-
کافئينچيست؟
كافئين پودر سفيد كريستالي شكل با طعم تلخ است كهدر دانه هاي قهوه، برگهاي چاي، برگهاي كاكائو و دانههاي كولا و در نتيجه در شكلات، نوشيدني هاي كولا، قهوهو چاي وجود دارد. يك فنجان قهوه خوري شامل حدود 66ميلي گرم کافئين و يك فنجان چاي 27 ميلي گرم، يك قوطيكولا (280 ميلي ليتري) 35 ميلي گرم، يك پاره شكلات 20ميلي گرم و يك فنجان كاكائو يا شكلات داغ حدود 50 ميليگرم کافئين داد. كافئين در برخي از قرصهاي خواب آور بهمقدار 30 تا 65 ميلي گرم يافت مي شود و در قرصهايي – كه بدون نسخه به فروش مي رسد و به نام قرص هاي بيداريمصرف مي شود- 100 تا 200 ميلي گرم کافئين وجود دارد.
قهوه براي نخستين بار در هزار سال قبل از آفريقا بهاروپا برده شده و معرفي گرديد و کافئين در 1820 م. ازقهوه مجزا شد.
کافئين به عنوان جز تركيبي در بسياري از داروهاي بانسخه و بدون نسخه براي تسكين درد و سرماخوردگي و بهعنوان محرك استفاده مي شود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اثرات كوتاه مدت كافئين
پس از 5 دقيقه ازنوشيدن قهوه به كليه ساختمان بدن از طريق اعصاب و پساز 30 دقيقه به خون مي رسد و در مدت 4 ساعت در بدنمتابوليزه مي گردد. اثرات آن بلافاصله پس از نوشيدن يكفنجان ظاهر مي شود و تا چند ساعت ادامه دارد. پس ازنوشيدن يك يا دو فنجان قهوه اثرات جسمي آن از جملهافزايش متابوليسم، افزايش فشار خون و درجه حرارت ظاهرمي گردد. کافئين موجود در قهوه بر كليه ها اثر گذاشتهو موجب افزايش ادرار مي شود. هم چنين باعث متابوليزهشدن گلوكزها مي گردد و نتيجتا ميزان قند خون افزايش مييابد. کافئين خواب را كم مي كند و موجب تحريك ترشحاتاسيد معده شده و اشتها را كاهش مي دهد، لرزش دستها واختلال در هماهنگي صحيح در حركت از ديگر عوارض مصرفکافئين است. مصرف مقدار زياد کافئين مي تواند ايجادسردرد، دليــريوم و عصبيت نمايد. مقدار مصرف خطرناك وكشنده آن به صورت خالص و تزريق وريدي 2-3 گرم و بهصورت خوراكي 10 گرم است. استفاده منظم و مرتب بيش از 600 ميلي گرم کافئين در روز (تقريبا هشت فنجان قهوه) مي تواند موجب بي خواب مزمن، حالات اضطراب، افسردگي ودردهاي شكمي گردد. بررسي هاي در مورد رابطه مصرف قهوهو بيماريهاي قلبي و هم چنين سرطان كليه و مثانه انجامشده كه صحت و سقم آن هنوز مشخص نگرديده است. از مصرفزياد کافئين بايد در مدت حاملگي خودداري كرد، زيراتحقيقات جديد نشان داده است كه رابطه احتمالي بين مصرفزياد کافئين و مشكلات زايمان و نقيصه نوزادان وجوددارد. در يك بررسي مشخص شد، در مادراني كه در مدتبارداري شان قهوه زياد مي نوشند، احتمال سقط جنين و يابه دنيا آوردن نوزاد نارس بسيار است. امروزه پزشكان بهمادران باردار توصيه مي كنند كه سعي كنند در روز بيشاز 200 ميلي گرم کافئين (حدود 2 تا 3 فنجان قهوه) بهبدنشان نرسد.
تحمل و وابستگي
تحمل در اثر افزايش مصرف ايجاد مي شود. برخي ازكساني كه به نوشيدن قهوه معتاد شده اند، به طور اجباريا اشتياق به مصرف خود ادامه مي دهند و موجب افزايشتحمل در برخي اوقات موجب پيدايش نشانه هاي ترك ميشوند. هنوز در مورد اينكه مصرف چه ميزان کافئين موجبتحمل و اعتياد مي شود، مورد بحث و شك است ولي آنچهمسلم است مصرف مرتب و روزانه بيش از 350 ميلي گرمکافئين (4 تا 5 فنجان قهوه در روز) مي تواند ايجاداعتياد فيزيكي كه مشخص ترين نشانه هاي ترك آن شاملسردرد شديد، تحريك پذيري، خستگي مفرط است. كه بانوشيدن قهوه از بين مي رود.
-
ال.اس.دي (LSD) چيست؟
ال.اس.دي نخستين دارويي است كه در گروه توهم زاهاقرار گرفت. اولين بار در سال 1938 توسط شيمي دانسوئيسي بنام دكترهافمن ساخته شده اما خواص آن در سال 1943 زماني كه بصورت اتفاقي توسط دكتر هافمن مصرف شدمشخص گرديد.
اين ماده در دهه 1960 شهرت خاصي پيدا نمود و بهمرور زمان از استعمال آن توسط مردم كاسته شد ليكن دردهه 1990 مجدداً در ميان دبيرستانيها و دانشجويان شهرتپيدا كرد واين ماده بعنوان ابزار جنبش ضد فرهنگ در غربمورد استفاده قرار گرفت.
استفاه پزشكي
درحال حاضر اين دارو هيچگونه استفاده پزشكي ندارد. گرچه در دهه 1950 اين دارو ( بنام Delgsid)توسط برخيروانپزشكان براي درمان احساسات سركوب شده مورد استفادهقرار ميگرفت. سازمان سيا (CIA) نيز آزمايشات خود رابر روي انسان بصورت مخفيانه جهت بازپرسي ا زمتهمانانجام داد. در سال 1966 استفاده از اين ماده در آمريكابدليل پيامدهاي بهداشتي و درماني آن ممنوع اعلام شد.
وابستگي رواني:ندارد
وابستگي جسمي:ندارد
ال.اس.دي (LSD) چيست؟
ال.اس.دي نخستين دارويي است كه در گروه توهم زاهاقرار گرفت. اولين بار در سال 1938 توسط شيمي دانسوئيسي بنام دكترهافمن ساخته شده اما خواص آن در سال 1943 زماني كه بصورت اتفاقي توسط دكتر هافمن مصرف شدمشخص گرديد.
اين ماده در دهه 1960 شهرت خاصي پيدا نمود و بهمرور زمان از استعمال آن توسط مردم كاسته شد ليكن دردهه 1990 مجدداً در ميان دبيرستانيها و دانشجويان شهرتپيدا كرد واين ماده بعنوان ابزار جنبش ضد فرهنگ در غربمورد استفاده قرار گرفت.
استفاه پزشكي
درحال حاضر اين دارو هيچگونه استفاده پزشكي ندارد. گرچه در دهه 1950 اين دارو ( بنام Delgsid)توسط برخيروانپزشكان براي درمان احساسات سركوب شده مورد استفادهقرار ميگرفت. سازمان سيا (CIA) نيز آزمايشات خود رابر روي انسان بصورت مخفيانه جهت بازپرسي ا زمتهمانانجام داد. در سال 1966 استفاده از اين ماده در آمريكابدليل پيامدهاي بهداشتي و درماني آن ممنوع اعلام شد.
وابستگي رواني:ندارد
وابستگي جسمي:ندارد
شکلهای مختلفLSD
مقاومت داروئي
اين نكتهحائز اهميت است كه به مرور زمان و بااستفاده مكرر از اين ماده ايجاد مقاومت داروئي ميكندو لذا براي ايجاد احساس اوليه از دوزههاي بالاتريميبايست استفاده شود.
مدت اثر
تاثيرات رواني 60-30 دقيقه پس از مصرف ماده شروعميشود و حدوداً 12 ساعت باقي ميماند. اوج اينتاثيرات حدوداً 5 ساعت پس از مصرف ال اسي دي ميباشد. تاثيرات رواني اين ماده وابسته به وضعيت جسميفرد مصرفكننده ونيز محيط فيزيكي كه فرد در آن قرار داردميباشد.
روشهاي سوء استعمال
اين ماده غالباً درفرم قرص و يا كاغذ خشك كن يافتميشود كه غالباً همراه الكل و يا آب بلعيده ميشود.
اثرات
LSD اثرات آگونيستي و آنتاگونيستي در سطحگيرندههاي سروتونيني از خود نشان ميدهد همچنين فرضيهديگري براين باور است كه LSD موجب افزايش فعاليتدرغشاء مغزي و قسمت جلوي مغزي (limbic Forebrain) ميشود.
مصرف بيش از اندازه (Overdose)
موجب ميدرياز, افزايش فشار خون خفيف، تپش قلب (تاكيكاردي) و ندرتاً افزايش دماي بدن ( هيپرترمي)و از نظررفتاري استعمال كننده ممكن است درونگرا ويا مضطرب شود. تاثيرات نامطلوب غالباً در افراد تازه كار يا افراديكهاشتباهاً LSD مصرف نموده اند حادث ميشود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
-
مشخصات 4- برومو 2،5 دی متوکسی فنتیلامین
4-bromo,dimethoxy-phentylamine به عنوان یک داروی تهییجکننده و جزوداروهای صناعی توهم زاست. ساختمان ترکیبی آن شبیهبسیاری از داروهای زیرمجموعه کنترل شدهها میباشد. ساختنمقادیر زیاد این داروها و استفادههای مخاطره آمیز دوزاژ آنهادر خلال ناخالصی وناپاکی و غیرواقعی بودن آنها خطر آفرینمیباشد. در اواخر سال 2000 میلادی افزایش ناگهانی داروی فوقرادر کلوپها وپارتیهای دوره ای بوضوح دیده شده است.
استفادههای مجاز
هیچ مجوز پزشکی وطبی جهت استفاده از این دارو وجود ندارد درامریکا افراد افسرده جهت ایجاد لذت از این دارو استفادهمیکنند. گر چه احتمال تولید وشروع استفاده این دارو دراسترالیا میباشد اما بزودی استفاده از این دارو در تگزاس وکالیفرنیا دراوایل 1970 میلادی شیوع پیدا کرد و بازارهای آنجارا تصرف کرد. شیوع اولیه این دارو و عدم توانایی در کنترل آنبه دلیل علاقه نسل جوان بوده که برای خواب و هیجان مورداستفاده قرار میگرفته است.
تأثیرات دارو
استفاده از این دارو باعث سرخوشی و افزایش قوه ادراک ( افزایش قدرت دریافت کنندههای بینایی شنوایی و چشایی ) میشود. اثرات قابل توجه در اثر مصرف تقریباً 4 میلی گرم بصورت خوراکیبوجود میآید و اثر سمیآن با مصرف 8 میلی گرم ماده ایجادمیگردد. زمان تغییرات این ماده درعرض 20 تا 30 دقیقه پس ازمصرف شروع شده و و پیک اثر بین 5/1 تا دوساعت پس از خوردن ظاهرمیشود. اثر دارو 6 تا 8 ساعت پس از مصرف طول میکشد. مصرفمقادیر پایین ( 4- برمو 2،5 دی متوکسی فنتیلامین ) بطور مستقلاز توهم زایی و اختلالات روانی عمل میکند، بلکه بجای ایجادچنین حالاتی علایمیاز قبیل هیجان زدگی, سستی و رخوت ایجادمیکند. مقادیر زیادتر مصرف ( بین 20 تا 40 میلی گرم)مانندنمونه LSD میتواند حالات توهم زایی ایجاد نماید. مصرف مقداربالای 50 میلی گرم مصرف اثری بی نهایت توهم زا و سرخوشی بیاساس وبی پایه بوجود میآورد. این دارو همانند DOMو DOB ( ازدسته آمفتامینها) توانایی اتصال به گیرنده سروتونین را دارد.
استفادههای غیر مجازاین ماده
این ماده عموماً از راه خوراکی استفاده میشود و همچنینمیتواند از راه استنشاقی مورد استفاده قرار بگیرد. هیچ نوعاستفاده درمانی برای آن اعلام نشده است.درحال حاظر این مادههمانند داروهای توهم زای دیگر مثل DOB، LSD. MDMA درحال تهیه وتزریق به بازار میباشد.
جامعه استفاده کننده وعوامل مصرف کننده
فراوانی این دارو به گسترگی ال اس دی نبوده اما در بعضی ازافراد همانند آنهاییکه اکستسی در مدرسهها وکالجهای دانشآموزی استفاده میکنند مورد استفاده قرار میگیرد.این داروهمانند داروها ی کلوپ مثل گاماهیدروکسی بوتیرات،کتامین واکستسی در کلوپهای شبانه رواج دارد.
رواج و انتشار غیرقانونی
این دارو در بازار به اسامی، برومو, A2CB ونکسوز رواج داردو انواع اشکال دوزاژ ونام و بسته بندیهای آن احتیاج به آنالیزشیمیایی برای شناختن دارد.
کنترل اجتماعی
این دارو جزو Schedul I جدول مواد کنترل شده در اکتبر سال 1970 میلادی میباشد.
-
اکستاسي چيست؟
MDMA براي اولين بار در سال 1912توسط يك شركت آلماني بعنوان داروي اشتها زا ساخته شد. استفادهغير قانوني در دهه 1980 و 1990 در آمريكا رايج شد.MDMA غالباًبه همراه مواد ديگر استفاده ميشود، وليكن به ندرت همراه باالكل از آن استفاده ميشود چرا كه برخي براين باورند كه الكلاثر آن را خنثي ميسازد. استفاده از اين ماده بيشتر دراماكنيچون كلوپهاي شبانه،ميهمانيهاي آخرشب و در كنسرتهايموزيك راك رايج است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
نمونه هايي از قرصهاي اکستاسي
استفاده پزشكي
در دهه 1970 اين دارو توسط برخي روانشناسان آمريكايي جهتتسهيل روان درماني استفاده ميشد. اين ماده در حال حاضر هيچاستفاده پزشكي ندارد.اين ماده باعث ايجاد وابستگي جسمي و روانيميشود گرچه اين وابستگي به اندازه هروئين و كوكائين نميباشد.
تحمل داروئي(Tolerance)
مصرف اكستسي با ايجاد پديده تحمل همراه است.
مدت اثر
مدت اثر اين ماده 6-4 ساعت است.
روشهاي سوء استعمال
اين ماده در فرم قرص و كپسول موجود است و از راه خوراكياستفاده ميشود.
تاثيرات
استعمال كنندگان اين ماده ميگويند، اين ماده احساس بسيارمثبتي را ايجاد ميكند،حس نزديكي به ديگران، از بين رفتناضطراب و ايجاد آرامش فوق العاده را نيز بدنبال دارد.همچنيننياز به غذا خوردن،نوشيدن وخواب را از بين برده و لذا به فردتحمل شركت در ميهمانيهاي 3-2 روزه را ميدهد و لذا دربرخيموارد ايجاد فرسودگي بيش از حد به همراه كم آب شدن بدن (dehydration) ميكند. از اثرات ديگر اين دارو ميتوان بهتهوع،توهم،تب و لرز،تعريق، لرزش اندامها،دردهاي عضلاني وتاري ديد اشاره نمود.
مصرف بيش از اندازه (Overdose)
استفاده مقادير بيش از حد اين دارو موجبفشارخونبالا،بيهوشي، حملات اضطرابي, تشنج و تب ميشود. اين حالت بهدليل احتمال اختلال در عملكرد قلب ميتواند مرگبار باشد.
ترک (Withdrawal)
اين دارو درصورتيكه پس از مدتي استفاده نشود ايجاد اضطراب،حالت شك و ترديد، وافسردگي مينمايد.
-
اعتیاد و انواع آن
امروزه اعتیاد مشکل بزرگ جوامع است و خساراتیکه این معضل یا بلای خانمانسوز به جا می گذارد بسیار زیانبار است ، زیرانیروی جوان جامعه را از چرخه تولید خارج می کند . اعتیاد ، وابستگی جسمییا روانی به چیزی است . اعتیاد می تواند به مواد شیمیایی یا مواردی ماننداینترنت باشد .
اعتیاد به ترکیبات شیمیایی رایج ترین نوع موجود است وموادی که به طور معمول به کار می روند شامل دارو های مسکن و خواب آور , محرکهای مغزی , مواد استنشاقی , الکل , مواد افیونی و یا حشیش هستند .
داروهای مسکن و خواب آور شامل گروه داروهای بنزودیازپین هستند . این ترکیباتباعث اختلال عملکرد شغلی و اجتماعی خواب آلودگی و اختلال درک است . ازعلائم آن پوست سرد و نمناک است و عوارض آن ناراحتی های کبدی و گوارشی و درنهایت در اثر مصرف زیاد مرگ را به دنبال دارد .
گروه دیگری از مواداعتیاد آور که ممکن است کمتر جلب توجه کند مواد استنشاقی است مانند چسبموکت , تینر ، بنزین , گاز فندک ، اتر و مایع خشک شویی است . پس از مصرفاین مواد فرد دچار نشئگی , سردرد , تهوع , پرخاشگری , اختلال تکلم وافزایش تعداد ضربان های قلب است . این گونه مواد باعث از بین رفتن سلولهایمغزی ، کاهش بهره ی هوشی و آسیب های جدی به کبد و کلیه و عضلات و ریه میشود . اما از آن جایی که این مواد مستقیم اثر بر مغز دارد احتمال کم خونیو سکته بسیار زیاد است .
ترکیبات دیگر مواد الکلی مانند انواع مشروباتالکلی هستند که سبب به هم خوردن تعادل و کندی پاسخ می شود و از علائم آناستشمام بوی الکل , سیگار کشیدن زیاد و استفراغ است . در چنین افرادی خطرابتلا به سرطان سر و گردن و آسیب کبد بسیار بالاست .
مشهورترین گروهمواد اعتیاد آور مواد افیونی مانند تریاک , شیره کدئین , مرفین و هروئینهستند . این مواد حالت نشئگی گرما و گیجی ایجاد می کنند . مشخص ترین علامتمصرف تنگی مردمک چشم این افراد است . همچنین حساسیت , کاهش وزن ، کاهش میلجنسی و تیره شدن پوست است و احتمال ابتلا به هپاتیت ,کزاز و ایدز در اینگونه افراد بسیار بالاست و مرگ بیشتر در این گروه اتفاق می افتد .
گروهدیگر مواد اعتیاد آور کانابیس است که شامل حشیش , ماری جوانا , گراس ، بنگو ... است . در این گونه افراد تمرکز از بین رفته و اشتها افزایش می یابد. از علائم مصرف آن قرمز شدن چشم است . این مواد به سلولهای مغزی آسیب جدیوارد می کند و با درصد بالایی سبب سرطان ریه می شود .
و اما گروه جدیدی از مواد اعتیاد آور که محرک های مغزی هستند .
ترکیب شیمیایی اکستاسی
ترکیب 3 ، 4 متیلن دی اکسی مت آمفتامین با فرمول C11H15N20 ترکیب شیمیایی اکستاسی را نشان می دهد .
( 3 , 4 MethylendioxyMethAmphetamine )
انواع نام های متداول
در ایران این قرص را با نام های مختلفی می شناسند ، از جمله :
اکستیسی ، اکستاسی ، اکستازی ، XTC ، E ، EX ، X ، قرص شادی ، قرص عشق ، قرص نشئه ، بمب شادی ، داروی هم آغوشی ، سوپر من ، مرسدس ، استار ، جت و ...
اشکال رایج دارویی
این ماده به صورت قرص های خوراکی و جویدنی ، کپسول و مواد تدخینی و تزریقی موجود است که البته متداول تر آن به صورت قرص است که با مارک های مرسدس بنز و میتسوبیشی ، $ ، KO ، صلیب ، ستاره و ... ساخته می شود . این قرص به رنگ های مختلف وجود دارد و در بسته بندی های مختلفی از جمله بسته هایی به اشکال کارتونی مثل میکی موس ، پوکمان و ... ارائه می شود .
امروزه نوع تزریقی آن نیز دیده می شود که اثرات خود را به مراتب زودتر از انواع خوراکی نشان می دهد .
قیمت آن در ایران در چند سال اخیر از چهار هزار تومان تا چهل هزار تومان نیز گزارش شده است . اما امروزه به دلیل ساخت راحت آن در لابراتورهای داخلی ساخته می شود و به قیمت 750 تومان فروخته می شود که خطر وجود مواد اضافی در آن و عوارض آن است .
هر قرص حاوی 80 تا 160 میلی گرم MDMA است .
تاریخچه
این ماده ی مخدر در سال 1914 توسط شرکت مرک ( Merck ) آلمان به عنوان داروی لاغری و کاهنده ی اشتها ساخته و عرضه شد ، اما به دلیل عوارض آن از رده خارج گردید .
در دهه ی 70 میلادی این ماده کاربرد مجدد یافت و برای کمک به بیان احساسات بیماران به کار برده شد . همچنین ارتش آمریکا از این ماده برای راست گویی استفاده کرد .
در سال 1984 با اثبات اثرات آن روی مغز حیوانات آزمایشگاهی ، از رده خارج شد .
در سال 1985 در آمریکا ، مصرف آن ممنوع اعلام شد .
بعد از آن به تدریج این قرص ها به صورت غیر قانونی از انبار کارخانه ها خارج شد و مورد استفاده ی متقاضیان خیابانی خود قرار گرفت و مصرف آن در میهمانی ها رو به افزایش گذاشت .
-
برخی از آمار
در دوره زمانی خاصی در اروپا ، مصرف این مواد انرژی زا و شادیبخش برای کاهش مصرف سایر مواد مخدر مثل هروئین تشویق شده است ، به طوری که مصرف آن در اروپا در سال 1995 از 500 هزار قرص در سال به 30 میلیون قرص در دو سال بعد رسیده است .
2 درصد مردم آمریکا حداقل یک بار این ترکیب را مصرف کردهاند .
حداقل 7/11 درصد دانشآموزان کلاس آخر دبیرستان در آمریکا یک بار قرص های اکستاسی مصرف کردهاند .
مصرف این قرص ها در ایران به خصوص در یک سال اخیر در پارتیهای شبانه به شدت افزایش یافته است . جوانان تحصیل کرده و مرفه مصرف کنندگان اصلی این داروها هستند .
میزان مراجعه به اورژانس ها در آمریکا در اثر سوء مصرف این دارو به شدت افزایش یافته است ( از 1143 مورد در سال 1998 به 4511 مورد در سال 2000 ) .
آثار مصرف اکستاسی
MDMA عضوی از خانواده ی فنیتیل آمین ها است . بسیار مشابه ماده ی دیگری به نام MDA . البته MDA داروی قوی تری است و اثرات آن عمیق تر و طولانی تر از MDMA . در مقابل می توان MDEA را نوع ملایم تر اکس نام برد .
ثابت شده که مصرف اکس برای افراد مبتلا به دیابت ، صرع ، آسم ، پرفشاری خون ، گلوکوم و زنان حامله بسیار خطرناک است.
اکستاسی یک داروی بسیار قوی تغییر دهنده ی خلق ( مود ) است که سبب می شود مصرف کننده ، هر کاری را بدون این که به عواقب ناشی از آن فکر کند ، انجام بدهد . فرد احساس شادی ، اعتماد به نفس ، پر انرژی ، اجتماعی و ریلکس بودن می کند . گفته می شود که احساساتی مثل حسادت و درد از فرد دور می شود . گرچه MDMA به عنوان داروی توهم زا شناخته می شود ولی این نظریه صحیح نمی باشد . اکس خالص توهم زا نیست و توهم این قرص ناشی از موادی است که به آن اضافه شده مثل LSD . تحقیقات نشان داده است که اکس خالص به اندازه ی اکس تقلبی ( ناخالص ) که امروزه بیشتر در بازار مصرف دارد خطرناک نیست . اکس تقلبی می تواند شامل هر چیزی از LSD گرفته تا کافئین باشد که با MDMA مخلوط شده است . اکستاسی در بین هروئین ، کوکائین و اسپید یک داروی کلاس A محسوب می شود . اکثرا" به صورت قرص مصرف می شود ولی به صورت پودر نیز وجود دارد . در اوایل اکس به صورت صد در صد خالص عرضه می شد ، اما امروزه به صورت ناخالص و همراه با موادی مثل کتامین ، اسپید ، DXM ، MDEA و MDA ساخته می شود . DXM در پزشکی برای درمان سرفه ( از طریق خشک کردن ریه ها ) به کار برده می شود . به علت این که این ماده خاصیت دهیدراتاسیون ( جذب آب ) دارد مصرف زیاد آن بسیار خطرناک است . قرص های اکس می توانند به رنگ سفید باشند اما معمولا" سیمبول هایی مثل چهره های خندان و یا ستاره روی اونا حک شده است . قرص هایی که بر روی آن ها آرم شبدر و میتسوبیشی حک شده به علت وجود مقادیر بالای DXM در آن بسیار خطرناک هستند . یکی از راه های شناخت این قرص رنگ آن می باشد . اکس خالص به رنگ سفید است . البته چون این روزها اکثر قرص ها رنگ می شوند تشخیص آن به این روش غیر ممکن است . پودر MDMA به صورت سفید و کریستالی دیده می شود . کیت هایی وجود دارند که قدرت اکس را از درجه ی یک تا سه مشخص می کنند .
علائم اکس حدود 20 تا 90 بعد از مصرف ظاهر می شوند و تا حدود 3 تا 6 ساعت در حد ماکزیمم باقی مانده و سپس تا 24 ساعت علائم ظاهری آن از بین می رود . این نشانه ها شامل نبض زدن ، ضربان بالای قلب ، دهان خشک ، مردمک گشاد شده ، تنش عضلانی ( در چهره و بدن ) ، گرفتگی عضلانی ، تلاطم معده و همچنین گرم و مرطوب شدن بدن می باشد .
فرد نسبت به همه ی اجسام اطرافش با محبت می شود . خنده ، حالت غیر قابل کنترل پیدا می کند و فرد بیش از اندازه حرف می زند . موسیقی بهتر شنیده شده و نورها درخشنده هستند . چشم ها به خارش افتاده و پف می کنند ، در این حالت دید شخص تار می شود . فشرده شدن مشت و دهان هم یک واکنش معمولی است . بدن معمولا" مقادیر زیادی هورمون ضد ادراری ( ADH ) ترشح می کند که باعث احتباس آب و کاهش حجم ادرار می شود . دوز بالای ( اوردوز ) اکس می تواند منجر به استفراغ ، سر گیجه ، سر درد و گرفتگی وحشتناک بشود . حتی یک قرص هم می تواند منجر به اوردوز بشود . این ها البته به فرد و غلظت قرص بستگی دارد . تمام این درد ها مربوط به فشار زیادی است که اکس روی قلب ، کلیه و ریه ها می آورد . مصرف کننده احساس خستگی ، افسردگی و قدری گیجی و منگی می کند . فرد دچار فراموشی می شود . اشتها زیاد می شود . ممکن است مصرف کنندگان حرفه ای احساس سرماخوردگی و آنفلونزا داشته باشند . این مشکلات نسبتا" شایع هستند و به نظر می رسد که ناشی از آمفتامینی باشند که با قرص مخلوط شده است .
خطر آب از دست دادن ( دهیدریشن ) و گرمای بیش از حد ( اوور هیتینگ ) در هر بار مصرف اکس وجود دارد . اکس معمولا" در پارتی هایی مصرف می شوند که شرکت کنندگان تمام شب را می رقصند . علاوه بر خاصیت دهیدریشن قرص رقص هم مزید بر علت شده و بدن مایعات بیشتری را از دست می دهد . بیشتر مرگ های ناشی از مصرف اکس به همین علت و همچنین به علت حملات گرما است . با بالا رفتن بیش از حد دمای بدن ممکن است لخته های کوچکی در جریان خون ظاهر شوند که می توانند باعث خون ریزی مغزی بشوند . مصرف الکل و قرص ها همراه با هم بسیار خطرناک است ، زیرا خود الکل هم خاصیت دهیدریشن دارد . البته به این نکته هم باید توجه داشت که مصرف بیش از حد مایعات نیز می تواند باعث ورم مغزی شود که بسیار خطرناک است . خوردن اسنک های شور هم توصیه شده است . در ضمن فرد باید بین رقص فاصله بیندازد تا قلب کمی استراحت کند . برای ریکاوری ( بازگشت به حالت نرمال ) پس از مصرف اکس مقادیر زیادی ویتامین C و کلسیم لازم است و از آن جایی که فرد انرژی زیادی را از دست داده است بهتر است که فرد غذا خورده و سعی کند بخوابد .
اکستاسی از داروهایی است که در دهه ی گذشته بسیار مورد اقبال قرار گرفته است . دارویی با درجه ریسک بالا ، اما به این صورت که رسانه ها تبلیغ می کنند باعث مرگ قطعی نیست ، در حقیقت بستگی به این دارد که فرد چه عملی انجام می دهد . اما این را نیز باید به خاطر داشت که اکستاسی یک داروی کلاس A محسوب می شود ، یعنی جزء خطرناک ترین داروهاست و صدمات غیر قابل جبرانی به مغز وارد می کند .
-
در بسیاری از منابع عوارض پس از مصرف اکستاسی را به طور خلاصه این گونه بیان کرده اند :
اثرات مثبت :
1- افزایش شدید احساس خوب بودن در فرد
2- افزایش انرژی در فرد
3- احساس تمایل برای ارتباط با دیگران و احساس تعلق و نزدیکی به دیگران
4- احساس عشق و سرخوشی
5- دست و دلبازی
6- افزایش هوشیاری و درک موسیقی
7- افزایش حس های بویایی و چشایی
8- احساس تجربیات و حالات روحی جدید در زندگی
9- احساس روشنایی
10- تمایل برای آغوش گرفتن و بوسیدن دیگران
11- به علت افزایش انرژی در افراد ، مصرف کنندگان ، تمایل برای فعالیت شدید و رقص های طولانی دارند .
اثرات منفی :
1- کاهش اشتها
2- تغییرات بینایی
3- گشاد شدن مردمک ها (میدریاز) افراد مصرف کننده در محلهای مصرف مثل پارتیها با وجود کم بودن نور مجبور به استفاده از عینک های آفتابی در شب هستند که علت آن تحریکپذیری با نور است.
4- حرکات غیرطبیعی چشم (نیستاگموس)
5- توهم بینایی (هالوسیناسیون)
6- افزایش ضربان قلب و فشار خون (تاکیکاردی و هیپرتانسیون)
7- تغییر در نظم حفظ دمای بدن
8- فک زدن های طولانی (افراد مصرف کننده برای جلوگیری از حالت قفل شدن فک مجبور به مصرف آدامس هستند ، تا ساعت ها پس از مصرف این حالت فک زدن های غیر طبیعی موجود است) .
9- لرزیدن ، عصبی شدن ، عدم تمایل برای استراحت
10- تمایل شدید برای مصرف مجدد این ماده پس از افت تاثیر اولیه
اثرات منفی شدید :
1- اثرات شدید احساسی ، اختلال خواب ، کابوس های شبانه ، حملات ناگهانی اضطراب (Panic Attack) ، دیوانگی (Psychosis) ، انقباض شدید فک و پارگی زبان در اثر فک زدن های طولانی (Trisma){در صورت بروز این حالت باید از آمپول دیازپام و یا قرصهای خوراکی آن استفاده کرد . }
2- عدم تمرکز ، فراموشی ، اختلال در یادگیری (Confusion)
3- افزایش دمای بدن و کاهش آب بدن (در پارتیهایی که این دارو مصرف میشود افراد مجبور به مصرف آب فراوان و مکرر هستند و این مساله خطرات خاص خود را به دنبال دارد) .
4- اختلال در مکانیسم نعوظ و نرسیدن به اوج لذت جنسی ( ارگاسم )
5- تهوع و استفراغ
6- کاهش سدیم خون در اثر مصرف زیاد مایعات (هیپوناترمی)
7- سردرد ، سرگیجه و تشنج
8- آنمی آپلاستیک (سرکوب شدید خونسازی مغز استخوان)
9- افت شدید خلق در روزهای پس از مصرف
10- خستگی و افسردگی شدید تا یک هفته پس از مصرف
11- احتمال اعتیاد جسمی کم است ولی احتمال اعتیاد روانی بسیار زیاد است .
12- احتمال سمیت کبدی
13- صدمه به اعصاب مغزی
14- بزرگ شدن پستان در آقایان ( ژنیکوماستی )
15- احتباس ادراری ( Retension )
16- تخریب عضلات مخطط ( رابدومیولیز ) که در نتیجه ی افزایش دمای بدن رخ می دهد و می تواند به علت رسوب مواد حاصل از این تخریب در کلیه باعث آسیب به این ارگان شود .
17- میزان بروز مرگ در اثر مصرف اکستاسی 2 در 100000 مصرف کننده است .
18- دختران جوان بعلت اثرات هورمونهای جنسی زنانه ، در صورت مصرف اکستاسی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افت سدیم خون و به دنبال آن تشنج هستند . (میزان بروز SIADH در ارتباط با استروژن خون افزایش مییابد) .
-
اثر اکستاسی بر مغز
اکثر دانش مندان عقیده دارند که مصرف طولانی مدت اکستاسی باعث آسیب مغزی و از دست دادن حافظه می شود . ثابت شده است که MDMA به نورون های سروتونرژیک در مغز آسیب می رساند . این نورون ها سروتونین ترشح می کنند . از سروتونین به عنوان افیون داخلی و طبیعی بدن نام می برند . این ماده بعد از ترشح باعث احساس شادی در فرد می شود ( به عنوان مثال ورزش باعث افزایش میزان این ماده در بدن می شود . به همین دلیل هم است که خیلی از ورزش کاران حرفه ای که ناگهان ورزش را قطع می کنند ، معتاد می شوند . در حقیقت به جای افیون داخلی بدن که سطح آن کم شده است آن را با یک افیون خارجی مثل هروئین جایگزین می کنند) . بعد از این مرحله شادمانی ، سلول ها مواد دیگری ترشح می کنند که سطح سروتونین را پایین می آورد و فرد دوباره به حالت نرمال بر می گردد . اکس این سلول ها را بلوک کرده و باعث می شود سروتونین برای مدت بیشتری باقی بماند فرد برای زمان بیشتری احساس شادمانی و بی غمی بکند . مصرف طولانی مدت اکس چرخه ی تولید و متابولیسم سروتونین را مختل کرده و در نتیجه میزان سروتونین مغزی کاهش پیدا می کند . این امر باعث افسردگی و اضطراب شده و فرد دچار نوعی افسردگی پیوسته می شود . اگر فرد معتاد نتواند به مدت یک هفته بدون اکس زندگی کند و تنها با مصرف قرص احساس شادی بکند ، نشان دهنده ی این است که سطح سروتونین مغزی کاهش پیدا کرده است . این وضعیت خطرناک بوده و فرد با مراجعه به پزشک باید تحت درمان قرار داده شود .
به طور خلاصه می توان فرضیه ی تأثیر MDMA ( اکستاسی ) بر مغز را به صورت زیر نشان داد :
1- افزایش آزاد سازی سروتونین در سیناپس های مغزی
2- بلوک باز جذب سروتونین
3- افت میزان سروتونین مغز
4- اثرات غیر مستقیم بر میزان دوپامین مغز
تحقیقات دانشگاه جان هاپکینز ( از معتبر ترین دانشگاه های علوم پزشکی جهان ) نشان داده است که اثرات منفی اکس روی حافظه تا دو هفته پس از مصرف آشکار می شوند . همچنین این تحقیقات نشان داده است که حافظه ی فردی که از MDMA استفاده می کند نسبت به فرد نرمال ضعیف تر است . دانش مندان حدس می زنند که اکس به سلول های سروتونرژیک آسیب های غیر قابل بازگشت می زند . نتایج MRI ( تصویر برداری هماهنگ مغناطیسی ) از مغز افرادی که بیش از 200 قرص اکس را در مدت 5 سال مصرف کرده بودند نشان داد که آسیب های عمده ای به مغز این بیماران وارد شده و هر چه مصرف اکس بیشتر ، آسیب هم بیشتر است . همچنین اوتوپسی ( نمونه برداری از بافت مرده ) هایی که از مغز این بیماران انجام شده است نشان می دهد که سطح سروتونین 60 تا 80 درصد نسبت به افراد عادی کاهش پیدا کرده است .
-
نتایج آخرین تحقیقات بر روی انسان
در یک بررسی انجام شدهبا کمک اسکن ( PET (Positron Emission Tomography که روی 2 گروه 14 نفریاز مصرف کنندگان اکستاسی (حداقل 3 هفته مصرف) که هیچ داروی روانگرداندیگری مصرف نکردهاند و 15 نفر که هیچ دارویی مصرف نمیکنند نشان داده شدکه میزان سروتونین در مغز به شدت کاهش یافته است و سلولهای عصبی حاویسروتونین آسیب دیدهاند . لازم به ذکر است که افراد مورد مطالعه از لحاظسن و تعداد زن و مرد مشابه بودهاند .
نتیجه ی یک تحقیق بر روی مغز میمون ها
در مقاله ای که در مجله نوروساینس در 15 ژوئن 1999 به چاپ رسید ، نتایج یک تحقیق بر روی میمون ها به چاپ رسید . در بررسی این میمون ها که برای مدت 4 روز و روزی 2 بار قرص Ecstasy محلول در مایعی را مصرف کرده بودند و میمون هایی که فقط همین مایع را استفاده کرده بودند و پس از 7 سال کالبد شکافی شده بودند مشاهده شد که تغییراتی در سلولهای سروتونینی مغز ایجاد شده است که در لوب فرونتال و نواحی مربوط به فکر کردن ، ناحیه هیپوکامپ و نقاط عمقی مغز مربوط به حافظه بوده است . پس مشاهده میشود که مصرف اکستاسی در دراز مدت باعث ایجاد اختلال در قوه تفکر و حافظه و قابلیت یادگیری در فرد میشود . در تحقیقی دیگر مشاهده شد که پس از مصرف دارو ، میزان سروتونین در مغز به میزان بیست تا شصت درصد کاهش مییابد و مشاهده شد که اثرات مخرب مغزی غیرقابل بازگشت است و تغییراتی در نورون های دوپامینرژیک مشاهده شد .
موارد منع مصرف
با توجه به اثرات اکستاسی در افزایش فشار خون و تعداد نبض و با توجه به اینکه گروهی از مردم پاسخ و واکنش بیشتری نسبت به این ماده نشان میدهند افراد با سابقه فشار خون بالا، مشکلات قلبی (اختلالات ضربان قلب و…) یا افراد با سابقه سکته قلبی نباید از این ماده استفاده کنند . افراد با سابقه مشکل کبدی و کلیوی نیز منع مصرف قطعی دارند .
کسانی که از داروهای ضد افسردگی مثل فنلزین ، ترانیل سیپرومین و ضد افسردگیهایی مثل پروزاک و زولوفت (Zoloft) هم استفاده میکنند به هیچوجه نباید از اکستاسی استفاده کننده موارد مرگ ناشی از مصرف همزمان این داروها با اکستاسی گزارش شده است .
علائم مسمومیت با اکستاسی ( مربوط به بالا رفتن بیش از حد غلظت دارو در خون ) به شکل افزایش شدید ضربان قلب ، فشارخون ، خستگی ، گرفتگی عضلانی یا حملات حاد ترس (Panic Attack) میباشد . در صورت بروز علائم فوق شخص باید فعالیت را کنار گذاشته ، بنشیند و مایعات (آب و آب میوه) به میزان کافی مصرف کند . در صورت بروز علائم مثل تشنج ، کاهش سطح هوشیاری و … هرچه سریع تر به مراکز درمانی مراجعه شود . در صورت مصرف همزمان قرصهای اکستاسی با الکل عوارض ناشی از دهیدراتاسیون و کاهش آب بدن تشدید میشود و در عین حال عوارض اکستاسی بر خلق کاهش مییابد .
بررسی آماری یک تحقیق
با تحقیقی که بر روی 230 جوان و نوجوان دختر و پسر انجام شد به طور خلاصه نتایج زیر به دست آمد :
نزدیک به 56 درصد جوانان علاقه دارند که همراه با دوستانشان در میهمانی های شبانه شرکت کنند .
همچنین 6/43 از این عده ، بیش از یک بار در میهمانی های مختلط به همراه دوستانشان شرکت کرده اند .
یافته های این تحقیق نشان می دهد ، 88 درصد از افرادی که حضور در پارتی های مختلط را تجربه کرده اند ، بدون اطلاع خانواده هایشان در چنین جشن هایی شرکت کرده اند .
31 درصد از جوانان پاسخ داده اند که از ترس خانواده هایشان در چنین جشن هایی شرکت نمی کنند .
این یافته ها همچنین بیان گر آن است که 12 درصد جوانان اصلا" تمایلی به حضور در مهمانی های مختلط ندارند .
با این حال به نظر می رسد که صرف نظر از یافته های پژوهش گران ، آمارهای تکان دهنده از حضور جوانان در مهمانی های مختلط تا حدود نسبتا" زیادی نگران کننده به نظر می رسد .
-
اعتیاد به اکستاسی
اکستاسی اعتیاد جسمانی ایجاد نمیکند . دکتر آذردخت مفیدی توضیح میدهد : «اعتیاد به دو شکل جسمانی و روانی مطرح میشود . مصرف این دارو اعتیاد جسمانی ایجاد نمیکند ، ولی وابستگی روانی فرد را به دنبال خواهد داشت . اکستاسی باعث پاداش به منِ (ego) فرد میشود . بنابراین روان را بهواسطة افزایش احساس رضایت از خود و احساس امنیت تقویت میکند . »
گروهی از افراد بهطور ژنتیکی دارای استعداد گرایش به اکستاسی هستند . این افراد کسانی هستند که مراکز پاداش در مغز آنها ضعیف عمل میکند . در نتیجة این نقصان ، آنان نیاز به یک عامل خارجی دارند تا احساس رضایت مندی را ایجاد کند . چنین شرایطی منجر به اعتیاد فرد به یک محرک کاذب میشود .
دکتر فربد فدایی میگوید : « هرچند که این دارو اعتیاد جسمانی ایجاد نمیکند ، یکبار مصرف آن تا 80 درصد احتمال استفادة مجدد را افزایش میدهد . »
دلایل مصرف اکستاسی
1- بسیاری از جوانان تحت تاثیر سخنان دوستان خود ، در مورد ایجاد احساسات هیجانانگیز کاذب و از بین رفتن مهارهای اخلاقی ، از این ماده استفاده میکنند .
2- مشکلات خارج از توان فرد ، مشوقی نیرومند برای مصرف چنین موادی است . بعضی افراد برای رهایی از آلام ناشی از صدمات روحی یا مشکلات جسمی به این داروها پناه میآورند ،که بعدها به عوارض بدتری مبتلا می شوند .
3- فرار از افسردگی ، رسیدن به آرامش ، داشتن لحظاتی شادتر و ایجاد تنوع در روند یکنواخت و مایوس کننده زندگی از دیگر دلایل روی آوردن جوانان به این قبیل مواد است .
توجه کنید : علت مصرف این داروها هر چه باشد ، راهحل موقتی برای فرار از مشکلات است و پس از محو آثار مصرف آنها ، مشکلات و احساسات ناخواسته ، به شکلی شدیدتر و سختتر از حالت اولیه ، درک میشوند و به مرور فرد به مقدار بیشتری از این داروها برای تحمل مشکلات جدید خود ، نیاز خواهد داشت و میزان مصرف دارو را افزایش می دهد .
یکی دیگر از علل افزایش مصرف این دارو تبلیغات غلط در مورد آن است . مبلغان و فروشندگان این دارو میگویند که : آثار مضر این دارو از آثار الکل و تنباکو بیشتر نیست ، این قرصها بیخطر بوده ، فرد را آرام و با نشاط کرده و درک شخص را بالا میبرد . آنها برای فروش و توزیع این مواد ، از این توجیهها استفاده میکنند .
افزایش انواع اکستاسی در ایران
استفاده از اکستاسی در ایران به خصوص از یکسال گذشته تا امروز در میهمانی های شبانه رو به افزایش گذاشته است و متاسفانه جوانان تحصیل کرده و مرفه از مصرف کنندگان اصلی به شمار می آیند . در تمام کشورهای سازمان ملل از جمله ایران ، مصرف مواد روان گردان جرم است و هر چند که در قانون مبارزه با مواد مخدر ایران ، نامی از اکستاسی نیست ، اما مصرف آن غیر قانونی است و دست قانون گذار و مسئولین برای برخورد باز است . قرص اکس و کپسول های آن وارد بازار ایران شده است و جوانان بیشتر این قرص را با عنوان قرص شادی ، قرص فراری و ... می شناسند . افزایش انواع این قرص در ایران باعث شده است تا این قرص در بازار به قیمت 750 تومان نیز عرضه گردد که در این جا متوجه می شویم که این قرص به صورت دست ساز در تهران تهیه می شود که مخلوطی از اکس و مواد دیگر است . هنوز معلوم نیست سازندگان چه موادی را اضافه می کنند و همین خطر را افزایش میدهد . از گروه سنی 18 تا 40 سال نمونه هایی مشاهده شده است ؛ جوانان بیشتر از طریق دوستان ، گردانندگان میهمانی شبانه ، توزیع کنندگان خیابانی و خویشاوندان این قرص ها را به دست می آورند . کارشناسان در خصوص مناطقی که مصرف کننده ی بیش تری دارند می گویند ؛ مناطق بالای شهر مثل اقدسیه ، نیاوران ، قیطریه ، شهرک غرب ، سعادت آباد ، زعفرانیه و ... مصرف کنندگان بیش تری دارند . زیرا پارتی های بیشتری در این مناطق برگزار می شود ، در ویلاهای خصوصی شمال و شمشک هم می توان با مصرف کنندگان این قرص ها روبه رو شد . در استان های گیلان ، مازندران ، هرمزگان ، فارس و کیش نیز وجود دارد و توزیع این قرص گزارش شده است . کارشناسان بر این عقیده اند که استفاده کنندگان این قرص در واقع چند مصرفی هستند و می افزایند که وابستگی جسمی اکستاسی کم است و اعتیاد آور نیست اما وابستگی روانی آن خیلی بالاست . فرد معمولا" بعد از تاثیرات حاد 3 تا 6 ساعته اکس ، حالت عادی خود را باز می یابد و در بعضی موارد از این که تعادل روانی خود را از دست داده بوده و دست به کارهایی زده بوده که در شرایط عادی هیچ وقت آن ها را انجام نمی داده ، دچار افسردگی می شود . خطر جدی و عمده قرص اکس این است که باعث اختلال و نوعی توهم در بینایی ، شنوایی و دیگر حواس گردیده ، سبب می شود که فرد بدون اینکه متوجه جوانب کار خود شود ، دست به کارهای خطرناکی بزند ، مثلا پنجره را باز کرده و به پایین بپرد و یا اینکه در ماشین متحرک با سرعت زیاد ، در ماشین را باز کرده و بیرون می پرد ، که نتیجه ی همه این کارها هم مرگ های دلخراش است .