مهریبانلیغ سؤتؤ بیرله آنی خاموش ائتدیلر

تؤکدؤلر قول کیشورینین کاسینه بیر جؤرعه کیم
تا دمی صؤبحی-قیامت آنی مدهوش ائتدیلر

kişvəri

گوروم شیر دونیادا پیر اولماسین
گوروم تولکو جنگلده شیر اولماسین
ستمکار خلق امیر اولماسین


بوتون پاک اؤرکلر گوروم شاد اولا
تمام تورک میللتلر آزاد اولا
مقدس آذربایجان دائم آباد اولا

turki dil diaq

cigərim oddu , ürəkim qandı
topraqım yurdum azərbaycandı

جیگریم اُددو ، اورکیم قاندی
توپراقیم یوردوم آذربایجاندی

-
konülüm yandı , halım əfğandı
elimin dili mənə canandı

کؤنلوم یاندی حالیم افغاندی
ائلیمین دیلی منه جاناندی

-
gözlərim dolur , arzılar solur
düşmanlər bağda gülləri yolur

گؤزلریم دولور ، آرزولار سولور
دوشمن لر باغدا گوللری یولور

-
qardaşlar tutulur , bacılar ağlıiur
ATAlar ANAlar, ğüssədən dığlıiur

قارداشلار توتولور ، باجیلار آغلییور
آتالار آنالار غصصه دن دیغلییور

-
həq sözü diyənlər həryerdə vurulur
həqqın istiyən millətlər qırılur

حق سؤزو دیینلر ، هر یرده وورولور
حققین ایستیین میللتلر قیریلور

-
zalimlərbaşı , həq tipi vurub
haqqın bayragın haqçılar cırub

ظالیم لر باشی ، حق تیپی ووروب
حققین بایراقین حقچیلر جیروب

-
belə düşünkı qiyamət olub
allahım tutub , rəsulu vurub

بئله دوشونکی قیامت اُلوب
الله هیم توتوب ، رسولو ووروب

-
bir dildən ötur qanlar tökülür
məzlum ellərin belı bukulur

بیر دیلدن اؤتور قانلار تؤکولور
مظلوم ائللرین بئلی بوکولور

-
bu işin adın , kimlər din dedi
milləti ayüb , zülmə min dedi

بو ایشین آدین کیملر دین دئدی
میللتی ایؤب ، ظولمه مین دئدی

-
eşşakux məgər şah minə bizə
şah demə ona rəhbərdir sizə

اششکوخ مگر شاه مینه بیزَ
شاه دئمه اونا رهبر دیر سیزَ

-
adı hərnədir , allah ki dəyür
hərnə söyləyir hammı baş əyür

آدی هرنه دیر ، الله کی دَیور
هرنه سویلییور هاممی باش ایور

-
əqliviz yoxdu? millət fikr edün
dorucu dinə , həqqı zikr edun

عقلیویز یوخدی؟ میللت فیکر ائدون
دوروجو دینه حققی ذیکر ائدون

-
həq bugun nədir? hammılar bilir
amma qorxudan yadınnan silir

حق بوگون نه دیر؟ هاممی لار بیلیر
آمما قورخودان یادیننان سیلیر

-
tarix çox sözlər , bizlərə deyüb
kişilər gəlüb , kişilər gedüb

تاریخ چوخ سؤزلر بیزلرَ دئیوب
کیشیلر گلیب ، کیشیلر گئدوب

-
hərkim zülm edib kötəyin yeyüb
amma kişilər teyxa həq deyüb

هرکیم ظولم ائدوب ، کؤتیین یئیوب
آمما کیشیلر تئیخا حق دئیوب

-
qeyrətim vardı , qorxmuram bilün
sizdə qorxunu beynizdən silün

غیرتیم واردور ، گورخمورام بیلون
سیزده قورخونو بئینیزدن سیلون

-
əl ələ veraq türki dil diaq
zalimin belin indi sındıraq

اَل الَ وئراق تورکی دیل دییاق
ظالیمین بئلین ایندی سیندیراق

-
bir mərəzdiki bizləri sıxır
ayıq olmasaq türk evin yıxır

بیر مرض دیکی بیزلری یسخار
آییق اولماساق تورک ائوین ییخار

-
indi biz gərək türki dil diaq
zülm edanləri göydən əndiraq

ایندی بیز گَرَک تورکی دیل دیاق
ظولم ائدن لری گویدن اندیراق

-
başqa dillərə heç baş əymiyaq
türki dil yazax türki söyliaq

باشقا دیللره هئچ باش اَیمیاق
تورکی دیل یازاق ، تورکی سؤیلییاق

--
یاشاسین تورک
یاشاسین آذربایجان

ÖZÜM

KALDIRIMLAR
1
Sokaktayım,kimsesiz bir sokak ortasında;
Yürüyorum,arkama bakmadan yürüyorum.
Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum

Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık;
Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar.
İn cin uykuda,yalnız iki yoldaş uyanık;
Biri benim,biri de serseri kaldırımlar.

İçimde damla damla bir korku birikiyor;
Sanıyorum,her sokak başını kesmiş devler...
Üstüme camlarını,hep simsiyah,dikiyor;
Gözüne mil çekilmiş bir ama gibi evler.

Kaldırımlar,çilekeş yalnızların annesi;
Kaldırımlar,içimde yaşamış bir insandır.
Kaldırımlar,duyulur,ses kesilince sesi;
Kaldırımlar,içimde kıvrılan bir lisandır.

Bana düşmez can vermek,yumuşak bir kucakta;
Ben bu kaldırımların emzirdiği çocuğum!
Aman,sabah olmasın,bu karanlık sokakta;
Bu karanlık sokakta bitmesin yolculuğum!

Ben gideyim,yol gitsin,ben gideyim,yol gitsin;
İki yanımdan aksın,bir sel gibi fenerler.
Tak,tak,ayak sesimi aç köpekler işitsin;
Yolumun zafer takı,gölgeden taş kemerler.

Ne sabahı göreyim,ne sabah görüneyim;
Gündüzler size kalsın,verin karanlıkları!
Islak bir yorgan gibi,sımsıkı bürüneyim;
Örtün,üstüme örtün,serin karanlıkları.

Uzanıverse gövdem,taşlara boydan boya;
Alsa buz gibi taşlar alnımdan bu ateşi.
Dalıp,sokaklar kadar esrarlı bir uykuya,
Ölse,kaldırımların kara sevdalı eşi...

Başını bir gayeye satmış kahraman gibi,
Etinle,kemiğinle,sokakların malısın!
Kurulup şiltesine bir tahtaravan gibi,
Sonsuz mesafelerin üstünden aşmalısın!

Fahişe yataklardan kaçtığın günden beri,
Erimiş ruhlarınız bir derdin potasında.
Senin gölgeni içmiş,onun gözbebekleri;
Onun taşı erimiş,senin kafatasında.

İkinizin de ne eş,ne arkadaşınız var;
Sükut gibi münzevi,çığlık gibi hürsünüz.
Dünyada taşınacak bir kuru başınız var;
Onu da,hangi diyar olsa götürürsünüz.

Yağız atlı süvari,koştur,atını,koştur!
Sonunda kabre çıkar bu yolun kıvrımları.
Ne kaldırımlar kadar seni anlayan olur,
Ne senin anladığın kadar,kaldırımları...

3
Bir esmer kadındır ki,kaldırımlarda gece,
Vecd içinde başı dik,hayalini sürükler.
Simsiyah gözlerine,bir an,gözüm değince,
Yolumu bekleyen genç,haydi düş peşime der.

Ondan bir temas gibi rüzgar beni bürür de,
Tutmak,tutmak isterim,onu göğsüme alıp.
Bir türlü yetişemem,fecre kadar yürür de,
Heyhat,o bir ince ruh,bense etten bir kalıp.

Arkamdan bir kahkaha duysam yaralanırım;
Onu bir başkasına ram oluyor sanırım,
Görsem pencerelerde soyunan bir karaltı.

Varsın,bugün bir acı duymasın gözyaşımdan;
Bana rahat bir döşek serince yerin altı,
Bilirim,kalkmayacak,bir yar gibi başımdan...

Necip Fazıl KISAKÜREK
(Çile)

ALİ

Namluna dayanır,yola dalarsın,
Duruşun,bakışın yaman,be Ali!
Boşuna tetiği ne kurcalarsın?
Var daha ateşe zaman,be Ali!

Yıllanmış bir çınar pusuluk yerin,
Nerdeyse gelecek beklediklerin.
Var iki atımlık canı kederin,
Desene işleri duman,be Ali?

Onu sen büyüt de söğüt boyunca
Kendini ellere versin o gonca!
Sözüme kanmadın bunu duyunca,
Gönlündü gözünü yuman,be Ali!

...Geldiler beklenen çiftler ormana,
Duruyor iki genç,ne hoş,yanyana.
Bir kurşun kadına,bir de çobana,
Çınlasın yıllarca orman,be Ali!

Görünce uzanmış yar kucağına,
Boynunu dolamış zülfü bağına,
Kurşunu kahpeye atacağına
Kendine çevirdin...Aman,be Ali!

Faruk Nafiz ÇAMLIBEL
(Han Duvarları)

ŞİMDİKİ ZAMAN ÇEKİMİNDE BİR MAHKUMA MEKTUP


Sana bu mektubu bir gece yarısında yazıyorum
Azatlığın zirvesinde sohbete dalmış yıldızlar
Zühre bir şarkı tutturmuş Babilden kalan
Zavallı dünya habersiz,zavallı dünya sağır
Bir Harutla Marut,bir de ben dinliyorum.
Derken kayıp gidiyor yıldızlardan birisi
Bir intikam fişeği gibi saplanıyor karanlığın karnına
Senin namına yıldızları kıskanıyorım.
Kim bilir kaç ışık yılı uzakta
Öfkeyle kollarını çemriyor yalancı fecir
İmanım gibi biliyorum vakit asılmak vaktidir
Ve Taksim gazinolarında trahomlu şairler
Mısra arıyorlar masaların altında
Kanını içiyorlar bilmeden “Cennet atları”nın
Ben yurdumun en sert tütününden bir sigara sarıyorum
Dumanı ciğerlerime değil iliklerime çekiyorum
Ne kadar ürkek ceylan varsa Asya çöllerinde
Domaniç yaylasında ne kadar dizginsiz at
Başlıyorlar koşmaya kılcal damarlarımda
Sıcak solukları yalarken alnımı
Toynaklarını hissediyorum alyuvarlarımda.

Sana bu mektubu evimin balkonunda yazıyorum
Sağ elimi koyuyorum tam yüreğimin üstüne
Çankaya yokuşunda söylediğimiz marşı duyuyorum
Ulu kayalar parçalanıyor beynimin bir yerinde
Bir yerinde demirden dağlar eriyor
Atlas yelkenli gemileri unutmuş bir kaç levent
Viski kokulu bulvarlarda yavaş yavaş ölüyor.
İstediğin o seccadeyi hemen gönderiyorum
Üstünde Kabe resmi ve anamın duaları var
Ve bildiğin sebeplerden ben gelemiyorum
Yine biliyorsun ki sevmedim ülküden başkasını
Başı dumanlı dağları,dolunayı,ufukları
Bir de Çankaya yokuşunda rüzgara tutulmuş saçlarını
Önce Allah sonra genlerim şahid
Sevgimi üçbin yıl sonra doğacak torunuma yolluyorum
Trahomlu şairler doğruluyorlar masaların altından
Parmakları fahişelerin karanlık saçlarında
Benim kalemimden kan değil süt damlıyor
Geceler dolu böyle geleceği emziriyorum
Kahrolayım sevmedim ülküden başkasını
Bir de seni seviyorum.


Dilaver CEBECİ
(Ve Sığınırım İçime)

KALANLAR



Göğsümü yalayan gül alevinden
Silinmez izler kalır.
Gökte bulutla oynayan çocuk
Öksesine yıldız çakan melek kalır.
Akşam üstüler ki çöker kıyıya
Toplanmış halatlar yığılmış zincirler kalır.
Yapraklar dağılırken saçlarından
Denize atılmış çelenk kalır.
Duvarda gölgeler öyle ıpıssız
Hücremde kırılmış ekmek
Ve bir kuru ağaç kalır.
Uçsuz bir dinleyişle dinle
Üstlen çöllerdeki rahmeti
Ey gürleyen yalnızlığımız
Yolumuzu gözleyen
Toprağa girdiğimiz vakit
Uğultulu derinlikler kalır.
Duy unutuş rüzgarının
Açtığı son kapı benim
Çekilince kalbimin suları
Geriye senden başka ne kalır.


Alaeddin ÖZDENÖREN

SEVGİLERDE


Sevgileri yarınlara bıraktınız
Çekingen,tutuk,saygılı.
Bütün yakınlarınız
Sizi yanlış tanıdı.

Bitmeyen işler yüzünden
(Siz böyle olsun istemezdiniz)
Bir bakış bile yeterken anlatmaya her şeyi
Kalbinizi dolduran duygular
Kalbinizde kaldı.

Siz geniş zamanlar umuyordunuz
Çirkindi dar vakitlerde bir sevgiyi söylemek.
Yılların telaşlarda bu kadar çabuk
Geçeceği aklınıza gelmezdi.

Gizli bahçenizde
Açan çiçekler vardı,
Gecelerde ve yalnız.
Vermeye az buldunuz
Yahut vaktiniz olmadı.


Behçet NECATİGİL

EMPERYAL OTEL

ben hiç böylesini görmemiştim
vurdun kanıma girdin itirazım var
sımsıcak bir merhaba diyecektim
başımı usulca dizine koyacaktım
dört gün dört gece susacaktım
yağmur sönecekti yanacaktı
sameland seferden dönecekti
duvardaki saat duracaktı
kalbim kendiliğinden duracaktı
ben hiç böylesini görmemiştim
vurdun kanıma girdin itirazım var

emperyal oteli’nde bu sonbahar
bu camların nokta nokta hüznü
bu bizim berhava olmuşluğumuz
bir nokta bir hat kalmışlığımız
bu rezil bu çarşamba günü
intihar etmiş bu kötümser yapraklar
öksürüklü aksırıklı bu takvim
ben hiç böylesini görmemiştim
vurdun kanıma girdin itirazım var

sesleri liman sislerinde boğulur
gemiler yorgun ve uykuludur
sabahtır saat beş buçuktur
sen kollarımın arasındasın
onlar gibi değilsin sen başkasın
bu senin gözlerin gibisi yoktur
adamın rüyasına rüyasına sokulur
aklının içinde siyah bir vapur
kıvranır insaf nedir bilmez

otelin penceresinde duracaktın
şehri karanlıkta görecektin
karanlıkta yağmuru görecektin
saçların ıslanacak ıslanacaktı
kış geceleri gibi uzun uzun
tek damla gözyaşı dökmeksizin
maria dolores ağlayacaktı
istanbul’u yağmur tutacaktı
bütün bir gün iş arayacaktım
sana bir türkü getirecektim
kulaklarımız çınlayacaktı

emperyal oteli’nin resmini çektim
akşam saçaklarından damlıyordu
kapısında durmanı söylemiştim
yüzün zambaklara benziyordu
cumhuriyet bahçesi’nde insanlar geziyordu
tepebaşı’ndaki küçük yahudiler
asmalımesçit’teki rum kemancı
böyle rüzgarsız kalmışlığımız
bu bizim çektiğimiz sancı
el ele tutuşmuş geziyordu
gazeteler cinayeti yazıyordu
haliç’e bir avuç kan dökülmüştü
emperyal oteli’nde üç gece kaldık
fazlasına paramız yetmiyordu
gözlerin gözlerimden gitmiyordu
dördüncü gece sokakta kaldık
karanlık bir türlü bitmiyordu
sirkeci garı’nda sabahladık
bilen bilmeyen bizi ayıpladı
halbuki kimlere kimlere başvurmadık
hiçbiri yüzümüze bakmıyordu
hiç kimse elimizden tutmuyordu
ben hiç böylesini görmemiştim
vurdun kanıma girdin kabulümsün

Attila İLHAN

MURAT



Yuva yapmadan dudaklarımda sükût
Almadan dostlarım kara haberimi
Gecelerinin koynunda uyut gecelerimi

Bir dua sabahı bir murat günü
Duysun yüzüm,saçlarının
Yüzüme döküldüğünü.

Bir dua sabahı bir murat günü
Saçları nefesime karışan çocuk
Dudaklarına müjdeler
Ellerine güller yakışan çocuk.

Kitaplarda adlarımız
Okunmayacaksa bir gün yan yana
Öksüz gecelerinde kim
Müjdeler getirecek bana.

Müjdeler,müjdeler,müjdelerle gel
Sevgisi kalbinden taşan çocuk
Başına limon çiçeklerim
Ellerine güller yakışan çocuk

Arif Nihat ASYA

یارین بویون قوجاقلادیم یار آغلادی من آغلادیم
ییغیشدی قونشولار بوتون جار آغلادی من آغلادیم
ایله کی اسدی بیر خزان سارالدی گولریم منیم
خبر چاتینجا بلبوله خار آغلادی من آغلادیم
او باشی قارلی داغلارا دانیشدیم آیریلیق سوزون
بیر آه چکیب باشینداکی قار آغلادی من آغلادیم
طاریم دا نار آغاشلاری منی گوروب دانیشدیلار
بویومی زیتون اوخشادی نار آغلادی من آغلادیم
اورک سوزون دیدیم تارا سیم لر اولدی پارا پارا
یاواش یاواش سیزیلادی تار آغلادی من آغلادیم
دیدیم که حق منیمکیدی باشیمی چکدیلر دارا
طناب کسنده بوینومی دار آغلادی من آغلادیم
جعفری ام بویوم بالا غم سینمده قالا قالا
یار جانیمی آلا آلا یار آغلادی من آغلادیم

رحمه گلدون نه گوزل منله مدارا ائلدون
نده قلبیمده کی بو درده مداوا ائلدون
قره گوز اوسته قرا قاشلار ایتی خنجرتک
پیلدی باغریمی گوزیاشیمی دریا ائلدون
آغ یوزونده قره خالون منی ایتدی قره گون
ادیمی دیللره سالدون منی رسوا ایلدون
دارادون تللری توکدون یوزوه شام و سحر
باغلادون ال قولومی محشر کبری ائلدون
تار زلفونله چکوب داره منی اولدوردون
صونرا ویردون گئنه جان معجز عیسا ائلدون
هارا گیتدون گوزلیم منده دالونجان گلدیم
من گوزوم اوسته دئدوم هر نه تمنا ائلدون
سویلیردیم ئوزومه وصلیوه بیر کون چاتارام
منی سالدون اودا یاندوقجا تماشا ائلدون

Ayrılığı düz seçim bildin
Atəş deyil ki yanıp kül olsun
Yağış deyil ki yağıb günəş qurutsun
Quş deyil ki uzaq yerlərə uçsun

Ayrılıq o qədər zordur ki həsrətində olursan
Qurumuş yarpaq kimi ordan oraya uçursan
Yanan bir şam kimi əriyib yox olursan
Fırtınalı dəniz kimi dalğalanıb durursan

İçmədən sərxoş olub başını divarlara vurursan
Gündüzləri həsrətinlə yanar gecələri ağlarsan
Yaşadığına görə peşman olursan
Ayrılığın acısını ölü bir ürəklə yaşarsan

Həsrət o qədər zordur ki
Dərmansız dərtdir içindəki
Üzün gülməz gözün görməz artıq
Dünyadakı heç bir gözəlliyi

Hardasan göz nurumHardasan indi

Çıxıb uca dağabaxdım sol sağa
Dərdimi danısşdım bir daşa dağa
Gözüm het zillənib baxır yollara
Hardasan göz nurum hardasan indi

Bax gülüm solubdu canım dərdindən
İnan heç bezmədim sənin sevgindən
Məni ayrı salma o nur üzündən
Hardasan göz nurum hardasan indi

Taqətdə qalmıyıb dözməyir bu can
Sən gəlmirsən onda mən gəlim dayan
Məni təkcə anlayan duyan
Hardasan göz nurum hardasan indi

Bir duysam səsini bir il bəsimdi
Sevginə bil möhtac mənim qəlbimdi
Həsrətlə uzanan sənə əlimdi
Hardasan göz nurum hardasan indi

Qoyma həsrətindən yanam alışam
Dərdimi danısşdım əridi bir şam
Otağım qaranlıq nursuz qalmışam
Hardasan göz nurum hardasan indi

Artıq ürəyimdə dayanmır dərdə
İşıqsız bir yerdə qəlbim əlində
Ürək çox kiçikdi dözməz bu dərdə
Hardasan göz nurum hardasan indi

Nə olar bir səs ver səsimə mənim
Bir sözun bəs edər yanına gəlim
Ağlamaqdan daha bezib gözlərim
hardasan göz nurum hardasan indi

Daha yazmayacam ayrılıq sözün
Yenə zillənəcək yollara gözüm
Nursuzdu yolları bu gözüm
Hardasan göz nurum hardasan indi

Bir yerin ağrısa ağrıyar canım
Ey mənim damarda axan bu qanım
Səni sevdiyimi de necə danım
Sevirəm ilk eşqim sevirəm səni

Səni sevmək üçün yaranmışam mən
Səni hər dəqiqə bil anmışam mən
Dünyaya cahana səs salmışam mən
Sevirəm ilk eşqim sevirəm səni

Unutsan sən məni gor qazaram mən
Əgər çıxıb getsən tez azaram mən
Dağlara daşlara bil yazaram mən
Sevirəm ilk eşqim sevirəm səni

Ağaclar baş əyir mənim sevgimə
Eşqlər çata bilməz mənim eşqimə
Hər zaman deyəcəm salıb dilimə
Sevirəm ilk eşqim sevirəm səni

Çatsa da sevgimiz bir gün bil sona
Qoymaram ilk sevgim kül olub yana
Ayrılan zamanı deyəcəm ona
Sevirəm ilk eşqim sevirəm səni

Yadlar ara vursa bil sevirəm mən
Gözün gözlərimdə çox xoşbəxtəm mən
Ölürəm gör yenə nə deyirəm mən
Sevirəm ilk eşqim sevirəm səni

این شعر آنقدر زیبا بود که حیفم اومد ترجمه اش رو نذارم:


اگه جاییت درد بکنه، تمام بدنم درد خواهد کرد، ای خون جاری در رگهایم
چه جوری عشقم رو به تو بیان کنم، دوستت دارم ای عشق اولم

برای پرستیدن تو آفریده شده ام، هر دقیقه با تو سپری کرده ام من
به تمام دنیا با فریاد میگم که دوستت دارم ای عشق اولم

اگه فراموشم کنی آواره خواهم شد، اگه بری زود گم میشم من
روی کوه ها و سنگها مینویسم دوستت دارم ای عشق اولم

درختان هم به عشق من تعظیم می کنند، هیچ عشقی به گرد پای عشق من نخواهد رسید
برای همیشه بر زبانم جاری خواهم کرد که دوستت دارم ای عشق اولم

اگه روزی عشقمون به آخر هم برسه، نمیذارم عشق اولم بسوزه و خاکستر بشه
حتی در هنگامه جدایی هم به او خواهم گفت دوستت دارم ای عشق اولم

اگه خاطراتمون جدا بشه بدون دوستت دارم ، چشات تو چشمم خیلی خوشبختم من
دارم می میرم، ببین چی دارم میگم : دوستت دارم ای عشق اولم

Aləm oldu şadi səndən,bən əsiri ğəm hənuz

Aləm etdi tərki ğəm,bəndə ğəmi aləm hənuz

Can bağışlardı ləbin,izhari güftar eyləyib

Urmadan isa ləbi can bəxşilikdən dəm hənuz

Səcdəgah etmişdi eşq əhli qaşın mehrabini

Qılmadan xeyli məlaik,səcdeyi adəm hənuz

Cana dərdin,cismə peykanın rəvan etmişdi hökm

Cism ilə can irtibati olmadan möhkəm hənuz

Əşki sərf eylər,fələkdən kamı hasil qılmağa

Bu göhər qədrini bilməz dideyi pür nəm hənuz

Pərdeyi çəşmim məqam etmişdi bir tərsa beçə

Olmadan məhdi məsiha,daməni məryəm hənuz

Ey füzuli eylədi hər dərdə dərman ol təbib

Bir bənim zəxmim dir ancaq bulmayan mərhəm hənuz

Mövlana həkim məhəmməd Füzuli bəğdadi

Dəli kimi sevdim gözəl dəlini
Gül verdim yandırıb-yaxdı əlini

Seçib cümlələrin ən gözəlini
Titrəyib söylədim sözümü sənə

Sevdirə bilmədim özümü sənə
Həsrəti vüsalı qoşa sevdirdim

Üşüyən əynimi qışa sevdirdim
Yalın ayağımı daşa sevdirdim

Tanıda bilmədim izimi sənə
Sevdirə bilmədim özümü sənə

Alışıb yanardım göz istəsəydin
Bir nəğmə olardım söz istəsəydin

Məni görmək üçün göz istəsəydin
Kor qalıb verərdim gözümü sənə

Sevdirə bilmədim özümü sənə
Sənə hər məktubu yazdım qanımla

Ruhumla hissimlə həyəcanımla
Sevinclə ölərdim əgər bununla

Bağışlasaydım mən ömrümü sənə
Sevdirə bilmədim özümü sənə

AZƏRBAYCANIM
-
elimizi yaman günə salıblar,xoşluqlari əlimizdən alıblar

daş düşüblər yurdumuza,kötük salıblar qalıblar
-
ölkəmizi talan edib,dilimizə əl salıllar

bizdən bu dili alıllar,ayaq altına salıllar
-
ürzələri yox bu işə,islam adilə qalıllar

islamı əbzar eyliyub,gözlərimizdən salıllar
-
içimizdə çox xayamal vardı,bunu hammı bilir

canəmazı suya çakib،elimizin qanın içir
-
bu dövranda səqqəllilər,yaxcı işə bəy durullar

ləyaqətsiz olsalarda,ciblərini doldurullar
-
arzılar talanolur, azadliq yalanolur

ürək sözün deməsaq,qərə baxt qalanolur
-
duru bulaqlar bulanır,bizə baxan göz sulanır

atam ŞƏHRİYAR xoş deyib,ğəm üstünə ğəm
qalanır
-
haracan bu zülmə dözüm,haracan ağlasın gözüm

niyə demiyim öz sözüm,ya düşmən ölsün ya özüm
-
ay mənim AZƏRBAYCANım,sənə qurban olsun canım

niyə bucür qocalıbsan,olmıya yalnız qalıbsan
-
məgər cəvanların yoxdu,məgər ğeyrətlilər qoxdu

ki bucür məzlum qalıbsan,əsir düşüb qocalıb san
-
biz səni azad eylərux,ürakivi şad eylərux

düşman larin burnun oğub,evini abad eylərux

ÖZÜM

آذربایجانیم
-
ائلیمیزی یامان گونه سالیب لار،خوشلوقلاری الیمیزدن آلیب لار
داش دوشوب لر یوردوموزا،کوتوک سالیب لار قالیب لار
-
اؤلکه میزی تالان ائدیب،دیلیمیزه ال سالیللار
بیزدن بو دیلی آلیللار،آیاق آلتینا سالیللار
-
اورزه لری یوخ بو ایشه،ایسلام آدیله قالیللار
ایسلامی ابزار ائیلییوب،گوزلریمیزدن سالیللار
-
ایچیمیزده چوخ خایامال واردی،بونی هاممی بیلیر
جانمازی سویا چکیب،ائلیمیزین قانین ایچیر
-
بو دووراندا سققلی لر،یاخجی ایشه بی دوروللار
لیاقت سیز اولسالاردا،جیبلرینی دولدوروللار
-
آرزولار تالان اولور، آزادلیق یالان اولور
اورک سوزون دئمه ساق،قارا باخت قالان اولور
-
دورو بولاقلار بولانیر،بیزه باخان گوز سولانیر
آتام شهریار خوش دئییب،غم اوستونه غم قالانیر
-
هاراجان بو ظولمه دؤزوم،هاراجان آغلاسین گؤزوم
نییه دئمییم اؤز سؤزوم،یا دوشمن اؤلسؤن یا اؤزوم
-
آی منیم آذربایجانیم،سنه قوربان اولسون جانیم
نییه بوجور قوجالیبسان،اولمییا یالنیز قالیبسان
-
مگر جوانلارین یوخدو،مگر غیرتلی لر قورخدو
کی بوجور مظلوم قالیبسان،اسیر دوشوب قوجالیبسان
-
بیز سنی آزاد ائیلروخ،اورکیوی شاد ائیلروخ
دوشمان لارین بورنون اوغوب،ائوینی آباد ائیلروخ

ÖZÜM

RƏHİM TANRI
--
Ay denizlari yaraldan allah - ay gecələri qaraldan allah-yaşıl yapraqları paiızda saraldan allah
--
bizimdə bir elimizə rəhm eilə gülsün-yaşayiş dadini ən çox düşünsün-sanin mütləq gücün yerdə bülünsün
--
qışın soyuq üzün ağ edən tanrı-suyilə topraqı bağ edən tanrı-səbirli daşları dağ edən tanrı
---
bütün sözlər ağızda susdu qaldı-umudlu güllərim soldı saraldı-bu səssizlik bizi min dərdə saldı
--
suları bulaqdan،gözdən axızan rabbim-həq sözün ürəkdən qalxızan rəbbim-yetdi göydə yalnız san mehriban rabbim

özüm

رحیم تانری
--
آی دنیزلری یارالدان الله - آی گئجه لری قارالدان الله - یاشیل یاپراقلاری پاییزده سارالدان الله
--
بیزیم ده بیر ائلیمیزه رحم ائله گولسون - یاشاییش دادینی ان چوخ دوشونسون - سنین مطلق گوجون یئرده بولونسون
--
گیشین سویوق اوزون آغ ائدن تانری - سوییله توپراقی باغ ائدن تانری - صبیرلی داشلاری داغ ائدن تانری
--
بوتون سوزلر آغیزدا سوسدو قالدی - اومودلو گوللریم سولدو سارالدی - بو سس سیزلیک بیزی مین درده سالدی
--
سولاری بولاقدان،گوزدن آخیزان رببیم - حق سوزون اورکدن قالخیزان ربیم - یئتدی گویده یالنیزسان مهریبان رببیم
--

ÖZÜM

بو شرلری نه مناسیبتا دیسیز همشهریلر ؟!

sevgilim
-
əzizim gözəlim sən,dilimdə ğəzəlim sən
-
məni görmək üçün gız,nə görçək bəzənib sən
---
gözəl sən mənim olsan,canı sənə verərəm
-
sənə görə maralım,hərnəyimnən keçərəm
---
ceyran göz mənim olsan,məndə sənin olaram
-
məni yalqız qoysan yar,saralaram solaram
---
indi söylə bü gözlər,bu nazlı şirin dilbər
-
kimin payı olubdu,kimin yarı olubdu
---
kimin şansı durubdu,kimin baxti yatıbdı
-
söylə taleim qalxıb,yaki ömrüm sölubdı
---
maralım yaxcı dedün,bu gün şans manim olub
-
baxtın qırqısı sevgim,gəlib çinimə qonub
---
nə eşitdim ay allah,manim yarim olursan
-
mənə lütf eliyirsən,mənə aşıq olursan
---
məni səsliyirisən qız,məni eşqə bulursan
-
məhəbbət yağışilə,yanan könlu sulursan
---
xoşlug ğəmləri əzir,könlüm bağlari gəzir
-
eşq güllərin ətiri,yalnız,gız sənə bənzir

ÖZÜM

سلام

خاص مناسیبته گؤره دَییر
باخیشیمیز کللی دیر
(امما محرم ده یا بایرامدا و ... او مناسبته گؤره یازاروخ )

هر کیم ده یازسا بیز سئوینروخ
و استیقبال ائیلروخ

یاشیاسان یولداش

سئوگیلیم
--
عزیزیم گوزلیم سن ، دیلیمده غزلیم سن
منی گورمک اوچوم قیز،نه گورچک بزنیب سن
-
گوزل سن منیم اولسان،جانی سنه وئررم
سنه گوره مارالیم،هرنییم نن کئچرم
-
جیران گوز منیم اولسان،منده سنین اولارام
منی یالقیز قویسان یار،سارالارام سولارام
-
ایندی سؤیله بو گوزلر،بو نازلی شیرین دیلبر
کیمین پایی اولوبدی،کیمین یاری اولوبدی
-
کیمین شانسی دوروبدو،کیمین بختی یاتیبدی
سویله طالعیم قالخیب یا کی عمریم سولوبدی
-
مارالیم یاخجی دئدون،بو گون شانس منیم اولوب
باختین قیرقیسی سئوگیم گلیب چینیمه قونوب
-
نه ائشیتدیم آی الله،منیم یاریم اولورسان
منه لوطف ائلیییرسن،منه عاشق اولورسان
-
منی سسلیییرسن قیز ،منی عشقه بولورسان
محببت یاغیشیله،یانان کونلی سولورسان
-
خوشلوق غملری ازیر،کونلیم باغلاری گزیر
عشق گوللرین عطیری،یالنیز،قیز سنه بنزیر



ÖZÜM

Sən gözəllər gözəlindən də gözəlsən gözəlim
Bu gözəllikdə ağızlarda məsəlsən gözəlim
:40:
Bu acı dunyada sən təkcə şirin bir məzəsən
Qoy ki mən sadə deyim dadlı əsəl sən gözəlim
:40:
Mən gözəl şeirlərimi təkcə sənin eşqə dedim
Çünki sən layıqe bu şeiro qəzəlsən gözəlim
:40:
Niyə sən saçlarıvı məndən axı gizlədisən
Olmuya şuxluq üçün səndə çeçəlsən gözəlim
:40:
Sənin eşqindən üzaq gəzmərəm mən hətta əgər
O kaman qaşlarıvınan məni dəlsən gözəlim
:40:
Elərəm canımı qurban sənə tay nazlı yara
əgər ki büsə üçün bir qonaq gəlsən gözəlim
:40:

یئنی تمددؤنؤن میوه لرینده ن،
آنا وطنیمین پایی چوخ اولدو
ترقّی عصرینین برکتینده ن
اینسانلار الیلن اینسان یوخ اولدو

عاصم اردبیلی

ایسترم گوزلرینین نقشینی تصویره چکم
نیلریم سن سیز عزیزیم گنه دونیاده تکم

سن منیم نازلی یارم سان گوزلیم دردین آلم
اوزون اینصاف اله سنسیز نجه دونیاده قالم

گوزلیم گوزلریمه رحم ایله آغلاتما منی
عشقیمین قدرینی بیل آیریسنا ساتما منی

من سنه جان دئمیشم باغریمی قان ایله میشم
بو غریبانه لرین محملینه ساتما منی

کاش اولاردی کی یئنه زولفووه من شانه چکردیم
سنی بیر شمع اُوزومی آتشه پروانه چکردیم

کاشکی مجنون ئورگیمه یئنه لیلا تک اولاردین
تا کی من عشقیده اُوز شکلیمی دیوانه چکردیم

آذربايجان روحوم جانيم

دامارلاردا گزن قانيم

سهنديله ساوالانيم

آذربايجان- آذربايجان



لعل ومرجان داغي- داشي

خائين چيخان يار يولداشي

ايرانيمين ديل سيز باشي

آذربايجان- آذربايجان



قورتارمييان چولو گولدن

ظولميله قيريلان بئلدن

قارداشلارين وئرن الدن

آذربايجان- آذربايجان



طلسمده قاليب اركين

شام قازانين قيلدين تركين

قازيلار گوي مچيد كوكين

آذربايجان- آذربايجان



يادلار دئيير يالان سوزلر

كور اولسون پيس باخان گوزلر

عاقيل ايشين سونون گوزلر

آذربايجان- آذربايجان



هاني صابير، هاني معجز

يارادسينلار سوزده معجز

ايستكلري يازسينلار دوز

آذربايجان- آذربايجان



هاردا قاليب ستارخانين

توپال تيمور تك اصلانين

كيم آلدي بابكين قانين

آذربايجان- آذربايجان



افراسياب چنگيز هاردا

ائل اوباميز قاليب داردا

چاغير گلسينلر فريادا

آذربايجان- آذربايجان



قورولسون هر يئرده اوردو

قاچيرداق ايتيله قوردو

ازيليري اودلار يوردو

آذربايجان- آذربايجان



گويده اويناسين شمشيرلر

باغيرسين شئر اورك شئرلر

ائله يئتسين شان خبرلر

آذربايجان- آذربايجان



آزادليقين مارشين چالاق

تانرييا دوز بنده اولاق

وارليغيميزدان كام آلاق

آذربايجان- آذربايجان



هاني علي حكومتي

اصلاح ائده بو امتي

اجرا ائده عدالتي

آذربايجان- آذربايجان



عدالت له بيته ساواش

ائللر اولا بوتون قارداش

وطن اولا گول باشا باش

آذربايجان- آذربايجان



گولله وجهي بئجرده ك گول

چه- چه وورسون سونا بولبول

گول پاي ليياق زنبيل- زنبيل

آذربايجان- آذربايجان



دونيا ديمز بير قوروشا

كوسو قالانلار باريشا

اوتاي بوتايا قاريشا

آذربايجان- آذربايجان



(نجار اوغلو) اول گولوموز

سئويب سئويله ائليميز

قول قاناد آچا ديليميز

آذربايجان- آذربايجان
یازان: نجاراوغلو

اول وقت کي مشروطه خبري ايران کندلي لرينين قولاغينا يئتيشدي، بير نفر قوجا اکينچي سجده يه ييخيليب دئدي:



صد شکر کي اولدي نورباران

مشروطه ايله بو خاک ايران

رخنه يئتيشيب بناي ظلمه

يئر قالمادي کدخداي ظلمه

ظلمون، ستمين چيراغي سوندي

ايران يئنه بير بهشته دوندي

حاکملرين اختياري بيتدي

دهقانلارين اضطرابي بيتدي

بوندان سونرا رنجبر دويولمز

ناحق يئره بينوا سويولمز

سالماز بيزي ملکدار رنجه

قورماز بيزه بير داها شکنجه



يازيق بو شعرلري اوخور- اوخوماز ناگاه ديوان مامورلاريندان بير نفر فراش حاضر اولوب اکينچي نين قوللاريني باغلاييب آت قاباغيندا پياده اوني اربابين قاپيسينا گتيردي.

اربابين گوزلري قيزارميش الينده بي تعليمي طيشره چيخيب اکينچي ني گوردوکده دئدي:

ها... اکينچي بير آي کئچير کي خرمن

اوتدي نره لرده قالميسان سن؟!

محصولي بوتون اوزون گوتوردون

اربابه نه پيشکش گتيردين؟!

بوستاندا کي ميوه جاتي دردين

آيا دئه گورک بيزه نه وئردين؟

بو باغدا نه آرپا چاتدي سندن

نه لوبيا نخود،نه پاخلا ارزن

لازيم سنه ايندي مين عقوبت

تا عبرت آلا بوتون بو رعيت



بيچاره اکينچي بويني چيگنينده بوتون بدني اسه- اسه، قورخا- قورخا باش انديريب عرض ائتدي:



اللهه قسم کي من فقيرم

کوچ کلفت الينده دستگيرم

اطفال صغيره پاسبانم

آواره ي اکل و شرب و نانم

معلوم جنابينيز دير ارباب!

بير ايل قوراق اولدي تاپماديق آب

اکديکلريمين تمامي ياندي

فريادلريم گويه داياندي

واللاه اوزوموزده قالميشيق آج

بير پارچا قوري لواشه محتاج



ارباب بو سوزلري اکينچيدن ائشيتديکجه آغزي کوپرميش گوزلري حدقه دن چيخميش بير حالتده: اوشاقلار، فلقه چوبرق حاضر ائدين! اوت يانديرين، شيش قيزديرين. دئدي. بو اثناده دورد نفر ظاليم اللرينده شاللاق بيچاره اکينچي نين آياقلاريني محکم باغلاييب فلقه يه ساليب دويمه يه باشلاديلار:



ارباب- وور، وور کي گتيرمه ييبدير آرپا

اکينچي- انسان دوزنمز بو شارپا- شارپا!

ارباب- وور، وور کي بير آزدا مست کامم

اکينچي- جانيم چيخار وورما بي دوامم

ارباب- وور، وور کي نه ياغ وئريب نه قايماق

اکينچي- وورما دئييل اينکلريم ساغ

ارباب- وور، وور کي بوني قودورتدي مجلس!

اکينچي- وورما مني حاکم ائتدي مفلس!

ارباب- مشروطه بوني خراب ائديبدير!

اکينچي- ظولمون مني دلکباب ائديبدير!

ارباب- حريت ائديب بو شومي گمراه!

اکينچي- فرياده يئتيش آماندير آللاه!

...
یازان: صابير

ديلده هاراي سالان کسين
ايچي آز يانار- آز يانار
بير درديم وار سازا دئسه م
اينان، ساز يانار- ساز يانار

آراز دئييب قارغايان وار
آراز دئييب آغلايان وار
قورد آغزيني باغلايان وار
دئسه م، سوز يانار- سوز يانار

بو داغلارين ديلي چاي دي
بو چاي يامان دلي چاي دي
ليلي، سولاري ديل آچايدي
يوخسا، يازيانار- ياز يانار

منيم بو ديو صبريمه باخ
گورن، سونون نه اولاجاق؟
يورد يئري يم، صبريم اوجاق
قاليب کوزله نه- کوزله نه

سونو دويوش بيلديرمز مي؟
آغلادان هئچ گولدورمزمي؟
ياران آخير اولدورمزمي
هر گون دوزلانا- دوزلانا؟

ديو الينده منيم يولوم
اووسونلودور ساغيم- سولوم
آراز چايي کورپون اولوم
آخ کئچ، نازلانا- نازلانا


یازان: روستم بهبودي