یه پست جدا میخواست:نقل قول:
همیشه و در همه حال نتایجی که متد علمی بدست میاره وابستگی شدیدی به گذشت زمان داره.
خیر، دوره های قدیم اصولا علم و غیرعلم با هم قاطی بود، مثلا فرق بین علم و مذهب چندان مشخص نبود، صحبت ما بیشتر بعد از رنسانس و دقیقتر 200 سال اخیر رو شامل میشه. در واقع علم در معنای جدیدش
تاثیر گذشت زمان بر علوم مختلف متفاوته، علوم تجربی تاثیر متفاوتی از زمان میگیرن تا علوم ریاضی. در ریاضی و فیزیک (که بیشتر بحث ما در این مورد هست) گذشت زمان هیچ تاثیری در ماهیت (درست و غلط بودن) علم نداره، با گذشت زمان نظریات کامل تر و جهان شمول تر میشن ولی غلط نمیشن. مثل مکانیک نیوتونی که هنوز هم پابرجاست و مورد استفاده حتی وسیعتر از مکانیک کوانتومی
این زیبائی و هارمونی در توسعه ی علم مرهون هم روش علمی هست اگر اون کانال و متد نباشه اصولا پیشرفتی نداریم، مثل همون علم زمانهای افلاطون و بقراط میشه
در علوم تجربی چی، آیا گذشت زمان باعث میشه نتایج غلط از آب در بیان؟ خیر، اینجا قضیه کمی شلتر هست ولی کلیت همونه. در واقع متد علمی باید تضمین کنه که نتیجه ی یک تحقیق در آینده هم برقرار هست. به عنوان مثال از همون مثال خودتون استفاده میکنم هرچند زمان مورد بحث، علم به معنای جدیدش وجود نداشت ولی بیخیال این مشکل در فرضمون بشیم و همون مثال جراحی که گفتین رو در نظر بگیریم و فرض کنیم جراحان قدیمی بدون پی بردن به وجود میکروب، توسط متد علمی {!؟} به این مسئله پی بردن که قبل از عمل باید از آب جوش و آتش استفاده کرد. با پیشرفت علم دلیل این مسئله میکروب قلمداد شده، باز مواردی بوده که بدن واکنش مخرب نشون داده و باز بررسی کردن {بازم با متد علمی} دیدن که بدن گاهی علیه خودش واکنش نشون داده (پس زنی عضو جراحی شده یا عضو سرطانی) و باز بررسی کردن و بررسی کرد و بررسی کردن و..... و علم جراحی به اینجا رسیده.
آیا اون فرض اولیه (جوشاندن و آتش) غلط بود؟ خیر غلط نبود بلکه خیلی جهان شمول نبود، نتیجه ی علمی کوچیکی بود، یا اینکه خیلی بهینه نبود اما کار میکرد (چون متد علمی نشون داد که کار میکرد مثلا 100 بیمار رو با ضدعضونی و 100 تا بدونش و بعد با این آزمایش به اون نتیجه رسیدن....مثلا متدشون علمی بود دیگه :دی)
پس گذشت زمان تغییری در ماهیت درستی یا غلط بودن یک نتیجه (ونه فرضیه) علمی ایجاد نمیکنه. توجه کنید اینجا با مدلسازیها طرف هستین، مثلا 1000 سال دیگه چیزی فراتر از میکروبها،باکتری ها و ویروسها کشف بشه که عامل همه ی ایناست. آیا علم پزشکی حاضر نقض و غلط میشه؟ خیر بلکه علم حاضر حالت کوچیکتر، ناکارآمدتر و غیر بهینه ای از علم فردا میشه.
حالا وقتی میایم توی علوم انسانی، باز قضیه شلتر میشه و اینجا گذر زمان میتونه یه فرضیه ی تاریخی رو نقض کنه. اما چیزی که ایجا باید بهش توجه کرد فرضیه ها هستن. ما باید توجه کنیم که فرضیه از فرض میاد در واقع اگر متد علمی باشه همیشه نتیجه، به درستی از فرضیات مشتق شده. ولی خوب وقتی متوجه میشیم اون فرضهائی که کردیم غلط اند خودبخود نتیجه هم "قابل اعمال" نیست. توجه کنید: نتیجه قابل اعمال نیست ولی چون متد علمی بوده نمیگم غلط!! فرض غلط بوده پس نتیجه غیرقابل اعمال با فرض جدید (بازم رجوع به اینکه چرا متد علمی یه اصله نه محدودیت :دی)
مثلا اگه فرض ما مبنی بر این باشه که ماهیت ذرات در واقع ارتعاشهای خاص از انرژی است (تئوری ابرریسمان) ، نتایجش کاملا درستن ولی وقتی کشف بشه که قطعا چنین چیزی نیست دیگه نتایجش هم در "واقعیت" جهان ما قابل اعمال نیستن.
پی نوشت: در اول پیام میگین که به سبک علمی اعتقاد دارین، ولی در آخرش نشون میدین که اینطور نیست!
تازه همه ی اینا به کنار فرض کنید علم با گذشت زمان بی اعتبار میشه...خوب که چی؟ بدیل شما چیست؟! چون علم آینده علم حاضر رو قبول نداره (که توضیح دادم اینطور نیست) پس چیزی که شبه علم الان میگه درسته؟
این درست مصداق اون داستان طوطی مولوی هست که با دیدن یه فرد کچل مثل خودش میگه:
از چه ای کل با کلان آمیختی......تو مگر از شیشه روغن ریختی؟
کد:http://fa.wikisource.org/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C/%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D9%82%D8%A7%D9%84_%D9%88_%D8%B7%D9%88%D8%B7%DB%8C_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%B7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86
