شایع ترین آسیب های عضلانی در ورزش
هر نوع فعالیت بدنی، حتی پیاده روی نیز اگر درست انجام نشود، در طولانی مدت به ماهیچه ها و مفاصل آسیب می رساند.
از سوی دیگر احتمال بروز آسیب در ماهیچه ها و تاندون ها و حتی در موارد نادر، شکستگی استخوان نیز در ورزشکاران بیش از مردم عادی است. پس، چه بهتر که هنگام ورزش، احتیاط های لازم را به عمل آورید تا احتمال بروز آسیب های جسمی به حداقل برسد.
ساختار بدن هر انسانی متفاوت از دیگری است و در برخی ساختارها، نقاط ضعیفی وجود دارد که می تواند احتمال آسیب های ورزشی را افزایش دهد؛ به عنوان مثال آسیب دیدگی اعضای پایینی می تواند به دلیل داشتن کف پای صاف ، بلندی یا کوتاهی قد در مقایسه با قد طبیعی و زانوهای پرانتزی باشد، اما دلیل اصلی این آسیب ها، بد آماده کردن بدن خود برای ورزش است.
برای انجام تمامی فعالیت های ورزشی ابتدا باید بدن خود را گرم کنید تا ماهیچه ها نرم شوند. حرکات کششی، عملکرد ماهیچه ها را بهبود می بخشد و بهترین حرکت برای پایان ورزش و آرام کردن بدن است.
وقتی ورزش را آغاز می کنید، نباید اعتماد بیش از حد به خود داشته باشید و با حرکات سنگین شروع کنید. لازم نیست همان ابتدا رکوردها را بشکنید. ورزش باید به تدریج و با بالا رفتن استقامت بدنی سنگین شود. وقتی روزه اید، ورزش نکنید.
در طول ورزش باید مرتبا آب بنوشید. آب رسانی به بدن، به جریان خون درون فیبرهای ماهیچه ای کمک می کند.
نکته مهم تر اینکه همیشه از وسایل و تجهیزات مناسب بهره ببرید، مثلا کفش مناسب ورزشی بپوشید و قبل از آغاز هر ورزشی به دوره آموزشی آن بروید تا حرکات صحیح به شما آموزش داده شود. فکر نکنید ذاتا تنیس باز یا فوتبالیست به دنیا آمده اید.
در اینجا قصد داریم شما را با برخی آسیب های عضلانی ناشی از ورزش آشنا کنیم.
● کوفتگی
کوفتگی در پی انجام حرکات ماهیچه ای طولانی و شدید روی ماهیچه ای که به خوبی آماده نشده، یا آب رسانی به آن کم بوده پیش می آید.
کوفتگی ماهیچه پس از ترشح بیش از حد اسیدلاکتیک در آن است. معمولا درد ناشی از کوفتگی پس از اتمام ورزش حس می شود و به شکلی نوعی هشدار است.
چند روز استراحت، یک حمام گرم، ماساژ و حرکات کششی آرام سبب رفع کوفتگی خواهد شد.
● گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات گاهی در حین ورزش یا پس از آن عارض می شود. دلیل این آسیب نیز آماده نبودن و گرم نشدن کافی ماهیچه قبل از آغاز ورزش یا استفاده ی بیش از حد از آن است.
گرفتگی عضلات در اکثر موارد نشانه خستگی مفرط است.
گرم کردن ماهیچه و استراحت چند روزه، ماساژ و انجام حرکات کششی پس از ساکت شدن درد می تواند از جمله درمان های اساسی باشد.
● درد عضلات بعد از ورزش
▪ کبودی
کبودی پس از شوک مستقیم بر ماهیچه منقبض شده به وجود می آید. درد و ورم از جمله عوارض کبودی است. در حقیقت پارگی رگ های خونی سبب پخش مقداری خون در زیر پوست می شود. بر حسب میزان کبودی، دوران بهبودی از چند روز تا چند هفته متغیر است.
وقتی نقطه ای از بدن کبود می شود، نباید به هیچ عنوان آن را کشید، یا ماساژ داد، یا گرم کرد.
بهترین راه حل برای برطرف کردن کبودی، گذاشتن یخ روی محل و استراحت دو تا سه روزه است. در موارد شدیدتر باید به پزشک مراجعه کرد.
▪ کشیدگی عضلات
این آسیب به زمانی گفته می شود که ماهیچه بیش از حد کشیده شود و در نتیجه دچار التهاب گردد. بر خلاف کوفتگی، درد ناشی از کشیدگی عضلات در حین تمرین شروع می شود. یخ و استراحت کامل برای چند روز، درمان کشیدگی عضله است.
▪ پارگی ماهیچه
وقتی ماهیچه بیش از حد توان کشیده شود، ممکن است برخی از فیبرهای آن پاره شده و فرد دچار پارگی ماهیچه شود. بهتر است در این شرایط به پزشک مراجعه کنید.
● چگونه آسیب ورزشی را درمان کنیم؟
درمان آسیب های ورزشی در سه کلمه «استراحت»، «یخ» و «کمپرس» خلاصه می شود.
۱) استراحت به شما کمک می کند دچار آسیب جدید و خون ریزی نشوید.
۲) یخ سبب فروکش کردن التهاب می شود و درد را ساکت می کند.
۳) کمپرس هم مانع از کبودی می شود.
یخ تنها می تواند برای ۱۰ دقیقه رگ های خونی را سفت کند، اما بعد از این مدت، محل آسیب دیده ورم می کند. بهتر است ابتدا برای ۱۰ دقیقه یخ را روی محل بگذارید. بعد ۱۰ دقیقه به آن استراحت دهید و بعد مجددا برای یک تا دو ساعت این کار را تکرار کنید.
۷ حرکت ورزشی برای ۳ ماهه اول بارداری
بعضی از خانم ها خیال می کنند بارداری مساوی است با استراحت مطلق و ۹ ماه خوردن و خوابیدن؛ در صورتی که اصلا این طور نیست...
یک خانم باردار اگر بخواهد سلامت خودش و جنینش را حفظ کند و بعد از ۹ ماه یک نوزاد سالم را در شرایطی طبیعی به دنیا بیاورد، باید حتما از ماه اول تا آخر بارداری اش ورزش کند؛ البته گاهی کمتر و گاهی بیشتر، مگر اینکه از نظر طبی، منعی برای این کار وجود داشته باشد. البته حرکت های ورزشی در ۳ ماهه اول، دوم و سوم بارداری با هم متفاوتند و انجام حرکت هایی که برای ماه های اول بارداری به افراد توصیه می شود، ممکن است در ماه های آخر برای جنین خطراتی را به همراه داشته باشد. پس اگر در ۳ ماهه اول بارداری هستید، این حرکت های ورزشی را خوب به خاطر بسپارید و آنها را با دقت انجام دهید.
▪ حرکت اول
کف دست ها و یک زانوی خود را روی تشک قرار دهید؛ به طوری که کمرتان کاملا صاف باشد. پای دیگرتان را به صورت مایل روی تشک بگذارید؛ به صورتی که پنجه پایتان روی تشک قرار بگیرد. حالا پنجه پایتان را از روی تشک بالا ببرید؛طوری که پا و کمرتان در یک راستا قرار داشته باشند. ۵ ثانیه در این حالت بمانید و حرکت را با پای دیگرتان تکرار کنید. این حرکت را با روزی ۵ بار شروع کنید و کم کم به ۲۰ بار در روز برسانید.
▪ حرکت دوم
به پهلوی چپ دراز بکشید. آرنج و کف دست چپتان را روی تشک بگذارید و پای چپ خود را کاملا صاف روی تشک قرار دهید. حالا کف دست راستتان را هم روی تشک بگذارید و کف پای راست خود را جلوی ران پای چپتان روی تشک قرار دهید. ۸ تا ۱۰ ثانیه در این حالت بمانید و بعد به پهلوی راستتان دراز بکشید و همین کارها را تکرار کنید. این حرکت را هم از روزی ۵ بار شروع کنید و کم کم به ۲۰ بار در روز برسانید.
▪ حرکت سوم
به پهلوی چپ دراز بکشید و کف دست چپتان را زیر سر خود قرار دهید. کف دست راستتان را روی تشک و درست مقابل شکمتان بگذارید. زانوی چپتان را به عقب خم کنید و پای راست خود را به صورت کاملا صاف و کشیده روی پای چپ بگذارید. حالا کمی پای راستتان را بالا بیاورید و ۵ ثانیه در همین حالت بمانید. حرکت را با پای مقابل تان هم تکرار کنید و ۵ تا ۱۰ بار در روز این کار را انجام دهید.
▪ حرکت چهارم
سرپا بایستید و پاهایتان را به عرض شانه هایتان از هم باز کنید. انگشت های هر دو دست خود را در هم قفل کنید و کف دست هایتان را کاملا به هم بچسبانید. حالا دست های در هم گره خورده تان را مقابل قفسه سینه خود قرار دهید و تا جایی که زور دارید، آنها را به هم فشار دهید. تا ۵ بشمارید و ۲ ثانیه استراحت کرده و دوباره حرکت را تکرار کنید. شما می توانید ۱۰ بار در روز این کار را انجام دهید و به مرور به ۲۰ بار هم برسانید.
▪ حرکت پنجم
این حرکت شامل ۳ بخش مختلف است که هر ۳ به صورت نشسته انجام می شوند. برای انجام دادن بخش اول این حرکت باید بنشینید و کف پاهایتان را به هم بچسبانید. حالا دست هایتان را به صورت کاملا صاف و مستقیم نگه دارید؛ به طوری که پشت دست هایتان رو به بالا باشد. ۵ ثانیه در این حالت بمانید و بعد بخش دوم را شروع کنید. برای انجام دادن بخش دوم این حرکت کافی است در همین حالتی که هستید کمی کمرتان را به سمت عقب متمایل کنید و ۵ ثانیه هم در این حالت باقی بمانید. حالا پس از ۲ ثانیه استراحت می توانید بخش سوم را شروع کنید. برای این کار باید در همان حالت نشسته، کف پاهایتان را به هم بچسبانید و کف هر دست خود را روی شانه مقابل تان قرار دهید و سرتان را کمی به جلو خم کنید. ۵ ثانیه هم در این حالت بمانید و حرکت را از ۵ بار در روز شروع کنید و به ۲۰ بار برسانید. راستی، حواستان باشد که این حرکت را به هیچ وجه در ۳ ماهه سوم بارداری تان انجام ندهید!
▪ حرکت ششم
سرپا بایستید و پاهایتان را کمی بیشتر از عرض شانه هایتان باز کنید و دست های خود را در راستای بدن و در کنار پهلوهایتان قرار دهید. حالا خیلی آهسته زانوهایتان را خم کنید و حالت نیمه نشسته به خود بگیرید. ۸ ثانیه در این حالت بمانید و پس از ۲ ثانیه استراحت، دوباره حرکت را تکرار کنید. این حرکت هم باید از روزی ۵ بار شروع شود و به روزی ۲۰ مرتبه برسد.
▪ حرکت هفتم
به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید و کف هر ۲ پایتان را روی تشک قرار دهید. حالا دست هایتان را به صورت کاملا کشیده، موازی ران پایتان بالا بگیرید و شانه هایتان را از تشک جدا کنید. سعی کنید که ۵ ثانیه در این حالت بمانید و نفس عمیق هم بکشید. روزی ۱۰ بار این حرکت را انجام دهید. انجام دادن این حرکت ورزشی هم مانند حرکت پنجم، بعد از ۳ ماهه اول بارداری به هیچ وجه توصیه نمی شود.