نظر خواندنی «کردوانی» در مورد کشت گندم و هندوانه
/زنگ خطر جنگ آب/
نظر خواندنی «کردوانی» در مورد کشت گندم و هندوانه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
کردوانی با اشاره به اینکه هندوانه جزء کم‌آب‌برترین گیاهان است و هیچ گیاهی نسبت به آن آب‌بری کمتری ندارد، گفت: برخی از طرفداران محیط‌زیست می‌گویند خودکفایی گندم ننگ است و گندم را گیاه آب‌بر قلمداد می‌کنند.
پروفسور پرویز کردوانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: سیستم آبیاری قطره‌ای برای باغ است و باغات قدیمی را نمی‌توان به سیستم آبیاری قطره‌ای تجهیز کرد چراکه ریشه درختان چندین متر پایین‌تر از سطح خاک است و آبیاری قطره‌ای فقط سطح خاک را آبیاری می‌کند و بر این اساس باغ خشک خواهد شد.
وی ادامه داد: آبیاری بارانی نیز جوابگو نیست و برای مناطقی که وزش باد در آن کم باشد پاسخگو نیست و از دیگر معایب این سیستم آبیاری می‌توان به تبخیر 50 تا 60 درصدی آب اشاره کرد که به همین منظور برای کاهش تبخیر آب در آبیاری بایستی پای گیاه را کلش بزنند تا تبخیر نشود.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: گاهی برخی از اساتید عنوان می‌کنند که آبیاری غرقابی به افزایش سطح آب‌های زیرزمینی کمک می‌کند که در پاسخ به این افراد باید گفت که آبیاری غرقابی و نفوذ آب به زمین نمی‌تواند کمبود و کاهش 100 متری آب را در سفرههای زیرزمینی جبران کند و این چه کاری است با هزینه زیاد آب را به‌وسیله چاه از زمین استخراج کرده و توسط آبیاری غرقابی به زمین برای تغذیه سفرههای زیرزمینی استفاده کرد!
وی ابراز کرد: وزارت جهاد کشاورزی باید کود و بذر اصلاح‌شده را در اختیار کشاورزان قرار دهد تا استفاده آب کشاورزان تا حدودی کاهش پیدا کند.
کردوانی با اشاره به اینکه هندوانه جزو کم‌آب‌برترین گیاهان است و هیچ گیاهی نسبت به آن آب‌بری کمتری ندارد، ادامه داد: برای کشت خربزه نیز باید ردیف‌کاری و کف شیار را پلاستیک کرده و به‌اصطلاح کشت پلاستیکی انجام دهند و ریشه خربزه را سوراخ می‌کنند و آب فرو می‌رود به همین دلیل مصرف آب کاهش می‌یابد.
وی تصریح کرد: محصولاتی از قبیل هندوانه، انگور و بادام که به‌صورت دیم کشت می‌شوند جزء محصولات کم‌آب‌بر هستند، خاطرنشان کرد: گندم نیز جزء کم‌آب‌برترین گیاهان و این در حالی است که برخی از طرفداران محیط‌زیست می‌گویند خودکفایی گندم ننگ است و گندم را گیاه آب‌بر قلمداد می‌کنند.
این استاد دانشگاه در پایان تأکید کرد: باید به کشاورزان آگاهی داده شود که برای کشت گندم نباید زمین را شخم کنند و فقط باید زمین دیسک زده شود چراکه گندم تنها 10 سانتی‌متر ریشه دارد.
انتهای پیام
کردوانی: امکان تأمین تمام برق ایران از طریق کویر وجود دارد/ هشدار درباره نابودی کویرهای کشور
کردوانی: امکان تأمین تمام برق ایران از طریق کویر وجود دارد/ هشدار درباره نابودی کویرهای کشور
پدر علم کویرشناسی ایران با ابراز "متأسفانه بی‌آنکه از دو نعمت کویر و بیابان بهره برده باشیم شاهد از بین رفتنشان هستیم" گفت: برخی کویرهای صاف بهترین بستر برای راه‌اندازی پارک‌های خورشیدی و بادی هستند که می‌توانند تمام برق ایران را تأمین کنند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پرویز کردوانی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا با ابراز تأسف از وضعیت کنونی دو پدیده جغرافیایی کویر و بیابان در کشورمان اظهار کرد: متأسفانه بی‌آنکه توانسته باشیم از دو نعمت کویر و بیابان، بهره ببریم شاهد از بین رفتنشان هستیم؛ یکی را با حفر بی‌رویه چاه نابود کرده‌ایم و دیگری را با وارد کردن بی‌ضابطه توریست و آفرودباز.پدر علم کویرشناسی ایران با بیان اینکه "در بسیاری از موارد بی‌آنکه به تفاوت کویر و بیابان واقف باشیم درباره آنها صحبت می‌کنیم"، گفت: کویر، نمکزار است؛ زمینی که تمرکز نمک در سطح یا نزدیک سطح زمین به‌حدی است که گیاهان زراعی، حتی آنهایی که به شوری مقاوم هستند هم در آن نمی‌رویند اما گیاهان غیرزراعی مقاوم به شوری مانند خارشتر ممکن است در آن برویند البته اگر مقدار نمک بیشتر شود همین گیاهان مقاوم هم نخواهند رویید و یک زمین لخت وجود خواهد داشت که همان کویر واقعی است و در انگلیسی Salt Land (نمکزار) نامیده می‌شود.وی با اشاره به راهکارهایی که در نوشته‌هایش برای استفاده بهینه از کویرها ارائه داده افزود: در ایران 50 قطعه نمکزار وجود دارد که بزرگترین‌شان کویر مرکزی ایران است؛ اگر راهکارهایی که برای استفاده از این کویرها طرح کرده بودم، مورد استفاده قرار گرفته بود وضع معیشت مردم و اقتصاد کشور متحول شده بود؛ با راه‌اندازی صنایع بزرگ، در اطراف کویرها و همچنین رونق گردشگری در آنها می‌توانستیم از وجود کویر، بهترین بهره را ببریم.کردوانی، کویرهایی راکه قشر نمکی مشخص دارند بر اساس شکل ظاهری و نوع املاحشان به چهار دسته تقسیم کرد و گفت: نمک کویرهایی که چندضلعی هستند و به تخته‌سنگ شباهات دارند،کلرید سدیم است؛ این نمک نه‌تنها خوراکی است بلکه مورد استفاده اصلی آن در صنعت پتروشیمی و استخراج نفت است همچنین نمک کویرهای پف‌کرده و متورم، سولفات سدیم است که در تولید مواد شوینده و همچنین در صنعت شیشه‌سازی و کاغذسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از طرف دیگر، با توجه به شرایط ساده احیای این نمک، در همان کویر، می‌توان با استفاده از لگن‌هایی، اکسیژن را از سولفات سدیم جدا کرد و سولفید سدیم به دست آورد که به‌مراتب اقتصادی‌تر است و برای استخراج فلز است، سنگ در معادن مس و آهن مورد استفاده قرار می‌گیرد.وی ادامه می‌دهد: نوع سوم، کویرهای قهوه‌ای‌رنگ چربه هستند که نمکشان کلرید کلسیم است و به‌عنوان جاذب‌الرطوبه کاربردهای بسیاری دارد؛ نوع چهارم هم، شوره‌زار است با سطحی خشت‌مانند و نمک آن، نیترات پتاسیم است که برای تهیه باروت مورد استفاده قرار می‌گیرد.این جغرافیدان به جاذبه گردشگری کویر اشاره کرد و گفت: علاوه بر فوایدی که راه‌اندازی صنایع در حاشیه کویر می‌توانست عاید کشورمان کند، جلوه منحصربه‌فرد و اکوسیستم خاص کویر که از پوشش گیاهی و جانوری ویژه‌ای برخوردار است می‌توانست در جذب گردشگر نقشی به‌سزا ایفا کند؛ منظره‌ای از رنگ‌های متنوع و خیره‌کننده و گیاهان رنگارنگ که اغلب خواص دارویی هم دارند.وی کویرهایی را که صاف و فاقد قشر نمکی مشخص هستند بهترین بستر برای راه‌اندازی پارک‌های خورشیدی و پارک‌های بادی دانست و گفت: با انرژی حاصل از این پارک‌ها می‌توان برق تمام ایران را تأمین کرد که با توجه به سرنوشتی که به‌زودی گریبان کویرهای ایران را خواهد گرفت، راه‌اندازی پارک‌های خورشیدی و بادی، تنها راه استفاده از کویرها خواهد بود.کردوانی درباره علت تخریب کویرهای کشور گفت: کویرها با منابع آب زیرزمینی زنده هستند؛ حفر بی‌رویه چاه، همان‌گونه که سبب نشست زمین و خشکی قنات‌ها شد، منابع آبی زیرزمینی را هم نابود کرده و کویر مرکزی ایران را نهایتاً تا 20 سال آینده به بیابان تبدیل خواهد کرد؛ تا همین چند سال پیش، زمستان‌ها در کویر آن‌قدر گل‌ولای بود که امکان راه رفتن هم وجود نداشت. حالا خبری از گل و لای نیست و با ماشین می‌توان از کویر گذشت. با تبخیر شدن آب باقیمانده زیرزمینی، قشر نمک باقیمانده در سطح کویر را باد به‌شکل ریزگرد با خود خواهد برد و بیابان به‌جا خواهد ماند. متأسفانه درخت‌هایی که به‌منظور بیابان‌زدایی در شاهرود و گرمسار و دامغان کاشته‌اند هم قربانی از بین رفتن آب‌های زیرزمینی به‌واسطه حفر چاه‌ها خواهند شد.کردوانی در ادامه با بیان اینکه تنها بیابان واقعی ایران، بیابان لوت است که گاه به‌اشتباه، کویر لوت نامیده می‌شود، گفت: بیابان به منطقه‌ای وسیع گفته می‌شود که میانگین بارش سالانه در آن از 50 میلی‌متر کمتر باشد؛ در بیابان ممکن است سال‌ها بارندگی نداشته باشیم مثلاً در بیابان اتاکاما در شیلی، 29 سال و در بیابان لوت، 5 سال باران نبارید؛ گاهی ممکن است گرما به‌قدری شدید باشد که باران پیش از رسیدن به زمین خشک شود. عرب‌ها به بارانی که پیش از رسیدن به زمین خشک می‌شود می‌گویند باران جنی.وی با اشاره به هجوم بی‌ضابطه گردشگران و آفرودبازان به بیابان لوت گفت: متأسفانه بیابان لوت، دیگر بیابان لوت نیست؛ تا چند سال بیش در بیابان لوت یک حشره وجود نداشت؛ حالا زباله‌های گردشگران که در دل بیابان رها شده کار را به جایی رسانده که بیابان پر از پشه‌هایی شده که در اطراف پوست موز و هندوانه پرواز می‌کنند! صدها نفر بدون رعایت بهداشت و اصول گردشگری در بیابان چادر زده‌اند و ماشین‌های شاسی‌بلند که از تپه‌ها ماسه‌ای پایین می‌آیند، این رشته‌کوه‌های ماسه‌ای را که به‌همراه نبکا (آمیزه‌ای از گیاه و ماسه‌های روان) زیباترین جلوه بیابان لوت محسوب می‌شوند تخریب و ماسه‌ها را پخش کرده‌اند.پدر علم کویرشناسی ایران در پایان گفت: یک طبیعتگرد، از طبیعت لذت می‌برد و بدون آسیب رساندن و ایجاد تغییر آن را ترک می‌کند اما متأسفانه در هجوم بی‌ضابطه گردشگران به بیابان لوت، رعایت اصول طبیعتگردی مدنظر قرار نگرفته و روند تخریب این بیابان همچنان ادامه دارد.انتهای پیام/*
پوشش سبزی که منابع آبی را می‌بلعد/ کاشت چمن در کرج ممنوع شده است
پوشش سبزی که منابع آبی را می‌بلعد/ کاشت چمن در کرج ممنوع شده است
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری کرج گفت: طی دو سال گذشته برای توسعه فضای سبز شهری از گونه‌های جایگزین چمن استفاده می‌شود.پیمان بضاعتی پور در گفت وگو با ایسنا منطقه البرز، اظهار کرد: به جز نیاز آبی بالا، هزینه‌های حفظ و نگهداری چمن هم بسیار زیاد است به همین دلیل کاشت آن به هیچ وجه به صرفه نیست.وی با اشاره به اینکه آبیاری چمن باید به صورت روزانه انجام بگیرد، ادامه داد: از خرداد ماه تا پایان مهرماه آبیاری چمن باید به صورت روزانه انجام بگیرد.بضاعتی‌پور توضیح داد: به علاوه سرزنی، رسیدگی و تغذیه چمن هم به نیروی انسانی و هزینه زیادی احتیاج دارد که تامین آن به راحتی امکان پذیر نیست.وی ادامه داد: با این اوصاف باید گفت چمن پوشش گیاهی گران قیمتی است بنابراین طی چند سال گذشته کاشت آن در بسیاری از شهرها از جمله کرج ممنوع شده است.بضاعتی پور خاطر نشان کرد: به جای چمن از گونه‌های پوششی و جایگزین استفاده می‌کنیم که هم هزینه نگهداری آن پایین بوده و هم نیاز آبی آن یک هفتم چمن است.این مسئول اضافه کرد: در حال حاضر به دنبال کاشت گونه‌هایی مثل دایکوندارا، فستوکا، فرانکینیا در فضاهای سبز شهری کرج هستیم.رییس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری کرج توضیح داد: در حال حاضر در مناطقی مثل زیرگذر میدان سپاه از این گونه‌های جایگزین کاشته شده است.وی اظهار کرد: با توجه به اینکه وقتی جمع آوری می‌شود باید مجدداً خاک ریزی و اصلاح خاک قبلی انجام شود، فعلاً این اقدام در فضاهای سبز شهری کرج انجام نمی‌شود.وی گفت: کاری که از سال گذشته شروع کرده‌ایم این است که به هیچ عنوان چمن جدیدی درسطح شهر نمی‌کاریم و به جای آن از گونه‌های پوششی مقاوم استفاده می‌کنیم.
انتهای پیام
سرو، کاج و چنار دیگر مناسب تهران نیستند
سرو، کاج و چنار دیگر مناسب تهران نیستند
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
یک متخصص فضای سبز همزمان با روز درختکاری با اشاره به گونه‌های درختی مناسب و نامناسب برای کاشت در تهران گفت: گونه‌های درختی کاج، سرو، چنار و درختانی که میوه می‌دهند دیگر مناسب شرایط اکولوژیک تهران نیستند و باید گونه‌های دیگری را جایگزین آنها کرد.
احمدرضا محرابیان در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه درختکاری یک سنت باستانی ایرانیان است، اظهار کرد: در گذشته با وجود اینکه دانش و تخصص کافی برای کاشت گونه‌های گیاهی وجود نداشت اما کاشت درخت با رعایت اصول اکولوژیک انجام می‌شد. از جمله مواردی که باید برای کاشت فضای سبز به‌ویژه گونه‌های درختی در نظر داشته باشیم این است که در درجه اول گونه‌های گیاهی انتخاب کنیم که با شرایط اکولوژیک تهران سازگار باشد.لزوم کاشت گونه‌های درختی متنوع در تهران
وی ادامه داد: شهر تهران منطقه‌ای است که از ارتفاع حدود ۳۰۰ متر شروع می‌شود و تا ارتفاع حدود ۱۸۰۰ متر ادامه پیدا می‌کند بنابراین با توجه به این شیب وسیع اکولوژیک باید گونه‌های درختی متنوعی در تهران کشت شود این در حالیست که متاسفانه بسیاری اوقات در تهران یک الگوی درختی یکسان کشت می‌شود. در حال حاضر مناطق جنوبی تهران پتانسیل کشت گونه‌های نیمه گرمسیری را دارند و مناطق شمالی آن پتانسیل کشت گونه‌های سردسیری یا کوهستانی.به گفته این استادیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی با وجود کاهش بارندگی و افزایش دمای پایتخت در سال‌های اخیر ولی بخش‌های شمالی تهران، کوهستانی و دامنه‌ای و سردسیر است بنابراین پوشش گیاهی آن باید متناسب با شرایط منطقه باشد.در شمال تهران درخت نخل نکاریم
محرابیان با اشاره به اینکه متاسفانه در حال حاضر در شمال تهران بعضا گونه نخل مشاهده می‌شود، تصریح کرد: درخت نخل متعلق به مناطق گرمسیری است و اصلا نباید در ارتفاعات بالا کاشته شود.کاج و سرو آلرژی‌زا هستند
این متخصص فضای سبز افزود: به‌جز در نظر گرفتن شرایط اکولوژیک برای کاشت گونه‌های گیاهی باید به این نکته توجه داشت که گونه گیاهی که قرار است کاشته شود ویژگی‌های آلرژیک نداشته باشد. بسیاری از گونه‌هایی که در تهران کشت می‌شوند مانند کاج و سرو آلرژی‌زا هستند.چنار دیگر مناسب تهران نیست
وی با تاکید بر اینکه کاربرد گونه‌های گیاهی فقط زیبایی شناختی نیست، گفت: فضای سبز باید بتواند ترافیک را کنترل کند، انعکاس نورهای منفی و امواج شدید صوتی را کاهش دهد و توان مقابله با سایر آلودگی‌های محیطی را داشته باشد. در گذشته درخت چنار برای شهر تهران بسیار گونه مناسبی بود اما در حال حاضر این گونه درختی دیگر نمی‌تواند در تهران رشد مناسبی داشته باشد و به بیماری‌های مختلفی مبتلا می‌شود.گونه‌های کم‌آب‌بر بکاریم
محرابیان ادامه داد: بهتر است که شهروندان و مسئولان در روز درختکاری با مشاوره گرفتن از متخصصان فضای سبز اقدام به کاشت درخت کنند همچنین سازمان پارک‌ها و فضای سبز، گونه‌هایی را در این روز در اختیار مردم قرار دهد که با شرایط شهر تهران سازگاری داشته باشد. با توجه به کم آبی کشور نیز باید به گونه‌های کم آب‌بر و خشکی پسند توجه بیشتری کرد.
بید مجنون و اقاقیا تا حدی مناسب تهران هستند
به گفته محرابیان با توجه به اینکه اطلاعات کافی در مورد گونه‌های درختی که مناسب شرایط اقلیمی تهران هستند وجود ندارد هنوز حتی نمی‌توان جایگزینی مناسبی برای درخت چنار معرفی کرد اما گونه‌های چون بیدمجنون و اقاقیا در برخی مناطق تهران کاشته شده‌اند که تاکنون توانسته‌اند با شرایط اقلیمی تهران سازگاری داشته باشند.گیاه کشت شده در سه سال اول نیاز به مراقبت زیادی دارد
این استادیار اکولوژی گیاهی دانشگاه شهید بهشتی در پایان با اشاره به اینکه متاسفانه گونه‌های گیاهی پس از کشت به حال خود رها می‌شوند، تصریح کرد: گیاه کشت شده در سه سال اول نیاز به مراقبت زیادی دارد و فردی که آن را کاشته باید روش‌های نگهداری از آن از جمله کودهای مناسب برای آن گونه، بازه زمانی آبیاری و خاک مناسب با آن را بیاموزد.انتهای پیام
وقتی ۴۹ درجه اختلاف دما در این کشور وجود دارد، نباید فقط یک‌نوع درخت آن‌هم کاج کاشته شود؛ کاشت این درخت با سوءنیت صورت گرفته است
سردار فدوی : سپاه مدتهاست فعالیت ویژه‌ای را در حوزه آب و خاک آغاز کرده است معاون هماهنگ‌کننده سپاه گفت: در حوزه آب و خاک مدتهاست که سپاه فعالیت‌های ویژه‌ای را آغاز کرده است که هر وقت نتایج لازم به دست آید، اعلام می‌شود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از سپاه نیوز؛ سردار علی فدوی معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مراسم روز درختکاری که امروز( سه شنبه) در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع) برگزار شد، اظهار داشت: در ۴۰ سال گذشته هرجا که پای کار رفتیم و عمل کردیم با موفقیت همراه بودیم؛ به‌عنوان مثال در هشت سال دفاع مقدس پای کار مقابله با دشمن رفتیم ، اما پیروز شدیم.
وی با اشاره به اینکه برای استخراج علم باید به دنبال آن برویم، افزود: جغرافیای ایران به گونه‌ای است که ۴۰ درجه اختلاف دما در آن وجود دارد، اما در این جغرافیا در سراسر رده‌های تابعه سپاه در کل کشور، فقط یک نوع لباس مورد استفاده پاسداران قرار می‌گیرد که نشان می‌دهد، اشکالی در این زمینه وجود دارد.
سردار فدوی ادامه داد: در درختکاری نیز همین‌گونه است؛ یعنی وقتی ۴۹ درجه اختلاف دما در این کشور وجود دارد، نباید فقط یک‌نوع درخت آن‌هم کاج کاشته شود؛ کاشت این درخت با سوءنیت صورت گرفته است؛ چون این درخت برای جغرافیای کشورمان نیست؛ پس اگر متناسب با جغرافیای کشورمان درخت کاشته شود، نتایج بسیار خوبی را شاهد خواهیم بود.
معاون هماهنگ‌کننده فرمانده کل سپاه تصریح کرد: در حوزه آب و خاک مدتهاست که سپاه فعالیت‌های ویژه‌ای را آغاز کرده است که هر وقت نتایج لازم به دست آید، اعلام می‌شود.
وی با اشاره به اقدام دشمنان خبیث ملت ایران در تحریم کشورمان گفت: آنها در آینده هم، مثل دفعات قبل از این کار خود پشیمان خواهند شد؛ چون این باعث می‌شود تا برای رفع مشکلات به بیگانگان متکی نشویم و مشکلات را با استفاده از توانمندی‌های داخلی رفع کنیم.
سردار فدوی عنوان کرد: چند سال قبل از جنگ ۳۳ روزه، آمریکا و صهیونیست‌ها در یک وحشت دائمی قرار داشتند که مبادا گروهی به نام حزب الله در کنار مرز‌های سرزمین‌های اشغالی فلسطین ایجاد شود، ولی بعد از جنگ ۳۳ روزه، ۲۰ گروه حزب الله در مرز‌های آنها ایجاد شد؛ در واقع اگر در اقدامی احمقانه سعی نمی‌کردند تا در جنگ ۳۳ روزه حزب الله لبنان را از بین ببرند، شاید شاهد شکل‌گیری این گروه‌ها در کنار مرز‌های سرزمین‌های اشغالی نبودند.
معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران در ادامه بیان کرد: امروز در محوطه ستاد سپاه گله‌های ۵۰۰ تایی شکار را می‌بینیم؛ در حالی که در مناطق دیگر این تعداد شکار دیده نمی‌شود؛ علاوه بر این، ۱۰۰ هکتار محوطه ستاد سپاه زیتون‌کاری شده است؛ چون سپاه در حفظ محیط زیست بسیار کوشاست.
وی گفت: بنا بر ابلاغیه ستاد کل نیرو‌های مسلح، هیچ‌یک از بخش‌های نیرو‌های مسلح نباید درخت کاج بکارند و به جای این درخت، باید درختان مثمر کاشته شود.
سردار فدوی افزود: در گذشته کشورمان تعیین‌کننده قیمت محصولات کشاورزی مثل گندم بود، ولی اکنون به دلیل نفوذ سیستم‌هایی که ربطی به کشورمان ندارد، واردکننده محصولات کشاورزی شده‌ایم؛ لذا باید سیستم‌هایی را که ربطی به کشورمان ندارد، کنار بگذاریم؛ هرچند برخی عصبیت‌های جاهلی وجود دارد که به‌نوعی می‌کوشند تا نگهبان سیستم‌های مورد اشاره باشند.
معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران تأکید کرد: وقتی در جای کوچکی موضوع لباس باید متفاوت باشد در بخش کشاورزی هم باید این‌گونه باشد.
انتهای پیام/
ایران وارد دوره ترسالی نشده است
پروفسور کردوانی:
ایران وارد دوره ترسالی نشده است:n26:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پروفسور کردوانی خبری که از قول وی در فضای مجازی مبنی بر پایان دوره خسکسالی و آغاز یک دوره ترسالی در ایران منتشر شده را تکذیب کرد و گفت: ایران همچنان در شرایط خشکسالی و کم‌آبی قرار دارد و بارش‌های اخیر هم اتفاقی رخ داده است.پروفسور پرویز کردوانی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا منطقه البرز در خصوص خبری از قول وی که در آن گفته شده « خشکسالی ایران بعد از 20سال به اتمام رسیده و یک دوره ترسالی 20 تا40 ساله را در پیش داریم» توضیح داد: من به هیچ وجه چنین چیزی را نگفته‌ام و یک کلمه از این خبر هم متعلق به من نیست.کردوانی درباره بارش‌هایی که اخیراً در کشور رخ داده است گفت: شرایط جوی ایران به دلیل گرم شدن کره زمین در کنار افزایش بارش در مناطق پرباران و کاهش بارش در مناطق کم‌باران بی نظم هم شده است؛ در شرایطی بی‌نظمی ممکن است مثلاً در یزد که کم‌باران است ظرف یک ساعت به اندازه دو سال بارش رخ دهد.وی افزود: این بارش‌هایی که اخیراً در ایران رخ داده هم اتفاقی بوده است و تا زمانی که کره زمین گرم است ما در خشکسالی هستیم و نباید با این بارش‌ها تصور کرد که خشکسالی تمام و آب و هوای ایران مرطوب شده است.کردوانی در پایان اعلام کرد: هیچ امیدی که این بارندگی‌ها ادامه داشته باشد نیست و ایران همچنان در شرایط کم‌آبی و خشکسالی خواهد بود.
انتهای پیام
علت بارش های سیل آسا گرم شدن زمین است
پروفسور کردوانی در گفتگو با «انتخاب»:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پروفسور پرویز کردوانی درباره سیل شیراز گفت: سیل شیراز تصادفی بود که ظرف ۵ دقیقه بارندگی شدید باریده است و مردمی که به اشتباه در حال تماشا و فیلم گرفتن یا موبایل هایشان بودند، متاسفانه به حادثه دچار شدند. حالا شهردار شیراز را مورد سوال قرار می‌دهند که شما با اعمال تغییر دروازه قرآن مقصرید که اینطور نیست و در واقع شرایط توپوگرافی منطقه به گونه ای است که در این حالت سطح رودخانه پست تر از سطح دشت است و آب را به سمت دریاچه هدایت می‌کند و کلا شرایط با آق قلا فرق می‌کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پرفسور کردوانی جغرافیدان، استاد ممتاز دانشگاه تهران و پدر کویرشناسی ایران، به بیان دلایل و علل سیل های اخیر در بخش های مختلف ایران پرداخت.
پروفسور پرویز کردوانی در گفتگو با «انتخاب» در واکنش به وقوع سیل‌های سنگین در بخش های مختلف کشور اظهار داشت: ما در ایران از لحاظ آب در مضیقه هستیم و به همین دلیل باید از بارش باران خوشحال شویم و خدا شاکر باشیم. اما از آنجایی که ناکارآمدی مدیریتی در همه حوزه ها خودنمایی می‌کند، بارندگی های این چند روز دردسر ساز شده است.
وی افزود: این باران باریدن ها دلیلش گرم شدن زمین است که باعث شده بی نظمی به وجود بیاید و در نتیجه، جاهایی که کمتر بارندگی دارند هم این روزها شاهد باران های شدیدی باشیم. و به طوریکه در ۲۴ساعت اندازه یک سال باشد و کشور باران خیزی مثل ایتالیا در یک ماه و نیم گذشته در حسرت باران بماند. همچنین باید گفت، این بارندگی ها مقطعی هستند و اینطور نیست که بارش‌های این چند روز را نشانه ای از پایان بحران آب بدانیم. پس باید آماده باشیم که از این اتفاق بهترین بهره را ببریم.
این جغرافیدان با اشاره به مشکلاتی که در شروع سال مردم شهرهای سیل زده دچارش شده اند، افزود: به قدری در مدیریت شرایط بد عمل می‌کنیم، این روزها نعمت خداوند برای ما عامل بدبختی و گرفتاری شده است و به جای اینکه مشکل آب را کم کند، مشکل آب را بیشتر کرده است.
کردوانی اضافه کرد: علاوه بر خسارتی که به کشاورزی و دامداری زده است، بستر خاک را کنده و به همین دلیل آب صاف وارد نمی‌شود و آب گل آلود جاری می‌شود که همین باعث می‌شود تا ماشین ها، آدم ها را با خود می‌برد و همه چیز را نابود می‌کند. آب اینقدر گل و لای دارد که مثل ماست روسی می ماند که وقتی وارد مخزن سدها می رود، عمر سدها را کوتاه می‌کند. به همین دلیل در آینده اگر آبی هم باشد، نمی‌توانیم ذخیره کنیم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: الان سد دز که ۲۰۲متر ارتفاع دارد، حدود ۹۰مترش گل است و به همین دلیل نمی‌تواند آب را در خودش نگه دارد. بنابراین ظاهرا فکر می‌کنیم باران نعمت است که در واقع نیست. چون باران به دشت هایی که نشست کرده اند، نمی‌تواند نفوذ کند. جاهایی هم که آسفالت و سنگفرش است هم باران را نگه نمی‌دارند. این در حالی است که مسوولان می‌توانستند کاری کنند که در این وضع کم آبی، سیل جاری نشود. فقط کافی بعد تا در ارتفاعات آبخیزداری کنند. یعنی در دامنه کوه دو کار اصلی انجام بدهند. اول اینکه جوی های عمود بر شیب را احداث کنند. همچنین در رودهای کوچک، سدهای کوچک می‌ساختند که اولی به عهده وزارت کشاورزی و بعدی وظیفه وزارت نیرو است. اگر این کارها انجام می‌شد، دیگر شاهد این همه مصیبت نمی شدیم. همچنین اگر به جنگل ها رسیدگی می‌شد، باران به درخت پخش می‌شود و نمی افتد.
این جغرافیدان گفت: ممکن است بارندگی به قدری زیاد باشد که هم از دامنه آبخیز آب جاری شود و هم سدها پر شوند که باعث می‌شود، آب پر شود. در چنین حالتی لازم است، اول دشت تأسیسات تغذیه مصنوعی تعبیه شود تا آب به روستاها و خانه های مردم راهی پیدا نکند که این با تأسیس صدها استخر یا صدها چاه میسر است. اما چون وزارت نیرو از آب های زیرزمینی پول نمی‌گیرد، هیچ اقدامی را صورت نمی‌دهد.
پرویز کردوانی در ادامه اظهاراتش گفت: به خاطر اینکه آب ناشی از سیل های اخیر ذخیره نشد، حتما در آینده کمبود آب را تجربه خواهیم کرد و در نتیجه در کشاورزی هم شرایط مطلوبی را شاهد نخواهیم بود. چون وقتی سیل راه می‌افتد، ۲۰سانتی متر رویی زمین ها را از بین برده است که سیل خرابشان کرد.
همچنین باید گفت، سیل در ارتفاعات بیشترین خسارت را وارد می‌کند چون پوشش گیاهی ندارند. الان شاهدیم جنگل ها در اق قلا از بین رفته است. جنگل های شمال را هیرکانی می‌گویند که چون خاکشان پوشش نداشت، خسارت زیادی را به خود دیده اند.
وی با اشاره به سیل شیراز خاطرنشان کرد: سیل شیراز تصادفی بود که ظرف ۵ دقیقه بارندگی شدید باریده است و مردمی که به اشتباه در حال تماشا و فیلم گرفتن یا موبایل هایشان بودند، متاسفانه به حادثه دچار شدند. بنابراین شرایط هر جا با جای دیگر فرق دارد. حالا شهردار شیراز را مورد سوال قرار می‌دهند که شما با اعمال تغییر دروازه قرآن مقصرید که اینطور نیست و در واقع شرایط توپوگرافی منطقه به گونه ای است که در این حالت سطح رودخانه پست تر از سطح دشت است و آب را به سمت دریاچه هدایت می‌کند و کلا شرایط با آق قلا فرق می‌کند.
پرویز کردوانی در پایان سخنانش گفت: سیل باعث می‌شود تا عمر سدها کوتاه شود، چون از گل و لای در شده اند و در نتیجه آب کمتری را ذخیره می‌کنند. پس باید برای اینکه عمر سدها کوتاه نشود، راه کارهای لازم را انجام داد، چون در تداوم چنین شرایطی آب سدها کاهش پیدا کرده و حتی تمام می‌شوند و اوضاع به قدری بد می‌شود که تهران ۵۰ سال دیگر اب نخواهد داشت. برای جلوگیری از این بحران، باید سه کار مدنظر تصمیم گیران قرار بگیرد. اول آبخیزداری، دوم ایجاد سد رسوبی و در نهایت شست و شوی هیدرولیک آب سدها که با انجام این سه مورد می‌توان به آینده ای پر آب امید داشت. در نهایت امیدوارم، مسوولان به جای اینکه فکر الان باشند، آینده نگری کنند تا از مشکلات پیش‌رو جلوگیری کنند.
هشدار پدر کویرشناسی درباره احتمال نشست زمین و ریزش آوار درمناطق سیل‌زده
هشدار پدر کویرشناسی درباره احتمال نشست زمین و ریزش آوار درمناطق سیل‌زده:n12:
در حال حاضر که زمین آققلا تا عمق قابل توجهی مرطوب است از دست دادن رطوبت پس از مدتی به نشست خاک و فرو ریختن بناها منجر می‌شود. باید در ساخت دیوارهای جدید تا ارتفاع یک الی دو متر، از قلوه سنگ استفاده کنند تا رطوبت زمین نتواند به داخل دیوار نفوذ کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پرویز کردوانی، ملقب به پدر کویرشناسی ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
، ایجاد بی‌نظمی در بارندگی‌های جهان را حاصل گرم شدن کره زمین دانست و گفت: در حالی که در ایران با سیل دست و پنجه می‌کنیم کشوری اروپایی مانند ایتالیا چند ماهی است بارندگی نداشته و شاهد کم‌آب شدن رودهاست. امیدوارم مسئولان با مشاهده این سیلاب‌ها فکر نکنند ترسالی آغاز شده. ممکن است از چند روز دیگر به مدت زیادی شاهد بارندگی نباشیم و خشکسالی آغاز شود.وی ادامه داد: گرم شدن کره زمین سبب شده بارش در یک نقطه زیاد و در نقطه‌ای دیگر کم شود و آنچه در چنین شرایطی اهمیت دارد آمادگی برای استفاده بهینه در عین متحمل شدن کمترین خسارت است. اما متاسفانه ما در کشورمان این آمادگی را نداشتیم.کردوانی افزود: عدم برنامه‌ریزی و آماده نبودن برای چنین شرایطی سبب شد بارندگی‌های هفته گذشته نه تنها مورد استفاده قرار نگرفته و به فرصت تبدیل نشود بلکی خساراتی سنگین به وجود آورد. در حالی که این بارندگی‌ها می‌توانست با مدیریت صحیح، بدون جاری شدن، به غنی شدن سفرههای آب زیرزمینی منجر شود. به این منظور باید در بالادست سدها و ارتفاعات، جوی‌هایی عمود بر شیب (بانکت) ایجاد کنند و اقدامات آبخیزداری را انجام دهند تا آب به جای جاری شدن، به داخل زمین نفوذ کند.این جغرافیدان با بیان اینکه جنگل‌ها مادر رودخانه‌ها هستند افزود: رودی دائمی است که چشمه‌سار داشته باشد و چشمه‌سارها حاصل وجود درختان هستند. پوشش جنگلی از جاری شدن آب جلوگیری می‌کند. باران تند، پس از برخورد با درختان ریز می‌شود و سیلاب به وجود نمی‌آورد. اما متاسفانه پوشش جنگلی در بسیاری از مناطق از بین رفته که جنگل‌های هیرکانی یکی از این موارد است. نبود پوشش گیاهی سبب شد آب باران فرصتی برای نفوذ به داخل زمین نداشته باشد، خاک و سنگ را بشوید و جاری شود و سیل گل‌آلود آققلا را به وجود آورد. این سیل‌های گل‌آلود علاوه بر خساراتی که به مردم وارد می‌کنند برای آب سدها هم مضر هم هستند و مخزن سد را پر از خاک و سنگ می‌کنند.لایروبی رودهای آققلا اشتباه استوی یادآور شد: البته در سیل آققلا عامل دیگری هم موثر واقع شد: توپوگرافی منطقه به گونه‌ای است که رودها از دشت پست‌تر هستند و این سبب می‌شود آب در سطح زمین جاری شود که چاره آن بالا آوردن دیواره رودهاست. اما طی روزهای گذشته مسئولان اعلام کردند که برای جلوگیری از سیل در گلستان قصد لایروبی رودها را دارند. این کار اشتباه است. لایروبی در مواردی مانند دریاچه ارومیه و سیمینه‌رود و زرینه‌رود که آب در گل‌ولای دیواره رود نفوذ کرده موثر است نه در موردی مانند آققلا که رود از سطح زمین پست‌تر است.کردوانی با بیان اینکه تا مدتی احتمال فرو ریختن بناها در آققلا وجود دارد هشدار داد: در حال حاضر که زمین آققلا تا عمق قابل توجهی مرطوب است از دست دادن رطوبت پس از مدتی به نشست خاک و فرو ریختن بناها منجر می‌شود. بنابراین ساختن دیوارهای جدید با خشت و سیمان و گچ و آجر اشتباه بزرگی است چرا که با از بین رفتن رطوبت، زمین نشست کرده و دیورهای جدید فرو خواهند ریخت. باید در ساخت دیوارهای جدید تا ارتفاع یک الی دو متر، از قلوه سنگ‌هایی به اندازه پرتقال تامسون استفاده کنند تا رطوبت زمین نتواند به داخل دیوار نفوذ کند.وی افزود: برای جلوگیری از هدررفت آب باران و همچنین جلوگیری از جاری شدن سیلاب، علاوه بر آنکه وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری باید اقدامات مرتبط با آبخیزداری را انجام بدهند وزارت نیرو هم باید روی تغذیه مصنوعی سفرههای آب زیرزمینی تمرکز کند. وزارت نیرو باید آمادگی داشته باشد که در صورت وجود آب مازاد و خروج آن از دریچه‌های سد، در همان ابتدای دشت‌ها، تغذیه مصنوعی آب زیرزمینی انجام دهد تا هم از جاری شدن سیل جلوگیری شود و هم از هدر رفتن آب در دریا و خلیج. باید آب را مهار کنند؛ بدین ترتیب که بسته به موقعیت قابلیت نفوذ زمین، تعداد زیادی چاه، چاله و یا استخر ایجاد شود که آب مازاد خارج شده از سدهای ذخیره‌ای را به داخل زمین نفوذ دهند: به عنوان مثال اگر لایه رو و زیر زمین قابلیت نفوذ داشته باشد باید استخر ایجاد کنند اما اگر لایه رو غیرقابل نفوذ و رسی باشد و لایه زیر، قابل نفوذ، باید چاه بزنند تا آب پایین برود و در لایه زیرین که قابلیت نفوذ دارد نفوذ کند. اگر باز هم مازاد بود پوشش گیاهی را تقویت کنند، بند ببندند و پخش سیلاب کنند.حجم قابل توجهی از ظرفیت سدها مربوط به گل‌ولای انباشته استکردوانی با اشاره به انباشته شدن سدها از گل می‌گوید می‌گوید: در سدی مانند دز با ارتفاع مخزن 203 متر، تا ارتفاع 90 متری گل و لای انباشته شده. دریچه‌های سد لتیان 10 سال است که اصلا باز نشده. در سد کرج با صد متر ارتفاع هم 70 متر گل انباشته شده. برای همین وقتی نگاه می‌کنیم به نظرمان می‌رسد که سدها پر شده در حالی که بخش قابل توجهی از آن گل است. همین سبب می‌شود سدها گنجایش بارندگی‌های شدید را نداشته باشند و چاره‌ای جز باز کردن دریچه‌های بالای آنها وجود نداشته باشد.این جغرافیدان یادآور شد: برای جلوگیری از انباشته شدن سدها با گل و استفاده از عمر مفید آنها سه اقدام را باید در دست اجرا داشت که هیچ‌کدام انجام نمی‌شود: باید در ارتفاعات، آبخیزداری کنند، در مسیر آب، سدهای رسوبگیر ایجاد کنند و سدها را توسط ماشین‌های مخصوص، شست‌وشویی هیدرولیک کنند و دریچه‌های پایین را بازکنند تا گل و لای از دریچه‌های پایین سد خارج شود. در غیر این صورت این سیلاب‌های گل‌آلود به زودی سدها را انباشته خواهد کرد.کردوانی با ابراز تاسف از اینکه از بارندگی‌های هفته گذشته نتوانسته‌ایم بهره‌ای ببریم ادامه داد: متاسفانه دشت‌ها نشست کرده‌اند و سبب شده که آب نفوذ نکند، عدم آمادگی و انجام ندادن اقدامات آبخیزداری هم به این موضوع اضافه شده و سبب شده سیل جاری شود، خاک را هم با خود حمل کند و هم حاصلخیزی خاک را از بین ببرد و هم قدرت بیشتری برای وارد کردن خسارت پیدا کند. اما وزیر نیرو می‌گوید که باید سد بسازیم و مدیریت سد کنیم. این حرف اشتباه است چون ما ثابت کرده‌ایم که نتوانسته‌ایم سدها را به درستی مدیریت کنیم و همین سبب شده مردم از سدها ناراضی باشند.
ساخت دیواره بلند راه حل جلوگیری از سیل آق‌قلاست/ دریچه‌های سد باید عاری از گل و لای شوند
پرفسور کردوانی در گفت‌وگو با خبرفوری؛
ساخت دیواره بلند راه حل جلوگیری از سیل آق‌قلاست/ دریچه‌های سد باید عاری از گل و لای شوند
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پدر علم جغرافیای ایران درباره جلوگیری از سیل در آققلا توصیه‌هایی داشت.
بازهم سیل و سیلاب، بازهم اخبار می‌گوید که سیل و جریان آب به داخل شهرها آمده و قصد فروکش کردن ندارد. سیل این‌بار اما آق قلا را نشانه گرفت. شهری که در نوروز آسیب زیادی دید یک جغرافیادان اما درباره سیل آق قلا توصیه‌هایی دارد، اینکه چه باید کرد تا آب رودخانه گرگان رود در سطح شهر جاری نشود و خیابان‌ها را سراسر گل و لای نگیرد.پرفسور پرویز کردوانی، پدر علم جغرافیای ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
درباره سیلاب‌هایی که در شهر گلستان مجددا جاری شده است گفت: گرگان رود در استان گلستان کمی پست‌تر از دشت است؛ به عبارتی دیگر رود بلند و مرتفعی نیست. وی تاکید کرد: بنابراین وقتی رود جاری می‌شود، آب به سطح شهر می‌ریزد. بسیاری می‌گویند رود باید لایروبی شود، اما در موقعیت کنونی لایروبی هم فایده‌ای ندارد. کردوانی ادامه داد: اکنون باید برای این رود دیواره احداث شود، دیواره بلند سیمانی که نیم متر آن داخل زمین باشد و از سرریز آب جلوگیری کند. چهره ماندگار جغرافیای ایران درباره گل و لایی که داخل سد وشمگیر است نیز ادامه داد: داخل سد وشمگیر گل و لای زیادی انباشته است، وقتی که سد پر می‌شود و آب لبریز می‌شود با باز شدن هر یک از دریچه‌ها گل و لای هم در سطح شهر جاری می‌شود. وی درباره راهکاری که می‌تواند گل و لای تخلیه کند نیز گفت: در فصل زمستان که به آب احتیاج نیست باید دریچه‌های پایینی سد باز شود و به روش هیدرولیک گل و لای خارج شود و دریچه‌ها شسته شوند. کردوانی درخصوص انباشت گل و لای در سایر سدهای کشور نیز تاکید کرد: مثلا داخل سد دز در خوزستان گل و لای است، وزارت نیرو هم پیشتر اعلام کرده بود که 55 متر از دریچه‌های سد کرج گل و لای است، اگر این دریچه‌ها باز شود پایین دست‌ها را آب می‌گیرد.وی ادامه داد: بنابراین بازهم تاکید می‌شود که گل و لای موجود در این دریچه‌ها باید تخلیه شود اما اکنون فرصت آن نیست، باید در فصل زمستان، وقتی که کشاورزان به آب احتیاج ندارند، گل و لای داخل دریچه‌ها تخلیه شود تا عامل سیل از بین برود.کردوانی در پایان اضافه کرد: برای جلوگیری از این آب گرفتگی، دیواره سد بعد از لایروبی در شرایط کنونی در اولویت است.
تهیه نقشه‌های آتشفشان دماوند از سوی سازمان زمین‌شناسی/اثرپذیری ۴ استان در صورت فوران
در گفت‌وگو با ایسنا اعلام شد
تهیه نقشه‌های آتشفشان دماوند از سوی سازمان زمین‌شناسی/اثرپذیری ۴ استان در صورت فوران
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
از سوی محققان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی نقشه‌های بیست و پنج‌هزارم آتشفشان دماوند به عنوان یک آتشفشان خفته تهیه شده است و به گفته آنها این نقشه‌ها با رویکرد بررسی مخاطرات تهیه شده است؛ چرا که در صورت فوران دماوند، ۴ استان که یک چهارم جمعیت کشور را در خود جای داده‌اند، تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
حمیده رشید، مجری طرح تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی آتشفشان دماوند در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اقدامات این سازمان در زمینه تهیه نقشه‌های یکصد هزارم، افزود: تهیه این نقشه‌ها در اوایل دهه ۸۰ به پایان رسید و بعد از آن از سوی سازمان زمین‌شناسی تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی آتشفشان دماوند در دستور کار قرار گرفت.
وی تهیه نقشه‌های بیست و پنج هزارم آتشفشان دماوند را از اهداف این پروژه نام برد و یادآور شد: برای این منظور تحقیقات زیادی از سازمان‌های زمین شناسی دنیا آغاز شد تا ببینیم تهیه نقشه‌های بیست و پنج هزارم بهتر است یا پنجاه هزارم که در نهایت تهیه نقشه‌های بیست و پنج هزارم در دستور کار قرار گرفت.
به گفته وی، نقشه‌های بیست و پنج هزار نقشه‌هایی هستند که دقت آنها از نقشه‌های قبلی بیشتر است و می‌توان از آنها در کارهای عمرانی استفاده کرد و در زمره نقشه‌های کاربردی به شمار می‌روند.
رشید، با بیان اینکه برای تهیه این نقشه‌ها اولویت‌هایی در نظر گرفته شد، ادامه داد: با توجه به اینکه دماوند یک آتشفشان خفته است و نه خاموش؛ احتمال می‌رود که در هر زمانی فعال شود؛ از این رو تهیه نقشه‌های این آتشفشان با اولویت مخاطرات در دستور کار سازمان زمین‌شناسی قرار گرفت.
آخرین مطالعات دماوند خفته مربوط به سال ۱۹۶۶
مجری طرح، دقیق‌ترین نقشه‌های تهیه شده از دماوند را توسط "آلن باخ" سوئیسی مربوط به سال ۱۹۶۶ دانست و خاطر نشان کرد: این نقشه‌ها در قالب تز دکتری وی تهیه شد و نقشه‌های تهیه شده مربوط به اطراف قله دماوند و نه خود دماوند بوده است و بعد از آن نقشه‌های ۲۵۰ هزارم و ۱۰۰ هزارمی که از این آتشفشان تهیه شد، تحقیقات "آلن باخ" بود و تحقیقات دقیق‌تری بر روی آن انجام نشده است.
وی با بیان اینکه در این پروژه سازمان زمین‌شناسی در صدد تهیه نقشه‌های بیست و پنج‌هزارم برآمد، اضافه کرد: برای این منظور مطالعات اولیه‌ای صورت گرفت؛ ولی در نهایت منجر به انتشار نقشه‌ای نشد.
رشید، آغاز انجام این مطالعات را از سال ۸۸ ذکر کرد و گفت: در این مطالعات ما اقدام به تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی دو منطقه "رینه" و "چاچال" دماوند کردیم. این دو منطقه بخش عمده‌ای از قله دماوند را در بر می‌گیرد.
به گفته این محقق حوزه آتشفشان‌شناسی، برداشت صحرایی این دو نقشه در سال‌های ۸۸ و ۸۹ طی ۸ ماموریت انجام شد و با توقف ۵ ساله، در سال‌های ۹۵، ۹۶ و ۹۷ با ۶ ماموریت، انجام و برداشت‌های این آتشفشان تکمیل شد.
وی با تاکید بر اینکه در سال گذشته عملیات صحرایی تهیه این نقشه‌ها به پایان رسید، ادامه داد: برای آتشفشان‌ها حتماً باید نقشه‌های خطر آن تهیه شود و برای تهیه این نقشه‌ها نیاز به نقشه‌های زمین‌شناسی پایه داریم و تا این نقشه‌ها در دسترس نباشد، امکان انجام اقدامات بعدی مهیا نخواهد بود.
گسل‌های دماوند
رشید، تهیه نقشه زمین‌شناسی را دارای مراحل مختلف "جمع‌آوری اطلاعات اولیه"، "تلفیق داده‌ها با یکدیگر"، "مطالعات و برداشت‌های صحرایی و آنالیز و پروسس این داده‌ها در آزمایشگاه" و در نهایت "تهیه نقشه" ذکر کرد و افزود: این نقشه‌ها، حاوی اطلاعاتی در خصوص واحدهای سنگی، سن آنها، نوع سنگ (رسوبی، دگرگونی و آذرین)، گسل‌ها و چین خوردگی‌ها و پتانسیل‌های معدنی است.
وی در خصوص گسل‌های آتشفشان دماوند توضیح داد: دماوند، آتشفشان جوان و تاریخچه فعالیت آن از حدود ۱.۸ میلیون سال تا ۷ هزار و ۳۰۰ سال پیش بوده است؛ از این رو این آتشفشان یک آتشفشان جوان به شمار می‌رود و بر این اساس گسل خوردگی در آن کم است، چون پیدایش آن به زمان کوتاهی محدود می‌شود.
مجری طرح با بیان اینکه اگر در البرز گسل‌های زیادی وجود دارد، به دلیل تاریخچه آن است که مربوط به زمان‌های بسیار قدیمی پرکامبرین و پالئوزوئیک می‌شود، ادامه داد: ولی دماوند کاملاً جوان است؛ از این رو گسل‌های مشخصی در آتشفشان دماوند نداریم و تنها تعدادی گسل محدود در نقشه داریم که ادامه واحدهای قدیمی‌تر البرز هستند که از این منطقه عبور می‌کنند.
مطالعات مخاطرات آتشفشان خفته
رشید، با تاکید بر اینکه اجرای پروژه نقشه‌های زمین‌شناسی دماوند، بر اساس استانداردهایی اجرایی شده است، افزود: در این طرح واحدهای سنگی را مورد مطالعه قرار دادیم و از سوی دیگر از آنجایی که آتشفشان دماوند یک آتشفشان مرکب است و دارای گدازه، مواد آذر آواری و خاکستر است، متوجه شدیم که در آخرین فوران، همه سطح دامنه این آتشفشان با مواد خارج شده از آن پوشانده شده است؛ به گونه‌ای که در دامنه غربی مشاهده کردیم گدازه ۷ هزار ساله همه سطح را پوشانده است.
وی اضافه کرد: ما به منظور مطالعات مخاطرات دماوند در مناطقی که امکان برداشت وجود داشت، مانند "دره گزنه" و "یخار" نمونه‌بردای و مورد سن‌سنجی قرار دادیم تا بتوانیم دوره بازگشت آتشفشان را همانند دوره بازگشت احتمالی زلزله محاسبه کنیم. بر اساس نتایج این مطالعات می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که چه زمانی احتمال فوران این آتشفشان وجود دارد. این مطالعات در پایش‌های ما از این آتشفشان صورت گرفته است.
مجری طرح در عین حال خاطر نشان کرد: در مورد دماوند آنچه که مهم است، این است که ما در منطقه "آب‌اسک" یکسری "ایگنمبریت" هایی را مشاهده کردیم. ایگنمبریت‌ها توپ‌های جوش خورده‌ای هستند که در زمان فوران آتشفشان، حرارت بسیار زیادی دارند و می‌توانند موجب مرگ و میر بالایی شوند.
وی اضافه کرد: این امر برای ما مهم است که آیا به غیر از منطقه "آب اسک" این مواد در سایر مناطق وجود دارند یا خیر.
رشید در پاسخ به این سوال که در صورت فوران آتشفشان دماوند کدام استان‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند، با بیان اینکه در این زمینه مطالعات زیادی انجام نشده است، اظهار کرد: مطالعاتی که پژوهشگران کشور در زمینه جهت بادهای این منطقه انجام داده‌اند، نشان می‌دهد که بیشتر جهت باد در این منطقه به سمت شرق است و آتشفشان دماوند در صورت فوران، کمتر استان تهران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بیشتر استان‌های مازندران و گیلان تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
علت مهم بودن تهیه نقشه‌های آتشفشانی
این محقق سازمان زمین‌شناسی با بیان اینکه علاوه بر تهیه نقشه‌های آتشفشان دماوند، تهیه نقشه‌های آتشفشان‌های سبلان و تفتان از طریق بخش خصوصی پیگیری می‌شود، گفت: نقشه‌های آتشفشان تفتان در مراحل نهایی چاپ است، ولی درمورد نقشه‌های آتشفشان سبلان علی‌رغم گذشت ۱۰ سال هنوز نتوانستیم نقشه‌ای از آنها دریافت کنیم.
وی با بیان اینکه تهیه نقشه آتشفشان بزمان به علت دور بودن از مراکز جمعیتی در اولویت قرار ندارد، یادآور شد: آتشفشان دماوند به دلیل قرار گرفتن در حد فاصل استان‌های تهران، البرز، سمنان و مازندران، در صورت فوران می‌تواند این محدوده با حدود ۲۰ میلیون جمعیت را تحت تاثیر قرار دهد و زندگی یک چهارم جمعیت ایران را مختل کند.
انتهای پیام
