◄◄ دهـــــان و دنـــــدان ►►

سلام به تمام دوستان


آیا میدانستید که سفید کردن دندانها
اولیـن خـدمات بـهداشتی و آرایشــی
اسـت کـه امـروزه افراد به دنبال آنند و
این محبوبیت روز به روی هــم بیشتر
و بیشتر می شود؟

یـک تحقـیق جـدید نشان داده اسـت
که %80 از امریکایـی هـای بین 18 تا
49 سال به دنبال سفید کـردن دنـدان
هـایشــان هسـتـنـد و ایـن آمـار بـرای
خـانـم ها حتی به %85 نیز مـیرسد.
6 نـفر از هـر 10 نفر، به ویژه افراد بین
18 تا 24 سال، عقیده دارند که اگر هنگام لبخند زدن دندانهایشان سفیدتر و زیباتر باشد، اعتماد به نفس آنها تاحد زیادی بالا خواد رفت.

طبق آکادمی آرایش دندان در امریکا، امریکایی ها بیش از 1.4 بیلیون دلار را سال گذشته صرف خرید محصولات سفید کننده دندان موجود در بازار کرده اند.

یکی از اولین چیزهایی که افراد در ملاقات با افراد جدید به آن دقت می کنند، لبخند آنهاست. سفید کردن دندان یکی از ساده ترین و در دسترس ترین راه ها برای بهبود ظاهر، ایجاد تاثیر مثبت و به دست آوردن ظاهری جوانتر و زیباتر می باشد. دندان به مرور زمان تغییر رنگ داده و زرد می شوند. سفید کننده دندان، عملیاتی پزشکی نیست که روی دندانهایتان انجام شود، و باعث بالا بردن سلامت دندانهایتان نمی شود اما می تواند آنها را سفیدتر کند.

علت تغییر رنگ دندانها چیست؟

عوامل مختلفی می تواند در تغییر رنگ دندانها تاثیر داشته باشد که از جمله آن میتوان به بالا رفتن سن، کشیدن سیگار، عوامل وراثتی، مصرف غذاها و نوشیدنی های رنگدار، رنگ باقی مانده از داروها، و تخریب های شیمیایی دندان اشاره کرد. برخی از متداولترین دلایل عوض شدن رنگ دندان مصرف دارو، قهوه، چای، و سیگار است. افرادی هم که عادت به مصرف بیش از اندازه نوشابه دارند هم با چنین مشکلی مواجه خواهند شد.

جدا از رنگ گرفتن دندانها، سه عامل مهم وجود دارد که می تواند بر رنگ دندان هر فرد تاثیر داشته باشد. ژنتیک در این زمینه نقش موثری دارد. بعضی افراد به طور طبیعی نسبت به بقیه دندانهای سفیدتری دارند. بیماری ها هم می توانند عامل موثری در این رابطه باشند و برخی داروها ممکن است باعث تغییر رنگ دندانها شود. اگر احتمال میدهید که تغییر رنگ دندانهایتان به خاطر مصرف یک داروی خاص است، می توانید این مسئله را با دندانپزشکتان مطرح کنید.

سیگار کشیدن هم می تواند باعث زرد شدن دندانها شود. از بین رفتن این لکه ها زمان بیشتری می برد. لکه های ناشی از نیکوتین 1 تا 3 ماه طول می کشد تا با مصرف مواد سفیدکننده، به حالت اول برگردند. استفاده از تنباکو نیز از دست رفتن سفیدی دندانها و تغییر رنگ آنها را تسریع می کند.

بالا رفتن سن نیز با زرد شدن دندانها در ارتباط است. مینای دندان، که بخش سخت خارجی دندان است، به مرور زمان نازک تر شده و باعث می شود لایه زرد داخلی نمودار شود. اکثر این موارد، لکه های زرد و قهوه ای هستند که ممکن است از جمع شدن پلاک دندان، لکه های ناشی از غذا، و بهداشت ضعیف دندانها، ناشی شود. تغییر رنگ دندان مربوط به بالا رفتن سن و وراثت معمولاً در هر 9 نفر از 10 نفر ایجاد میشود. از بین بردن این نوع لکه ها با جرم گیری خیلی راحت و سریع انجام می گیرد و بین 1 تا 6 هفته صورت می گیرد.

قانون کلی این است که هر چیزی که ممکن است لباس شما، دستمال سفره تان یا فرشتان را لکه دار کند، می تواند روی دندانهایتان هم لکه بیندازد. مثلاً سس گوجه فرنگی، کیک زغال اخته، شراب قرمز و ....

سفیدکننده های دندان سه دسته هستند:

1. جرم گیری دندانها برای تغییر دادن رنگ آنها. دندانپزشک شما می تواند کار جرم گیری دندانهایتان را در مطب خود انجام دهد. محلولی که برای اینکار مورد استفاده قرار می گیرد پروکسیدی غلیظ درحدود %35 دارد. طی یک جلسه، رنگ دندانها را می توان 12 تا 14 درجه سفیدتر کرد.

2. خودتان هم می توانید با استفاده از ابزاری که از دندانپزشکتان خریداری می کنید، اینکار را انجام دهید. دندانپزشک ژلی برایتان تهیه می کند که باید به مدت دو هفته هر شب چهار ساعت روی دندانهایتان بمالید. این ژل ها بین 10 تا 15 درصد پروکسید در خود دارند و می توانند رنگ دندانها را تا 8 درجه سفیدتر کنند.

3. استفاده از خمیردندانهای ارزان که در بازار موجود است. این خمیردندانها که حاوی 4 درصد پروکسید هستند می تواند 2 تا 3 درجه رنگ دندانهایتان را سفیدتر کنند.

جرم گیری همیشه هم جواب نمی دهد

اگر در دندانهای جلویی خود، پر کردگی همرنگ یا معمولی داشته باشید، جرم گیری جواب نخواهد دارد. محلول جرم گیری نمی تواند رنگ این مواد را تغییر دهد. به این ترتیب با جرم گیری فقط زردی این قسمت را نمایانتر می کنید. بنابراین بهتر است قبل ازاستفاده از هر روش سفید کردن دندان حتماً با دندانپزشکتان مشورت کنید.

عوارض جانبی جرم گیری دندان

جرم گیری کردن دندانها می تواند تاثیرات حانبی هم داشته باشد. دندانها ممکن است حساس شوند (حساسیت گرم و سرد) و همچنین وقتی از محلول جرم گیری استفاده می کنید، ممکن است لثه هایتان اسیب ببینند. از جمله سایر عوارض می توان به گلو درد، درد دندانها، سوزش یا خارش بافت ها و سردرد اشاره کرد.

مردم دندان آبی

در مورد سفید کردن دندانها هم نباید افراط کرد. رنگ ناشی از بسیاری از درمان ها غیرطبیعی است. باید اجازه دهید دندانهایتان مرواریدگونه سفید شوند. متاسفانه بعضی افراد بیش از اندازه از جرم گیری استفاده می کنند. من این دسته از افراد را مردم دندان آبی نامیده ام. همه شما حتماً آنها را دیده اید. دندانهای آنها یک سایه آبی رنگ دارد. این افراد باید درحدی جرم گیری کنند که سفیدی دندانهایشان با سفیدی چشم هایشان هماهنگی داشته باشد.

تاثیر جرم گیری چه مدت زمان باقی می ماند؟

یادتان باشد سفید کردن دندانها همیشگی نیست، چون دندانهایتان دوباره به مرور زمان تغییر رنگ خواهند داد. افرادیکه بیش از اندازه از موادغذایی و نوشیدنی هایی استفاده می کنند که باعث تغییر رنگ دندانها می شود، در کمتر از یک ماه، دندانهایشان دوباره تغییر رنگ می دهد. اما آندسته از افرادیکه سعی می کنند کمتر از این موادغذایی و نوشیدنی ها استفاده کنند، ممکن است بتوانند آن سفیدی را تا یک سال یا بیشتر هم نگه دارند.

مسئله ای که باید به خاطر داشته باشید این است که پس از استفاده از اینگونه مواد، سریعاً دندانهایتان را شستشو داده و مسواک بزنید.

بهداشت دندانهایتان باید در راس مسائل بهداشتی شما قرار گیرد. حداقل روزی دو مرتبه دندانهایتان را مسواک کنید و یکبار در روز از نخ دندان استفاده کنید. برای از بین بردن لکه ها روی سطح دندان و زردی دندانها از خمیردندانهای سفید کننده (یک یا دو بار در هفته) استفاده کنید. در سایر زمانها از خمیردندان معمولی استفاده کنید.

برحسب روشی که برای سفید کردن دندانهایتان به کار می گرید، ممکن است هر 6 ماه یکبار بعد از یک تا دو سال، نیاز به بازبینی دوباره دندانهایتان باشد. اگر سیگار می کشید یا بیش از حد از نوشیدنی هایی که ممکن است باعث تغییر رنگ دندانها شود استفاده می کنید، احتمالاً این بازبینی باید زودتر انجام گیرد.

منبع

کد:

---

www.mardoman.net

---

يک متخصص تغذيه و رژيم درماني گفت: مصرف چيپس و بيسکويت امکان ابتلا به پوسيدگي دندان را افزايش مي دهد.

دکتر "رضا آمري نيا" روز شنبه در گفت و گو با ايرنا، با بيان اينکه عوامل تغذيه اى نقش موثري بر ايجاد پوسيدگى دندان دارند، افزود: مصرف چيپس و بيسکويت به دليل سرشار بودن از کربوهيدرات هاى قابل تخمير در افزايش پوسيدگي دندان ها موثر است.

وي با بيان اينکه کربوهيدرات هاى قابل تخمير ماده ايده آل براى باکترى هاست، اظهار داشت: فرآورده هاى اسيدى ناشى از کربوهيدارت هاي قابل تخمير موجب کاهش ph بزاق و فراهم شدن زمينه براى توليد پوسيدگى دندان مي شود.

وي افزود: مواد قندى تخمير شونده در چهار گروه مواد غذايي از جمله حبوبات، ميوه جات، فرآورده هاى لبنى و مواد قندى وجود دارد.

اين متخصص تصريح کرد: با وجود اينکه برخي سبزيجات نيز شامل مواد قندى تخمير شدنى هستند اما گزارشى مبنى بر پوسيدگى زايى آنها تاکنون ارائه نشده است.

آمري نيا گفت: پوسيدگى دندان يکى از رايج ترين بيمارى هاى عفونى است و براساس گزارشات موجود ميزان ابتلا به اين بيماري پنج برابر رايج تر از آسم است.

وي افزود: ايجاد پوسيدگى دندان به عواملى همچون ترکيبات مينا و عاج، محل قرارگيرى دندان ها، نوع و ميزان بزاق، وجود شيارها و حفرات در تاج دندان، ترکيبات بزاق و روش زندگي نيز، بستگى دارد.
وي تاکيد کرد: بزاق هاى الکالوئيدى اثر پيشگيرانه داشته و بزاق هاي اسيدى موجب افزايش خطر پوسيدگى دندان مى شوند.

آمري نيا يادآور شد: آشاميدنى ها و تعداد وعده هاى غذايى با تاثيرى که بر روى ميکروب هاى موجود در محيط دهان و دندان دارند، داراي نقش مهمى در تکامل دندان، لثه، نسوج و ساختار استخوانى محيط دهان و همچنين، پيشگيرى از انواع بيمارى هاى دهان و دندان هستند

برای شناخت اثر فلوراید بر روی دندان و جلوگیری از پوسیدگی بایدساختمان دندان را شناخت. دندان از قسمتهای عاج - مینا و سمان درست شده که به ترتیب توسط سلولهای ادنتوبلاست - آمیلوبلاست و سمنتوبلاست ساخته می شود.
ساختمان دندان تشکیل شده از یک ماده زمینه آلی که الیاف ماتریس بافت همبندی هستند و سپس مواد معدنی روی این ماتریکس آلی. مواد آلی جز» بسیار کمی از دندان را تشکیل می دهند و بیشتر جسم دندان از مواد معدنی تشکیل شده و این ماده معدنی که توسط سلولهای سازنده دندان جمع آوری و ساخته می شوند ترکیبی است بنام هیدروکسی آپاتیت.
هیدروکسی آپاتیت بصورت کریستال ۶ وجهی است و حدود ۹۰ تا %۹۲ جسم مینا و عاج را تشکیل میدهد. بلورهای هیدروکسی آپاتیت بصورت میله های باریک ۶ وجهی کنار هم قرار گرفته و بافت دندان را تشکیل می دهند.
فلوراید با مکانیسم های متفاوتی می تواند موجب افزایش مقاومت دندان نسبت به پوسیدگی و نیز سبب جلوگیری از پوسیدگی گردد که عبارتند از :
۱- جای گیری یون فلوئور در بلور آپاتیت بجای هیدروکسی و تشکیل فلوئور آپاتیت بجای هیدروکسی آپاتیت که نسبت به اسید حاصل از میکروبهای پوسیدگی زا در حد بسیار زیادی مقاوم تر است. ( این امر فقط در زمان ساخته شدن دندان و شکل گیری مینا و عاج دندان نقش دارد.)
۲- معدنی شدن دوباره یا رمینرالیزاسیون ( Remineralization )
پوسیدگیهای ابتدا» که بصورت میکروسکپی شروع شده اند در اینحالت ، وجود فلوئور در محیط دهان باعث می شود بجای رسوب ترکیبات و نمکهای قابل حل در اسید ( مثل منگنز و کربنات ) ، ترکیباتی مانند فسفات و فلوئور آپاتیت و کلسیم بیشتری بر سطح دندان رسوب کنند که در مقابل اسید و پوسیدگی بسیار مقاوم تر هستند.
۳- یون فلوئور بدلیل جلوگیری از تجمع میکروبها و همچنین خاصیت ضد میکروبی تا حدودی باعث ضد عفونی و جلوگیری از رشد میکروبها در سطح دندان می شود که خود در پیشگیری از پوسیدگی بسیار موثر است.
در حال حاضر تنها ماده ای که مصرف آن چه به صورت موضعی و یا از راه عمومی (سیستمیک ) برای پیشگیری از پوسیدگی دندان مورد قبول دندانپزشکان می باشد فلوراید است، که اگر در موقع تشکیل و آهکی شدن دندان این ماده از راه آب آشامیدنی به دندان برسد بیشترین تاثیر را بجا می گذارد . مناسب ترین مقدار فلوئور آب آشامیدنی یک محل بین ۰/۷ تا ۱/۲ میلی گرم در لیتر برحسب درجه حرارت محیط آن محل تعیین شده است.
فلوراید نباید کمتر یا بیشتر از اندازه مناسب مصرف شود. باید دید مقدار آن در آب چقدر است. اگر آب آشامیدنی فلوراید کافی نداشته باشد از قرص خوراکی سدیم فلوراید استفاده شود. قرصهای موجود در بازار ۲/۲ میلی گرم سدیم فلوراید دارند که یک میلی گرم فلوراید آزاد می کنند.
حال این سئوال مطرح است که آیا در منطقه و محلی که آب آشامیدنی فلوراید ندارد باید روزی یک قرص مصرف شود؟ در جواب باید گفت چندین و چند عامل دیگر را هم باید در نظر گرفت از جمله اینکه از چه سنی فلوراید تجویز شود. برای هر سنی چه مقدار باشد. آیا غیر از آب آشامیدنی از راههای دیگر هم فلوراید به بدن میرسد یا خیر . ( نمک، شکر ، داروها ، غذاها ، هوا و … ) البته درجه حرارت محیط و مقدار مصرف آب در مناطق سردسیر و گرمسیر باید مورد توجه قرار گیرد.
در هر کشوری متناسب با شرایط آن جدولهایی برای مصرف قرص فلوراید تنظیم کرده اند.
مثلا در بعضی از کشورها مثل هلند و آمریکا اگر لازم باشد از بدو تولد فلوراید تجویز می کنند، در کشورهای دیگر مثل فنلاند و نروژ تجویز فلوراید خوراکی از ۶ ماهگی و در بعضی از کشورها مثل سوئد و کانادا از ۱۸ ماهگی است در ارتباط با مدت مصرف و دریافت آن در تعدادی از کشورها تا ۱۲ سالگی ادامه می دهند و در برخی دیگر تا ۱۶ سالگی ، آنچه مهم است هماهنگ کردن مقدار فلوراید تجویز شده ( خوراکی ) و مقدار فلوئور آب آشامیدنی است.
ذکر این نکته لازم است که اخیرا به علت وجود مقادیری فلوراید در هوا، غذا و نوشابه ها اندازه یا مقدار خوراکی آن را کم کرده اند.
حتی در مورد کودکانی که در موقع مسواک زدن دندانها نمی توانند خمیردندان را از دهان به بیرون بریزند و مقادیری از آن را می خورند هشدار داده اند که از خمیردندانهای بدون فلوراید استفاده کنند.
جوامع دندانپزشکی انگلیس نیز برای مناطقی که آب آشامیدنی آنها کمتر از ۰/۳ میلی گرم در لیتر فلوراید دارند و برای کودکانی که زیاد دچار پوسیدگی می شوند مقدار مصرف فلوراید خوراکی را مطابق جدول شماره ۱ توصیه می کنند.
جدول ۱ :
اگر قرار باشد فلوراید خوراکی تجویز شود معمولا در مناطقی که آب آشامیدنی فاقد آن است توصیه می شود. در مناطقی هم که بیش از ۰/۷ میلی گرم در لیتر فلوراید در آب آشامیدنی است قرصهای خوراکی آن اصلا توصیه نشده است.
در جاهایی که بین ۰/۳ تا ۰/۷ میلی گرم در لیتر فلوراید در آب آشامیدنی است دندانپزشک باید با توجه به شرایط محیط خود مستقلا تصمیم بگیرد.
براساس مطالعات انجام شده :
میزان متوسط فلوراید آب آشامیدنی در شهر مشهد در فصول مختلف ، ۰/PPM3 گزارش شده، در نتیجه برای کودکان ۲-۱۰ سال ۰/۲۵ میلی گرم فلوراید در روز و برای خانواده ها علاوه بر مصرف خمیردندان فلورایددار استفاده از دهانشویه با غلظت ۲%۰/ در هفته و یا ۵%۰/ در هر روز توصیه می گردد.
همچنین میزان فلوراید آب تهران بین ۰/۳ تا ۰/۷ میلی گرم در لیتر گزارش شده است ولی با توجه باینکه در اطراف تهران مخصوصا در شاهین ویلا و شورآباد کهریزک میزان فلوراید آب آشامیدنی زیاد است و فلوئوروزیس مشاهده شده است برای بیماران در تهران قرص فلوراید تجویز نمی گردد. در مورد شهرهای دیگر لازم است از سازمان آب سئوال شود و دندانپزشکان با توجه به میزان فلوراید آن برای تجویز یا عدم تجویز قرص آن تصمیم بگیرند که البته باید توجه شود که آیا در یک شهر همه از یک منبع آب استفاده می کنند یا از منابع مختلف و چشمه های متعدد که در آن صورت باید هر محله و منطقه ای جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.
مصرف قرص فلوراید بستگی به عوامل متعددی همچون سن، بهداشت دهان، میزان پوسیدگیهای موجود در دهان و مقدار فلوراید دریافتی کودک در رژیم غذایی دارد.
قرص فلوراید برای بزرگسالان تجویز نمی شود. اما در کودکان می بایست تحت نظر دندانپزشک و یا پزشک متخصص کودکان باشد. چون تجویز بیش از اندازه موجب بدرنگی و یا ایجاد نقاط رنگی در دندانها می شود. ذکر این نکته لازم است که هر چند وجود فلوراید در آب آشامیدنی بهترین و بیشترین اثر را در پیشگیری از پوسیدگی دندان دارد معذالک مصرف فلوراید خوراکی آن به صورت قرص یا قطره به دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی در امر تامین بهداشت کلی جامعه چندان اصل با ارزش و با اهمیتی نیست اما برای کسانی که در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند مصرف خوراکی فلوراید بصورت قرص یا قطره اگر با برنامه منظمی انجام شود شاید اثر مثبت آن قابل ملاحظه باشد.
ضمنا فراموش نشود که اعداد هر جدول و میزان مصرف هر دارو و ماده ای باید برحسب شرایط محیط و برحسب زمان و با توجه به یافته های جدید علمی به طور مرتب مورد بررسی قرار بگیرد. تجویز موضعی این ماده در کودکان بصورت فراورده های متنوع با نظر دندانپزشک و در خانه تحت نظارت والدین بلامانع است. اما به دو نکته مهم باید توجه گردد. اول آنکه باید دقیقا میزان فلوراید هر یک از ترکیبات بوسیله سازمانهای معتبر تعیین و تایید شود و دیگر آنکه در موقع مصرف مخصوصا در کودکان به هیچ وجه بلعیده نشوند و فقط در مدت تعیین شده با دندانها تماس پیدا نماید و سپس به بیرون از دهان ریخته شود.
تاثیر فلوراید در سطوح مختلف دندانی :
تاثیر فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی دندان در تمام سطوح یکسان نیست. بیشترین اثر آن در سطوح صاف گونه ای و زبانی در نزدیکی طوق دندانهاست (۸۶% ) و بعد در سطوح طرفی (جانبی ) دندانها ( ۷۳% ) و کمتر از همه در سطح جونده و شیارهای روی دندان است ( حدود ۳۷% )
تحمل جذب فلوراید در سنین مختلف :
در بزرگسالان برای هرکیلو وزن بدن مقدار ۰/۰۵ الی ۰/۰۷ میلی گرم بسیار مناسب است.
در مورد کودکان و نوزادان این میزان افزایش می یابد و بین ۰/۰۱ تا ۰/۱۲۷ میلی گرم برای هر کیلو وزن بدن در نظر گرفته می شود. میزان فلورایدی که از طریق تغذیه به بدن میرسد، در نوزادان بین ۰/۲ میلی گرم تا ۵ میلی گرم و در بالغین افزایش بیش از ۳/۵ میلی گرم فقط در شرائط کاملا استثنائی می تواند وجود داشته باشد. بطور کلی نوزادان و کودکان تحمل بیشتری در جذب فلوراید دارند و بنظر می رسد علت آن رشد سریع و توسعه استخوان بندی آنان باشد.
مراحل موثر بودن فلوراید :
فلوراید در ۳ مرحله از رشد و تکامل دندان می تواند موثر باشد:
مرحله اول : در زمان فورمیشن (تکامل) و اوائل معدنی شدن دندان که یون فلوئور توسط جریان خون محیطی وارد کریستالهای دندان می شود ( برای دندانهای شیری از ۴ ماهگی زندگی جنینی تا اواخر سال اول زندگی و برای دندانهای دائمی از ۱۸ ماهگی تا ۷-۸ سالگی می باشد.
مرحله دوم : دوره قبل از رویش دندانهاست که دندان به جذب یون فلوئور از بافتهای داخلی ادامه داده باعث بوجود آمدن پوششی بر روی مینا می گردد.
مرحله سوم : بعد از رویش دندانهاست که رشد و تکامل دندان در میان بزاق صورت می گیرد ( زمانی که شیوع پوسیدگی بسیار زیاد است )
با توجه باینکه تاج اغلب دندانهای دائمی در زمانی که بچه بمدرسه میآید ( سن حدود ۷ سال ) کاملا شکل گرفته و کلسیفیکاسیون آن نیز خیلی پیش تر شروع می شود پس اگر فلوراید جهت تقویت ساختمان دندانهای دائمی بچه بخواهد تجویز شود، قبل از آن باید باشد. ( در سنین قبل از ورود به دبستان )
در زمان تشکیل دندانها اگر فلوراید کافی در سیستم آب آشامیدنی وجود نداشته باشد دریافت فلوراید کمکی از طریق استفاده از خمیردندانهای حاوی فلوراید و یا فلوراید زنی سطوح دندانها بصورت ژل و دهانشویه و یا مصرف روزانه قرص یا قطره روش بسیار مناسبی جهت تامین فلوراید مورد نیاز است.

ایمپلنت دندانی یک دندان مصنوعی است که به همراه ریشه آن توسط یک متخصص پریودنتیست در درون فک قرار داده می شود تا جایگزین دندان از دست رفته شما شود. ایمپلنت بهترین انتخاب برای افرادی است که در سلامت عمومی خوبی به سر می برند اما دندانهای خود را در اثر بیماری لثه، پوسیدگی و یا ضربه از دست داده اند. ایمپلنت نسبت به روشهای دیگر مانند روکش و یا بریج که دندانهای مجاور تراش می خورند و در معرض آسیب قرار می گیرند، ارجحیت دارد چرا که تنها جایگزین دندان و یا دندانهای از دست رفته می شود و دندانهای مجاور را تحت تاثیر قرار نمی دهد. به علاوه رعایت بهداشت در ایمپلنت به مانند یک دندان طبیعی انجام می شود، در صورتیکه تمیز نگاه داشتن و مسواک زدن در روشهای دیگر مانند پروتز ثابت یا بریج و دست دندان متحرک مشکل تر خواهد بود.
از جنبه روانی-احساسی نیز ایمپلنت نسبت به پروتزهای متحرک مقبولیت و ارجحیت دارد و براحساس اعتماد به نفستان تاثیر مثبتی خواهد داشت. به عنوان مثال شاید شما به دلیل از دست دادن یک دندان خنده خود را پنهان می کنید و یا به دلیل داشتن دندان متحرک از ترس جابه جا شدن و یا مشخص شدن، خنده و یا ارتباط کلامی موثری نداشته باشید. با استفاده از ایمپلنت شما در هنگام جویدن احساس بهتری خواهید داشت و نیروی جویدن شما به مانند دندانهای طبیعی خواهد بود.
از نظر زیبایی نیز ایمپلنت همانند دندانهای شما خواهد بود. بنابراین با انتخاب صحیح ایمپلنت و ارزیابی دقیق پیش از عمل که توسط متخصص لثه و دندانپزشک تان صورت می گیرد، و نیز با همکاری شما در رعایت بهداشت، ایمپلنت سالها جوابگوی نیازهای جویدن، صحبت کردن و زیبایی شما خواهد بود.


به طور خلاصه ایمپلنت در موارد زیر کاربرد دارد :
• جایگزین کردن یک و یا تعدادی از دندانها بدون درگیر کردن دندانهای مجاور
• می توان ازایمپلنت به عنوان پایه بریج در انتهای قوس دندانی استفاده کرد تا دیگر مجبور نباشید از پروتز متحرک استفاده کنید
• و در مواردی که کل دندانها را نداشته باشید و امکان استفاده از تعداد زیاد ایمپلنت موجود نباشد، می توان با قرار دادن ۴ یا ۵ ایمپلنت از آنها به عنوان پایه دست دندان استفاده کرد تا دیگر دست دندان شما در دهانتان جابه جا نشود و احساس راحتی بیشتری داشته باشید.





مزایای استفاده از ایمپلنت نسبت به دست دندان متحرک و یا پروتز ثابت (بریج)
از هر زاویه ای که شما به این موضوع بنگرید، ایمپلنت بهترین انتخاب برای جایگزینی دندانهای از دست رفته شما است.
• زیبایی : ایمپلنت کاملا شبیه دندان خودتان خواهد بود و از آنجائیکه با استخوان فک درگیر می شود، مانع از تحلیل استخوان و لثه می شود که در سایه روشهای قبلی ( دست دندان و یا بریج) از عوارض این درمانها می باشد. به هر حال کسی متوجه نخواهد شد که شما یک دندان جایگزین دارید.
• حفظ ساختمان دندانهای مجاور : در این روش دندانهای مجاور تراشیده نمی شوند و دچار پوسیدگی های بعدی نخواهند شد.
• اعتماد به نفس : به طور یقین با استفاده از ایمپلنت احساس بهتری نسبت به خود، خنده و صحبت کردنتان دارید.
• قابل اعتماد : درصد موفقیت ایمپلنت های دندانی بسیار بالا است ، و بهترین انتخاب برای جایگزینی دندان از دست رفته شما است. و بر خلاف ادعاهای خلاف واقع گذشته در این رابطه، درصد موفقیت ایمپلنت نسبت به سایر روشهای جایگزینی دندان، بسیار بالاتر است و از آنجا که بدنه ایمپلنت از تایتانیوم خالص ساخته می شود، واکنشی بصورت رد پیوند وجود نخواهد داشت.



آیا شما کاندید مناسبی برای ایمپلنت می باشید؟
کاندیدای ایده آل برای ایمپلنت کسی است که از نظر سلامت عمومی در شرایط مناسبی باشد و میزان استخوان کافی برای نگاهداری ایمپلنت داشته باشد و لثه های سالم و عاری از التهاب داشته باشد.
در صورتیکه بیماری لثه داشته باشید، باید ابتدا توسط متخصص لثه، بیماری برطرف شود و سپس شما به مانند یک فرد سالم می توانید از ایمپلنت استفاده کنید. از آنجائیکه ایمپلنت در ارتباط مستقیم با استخوان و لثه شما است، بهترین فرد جهت ارزیابی ناحیه بی دندانی، انتخاب نوع ایمپلنت و جراحی ایمپلنت، متخصص لثه است که حتی می تواند بهترین مشاور شما پس از قراردهی ایمپلنت از نظر نحوه نگاهداری و بهداشت ایمپلنت باشد. پس از قراردهی ایمپلنت مدتی بعد حدود ۶ هفته، دندانپزشک و یا متخصص پروتز شما می تواند نسبت به قراردهی روکش بر روی ایمپلنت اقدام کند.


نحوه درمان با ایمپلمت :
این درمان به صورت گروهی (Team work) انجام خواهد شد که شامل شما، متخصص لثه و دندانپزشک شما است که پس از ارزیابی ناحیه و تعیین محل و نوع ایمپلنت درمان را شروع
می کنند که ابتدا شامل:
• قراردهی ایمپلنت یا Fixture در ناحیه بی دندانی
• انتظار به مدت ۶ هفته تا ترمیم مناسب ناحیه
• قراردهی روکش توسط دندانپزشک و یا متخصص پروتز
• جایگزینی تمام دندانها :
• قراردهی تعداد زیادی ایمپلنت و قراردهی بریج بطور ثابت
• قراردهی تعداد محدودی ایمپلنت ۴ یا ۵ عدد و استفاده از آنها برای افزایش گیر پروتر متحرک شما
• در صورتیکه استخوان کافی در ناحیه بی دندانی وجود نداشته باشد ، مثلا در اثر تصادف، ضربه و یا اینکه مدت زیادی از کشیدن دندان گذشته باشد و استخوان تحلیل رفته باشد، میتوان ابتدا پیوند استخوان انجام داد و پس از حدود ۶ ماه اقدام به گذاشتن ایمپلنت کرد.


انتظارات شما پس از درمان :
همانطور که دندانهای شما نیاز به مراقبت در خانه (انجام مسواک صحیح) و نیز مراجعه مستمر (حدود هر ۴ ماه یکبار) به متخصص لثه دارد، در رابطه با ایمپلنت نیز همین قانون وجود دارد. در صورت مراقبت مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک و یا متخصص لثه که با توجه به شرایط شما تنظیم می شوند، همواره می توانید ایمپلنت و دندانی محکم، زیبا و کارآمد داشته باشید.



آیا پس از قراردهی ایمپلنت عوارضی وجود دارد :
از آنجا که بدنه ایمپلنت Fixture) ) از فلز تایتانیوم خالص ساخته می شود، مشکل رد پیوند نخواهیم داشت ، اما در صورتیکه ارزیابی پیش از عمل که شامل موارد زیر می شود به طور دقیق انجام نگیرد می تواند درصد موفقیت را پایین بیاورد.
• بیماری های عفونی که باعث ضعف سیستم ایمنی شوند.
• دیابت کنترل نشده
• سیگاری بودن فرد
• ناکافی بودن میزان استخوان (در این مورد می توان ابتدا اقدام به پیوند استخوان کرد و سپس درمان ایمپلنت را شروع کرد)
• بیماری پریودنتال و لثه (در این موارد ابتدا باید بیماری لثه درمان شود)

اگر خوب مسواک می‏زنید و از نخ دندان استفاده می‏کنید، ولی هنوز لثه‏هایتان خونریزی می‏کنند، به چه بیماری‏ای مبتلا شده‏اید؟
شما با بیماری ژنژیویت دست‏به گریبان هستید . این بیماری موجب نگرانی می‏شود . ذرات غذا و باکتری‏ها با هم ترکیب می‏شوند و پلاک می‏سازند، که بر روی دندان‏ها قرار می‏گیرند و لثه را تحریک می‏کنند .
لثه تحریک شده، خونریزی و سرانجام شروع به پسرفت می‏کند، که با ایجاد کیسه‏هایی در نزدیکی دندان‏ها موجب جمع شدن مواد زاید بیشتری می‏گردد .
پس از مدتی، پلاک به ریشه دندان‏ها و استخوان فک می‏چسبد . این جاست که ژنژیویت‏به بیماری خطرناکتری به نام بیماری پریودنتال تبدیل می‏شود . اگر بیماری پریودنتال پیشرفت کند، ممکن است‏به از دست دادن تعدادی از دندان‏ها منجر شود .
وقتی صحبت از سلامتی لثه‏هاست، اکثر دندانپزشکان بر روی تمیز کردن و خارج کردن مواد زاید از لابه لای دندان‏ها، با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مکرر تاکید می‏کنند . اما تردیدی وجود ندارد که رژیم غذایی هم در سلامتی لثه‏ها نقش دارد .
محققان می‏گویند:
در هر حال، دهان یکی از اعضای بدن است . هر عاملی که سلامتی عمومی و توانایی بدن برای مقابله با بیماری‏ها را افزایش دهد، بر روی سلامتی دهان تاثیر مثبت دارد . به گفته آن‏ها، بد غذا خوردن یا عادت‏های مضری مانند سیگار کشیدن، همه بدن از جمله دهان را مبتلا می‏سازد .
ویتامین ا مصرف کنید و شاهد بهبودی باشید
محققان بر این باورند که ویتامین‏ا تنها ماده مغذی است که تاثیر مثبت آن بر روی دهان، وقتی به مقدار کافی در بدن وجود دارد، و تاثیر منفی آن بر روی دهان، وقتی میزان آن در بدن کم باشد، به اثبات رسیده است . مبتلایان به کمبود ویتامین ا می‏توانند به بدترین نوع بیماری‏های لثه و دندان دچار شوند .
برای ارزیابی تاثیر کمبود ویتامین‏ا بر روی سلامتی لثه، پژوهشگران، به مدت چهارده هفته، یازده مرد را با رژیم غذایی فاقد میوه و سبزی تغذیه کردند، و ویتامین‏ا را به شکل یک مکمل محلول در آب انگور، فقط در هفته‏های خاصی به رژیم غذایی این افراد اضافه کردند .
در پایان بررسی، پژوهشگران متوجه شدند که وقتی سطح ویتامین‏ا در بدن این افراد کاهش می‏یابد، لثه‏هایشان بیشتر خونریزی می‏کند، و وقتی ویتامین‏ا بیشتری مصرف می‏کنند، خونریزی لثه‏هایشان کاهش می‏یابد .
پژوهش‏های بیشتر بر روی حیوانات آزمایشگاهی اثبات کرد که کمبود ویتامین‏ا ، موجب تورم لثه، کاهش محتوای مواد معدنی استخوان فک و شل شدن دندان‏ها می‏شود .
چرا این آسیب به وجود می‏آید؟
از قرار معلوم، ویتامین‏ا برای تولید کلاژن ضروری است . کلاژن، پروتئین اصلی واحدهای ساختمانی برای ایجاد داربست لیفی تمام بافت‏ها، از جمله لثه‏هاست .
محققان معتقدند:
ویتامین‏ا بافت ضعیف لثه را محکم می‏کند و لثه را در برابر نفوذ باکتری‏ها مقاوم‏تر می‏سازد .
عوامل غذایی
به یاد داشته باشید این دستورهای غذایی موجب سلامتی لثه‏های شماست .
مصرف نوشابه‏ها را کاهش دهید: نوشابه‏های گازدار حاوی فسفر فراوان است .
این مساله موجب کاهش کلسیم در استخوان‏ها می‏شود و یک علت احتمالی پوکی استخوان است .
برخی از پژوهشگران معتقدند که کلسیم در ابتدا، نه از استخوان‏های لگن و ستون فقرات، بلکه از استخوان فک برداشته می‏شود که منجر به شل شدن دندان‏ها می‏شود .
مصرف قند را کاهش دهید:
تصور می‏شود که قند علاوه بر تسریع در تخریب دندان‏ها، به لثه‏ها نیز صدمه می‏زند . بسیاری از دندانپزشکان معتقدند که قند موجب تغذیه باکتری‏هایی می‏شود که ژنژیویت را به وجود می‏آورند (البته برای اثبات این ادعا بررسی‏های قطعی انجام نشده است) .
کلسیم بدن خود را تنظیم نمایید: شیر خامه گرفته شده، ماست‏بدون چربی، پنیر، دانه خردل، کلم پیچ، گل کلم، کنسرو ماهی آزاد با استخوان، ساردین با استخوان، آب پرتقال غنی شده از کلسیم، منابع خوبی برای تامین کلسیم بدن می‏باشند .
با خوردن پنیر یا نوشیدن شیر، کلسیم موجود در این غذاها از طریق روده کوچک جذب خون می‏شود . مقدار کلسیم در خون شما به وسیله ماده‏ای به نام هورمون پاراتیروئید تنظیم می‏شود . وقتی که مقدار کلسیم دریافتی کم باشد، هورمون پاراتیروئید علائمی را به استخوان مخابره می‏کند که موجب برداشت کلسیم از استخوان و آزاد شدن آن به داخل جریان خون می‏شود .
برخی پژوهشگران می‏گویند:
«غذاهایی که کلسیم کافی را به بدن می‏رسانند، موجب کاهش هورمون پاراتیروئید شده و لذا مقدار بیشتری کلسیم و به دنبال آن مقدار بیشتری استخوان حفظ می‏شود .»
کلسیم سپس با فسفر ترکیب می‏شود تا به تشکیل مواد سخت و بلوری کمک کند .
این مواد سخت، اسکلت محکم و مشبک استخوان‏ها و دندان‏های قوی را ایجاد می‏کنند . در حقیقت، ۹۹ درصد کلسیم موجود در بدن شما، در استخوان‏های بدنتان ذخیره شده است .
فلوراید مصرف کنید: آب فلورایده، چای، ماهی استخوانی دریایی مانند کنسرو ماهی آزاد یا ماهی قزل آلا، منابع خوبی از فلورایدند .
از آن جا که فلوراید به آب و خمیر دندان اضافه می‏شود، ممکن است فکر کنید یکی از مواد مغذی است که بدون آن زنده نخواهید ماند، اما این طور نیست;
هر چند استفاده از آن دفعات مراجعه به دندانپزشک را کاهش می‏دهد .
هر دو شکل خوراکی و موضعی فلوراید، در محافظت از مینای دندان شرکت می‏کنند . فلوراید از مینا محافظت می‏کند، لذا کمتر احتمال دارد مینای دندان توسط باکتری‏های تولید کننده اسیدی که در دهان رشد می‏کنند، حل شود . حتی افراد بالغ می‏توانند از قدرت ذاتی فلوراید برای محکم کردن دندان استفاده کنند .
افرادی که آب فلوراید مصرف می‏کنند، در حدود یک میلی‏گرم فلوراید از هر لیتر آب به دست می‏آورند .
کسانی که از آب فلوراید استفاده نمی‏کنند، ممکن است فلوراید اندکی را از طریق رژیم غذایی به دست آورند، مگر آن که عادت به نوشیدن چای فراوان داشته باشند . یک فنجان چای، حاوی یک تا سه میلی‏گرم فلوراید است .
توجه داشته باشید تا ده میلی‏گرم فلوراید در روز، از طریق غذا و آب برای بالغان، بی‏خطر می‏باشد .

سرطان دهان



سرطان دهان رشد سلول های بدخیم در دهان یا زبان . این نوع سرطان نادر ولی در عین حال خطرناک است . سرطان دهان ممکن است است لب ها، کام ، زبان ، غشاهای درونی لب یا گونه ، یا ناحیه لوزه ها را درگیر سازد.
این سرطان در بزرگسالان بالای ۴۰ سال شایع تر است ، ولی شیوع آن در بین جوانانی که از تنباکوی جویدنی استفاده می کنند در حال افزایش است .
علایم شایع
یک برآمدگی رنگ پریده و معمولاً بدون درد با حاشیه سخت که در جای دهان یا زبان ممکن است ظاهر گردد. خصوصیات این ضایعه عبارتند از: این ضایعه بزرگ شده ، زخمی می شود و به آسانی خونریزی می کند. وجود این ضایعه ممکن است مانع جا افتادن مناسب دندان های مصنوعی گردد. این ضایعه ممکن است باعث سفت شدن زبان و اشکال در کنترل آن گردد و از این طریق ، تکلم و بلع را دچار اختلال سازد.
علل
ناشناخته
عوامل افزایش دهنده خطر
مصرف تنباکو به هر شکل (از جمله نوع جویدنی ) سابقه خانوادگی سرطان دهان سابقه قبلی سرطان دهان سوءمصرف الکل تماس با آفتاب (در مورد سرطان های لب تحتانی )
پیشگیری
عدم مصرف تنباکو؛ در صورت مصرف الکل ، میزان آن در حد متوسط باشد.
عواقب مورد انتظار
با تشخیص و درمان زودرس ممکن است قابل علاج باشد. پس از برداشت ضایعه نمای طبیعی صورت را می توان با جراحی ترمیمی باز گرداند.
عوارض احتمالی
التیام کُند پس از جراحی گسترش سرطان به گره های لنفاوی گردن که جراحی برداشت همه گره های لنفاوی سر و گردن را ایجاب می کند. بدشکلی دایمی صورت اختلال دایمی تکلم اختلال بلع پایدار
درمان
اصول کلی
- بررسی های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش های خون ، نمونه برداری (برداشت مقدار کمی از بافت یا مایع برای بررسی آزمایشگاهی ) از توده ، و رادیوگرافی سر باشد. همچنین سی تی اسکن یا ام. آر.آی به بررسی گسترش بدخیمی کمک می کند. هر چه توده در زمان تشخیص بزرگتر باشد، احتمال گسترش آن به سایر نواحی بیشتر است .
- درمان بسته به محل سرطان (لب ، زبان ، کام یا…) متفاوت است .
- جراحی برای برداشت ناحیه سرطانی در صورتی که قابل عمل باشد انجام می شود. پس از جراحی ، دهان را ۴-۳ بار در روز با محلول شستشوی آب نمک (یک قاشق چایخوری نمک در ۲۵۰ سی سی آب گرم (معادل یک بطری نوشابه ) شستشو دهید.
- اشعه درمانی و یا داروهای ضدسرطان ممکن است تجویز شود.
- گفتار درمانی در مواردی که جراحی باعث اختلال تکلم شده باشد توصیه می شود.
داروها
داروهای ضدسرطان (شیمی درمانی ) مسکن ها در دوره پس از جراحی آنتی بیوتیک ها، در صورت وجود عفونت همزمان
فعالیت
پس از جراحی به تدریج فعالیت های طبیعی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
رژیم مناسب به وسعت بیماری و توانایی بیمار در جویدن و بلعیدن بستگی دارد. ممکن است لازم باشد بیمار از غذاهای نرم استفاده کند. تا چند روز پس از جراحی ممکن است لازم باشد از رژیم مایعات استفاده شود.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم تومور دهان یا زبان باشید.
بروز موارد زیر پس از جراحی :
ـ درد افزایش یابنده
ـ تب
ـ بروز توده های جدید
ـ خونریزی زیاد

تومورهای خوش خیم دهان و زبان رشد غیرطبیعی جدید در دهان یا زبان که گسترش به نواحی دیگر بدن ندارد.
تومورهای خوش خیم دهان و زبان معمولاً به طور منفرد و با رشدی بسیار آهسته در طی ۶-۲ سال بروز می کنند. این تومورها ممکن است لب ها، لثه ، کام ، زبان ، غشای پوشاننده لب ها و گونه ها، و کف دهان را درگیر سازند.
علایم شایع
توده ای در هر جای دهان یا زبان با خصوصیات زیر:
توده ممکن است زخمی شده و خونریزی داشته باشد.
توده ممکن است جا افتادن مناسب دندان های مصنوعی را دچار اختلال کند.
توده ممکن است تکلم یا بلع را دچار اختلال کند.
علل
علت دقیق آن ناشناخته است ، اگرچه در افراد مصرف کننده سیگار، سیگار برگ ، پیپ ، تنباکوی جویدنی یا انفیه شایع تر است
عوامل افزایش دهنده خطر
مصرف تنباکو
جا افتادن نامناسب دندان های مصنوعی
پیشگیری
از استعمال دخانیات یا مصرف تنباکو اجتناب کنید.
برای معاینه دندانی سالیانه یا جهت مشکلات مربوطه به جا افتادن دندان های مصنوعی به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
عواقب موردانتظار
با برداشت توده از طریق جراحی قابل علاج است . ظاهر طبیعی صورت را نیز پس از این جراحی معمولاً می توان با جراحی ترمیمی بازگرداند.
عوارض احتمالی
بروز تغییرات سرطانی در توده (به ندرت )
خونریزی از توده
عفونت در محل توده
درمان
اصول کلی
نمونه برداری (برداشت مقدار اندکی از بافت یا مایع برای بررسی آزمایشگاهی که ممکن است به تشخیص کمک کند) از تومور
جراحی برای برداشت تومور
پس از جراحی ، دهان را روزانه ۴-۳ بار با محلول تسکین بخش آب نمک (یک قاشق چایخوری نمک در ۲۵۰ سی سی آب گرم (معادل یک بطری نوشابه )
داروها
برای موارد خفیف ، مصرف داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن ممکن است کافی باشد.
در صورت وجود عفونت ، آنتی بیوتیک تجویز می گردد.
فعالیت
محدودیتی وجود ندارد
رژیم غذایی
پس از التیام محل جراحی رژیم خاصی نیاز نیست . تا چند روز پس از جراحی ممکن است مصرف رژیم مایعات ضروری باشد.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم تومور دهان یا زبان باشید.
بروز موارد زیر پس از جراحی :
ـ تب
ـ خونریزی محل عمل
ـ درد غیرقابل تحمل
- اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند

‌‌‌‌ علت‌های شایع ایجاد زخم‌ها در دهان چیست؟
‌‌شایع‌ترین علت زخم‌های دهانی، صدمه‌های فیزیکی است. خیلی به سادگی، گاز گرفتن گونه یا زبان و لب در هنگام غذا خوردن، تیزی یک دندان، ضربه ناشی از مسواک زدن محکم و یا دندان‌های مصنوعی که در دهان لق می‌خورند، می‌توانند بافت دهان را زخم کنند. این “زخم‌ها به زخم‌های ناشی از ضربه” معروف‌اند.
عوامل دیگری نیز ممکن است در دهان زخم ایجاد کنند مثلا سوختگی ناشی از غذای داغ، زخم‌های ناشی از برفک‌های دهانی، تبخال‌های دهانی (داخل دهان)، عکس‌العمل به بعضی داروها مثل داروهای شیمی درمانی، سیفیلیس، ایدز، دیابت و یا سرطان. اما اگر در دهان خود زخم‌های زیادی دارید که مرتبا خوب می‌شوند و دوباره عود می‌کنند، به “آفت” فکر کنید.
علامت آفت چیست؟
‌ آفت بیماری شایعی است که به صورت عود کننده در دهان ایجاد می‌شوند. در واقع آفت بسیار شایع تراز آن چیزی است که حدس را هم بتوانید بزنید. یک پنجم افراد بالغ به آفت دچار می‌شوند. زبان، کف دهان و لثه‌ها ممکن است دچار آفت شود.
زخم‌های آفتی معمولا دایره‌ای شکل هستند که کف آنها سفید رنگ و لبه زخم نامنظم است. ممکن است چند آفت در کنار هم قرار بگیرند و به صورت خوشه‌ای دیده شوند.
آفت‌های کوچک معمولا در سه تا شش روز برطرف می‌شوند اما آفت‌های بزرگ ممکن است حتی تا ۱۰ هفته در دهان باقی بمانند. اگر آفتی در کنار لوزه‌ها و حلق قرار بگیرد، خوردن و بلعیدن را بسیار مشکل و دردناک می‌کند. دلیل خاصی برای ایجاد آفت یافته نشده است اما تغییرات هورمونی و استرس ممکن است زمینه را برای ایجاد آفت فراهم کنند.
زخم‌های دهانی چگونه درمان می‌شوند؟
‌ برای درمان یک زخم دهانی باید علت آن را بدانیم. بعضی وقت‌ها درمان بسیار ساده و در حد رفع تیزی یک دندان یا پرکردگی و یا ترمیم دندان مصنوعی است اما اگر علت زخم‌ها شناخته شده نباشد، درمان آن نیز مشکل‌تر خواهد شد. مثلا آفت درمان‌پذیر نیست اما برای کم کردن سوزش آن می‌توان از دهانشویه‌ها و پمادهای بی‌حس کننده استفاده کرد.
مدتی است که در دهانم زخم وجود دارد. چه باید بکنم؟
‌ اگر زخمی بیش از دو هفته در دهان بماند و بهبود پیدا نکند حتما باید درباره آن با دندانپزشک یا پزشک خود مشورت کنید. دندانپزشک ممکن است راه‌هایی را برای درمان آن پیشنهاد کند و در صورتی که زخم خوب نشد به اقدامات احتیاطی بیشتری مثل انجام بیوپسی، قسمت‌های خونی و ارجاع به متخصص نیاز است.
زخم‌هایی را که بیش از دو تا سه هفته در دهان شما وجود دارند و خوب نشد‌ه‌اند، سرسری نگیرید. ممکن است عوامل مختلفی در ایجاد آن موثر باشد که یکی از آنها سرطان‌های دهان است. بنابراین حتما جریان را پیگیری کنید. بسیاری از زخم‌های عود کننده دهان نیز ممکن است نشانگر مشکلات عمومی بدن مثل بیماری‌های خاص و یا کمبود ویتامین‌ها باشند. کم‌خونی‌ها و مشکلات گوارشی هم ممکن است علت ایجاد زخم‌های دهانی باشند.
آیا سرطان می‌تواند در دهان زخم ایجاد کند؟
‌ معمولا سرطان‌های دهان در ابتدا به صورت زخم ظاهر می‌شوند. البته ضایعه‌های دیگری مثل لکه‌های پایدار قرمز، سفید و یا مخلوطی از اینها و یا برجستگی‌ها و …. هم ممکن است به عنوان ضایعه‌های پیش سرطانی مطرح شوند. اما زخم‌های دهانی از شایع‌ترین علایم اولیه سرطان دهان هستند. البته نگران نشوید و هر زخمی را در دهانتان به عنوان عامل ابتلا به سرطان ندانید.
اما دقت کنید اگر زخمی بدون وجود علتی آشکار (مثل یک دندان یا پرکردگی تیز یا….) مدت طولانی در دهان باقی بماند ممکن است شروعی برای سرطان دهان باشد. این زخم‌ها هر چه زودتر درمان شوند احتمال تبدیل آنها به سرطان کمتر می‌شود. پس لطفا در مورد آنها با دندانپزشک خودتان مشورت کنید. زخم‌های پیش سرطانی معمولا روی سطوح مختلف زبان مثل سطح پشتی، کناری یا زیرین اتفاق می‌افتند اما به ندرت ممکن است که زخم‌های پیش سرطانی در مناطق دیگر دهان هم یافت ‌شوند. سیگار کشیدن و مصرف الکل زمینه‌ را برای ابتلای سرطان دهان فراهم می‌کند.
کسانی که هم سیگار و هم الکل را به مقدار زیاد مصرف می‌کنند، استعداد بسیار زیادی برای ابتلا به سرطان دهان دارند.
چگونه می‌توانیم یک زخم‌ ناشی از ضربه را بشناسیم؟
زخم‌های ناشی از ضربه معمولا در کنار یا نزدیکی عامل ایجاد کننده ضربه دیده می‌شوند و تا وقتی که عامل ایجاد کننده زخم از بین نرود، زخم در سر جای خود باقی می‌ماند.
روش های جلوگیری از زخم های دهانی
*‌ لااقل روزی دو بار دندان‌هایتان را مسواک بزنید.
* مرتب نخ دندان بکشید.
* مرتب به دندانپزشکی بروید.
* به آرامی مسواک بزنید و مراقب باشید مسواک دهان شما را زخم نکند.
* رژیم غذایی خود را در حالت تعادل نگه دارید. از غذاهای پر از ویتامین و میوه‌ها و سبزی‌های تازه و نان‌های سبوس‌دار و گوشت و شیر به مقدار کافی استفاده کنید.
* از خوردن غذاهای بسیار تند، ادویه‌دار و بسیار ترش پرهیز کنید.
* وضعیت سلامت عمومی بدن خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که به بیماری‌هایی مثل دیابت و یا التهاب رود‌ه‌ها دچار نیستید چون این بیماری‌ها زمینه را برای ایجاد زخم‌های دهانی فراهم می‌کند.
* اگر پرکردگی نامناسب و یا دندان مصنوعی مشکل‌داری در دهان دارید که مرتب دهان شما را زخم می‌کند برای ترمیم هر چه سریع‌تر آن اقدام کنید. مزمن شدن زخم‌های دهانی خطرناک است.
* مرتب دهان خود را معاینه کنید و تمام بافت دهان خصوصا سطح‌های مختلف زبان اعم از پشت و کنار زبان و کف دهان را به خوبی معاینه کنید. بعضی از اوقات ممکن است زخم‌های طولانی مدتی در دهان شما وجود داشته باشند بدون آنکه علامتی ایجاد کنند.

ملاحظات کلی
بعضی خانمها معتقدند که با هر حاملگی و با تولد هر بچه تعدادی از دندانهایشان پوسیده و از بین رفته است . زیرا جنین کلسیم خود را از دندانهای مادر تأمین می کند ! این عقیده اعتبار علمی ندارد و تحقیقات نشان داده است که حاملگی بطور مستقیم در ایجاد پوسیدگی دندانهای مادر نقش ندارد
پوسیدگی و از دست دادن دندانها در دوران حاملگی به دلیل رعایت نکردن اصول بهداشت دهان اتفاق می .افتد
خانمهای باردار باید توجه داشته باشند که در دوران حاملگی باید بیشتر بهداشت دهان را رعایت کنند . زیرا در این دوران شرایطی بوجود می آید که احتمال پوسیدگی و بیماری لثه افزایش می یابد . بعضی از این شرایط عبارتست از
حساسیت و تورم لثه
به دلیل تغییرات هورمونی دوران بارداری لثه حساس می شود و ممکن است یک تورم و برجستگی در قسمتی از بافت لثه از ماه سوم حاملگی به بعد ایجاد شود و روی بعضی از دندانها را بپوشاند که به آن تومور حاملگی می گویند . حساسیت لثه و تومور حاملگی ممکن است باعث شود خانم حامله بخوبی از مسواک یا نخ دندان استفاده نکند . در نتیجه پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی است مدت زیادی روی سطح دندانها باقی می ماند
بیماری صبحگاهی
در سه ماهه اول بارداری ممکن است صبحها نوعی حالت کسالت ، تهوع و استفراغ وجود داشته باشد که به آن « بیماری صبحگاهی » می گویند . این حالت در اثر استشمام بوی بعضی مواد یا غذاها تشدید می شود . استفراغ مکرر باعث می شود سطح دندان بطور متناوب در معرض اسید معده قرار گیرد
مصرف مواد شیرین یا ترش به مقدار زیاد
خانم حامله ممکن است نوعی عادت غیرطبیعی داشته باشد که عامه مردم به آن « ویار » می گویند . بدین ترتیب که از مواد ترش یا شیرین بطور مکرر و زیاد استفاده کند . این مواد می تواند باعث پوسیدگی دندانها شود
کاهش ظرفیت معده
در دوران بارداری ، بخصوص در ماههای آخر ظرفیت معده کاهش می یابد . خانم حامله مقادیر کمتر ولی در دفعات بیشتری غذا می خورد وکمتر هم مسواک می زند . بنابراین امکان تشکیل پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی است افزایش می یابد
چگونه می توانیم از پوسیدگی دندان و بیماری لثه در دوران بارداری جلوگیری کنیم ؟
بهتر است در همان ماههای اول بارداری جهت معاینه دندانها به دندانپزشک مراجعه کنید تا دندانپزشک روشهای بهداشتی لازم جهت پیشگیری از پوسیدگی و بیماری لثه را به شما آموزش دهد
بعد از هر بار مصرف مواد غذایی ، بخصوص مواد قندی دندانهایتان را مسواک کنید
بعد از هر بار استفراغ دندانها را مسواک کنید و یا حداقل دهان را بطور کامل با آب بشویید
زمان مناسب جهت درمان دندانپزشکی خانم باردار
بطور کلی دوران حاملگی را که تقریباً نه ماه است به سه دوره سه ماهه تقسیم می کنند که به نامهای سه ماهه اول ، دوم و سوم موسوم است . زمانهای مناسب مراجعه به دندانپزشک شامل دو بار در سه ماهه اول ، حداقل یکبار در سه ماهه دوم و یکبار در سه ماهه سوم است
در طول این دوره تغییرات مختلفی در بدن مادر و جنین ایجاد می شود
سه ماهه اول :
بافتهای مختلف بدن جنین در این دوره تشکیل می شود و جنین به مواد و تحریکات مختلف بسیار حساس است و احتمال سقط جنین زیاد است
همچنین در این دوره مادر از کسالتهایی چون تهوع و استفراغ صبحگاهی ، بی میلی به غذا و تغییرات قلبی عروقی رنج می برد . بنابراین بهتر است درمانهای دندانپزشکی طولانی مدت در این دوره انجام نشود
در ملاقات اول ، دندانهای مادر معاینه و رادیوگرافی های دندانی که قبل از بارداری گرفته شده اند بررسی می شود و دندانهایی که قبل از زایمان ممکن است برای مادر مشکل ایجاد کند معین می شود و جهت ترمیم آنها در سه ماهه دوم حاملگی به بیمار نوبت داده می شود . همچنین چگونگی مسواک زدن صحیح و استفاده از نخ دندان به خانم حامله آموزش داده می شود . ملاقات دوم سه ماهه اول جهت ارزیابی رعایت بهداشت دهان توسط خانم حامله است . تغییرات بافتهای لثه در اثر هورمونها بررسی می شود و دستورات بهداشتی لازم داده می شود
سه ماهه دوم :
این دوره بهترین زمان جهت انجام درمانهای دندانپزشکی است چون بافتهای مختلف بدن جنین تشکیل شده اند و در حال رشد و تکال هستند . هم چنین حالت کسالت و تهوع ابتدای حاملگی تا حدودی برطرف شده است . خانم حامله معمولاً راحت تر از سه ماهه اول می تواند در وضعیت مناسب روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرد . در این دوره می توان تمام درمانهای دندانی لازم را انجام داد
استفاده از بی حس کننده موضعی مانعی ندارد . همچنین در صورت لزوم دندانپزشک ممکن است بعد از درمان ، آنتی بیوتیک یا مسکن تجویز کند که استفاده از آنها بلامانع است
باید توجه داشت که درمان دندانهایی که قبل از زایمان برای خانم حامله مشکلی ایجاد نمی کنند ، باید به بعد از زایمان موکول شود
سه ماهه سوم :
در این دوره رشد و تکامل جنین ادامه دارد و سرعت آن بیشتر از شش ماهه اول حاملگی است . خانم حامله به دلیل افزایش وزن جنین نمی تواند مدت زیادی در حالت خوابیده به پشت روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرد
بنابراین بهتر است فقط درمانهای کوتاه مدت و اورژانسی در این دوره انجام شود . همچنین در ملاقات دندانپزشکی این دوره نکات لازم در مورد چگونگی رویش دندانهای نوزاد ، مراقبتهای منزل و زمان مراجعه جهت معاینه دندانپزشکی نوزاد توصیه خواهد شد
خانمهای حامله باید توجه داشته باشند که درمانهای اورژانس دندانپزشکی در هر دوره و زمانی از حاملگی می تواند انجام شود . بنابراین به هیچ وجه نباید برای تسکین درد دندان خود به مدت طولانی از مسکن ها استفاده کنند ، بلکه باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه نمایند . همچنین باید توجه داشته باشند که مصرف خودسرانه هر دارویی ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد . بنابراین لازم است هیچ دارویی را بدون اجازه پزشک یا دندانپزشک استفاده نکنند
در مواردیکه پزشک یا دندانپزشک معالج با اطلاع از حاملگی بیمار دارویی را تجویز می کنند مصرف آن دارو بلامانع و حتی ضروری است و اجتناب از مصرف آن ممکن است برای بیمار و جنین زیان داشته باشد

به بسیاری از بیماریهایی که به وسیله قارچ کاندیدای شبیه مخمر (Yeast like) ایجاد می گردد، گفته می‌شود و عفونت معمول قارچی دهان می باشد.
انواع بیماریها بسته به شروع و طول مدت آن (حاد یا مزمن) طبقه بندی شده اند.
خصوصیات مکانیکی شامل رنگ (اریتیماتوز/ آتروفیک) و محل (denture stomatitis/ median rhomboid glossitis).
کاندیدیاز یس مولتی فوکال (Angular Cheilitis) و نقص ایمنی میزبان (مبتلایان به HIV) می باشند.
کاندیدا به طور مشخص یک عامل عفونتهای فرصت طلب است که برای تهاجم و تخریب بافت کمتر تخصص یافته است.
کاندیدیازیس حاد با غشاء کاذب (برفک):
- نوعی از عفونتهای دهانی است که توسط کاندیدیا ایجاد می شود.
- این ضایعه یک عفونت سطحی مربوط به لایه های خارجی اپی تلیوم بوده و باعث ایجاد پلاکهای سفید به هم پیوسته (patchy) یا خالهایی روی سطح مخاط می شود.
تشخیص برفک غالباً بر پایه ظاهر ضایعه می باشد. پلاکها با سایش یا خراشیدن معمولاً باعث ایجاد ناحیه اریتما (قرمزی) یا حتی زخم کم عمق می شود.
اگر تشخیص قطعی نبود یک اسمیر که معرف Yeast میسلین است کمک کننده میباشد.
وقتی تعداد ارگانیسمهای کاندیدا در حفره دهان به طور مشخص افزایش یابد برفک در همة سنین بروز خواهد نمود
برفک در نوزاد:
- ضایعات به صورت لکه (Patch) های سفید نرم چسبنده روی مخاط دهان دیده می شوند.
- ضایعات داخل دهانی بدون دردند و یا براحتی برداشته می شوند.
در بزرگسالان:
- التهاب، اریتم و نواحی دردناک قرمز اغلب دیده می شود.
- ضایعات مرواریدی سفید شبیه پلاک و گاهی نسبتاً کمرنگ وجود دارند.
- تمام سطوح مخاط ممکن است درگیر شوند و اریتم یا نواحی سفید معمولاً در زیر دنچرهای پارسیل یا کامل پیشرفت می کند.
(مناطقی از مخاط دهان که نظافت خودبخود در آنها کمتر اتفاق می افتد بیشتر درگیر می شوند. )
- بیماران با نقص ایمنی
تذکر:
برخی افراد مزه بد و کاهش حس چشایی را به عنوان ضایعه اولیه بیان می کنند.
احساس داغی در دهان و گلو به دنبال ظهور ضایعات سفید با غشاء کاذب ایجاد می شود.( این علائم به خصوص در بیمارانی که آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف دریافت می کنند دلالت بر وجود برفک یا بقیه انواع کاندیدیاز دهانی است. )
قارچهای شبه مخمر (Yeast Like) که باعث ایجاد برفک و بقیه تظاهرات کاندیدیاز می شوند در دو نوع شبه مخمر (Yeast Like) و میسلیایی در حفره دهان وجود دارد.
نکات قابل توجه در ناقلین سالم:
- پاپیلای سطح پشتی زبان محل ابتدایی کلونیزاسیون این ارگانیسم در حفره دهان ناقلین سالم دارای دندان است.
- حالت ناقل بدون نشانه با عواملی از قبیل وضعیت ایمنی میزبان، نوع کاندیدا، شرایط دهانی، سیگار کشیدن، استفاده متناوب از آنتی بیوتیکها و بهداشت عمومی میزبان ارتباط دارد.
- حالت ناقل در افراد دیابتی و استفاده کننده های پروتزهای متحرک با بهداشت پایین بیشتر شیوع دارد.
عوامل زمینه ساز (Predisposing Factors):
1) تغییرات مشخص در فلور میکروبی دهان (استفاده از آنتی بیوتیکها بخصوص وسیع الطیف ، استفاده بیش از حد از دهان شویه ضد باکتری یا زروستومیا)
۲) التهاب موضعی (دنچرها ودستگاههای ارتودنسی)
۳) تجویز کورتیکو استروئیدها (استنشاقی و عوامل موضعی بیش از سیستمیک سبب ایجاد کاندیدیازیس می‌شود)
۴) بهداشت ضعیف دهان
۵) بارداری
۶) نقص ایمنی
الف) مادرزادی یا مربوط به دوران کودکی (کاندیدیاز جلدی مخاطی مزمن خانوادگی  سندرم کاندیدیازیس اندوکرینی و عدم بلوغ ایمنی دوران کودکی )
ب) انواع اکتسابی یامربوط به بزرگسالان (دیابت، لوسمی، لنفوما و ایدز)
ج) مربوط به کارهای پزشکی (شیمی درمانی سرطان، پیوند مغز استخوان (رادیاسیون سر و گردن)
۷) نقص در هضم و جذب
نکته:
• شدت و سرسختی عفونت کاندیدا در مقابل درمان بیشتر به محل درگیری و به عوامل زمینه ساز وابسته است ولی این صلاحیت ایمنی میزبان است که در نهایت معین می کند که پاک سازی، کلونیزاسیون یا کاندیدیازیس ، کدامیک رخ می دهد.
کاندیدیاز آتروفیک حاد:
به صورت مخاط دردناک همراه با لکه (Patch) های قرمز آتروفیک یا خطوط اریتماتوز نمایان می شود که با حضور حداقل ضایعات سفید با غشاء مخاطی که در برفک دیده می شود همراه می گردد.
- افرادی که با آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف درمان شده اند. پس از درمان نشانه های سوختگی دهانی، مزه بد یا زخم گلو دارند.
- افرادی که آنمی فقر مزمن آهن دارند باید مورد توجه قرار گیرند.
کاندیدیاز آتروفیک مزمن:
کاندیدیاز آتروفیک مزمن شامل:
۱) زخم دهانی وابسته به دنچر
۲) Cheilitis گوشة لب
۳) Median rhomboid glossitis
1) زخم دهانی وابسته به دنچر Denture Stomatitis / Denture Sore Mouth:
بصورت یک التهاب منتشر در نواحی ماگزیلاری زیر دنچر آشکار میشود و اغلب (۱۵تا۶۵ درصد موارد ) همراه با Angular Chelitis میباشد .
• مرحله اول:
- زخم دهانی ناشی از دنچر شامل تعدادی پتشی کامی است.
• مرحله دوم:
- ایجاد اریتم با پراکندگی بیشتر که قسمت اعظم مخاط پوشیده شده را درگیر می کند.
• مرحله سوم:
- پیشرفت گرانولاسیون بافتی یا ندولاریتی (هایپرپلازی پاپیلاری) می گردد که معمولاً نواحی مرکزی کام سخت و ریجهای آلوئولر را درگیر می کند.
نکته:
- اگر ضایعات بیش از یکسال باقی مانده باشند، حتی پس از درمان ضایعة پاپیلو ماتوز اصلی تحلیل نمی‌رود.
- زخم دهانی حاصل از دنچر بندرت در زیر دنچر فک پایین یافت می شود.
- لاینرهای نرم به عنوان عامل افزایش استعداد ابتلا به کاندیدیاز مطرح می باشد.
توصیه:
- شتسشوی وسایل با یک محلول رقیق شده (۱۰ درصد) وایتکس خانگی، خیساندن آن در اسید بوریک یا کرم نیستاتین قبل از قرار دادن دنچر باعث کاهش میزان مخمر (Yeast) می شود.
- ضد عفونی وسایل بخش مهمی از درمان زخم دهانی حاصل از دنچر می باشد.
۲) Angular Cheilitis:
این اصطلاحی است که برای عفونتهایی که شکافهای لب را درگیر می کنند به کار می رود. این ضایعه اکثر موارد همراه با وجود کاندیدا می باشد. و به درمان ضدقارچی جواب می دهد و همراه آن استوماتیت مربوط به دنچر نیز وجود دارد.
نکته:
- angular cheilitis در بیماران با دندانهای طبیعی غیر معمول است.
- سایر فاکتورهای اتیولوژیک شامل کاهش VD، نقص تغذیه ای، دیابت، نوترپنی و ایدز به همراه عفونت با استافیلوکوک و استرپتوکوک بتا همولیتیک موجب پرلش (Perlech) یا cheilitis می‌شود. ضایعه دسکوامه گسترده تری روی عرض کلی لب اثر می کند و بعضی اوقات به پوست مجاور گسترش می یابند.
۳) Median Rhomboid Glossitis:
به صورت لکه های (Patch) اریتماتوز پاپیلاری آتروفیک که در ناحیة مرکزی پشت زبان هستند مشخص می شود.
هنگامی که این ضایعات ، ندولاریته بیشتری پیدا می کنند Median Rhomboid glossitis ها یپوپلاستیک نامیده می شود.
کاندیدیاز چندکانونی مزمن:
بیشتر در افراد زیر دیده می شود:
- افراد دارای دنچرهای نامناسب
- ایمنی سرکوب شده
- مصرف کنندگان دخانیات
این بیماری ممکن است با نواحی متعدد کاندیدیاز مزمن آتروفیک ظاهر شود. این امر موجب تغییراتی بر روی سطح پشتی زبان، خط میانی کام سخت، نواحی شکافدار و سطوح مخاطی زیر دنچر
می شود.
درمان کاندیدیازیس دهانی :
• حذف عوامل زمینه ساز
• انواعی از تجویزهای موضعی و سیستمیک هم اکنون بعنوان مکمل آنتی بیوتیکهای پلی ان، ضدقارچ قدیمی مانند نیستاتین و آمفوتریسینB موجود میباشد. مشتقی از ایمیدازول مانند کلوتریمازول برای استفاده موضعی در دسترس است.
• درمان سیستمیک شامل استفاده از هریک از این سه دارو میباشد: کتوکونازول، ایتراکونازول و فلوکونازول
• درموارد مقاوم ممکن است به درمان ثانویه نیاز باشد.
• نیستاتین به فرم کرم نیز میتواند مستقیما روی دنچر یا در کناره های زبان استفاده شود .
• بیمارانی که دارای عوامل زمینه ساز مانند زروستومیا و نقص ایمنی غیر قابل حذف هستند ممکن است نیازمند درمانهای مداوم برای جلوگیری از عود مجدد باشند.
• مصرف ماست ۲ تا ۳ بار در هفته و رعایت بهداشت دهان نیز مفید است بخصوص اگر عوامل زمینه ساز اساسی قابل حذف باشند.