سرطان پستان بلاى جان زنان
اشاره
سرطان پستان بلاى جان زنان
دكتر شيرين فرجى گودرزى
سرطان پستان پس از سرطان ريه جزء شايع ترين و كشنده ترين سرطان در خانم ها به شمار مى رود و مهمتر از آن اينكه مهمترين علت مرگ خانم هاى ميانسال در جوامع پيشرفته به شمار مى رود. اين نكته اهميت بسيار زيادى دارد كه اين سرطان را در مراحل ابتدايى يعنى پيش از آنكه به مرحله اى برسد كه ديگر نشود برايش كارى كرد تشخيص دهيم. متاسفانه سرطان پستان از آن دسته سرطان هايى است كه نه تنها پستان ها را درگير مى كند بلكه به اندام هاى ديگرى همچون ريه ها، كبد و استخوان هم سرايت مى كند. از اين رو مدت كوتاهى پس از ابتلاى خانم به سرطان پستان مرگ وى حتمى است اما اگر يك خانم از آگاهى كافى در مورد اين سرطان برخوردار باشد كه بتواند در مراحل اوليه سرطان پستان را تشخيص دهد در اصل خودش مرگ را از خود دور كرده و جان خود را نجات داده است.
•شايد سرطان پستان داشته باشيد
يكى از مهمترين علامت هاى سرطان پستان پيدا شدن يك توده در پستان ها است كه معمولاً خود خانم آن را احساس مى كند. علاوه بر آن تغيير رنگ و ظاهر قسمتى از پوست پستان هم ممكن است نشانگر وجود سرطان پستان باشد. در برخى مواقع خانم ترشحاتى را از پستان ها مى بيند كه معمولاً هم به آنها توجه نمى كند غافل از اينكه سرطانى هولناك در جانش در حال شكل گيرى است كه بايد هر چه سريع تر براى درمانش فكرى كرد. از اين رو توصيه مى شود هرگونه علامتى كه در خانم ها نشان دهنده تغيير وضعيت ظاهرى پستان ها است بايد شديداً جدى گرفته شود و سريعاً به يك متخصص جراحى يا زنان و زايمان مراجعه شود تا احتمال ابتلا به سرطان پستان بررسى شود.
•شما در معرض خطريد
هميشه عواملى هستند كه احتمال بروز بيمارى را در فردى افزايش مى دهند كه اگر اين عوامل كنترل شوند طبيعتاً احتمال ابتلا به آن بيمارى هم كاهش مى يابد. در مورد سرطان پستان هم اين قاعده صدق مى كند. به طور كلى عواملى كه احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزايش مى دهند به قرار زيرند:
•سابقه فاميلى
در خانم هايى كه داراى يك سابقه خانوادگى و فاميلى مثبت از سرطان پستان هستند احتمال بروز اين سرطان به مراتب بيشتر است. پس اگر خواهر، مادر يا دخترتان مبتلا به سرطان پستان شده اند بهتر است بدانيد شما هم در خطر ابتلا به سرطان پستان هستيد و باز هم بهتر است بدانيد كه اين خطر بسيار جدى است و نبايد كوچكترين زمانى را از دست بدهيد.
•بالا رفتن سن
اساساً هر چه سن يك خانم بالاتر رود احتمال ابتلاى وى به سرطان پستان هم افزايش مى يابد. تحقيقات وسيع نشان داده اند كه از هر ۲۰ تا ۲۵ خانمى كه بين سنين ۴۰ تا ۷۹ سالگى هستند يك نفر آنها به سرطان پستان مبتلا مى شود كه اين در نوع خود رقم بسيار بالايى به شمار مى رود از اين رو خانم هايى كه پا به سن يائسگى گذاشته اند خيلى حواسشان جمع باشد.
•دير بچه دار شدن
خانم هايى كه نخستين زايمانشان پس از سن ۳۰ سالگى بوده است بيشتر در معرض سرطان پستان قرار دارند، پاره اى از تحقيقات نشان داده است ريسك ابتلا به سرطان پستان در اين دسته از خانم ها حدود ۲ برابر بيشتر از سايرين است كه اين رقم وقتى در كنار ساير علت ها قرار مى گيرد خطر بسيار بزرگى محسوب مى شود. از اين رو توصيه مى شود خانم ها طورى برنامه ريزى كنند كه بچه اولشان در سنين پايين تر از ۳۰ سالگى به دنيا بيايد.
•عادات غذايى
باز هم مثل همه بيمارى هاى ديگر ردپاى رژيم غذايى اينجا هم به چشم مى خورد. چاقى و مصرف زياد غذاهاى پرچربى خطر ابتلا به سرطان پستان را به ميزان زيادى افزايش مى دهد. اما در عوض رژيم هاى سرشار از سبزيجات و ميوه جات تازه كاملاً برعكس عمل مى كنند و باعث حفظ سلامتى بدن در ابتلا به انواع سرطان ها مى شوند.
•چگونه مواظبت كنيد
معاينه پستان توسط خودتان: همه خانم ها بعد از سن ۲۰ سالگى بايد به صورت ماهيانه پستان هاى خود را معاينه كنند. بهترين زمان براى اين كار ۳ روز بعد از آخرين روز قاعدگى ماهانه است. خانم هايى كه قاعده نمى شوند مثلاً به علت يائسگى مى توانند روز مشخصى را تعيين كنند كه در آن روز اين كار را انجام دهند. با لمس همه قسمت هاى پستان ها هرگونه توده زير پوستى، ترشح و تغيير رنگ و اندازه را شناسايى كنيد.
ماموگرافى: تمامى خانم هاى بالاى ۴۰ سال بايد سالانه يا حداكثر هر ۲ سال يكبار ماموگرافى شوند. ماموگرافى بعد از سن ۵۰ سالگى بايد هر سال انجام شود.
معاينه نزد پزشك متخصص: همه خانم هاى بين ۲۰ تا ۴۰ سال بايد هر ۳ سال يك بار براى معاينه كامل پستان نزد پزشك متخصص و معتمد خود مراجعه كنند. اين مورد مخصوصاً در شناسايى توده هايى كه خود خانم ها تشخيص مى دهند خيلى اهميت دارد. از اين رو توصيه مى شود هر خانمى به محض مشاهده هرگونه مورد مشكوك در پستان هايش سريعاً به يك پزشك متخصص و معتمد مراجعه كند تا مورد بررسى بيشتر قرار گيرد.
روزنامه شرق
زخم پپتيك (زخم دوازدهه، زخم معده)
اطلاعات اوليه
توضيح كلي
زخم پپتيك عبارت است از يك خوردگي كوچك در لوله گوارش. شايعترين نوع آن (زخم دوازدهه) در 30 سانتيمتر اول روده كوچك بعد از معده رخ ميدهد. زخم هايي كه در معده تشكيل ميشوند، زخم معده خوانده ميشوند. يك زخم مسري يا سرطاني نيست. زخمها ميتوانند تمامي سنين را مبتلا ميكنند. زخمهاي دوازدهه تقريباً هميشه خوشخيم هستند در حالي كه زخم معده ممكن است بدخيم باشند.
علايم شايع
دردي با مشخصات زير:
ـ احساس سوزش، سوراخ شدن يا ساييده شدن به مدت 30 دقيقه تا 3 ساعت. درد غالباً بهصورت سوزش سردل، سوء هاضمه يا گرسنگي تعبير ميشود.
ـ درد معمولاً در بالاي شكم ولي گاهي زير قفسه سينه است.
ـ در برخي افراد درد بلافاصله پس از خوردن رخ ميدهد؛ در سايرين ممكن است تا ساعتها بعد ايجاد نشود. غالباً شخص را در شب از خواب بيدار ميكند.
ـ درد ميآيد و ميرود. ممكن است دورههاي كوتاه بدون درد جايگزين هفتهها درد متناوب گردد.
ـ درد ممكن است با نوشيدن شير، غذاخوردن، استراحت يا مصرف ضد اسيدها تسكين يابد.
كاهش اشتها و وزن (در زخم دوازدهه ممكن است افزايش وزن وجود داشته باشد زيرا افراد بيشتر ميخورند تا راحتتر شوند).
استفراغ مكرر
مدفوع در خون
كمخوني
علل
تقريباً تمامي زخمها ناشي از داروهاي ضد التهاب غيراستروييدي، عفونت با باكتري هليكوباكترپيلوري يا ترشح بيش از حد اسيد هستند، به نظر نميرسد ناشي از استرس يا اضطراب باشند.
عوامل افزايشدهنده خطر
سابقه خانوادگي زخم
سيگار كشيدن
سوء مصرف الكل
استفاده از داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي (مثل آسپرين)
خستگي يا كار بيش از حد
رژيم غذايي نامناسب، وعدههاي غذايي نامنظم و نخوردن برخي وعدهها
گروه خوني O (براي زخمهاي دوازدهه)
پيشگيري
در حدامكان از عوامل خطرزا بپرهيزيد.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با تغيير شيوه زندگي و درمان طبي علاج مييابد ولي ممكن است عود كند.
عوارض احتمالي
سوراخ شدن (خوردگي زخم در طول جدار روده) همراه با عفونت يا خونريزي به داخل شكم بعد از آن.
خونريزي به داخل روده
تغيير بدخيمي در زخم
درمان
اصول كلي
آزمونهاي تشخيصي ميتوانند شامل بررسيهاي آزمايشگاهي خون و مدفوع، آندوسكوپي همراه با بيوپسي براي تشخيص هليكوباكتر پيلوري ، بررسيهاي راديوگرافيك با باريوم و گاهي بيوپسي از مخاط (براي ردكردن سرطان) باشند.
بستري كردن در بيمارستان به خاطر عوارضي چون خونريزي از زخم يا سوراخ شدگي يا انسداد شديد
مراقبت در منزل براي بيشتر بيماران با دارو، استراحت و تغيير شيوه زندگي.
توقف مصرف آسپرين يا داروهاي ضد التهاب غيراستروييدي
سيگار نكشيد.
مدفوع خود را هر روز از لحاظ خونريزي بررسي كنيد. اگر مدفوع سياه باشد، سريعاً به پزشك مراجعه كنيد.
جراحي براي برخي بيماران درصورت وجود درد ناگهاني شديد يا ساير علايمي كه به نفع سوراخ شدگي باشند.
داروها
آنتيبيوتيكها براي ريشه كردن عفونت هليكوباكتر پيلوري
ضد اسيدها براي كمك به خنثي كردن اسيد بيش از حد معده
مسدودكنندههاي 2 H يا مهاركنندههاي پمپ پروتون براي كاهش اسيد معده (ممكن است براي برخي از بيماران درمان درازمدت لازم باشد).
داروهايي براي پوشانيدن ناحيه زخم
فعاليت
به محض بهبود علايم، فعاليتهاي طبيعي خود را از سر بگيريد.
رژيم غذايي
از يك رژيم غذايي متعادل شامل 3 وعده برنامهريزي شده منظم در روز استفاده كنيد.
از كافئين و هر غذايي كه به نظر برسد علايم را بدتر كنند، پرهيز كنيد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر شما يا عضوي از خانوادهتان علايم يك زخم را داشته باشيد.
اگر استفراغي شروع شود كه خوني باشد يا نماي دانه قهوه داشته باشد.
اگر مدفوع، خوني، سياه يا قيري باشد.
اگر اسهال شروع شود كه ممكن است به خاطر ضد اسيدها باشد.
اگر عليرغم درمان، درد شديد باشد.
اگر به طور غيرطبيعي، ضعيف يا رنگ پريده باشيد.
منبع:انجمن درمانگران ایران
روزئولا اينفانتوم (اگزانتوم سوبيتوم)
روزئولا اينفانتوم (اگزانتوم سوبيتوم)
اطلاعات اوليه
توضيح كلي
روزئولا اينفانتوم (اگزانتوم سوبيتوم) يك بيماري مسري شايع دوران كودكي با مشخصات تب بالا و بثورات پوستي. اين بيماري معمولاً شيرخواران و كودكان خردسال (3-1 سال) را مبتلا ميسازد
علايم شايع
تب (اغلب تب بالا) بهمدت چند روز تا يك هفته، همراه ساير علايم خفيف
تحريكپذيري
خوابآلودگي
بثورات پوستي سطح قرمزرنگ 4-3 روز پس از بروز تب بالا همزمان با بروز بثورات پوستي، تب و ساير علايم ناپديد ميشوند.
علل
اين بيماري ناشي از ويروس هرپس نوع 6 است. دوره نهفتگي بيماري 15-5 روز است.
عوامل افزايشدهنده خطر
كودكاني كه به مهد كودك ميروند بيشتر در معرض خطر قرار دارند.
تماس با افراد ديگر در مكانهاي عمومي
پيشگيري
اجتناب از تماس با افراد بيمار در صورت امكان
عواقب موردانتظار
خودبهخود در عرض يك هفته بهبود مييابد.
عوارض احتمالي
تنشهاي ناشي از تب بالا (اين تشنجها باعث آسيب مغزي نشده و پس از فروكش تب متوقف ميشود) (نادر)
عفونت مغزي (نادر)
درمان
اصول كلي
بررسيهاي تشخيصي ممكن است شامل آزمايشهايي نظير آزمايش كامل ادرار و شمارش سلولهاي خون براي رد ساير علل تب بالا (نظير عفونت گوش مياني، مننژيت، پنوموني يا عفونت مجاري ادرار) باشد.
درمان خاصي براي روزئولا وجود ندارد. استراحت در منزل تا رفع علايم كفايت ميكند.
حمام آب ولرم يا پاشويه ممكن است براي كاهش تب 9/38 درجه سانتيگراد يا بالاتر استفاده شود.
داروها
براي ناراحتي خفيف و براي كاهش تب استفاده از داروهاي بدون نسخه نظير استامينوفن ممكن است كافي باشند. آنتيبيوتيكها كمككننده نيستند.
داروهاي ضدتشنج (اگر كودك تشنج داشته باشد) ممكن است تجويز شود.
فعاليت
تا برطرف شدن تب، كودك بايد در بستر استراحت كند.
رژيم غذايي
براي كودك بايد يك رژيم معمولي متعادل در نظر گرفته شود. كودك را تشويق نماييد تا مايعات بيشتري مصرف كند. مكملهاي ويتاميني لازم براي كودك را طبق روال عادي ادامه دهيد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
اگر كودك شما داراي علايم روزئولا باشد.
- بروز تب بالا
- سفت شدن بدن يا ساير نشانههاي شروع يك تشنج
- امتناع كودك از مصرف مايعات
- اگر گريه شديد و مداوم كودك كه با بغل كردن نيز متوقف نميشود.
- بيحالي و سفتي گردن