◄◄ تاپیک جامع تغذیه؛ بهداشت و سلامت عمومی ►►

بچه داری در ۳۰ نما یا ۳۰ توصیه خانگی به والدینی که منتظر تولد فرزندشان هستند!
بچه دار شدن یک تجربه هیجان انگیز است. بیشتر والدینی که قرار است به زودی طعم شیرین پدر یا مادر شدن را تجربه کنند، دوران شیرین و پرهیجانی را می گذرانند و خودشان را برای نگهداری از نوزاد آماده می کنند اما نباید آماده کردن خانه را فراموش کرد. آماده کردن خانه برای ورود یک نوزاد کار چندان مشکلی نیست اما متاسفانه گاهی مورد بی توجهی قرار می گیرد. با اختصاص دادن مقدار کمی زمان و بودجه می توانید مطمئن شوید کودکتان به محیطی سالم و ایمن پا خواهد گذاشت...
۱) شما نوزادتان را یکی، دو روز پس از تولد به خانه می آورید و لازم است در خانه تغییراتی بدهید. بهتر است پیش از تولد نوزادتان این کارها را انجام دهید تا در روز به یادماندنی تولد نوزاد که استرس زیادی هم خواهید داشت، کارها آماده باشد و نوزادتان پا به محیطی سالم و امن بگذارد. در ضمن، زمان دقیق زایمان نیز نامشخص است و بعضی بچه ها زودتر از موعد به دنیا می آیند. به همین خاطر، باید زودتر دست به کار شوید و خانه را برای ورود عضو جدید خانواده آماده کنید.
۲) یک خانه تکانی انجام دهید و همه جای خانه را تمیز کنید. پنجره ها را پاک کنید و دیوارها را بشویید. بهتر است این کار را پیش از بارداری انجام دهید. خانم های باردار نباید کارهای سنگین انجام دهند. اگر پیش از بارداری این کار را انجام نداده اید، برای تمیز کردن خانه از دیگران کمک بگیرید. اگر باردار هستید بهتر است صبر کنید تا تهوع، خستگی و بی حالی ۳ماهه اول بگذرد و در ۳ماهه دوم این کار را انجام دهید. ماه های آخر، استرس مادر بیشتر می شود و نباید کارهای سنگین و تغییرات زیاد در خانه انجام شود. سعی کنید همه کارها تا پیش از ماه آخر انجام گیرد تا مادر آرامش بیشتری داشته باشد.
۳) نوزادان اغلب در سطوح پایین و روی زمین یا تخت هستند و تعداد تنفسشان هم زیاد است. بنابراین تمیز کردن این سطوح را فراموش نکنید. مبلمان را جا به جا کنید و گرد و خاک زیرشان را پاک کنید. بهتر است فرش ها را بشویید یا حداقل گرد و خاکشان را بگیرید و چند ساعتی زیر نور آفتاب قرار دهید. ملافه های تخت خواب را تنها با مواد شوینده و بدون استفاده از مواد نرم کننده و ضدعفونی کننده بشویید و بگذارید زیر نور شفابخش خورشید خشک شوند. گرد و خاک زیر تخت خواب را پاک کنید.
۴) هنگام خانه تکانی تا جای ممکن از مواد سفیدکننده و ضدعفونی کننده استفاده نکنید و با آب و پودر و مایع شوینده، این کار را انجام دهید.
۵) هنگام خرید محصولات خانگی، اطلاعات روی برچسب را بخوانید و کم خطرترترین ماده را انتخاب کنید. همه شوینده ها و پاک کننده ها یکسان نیستند. برخی محرک تر و برخی کم خطرترند. پس از استفاده، درب ظروف را ببندید تا بخارهای آن در خانه پخش نشود.
۶) برای از بین بردن حشرات از راه های طبیعی مانند نصب توری روی پنجره ها و گرفتن درزها و ترک های دیوار استفاده کنید و برای این کار از سموم و حشره کش ها استفاده نکنید.
۷) رسم است که هنگام ورود نوزاد به خانه اسفند دود می کنند. بهتر است از دیگران بخواهید این کار را تنها در حیاط و بیرون آپارتمان انجام دهند؛ چون نوزادان ریه های کوچک و حساسی دادند و دود اسفند در محیط داخل آپارتمان ممکن است آزارشان بدهد.
۸) یک دستگاه تصفیه کننده هوا در خانه داشته باشید. استفاده از یک دستگاه تصفیه هوا در محیطی که نوزاد قرار است آنجا بخوابد و استراحت کند، می تواند کمک کننده باشد.
۹) سراغ گلدان ها بروید. گیاهان خانگی به دلیل داشتن خاک مرطوب، محل مناسبی برای رشد میکروب ها و تخم ریزی حشراتی مانند پشه هستند. برخی گیاهان هم سمی هستند و کودکان در سنین نوپایی ممکن است آنها را خورده و مسموم شوند. نگهداری از گیاهان و وجود گلدان در خانه هایی که کودک در آن زندگی می کند توصیه نمی شود.
۱۰) خیلی ها تنها اتاق نوزاد را آماده می کنند اما نوزادان نیاز به مراقبت بیشتری دارند و امن ترین و مطمئن ترین جا برای آنها اتاق خود پدر و مادر است. بنابراین لازم است اتاق خوابتان را برای ورود نوزاد آماده کنید. جای مناسبی برای خوابیدن نوزاد در نظر بگیرید. برای این کار می توانید از گهواره ها و تخت های فلزی متحرک کوچک استفاده کنید یا کالسکه نوزاد را که در ماه های اول در بیرون خانه استفاده نمی شود در حالت خوابیده تنظیم کرده و آن را کنار تخت خواب خودتان قرار دهید.
۱۱) از چند هفته پیش از زایمان، روی تشکتان یک لایه پلاستیک و حوله قرار دهید؛ زیرا در اواخر بارداری، احتمال پاره شدن کیسه آب و پس از زایمان هم احتمال خون ریزی وجود دارد. یک پلاستیک و چند حوله هم برای وقتی که از بیمارستان تا خانه در ماشین هستید لازم است.
۱۲) صندلی کودک برای آوردن نوزاد از بیمارستان به خانه را فراموش نکنید. کودک شما همیشه باید در صندلی کودک در خودرو بنشیند. این شامل همان اولین باری که از بیمارستان به خانه می آیید هم می شود. بهترین جای قرار دادن صندلی کودک، قسمت وسط صندلی عقب خودرو رو به بیرون است. هیچ وقت کودک را در صندلی جلوی خودرو قرار ندهید؛ به ویژه اگر خودرویتان مجهز به سیستم ایربگ است. اگر از صندلی ماشین دست دوم استفاده می کنید، به تاریخ درج شده روی برچسب آن که زمان مناسب استفاده را پیشنهاد کرده، توجه داشته باشید.
۱۳) در آشپزخانه، کابینتی را به وسایل کودک اختصاص دهید. وسایل مورد نیاز نوزاد مانند پستانک و شیشه شیر باید در آب جوش ضدعفونی شوند. قابلمه و ظرف مخصوصی برای این کار در نظر بگیرید. یک حوله و پارچه نخی تمیز هم برای خشک کردن وسایل نوزاد پس از ضدعفونی و جوشاندن در آب نیاز خواهید داشت.
۱۴ـ حمام را بشویید و تمام سطوح و کاشی های آن را خوب تمیز کنید. دوش متحرک، تشت و وان مخصوص کودک، چهارپایه و کفپوش پلاستیکی برای جلوگیری از لیز خوردن و یک طبقه در سطح پایین برای قرار دادن شامپو و صابون نوزاد نصب کنید.
۱۵) بهترین روش تغذیه کودک شیر مادر است. وسایل لازم برای این کار مانند پد شیردهی، شیردوش و بالشتک مخصوص شیردهی تهیه کنید. در مورد نوزادانی که از شیر شما محروم هستند و به توصیه پزشک شیر خشک می خورند، شیشه شیر، شیشه شور و شیرخشک تهیه کنید.
۱۶) لباس های نوزاد را پیش از استفاده بشویید. همه لباس ها، ملافه ها، حوله، دستمال ها و وسایل نوزاد را با پودر شوینده مخصوص کودک بشویید و در محل مناسب و جایی که نور آفتاب و جریان هوا وجود دارد خشک کنید و سپس در کشو و کمد قرار دهید.
۱۷) لازم است پوشک نوزادان در ماه های اول روزی چند مرتبه تعویض شود و به خاطر اینکه پوست حساسی دارند باید هر بار پاهایشان را با آب بشویید. اگر شیر دست شویی خانه تان از نوع ارتفاع کوتاه است شستن نوزاد برایتان مشکل خواهد بود بنابراین بهتر است برای تعویض شیر دست شویی اقدام کنید و از شیرهای بلند که فضای کافی برای قرار دادن نوزاد دارند استفاده کنید.
۱۸) بوگیرهایی که عطر دارند و حاوی حلال های فرار شیمیایی هستند را از دست شویی بردارید. اگر توالت فرنگی ندارید برای مادر، توالت فرنگی مخصوص از داروخانه تهیه کنید.
۱۹) پوشک به اندازه کافی و در اندازه مناسب خریداری کنید. پلاستیک تعویض پوشک و چند حوله و دستمال نخی برای خشک کردن نوزاد و کرم کالاندولا برای رفع التهاب های پوستی ناشی از سوختگی پوست پای نوزاد با ادرار تهیه کنید. بهتر است میز کوچکی برای عوض کردن پوشک نوزاد در نظر بگیرید. انجام این کار در مقایسه با تعویض پوشک روی سطح زمین فشار کمتری به عضلات و استخوان هایتان وارد می کند.
۲۰) چند اسباب بازی که موسیقی ملایمی دارند، بخرید و در اتاق کودک قرار دهید یا چند موسیقی ملایم روی تلفن همراه تان داشته باشید. این کار در مواقعی که کودک گریه و بی قراری می کند به کمکتان می آید.
۲۱) غذای خانواده را برای چند هفته بعد از تولد نوزاد تهیه کنید. در ماه های آخر وعده های بیشتری بپزید و مقداری از آن را در ظروف دردار یا کیسه های زیپ دار مخصوص ریخته و به شکل منظم و مشخصی در فریزر قرار دهید.
۲۲) روی بسته ها و ظروف، برچسب بزنید تا محتویات آن مشخص باشد. بهتر است راهنمای لازم درباره نحوه یخ زدایی و گرم کردن غذا را هم به طور مختصر روی برچسب بنویسید تا دیگران به راحتی بتوانند از آن استفاده کنند.
۲۳) فهرستی از مراکز تهیه غذا و رستوران های نزدیک خانه، سوپر و داروخانه هایی که خریدتان را با پیک به خانه می فرستند، روی کاغذی بنویسید و آن را روی میز تلفن بچسبانید.
۲۴) کارهای خانه بدون حضور خانم خانه می مانند و باید کسی آنها را انجام دهد. از همین الان فرد یا افرادی را برای این کارها انتخاب کنید و از آنها درخواست کنید برای روز یا روزهایی که در بیمارستان هستید مسوولیت انجام کارها را به عهده بگیرند. می توانید از اقوام یا دوستان نزدیک تان بخواهید برای پخت غذا و انجام کارهای خانه تا چند روز پس از تولد نوزاد کمکتان کنند.
۲۵) وقتی از بابت کارهای خانه، خیالتان راحت شد؛ برای چند ماه پس از تولد نوزاد برنامه ریزی کنید. شما تا چند ماه نیاز به کمک دارید. وقت دکتر، غذا پختن و انجام کارهای خانه در کنار رسیدگی به نوزاد آسان نیست. فهرستی از افرادی که می توانند به شما کمک کنند تهیه کنید.
۲۶) افرادی که قرار است به شما کمک کنند باید از جای ظروف، مواد غذایی و وسایل لازم باخبر باشند. بهتر است جای همه وسایل و مواد مورد نیاز را به آنها بگویید و این اطلاعات را روی یک برگ کاغذ نوشته و در آشپزخانه جایی در معرض دید قرار دهید.
۲۷) فهرستی از مواد غذایی و خوراکی هایی که برای دو هفته پس از زایمان نیاز دارید بنویسید و از همسرتان بخواهید آنها را تهیه کند. این کار در روزهای پس از تولد نوزاد که وقت زیادی برای خرید ندارید به شما کمک خواهد کرد.
۲۸) پس از تولد نوزاد، دوستان و اقوام و آشنایان به دیدنتان می آیند. بنابراین بهتر است از همین الان برای پذیرایی از میهمان ها هم آماده باشید. ظرف های خاک گرفته توی کابینت و بوفه را بشویید و مقداری شکلات و شربت در خانه آماده داشته باشید.
۲۹) دوربین را جایی در دسترس قرار دهید. مطمئن شوید باتری و حافظه کافی دارد. روزهای اول تولد نوزاد دیگر تکرار نخواهند شد.
۳۰) شاید انجام این کارها به نظر زیاد و خسته کننده بیاید اما برنامه ریزی و انجام به موقع این کارها به شما کمک می کند تا در روز تولد نوزاد و روزهای بعد از آن آرامش بیشتری داشته باشید و اوقات خوشی را با خانواده و دوستان سپری کنید.

تعداد بیمارانی که با شکایت از "پوست حساس" شان به متخصصان پوست مراجعه می کنند، خیلی زیاد است. اغلب آنها از این شاکی اند که با مصرف هر نوع کرم آرایشی بهداشتی، پوست صورت شان دچار قرمزی و سوزش می شود. نزدیک به ۴۰ درصد افراد تصور می کنند که پوست شان حساس است. با توجه به همین شیوع بالاست که کارخانه های تولید کننده محصولات آرایشی بهداشتی تصمیم گرفته اند گروهی از محصولات خود را ویژه "پوست های حساس" نام گذاری کنند و در این محصولات، تا حد امکان، کمتر از مواد آلرژن (حساسیت زا) که موجب تحریک پذیری برخی پوست ها می شوند، استفاده کنند.
بیشتر شکایات مطرح شده توسط بیمارانی که پوست حساس دارند، لااقل برای متخصصان پوست، گیج کننده است، زیرا این شکایت ها جزو درماتیت های تماسی تحریکی یا آلرژیک نیستند. شکایت های شایعی که توسط بیماران مطرح می شود، شامل سوزش، سوزن سوزن شدن، خارش و سفتی پوست به دنبال مصرف برخی مواد روی پوست شان و یا حتی بعد از قرار گرفتن در برخی محیط های خاص است. این واکنش ها که اغلب روی پوست صورت و به خصوص روی خط خنده رخ می دهند، طی یک ساعت پس از مصرف دارو یا کرم خاص ظاهر می شوند. شایع ترین موادی که موجب آزردگی پوست های حساس می شوند، عبارت اند از: پروپیلن گلیکول، نیزوییک اسید، هیدروکسی اسیدها و اتانول.
● پوست چه کسانی حساس تر است؟
خانم هایی که در حوالی سن یائسگی قرار دارند، شایع ترین افرادی هستند که از داشتن پوستی حساس شکایت می کنند. به نظر می رسد که با افزایش سن، شیوع پوست حساس نیز کاهش یابد. لایه شاخی پوست، سد مهمی است که از لایه های درونی پوست در مقابل محیط بیرونی محافظت می کند.
افراد مبتلا به پوست حساس ممکن است نقصی در لایه شاخی داشته باشند که موجب کاهش مقاومت نسبت به مواد محرک بیرونی می شود. برخی از قسمت های پوست از قسمت های دیگر حساس ترند و یافتن این مناطق هنگام مصرف برخی داروهای پوستی مثل اسیدهای میوه یا ترتینویین مهم است، چون استعمال این مواد روی مناطق حساس موجب سوزش و قرمزی خواهد شد که اغلب توسط بیماران قابل تحمل نیست. چین نازولابیال، یا خط خنده منطقه بسیار حساسی در ناحیه صورت است. منطقه دیگری که خیلی حساس است، پوست اطراف چشم هاست.
پوست این منطقه بسیار نازک است و لذا نفوذ مواد محرک در آن افزایش می یابد. همچنین عروق خونی از طریق این پوست نازک راحت تر مشاهده می شوند و لذا وقتی التهابی رخ می دهد، قرمزی در پوست اطراف چشم بسیار بارزتر خواهد بود. به همین دلیل بسیاری از افراد هنگام استعمال کرم های ضد آفتاب در حوالی چشم های شان، احساس سوزش می کنند. منطقه سوم که حساسیت بالایی در صورت دارد، کناره های بینی است، به خصوص شیارهای بینی. به نظر می رسد که این مساله به دلیل تراکم بالای غدد سباسه (غدد ترشح کننده چربی در پوست) و اثر مسدودکنندگی چین پوستی کنار بینی باشد. مناطق حساس پوست را می توان قبل از انجام لایه برداری های شیمیایی پوست با وازلین پوشاند.
● چه باید کرد؟
اولین قدم در برخورد با بیماران مبتلا به پوست حساس، پیدا کردن علت مشکل آنهاست. مهم است که ابتدا بیمار توسط متخصص پوست و مو ویزیت شود و علل بیماری پوستی (مانند روزاسه، درماتیت سبوره و ...) تشخیص داده شده و تحت درمان مناسب قرار گیرد. گاهی ممکن است بیمار مبتلا به کهیر تماسی باشد; به عنوان مثال، موادی مانند بنزوئیک اسید، فرمالدیید، حنا، فنتول، پروپیلن گلیکول، سالسیلیک اسید، الکل ها و سوربیک اسید می توانند موجب کهیر تماسی شوند.
گرفتن شرح حال در یافتن علت ایجاد پوست حساس بسیار اهمیت دارد. فرد باید از مصرف داروها یا کرم هایی که موجب قرمزی یا حساسیت پوست می شوند، خودداری کند. بیماران مبتلا به پوست حساس باید از شوینده های بسیار ملایم مانند پن ها یا پاک کننده های مخصوص پوست حساس برای تمیز کردن پوست خود استفاده کرده و از مصرف صابون های معمولی و شامپوها برای شستشوی صورت پرهیز کنند. هر کرمی که مصرف آن موجب تحریک پوستی می شود، دیگر نباید مصرف شود.
حتی این بیماران در مصرف ضد آفتاب نیز باید دقت کنند و بهترین ضد آفتاب ها برای آنها ضد آفتاب های فیزیکال است که عاری از فیلترهای شیمیایی می باشند. بیماران باید از مرطوب کننده های بسیار ملایم که مخصوص پوست های حساس است، استفاده کنند. یکی از بهترین چرب کننده ها در این افراد وازلین است. مصرف کرم هایی که حاوی هیدروکسی اسیدها، مواد گیاهی، ویتامین E و C، لانولین، پروپیلن گلیکول و رتینوییدهاست در افراد با پوست های حساس باید منع شود. به طور کلی، مصرف کرم هایی که روی آنها نوشته شده: «مخصوص پوست های حساس» به احتمال زیاد، حاوی اجزایی است که این افراد می توانند با خیال راحت تر از آنها روی پوست صورت شان استفاده کنند.

کنترل بیماران دیابتی نوع دو باعث شده است که افراد دیابتی بتوانند عمر طولانی تری داشته باشند. ولی از طرف دیگر عدم توجه به کنترل قند خون، به ویژه در افراد سالمند می تواند عوارض خطرناک و حتی غیر قابل جبرانی را به همراه داشته باشد. از جمله ی این عوارض کمای دیابتی است که می تواند در نقطه مقابل شوک هیپوگلیسمیک یا افت قند خون باشد.



کمای دیابتی (که تحت عنوان سندرم هایپر گلیسمیک هایپر اسمولار غیر کتونی نیز شناخته می شود) یک عارضه جدی است که می تواند در فرد مبتلا به دیابت نوع 2 که دچار بیماری یا استرس است، ایجاد گردد.

کمای دیابتی وقتی ایجاد می شود که سطوح قند خون بسیار افزایش یابد و بدن بسیار دهیدراته (کم آب) گردد. برعکس کتواسیدوز که در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 ایجاد می شود و علایم مشابهی دارد، هیچ کتونی در کمای دیابتی ایجاد نمی شود، لذا به ندرت سنتز اسید در جریان خون وجود دارد. کتو اسیدوز هم به ندرت در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ایجاد می شود.



مطالعات نشان داده اند که کمای دیابتی اغلب در افراد مسن تر از 60 سال ایجاد می شود و این امر ممکن است به این دلیل باشد که در افراد مسن، حس تشنگی متحمل تغییراتی می گردد و بیشتر احتمال دارد که بدن دهیدراته گردد. اغلب افرادی که از این عارضه رنج می کشند دارای سابقه ای از دیابت می باشند، ولی برخی افراد از بیماری خود آگاه نیستند و یا ممکن است بیماری آنها تشخیص داده نشده و یا درمان نشده باشد.



در اغلب موارد سابقه ای از تشنگی شدید و دفع ادرار در طی چند هفته قبل از تشخیص این عارضه مشاهده می شود. ادرار بیش از حد و افزایش بی رویه سطوح قند خون منجر به دهیدراته شدن بدن، از جمله دهیدراته شدن سلول ها می گردد. کاهش شدید آب بدن می تواند منجر به شوک، کما و نهایتا مرگ گردد. میزان مرگ می تواند تا حد 50 درصد بالا باشد. برخی افراد در معرض خطر بیشتری قرار دارند، از جمله افرادی که بیماری مزمن یا ناتوانی دارند.



علل کمای دیابتی چیست؟

موارد زیر می توانند از علل کمای دیابتی باشند:

- عفونت

- حمله قلبی

- نارسایی کلیه
- داروها( دیورتیک، داروهای قلبی یا استروئیدها)

- بیماری

- زخم های خونریزی دهنده

- لخته خونی
- قند خون کنترل نشده

کمای دیابتی معمولا وقتی ایجاد می شود که قند خون به میزان 600 میلی گرم در دسی لیتر و یا بیشتر برسد




علایم اولیه کمای دیابتی کدامند؟

اعلایم اولیه ای که در صورت عدم درمان می توانند منجر به کمای دیابتی گردند، عبارتند از:

- افزایش تشنگی

- افزایش تکرر ادرار

- ضعف

- خواب آلودگی

- تغییر وضعیت روحی و روانی

- سردرد
- اضطراب

- عدم توانایی در تکلم

- فلج
اگر یکی از علایم مذکور را دارید، قند خون تان را چک کنید و اگر قند خونتان بالاست، با پزشک معالج تان تماس بگیرید.



کمای دیابتی چگونه درمان می گردد؟

اگر علایم اولیه کمای دیابتی مورد توجه قرار بگیرد، درمان معمولا نیازمند مایعات داخل وریدی طبق تجویز پزشک معالج است و ممکن است نیاز به انسولین داشته باشد. این عارضه در صورت عدم درمان منجر به مرگ می گردد.



چگونه می توان از کمای دیابتی پیشگیری نمود؟

با راهکارهای زیر می توان از کمای دیابتی پیشگیری نمود:

- مطابق با توصیه پزشک معالج تان، قند خون تان را به طور منظم چک کنید.

- وقتی که بیمار هستید، قند خون تان را هر 4 ساعت یک بار چک کنید.

- هنگامی که بیمار هستید، از خودتان خیلی مراقبت کنید و به استراحت بپردازید.

موارد زیر می توانند از علل کمای دیابتی باشند:

- عفونت

- حمله قلبی

- نارسایی کلیه
- داروها( دیورتیک، داروهای قلبی یا استروئیدها)

- بیماری

- زخم های خونریزی دهنده

- لخته خونی
- قند خون کنترل نشده

کمای دیابتی معمولا وقتی ایجاد می شود که قند خون به میزان 600 میلی گرم در دسی لیتر و یا بیشتر برسد

در پایان جنگ جهانی دوم، زمانی که سیگار کشیدن در سراسر جهان بسیار محبوب شده بود، «گروچو مارکس» و «همفری بوگارت» با سیگار کشیدن در فیلم ها راه را برای نسل بعدی ستاره های هالیوودی باز کردند تا به یک تابلوی تبلیغاتی مناسب برای محصول های دخانیاتی تبدیل شوند و از زمانی که ستاره های سینمایی از سوی جوانان به عنوان الگو انتخاب شدند، این امر بهانه خوبی برای تولیدکنندگان سیگار شد تا محصولات شان را در صحنه هایی که این ستارگان سیگار می کشند تبلیغ کنند....
هالیوود همچنان مروج شماره یک مصرف سیگار است و متاسفانه هیچ اقدامی برای نشان دادن مضرات سیگار انجام نمی دهد. زمانی که در سال ۱۹۳۲میلادی، روزنامه سرطان در آمریکا مقاله ای را با موضوع «سیگار و سرطان ریه» منتشر کرد و در سال ۱۹۴۵میلادی بسیاری از پزشکان و محققان با قاطعیت اعلام کردند که سیگار عامل بسیاری از بیماری های کشنده است، این سوال برای بسیاری از مردم به وجود آمد که آیا اکنون باز هم فیلم های هالیوودی به روند قبلی ادامه می دهند؟ در جواب باید گفت: «بله، زیرا از این راه پول زیادی برای هالیوود به دست می آمد.»
سپس در دهه های بعد هالیوود قهرمانان جدیدی مانند «جان وین»، «کلینت ایستوود»، «پل نیومن»، «جک نیکلسون» را به مخاطبان معرفی کرد که با وجود اینکه بسیاری از این فوق ستارگان سینمایی آگاهی داشتند که این امر باعث می شود تا عموم مردم به این عادت زشت و کشنده خو بگیرند، در بسیاری از صحنه های فیلم ها سیگار می کشیدند و بالاخره در دهه ۶۰ میلادی، زمانی که «پیتر فوندا»، «دنیس هوپر» و «جک نیکلسون» در فیلم «سوارکار ماهر» (۱۹۶۹) جلوی دوربین «ماری جوآنا» مصرف کردند همه چیز آشکارا به تصویر کشیده شد.
● هدیه ۵۰۰ هزار دلاری به سیلوستر استالونه
بازیگران هالیوودی، سیگار کشیدن را طوری جلوی دوربین بردند که گویی هیچ ضرری نداشته و کار خوشایندی است و بدتر اینکه آنها بابت انجام این کار پول می گرفتند که از جمله این ستارگان می توان به «سیلوستر استالونه» اشاره کرد که با سیگار کشیدن در فیلم هایش، باعث افزایش مصرف سیگار در آن سال ها شده.
«استالونه» برای سیگار کشیدن در ۳ فیلم خود ۵۰۰ هزار دلار از یکی از کارخانه های سیگارسازی گرفته بود و این اطلاعات درباره «جیمز باند» نیز موجود است. همچنین در فیلم «سوپر من ۲»، «لوئیس لین»، طی مدت ۱۲۰ دقیقه با کشیدن سیگارهای متعدد ۴۰ بار مارک سیگار خود را نشان داد. همچنین بزرگ ترین کارخانه سیگارسازی جهان نیز محصول های خود را در فیلم هایی مانند «راجر رابیت» و «فیلم موپت» که برای مخاطب کودک ساخته شده بود به نمایش گذاشت؛ فیلم هایی که بسیاری از والدین فکر نمی کردند که کودکا ن شان با دیدن آنها به سیگار کشیدن ترغیب شوند.
در دهه ۹۰، جوامع بشری به تدریج به اهداف کارخانه های سیگارسازی پی بردند و قوانین ضدسیگار را در سطح جهان وضع کردند. از این رو شرکت های تولید دخانیات پذیرفتند که استعمال سیگار موجب بیماری های کشنده است با این حال آیا آنها دیگر شانسی برای گمراه کردن فرزندان تان نداشتند؟ هالیوود هنوز مروج شماره یک مصرف سیگار بود و متاسفانه هیچ اقدامی برای نشان دادن مضرات سیگار انجام نمی داد.
● آنها سیگار را مثبت نشان می دهند
به پایان قهرمانانه فیلم «روز استقلال» توجه کنید که ستاره های موفقی همچون «ویل اسمیت» و «جف گلدبلوم» جهان را نجات داده اند و با آرامش خاصی سیگار روشن می کنند یا در فیلم های بسیار معروف و پرفروش تاریخ سینمای جهان مانند «تایتانیک»، «ارباب حلقه ها» و «بازگشت پادشاه» سیگار کشیدن به عنوان یک سرگرمی خوب و لذت بخش به تصویر کشیده شده است. به ندرت دیده می شود که در فیلم های هالیوودی به ترک سیگار اشاره شود. خیلی از مردمی که سیگار می کشند، می خواهند سیگار را ترک کنند.
برای مثال به فیلم های «کالین فارل»، «برد پیت»، «جان تراولتا»، «دمی مور»، «سارا جسیکا پارکر» و «پیرس برازنان» نگاه کنید تا متوجه شوید که دایما در حال استعمال سیگار هستند. در اینجا یک سوال به وجود می آید، آیا ما باید باور کنیم که هزاران سیگاری که هر ساله در صحنه های فیلم های هالیوودی روشن شده اند تصادفی بوده است؟ این صحنه ها هدف هایی جز به خطر انداختن سلامت جوانان کشورهای جهان و فروش محصول های مضر دخانیاتی کارخانه های آمریکایی نداشته اند. متاسفانه جوانان به عنوان مهم ترین قشر جامعه بیشترین تاثیر را از تماشای این آثار می گیرند و کسانی که از سیگار کشیدن امتناع می کنند با دیدن این فیلم ها کم کم به کشیدن سیگار علاقه مند می شوند.
● حرف آخر
این درست است که سینمای هالیوود در زمینه ساخت فیلم و تجهیزات سینمایی در رتبه اول قرار دارد ولی در به تصویر کشیدن صحنه های مبتذل از جمله سیگار کشیدن نیز این رتبه از آن هالیوود است و این امر نشان دهنده سیاست های پلید کشورهایی همچون آمریکا است.

اگر به اطراف تان نگاه کنید، احتمالا بسیاری از دوستان و آشنایانتان را می بینید که عادت های غلطی دارند که به پوست و مویشان آسیب می رساند؛ مثل کندن جوش ها، مصرف کِرِم های کورتونی و یا باروهای غلطی مثل بستن نخ دور زگیل و ... این نوشته به مهم ترین عادت های پوستی ـ مویی مضر اما رایج مردم می پردازد...
▪ عادت اول: کندن جوش های جوانی و فشار آوردن روی آنها
جوش جوانی یا آکنه، بیماری غدد پیلوسباسه است که به صورت دانه های سیاه رنگ، قرمز، چرکی و کیستی می تواند در سنین جوانی ظاهر شود که با افزایش میزان ترشح چربی پوست همراه است. کندن و فشار دادن جوش ها نه تنها تاثیری در روند بهبود ندارد که به علت زخمی شدن پوست، آثار آن به صورت جوشگاه یا لک تیره باقی می ماند که درمان آن بسیار مشکل تر از درمان خود جوش ها است.
▪ عادت دوم: مصرف پمادهای کورتون دار بدون تجویز پزشک
ترکیب های کورتیکوستروییدی که به کورتون شهرت دارند، داروی بسیار موثر و نجات دهنده ای در بعضی بیماری های التهابی پوست است ولی مانند شمشیر دولبه، اگر بدون تجویز پزشک مصرف شوند، خطر ها و عوارض جانبی بسیاری دارند که بعد از قطع مصرف هم بعضی از این عوارض تا سال ها پابرجا می مانند. وقتی بیمار ترکیب موضعی کورتون دار را با تجویز پزشک برای مدت محدودی مصرف می کند به دلیل آثار فوری و مثبت آن در بیماری های التهابی پوست، حتی بعد از عود بیماری و بدون تجویز پزشک در مورد اجازه ادامه مصرف، آن را بدون نسخه از داروخانه تهیه می کند و بعد از مدتی آنقدر به مصرف آن عادت می کند که به طوری که بعد از قطع آن بلافاصله علایم شدید پوستی تظاهر می کند بنابراین به مصرف دایمی آن ادامه می دهد و دچار ضایعه های پوستی نازک، حساسیت، قرمزی پایدار حتی ضایعه های داخلی مانند پوکی استخوان، فشار خون بالا، ورم دستگاه گوارشی، اختلال های هورمونی و... می شود.
▪ عادت سوم: کندن موها
تریکوتیلومانی یا عادت به کندن موها یک میل اجباری از بیما ری های جسمی ـ روانی است. فرد بدون آنکه متوجه باشد، میل و عادت به کندن موهای در دسترس دارد؛ مانند موهای جلوی سر، سبیل، ابرو و... اوایل ممکن است موها بعد از کندن دوباره رشد کنند ولی مواردی به علت خون ریزی میکروسکوپی در فولیکول مو و فیبروز آن باعث عدم رشد دایمی مو می شود که درمان باید توسط پزشک متخصص پوست و روان پزشک به صورت همزمان انجام شود.
▪ عادت چهارم: حمام آفتاب برای برنزه کردن پوست
اشعه آفتاب حاوی اشعه ماورای بنفش A و B است. اشعه B در طبقه های سطحی پوست اثر می کند و به قسمت های زیرین پوست نفوذ نمی کند و باعث قرمزی و سوختگی پوست می شود. اشعه A به قسمت های زیرین نفوذ می کند و با تحریک سلول های ملانوسیت باعث افزایش ترشح ملانین و تیرگی پوست می شود. همچنین اشعه A به دلیل تخریب DNA سلول ها در پیری زودرس پوست، سرطان های پوستی و واکنش های آلرژیک به داروها مشارکت می کند. جوانانی که عادت به گرفتن حمام آفتاب یا استفاده از دستگاه های سولاریوم (آفتاب مصنوعی) دارند برنزه شدن موقت پوست را به سرطان های پوستی و پیری زودرس پوست چهره شان ترجیح می دهند.
▪ عادت پنجم: جویدن ناخن ها
عادت به جویدن ناخن ها مانند تریکوتیلومانی عادت مضری است به صورت میل اجباری به جویدن ناخن ها که و جزو بیماری های جسمی ـ روانی طبقه بندی می شود. جویدن ناخن اغلب در دوران کودکی و اوایل جوانی دیده می شود و این افراد با اینکه از قبح این کار مطلع اند ولی میل اجباری به جویدن ناخن ها خصوصا در مواقع استرس های عصبی دارند. علاوه بر نازیبایی ناخن های جویده شده به دلیل رطوبت مداوم در این ناخن ها، میکروب ها از قبیل قارچ های پوستی و باکتری ها رشد کرده و گاهی باعث تخریب تمام جسم ناخن می شوند که اگر به موقع درمان نشود، امکان تخریب دایمی ناخن ها و در نیامدن و عدم رشد ناخن ها وجود دارد.
▪ عادت ششم: کندن یا بستن نخ دور زگیل های پوستی
زگیل های پوستی یک بیماری ویروسی است که بدون هیچ گونه درمانی در افرادی که سیستم ایمنی نرمال دارند خودبه خود بعد از مدتی بهبود می یابد هر چند درما ن های متعدد مانند فریز کردن، سوزاندن با کوتر یا لیزر و در مواردی جراحی وجود دارد اما بعضی از افراد از بستن نخ دور زگیل استفاده می کنند که این باعث التهاب و عفونت زگیل می شود که گاهی باعث زخم و ایجاد جوشگاه بدشکل می شود.
▪ عادت هفتم: شانه کردن یا برس کشیدن مداوم موها
یک فولیکول مو در ناحیه ریشه حاوی عروق خونی، اعصاب و سلول های رشد یابنده است که مدام رشد کرده و باعث رشد طولی می شود. ساقه مو به دلیل فقدان اعصاب بدون درد است بنابراین بعضی افراد به صورت مداوم و مکرر موها را شانه یا برس کرده و باعث صدمه به ساقه موها می شوند. در استمرار دایمی شانه کردن و برس کردن، موها به تدریج طراوت خود را از دست داده، شکننده شده و از نوک دو شاخه می شوند (موخوره)، این عادت مضر در جوانان شایع تر است.
▪ عادت هشتم: بستن موهای سر
بعضی از بانوان با بستن محکم موهای جلوسر به سمت عقب، تمایل دارند کناره های ابروها به بالا کشیده شود و چهره بازتری داشته باشند. بستن محکم و تحت فشار موها در طولانی مدت باعث فشار بر عروق سطحی پوست سر شده بنابراین جریان خون که برای رشد پوست و موها و همچنین سلامت پوست و مو ضروری است کاهش می یابد و چون موها به کاهش جریان خون حسا س تر از پوست هستند بعد از مدتی، موهای جلوسر که تحت فشار هستند کاهش یافته و باعث کم پشتی موهای جلو سر می شود.
▪ عادت نهم: دست زیرچانه زدن موقع نشستن یا نشستن روی زانوها و قوزک پا
بعضی از افراد، خصوصا کودکان و نوجوانان موقع نشستن های طولانی مثلا در کلاس های درسی، عادت کرد ه اند دست ها را به زیر چانه گذاشته و آرنج ها را روی میز نگه دارند یا بعضی افراد علاقه به نشستن روی زمین دارند؛ به طوری که زانوها یا قوزک خارجی پاها به طور دایم در تماس و تحت فشار روی زمین است. پوست انسان در مواردی که تحت فشار دایم باشد، به تدریج تیره شده و دچار کلفتی پوست یا پینه می شود؛ خصوصا در افراد سفیدپوست این تیرگی واضح تر است.
▪ عادت دهم: انقباض های دایمی عضلات صورت
بعضی افراد، خصوصا در کشورهای شرقی، عادت کرده اند موقع صحبت کردن یا در استرس ها، عضلات صورتشان را در جهت های مختلف منقبض کنند. اوایل بعد از آرامش، حالت عضلات چهره به وضعیت طبیعی بازمی گردد ولی در استمرار برای سال ها، به تدریج این عضلات شکسته می شود به طوری که موقع استراحت هم این شکستگی های عضلانی به صورت چین و چروک عمیق دایمی دیده می شود. شایع ترین چین و چروک های عضلانی صورت، چین اخم بین دو ابرو، چین پیشانی به صورت خطوط افقی در پیشانی، چین دور چشم ها و چین و چروک عضلات لب بالایی است که چنانچه در مراحل اولیه شکستگی های عضلانی تحت درمان با آمپول بوتاکس قرار گیرند، می توان از این پدیده نازیبا جلوگیری کرد.
▪ عادت یازدهم: شست وشوی مداوم دست ها
اسیدیته یا PH طبیعی پوست، اسیدی است. بعد از هر بار شستن دست ها با مواد شوینده که PH قلیایی قوی دارند PH پوست از اسیدی به قلیایی گرایش پیدا می کند و حداقل سه ساعت وقت لازم است که به PH طبیعی اسیدی قبلی بازگردد. از طرفی شوینده ها به همان میزان که ظروف و لباس ها را چربی زدایی می کنند چربی طبیعی پوست را کاهش می دهند. چنانچه تماس پوست دست با پاک کننده ها، مانند صابون، پودر و مایع به فاصله ای کمتر از سه ساعت باشد، باعث می شود به تدریج پوست دست ها خشک، قرمز، ترک خورده و حساس شود. افرادی هستند که کارهای شست وشوی منزل را با دستکش انجام می دهند ولی روزانه مکرر دست ها را با صابون یا مایع شوینده می شویند خصوصا در افرادی که وسواسی هستند این مشکل بیشتر دیده می شود بنابراین باید سعی کنید از صابون یا مایع دست شویی فقط موقع غذا خوردن، بعد از توالت یا آلودگی واضح استفاده کنید. مواقع دیگر شست وشوی دست ها با آب خالی کافی است و هر بار هم که دست ها اجبارا با شوینده تماس پیدا کرد، باید مقداری گلیسیرین با چند قطره آبلیمو بعد از خشک کردن به دست ها مالیده شود.
▪ عادت دوازدهم: شامپو کردن موهای سر به دفعات زیاد
خداوند برای محافظت و طراوت موهای سر ترشح چربی از پوست سر را قرار داده است ولی از آنجا که چربی ها محیط مناسب رشد میکروب ها هستند بنابراین باید بسته به میزان چربی مترشحه سر را با شامپوی مناسب شست. بعضی افراد عادت کرده اند در هر حمام چند دست شامپو بزنند تا کاملا چربی سطح پوست سر از بین برود. این گونه افراد بعد از چند ساعت متوجه می شوند که چربی سر به مقدار زیادی بازگشته است. طبق فیزیولوژی پوست سر، هرگاه پوست سر کاملا بدون چربی شود از طریق مرکز کنترل کننده ترشح چربی در مغز فرمان داده می شود تا برای محافظت موها چربی ترشح شود بنابراین این گونه افراد باید بدانند که چنانچه مختصری چربی سر بعد از حمام وجود داشته باشد مانع فرمان مغز به ترشح چربی می شود و موهای سر دیرتر چرب می شود.

ماه رمضان امسال با فصل گرما مصادف شده و قطعا اجرای یک الگوی صحیح تغذیه می تواند راه گشای شما در بهره گیری از برکات معنوی روزه داری بدون استرس یا ناراحتی های جسمی رایجی مثل ریزش مو، خشکی پوست یا پوسته پوسته شدن ناخن باشد. این نوشته قصد دارد به برخی از مهم ترین آثاری که روزه داری بر پوست دارد، اشاره کرده و طرز برخورد با هر یک را نیز آموزش دهد...
خشکی لب و خشکی پوست از نارضایتی های پوستی نسبتا شایع روزه داران در ماه مبارک رمضان است. در صورتی که محتوای آب پوست طبیعی باشد، پوست نرم، صاف، قابل ارتجاع و درخشان است. در حالت طبیعی یک حرکت مداوم آب از لایه های عمقی پوست به طرف لایه های سطحی وجود دارد و در نهایت، این آب از سطح پوست تبخیر می شود. هنگامی که پوست به عللی، اعم از عوامل داخلی یا خارجی نتواند این میزان آب را حفظ کند، پوست خشک می شود. از عوامل خارجی می توان مواجهه با آب و هوا یا باد گرم را نام برد. از طرف دیگر، شستن بیش از حد پوست سبب از بین رفتن لایه های چربی محافظ پوست شده و پوست را خشک می کند. مواجهه پوست با بعضی مواد نیز از جمله عوامل خارجی محسوب می شود.
● روزه و خشکی پوست
شاید بسیاری از افرادی که مبتلا به خشکی پوست و اگزما هستند، گمان کنند با روزه گرفتن به دلیل مصرف کم آب، دچار تشدید خشکی پوست خواهند شد. اگرچه کم آبی بدن جزو علل شایع خشکی پوست است اما این مساله در مورد روزه داران صدق نمی کند؛ چون در فاصله بین افطار و سحر، فرد روزه دار به میزان کافی از آب و مایعات استفاده می کند و بنابراین به طور معمول، روزه داری تاثیر چندانی در تشدید خشکی پوست ندارد. از طرفی، استفاده از مرطوب کننده ها می تواند نقش بسزایی در کاهش اتلاف آب پوست داشته و در حفظ شادابی آن موثر باشد.
کار عمده مرطوب کننده، حفاظت از رطوبت پوست و دفاع در برابر آسیب های محیطی است. معمولا افراد نیاز به استفاده از مرطوب کننده ها ندارند و افرادی که پوستشان چرب است، به مصرف مرطوب کننده احتیاجی پیدا نمی کنند. هرچند این افراد هم در مواجهه با هوای گرم و خشک، باد یا هوای سرد ممکن است نیاز به استفاده از مرطوب کننده ها پیدا کنند. از سوی دیگر، بعضی ها طی ماه مبارک رمضان به مصرف فراوان مواد غذایی دارای قند زیاد (مانند خرما، زولبیا و بامیه و سایر شیرینی جات) روی می آورند که این الگوی غذایی در مبتلایان به آکنه می تواند به تشدید آکنه منجر شود. در این موارد، بهتر است بیشتر از میوه ها و سبزی های تازه استفاده شود.
● روزه و پمفیگوس
مهم ترین بیماری پوستی که روزه داری برای آن منع طبی دارد، بیماری پمفیگوس است. این بیماری خودایمنی، باعث بروز تاول های متعددی روی پوست و مخاط دهان می شود و در صورت عدم درمان مناسب می تواند تهدیدکننده حیات باشد. متاسفانه بسیار شاهدیم که در ماه مبارک رمضان یا مدت کوتاهی پس از آن، برخی از بیماران مبتلا به پمفیگوس که از این منع طبی بی اطلاع اند، با عود ضایعات پوستی خود مراجعه می کنند. عود این بیماری مشکلات دیگری به وجود می آورد. مصرف داروهای کورتیکواستروییدی (کورتونی) و عوارض آنها باعث افزایش خطر پوکی استخوان، افزایش وزن، افزایش قندخون، افزایش فشارخون و مشکلات دیگر می شود.
● روزه و خشکی لب
مشکل دیگر روزه داران، خشکی لب هاست که این مشکل، به خصوص در کسانی که تنفس خود را به جای بینی از راه دهان انجام می دهند، شایع تر است. علل متعددی، علاوه بر کاهش مصرف آب برای خشکی شدید لب ها وجود دارد؛ به عنوان نمونه، مصرف برخی داروها مثل ایزوترتینویین یا راکوتان. این قبیل افراد نیز بهتر است در ماه رمضان با نظر پزشک خود، میزان مصرف داروی خودشان را کمی کاهش دهند. به علاوه، چرب کردن مکرر لب ها را نیز باید مدنظر قرار داد و برای این منظور می توان از وازلین، اوسرین و کِرِم های مختلف چرب کننده لب استفاده کرد.
● ۴ توصیه نهایی
۱) برای به حداقل رساندن ناراحتی های جسمی و احتمالی در ماه مبارک رمضان رعایت نکات زیر توصیه می شود:
برای شاداب ماندن و جلوگیری از خشکی پوست در وعده های سحری و افطاری به اندازه کافی مایعات، مخصوصا آب بنوشید و از نوشیدن مایعات مدر (مانند چای غلیظ) که باعث از دست رفتن آب بدنتان می شود، به شدت پرهیز کنید.
۲) به علت محدودیت غذایی و اینکه نظم و حجم غذای دریافتی تان در ماه رمضان تغییر می کند، باید به منظور جلوگیری از کم شدن آهن، روی و سایر ویتامین ها و مواد معدنی که سبب رشد مناسب مو و ناخن هایش می شود، در وعده های غذایی سحر و افطار، غذایی کامل که همه گروه های غذایی را در خود بگنجاند، مصرف کنید. مثلا می توانید از همین حالا برنامه ریزی کنید و غذاهای پرکالری تر و کربوهیدارت ها و پروتئین ها و سبزیجات را در وعده سحر و غذاهای سبک تر مانند لبنیات در کنار سبزیجات و انواع سالادها را در وعده افطارتان بگنجانید. در ضمن جای میوه باید در سفره سحری و افطاری همیشه محفوظ بماند.
۳) از آنجا که خانم ها بیشتر با مشکل کمبود روی و آهن دست به گریبان هستند، به آنها توصیه می کنم که با نظر یک پزشک متخصص، مدتی قبل از ماه رمضان مصرف مکمل های گروه B با سایر مکمل های مورد نیاز را شروع کنند تا پس از ماه رمضان دچار مشکل ریزش مو یا شکنندگی ناخن هایشان نشوند.
۴) اگر مشکل پوستی یا ریزش مو دارید و در حال مصرف داروهای خوراکی در فواصل زمانی منظم هستید، توصیه من به شما این است که برای تغییر ساعت های خوردن داروهایتان حتما به پزشکتان مراجعه کنید و هرگز خودسرانه میزان و ساعت مصرف دارویتان را جابه جا نکنید؛ زیرا تغییر میزان داروی دریافتی ممکن است عوارض جبران ناپذیری را برای پوست و موی شما به همراه داشته باشد.

نیم کره ی راست مغز مسئولیت هدایت سمت چپ بدن را بر عهده دارد. این نیم کره مرکز حس لامسه، درک سه بعدی اشیا، تصاویر، مقررات، رنگ، لحن و صداست و با توجه به توانمندی اش در درک تصاویر و به خاطر سپردن آن ها قدرت تشخیص چهره ها را نیز دارد.
بسیاری از خصوصیت های فردی ما به نیم کره های راست و چپ مغزمان بستگی دارند و بسته به این که کدام یک از این دو توانمندتر باشند.
خوب نقاشی می کنید؟ اهل فلسفه هستید؟ شعر می گویید؟ عاشق ریاضی هستید؟ نمی توانید زود قانع شوید؟ خلاق هستید؟ زیادی منظم هستید؟ یا...؟ بسیاری از خصوصیت های فردی ما به نیم کره های راست و چپ مغزمان بستگی دارند و بسته به این که کدام یک از این دو توانمندتر باشند یا شما برای توانمندتر کردن کدام یک از آن ها بیش تر تلاش کنید، نوع موفقیت های شما در زندگی رقم می خورد.
این که شما چه نوع توانمندی هایی داشته باشید بسته به میزان فعال بودن نیم کره های مغزی شماست، یعنی بسته به این که نیم کره ی راست مغز شما فعال تر باشد یا چپ تان، نوع توانمندی ها، علایق و رفتارهای تان متفاوت است.
از همه مهم تر این است که بدانید اگر برای افزایش توانمندی های این دو نیم کره تلاش نکنید، ممکن است با گذشت زمان دچار افت کارکرد شوید.
پیش از آن که درباره ی عمل کرد نیمکره های راست و چپ و شیوه های تقویت آن ها گفتگو کنیم باید بخشی از اطلاعات را درباره ی مغز با هم مرور کنیم. بزرگ ترین بخش مغز مخ است که از دو نیم کره ی ظاهرا" شبیه به هم تشکیل شده است.
دانشمندان در گذشته معتقد بودند عمل کرد این دو نیم کره نیز مثل ظاهرشان به هم شبیه است اما بعدها به این نتیجه رسیدند که وظیفه ی هر نیم کره با نیم کره ی دیگر متفاوت است. هر انسانی توانمندی هایی دارد که با پرورش دادن و شکوفا کردن شان می تواند در زمینه های مختلف زندگی موفق شود، این که شما چه نوع توانمندی هایی داشته باشید بسته به میزان فعال بودن نیم کره های مغزی شماست، یعنی بسته به این که نیم کره ی راست مغز شما فعال تر باشد یا چپ تان، نوع توانمندی ها، علایق و رفتارهای تان متفاوت است.
از سوی دیگر اگر شما به نیم کره های مغزتان در طول زمان فرصت پیش رفت ندهید امکان دارد از قابلیت های فوق العاده ی آن ها کاسته شود. موضوع بررسی وظایف نیم کره های مغز و چگونگی تقویت و پرورش قابلیت های آن ها یکی از آن مسائلی است که سال هاست از سوی پژوهش گران مورد مطالعه قرار گرفته است و چندی پیش گزیده ای کوتاه از این پژوهش ها به وسیله ی گروه روان شناسی سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان منتشر شد که حتما" برای شما هم جالب است.
● چه خبر از نیم کره ی چپ
نیم کره چپ مغز ، سمت راست بدن را کنترل می کند. آدم هایی که نیم کره چپ قوی تری دارند معمولا" عاشق ریاضیات و فلسفه می شوند. آن ها استادان تجزیه و تحلیل هستند و به راحتی می توانند اعداد و ارقام را به خاطر بسپرند. آن ها منطقی، منظم و سخنور هستند اما اگر از آن ها بخواهید مقوله ای را با مثال و شکل برای تان تعریف کنند گیج و ناتوان می شوند، چون کلمات را بهترین روش انتقال مفهوم می دانند، اما با این همه ویژگی های خوب ممکن است در موسیقی و نقاشی و راه های خلاقانه چندان با استعداد نباشند.
● چپ تان را دیوانه نکنید
اگر نیم کره ی چپ قدرتمندی داشته باشید و بخواهید از ریاضی، فلسفه و مهم تر از همه نظم و ترتیب در زندگی غافل شوید و اگر به جای جزئی نگری کل نگر شوید، نیم کره ی چپ خود را سرکوب کرده اید. برای آن که نیم کره ی چپ تان را قوی کنید باید به ریاضی و فلسفه برگردید. در طبیعت گردش کنید و از حس شنوایی تان برای بیش تر و بهتر لذت بردن کمک بگیرید. هر کار و هر مسئله ای را به بخش های کوچک تر برای حل تقسیم کنید چون توانای شما در جزئی نگری بیش تر از کلی نگری است.جدول و پازل حل کنید و برای هر روزتان برنامه ای مدون بنویسید. برای حفظ کردن از فیش برداری استفاده کنید. فن بیان و سخنرانی را تمرین کنید.
اگر شما به نیم کره های مغزتان در طول زمان فرصت پیش رفت ندهید امکان دارد از قابلیت های فوق العاده ی آن ها کاسته شود.
و اما راستی ها...
نیمکره ی راست مغز مسئولیت هدایت سمت چپ بدن را بر عهده دارد. این نیم کره مرکز حس لامسه، درک سه بعدی اشیا، تصاویر، مقررات، رنگ، لحن و صداست و با توجه به توانمندی اش در درک تصاویر و به خاطر سپردن آن ها قدرت تشخیص چهره ها را نیز دارد.
ما معما ها را با نیم کره ی راست مغز حل می کنیم و این نشان می دهد توانایی خلاقیت و کشف کردن هم به همین بخش مربوط است. این نیمکره مسئولیت رؤیاسازی را بر عهده دارد و توانایی ورزش و انجام حرکات موزون را به ما می دهد.
میانه ی این نیم کره با هنر بسیار عالی است. آن ها که نیم کره ی راست قوی تری دارند معمولا" هنرمندانی ذاتی هستند. استعداد موسیقی و هنرهایی مثل نقاشی و به طور کلی ذوق هنری به این بخش مربوط می شود. از همه مهم تر این است که این نیم کره مرکز احساسات و دوست داشتن در آدم ها نیز هست.
● راه های تقویت نیم کره ی راست
برای پرورش نیم کره ی راست مغز باید به یاد داشته باشید که اگر همیشه بخواهید جدی و عاقلانه رفتار کنید، اگر بخواهید حق اشتباه کردن را از خود بگیرید، اگر بخواهید همه ی کارهای تان مورد پسند دیگران باشد و اگر بخواهید هر کاری را از روش معمولش انجام دهید دست این نیم کره را برای ترقی می بندید.
براساس پژوهشی که پیش تر به آن اشاره کردیم، برای تقویت نیم کره ی راست لازم است نگاهی کلی گرایانه را جایگزین نگاه جزئی گرایانه کنید. چه اشکالی دارد به خودتان اجازه دهید گاهی کودک شوید و دنیا را کودکانه ببینید. از اشتباه کردن نترسید. به نمایشگاه های نقاشی و کنسرت های موسیقی سر بزنید. در انجام هر کار و حل هر پرسشی به چندین راه و چندین پاسخ متفاوت بیندیشید. به رؤیاهای تان احترام بگذارید و فرصتی را به آن ها اختصاص دهید و حتی اهداف تان را در رؤیاهای تان متصور شوید. داستان بخوانید و بعد سعی کنید آن را مثل فیلم با تصویر در دنیای رؤیاتان ببینید. در طبیعت بگردید و از آن لذت ببرید و هنرهایی مانند نقاشی و طراحی یا موسیقی را بیاموزید.
● بهانه نگیرید، شما می توانید
همه ی آن چه گفتیم دلیل نمی شود شما روی یکی از نیم کره های مغزتان به دلیل توانمندی بیش ترش تمرکز کنید و آن دیگری را از یاد ببرید یا از زیر بار خیلی از کار ها به بهانه ی این که فلان کار به نیم کره ی ضعیف تر مغزم ربط دارد، در بروید چون همه آدم ها معمولا" توانایی انجام فعالیت های عادی زندگی را دارند و قوی تر بودن یکی از نیم کره ها به معنای ناتوان بودن نیم کره دیگر نیست و مسلما" آن نیم کره هم از عهده ی مسئولیت های عادی اش برمی آید.

خستگی های روزمره ما می تواند به مرور به یک خستگی مزمن تبدیل شود که اگر درمان نشود، نتایج بدی بر روی کار و روابط ما خواهد گذاشت و احیانا موجب به وجود آمدن مشکلاتی در زندگی روزانه مان می شود.
انواع مختلفی از قرص های آرامبخش و نوشابه های انرژی زا به بازار آمده اند با این ادعا که قادرند بر خستگی تان غلبه کنند و سطح انرژی تان را بالا ببرند ولی اینها راهکارهای موقتی هستند. قرص های آرامبخش و نوشابه های انرژی زا اغلب فقط باعث شاد ی های ناگهانی و موقت می شوند و مصرف مداوم آنها تاثیرات سویی روی بدن شما خواهد داشت.
آیا می خواهید راز واقعی کنترل خستگی تان را بدانید تا برای همیشه آن را متوقف کنید؟
پزشکان می گویند برای متوقف ساختن خستگی، شما لازم دارید دلایل واقعی را که باعث خستگی شما می شوند، پیدا کرده و درمان کنید؛ نه اینکه به دنبال درمان موقت علایم ناشی از خستگی باشید. با کشف علت واقعی خستگی، شما می توانید یک بار و برای همیشه خستگی تان را درمان و متوقف کنید و از سطح جدید انرژی و تمرکز حواس تان لذت ببرید.
طی آزمایشی تحت عنوان «برنامه ی پایان خستگی» که بر روی برخی افراد معمولی که مبارزه ی سختی برای از بین بردن خستگی تجربه کرده بودند، صورت گرفت، نتایج حیرت انگیز زیر به دست آمد:
«برنامه ی پایان خستگی» با نشان دادن چگونگی کنترل خستگی و جایگزینی آن با تولید انرژی و تمرکز، به درمان سریع خستگی مفرط کمک می کند.
● تنها بعد از دو هفته:
▪ نود و هشت درصد داوطلبان افزایش سطح انرژی روزانه شان گزارش کرده اند.
▪ هشتاد و یک درصد بالاترین حد افزایش انرژی را گزارش کرده اند.
▪ هفده درصد افزایش تقریبا خوبی را گزارش داده اند.
▪ هفتاد و دو درصد آنها گفته اند احساس سلامتی بیشتری می کنند.
▪ هشتاد و هفت درصد گفته اند بهتر می توانند فکر کنند.
● بعد از یک ماه:
▪ داوطلبان یک ساعت و بیست و هشت دقیقه (به صورت میانگین) کمتر می خوابند.
▪ نود و شش درصد داوطلبان گفته اند که دیگر احساس خستگی نمی کنند.
همان طور که در بالا مشاهده کردید،«برنامه ی پایان خستگی» با نشان دادن چگونگی کنترل خستگی و جایگزینی آن با تولید انرژی و تمرکز، به درمان سریع خستگی مفرط کمک می کند در ادامه به راه کارهای این برنامه پرداخته ایم:
▪ تلاش کنید تا عمق تنفس تان را افزایش دهید
بیشتر اوقات ما بدون اینکه متوجه باشیم خیلی کوتاه نفس می کشیم و حتی متوجه نمی شویم که اکسیژن کافی دریافت نمی کنیم.سعی کنید از لباس هایی در خانه استفاده کنید که راحت باشند تا بتوانید عمیق تنفس کنید. آنها را هنگام خواب بپوشید تا متوجه بشوید که راحت تر و بهتر می خوابید.
▪ سلامت تیروییدتان را بررسی کنید
اگر طبق برنامه همیشگی به رخت خواب می روید ولی برای به خواب رفتن و یا در خواب ماندن مشکل دارید، شاید باید آن را با دکترتان در میان بگذارید. اگر مدت کوتاهی است که این مشکل را دارید، علت فیزیکی دارد پس حتما تیروییدتان را کنترل کنید.
▪ رژیم غذایی تان را اصلاح نمایید
در بعضی موارد خستگی مزمن ممکن است به علت فقر مواد معدنی پدید بیاید بیشتر خانم ها به علت کمبود آهن اکسیژن کافی به سلول های خونی ایشان نمی رسد.
▪ بدوید؛ مخصوصا همراه با دوستان تان
فعالیت های بدنی (به خصوص ایروبیک) به بالا بردن مقاومت بدن کمک می کند. بدن شما به فعالیت هایی که موجب بالا بردن مقاومت قلب و شش هایتان شده، به شما انرژی بدهد و استرس تان را از بین ببرد، احتیاج دارد.
بیشتر اوقات ما بدون اینکه متوجه باشیم خیلی کوتاه نفس می کشیم و حتی متوجه نمی شویم که اکسیژن کافی دریافت نمی کنیم
▪ از نگرانی های تان بکاهید
نگران بودن نه تنها کمکی به حل مشکلات نمی کند بلکه شما را بیمار می کند. اگر در زندگی تان مشکل غیرقابل حلی دارید که موجب افزایش استرس تان می شود، باید آنها را بپذیرید. کنار گذاشتن مشکلات موجب حل آنها نمی شود و در نهایت از کنترل شما خارج خواهد شد. وقتی به کمک احتیاج دارید. کمک بخواهید. اگر می دانید که باید تغییر کنید، راه هایی را که می توانید بروید امتحان کنید. برای آن چه باید انجام دهید اولین گام را بردارید تا بشوید آن چه را که می خواهید باشید.
▪ چرت بزنید
چرت زدن، تنها با بستن چشم هایتان و ریلکس بودن می تواند حتی برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه شما را سرحال کند. به خودتان اجازه استراحت دهید و بدانید که شما انسان هستید نه یک ربات! چرت زدن موجب شارژ شدن دوباره مغزتان می شود و شما را آماده ی ادامه ی کار برای مدتی بیشتر می کند.
▪ خوراکی های انرژی زا بخورید
فهرستی از غذاهای انرژی زا وجود دارد که باعث شارژ مغز شما می شوند:
ـ میوه ها: مرکبات و توت فرنگی
ـ نان جو و انواع نان های گندم: لوبیا و فلفل، ماهی، سبزیجات، گوجه فرنگی و اسفناج
ـ خشکبار: بادام و تخمه آفتابگردان
▪ بیشتر آب بنوشید
مقدار زیادی آب بنوشید و سطح آب بدنتان را بالا نگه دارید. خیلی از ما بدون آب کافی به فعالیت هایمان ادامه می دهیم و متوجه نمی شویم خستگی مفرط مان ناشی از پایین آمدن سطح آب بدن مان است. بدن برای فعالیت احتیاج به مایعات دارد.
▪ از منفی ها حذر کنید
از آدم های منفی دوری نموده یا رابطه تان را با آنها به شدت محدود کنید. به سخنان آدم هایی که هیچ وقت از زندگی راضی نیستید و همیشه شکایت می کنند، گوش ندهید؛ اینان آدم هایی با نگرش بیمار هستند که می خواهند شما را خسته کنند.
▪ آسوده تر بخوابید
چرخه ی تکمیل خواب انسان ۹۰ دقیقه ای است که اگر بین این چرخه بیدار شوید، احساس خستگی می کنید. برای احساس شادابی بیشتر باید در طول یک سیکل کامل خواب قرار بگیرید. هم چنین برای داشتن خوابی راحت نباید با معده پر به رختخواب بروید زیرا موجب می شود سخت تر به خواب بروید و حتی کیفیت خواب شما را نیز به هم می زند.

به طور معمول کودک تا هنگامی که راه نمی رود نیازی به پوشیدن کفش ندارد. این مسئله خصوصا در مواقعی که در منزل است، اهمیت بیشتری پیدا می کند زیرا هنگام بیرون رفتن است که باید از پاها به وسیله کفش محافظت کرد.
● پای برهنه درمنزل
میزان عرق پای نوزادان مانند دست ها و سر او تقریبا زیاد است؛ چرا که غدد مولد عرق در این اندام بدن نقش مهمی دارد. در انتخاب لباس برای نوزادان بهتر است انواعی از سرهمی ها را که جوراب به شلوار متصل است را خریداری نمایید. دراین صورت دیگر نیازی نیست که جوراب اضافی دیگری روی آن بپوشانید. به علاوه در فصل تابستان کودک می تواند با پاهای برهنه در منزل راحت باشد. فقط کافی است تا با کنترل مرتب، مراقب باشید پاهایش سرد نشود. دراین صورت، پوشاندن یک جفت جوراب نخی نازک کفایت می کند.
● بگذارید با پاهایش بازی کند!
شاید این سرگرمی کودک از نظر شما بی اهمیت یا معمولی بیاید، اما تاثیر بسیار مثبتی در رشد او دارد. در واقع به خاطر اینکه پاها در ماه های تولد کاملا نرم هستند، او به راحتی می تواند آن را با دست بگیرد. این فعالیت بامزه و جالب به او کمک می کند تا کم کم بدنش را بشناسد و از کلیه اندام ها و اندازه هریک آشنایی کسب کند. به علاوه، از حدود شش ماهگی پاها را به دهان می برد. همچنین او خیلی دوست دارد انگشتان کوچکش را بجود. این شیوه کوچولوهاست که برای شناخت جهان اطراف هرچه را می بینند به دهان فرو می برند که برای شناخت خود نیز این روش را به کار می برند. محروم کردن او از این اقدام به وسیله پوشاندن دائم پاهایش می تواند مشکلاتی را در آینده برایش درپی داشته باشد.
● کفش پوشاندن بیرون از منزل و مقابله با خطرات
وقتی تصمیم می گیرید که فرزندتان را به گردش ببرید، باید علاوه بر انتخاب لباس های زیبا کفش مناسبی نیز انتخاب کنید تا از آسیبها جلوگیری کنید. در واقع، حتی اگر او را زیر نور مستقیم خورشید نبرید بازهم اشعه فرابنفش از روشنایی روز نیز عبور کرده و به پوست صدمه می زند. البته توصیه مکرر می شود که به هیچ وجه بچه های زیر یک سال را در هوای گرم و زیر نور مستقیم خورشید نبرید. همچنین ساق پای بچه را هم باید از تماس با پرتوهای خورشید محافظت کرد زیرا خطرناک هستند. خطر دیگری که در تابستان حتما باید خنثی شود حشرات هستند؛ زیرا این جانداران موذی به پوست اندام های نرم و حساس حمله می کنند. پاهای تپلی می تواند انتخاب خیلی خوبی برای آنها باشد. همچنین در کالسکه یا ساک کودک نیز ممکن است پاهای او از مشکل در امان نباشد. تکه های کوچک شاخه های درخت یا خنکی هوا در هنگام عصر می تواند او را اذیت کند.
● انتخاب کفش مناسب
حالا که فرزند شما کم کم بزرگ شده وقت آن رسیده که یک جفت کفش واقعی با کفی محکم برای او بخرید. البته این خرید را باید تا زمانی که بچه بتواند به خوبی بایستد به تاخیر بیاندازید. حتی توصیه می شود هنگام نخستین تلاش ها برای ایستادن پاهایش در تماس مستقیم با زمین باشد. در واقع پاهای برهنه این مزیت را دارند که کودک بهتر می تواند حرکاتش را احساس کند و انگشتان راحت تر روی زمین به هم نزدیک می شوند. کفش سبک از جنس چرم نرم یا پارچه بهترین انتخاب است.
انواع پارچه ای نیز نه تنها ارزان تر بوده بلکه به راحتی قابل تمیز کردن و شستشو حتی در ماشین لباسشویی هستند. به خاطر داشته باشید که هرگز اجناس مصنوعی را انتخاب نکنید زیرا مانع از تنفس پوست می شود.
از طرف دیگر کفش باید نرم باشد تا انگشتان به راحتی به سمت داخل حرکت کند. همچنین باید طوری باشد که قسمتی از مچ پا را بگیرد تا نقش محافظتی آن تکمیل شود. پهنای کفش نیز باید با شکل پا هماهنگی داشته باشد؛ چرا که بعضی بچه ها پاهای کشیده و بعضی پاهای تپلی دارند. از آنجا که همه انواع کفش به یک شکل ساخته نمی شود می توان از کفی های متناسب با پای کودک کمک گرفت. هنگام خرید حتما فرزندتان را همراه خود ببرید.
مدل های بندی نیز از این جهت خوب است که به راحتی باز می شود و پا بدون مشکل در کفش جا می گیرد. بند باید به اندازه کافی بلند باشد تا دوبار گره بخورد. این کار شاید نسبت به کفشهای ساده وقت بیشتری از شما بگیرد، اما از آسیب های احتمالی پیشگیری می کند. همه کودکان هنگام راه رفتن مدام پاهای خود را تکان می دهند و یک پا را به پای دیگر می کشند که اگر کفش خوب محکم نباشد مشکل آفرین خواهد شد.
● شماره کفش
ما همیشه فکر می کنیم که اگر کفش کودک را یکی دو شماره بزرگتر انتخاب کنیم او راحت تر است. اما بد نیست تا از این به بعد بیشتر دقت کنیم؛ چرا که در این صورت پای بچه داخل کفش لق می زند و به کناره های کفش کشیده می شود که باعث قرمزی و حتی تاول پوست پا می شود. اگر بین انگشت شست پا و جلوی کفش حدود نیم سانتی متر فاصله باشد این اندازه بهترین شماره کفش خواهد بود. روش دیگر هم این که اگر انگشت اشاره دستتان از پشت کاملا راحت بین پاشنه و پشت کفش قرار گرفت شماره کفش مناسب است.
● پوشیدن کفش در تمام طول روز؛ به هیچ وجه
پوشیدن بیش از حد کفش باعث تعریق بیش از حد پاها شده که خیسی زیاد می تواند مکان مناسبی را برای رشد باکتری ها فراهم آورد. اگر مجبور هستید که کودک را برای مدت طولانی از منزل بیرون ببرید، بهتر است جوراب های نخی بسیار نازک یا دیگر الیاف طبیعی به پایش کنید زیرا این جوراب ها عرق پا را جذب می کنند و آنتی باکتری هم هستند.

اگر دندان پزشک واقعا اعتقاد داشته باشد تزریق داروی بی حسی نباید دردناک باشد، می تواند تکنیک تزریق بی حسی خود را به نحوی تغییر دهد که اعمال آسیب رسان برای بیمار درد کمتری داشته باشد
تزریق داروی بی حسی باید بدون درد و تروما انجام شود، اما معمولا بیماران دندان پزشکی تجربه های دردناک و ناخوشایندی از دریافت بی حسی دارند. ترس از تجربه دوباره این درد، گاه افراد را سال ها از دندان پزشکی گریزان می کند یا عاقبت کارشان پس از دریافت بی حسی به یکی از اورژانس های دندان پزشکی مانند سنکوپ وازودپرسور (از هوش رفتن) می انجامد...
دانشجویان دندان پزشکی معمولا انجام اولین تزریق بی حسی را در دانشگاه و روی همکلاسان خود تجربه می کنند. تجربه دریافت بی حسی برای اکثر آنها با تجربه تزریقات دردآوری که در گذشته در مطب دندان پزشکی داشته اند کاملا متفاوت است. چرا بین تزریقی که یک دانشجوی مبتدی انجام می دهد و تزریقات دندان پزشکان باتجربه از نظر ایجاد درد تفاوت وجود دارد؟ اغلب اوقات میزان آسیب ناشی از تزریق داروی بی حسی با خروج دندان پزشک از محیط دانشگاه افزایش می یابد. شاید دندان پزشکان در گذر ایام برخی نکات کلیدی تزریق بدون درد را از یاد می برند یا حس همدردی خود با بیمار را از دست می دهند. اگر دندان پزشک واقعا اعتقاد داشته باشد تزریق داروی بی حسی نباید دردناک باشد، می تواند تکنیک تزریق بی حسی خود را به نحوی تغییر دهد که اعمال آسیب رسان برای بیمار درد کمتری داشته باشد. شاید مرور آموخته های دوران تحصیل به همکاران دندان پزشک کمک کند تا تزریق داروی بی حسی را با درد و آسیب بافتی کمتری انجام دهند:
۱) از سوزن تیز استفاده کنید: معمولا تیزی سوزن های تزریق با هربار استفاده کاهش می یابد آنچنان که دندان پزشک در سومین یا چهارمین استفاده می تواند مقاومت بافتی نسبت به ورود سوزن را حس کند. پس اگر بیمار نیازمند دریافت تزریق های متعدد بود، در تزریق های دوباره یا چندباره سوزن را عوض کنید.
۲) جریان یافتن محلول بی حسی را کنترل کنید: پس از قرار دادن کارتریج بی حسی در سرنگ تزریق، چند قطره از محلول بی حسی را از کارتریج خارج کنید تا از درست قرار گرفتن آن در سرنگ مطمئن شوید.
۳) کارتریج و سوزن تزریق هم دمای محیط باشند: اگر کارتریج در دمای اتاق نگهداری شود بیمار بی حسی موضعی کاملی را دریافت خواهد کرد و فرقی میان اتاق سرد و گرم وجود ندارد؛ پس لزومی به گرم کردن کارتریج نیست حتی ممکن است تزریق کارپول گرم شده موجب ناراحتی بیمار شود، اما با گرم کردن سرنگ می توان حس برخورد جسم فلزی سرد با پوست بیمار را از بین برد. نگه داشتن سرنگ به مدت نیم دقیقه در کف دست می تواند کارساز باشد.
۴) بیمار را در موقعیت صحیح قرار دهید: در صورت وجود اضطراب، جریان خون بیشتر به سمت عضلات مخطط هدایت می شود. به علت عدم فعالیت عضلانی حجم بالایی از خون در عضلات مخطط باقی می ماند. کاهش بازگشت وریدی خون به قلب و کاهش پمپاژ خون به سمت مغز زمینه ساز بروز نشانه های سنکوپ ( احساس سبکی سر، سرگیجه، تاکی کاردی و ضربان قلب) می شود. ادامه این حالت باعث کاهش حجم خون مغزی و بی هوشی بیمار می شود. توصیه پیشگیرانه تغییر وضعیت بیمار حین تزریق است؛ به شکلی که سر و قلب بیمار موازی زمین و پاها اندکی بالاتر قرار گیرند. بااین حال وضعیت بیمار ممکن است بر اساس نظر دندان پزشک و روش تزریق بی حسی تغییر کند.
۵) از بی حسی سطحی استفاده کنید: بی حسی موضعی ضخامت یک تا دو میلی متر از کام را که از قضا در برابر تزریق بسیار حساس است را بی حس می کند؛ به شرطی که دست کم یک دقیقه تداوم یابد، اما حداکثر تماس بعد از دو دقیقه حاصل می شود.
۶) با بیمار ارتباط کلامی برقرار کنید: حین انجام تزریق با بیمار صحبت کنید. از کلمات مثبت اسفاده کنید تا بینش مثبتی در او ایجاد شود. مثلا «من از بی حسی موضعی استفاده می کنم تا ادامه کار راحت تر باشد» یا «من انتظار ندارم شما چیزی احساس کنید.» از جمله های با بار منفی نظیر «آسیبی به شما نمی رسد» استفاده نکنید، چون بیمار فقط کلمه آسیب را می شنود و به بقیه جمله توجه نمی کند. از کلماتی که ترس کمتری دارند استفاده کنید. مثلا در عوض کلمه «انجام تزریق» بگویید «ایجاد بی حسی موضعی».
۷) برای دستتان از تکیه گاه استفاده کنید: هنگام انجام تزریق دست باید بدون لرزش باشد تا احتمال حرکت و جراحت غیرارادی کاهش یابد. اگر انگشتان بلندی دارید می توانید از صورت بیمار به عنوان تکیه گاه دستتان استفاده کنید و اگر انگشتان تان کوتاه است به آرنج خود تکیه دهید. برای کنترل بهتر سرنگ کف دست باید به سمت بالا باشد و سرنگ با انگشت سبابه حمایت شود. معمولا افزایش تجربه و اعتماد به نفس دندان پزشکان آنها را به سمت تزریق بدون تکیه دادن دست سوق می دهد.
۸) مخاط را بکشید: مخاط باید در محل ورود سوزن کشیده شود تا حداقل مقاومت نسبت به ورود سوزن در مخاط ایجاد شود. در غیر این صورت نسج نرم حین ورود سوزن پاره می شود و حین و پس از انجام تزریق ناراحتی ایجاد می کند. روش هایی نظیر تکان دادن لب یا فشردن جسمی نظیر دسته آینه در محل تزریق، می تواند بیمار را گمراه کند و از درد و استرس حین تزریق بکاهد.
۹) سوزن را از میدان دید بیمار خارج کنید: دیدن سرنگ بی حسی حتی در افراد بزرگسال نیز ایجاد اضطراب می کند. سرنگ را می توانید از بالای سر بیمار یا پایین تر از دید بیمار از دست پرستار بگیرید تا بیمار آن را نبیند.
۱۰) چند قطره از داروی بی حسی را تزریق کنید: همزمان با ورود سوزن به مخاط، چند قطره داروی بی حسی را تزریق کنید. پس از دو تا سه ثانیه مکث، سوزن را به محل اصلی تزریق هدایت کنید. در این حین تزریق داروی بی حسی کاملا غیر ضروری است، چون درد میان مخاط سطحی و موکوپریوست کمتر منتقل می شود. حین تزریق بلاک، پیش از رسیدن به پریوست چند قطره دیگر تزریق کنید، چون پریوست دارای اعصاب فراوانی است و تماس سوزن با آن ایجاد درد می کند. دانستن زمان مناسب تزریق نیازمند تجربه است. میزان نفود سوزن در بافت نرم هر بیمار متفاوت است و ممکن است سوزن به طور ناآگاهانه با پریوست برخورد کند بااین حال دندان پزشک به مرور با تکیه بر حس لامسه خود می آموزد تراکم بافتی با افزایش نفوذ سوزن و نزدیک شدن به استخوان به مقدار ناچیزی افزایش می یابد.
۱۱) دارو را آهسته تزریق کنید: تزریق سریع موجب آسیب بافتی و افزایش احتمال بروز واکنش منفی نسبت به دارو می شود. زمان منطقی برای تزریق یک کارتریج بی حسی ۶۰ ثانیه است.
۱۲) سرنگ را آرام خارج کنید.
۱۳) بیمار را زیر نظر داشته باشید.
بیشتر واکنش های منفی نسبت به تزریق داروی بی حسی حین تزریق یا پنج دقیقه بعد از آن روی می دهند. پس تا زمان شروع اثر دارو خود یا پرستارتان بیمار را زیر نظر داشته باشید.

سیکل ماهانه شما عقب افتاده و برای مطلع شدن از این موضوع که باردار هستید یا خیر آزمایش خون داده اید؟!
اجازه بدهید حدس بزنم: اگر شما به آزمایشگاه بروید و ببینید که جواب آزمایش مثبت است فوق العاده خوشحال می شوید، ضربان قلب تان تند می شود، لبخند به لب تان می نشیند و دوست دارید این خبر را به هر کسی که می شناسید زودتر اطلاع دهید.
اما صبر کنید، آرام باشید. خبر بارداری را به اطرافیان دادن کار بسیار مهمی است. همه خانم ها به یک شکل این کار را انجام نمی دهند. بعضی ها تا خبر را می گیرند به نزدیکان مثل والدین یا همسرشان زنگ می زنند و با شادی آن را اعلام می کنند. برخی از گفتن شرم دارند، مخصوصا اگر بارداری ناخواسته باشد و برخی دیگر مدت ها آن را گوشه ذهن شان مزه مزه می کنند تا بگویند. آیا می دانید کی و چگونه صحیح است که خبر بارداری را به والدین، همسر، فرزندان، دوستان و آشنایان و همکاران اطلاع دهید؟
● همسر در رتبه اول قرار دارد
جنینی که شما در شکم دارید، فرزند شما و همسرتان است، پس او نفر اولی است که حق دارد از این موضوع در اسرع وقت مطلع شود. اصلا مهم نیست که واکنش او در لحظه نخست چگونه باشد. فراموش نکنید پدر شدن در مردها حداقل ۹ ماه طول می کشد. جنین شما برای همسرتان چیزی غیرقابل لمس است و احساس مسوولیتی که از زمان اطلاع از خبر بارداری شما حس می کنند ممکن است در نظرشان بسیار سنگین باشد!
● چند پیشنهاد برای خبردار کردن همسر
۱) صبح صبحانه فوق العاده ای درست کنید، میز را بچینید و او را با آرامش و نوازش بیدار کنید. می توانید جواب آزمایشات را گوشه میز بگذارید تا خود او آن را بخواند.
۲) در یک بعد از ظهر دلپذیر کنار او بنشینید و آلبوم عکس های خود را همراه با همسرتان ورق بزنید. در صفحه آخر می توانید عکس سونوی خود را بچسبانید!
۳) از در ورودی خانه تا اتاق خواب کاغذهایی بچسبانید و روی آنها جملاتی نظیر «یک خبر مهم»، «تو به زودی....»، «پدر خواهی شد» بنویسید.
۴) یک کفش نوزاد بخرید و آن را در یک جعبه کادو کنید، بعد روی روبان آن کارتی گذاشته و بنویسید «یک نی نی کوچولو، هدیه به مهربان ترین بابای دنیا»
۵) یک SMS به همسرتان بفرستید و در آن بنویسید: «تبریک ۳=۱+۱»
۶) روی شکم تان با ماژیک بنویسید: «سلام بابا، من اینجام» و وقتی همسرتان به خانه بازگشت از او بخواهید پیراهن تان را بالا زده و نگاهی به دل تان بیندازد.
دیگر فرزندان در اولویت هستند ولی خیلی سریع به آنها اطلاع ندهید! کودکان معمولا حس ششم خوبی دارند، پس نیازی نیست نگران خبردار کردن آنها باشید. آنها به زودی خود متوجه بارداری شما می شوند. اما سعی نکنید این موضوع را به همه اطلاع داده و آنها را در بی خبری نگه دارید.
بعد از خبردار کردن همسرتان آرام آرام موضوع را به آنها هم اطلاع دهید و به آنها بفهمانید که همیشه دوست شان خواهید داشت. اگر فرزندتان خیلی کوچک است و مفهوم گذر زمان را درک نکرده نیازی به اطلاع دادن نیست چون بزرگ شدن آرام آرام شکم شما بهترین نشانه برای او خواهد بود.
● در خبر دادن به والدین تا پایان ۳ ماه نخست صبر کنید!
بسیاری از خانم ها تا پایان ۳ ماهه نخست بارداری خود را به اطرافیان و به ویژه والدین خود اطلاع نمی دهند چون در این ۳ ماه احتمال سقط جنین بسیار زیاد است. بعد از این مدت می توانید به شکل یک مهمانی شام یا یک عصرانه یا تنها با یک تلفن آنها را سورپریز کنید. در صورتی که والدین به شکلی غیرمنتظره با خبر بارداری شما برخورد کردند، ناراحت نشوید. دادن این گونه خبرها سبب بروز احساساتی با عکس العمل های متفاوت می شود. بارداری به ویژه اگر بارداری نخست باشد، سبب متحول شدن نقش والدین خواهد شد و آنها را از یک والد به مادر یا پدر بزرگ تبدیل می کند. باید به آنها فرصت دهید تا این موضوع را هضم کنند.
● خبر دادن به خواهر و برادرها سخت است ولی موضوع را پنهان نکنید
بیان اینکه باردار شده اید شاید به برادر یا خواهر، سخت باشد ولی نباید این موضوع را از آنها پنهان کنید زیرا ممکن است از شما ناراحت و گله مند شوند. آنها می توانند در مدت بارداری هواخواه و مراقب شما باشند.
● در خبردادن به آشنایان و دوستان عجله نکنید!
خیلی از خانم ها به قدری از بارداری خود خوشحال می شوند که دوست دارند سریعا این خبر را با تمامی دوستان و آشنایان در میان بگذارند اما شاید بهتر است عجله نکنند و کمی صبر داشته باشند. توصیه می کنیم ابتدا ۱۲ هفته صبر کنید و وقتی مطمئن شدید روند بارداری طبیعی و جنین سالم است، خبر را به اطرافیان بدهید. در صورتی که دچار سقط شوید و فقط همسر شما از بارداری شما مطلع باشد، اتفاقی نمی افتد اما اگر تمامی دوستان و آشنایان مطلع باشند، رساندن این خبر بد به همه سخت خواهد بود.
برای اطلاع دادن به خانواده و دوستان می توانید این کارها را انجام دهید:
۱) یک مهمانی ترتیب دهید و روی در ورودی بنویسید: «مقدم مادربزرگ و پدربزرگ گرامی»
۲) کنار میز شما هدیه ای نمادین مثل یک جفت کفش نوزاد یا عروسک بگذارید و زیر آن عکس سونوگرافی یا جواب آزمایش را قرار دهید.
۳) یک معما یا بیست سوالی طرح کنید که جواب آن بچه باشد!
۴) یک کارت تبریک با عکس کودک برای تمامی آشنایان بفرستید!خبر دادن به همکاران خوب است اما الزامی نیستهیچ اجباری ندارید که به همکارانتان، بارداری خود را خبر دهید.
وقتی مجبور شوید مرخصی بگیرید آنها خود متوجه خواهند شد اما اگر تمایل دارید، در پایان ۳ ماهه نخست می توانید این موضوع را به رییس خود اطلاع دهید تا او پیشاپیش برای زمانی که شما در مرخصی هستید، برنامه ریزی کند.
در صورتی که مسوولیت شما سنگین است. مطلع کردن همکاران سبب می شود دلیل توجیه کننده ای برای سبک کردن کارتان داشته باشید یا هر از گاهی بتوانید مرخصی اورژانسی بگیرید. در صورتی که کار شما سبک تر است و نیازی به جایگزین ندارید می توانید در آخر ماه ششم این خبر را به همکاران بدهید. بهترین روش نیز نوشتن نامه ای رسمی به رییس است که در آن تاریخ زایمان و زمانی که شما محیط کار را برای استراحت ترک می کنید، درج شده باشد.

جنسیت، تمایل های جنسی و سلامت جنسی واژه هایی با معانی گسترده هستند که چیزی بیش از مولفه های جنسی اولیه یا ویژگی های جنسی انسانی را دربرمی گیرند...
این اصطلاحات شامل تصویر فرد از بدن، هویت جنسی، احساس ها و هیجان ها، باورهای جنسی، ظرفیت ها و توانمندی های خود است برای عشق، دوستی و رفتار های اجتماعی به مثابه بیان فیزیکی عشق یا رفتارجنسی. جنسیت یک فرد تحت تاثیر مولفه های اخلاقی، فرهنگی، معنوی و قانونی است. به علاوه سلامت جنسی افراد می تواند به شکل گسترده ای تحت تاثیر ناتوانی های جسمی، هیجانی، عاطفی و ذهنی باشد.
مسایل جنسی بخشی از زندگی ما را تشکیل می دهند و باید اعتراف کنیم که بخش مهمی نیز هستند و البته همیشه نیز موضوع چالش برانگیزی در زندگی بشر بوده و خواهند بود. مانند سایر مسایل زندگی، ما باید آموزش های لازم را برای داشتن رفتار جنسی مناسب نیز داشته باشیم و البته زمانی که به دلیل ناتوانی رفتار جنسی ما دستخوش بدکارکردی می شود، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می کند. بنابراین باید مهارت های لازم را کسب کرده و البته قبل از آن باید دانش جنسی خود را در این زمینه افزایش دهیم. به رغم اینکه فعالیت و رفتار جنسی افراد دارای ناتوانی (ذهنی، جسمی) در چند دهه اخیر مورد مطالعه قرار گرفته، با این وجود، به ندرت به شکل مناسبی مطالعه شده اند و به همان میزان، به ندرت نتایج عملی برای کمک به این افراد را ارایه داده اند. علت این امر شاید وجود نگرش های اجتماعی خاصی باشد که نسبت به این افراد وجود دارد. برای مثال، گفته می شود از آنجا که این افراد به دلیل ناتوانی خود نمی توانند فعالیت جنسی داشته باشند، بنابراین انسان های کاملی نیستند اما واقعیت در این مورد چیز دیگری است.
● فعالیت جنسی طبیعی یعنی چه؟
فعالیت جنسی به عنوان مجموعه پیچیده ای از رفتارها شامل فعالیت جسمی است که تقریبا تمام بدن ما را درگیر می کند. به علاوه فرآیندهای شناختی، توانایی ها و مهارت های حسی و حرکتی و هماهنگی های جسمانی ذهنی ما نیز درگیر این فعالیت جنسی می شوند از همان ابتدا تا انتها. بنابراین هرگونه آسیب فیزیکی، شناختی و هیجانی می تواند به ناتوانی در فرد منجر شده و فعالیت جنسی اش را تحت تاثیر قرار دهد. از جمله آسیب های جسمی می توان به آسیب های مغزی، نخاعی و صرع اشاره کرد که باعث تضعیف ماهیچه ها، کاهش آستانه تحمل، کاهش دامنه هیجان ها و احساس ها و دردهای کمر می شود. از جمله ناتوانایی های شناختی و رشدی می توان به کاهش دامنه توجه، فراموشی، عقب ماندگی ذهنی و افسردگی اشاره کرد. این مسایل روی توانایی فرد برای برقراری رابطه عاطفی مناسب و در نتیجه شکل گیری فعالیت جنسی مناسب با همسر تاثیر منفی می گذارند و در نهایت اینکه، آسیب های شناختی ، فیزیکی و ذهنی باعث آسیب دیدن تصویر فرد از خود و شکل گیری خودپنداره منفی می شود. این خودپنداره منفی به کاهش اعتمادبه نفس در افراد منجر شده و این مساله باعث کاهش میل جنسی، شکل گیری باورهای بدکارکردی جنسی در افراد، کاهش توانایی شکل دادن به یک رابطه جنسی و حفظ و نگهداری آن می شود. تمام این مسایل در کنار نگرش های اجتماعی خاصی که در این زمینه وجود دارد، باعث شده که نه فقط افراد دارای ناتوانی، بلکه افراد دیگر نیز نگرانی های متعددی در مورد مسایلی نظیر اینکه رفتار جنسی طبیعی کدام است، جنبه های طبیعی جذابیت های جنسی کدام هستند، میزان طبیعی فعالیت جنسی چیست؛ داشته باشند. این موضوع بسیار کمک کننده خواهد بود که به افراد دارای ناتوانی اطمینان داده شود که اصطلاح طبیعی، طیف وسیعی از رفتارهای جنسی؛ از میل جنسی گرفته تا رفتارهای مربوط به آمیزش جنسی را دربرمی گیرد. سلامت جنسی و رفتار جنسی طبیعی یک مساله کلی و منطبق با ویژگی های همه افراد نیست که بخواهیم آن را به تمام افراد تعمیم دهیم.
● تاثیر آسیب های عصبی نخاعی بر فعالیت جنسی
کارکرد و بدکارکردی جنسی مرتبط با آسیب های عصبی ـ نخاعی به شدت آسیب بستگی دارد. این گونه آسیب ها ممکن است در مردان باعث ایجاد مشکل های مرتبط با نعوظ و در زنان ایجاد مشکل های مرتبط با روان سازی (نرم کردن) مهبلی از طریق ترشح های مهبلی شود. بسیاری از مردانی که از این اختلال ها رنج می برند در ایجاد، حفظ و نگهداری نعوظ دچار مشکل شده و مشکل های مرتبط با ارگاسم پیدا خواهند کرد. در مورد زنان نیز کاهش ترشح های مهبلی باعث خشکی واژن و درنتیجه احتمال مقاربت دردناک شده و رسیدن به ارگاسم را دچار مشکل می کند. معمولا توصیه می شود مردانی که چنین مشکل هایی دارند بیشتر از سایر روش ها برای ارضای همسر خود استفاده کنند.
● تاثیر آسیب های مغزی بر فعالیت جنسی
افرادی که آسیب و ضربه به سر را در حوادث خاصی تجربه می کنند و زنده می مانند، اغلب نگرانی هایی درباره وضعیت ظاهری خود و تاثیر آن روی همسر شان دارند. این آسیب ها معمولا علایمی نظیر کاهش آب دهان و خشکی بخشی از دهان را به دنبال دارند. این مساله روی فعالیت پیشنوازی آنها تاثیر منفی دارد. این افراد اغلب دارای نگرانی هایی در مورد فعالیت جنسی خود هستند. برخی داروهای مصرفی برای رفع این مشکل ها و مشکل های هیجانی خاصی که در اثر ضربه به سر ایجاد شده اند نظیر افسردگی، باعث کاهش میل جنسی در این افراد می شود. برخی مطالعه ها نشان داده است که افراد دارای آسیب مغزی فعالیت جنسی بسیار کمتری دارند که روی روابط عاطفی آنها تاثیر های منفی داشته است.
● تاثیر اختلال های عصبی ـ عضلانی بر فعالیت جنسی
این گونه اختلا ل ها نظیر پلاسیدگی عضلانی می تواند به ایجاد مشکل هایی در رشد اندام های جنسی در افراد منجر شود. هرگونه نقص در رشد و شکل گیری اندام های جنسی، فعالیت جنسی در سنین بالاتر را تحت تاثیر قرار می دهد. در سنین پایین تر نیز ممکن است باعث مسایلی در هویت جنسی افراد شود. افرادی که از این اختلال ها رنج می برند، چنانچه اندام های جنسی شان به طور مناسب شکل نگیرند، مشکل هایی را در برانگیختگی، نعوظ و ارگاسم خواهند داشت. سن افراد نیز در زمان آسیب، در شکل گیری نوع اختلال تاثیرگذار است. افرادی که از همان زمان کودکی دچار این اختلال ها می شوند، هرگز استقلال و رشد جسمی مناسبی در اندام ها نخواهند داشت و درنتیجه عملکرد جنسی مناسبی نیز نخواهند داشت و حتی ممکن است اصلا آمیزش جنسی را تجربه نکنند. این عدم بیان جنسی ممکن است اختلال هایی در جریان اجتماعی شدن برای این افراد ایجاد کند. والدین چنین افرادی ممکن است هرگز شاهد رشد و بلوغ جنسی فرزندان خود نباشند.
● تاثیر ناتوانایی های ذهنی بر
فعالیت جنسیآسیب های ذهنی شناختی، مانعی بر سر راه درگیرشدن فرد در فعالیت جنسی نیستند. زیرا عموما کارکرد فیزیولوژیک اندام های جنسی آنان طبیعی است. مساله اصلی در مورد این افراد آموزش جنبه های غیرفیزیولوژیک مسایل جنسی نظیر داشتن رابطه جنسی ایمن، مقدمات داشتن یک رابطه جنسی که عموما با بیان جمله های عاشقانه، نوازش های اولیه، افزایش دانش و آگاهی در زمینه مسایل جنسی و درک روابط عاطفی به منظور ایجاد روابط عاطفی با شریک جنسی است. البته باید اذعان داشت ناتوانی های شناختی و ذهنی در درجاتی ممکن است مشکل هایی را در زمینه فعالیت جنسی ایجاد کند. برای مثال افرادی که دارای عقب ماندگی های ذهنی شدید هستند واقعا از برقراری رابطه عاطفی گرفته تا داشتن روابط جنسی طبیعی دارای مشکل های متعددی هستند و در مواردی حتی نمی توانند روابطی را ایجاد کنند. به علاوه خطر سوء استفاده های جنسی برای این افراد، مخصوصا اگر مراقبانی نداشته باشند، وجود دارد. عمدتا مشکل های افراد دارای ناتوانایی های شناختی در مراحل آغازین روابط عاطفی است.
این افراد ممکن است درک درستی از هویت جنسی خود نداشته باشند، جهت گیری های جنسی آنان ممکن است بی تناسب باشد، درک درستی از دنیای ذهن طرف مقابل نداشته باشند و نتوانند روابط عاطفی اولیه را به شکل مناسبی برقرارکنند. به علاوه ممکن است درمورد روابط جنسی ایمن، شیوه های مختلف روابط جنسی و راه های پیشگیری از بارداری، استفاده از ابزارهای مناسب برای داشتن روابط جنسی لذت بخش و داشتن دانش جنسی مناسب در مورد خود و همسر اطلاعاتی نداشته باشند. بنابراین در این مورد تمرکز اصلی روی این مسایل خواهد بود.

اگر کمردرد مزمن، کلافه تان کرده؛ حداقلش این است که می توانید دل تان را به این نکته خوش کنید که شما تنها نیستید! طبق آمارهای موجود، از هر ۱۰ آمریکایی بالغ، ۸ نفر در طول عمر خودش کمردرد شدیدی را تجربه کرده و پس از سرماخوردگی، کمردرد اولین علت مرخصی های استعلاجی در این کشور است و...
در یک برآورد سرانگشتی، کمردرد برای اقتصاد آمریکا سالانه ۹۰ میلیارد دلار آب می خورد. آمار و ارقام بالا را با در نظر گرفتن نسبت جمعیتی آمریکا و سایر کشورهای جهان، می توان کم و بیش به کشورهای دیگر نیز تعمیم داد.
پزشکان، فیزیوتراپیست ها و مهندسان پزشکی هر کدام شیوه های تازه ای را برای تسکین و درمان این درد ناخوشایند می آزمایند. ستون فقرات انسان، سیستم پیچیده ای است که محافظت از نخاع را بر عهده دارد. این سیستم در اصل از مهره ها و غضروف هایی تشکیل شده که عضله ها و رباط های بسیار محکمی آنها را پابرجا نگه می دارند. اما مهره های بخش کمری ستون فقرات وظیفه دیگری هم دارند و آن تحمل وزن بدن است. درواقع ۵ مهره در این ناحیه وجود دارند که دیسک بین آنها شبیه بالشتک عمل می کند و همه ضربه های ناگهانی وارد به کمر را خنثی می کند. اما با بالا رفتن سن، کم کم عضله ها تحلیل می روند، استحکام استخوان ها کم می شود و دیسک های بین مهره ای هم خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند. در نتیجه ستون فقرات کمری دیگر خاصیت انعطاف پذیری و تحمل این ضربه ها را ندارد. متاسفانه اکثر بیماران پس از درمان هم کاملا بهبود پیدا نمی کنند یا حتی عوارض درمانی مشکل های جدیدی را برای آنها به وجود می آورد. اما از سویی دیگر پزشکان و محققان هم دست از تلاش برنمی دارند. در سال های اخیر چند روش جدید برای درمان کمردرد معرفی شده که بعضی از آنها واقعا موثر به نظر می رسند.
۱) محرک های الکتریکی؛ معجزه هایی کوچک
باربارا سوئینی، یک خانم ۶۳ ساله آمریکایی است که تقریبا از ۲۰ سال پیش با کمردرد دست و پنجه نرم می کرده. او روش های درمانی مثل خوردن مسکن، فیزیوتراپی، تزریق داخل نخاع و حتی استفاده از مخدری به نام متادون را تجربه کرده بود اما هیچ وقت کمردرد او بهبود پیدا نکرد. درنهایت چون کانال نخاعی خانم سوئینی بیش از حد تنگ شده بود و به نخاع او فشار می آورد، راهی جز عمل جراحی باقی نماند. در این عمل، جراحان دو مهره کمری را به هم متصل کردند تا فشار از روی اعصاب نخاعی برداشته شود.
اما پس از آن این خانم حتی برای سرپا ایستادن هم مجبور بود از عصا استفاده کند. در سال ۲۰۰۶ میلادی خبری مبنی بر تولید گسترده «دستگاه ضربان ساز ضددرد» منتشر شد. این دستگاه که حجمی به اندازه یک ساعت جیبی اشغال می کند پیام های الکتریکی به نخاع می فرستد و مانع ارسال پیغام درد به سمت مغز می شود. باربارا سوئینی با شنیدن این خبر تصمیم گرفت این روش درمانی را هم امتحان کند. دکتر زاخاری لوین طی یک عمل ساده اما ظریف، ضربان ساز را در بدن بارابارا جاسازی و سپس رابطی بین ضربان ساز و نخاع تنظیم کرد. درنهایت با چند بخیه کوچک عمل جراحی تمام شد و باربارا همان روز به خانه برگشت اما این بار بدون عصا. در حال حاضر او هیچ دردی ندارد و برخلاف ۲۰ سال گذشته از زندگی لذت می برد.
۲) کمربند مادون قرمز سال ۱۸۰۰ میلادی اشعه مادون قرمز کشف شد. تا به امروز موارد استفاده گوناگونی از این اشعه شناخته شده که معروف ترین آنها گرم کردن غذا به کمک این اشعه است. اما اخیرا مخترعی کانادایی برای درمان کمردرد، کمربندی ساخته که اشعه مادون قرمز ساطع می کند. تحت تاثیر این اشعه، خون رسانی در ناحیه کمر بهتر و در نتیجه احساس درد هم کمتر می شود. حتی در سال ۲۰۰۶ محققان کانادایی پس از انجام مطالعه ای اعلام کردند که این کمربند قادر است علایم دردناک نیمی از بیماران را کاملا از بین ببرد.
لارنس گوردون، مخترع این کمربند درواقع یک پرورش دهنده اسب بود. پس از اینکه حین اسب سواری کمرش آسیب دید به فکر ساختن چنین وسیله ای افتاد. به عقیده گوردون بهترین زمان بستن کمربند شب ها حین خواب است اما در طول روز هم می توان از آن استفاده کرد. البته این دستگاه هنوز از طرف پزشکان مورد تایید قرار نگرفته و عوارضی هم از آن گزارش شده است. مثلا در برخی افراد پوست ناحیه زیر کمربند قهوه ای رنگ شده که این مساله استفاده از دستگاه را مورد تردید قرار می دهد. در ضمن قیمت فعلی این کمربند ۲۳۳۵ دلار است بنابراین خرید آن برای هر کسی ممکن نیست.
۳) ساختن دوباره دیسک با سلول بنیادی
اکثر روش های درمانی فقط علایم را از بین می برند ولی علت اصلی ایجاد کمردرد همچنان به قوت خود باقی می ماند. اما در دانشگاه منچستر انگلستان دکتر استفان ریچاردسون روش جدیدی برای درمان قطعی کمردرد ابداع کرده است. او در ابتدا سلول هایی را از مغز استخوان بیماران به عنوان سلول بنیادی می گیرد و پس از پرورش این سلول ها در محیط آزمایشگاه آنها را در ژلی از کلاژن های انسانی مخلوط می کند. درنهایت این مخلوط را از طریق برش جراحی کوچکی بین مهره ها قرار می دهند تا سلو ل های بنیادی، خودشان دیسک بین مهره ای جدیدی بسازند. دکتر ریچاردسون می گوید: «این روش کاملا بی خطر و بدون عوارض جانبی است، چون سلول از بدن خود بیماران گرفته می شود. در ضمن برش جراحی اینقدر کوچک است که بیماران می توانند همان روز به خانه برگردند.»
تحقیق های کلینیکی روی این روش درمانی تا ۲ سال آینده ادامه خواهد داشت. اما دکتر ریچاردسون معتقد است ۵ سال دیگر روش ساخت دیسک با سلول بنیادی وارد همه مراکز درمانی آمریکا خواهد شد و کابوس غضروف های آسیب دیده و کمردرد برای همیشه از بین خواهد رفت.
۴) ثابت کردن مهره ها با پیچ های پلاستیکی قابل ارتجاع
هر ساله حدود ۲۰۰ هزار آمریکایی به دلیل از بین رفتن دیسک های بین مهره ای مجبور به انجام عمل جراحی روی کمر می شوند. در این جراحی در واقع ۲ مهره مجاور توسط پیچ هایی فلزی به هم متصل می شوند تا جابه جایی آنها روی نخاع فشار نیاورد. البته این عمل عارضه ای دایمی همراه دارد. در واقع پس از این جراحی بیمار دچار محدودیت هایی در حرکت می شود. چون محدوده حرکات کمر نسبت به قبل کاهش می یابد.
اما اخیرا تکنیکی به نام دینزی وارد عرصه جراحی کمر شده که با وجود متصل کردن دو مهره، دامنه حرکات طبیعی کمر را از بین نمی برد. در این تکنیک برای ثابت کردن مهره ها از مواد پلاستیکی و قابل انعطاف به جای پیچ فلزی استفاده می شود. این مواد به شکل لوله هایی در هر دو طرف مهره ها قرار می گیرند و با وجود نگه داشتن مهره ها در کنار هم قدرت تحرک کمر را از بین نمی برند. این تکنیک در آمریکا در سال ۲۰۰۴ میلادی به تصویب رسید اما سال هاست که در اروپا این روش به جای اتصال مهره ها توسط پیچ فلزی استفاده می شود.
۵) تشک های جدید
مطالعه ای در سال ۲۰۰۶ میلادی نشان داد که تشک های کهنه یک علت عمده برای شروع کمردرد محسوب می شود. این مطالعه توسط محققی به نام دکتر جاکوبسون روی ۵۹ زن و مرد آمریکایی انجام شد. در پایان همه این ۵۹ نفر که مبتلا به کمردرد بودند فقط چهار هفته پس از تعویض تشکی که روی آن می خوابیدند، بهبود پیدا کردند. جالب اینجاست که هیچ دارو یا روش خاصی هم به عنوان درمان جانبی در اختیار آنها قرار نگرفت. البته تشک طبی، تکنولوژی جدیدی محسوب نمی شود اما آگاهی از اینکه استفاده از تشک های کهنه چقدر به ضرر بدن تمام می شود، نکته قابل تاملی است.

یکی از مشکلاتی که همسران جوان با آن روبه رو هستند، سقط مکرر خودبه خودی جنین است که باعث نگرانی و ناکامی آنها می شود. در «زنان و مردان» این هفته، گفتگویی داشته ایم با دکتر آزیتا صفارزاده کرمانی، متخصص زنان و زایمان، درباره دلایل و درمان های این عارضه...
▪ خانم دکتر! مهم ترین دلایل سقط مکرر جنین چیست؟
ـ سقط مکرر به بروز ۳ سقط یا بیشتر، قبل از نیمه اول بارداری، اطلاق می شود و در هر ۳۰۰ بارداری یک مورد حادث می شود. سقط به خودی خود شایع ترین عارضه بارداری است و برای زوجینی که تمایل به داشتن فرزند دارند، استرس های روحی روانی فراوانی ایجاد می کند. حدود ۱۵ درصد بارداری هایی که از نظر تکنیکی تشخیص داده می شوند، در نیمه اول بارداری سقط می شوند اما در مورد علل سقط مکرر باید گفت که حالت غیرطبیعی کروموزومی والدین تنها علت غیرقابل بحث سقط مکرر است. چنین حالات غیرطبیعی کروموزومی در ۵ درصد زوجینی که دچار سقط مکرر می شوند، حادث می شود. از سایر علل می توان به حالات غیرطبیعی شکل رحم که در ۱۲ درصد موارد دیده می شود، مشکلات هورمونی (۱۷ درصد)، عفونت ها (۵ درصد)، فاکتورهای ایمنی (۵۰ درصد)، انعقاد خون و علل متفرقه دیگر (۱۰ درصد) اشاره کرد. البته بعد از ارزیابی واقعی در ۶۰ درصد موارد، سقط مکرر غیرقابل توجیه باقی می ماند.
▪ فرمودید یکی از علل، حالات غیرطبیعی شکل رحم است.چگونه می توان این موضوع را تشخیص داد؟
ـ ابتدا باید روی این نکته تاکید کنم که بررسی های بالینی برای مشخص کردن علت سقط جنین زمانی آغاز می شود که ۲ سقط به خودی خود متوالی ایجاد شده باشد. این موضوع به ویژه زمانی که ضربان قلب جنین قبل از سقط تشخیص داده شده باشد، سن مادر بالای ۳۵ سال باشد یا زوجینی به سختی باردار شده باشند، اهمیت پیدا می کند. در مورد حالات غیرطبیعی شکل رحم، متخصص زنان برای فرد عکسی رنگی تجویز می کند. در بررسی عکس رنگی رحم می توان به اشکالاتی در ساختمان رحم پی برد که اکثرا باانجام «هیستروسکوپی» (آندوسکوپی رحم) قابل تشخیص و درمان است. از جمله ناراحتی های قابل تشخیص با این روش چسبندگی های داخل رحمی و دیواره وسط رحم، پولیپ یا فیبروم داخل رحمی، سپتوم رحم، ناهنجاری های شریان رحمی و نارسایی دهانه رحم، چسبندگی ها، لیومیوم ها و آدنومیوز است.
▪ در مورد مشکلات هورمونی دخیل در سقط مکرر نیز توضیح می دهید؟
ـ بله؛ از اختلالات هورمونی که به سقط مکرر منجر می شوند، می توان به اختلالات و ضعف تخمدان، دیابت و بیماری های تیروییدی اشاره کرد. تداوم بارداری در خلال ۲ ماه اول بارداری وابسته به تولید پروژسترون از تخمدان است که اگر به مقدار کافی تولید نشوند، سلول های جفتی رشد کافی نخواهند داشت و به سقط خود به خود منجر می شود، علت سقط در دیابت ممکن است اختلال در جریان خون رحمی باشد. کم کاری تیرویید، بیماری هورمونی دیگری است که باعث سقط مکرر می شود که به دلیل تاثیر روی تخمک گذاری و اختلال عملکرد تخمدان ها ایجاد می شود. در مورد مشکلات هورمونی، درمان با تجویز هورمون مورد نظر صورت می گیرد که می تواند هورمون تیرویید یا پروژسترون و گاهی استروژن باشد.
▪ از جمله علل دیگری که به آنها اشاره کردید، عامل ایمنی در عفونت ها بود که بیشترین درصد سقط مکرر نیز به آن اختصاص داشت. منظور از فاکتورهای ایمنی چیست؟
ـ اصطلاحا به آن، علل ایمنی شناختی گفته می شود. مثلا لوپوس یک بیماری سیستم ایمنی است که در آن سلول های ایمنی بدن بر ضدسلول های بدن فعال شده و به عوارضی در بدن منجر می شود. از آنجا که سلول های ایمنی بدن در هر نقطه از بدن وجود دارند، این بیماری می تواند تمام اندام های بدن را درگیر کند. علت دقیق آن مشخص نیست اما عوامل ژنتیکی در استعداد ابتلا به بیماری نقش مهمی دارند. عوامل محیطی مثل نور آفتاب نیز سبب تشدید یا بروز آن می شود. البته عوامل هورمونی نیز بی تاثیر نیست. شایع ترین علامت این بیماری درد یا تورم مفصل است که می تواند حالت مزمن یا عودکننده داشته باشد. دردهای عضلانی و تب در هنگام فعال بودن بیماری نیز شایع است. علامت شایع دیگر ضایعات پوستی شبیه به بال پروانه روی گونه ها و پل بینی است که قرمز رنگ بوده و به نور آفتاب حساس است. در این نوع بیماری معمولا کورتون برای فرد تجویز می شود اما در رابطه با عفونت ها باید گفت که عفونت های دستگاه تناسلی زنان با عوامل میکروبی، ویروس ها و قارچ ها می تواند از جمله علل سقط مکرر باشد.
▪ وقتی زوجی به شما مراجعه می کنند که تاکنون ۲ بار سقط جنین خود به خود داشته اند، شما در درجه اول چه چیزی را برای آنها تجویز می کنید؟
ـ ابتدا باید بررسی کروموزومی بیمار و همسرش به عمل آید. بعد، بررسی تشریحی رحم با میکروسکوپ و نمونه برداری رحمی نزدیک به عادت ماهانه برای بررسی وضعیت هورمونی تخمدان لازم است. اندازه گیری های هورمونی از خون نیز باید به عمل آید تا پلاکت های خونی شمارش شوند و موادی که در سقط های ایمنی در خون ایجاد می شوند مورد بررسی قرار گیرند. بررسی های میکروبی از دهانه رحم نیز برای عفونت ها لازم است.
▪ حالا بعد از شناسایی علل سقط مکرر، آیا این علل قابل درمان هستند و زوجین می توانند بچه دار شوند؟
ـ برخی از علت ها قابل برطرف شدن هستند. نقص ساختمانی رحم و وجود نقایصی نظیر رحم شاخ دار و وجود توده هایی مانند فیبروم یا لیومیوم ممکن است با جراحی پیش از باردار شدن برطرف شود. نارسایی سرویکس (دهانه رحم) نیز به حالتی گفته می شود که دهانه رحم به اندازه کافی توانایی بسته ماندن در برابر جنین را ندارد و پیش از موعد باز می شود. در این حالت نیز با کمک سرکلاژ یعنی بستن دهانه رحم به روشی شبیه بخیه کردن به بارداری بعدی می توان کمک کرد. اگر علت سقط یک نقص ساختمانی در لوله های عصبی باشد، با مصرف مکمل ویتامین و اسید فولیک برطرف می شود.
▪ می توان جلوی سقط را در دوران بارداری گرفت؟
ـ هرگونه خون ریزی خفیف، شدید یا لکه بینی در نیمه اول بارداری باید از سوی مادر جدی تلقی شود. این علامت نشانه در معرض خطر بودن جنین است. با مشاهده این علامت مادر باردار باید فورا مورد معاینه پزشک قرارگیرد. اگر دهانه رحم کاملا بسته باشد و علایم دیگر خطر وجود نداشته باشد، واژه «تهدید به سقط» برای تشریح وضعیت جنین مورد استفاده قرار می گیرد. در این حالت به مادر توصیه می شود، استراحت کند. این تنها وضعیتی است که می تواند مانع سقط شود. اما بیشتر موارد سقط در ۳ ماهه اول (۱۲ هفته نخست) به دلایل نقایص کروموزومی رخ می دهد. در واقع، به طور طبیعی جنین هایی که اختلالات شدید کروموزومی دارند، در همان ابتدا سقط شده و می میرند.

از جمله شکایت های شایع کودکان و بزرگسالان در این آب و هوای گرم، عرق کردن، بدبویی تن و عرق سوزشدن است...
برای آنکه با روند و علت های عرق کردن و راه های مواجهه با بوی بد آن و التهاب های ناشی از عرق سوزشدن بیشتر آشنا شویم، پای صحبت های دکتر غلامحسین غفارپور، مدیر گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی ایران نشسته ایم.
▪ چرا برخی افراد بیشتر از سایرین عرق می کنند؟
ـ بعضی تعریق ها دلایل طبیعی دارد، مثل عرق کردن به دلیل بالا رفتن دمای بدن، ورزش کردن یا خوردن غذاهای پرانرژی اما برخی پرعرقی ها جنبه ژنتیکی دارد که شامل پرعرقی زیربغل، کف دست ها و پاها می شوند که در اثر هیجان یا رانندگی به وجود می آید. این نوع تعریق ها هیجانی بوده و گرما در بروز آن نقشی ندارد.
▪ عوارض پرعرقی چیست؟
ـ تعریق زیاد در کف دست و پا در اثر هیجان می تواند برای فرد مزاحمت ایجاد کند. در ضمن عرق زیاد سبب می شود لایه شاخی پوست رطوبت را در خود نگه دارد و در نتیجه لایه شاخی ضخیم تر شود و یک سری میکروب ها سریعا رشد کرده و سبب تجزیه لایه شاخی پوست شوند که یک ماده پروتئینی است و در نتیجه باعث بروز بوی بد می شوند. از سوی دیگر عرق زیاد سبب می شود رشد انواع میکروب ها و قارچ ها بین انگشتان و کف پا شدت یافته و همین امر بر بوی بد پا می افزاید.
▪ و چه باید کرد؟
ـ به این افراد توصیه می شود به صورت مرتب پاها را با صابون بشویند و از سنگ پا استفاده کنند تا لایه ضخیم شاخی را کم کند. در ضمن استفاده از جوراب های مناسب که تعریق را در خود نگه نمی دارد و کفش هایی که گرما را درون خود حفظ نمی کند، بسیار مهم است.
▪ اصلا این غدد عرقی در کدام نواحی بدن ما بیشترند و در چه زمان هایی فعال می شوند؟
ـ غدد عرق در بدن به ۳ دسته تقسیم می شوند. دسته اول غدد عرقی هستند که به طور طبیعی در اثر حضور در محیط گرم یا ورزش کردن یا خوردن غذاهایی مثل ادویه جات، کاکائو و فلفل فعال شده و سبب عرق کردن ما می شوند. در این حالت عرق کردن و تبخیر آن سبب خنک شدن بدن می شود. این دسته از غدد عرق به طور متوسط حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تا ۴میلیون بوده و در سرتا سر بدن پراکنده اند. البته برخی از سطوح پوست مثل لب ها یا گوش خارجی فاقد غدد مترشحه عرقی است. اما بوی زیر بغل، ناف و سینه ناشی از برخی غدد عرق دیگری است که محل شان در زیربغل، کشاله ران، ناف و اطراف سینه است. ترشحات این غدد حاوی کلسترول، تری گلیسیرید، اسیدهای چرب، برخی هورمون های مردانه، مواد قندی، آمونیاک و آهن است. چربی ای که این غدد روی پوست ایجاد می کند، سبب پخش شدن عرق بر سطح پوست و کم شدن ناگهانی دمای بدن می شود. بیشترین تراکم غدد عرق در کف دست ها و پاها و پس از آن در صورت در ناحیه پیشانی است. غدد مترشحه عرق توسط غدد تنظیم کننده دمای بدن که در کاسه سر و در هیپوتالاموس قرار دارد کنترل می شوند.
▪ غدد عرق از کی کار خودشان را آغاز می کنند؟
ـ غدد مولد عرق در ۵ ماهگی زندگی درون رحمی در سر تا سر بدن یک جنین تشکیل و تکمیل می شود اما بدون فعالیت است. وقتی نوزاد متولد می شود، بلافاصله فعالیت این غدد آغاز می شود و وقتی نوزاد در محل گرمی قرار می گیرد، عمل تعریق اتفاق می افتد.
▪ مواد متشکله عرق چیست؟
ـ عرق یک مایع استریل است که محتوی مقداری نمک طعام، جوش شیرین، پتاسیم، کلسیم، آمونیاک، موادقندی و برخی آنزیم های هضم کننده مواد پروتئینی است. برخی پروتئین های ضدمیکروبی، اوره و فلزات سنگین هستند و وقتی فرد آنها را مصرف یا استشمام کرده است، از طریق غدد عرق دفع می شود.
▪ عرق کردن چه فایده ای دارد؟
ـ عمل تعریق، سبب تنظیم میزان آب و املاح بدن و تنظیم دمای بدن می شود. از سوی دیگر عرق وقتی روی سطح پوست قرار می گیرد سبب می شود لایه شاخی که خارجی ترین لایه پوست است، مرطوب شده و باعث لطافت و شادابی سطح پوست می شود. غدد مترشحه عرق وظایف سنگینی دارد. در گرما یا وقتی دمای حرارت بدن فرد بالا می رود و تب می کند، حالت ناخوشایندی به او دست می دهد، عمل تعریق با قرار دادن عرق بر سطح پوست و بخار شدن آن دمای بدن فرد را پایین آورده و سبب خشک شدن او می شود. از سوی دیگر برای درمان بیماری های قارچی سطحی پوست، وقتی دارو برای بیمار تجویز می شود تا به طور خوراکی مصرف شود، دارو در بدن به برخی ترکیبات ضدقارچی فعال تبدیل می شود و از طریق غدد مترشحه عرق خارج شده و در سطح پوست قرار می گیرد و در مواجهه با قارچ ها آنها را از بین می برد.
▪ آیا بدبو بودن عرق، طبیعی است؟
ـ این ترشحات به خودی خود بدبو نیستند اما وقتی در زیر بغل با میکروب ها تجزیه می شوند، تبدیل به یک سری مواد بدبو می شوند. برای درمان بوی بد زیربغل، کشاله ران و ناف توصیه می شود به صورت مرتب از لیف استفاده کنند، حمام بروند، لباس های زیر را عوض کنند و از شامپوهایی مثل زینک پلوسیون و... استفاده کنند که در نتیجه مراعات این نکات تعداد میکروب ها و باکتری ها کم می شود و در نهایت می توانند از دئودرانت ها برای کاهش بو استفاده کنند.
▪ استفاده از این دئودرانت ها بی ضرر است؟
ـ البته دئودرانت حاوی مقادیری مواد محرکه خوشبوکننده و کلرول آلومینیوم است که میزان ترشح عرق را کاهش می دهند. استفاده از این نوع مواد می تواند تحریکات پوستی مانند خارش و سوزش را به دنبال داشته باشد. اگر این طور باشد، فرد لازم است دئودرانت خود را عوض کند.
▪ دلیل عرق سوز شدن چیست؟
ـ گاهی ماندن عرق روی پوست به دلیل املاحی که دارد ایجاد سوزش می کند. بهترین کار شستن عرق با آب و استفاده از یک کرم بعد از آن است. عرق سوز شدن یکی از بیماری های شایع فصل تابستان است که در اثر مسدود شدن کانال غدد ترشحی عرق اتفاق می افتد. پوشیدن لباس هایی که بافت فشرده دارند و مانع از خروج گرما می شوند از جمله دلایل اصلی عرق سوزشدن هاست. عرق سوزشدن به شکل شایع در شیرخواران خصوصا در نوزادان دیده می شود زیرا نوزاد پس از به دنیا آمدن در محیط گرم نگه داشته می شود و چون قدرت ترشح عرق تکامل نیافته، ممکن است طی عرق مجاری بسته شده و دچار عرق سوز شود. عرق سوز قرمز بیشتر در کودکانی که ورزش می کنند، افراد بالغی که در محیط گرم کار می کنند یا لباس های زیاد می پوشند، دیده می شود. در این افراد عرق زیاد سبب متورم شدن سوراخ عرق و بسته شدن مجاری می شود. در این افراد عرق سوز به شکل دانه های قرمز در گردن و تنه ایجاد می شود و به همراه خود سوزش و خارش دارد.
▪ و توصیه شما برای پیشگیری یا درمان عرق سوز؟
ـ برای درمان عرق سوز باید فرد به یک محیط خنک منتقل شود تا کم کم مجاری بسته شده باز شود. استفاده از کرم اوسرین یا لالونین یا پمادهای کورتیکواستروییدی مثل هیدروکورتیزون یا پمادهای ضدمیکروبی می تواند موثر باشد. بهترین توصیه برای پیشگیری از عرق سوز شدن پوشیدن لباس هایی با بافت فاصله دار برای عبور دادن گرما و هوا است.

بیش از نیمی از مردم شهرهای بزرگ گهگاه دچار مشکلاتی از قبیل بی خوابی، کم خوابی یا بدخوابی می شوند. به گفته پزشکان کمبود خواب که به بیماری «بی خوابی» مشهور است، می تواند در درازمدت اثرات مخربی داشته باشد.
دکتر هواردویس روانشناس مرکز مشکلات مربوط به خواب در آلبانی است. وی در این رابطه می گوید؛ «می دانیم کمبود خواب مشکلاتی از قبیل کاهش تمرکز در طول روز را ایجاد می کند که این امر با مسائلی از قبیل کاهش نرخ بازدهی در کار، اشتباهات شغلی و افزایش تصادفات رانندگی ارتباط مستقیمی دارد.»
پیش از آنکه توماس ادیسون لامپ های رشته ای را اختراع کند مردم به طور متوسط ۱۰ ساعت در شب می خوابیدند اما طبق آمار ما امروزه مردم قاره اروپا و آمریکا در طول هفته به طور متوسط شبی ۹/۶ ساعت و آخر هفته ها شبی ۵/۷ ساعت می خوابند.
به گفته پزشکان بزرگسالان به خوابی ۷ تا ۹ ساعته احتیاج دارند و طبیعی است که برای افراد مختلف با فیزیک متفاوت این تعداد ساعت شناور است. میلیون ها نفر در جهان از مشکلات مربوط به خواب رنج می برند. بسیاری از آنان از بی نظمی و اختلال مزمن در خوابیدن شکایت دارند و میلیون ها نفر هم از ناراحتی های متناوب در خوابشان در عذاب هستند، هرچند به گفته متخصصان اکثر اختلالات مربوط به خواب قابل تشخیص و قابل درمان نیستند.
بعضی افراد به اندازه کافی نمی خوابند چون قادر نیستند در ساعتی به رختخواب بروند که زمان مناسبی برای خوابشان است.
برخی دیگر هر چند خودشان وقت کافی می دهند اما نمی توانند بخوابند. تأثیر برخی داروها نیز می تواند در اختلالات خواب انسان تأثیرگذار باشد. حتی ناراحتی های تنفسی از قبیل آسم یا سرفه و تنگی نفس در این میان نقش مهمی دارند.
دبی مندل نویسنده کتاب «معتادان به استرس» معتقد است انسان های ماشینی امروزی زمانی که نمی توانند مطابق لیست نوشته شده شان تمامی کارها را انجام دهند، احساس می کنند افرادی بی هنر هستند و همین حس خواب را به تأخیر می اندازد؛ «اگر شما احساس خوبی نسبت به خود نداشته باشید، چطور می توانید خوب بخوابید؟ با نگرانی بیدار می شوید، پس باید آگاه باشید که با همین حس بی هنر بودن و بی مصرف بودن به خواب رفته اید.»
او برای خوب خوابیدن در شب پیشنهاد می کند از ورزش ماهیچه های بزرگ بدنتان غافل نشوید، به خصوص در ساعات اولیه صبح؛ «این کار واقعا به کاهش استرس شما کمک می کند و در حقیقت به خوابیدن تان کمک بیشتری می کند.» اما به خاطر داشته باشید هرگز پیش از خواب ورزش نکنید؛ زیرا بدن برای آزاد و شل نشدن عضلات به زمان نیاز دارد و همین امر باعث می شود دیرتر به خواب بروید.
جالب اینجاست که حتی در زمینه آشفتگی خواب هم خانم ها گوی سبقت را از آقایان ربوده اند. در تحقیقی متشکل از ۱۷۰ داوطلب حدود ۳۰درصد از خانم ها عنوان کردند به تازگی کابوس دیده اند، درحالی که تنها ۱۹درصد از آقایان اخیرا خواب بد دیده اند.
بررسی دیگری نشان می دهد خانم ها به نسبت آقایان خواب آشفته تری دارند و بیشتر از بی خوابی شکایت می کنند. دکتر پارکر که روانشناسی متبحر است، می گوید: «در این تحقیق مشخص شد زن ها خواب های ناخوشایندتری نسبت به مردان می بینند. در اصطلاح اطلاعات عاطفی، خانم ها در طول خوابشان نگرانی های حل نشده زندگی را بیشتر دخالت می دهند. به عنوان مثال عشق های از دست رفته بخش مهمی از کابوس های شبانه خانم ها هستند.» البته از نظر دکتر پارکر رویاهای ناخوشایند شبانه امری متداول و معمول است اما بسیاری از افراد صبح روز بعد آن را فراموش می کنند، به همین دلیل هنوز اطلاعات چندان دقیقی نمی توان در این رابطه منتشر کرد.
اگر شما جزء آن عده ای هستید که به سختی می خوابید نکات زیر می توانند حتما موثر باشد:
روی تشک های باکیفیت استراحت کنید. تخت شما باید به اندازه کافی بزرگ و پهن باشد و طوری قرار بگیرد که از وارد آمدن فشار به مفاصل، کمر، شانه و سینه جلوگیری کند. یک بالشت خوب و کم حجم که گردن شما را به خوبی نگهداری کند نقش مؤثری در کیفیت خواب تان دارد.
برای به رختخواب رفتن و بیدار شدن تان ساعت مشخصی داشته باشید و سعی کنید همیشه مطابق برنامه رفتار کنید تا بدن به این شرایط عادت کند. حتی اگر بد خوابیده اید خیلی مهم است که سر ساعت همیشگی بیدار شوید. در غیر این صورت روال عادی را برهم می زنید و همین باعث می شود ریسک بد خوابیدن در شب بعد هم افزایش یابد.
از نوشیدنی های حاوی کافئین خودداری کنید. قهوه، چای و نوشابه مغز را تحریک می کنند، پس در ساعات نزدیک به خواب تان جدا از نوشیدن این مایعات پرهیز کنید و اگر مشکل بی خوابی دارید در طول روز هم به سراغ شان نروید، چون کافئین خیلی دیر در متابولیسم بدن دگرگون می شود و ریسک بیداری های شبانه را بالا می برد.
گرسنه به رختخواب نروید. اما از خوردن شام دیروقت یا غذاهای سنگین هم خودداری کنید. یک لیوان شیر داغ یا ساندویچ کوچکی از گوشت مرغ گزینه مناسبی است.
روش های تمدد اعصاب را امتحان کنید. حمام آب داغ، تنفس عمیق، کشش عضلات و برخی حالات یوگا مفید هستند.
تختخواب فقط برای خوابیدن است. از تخت برای تماشای تلویزیون، کارهای شرکت و چیزهای دیگر استفاده نکنید و سعی کنید نور اتاق خواب تان را طوری تنظیم کنید که جو متعادلی داشته باشد.
اگر نمی توانید بخواید، بلند شوید و کاری که باعث آرامش تان می شود، انجام دهید و وقتی خسته شدید مجددا به رختخواب بروید.
از خوردن قرص های خواب خودداری کنید. این قرص ها اعتیادآور هستند و نباید به مدت طولانی مصرف شوند.

همه مادرانی که به تازگی صاحب نوزاد شده و به کوچولوی تازه واردشان شیر داده اند، می دانند که هیچ چیز به اندازه در آغوش گرفتن کودک و شیر دادن به او لذت بخش نیست...
شیردهی مرحله ای هیجان انگیز و فیزیولوژیک در زندگی یک زن است که البته از آنچه در ظاهر امر به نظر می رسد، مشکل تر است. البته در بیشتر بیمارستان ها مشاور های آموزش دیده در امر شیردهی (پرستاران یا ماماهای مجرب) وجود دارند و می توانند مورد مشاوره مادر زائو قرار بگیرند. شیر دادن علاوه بر احساس آرامشی که در مادر و کودک ایجاد می کند، مزایای زیادی برای سلامت آنها دارد؛ به شرطی که مادر مهارت های شیردهی را بداند و از برخی مشکلات که ممکن است حین شیردهی اتفاق بیفتد و راه های مقابله با آن آگاهی داشته باشد. در مورد مشکلات شایع شیردهی مادرانی که تازه دارای فرزند شده اند با دکتر اعظم السادات موسوی، متخصص بیماری های زنان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت و گویی کرده ایم که می خوانید.
▪ بزرگی و سنگینی پستان ها اولین مشکل اکثر تازه مادرانی است که به نوزادشان شیر می دهند. راه حل این مشکل چیست؟
ـ پس از زایمان، حدود روزهای دوم تا سوم پستان ها پرخون شده و تورم پیدا می کند که با احساس ناراحتی و درد نیز همراه است. با دوشیدن مناسب و مرتب پستان ها و تخلیه آن این مشکل برطرف می شود. مسدود شدن مجرای خروجی شیر که در اثر تخلیه نشدن مرتب و به موقع پستان به وجود می آید موجب می شود که مجرا مسدود، قرمز و حساس شده و به صورت توده ای حساس لمس شود.
▪ بعضی از مادرها همراه با درد، تب و لرز و علایمی شبیه به سرماخوردگی نیز تجربه می کنند. علت چیست؟
ـ ماستیت یا عفونت پستان در اثر ورود میکروب در پوست یا باکتری های موجود در دهان نوزاد به پستان به وجود می آید که پستان مبتلا، قرمز، دردناک و متورم می شود. عفونت قارچی هم شاید پدید آید البته نسبتا نادر است و بیشتر زمانی دیده می شود که پس از ماه ها شیردهی موفق به ناگاه دچار زخم نوک پستان می شوید که علایم آن، نوک پستان رنگ پریده، براق با پوست نازک و خراشیده است که احساس درد و سوزش پس از شیردهی دارد. بهتر است بگوییم که درمان در این موارد به طور عمده شامل پیشگیری است. مهم این است که در صورت بروز این علایم به هیچ وجه شیردهی را قطع نکنید و حتما مشاوره کنید و در صورت لزوم به وسیله پزشک خود ویزیت شوید.
▪ معمولا تخلیه پستان های پرخون نیز دردناک است. چه توصیه ای برای کاهش این درد دارید؟
ـ من معمولا به مادرها می گویم اگر پستان هایشان پرخون و متورم است، به صورت مرتب آنها را تخلیه کنند. اگر این کار دردناک است، پیش از شیردهی به نوزاد آن را با آرامی با دست تخلیه کنید. می توانید از دوش گرم یا کمپرس گرم برای چند دقیقه پیش از شیردهی استفاده کنید.
▪ خب، می رسیم به یک مشکل شایع دیگر؛ زخم نوک پستان. درباره این مشکل چه می گویید؟
ـ مهم ترین راه پیشگیری از شقاق نوک پستان و زخم شدن آن، شیوه صحیح شیردادن به کودک است. چنانچه نوزاد فقط نوک پستان را در دهان بگیرد، این مشکل به وجود خواهد آمد. باید سعی کنید تمام هاله قهوه ای رنگ پستان به طور صحیح در دهان نوزاد قرار بگیرد به طوری که لب تحتانی نوزاد موقع شیردهی کاملا به بیرون برگشته باشد. باید توجه داشت که کمی حساسیت و درد در اوایل شیردهی طبیعی است اما در صورتی که شیردهی با وضعیت مناسب صورت گیرد، درد و شقاق در نوک پستان ایجاد نمی شود.
▪ مادران شیرده می توانند از قرص های ضدبارداری هم استفاده کنند؟
ـ مادران شیرده می توانند از قرص های ضدبارداری مخصوص دوران شیردهی استفاده کنند اما استفاده از سایر روش های ضدبارداری برای آنها بهتر است. قرص های مینی پیل یا پروژسترون بهترین قرص های ضد بارداری در این دوران هستند. این قرص ها کمترین تاثیر را روی شیر دارند اما قرص های دیگر ضدبارداری مانند استروژن و پروژسترون ها به طور واضح روی شیردهی و رشد کودک تاثیر می گذارند. استفاده از کاندوم یا دیافراگم برای آنها بهتر است.
▪ هنگام شیردهی از خوردن چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟
ـ برخی غذاها موجب بروز نفخ و دل درد و در نتیجه گریه و نق نق کودک می شود. بنابراین باید از خوردن این غذاها اجتناب کرد. مادران اغلب با تجربه خود یا دیگران از خوردن برخی غذاها پرهیز می کنند. غذاهای نفاخ مانند پیاز، کاهو، کلم، سیر، گل کلم و کلم بروکلی و برخی میوه ها مانند خیار، توت فرنگی و کیوی موجب بروز دل درد در کودکان می شوند و بنابراین بسیاری از مادران پس از خوردن این میوه ها سعی می کنند خودشان از مواد شیرین و گاهی چای نبات استفاده کنند تا از بروز دل درد در کودک جلوگیری شود.

بعد از گذشت ۹ ماه حساس بارداری، والدین دوست دارند فرزندشان را در آغوش بگیرند و محیط خانه را با حضور و سروصدای نوزاد پر از گرمی و صفا کنند، اما گاه آنان با مشکلاتی رو به رو می شوند که قبلا پیش بینی نکرده اند.
نوزادی که زودتر از پایان مدت کامل بارداری به دنیا می آید، آن قدر پدر و مادر را غافلگیر می کند که بعد از گذشت سال ها والدین از خاطرات آن روزها به تلخی یاد می کنند.
تجربه ای که شاید با کمی توجه، خاطره ای شیرین از آن به یاد می ماند در غیر این صورت فشار و نگرانی والدین بعد از گذشت دوران بارداری ادامه پیدا می کند، نگرانی که تا سال ها و حتی تا آخر عمر ممکن است همراه آن ها باشد. به دلیل اهمیت بحث چگونگی مراقبت از نوزادان نارس و دلایل تولد آن ها با متخصصان به گفت وگو نشسته ایم تا از زبان آنان به این موضوع بپردازیم.
دلایل زیادی برای تولد نوزاد نارس بیان شده است که از آن جمله می توان از افزایش سن بارداری (به خصوص اولین بارداری)، شیوه زندگی مدرن، اشتغال، استرس، بیماری و عفونت مادر نام برد.
دکتر فاطمه مهتابصیر، متخصص نوزادان درباره مراقبت از نوزاد نارس چنین می گوید: نارسی نوزادان یکی از سه تا چهار علت مرگ و میر آنان می باشد و وقتی مباحث مربوط به مرگ و میر نوزادان مورد توجه قرار می گیرد، اهمیت نوزاد نارس نیز مشخص می شود. وی می افزاید: ما در زمینه مراقبت های مادران باردار موفقیت های چشم گیری پیدا کرده ایم و مواردی که قبلا باعث سقط جنین می شد امروز به بارداری منتهی می شود و به تولد نوزاد نارس می انجامد یعنی شرایط مراقبت از مادران بهبود یافته است و نوزاد به حدی می رسد که از بین نمی رود اما نارس متولد می شود.
بنابراین با پیشرفت در زمینه پزشکی، تولد نوزاد نارس بیشتر دیده می شود و بالطبع مرده زایی کمتر شده است، همچنین می توان به روش های القای بارداری و شیوه های آزمایشگاهی بارداری اشاره کرد که در این موارد چندقلوزایی بیشتر دیده می شود و چندقلوها معمولا زودتر و نارس به دنیا می آیند.میزان خطر بیماری در نوزادان نارس با توجه به زمان تولد و بیماری های زمینه ای که دارند، متفاوت می باشد. این نوزادان در معرض خطر بیشتری هستند و نیاز به مراقبت های ویژه دارند و لطمه پذیری آنان نسبت به نوزادان طبیعی بیشتر است و بعضی از آنان باید در بخش مراقبت های ویژه تحت مراقبت های فوق تخصصی قرار گیرند. این نوزادان یا بیمار هستند و یا بسیار نارس به دنیا آمده اند. به عنوان مثال، در کمتر از ۳۲ هفتگی به دنیا آمده اند و یا بسیار کم وزن ( زیر ۱۵۰۰ گرم) می باشند که باید در بخش مراقبت های ویژه نگهداری شوند.
بخش مراقبت های ویژه بخش فوق تخصصی است که به نوزاد کمک می کند تا گرم بماند ( شبیه داخل رحم مادر) و اکسیژن کنترل شده که نارسی تنفسی را جبران کند در اختیار نوزاد قرار می گیرد.
اگر نوزاد قادر به تغذیه نباشد از راه ورید تغذیه می شود و اگر بیماری یا عفونت خاصی داشته باشد، به او کمک می کنند تا بیماری اش بهبود یابد.دکتر بصیر می گوید: در این بخش حضور مادران در کنار نوزاد اهمیت خاصی دارد و با توجه به امکانات درمانی و تشخیص پزشک زمان و تعداد دفعات حضور مادر بر بالین نوزاد مشخص می شود و مادر و جنین در تماس با یکدیگر قرار می گیرند. این تماس به قدری مهم است که کارشناسان می گویند: بهبود نوزاد، افزایش شیردهی، بازگشت مادر به وضعیت اولیه در نوزادانی که در تماس با مادر خود به خصوص در ساعت های اولیه می باشند سریع تر می باشد.
یک شیوه از مراقبت های ویژه نوزادان نارس مراقبت به شیوه کانگرویی است، این شیوه خاص از مراقبت ها در تعدادی از شهرهای کشور به صورت پایلوت انجام می شود.این شیوه خاص نوزادان نارس است که به هر دلیلی زودتر از زمان طبیعی به دنیا آمده اند و بهترین جا برای مراقبت از نوزاد نارس آغوش مادر است و این طور به نظر می آید که طبیعت هم به بقای نوزاد کمک می کند. حفظ دمای بدن نوزاد در این شیوه به خوبی انجام می گیرد و وقتی نوزاد را به صورت عمودی در آغوش مادر قرار می دهند مشکلات تنفسی نوزاد کمتر می شود و چون در آغوش مادر قرار دارد، هر زمان که نیاز به تغذیه داشته باشد و قادر به مکیدن شیر باشد می تواند از شیر مادر استفاده کند.محققان با بررسی هایی که در خصوص این شیوه نگهداری نوزادان نارس انجام داده اند، متوجه شدند که این روش جان بسیاری از نوزادان را نجات داده است. در کشور ما نیز در بعضی از شهرها این روش نگهداری انجام می گیرد و با تشخیص پزشک اگر نوزاد مشکل تنفسی نداشته باشد و قادر به تغذیه از شیر مادر باشد، مادر و نوزاد را در وضعیت کانگرویی قرار می دهند.
گاهی ممکن است مادر و نوزاد زودتر ترخیص شوند در این شرایط به مادر آموزش می دهند که نوزاد را در آغوشی مخصوص روی سینه اش قرار دهد، در این شیوه مادر باید نوزاد را همیشه همراه خود داشته باشد و به حالت نشسته بخوابد. در مواردی که مادر باید از نوزاد جدا شود او را به آغوش فرد دیگری می سپارد تا دمای بدن نوزاد کاهش پیدا نکند.این روش مراقبت از نوزاد نارس، ساده ترین روشی است که برای مکان هایی که وسایل و تجهیزات پیشرفته پزشکی برای نگهداری از نوزاد نارس وجود ندارد، مورد استقبال و استفاده قرار می گیرد.
روش نگهداری نوزاد به شیوه کانگرویی برای سال ها در کشورهای در حال توسعه و با توجه به پیش بینی های لازم مورد استقبال قرار گرفت اما به مرور با تحقیقاتی که انجام شد متوجه شدند از آن جا که جدا شدن نوزاد نارس از مادر باعث سردی عاطفه و مهر مادری می شود و بعد از مراجعت به منزل استرس و فشار نگهداری از نوزاد نارس بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و به جنبه های عاطفی مراقبت از نوزاد نارس توجه کمتری می شود و چه بسا به مرور زمان مهر و عاطفه مادری رو به افول می گذارد و تغذیه طبیعی نوزاد هم با مشکلاتی رو به رو خواهد شد، به همین دلیل امروزه در همه کشورهای پیشرفته نیز این روش مورد اقبال زیادی قرار گرفته است.
این پزشک متخصص به دلایل نارسی نوزادان اشاره می کند.درصد زیادی از علل نارسی نوزادان ناشناخته است. یکی از علت ها بارداری زود و یا دیر و در سنین بالاست به خصوص اولین بارداری مادر، همچنین شرایط زندگی و شیوه زندگی مدرن نیز در تولد نوزاد نارس نقش دارد.

روشن است که بچه ها به پستانک اعتیاد پیدا می کنند اما روشن نیست که سهم والدین در این اعتیاد چقدر است. خانم جین تونج می دانست که سن دخترش از حد پستانک مکیدن گذشته است اما از آرامشی که پستانک برای این دختر ۳ ساله و نیز برای مادر و پدرش ایجاد می کرد، راضی بود. خانم تونج که استاد روان شناسی در دانشگاه سان دیه گو است، می دانست که گرفتن پستانک از کودک به این سادگی ها هم نیست. بنابراین مانند بسیاری از والدین در این زمانه از داستان «پری پستانک» (پری بینکی) استفاد کرد تا پستانک را از کودک بگیرد و او را راضی کند که آنها را به بچه هایی که به پستانک نیازمندند، بدهد!
پستانک مکیدن کودک را آرام می کند و به او تسکین می بخشد. به علاوه اینکه بررسی ها نشان دهنده رابطه ای میان استفاده از پستانک حین خواب و کاهش خطر «نشانگان مرگ ناگهانی نوزاد» بوده اند. اما هنگامی که کودک نوپا شروع به گزارش دادن وقایعی که در طول روز بر او گذشته است، از میان دندان های گاززده به پستانک می کند، زمان آن فرا می رسد که پستانک از او گرفته شود.
در مورد خانم تونج، این زمان چند ماه پس از جشن تولد ۳ سالگی دخترش فرا رسید . پری در دیرهنگام شب آمد. چند هدیه کوچک و یادداشتی برای دخترش گذاشت که از کمک او به بچه های دیگر تشکر کرده بود. تونج می گوید: «احساسی که در صورت دخترم ظاهر شده بود، مخلوطی از غرور و ترس بود.» و خدا را شکر هیچ نشانه ای از خشم نسبت به مامان دیده نمی شد. بسیاری از والدین امروزه به دنبال آن هستند که گرفتن پستانک از کودک را به آرامی انجام دهند و کتاب های مختلفی با نام های مختلف برای کمک به آنها برای گرفتن پستانک قفسه کتاب فروشی ها را اشغال کرده است.
در نسل های قبلی، والدین پستانک را از دهان بچه بیرون می آوردند و دور می انداختند و کل کار همین بود. به قول تونج در آن زمان بچه ها می خواستند با کنار گذاشتن پستانک والدین شان را خوشحال کنند اما والدین امروزی می خواهند بچه هایشان را خوشحال کنند.
به نظر تونج والدینی که اجازه می دهند بچه هایشان به مکیدن پستانک ادامه دهند، گرایش دارند که سبک بچه داری آسان گیرانه ای را دنبال کنند؛ سبکی که باعث می شود که بچه ها نسبت به همسالان شان خودشیفته تر تربیت شوند. البته دلایل دیگری برای کنار گذاشتن دیر یا زود پستانک وجود دارد. استفاده از پستانک در کودکان نوپا و در کودکان در سنین پیش از مدرسه ممکن است به مشکلات دندانی، مشکلات گفتاری و عفونت های گوش میانی بینجامد، به جز اینکه کودک را به پستانک معتاد می کند. کودکان نباید پس از ۲ سالگی با پستانک در دهان به این طرف و آن طرف بروند.
کلر بی کاپ ، متخصص روان شناسی رشد، در لس آنجلس می گوید: «استفاده طولانی مدت از پستانک تا سال سوم یا چهارم زندگی، ممکن است بیانگر آن باشد که کودک مقدار زیادی استرس تحمل می کند که چندان متفاوت با روی آوردن یک فرد بزرگسال نگران به خوردن غذا، نوشیدن قهوه یا سیگار کشیدن نیست.» او می گوید: « بهتر است در این موارد علت استرس مثلا مدت ناکافی گذراندن وقت با کودک به وسیله مادر یا پدر، اشکال در خواب یا ملال و ناراحتی کودک را پیدا کرد.»
بسیاری از والدین برای برطرف کردن این عادت به گفتن داستانی خیالی حتی اگر به معنای دروغ گفتن به کودک باشد، روی می آورند و این والدین همراهان بسیاری دارند.
دو بررسی اخیر در ژورنال آموزش اخلاقی نشان داد که والدین به طور منظم به بچه های شان دروغ می گویند. گیل هایمن، استاد روان شناسی در دانشگاه کالیفرنیا در سان دیه گو و همکار تحقیقاتی اش کانگ لی، استاد دانشگاه تورنتو این شیوه را «بچه داری با دروغ گفتن» نامیده اند. هایمن می گوید: «بیش از ۸۰ درصد والدین برای تاثیر گذاشتن بر احساسات یا رفتار بچه هایشان به آنها دروغ می گویند.» او می گوید: «ما از میزان بالای دروغ گفتن والدین به کودکان حیرت زده شدیم. به نظر می رسید آنها این دروغ گفتن را به خاطر هدفی که می خواهند تحقق یابد، موجه می دانند.»
ملیسا برنت پس از آنکه متخصص اطفال او در شهر انریکو در کالیفرنیا به او آموخت که گفتن داستان «پری پستانک» (پری بینکی) را کنار بگذارد، در سال ۲۰۰۸ میلادی کتاب «پری پستانک» را برای راهنمایی والدین در این زمینه منتشر کرد. برنت در نظر داشت به شیوه ای مثبت و بدون اشک و احساسات گرفتن پستانک را انجام دهد. او می گوید: «روشن است که کودکان به پستانک اعتیاد پیدا می کنند اما روشن نیست که سهم والدین در این اعتیاد چقدر است.»
روش «پری پستانک» (پری بینکی) که در ابتدا به آن اشاره کردیم، ممکن است روشی ساده برای والدین باشد اما ممکن است باعث ترک عادت کودک نشود. دکتر جنیفر شو، یکی از نویسندگان کتاب «رفتن به خانه با نوزاد: از تولد تا واقعیت» می گوید: «به سادگی گفتن این موضوع به بچه که ما دیگر از پستانک استفاده نمی کنیم، می تواند به خوبی موثر باشد. والدین اغلب می ترسند که بچه شان حسابی به گریه بیفتد اما چنین واقعه ای همیشه رخ نمی دهد. کودک احتمالا خود را با نداشتن پستانک تطبیق خواهد داد و پس از یک یا دو روز حتی دیگر دلش هم برای پستانک تنگ نمی شود.»

خواب برای کودک همانند تغذیه لازم و ضروری است. پس از مشکلات تغذیه ای، مشکلات خواب کودکان عمده ترین شکایت بسیاری از والدین است و عوامل زیادی در این قبیل شکایت ها نقش دارند. به نظر می رسد بدخوابی یا همان دیر به خواب رفتن، شایع ترین شکایت والدین از کودکان باشد باید دانست روش های علمی برای مقابله با تمامی این اختلالات وجود دارد.
● راه رفتن در خواب
دکتر عاطفه سلطانی فر، فوق تخصص روان پزشکی کودک و نوجوان و فلوشیپ روان پزشکی کودکان خردسال با اشاره به راه رفتن در خواب به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات خواب در کودکان به خراسان می گوید: این اختلال در کودکان شایع تر از بزرگسالان است و حدود ۱۵ درصد کودکان حداقل یک بار آن را تجربه می کنند. کودک معمولا طی کمتر از ۲۰ دقیقه ای که در خواب راه می رود، سطح هشیاری کمی دارد و قادر به پاسخ گویی به دیگران نیست. کودک نمی تواند اتفاق رخ داده را به یاد آورد و معمولا کودکانی که سابقه خانوادگی این اختلال را دارند، بیشتر به آن دچار می شوند. این حالت بین یک تا ۲ ساعت پس از به خواب رفتن کودک رخ می دهد و نحوه برخورد والدین با کودک در صدمه نرسیدن به روح و روان کودک و از سر گذراندن آن نقش اساسی ایفا می کند.
اولین اقدامی که والدین باید در مواجهه با این قبیل کودکان انجام دهند این است که موارد ایمنی را رعایت کنند، درها و پنجره ها را قفل کنند و موانعی که سر راه کودک قرار دارد، بردارند زیرا در مواردی کودکی که در خواب راه رفته از پله سقوط کرده و یا زمین خورده است. دوم این که هرگز سعی نکنند در این حالت او را از خواب بیدار کنند.
زیرا بیدار شدن کمکی به کودک نمی کند و فقط اضطراب و نگرانی او را بیشتر می کند. در عوض باید او را با آرامش تمام در حالی که با او به آرامی صحبت می کنند به تخت برگردانند. از آن جا که معمولا این حالت زمانی که خواب کودک کافی نیست رخ می دهد باید خواب او را تنظیم کنند و مطمئن باشند که به اندازه کافی خوابیده است و باید حتما سر ساعت خاصی بخوابد. اگر کودک دیرتر از موعد همیشگی بخوابد احتمال راه رفتن در خواب در او بیشتر می شود، اما اگر این اتفاق زیاد می افتد و کودک هر شب در خواب راه می رود باید با مراجعه به روان پزشک مشکل را پی گیری و آن را حل کنند.
● حمله خواب
دکتر سلطانی فر با اشاره به یک اختلال شایع دیگر که در یک تا ۳ درصد کودکان قابل مشاهده است، می گوید: طی حملات وحشت شبانه کودک ناگهان از خواب بیدار می شود، شروع به گریه می کند، ممکن است حرف بزند ، گاهی عرق می کند، مضطرب است و علایم سمپاتیکی نظیر تپش قلب، تعریق شدید، لرزش دست و پا دارد و نگرانی والدین را بر می انگیزد. این اختلال نیز یکی دو ساعت پس از به خواب رفتن کودک رخ می دهد و چند دقیقه ای طول می کشد.
کودک پس از بیدار شدن از خواب، اتفاقی را که افتاده به خاطر نمی آورد بنابراین دیگران نباید مداخله کنند و از او بخواهند گریه نکند، بلکه باید تلاش کنند آرامش را به او برگردانند و از بیدار کردن او نیز اجتناب کنند. از آن جا که کودک از اتفاقی که افتاده خاطره ای در ذهن ندارد، او را با جملاتی مثل چرا «دیشب گریه کردی» ، «چی شده بود، چرا جیغ زدی» سرزنش نکنند. این کار فقط باعث اضطراب بیشتر کودک می شود. این اختلال نیز اگر تشدید شود باید در مراجعه به روان پزشک آن را درمان کرد. این اختلال به همراه راه رفتن در خواب معمولا در کودکی شروع می شود و تا دوران نوجوانی ادامه پیدا می کند.
اگر این اختلال تا دوران بزرگسالی بهبود نیافت می توان در مراجعه به روان پزشک فرد را از نظر ابتلا به سایر اختلالات مورد بررسی قرار داد. این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه می دهد: گاه این اختلالات تظاهری از یک حمله تشنجی است . در برخی موارد که کودک سابقه خانوادگی تشنج دارد یا اختلال وحشت شبانه به کرات مشاهده می شود یا تا دوران نوجوانی کودک این وضعیت را تجربه می کند مشاوره با روان پزشک برای تشخیص تشنج ضروری است.
● کابوس شبانه
هم چنین کابوس های شبانه یکی دیگر از اختلالات خواب کودکان است که طبق تحقیقات در ۵۰ درصد موارد شروع آن قبل از ۱۰ سالگی گزارش شده است.کابوس ها در یک دوره خاصی از خواب که در اواخر شب است، رخ می دهد و در کودکان بین ۳ تا ۸ سال شایع تر است. در این سن، تخیلات کودک بیشتر است و فعالیت ذهنی او را به خیالبافی سوق می دهد.
کودک تا قبل از ۶ سالگی تفاوت بین تخیل و واقعیت را به درستی تشخیص نمی دهد و در این سن کابوس های شبانه تظاهری است از دنیای خیالی که در ذهن دارد و محیط پیرامونش. افتراق آن با حملات وحشت شبانه این است که وقتی کودک کابوس می بیند پس از بیدار شدن از کابوس خود حرف می زند، کاملا بیدار است و می تواند خوابش را تعریف کند. اما در حملات وحشت شبانه کودک از اتفاقی که برایش رخ داده چیزی به خاطر نمی آورد.
تماشای فیلم های ترسناک، کارتون های خشن، اخبار و صحنه های تکان دهنده قبل از خواب باعث کابوس دیدن می شود و از نظر علمی ثابت شده که کابوس در کودکان پس از تماشای این نوع فیلم ها بیشتر می شود.به عبارتی ترسیدن کودک اختلال خواب او را بیشتر می کند. شناسایی عوامل استرس زا مثل تعارضات خانوادگی می تواند به کودک کمک کند تا شب ها آرامش بیشتری داشته باشد. احتمال کابوس دیدن در بچه هایی که خواب کافی ندارند بیشتر است بنابراین والدین با تمهیداتی مراقب باشند که کودک به اندازه کافی بخوابد.وی درباره شیوه برخورد والدین با کودکی که کابوس دیده است توضیح می دهد که بهتر است والدین کنار او بروند ، به او آرامش دهند و با او صحبت کنند.
اگر خوابش را تعریف می کند، گوش کنند و به هیچ عنوان او را مسخره نکنند. اگر از اسباب بازی آرامش می گیرد در اختیارش قرار دهند، به او اطمینان دهند در کنارش هستند و نمی گذارند چیزی او را اذیت کند و در مجموع به او آرامش دهند. گذاشتن چراغ خواب در اتاق خواب کودک، گفت و گوی روز بعد درباره خوابی که دیده و دادن اطمینان از صدمه نزدن به کودک هم می تواند کمک کننده باشد. در این سن می توان از قوه تخیل کودک به نحو احسن استفاده کرد به این ترتیب که اگر از هیولا و غول در خواب ترسیده بود، به او بگویند «تو هم یک قهرمان هستی که می توانی آن ها را شکست دهی»دادن جرات و شهامت به کودک با استفاده از قوه تخیل می تواند بسیار کمک کننده باشد و همزمان باید سعی کنند عوامل استرس زا را در محیط کم کنند.دقت کنید که ترساندن کودک با تهدیداتی مثل گدا و نمکی و غیره فقط باعث افزایش اضطراب و ترس در کودک می شود و در کودکی که کابوس می بیند می تواند به تشدید کابوس او منجر شود. اگر با وجود اقدامات کافی کودک بازهم کابوس می بیند باید از روان پزشک کمک بگیرند.

پایش رشد یکی از عمده ترین نیازهای جامعه اطفال امروز کشور ماست؛ چرا که زمانی بود که بیماری های قابل پیشگیری مشکل عمده بچه های ما بود اما این مساله با واکسیناسیون همگانی حل شد...
سپس بیماری های اسهالی، خودشان را به عنوان مشکل عمده نشان دادند اما امروزه سوءتغذیه ای که ما در کشورمان از دو طیفش مشکل داریم (هم کم وزنی، هم بیش وزنی) مشکل عمده جامعه ماست و این قابل کنترل نیست مگر اینکه پایش رشد به صورت یک فرهنگ در کشور ما نهادینه شود.
بسیار مهم است که در بدو تولد، نوزادان وزن شوند. در ۳ روزگی مجددا نوزادان باید وزن شوند. در ۱۵ روزگی و یک ماهگی و سپس تا یک سالگی ماهی یک بار، سال دوم هر ۲ ماه یکبار، سال سوم هر ۳ ماه یک بار و بعد از آن هر ۶ ماه یک بار. این وزن ها باید پشت کارت واکسن بچه ها درج و علامت زده شود و این علایم به هم وصل شود. خطی که از وصل شدن وزن بچه حاصل می شود، منحنی رشد این بچه است و مهم نیست که در کجای این منحنی قرار گرفته باشد. مهم این است که خطی که حاصل می شود، موازی خطوطی باشد که در منحنی رشد به صورت استاندارد وجود دارد.
مقایسه بچه ها با همدیگر نیز اصلا درست نیست. هر بچه باید با خودش مقایسه شود و وسیله مقایسه هم همین منحنی رشد است. تا وقتی موازی باشد، عالی است. اگر سربالا برود، اضافه وزن وجود دارد و باید برای آن برنامه ریزی شود و اگر سر پایینی برود، کمبود وزن است و باز باید برنامه ریزی شود. بسیاری از مادران شکایت دارند که اشتهای بچه شان کم است و کم می خورد ولی وقتی منحنی رشد ملاحظه می شود، مشخص می شود که رشد بچه عالی است. بنابراین والدین باید عادت کنند که به جای قضاوت چشمی، با منحنی راجع به اشتها و رشد و تغذیه کودکان قضاوت کنند.
● کی باید رشد کودک پایش شود؟
اگر شما هم مادر یک کوچولو باشید، حتما می دانید که برای کنترل و به اصطلاح پایش رشد او هر ماه باید به مراکز درمانی یا به پزشک مراجعه کنید تا از رشد کافی و سلامت کودک خود مطمئن شوید و در صورت بروز مشکل هرچه سریع تر و پیش از اینکه دیر شود، مراجعه کنید.
● پایش رشد یعنی چه؟
پایش رشد یعنی اینکه مراقب رشد کودک خود باشیم و از اینکه او در سلامت کامل است و مشکلی ندارد، اطمینان حاصل کنیم.
وزن کردن مرتب کودک و ثبت وزن او در کارت مخصوص مراقبت و رسم منحنی رشد به والدین کودک کمک می کند که از کفایت تغذیه کودک و سلامت او مطمئن شوند.
کودکان زیر ۵ سال جزو گروه های در معرض خطر هستند. چرا که در این سال ها امکان دارد کودکان بیشتر دچار بیماری شوند. وقتی سخن از رشد مطلوب به میان می آید، باید به این نکته توجه کنیم که اگر بچه ها در سن خاصی مواد غذایی مورد نیاز را دریافت نکنند، دچار عوارض و مشکلاتی می شوند که در دوران بعدی هم نمی توان آن را جبران کرد. پایش رشد در واقع به مادر و مراقب کودک کمک می کند که در اولین مرحله اختلال رشد را شناسایی کنند بعد باید علت آن را پیدا کنند و سپس مادر و مراقب کودک با کمک یکدیگر برای رفع مشکل برنامه ریزی کنند.
اگر بچه ها در این دوران با کمبود مواد مغذی مواجه شوند، به سلول ها، به ویژه سلول های مغزی او آسیب وارد می شود و احتمال دارد رشد کودک دچار اختلال شود. به همین علت، پایش رشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است و مادرها باید این پایش رشد را با وسواس و دقت دنبال کنند.
● پایش رشد؛ رشد از کی و تا کی؟
برنامه پایش از بدو تولد شروع می شود و تا پایان سال ششم زندگی کودک ادامه دارد. برای پایش رشد باید از کارت پایش رشد استفاده کرد. کارت پایش رشد، ابزاری بسیار ساده برای مراقبت از کودک است و در حقیقت، آینه سلامت اوست. اگر مادران به کارت مراقبت کودک نگاه کنند، متوجه می شوند که زمان تولد بچه با تاریخ مشخص شده است. همه مادران می دانند که روی کارت، خطوطی طراحی شده و براساس آن، کودکان هرماه مورد بررسی قرار می گیرند. این خطوط بیانگر میزان قد، وزن و دور سر کودک در حالت طبیعی است و قد و وزن و دور سر همه کودکان با آنها مقایسه شده و ثبت می شود. وزن کودک در اولین روز تولد را در خانه اول (جلوی مقدار وزنی که داشته) علامت می گذارند. برای ماه بعد، یک خط از یک ماهگی به طرف بالا رسم می کنند. سپس وزن کودک را اندازه گرفته و از روی عدد وزن هم یک خط به طرف داخل می کشند. محل برخورد این خط نقطه موردنظر است. به همین ترتیب هر ماه کودک را وزن کرده و این نقطه را پیدا می کنند. اما برای رسم نمودار باید نقطه هر ماه را یک خط به ماه بعد، وصل کنند. این خط در واقع رشد بچه را نشان می دهد و منحنی رشد به دست می آید. بهتر است برای هر کودک، عمل وزن کردن را در روز تولدش انجام دهند. مثلا اگر کودک در ۱۷ تیر به دنیا آمده، وزن کردن ماه بعدش ۱۷ مرداد و... همین طور به ترتیب جلو می رود.
نکته مهم این است که بچه باید موازی خطوط از قبل چاپ شده در نمودار یا منحنی مرجع، رشد کند. اگر کودک هنگام تولد، وزنش کم باشد و حتی زیر خط صدک سوم قرار بگیرد، اما موازی خطوط رشد کند، مشکلی ندارد و سالم است. اما اگر در یک زمانی رشد متوقف شود و خط منحنی به جای اینکه موازی خطوط مرجع پیش رود به صورت افقی یا نزولی جلو برود، نشانه کمبود مواد مغذی در کودک است و او مشکل دارد. شاید کودک بیمار باشد و وزنش کاهش یافته یا به دلایلی بی اشتها شده است که باید این علت ها سریعا برطرف شود و بچه به وزن مطلوب برگردد. ما بارها دیده ایم که در این منحنی ها به دلیل اسهال کودکان، خطوط، سیر نزولی طی کرده و بعد از برطرف شدن آن و توجه کافی مادر به غذای بچه، دوباره وضعیت به حالت مطلوب برگشته است.
● خطر بی توجهی به پایش رشد
اگر روند رشد کودک شما مطلوب نباشد، یعنی نمودار روی کارت رشد او افقی یا نزولی شود، نشانگر وجود ضعف و کمبود در کودک است. این به آن معنی است که کودک آمادگی ابتلا به بیماری ها را دارد. وقتی بچه ای سوء تغذیه داشته باشد، بیمار می شود و بیماری او طولانی تر می شود و سریع بهبود پیدا نمی کند و به همین دلیل بی اشتها می شود. دوباره این بی اشتهایی، سوء تغذیه او را تشدید می کند و این زنجیره سبب می شود که کودک ناتوان شود. کمبودهایی مثل کمبود روی و کمبود آهن ممکن است موجب بی اشتهای طفل باشد. در دوره نقاهت باید وعده های غذایی او را بیشتر کرد تا وزن از دست رفته را جبران کند. در دوره نقاهت کودک اشتهای بیشتری دارد و مادر باید مراقب باشد از این زمان برای تغذیه بهتر استفاده کند. کودکانی که مورد بی توجهی قرار می گیرند همیشه ضعیف و مستعد ابتلا به بیماری های متعدد هستند.

بند ناف یک طناب عروقی متصل کننده است که جنین در حال رشد را به جفت متصل می کند. در حین رشد پیش از تولد، طناب نافی از همان تخم یا زیگوتی منشأ می گیرد که جنین از آن ساخته می شود...
بند ناف حاوی دو شریان (شریان های نافی) و یک ورید (ورید نافی) است که درون یک ماده ژلاتینی به نام «ژله وارتون» قرار گرفته اند. ورید نافی خون اکسیژن دار و غنی از مواد مغذی را از جفت به جنین می رساند. برعکس، شریان های نافی خون خالی از اکسیژن و مواد مغذی را از جنین باز می گردانند. بند ناف از کیسه زرده و آلانتوئیس (که باقی مانده های آنها در بند ناف دیده می شود) ساخته می شود و بنابراین از همان سلول تخم یا زیگوتی که جنین را می سازد، منشأ می گیرد. بند ناف در هفته پنجم رشد جنین شکل می گیرد و جایگزین کیسه زرده به عنوان منبع تغذیه کننده جنین می شود. بند ناف به طور مستقیم به دستگاه گردش خون مادر متصل نیست ولی به جفت متصل می شود و جفت اجازه تبادل مواد بین خون مادر و جنین را بدون مخلوط شدن مستقیم آنها می دهد. بند ناف در یک نوزاد رسیده حدود ۵۰ سانتی متر درازا و حدود ۲ سانتی متر قطر دارد. قطر بند ناف درون جفت به سرعت کاهش پیدا می کند.شریان نافی دارای دو لایه اصلی است: یک لایه بیرونی متشکل از سلول های عضلانی که به صورت حلقه ای مرتب شده اند و یک لایه درونی از سلول های با آرایش نامنظم که درون مقدار زیادی ماده زمینه ای که با متاکروماتیک رنگ می گیرد، قرار گرفته اند. سلول های عضلانی صاف این لایه خارجی به طور کامل تمایز پیدا نکرده اند و تنها حاوی چند میوفیلامنت (رشته عضلانی) ریز هستند و بنابراین نقش فعالی در بسته شدن رگ های بند ناف پس از زایمان ندارند.
انسداد بند ناف پس از تولد نوزاد
بند ناف در صورت عدم مداخله خارجی، به طور فیزیولوژیک مدت کوتاهی پس از تولد نوزاد مسدود می شود. علت این پدیده تورم و روی هم خوابیدن ژله وارتون در پاسخ به کاهش درجه حرارت و تنگ شدن عروق خونی در نتیجه انقباض عضلات صاف است. در نتیجه یک گیره طبیعی ایجاد می شود که جریان خون را متوقف می کند. اگر این پدیده به طور طبیعی پیشرفت کند، انسداد فیزیولوژیک مذکور ۵ تا حداکثر ۲۰ دقیقه طول می کشد.
درون بدن کودک نیز ورید نافی و داکتوس ونوزوس بسته می شوند و به صورت باقی مانده های فیبری تحلیل می روند که به آنها به ترتیب رباط گرد کبدی و رباط ونوزوم می گویند.بخشی از هر شریان نافی بسته می شود (و به صورت رباط های نافی داخلی در می آید) و بخش های دیگری از آن به بخشی از دستگاه گردش خون بدل می شود.
بستن و بریدن بند ناف پس از زایمان
معمولا در هنگام زایمان در بیمارستان های عمومی در حدود یک دقیقه پس از تولد بند ناف با زدن گیره مسدود می شود. در زایشگاه ها ممکن است این زمان تا ۵ دقیقه به تاخیر انداخته شود. بعد از زدن گیره، بند ناف بریده می شود. این عمل دردی ندارد زیرا بند ناف عصبی ندارد. با توجه به سفت بودن بند ناف برای بریدن آن باید از ابزار کاملا تیزی استفاده شود. با توجه به اینکه بریدن بند ناف پس از توقف نبض بند ناف (۵ تا ۲۰ دقیقه پس از تولد) انجام می شود، معمولا خون ریزی قابل توجهی رخ نمی دهد. پس از بریدن بند ناف، یک گیره پلاستیکی روی باقی مانده بند ناف قرار داده می شود تا زمانی که بند ناف خشک شده و کاملا بسته شود. ۷ تا ۱۰ روز ممکن است طول بکشد تا باقی مانده بند ناف خشک شود و بیفتد.
بند ناف از ژله وارتون تشکیل شده است. یک ماده ژلاتینی که عمدتا از موکوپلی ساکاریدها ساخته شده است. بند ناف حاوی یک ورید حامل خون اکسیژن دار و مواد مغذی به سوی جنین و دو شریان است که خون بدون اکسیژن و مواد مغذی را از جنین خارج می کنند. گاهی تنها یک ورید و یک شریان در بند ناف وجود دارد. این وضعیت ممکن است با برخی ناهنجاری های جنینی همراهی داشته باشد، اما همچنین ممکن است با مشکلی همراه نباشد.
بر خلاف بقیه بدن، ورید نافی خون اکسیژن دار و شریان نافی خون بدون اکسیژن را حمل می کند (تنها جای دیگر بدن که این گونه است وریدها و شریان های ریوی هستند که ریه ها را به قلب متصل می کنند) اما این نام گذاری ورید و شریان نافی تنها به این حقیقت مربوط می شود که ورید نافی خون را به سمت قلب جنین می آورد و شریان نافی خون را از آن خارج می کند.
بند ناف از راه شکم وارد بدن جنین می شود، جایی که بعد از جدا شدن بند ناف، به ناف بدل می شود. ورید نافی درون بدن جنین به سمت شیار عرضی کبد می رود و آن را به دو قسمت تقسیم می کند. یکی از شاخه های آن به ورید باب کبدی متصل می شود و خون را به درون کبد می برد. شاخه دوم (داکتوس ونوزوس) حدود ۸۰ درصد خون ورودی را یا میانبر زدن کبد از راه ورید کبدی چپ درون ورید اجوف تحتانی می ریزد تا نهایتا به قلب برسد. دو شریان نافی از شریان های ایلیاک داخلی منشأ می گیرند در دو طرف مثانه حرکت می کنند و نهایتا وارد بند ناف می شوند.
ذخیره خون بند ناف
در سال های اخیر کشف شده است که خون بند ناف، یک منبع غنی و به راحتی قابل دسترسی از سلول های بنیادی تمایزنیافته است. این سلول های خونی بند ناف را می توان برای پیوند مغز استخوان مورد استفاده قرار داد.
برخی از والدین خون بند ناف نوزادشان (به طور میانگین ۱۸۰ میلی لیتر) را در ابتدای تولد برای ذخیره درازمدت به صورت منجمد به یک بانک خون بند ناف می فرستند تا در صورتی که در آینده کودک نیاز به سلول های بنیادی بند ناف پیدا کرد(برای مثال پیوند مغز استخوان برای درمان سرطان خون) از آنها استفاده شود. ذخیره کردن خون بند ناف برای استفاده شخصی با توجه به هزینه بالای آن تنها در موارد وجود یک بیماری مشخص یا سابقه خانوادگی آن معقول به نظر می رسد. جدا از اینکه اغلب بیماری هایی که نیاز به استفاده از سلول های بنیادی در آنها وجود دارد، از قبل در سلول های خون بند ناف هم وجود دارند و بنابراین نمی توان از این خون برای درمان فرد استفاده کرد.
در مقابل کارشناسان ایجاد بانک های عمومی خون بند ناف را توصیه می کنند. این بانک ها می توانند «سلول های بنیادی شبه رویانی مشتق از خون بند ناف» (CBE) را ذخیره کنند تا مانند پیدا کردن خون یا بافت پیوندی سازگار برای بیماران، از آنها برای پیوند به افراد سازگار استفاده شود. پژوهشگران همچنین از سلول های بنیادی خون بند ناف برای درمان بیماری هایی به جز سرطان خون، مانند آسیب مغزی و نوع یک دیابت استفاه کرده اند. تحقیقات مقدماتی برای استفاده از این سلول ها در درمان سکته مغزی و ناشنوایی هم انجام شده است.
ذخیره سازی خون بندناف در دنیا در بانک های خصوصی و عمومی انجام می شود. در بانک خصوصی یا خانوادگی والدین با پرداخت هزینه نمونه خون بندناف نوزاد خود را برای استفاده احتمالی در آینده برای خودشان و یا سایر بیماران نیازمند ذخیره می کنند و نمونه در مالکیت آنان قرار دارد ولی در بانک عمومی که عمدتا توسط دولت یا موسسات خیریه اداره می شود، نمونه توسط والدین اهدا شده و در مالکیت بانک عمومی قرار می گیرد و هر فردی که به پیوند سلول های بنیادی نیاز داشته باشد می تواند از آن استفاده کند. در دنیا بیشترین نمونه ها مورد نیاز برای پیوند از بانک عمومی می باشد. در کشورمان بانک خون بندناف به صورت خصوصی و عمومی راه اندازی شده که در بانک عمومی به دلیل محدودیت بودجه تعداد نمونه ذخیره سازی شده جوابگوی بیماران نیازمند به پیوند نیست، ولیکن در بانک خصوصی به دلیل استقبال خانواده ها تاکنون بیش از ۱۳ هزار نمونه جمع آوری شده است که در نوع خود ذخیره سلولی ارزشمندی است که می تواند در صورت اهدا توسط خانواده ها برای بیماران نیازمند پیوند مورد استفاده قرار گیرد. آنچه حایز اهمیت است اینکه با توجه به نیاز روزافزون بیماران و عدم کفایت ذخیره سلولی بانک عمومی باید خانواده هایی که در بانک خصوصی نسبت به ذخیره سازی نمونه خون فرزند خود اقدام کرده اند برای به اشتراک گذاشتن نمونه خود مورد تشویق قرار گیرند تا اینکه ذخیره ارزشمند بتواند برای نجات جان انسان ها مورد استفاده قرار گیرد.

از میان مشکلاتی که ممکن است مادران در دوران شیردهی با آن مواجه شوند، برخی مشکل ها رایج تر و جدی تر به نظر می رسند. این نوشته، نگاهی می اندازد به علل و راه حل پنج مشکل از این دست...
۱) لمس یک توده حساس در پستان
لمس توده حساس در پستان مادر شیرده احتمالا به علت بسته شدن یک یا چند مجرای شیری است که سبب التهاب بافت پستانی می شود و باید فورا درمان شود تا از عوارضی مثل ماستیت و آبسه جلوگیری شود. مادر باید هر ماه پستان هایش را معاینه کند و در صورت لمس توده با مشاهده کاهش اندازه آن پس از شیردهی بین توده های طبیعی پستان و توده هایی که نیاز به درمان پزشکی دارند تفاوت قایل شود. توده های پستان در زمان شیردهی شامل مجاری بسته شده و عفونت پستان و گاهی تومورهای خوش خیم است. که اگر مادر بلافاصله قبل از معاینه و با انجام اقدام های طبی به کودک شیر دهد، لمس توده یا درآوردن آن با سوزن کوچک آسان تر می شود.
۲) مشاهده خون در شیر
وجود خون در شیر در صورتی که نوک پستان زخم نداشته باشد هم از نظر سرطان و هم مضر بودن برای شیرخوار همیشه نگران کننده است. خروج خون در آخر بارداری و دو هفته اول بعد از زایمان خطر چندانی ندارد و ممکن است به دلیل پارگی مویرگ های داخل پستان و احتقان عروقی باشد.
۳) ناکافی بودن شیر مادر
عده ای از مادران تصور می کنند که شیرشان کافی نیست و این فقط تصور و برداشت مادر و اطرافیان آنهاست. چرا که کودک رشد خوبی دارد و وزن گیری او طبیعی است. علل مختلفی موجب می شود مادران این گونه فکر کنند. بعضی مادران انتظار دارند فرزندشان مثل کودکانی که از شیر مصنوعی تغذیه می کنند با فواصل زیاد یعنی هر ۴ ساعت یک بار تغذیه شوند و چون شیر مادر به سهولت هضم می شود و در نتیجه شیرخوار زود به زود گرسنه می شود مادر فکر می کند شیرش کم است. بعضی مادران هم چون فکر می کنند شیرمادر به خصوص قسمت اول شیر آبکی است، پس شیرشان کم است. برخی مادران هم بی قراری شیرخوار و گریه های مکرر او را دلیل کم بودن شیر خود می دانند.
برخی از مادران هم وقتی می بینند شیرشان مثل سابق جاری نمی شود یا رگ کردن پستان خود را احساس نمی کنند یا قادر نیستند مثل گذشته شیر خود را بدوشند یا پستان هایشان کوچک شده آن را نشانه عدم کافی بودن شیر می دانند. در این موارد اگر منحنی رشد کودک موازی منحنی استاندارد باشد یعنی این تصورات خود مادر است و شیرش کافی است. اما گاهی از بدو امر و تولد نوزاد، شیر زیادی از پستان تراوش نمی شود. مشکل های مربوط به ساختار پستان و غدد شیرساز، جراحی های پستان یا رادیوتراپی پستان، بیماری های شدید مادر مثل عفونت و فشارخون بالا هم ممکن است سبب ناکافی بودن واقعی شیر مادر شود.
۴) امتناع شیرخوار از گرفتن پستان مادر وقتی کودک در گرفتن پستان سرسختی نشان می دهد یا امتناع می کند ممکن است مادر احساس درماندگی و آشفتگی کند و حتی در احساس مادری و توانایی خود شک کند. حتی ممکن است مادر احساس گناه کند. در این موارد لازم است به حرف های مادر خوب گوش کرده و احساساتش درک شود.
باید به مادر اطمینان داد که احتمالا دلیلی برای رفتار کودکش وجود دارد. گاهی عفونت گوش یا برفک دهان کودک موجب امتناع شیرخوار از گرفتن شیر می شود اما این حالت پس از درمان عفونت و برفک رفع می شود. اگر نوزاد از روز اول پستان مادر را نگیرد باید از نظر تمام مشکل های پزشکی و بیماری ها معاینه شود. روزهای بعد ممکن است احتقان پستان مادر و رگ کردن شدید پستان مادر دلیل امتناع شیرخوار از گرفتن پستان باشد. اگر در هفته های اول تا ۴ عمر نوزاد باشد سردرگمی در گرفتن پستان، زخم نوک پستان ناشی از وضعیت نادرست شیردهی، احتقان پستان، برفک دهان، عفونت گوش نوزاد، حساسیت به موادغذایی یا داروی خورده شده از سوی مادر و تغییر مزه شیر می تواند دلیل این امر باشد.
گاهی دردهای کولیکی کودک مانع از خوردن شیر مادر می شود. گاهی مادر بیان می کند که کودکش نمی داند با پستان او چه کار کند. ممکن است شیرخوار پستان را با حرص و ولع در دهان بگیرد اما قادر به چسبیدن به آن و تخلیه شیر نباشد. در این صورت نوک پستان زخم می شود و شیر کمتری می آید. از ۳ ماهگی به بعد با افزایش بازیگوشی کودک و توجه او به صداهای محیط و حرکت جالب و توجه به اشیای متحرک، وی پستان ها را رها می کند. بردن شیرخوار به یک اتاق تاریک و ساکت می تواند این مشکل را برطرف کند. اما گاهی هم عفونت های تنفسی ممکن است مکیدن و بلع را به علت گرفتگی بینی برای نوزاد سخت کند.
دندان در آوردن، برفک دهان کودک، هوای گرم و تمایل کودک به از شیر گرفتن هم می تواند موجب امتناع شیرخوار از خوردن شیر شود. اما تغییرهای هورمونی، قرص های ضدبارداری، استفاده از عطر، صابون، ادکلن یا کرم متفاوت هم در مادر یا شنادر استخر با آب کلردار و تغییر در ظاهر مادر مثل رنگ کردن موها و عینک زدن هم می تواند روی امتناع شیرخوار از شیرخوردن اثر داشته باشد. تغییر مزه شیر، سیگار کشیدن مادر و ورزش طولانی قبل از شیر دادن و نوشیدن قهوه بیش از ۷۵۰ سی سی هم می تواند موجب شود کودک از گرفتن پستان امتناع کند.
۵) مساله بارداری مجدد
معمولا بسیاری از کودکان، حین بارداری مجدد مادر شیر خوردن خود را خاتمه می دهند. تغییر مزه شیر مادر در طول بارداری اغلب در ۳ ماهه دوم بارداری رخ می دهد و در این مدت شیر مادر کم شده و مزه آن تغییر می کند. سوزش نوک پستان ناشی از هورمون ها ممکن است سبب قطع شیردهی شود. بعضی مادران تصمیم به ادامه شیردهی در طول بارداری می گیرند. اگر مادری بخواهد در طول بارداری به شیردهی ادامه دهد، باید او را تشویق کرد. سطح هیجانات مادر و کودک در بارداری غیرقابل پیش بینی است. انعطاف پذیری همراه با توجه به تغییر نیازها، کلیدی برای مثبت کردن تجربه شیردهی در طول بارداری است. این مادران به حمایت و پذیرش نیاز دارند. به آنها باید اطمینان داده شود که می توانند نیازهای کودکشان را از راه های مختلف برطرف کنند و راجع به راه های دیگری که می توان نیازهای عاطفی کودک را برآورده کرد، فکر کنند. بنابراین بهتر است در این شرایط سن کودک بررسی شود.
کودک زیر یک سال به ندرت آمادگی از شیر گرفتن را دارد. برای کودک بالای یک سال به مادر پیشنهاد می شود که زمان های نیاز کودک به شیر خوردن را پیش بینی کرده و آن را با سرگرمی های دلخواه او جایگزین کند و بعد به عکس العمل او توجه کند. اگر باوجود سرگرمی های جایگزین شده کودک باز بخواهد شیر بخورد، پس شیر خوردن هنوز یک نیاز واقعی اوست. در این مورد از شیر گرفتن احتیاج به صرف وقت و انرژی زیادی از طرف مادر دارد. بسته به سن کودک، مادر می تواند برای او فنجان شیر فراهم کند یا این بچه ها ممکن است برای دلخوشی انگشت شست خود را بمکند.

۱) اهمیت تغذیه مناسب در دوران شیرخوارگی و کودکی چیست؟
ـ دو سال اول زندگی برای ارتقاء رشد و تکامل مطلوب و تامین سلامت انسان، دوره ای کلیدی و حیاتی است؛ زیرا در این دوره تاخیر رشد، بیماری های شایع کودکی و کمبود ریزمغذی ها می تواند آثار پایدار و غیرقابل جبرانی در سال های بعد بر جای گذارد. سوء تغذیه در این دوره سبب ابتلا به بیماری ها و افزایش احتمال مرگ و میر و تاخیر در تکامل ذهنی و حرکتی می شود و در درازمدت نیز با نقص عملکرد ذهنی و توانایی جسمی، اختلال در باروری و سلامت دوره نوجوانی و بزرگسالی همراه می شود. روش های نامناسب تغذیه دوران شیرخوارگی از علل مستقیم و عمده سوء تغذیه در طول سال اول زندگی است که زمینه ساز ۴۹% مرگ کودکان زیر ۵ سال و همچنین ابتلای کودکان به بیماری های عفونی و تشدید آنها می شود.
۲) تامین تغذیه مطلوب کودکان از کی باید شروع شود؟
ـ تامین تغذیه مناسب شیرخواران و کودکان خردسال باید قبل از بارداری مادر با تامین تغذیه خوب و مراقبت او شروع شود و با مراقبت های ضروری برای بارداری سالم، زایمان ایمن و حمایت های پس از زایمان برای شروع به موقع و تداوم تغذیه با شیر مادر ادامه یابد. شیر مادر مایه حیات است و حیات هر کودک وابسته است به مواد مغذی و عوامل ایمنی بخش شیرمادر برای مقابله با عفونت ها؛ به ویژه تغذیه انحصاری با شیرمادر یعنی شیرمادر بدون هرنوع ماده غذایی دیگری در ۶ ماه اول عمر به عنوان روش بی نظیر تغذیه و پرورش شیرخواران معرفی شده است.از پایان ۶ ماهگی به بعد، غذاهای کمکی همراه با تداوم شیرمادر تا پایان ۲ سالگی ضروری است.
۳) مراسم هفته جهانی تغذیه با شیرمادر چرا برگزار می شود؟
ـ همه ساله در سراسر جهان مراسم بزرگداشت هفته جهانی شیرمادر از ۱ تا ۷ آگوست برگزار می شود که در کشور ما مصادف با۱۰ تا ۱۶ مرداد است و این، در واقع، یک بسیج همگانی به منظور افزایش آگاهی های عمومی در مورد اهمیت تغذیه با شیرمادر، فراهم کردن اطلاعات و حمایت از تغذیه با شیرمادر است. هر سال برای هفته جهانی شیرمادر شعاری نیز انتخاب می شود که محور فعالیت های سال را مشخص می کند. شعار امسال تقویت و احیای ۱۰ اقدام دوستدار کودک است. ترویج تغذیه باشیرمادر از سال۱۹۷۰ موضوع مهم و مورد توجه سازمان های بین المللی بهداشتی بوده است. ۱۰ اقدام برای تغذیه موفق با شیرمادر در سال ۱۹۹۱ توسط این سازمان ها برای اجرا در بیمارستان ها به جهان معرفی شد و بیمارستان هایی که ۱۰ اقدام را اجرا می کنند، لوح دوستدار کودک دریافت می کنند. از جمله این ۱۰ اقدام، برقراری تماس پوستی مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد و شروع تغذیه با شیرمادر (آغوز) در ساعت اول تولد، هم اتاقی مادر و نوزاد در تمام مدت شبانه روز، تغذیه شیرخوار به طور مکرر برحسب تقاضای او و عدم استفاده از بطری و پستانک و هر نوع ماده غذایی دیگر و آموزش مادر است.
۴) اقدامات ۱۰گانه چه نقشی در تامین سلامت شیرخواران دارد؟
ـ در مطالعات متعددی به اهمیت و نقش شروع تغذیه باشیرمادر ظرف ساعت اول تولد پی برده اند وآن را به عنوان شاخص کلیدی سلامت در بهداشت پیشگیری مطرح کرده اند. بر این اساس برآورد شده که شروع تغذیه باشیر مادر ظرف یک ساعت اول تولد می تواند مرگ دوره نوزادی را تا ۲۲% کاهش دهد. تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از تولد یک فاکتور مهم برای شروع موفق شیردهی است که ارتباط بین مادرو نوزاد را پس از خروج از رحم دوباره برقرار می کند. این ارتباط نوزاد را گرم نگه می دارد؛ ضربان قلب و تنفس او را تثبیت می کند و پیوند عاطفی بین آنها را مستحکم می نماید و این پیوند عاطفی علاوه بر ایجاد محیط روانی مناسب رشد و نمو کودک از بسیاری از ناهنجاری های رفتاری و بزهکاری ها در آینده پیشگیری می کند. به علاوه نوزاد، آغوز، این هدیه الهی را به عنوان اولین تغذیه خویش دریافت می کند و در موفقیت حفظ و تداوم شیردهی نیز نقش به سزایی دارد. در مورد تک تک اقدامات ده گانه مطالعات زیادی انجام شده و مستندات بسیاری برای انتخاب آنها وجود دارد؛ تا حدی که شعار امسال هفته جهانی را تجدید و احیای این اقدامات انتخاب کرده اند.
۵) چه انتظاری از خانواده ها و سایر سازمان ها برای ترویج و حمایت از تغذیه با شیرمادر دارید؟
ـ متاسفانه مشاهده می شود که برخی مادران با کوچک ترین مشکل شیردهی، مثل بروز زخم یا شقاق پستان و یا گریه شیرخوار، به تصور ناتوانی خود و ناکافی بودن شیرشان، خودسرانه تغذیه با شیر خشک را شروع
می کنند. از مادران تقاضا می شود با اعتقاد به اینکه شیرمادر بهترین تغذیه برای شیرخوار است و با اعتماد به توانایی خود برای تولید بهترین شیر برای شیرخوارشان، به موقع و قبل از هر تصمیمی در مورد روش تغذیه فرزندشان به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنند تا با حمایت و آموزش شیردهی بتوانند در این امر حیاتی موفق شوند. مادران محور و کلید اصلی موفقیت تغذیه شیرخواران باشیرمادر هستند و خود می توانند حامی و ارائه کننده اطلاعات به سایر مادران و نیز فرزندان خود به عنوان مادران آینده باشند و لذا توانمندسازی آنان باید در جامعه و خانواده همواره مد نظر باشد. حمایت مادران شیرده توسط سایر اعضای خانواده و به ویژه همسر در موفقیت مادر در امر شیردهی سهم به سزایی دارد.
ما آموزش دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته های پزشکی و پیراپزشکی و تامین کارکنان بهداشتی درمانی مجرب در ارزیابی تغذیه باشیرمادر، شناسایی مشکلات شیردهی، مشاوره وارائه کمک های عملی به مادران برای حل مشکلات شیردهی آنان را به عهده داریم اما آموزش همگانی و ارتقای آگاهی خانواده ها، نوجوانان و جوانان با همکاری آموزش و پرورش و صدا و سیما از اهمیت خاصی برخوردار است. در این خصوص، تعهد صدا و سیما و مطبوعات در مورد منع نمایش تغذیه مصنوعی درفیلم ها و سریال ها و ترویج فرهنگ تغذیه با شیر مادر با اصلاح باورهای غلط و مقابله با آثار تبلیغات سوء شرکت های تولید و توزیع شیرمصنوعی ضروری است.

اگر همسرتان به شما بگوید که جواب آزمایش بارداری اش مثبت شده، چه احساسی خواهید داشت؟ اینکه قرار است به زودی پدر شوید و باید چیزهای زیادی بدانید و کارهای زیادی انجام بدهید، احتمالا تا مدتی برایتان گیج کننده خواهد بود....
در برخی کشورهای دنیا وقتی قرار است مردی به زودی پدر شود در کلاس های آموزشی خاصی ثبت نام می کند و با مسایل علمی در رابطه با نوع رفتار با همسر، قبل و بعد از فارغ شدن و تربیت فرزندان خود آشنا می شود و گاهی وقتی جلسه ای برای توضیح آمادگی های لازم برای فارغ شدن و روزهای پس از آن برای خانم ها برگزار می شود، همسر نیز می تواند حضور داشته باشد.
حس پدرشدن برای هر مردی متفاوت است. برای بعضی مردان، این حس بلافاصله پس از دیدن جواب مثبت آزمایش همسرش ایجاد می شود اما برای برخی دیگر به آغوش کشیدن فرزند، چنین حسی را در پی خواهد داشت. اما در دوران بارداری همسرتان، آنچه از همه مهم تر است، احترام گذاشتن، صبر کردن و حضور همیشگی شما در کنار او است. بررسی ها و تحقیقات حالت عاطفی مادر و تاثیر آن روی جنین نشان می دهد که اگر مادر آرام باشد، کودک نیز آرامش خواهد داشت. نگرانی مداوم مادر در دوران بارداری، موجب ترشح هورمون هایی می شود که عامل فشار روحی هستند و بر اثر نفوذ این هورمون ها درون جفت، حالت مادر به کودک منتقل می شود. بنابراین پدران هم می توانند عامل نگرانی های مادر و فرزند باشند؛ هم می توانند با ایجاد آرامش و ایجاد محیطی امن و حمایتی و دور از هرگونه دغدغه و اضطراب به مادر کمک کنند تا کودکی را پرورش دهد که او هم فارغ از فشارهای روحی روانی باشد.
حضور همسر در کنار یک زن باردار به او احساس امنیت خاطر می بخشد. به این ترتیب، زن می داند که کسی هست که پس از فارغ شدن، انتظارش را بکشد، کلمات محبت آمیز بگوید و نوازش های همسر، همگی در روحیه یک زن باردار تاثیر بسیار دارد.
● نقش همسر در حمایت از زن باردار
مردان می توانند با انجام این کارها بیشتر خود را در این دوران سهیم بدانند:
۱) همراه همیشگی او باشید: سعی کنید در ویزیت های دوران بارداری همسرتان همیشه او را همراهی کنید. به صحبت های پزشک همسرتان گوش دهید. مطالب خواندنی را بخوانید و اجراکردنی ها را در کنار او اجراکنید. اگر نوار ویدیویی به شما داده شده، ببینید و حتی کتاب هایی را که درمورد بارداری، زایمان و مراقبت از نوزاد به شما توصیه می شود، بخوانید. حتی می توانید با همسرتان به فروشگاه کتاب بروید و در این زمینه ها کتاب تهیه کنید.
۲) در طرح ریزی مراقبت از نوزاد کمک کنید: با همسرتان در مورد اینکه نوزاد به چه وسایلی نیاز دارد صحبت و مشورت کنید. درمورد اتاق خواب و نحوه چیدمان اتاق او و جای خوابش تصمیم گیری کنید. قسمتی از خانه را که بسیار زیباتر، خوش رنگ تر و دارای تهویه و پنجره مناسب است با نظر هم برای او انتخاب کنید. اگر قرار است رنگ خاصی برای پرده یا دیوار اتاق او انتخاب کنید با هم مشورت کنید. با همسرتان خرید بروید و با هم به بودجه تان توجه کنید.
۳) آموختن و یادگیری را فراموش نکنید: اگر برایتان مقدور است سعی کنید با همسرتان به کلاس های آموزشی بارداری و زایمان بروید.
به همسرتان کمک کنید تا در دوران بارداری همیشه سلامت بماند. به او کمک کنید تا غذاهای سالم بخورد ورزش کند و اگر سیگار می کشد، آن را ترک کند و هرگز الکل و داروهای غیرمجاز مصرف نکند.
خطرهای خانگی و مواد خطرناک و سمی باید از او دور باشد. مانع از رفتن همسرتان به مکان های خطرناک شوید. خودتان هم سیگارتان را ترک کنید. دود سیگار شما برای مادر باردار و نوزاد ضرر دارد. اگر هر دو علاقه مند به ادامه روابط زناشویی تان هستید، این روابط را ادامه دهید. در بسیاری از موارد داشتن روابط زناشویی برای زوجین در بارداری، بی خطر است. البته می توانید با پزشک همسرتان هم مشورت کنید. برای جلوگیری از انتقال عفونت های جنسی از کاندوم استفاده کنید. البته بهتر است اگر به این بیماری ها مبتلا هستید، قبل از تصمیم گیری برای بارداری، آزمایش خون و HIV بدهید.
● نقش همسر در دوران شیردهی
برای همسر خود یک حامی باشید. اگر همسرتان دوست دارد به فرزندش شیر بدهد، او را حمایت کنید. مرد با حضورش در تمامی لحظات شیر دهی، عوض کردن و خواباندن کودک می تواند حس امنیت را به همسرش منتقل کند. زن به خاطر زن بودنش نباید تمامی وظایف را به دوش بکشد.
● نقش همسر در تغذیه مناسب زن باردار
رژیم شما تاثیر زیادی روی انتخاب موادغذایی همسرتان هم دارد. اگر تاکنون علاقه ای به خوردن میوه وسبزی های متنوع نداشتید، از هم اکنون هم خود و هم همسرتان باید خود را به خوردن این غذاها عادت دهید. غلات، حبوبات، کمی برنج، شیر کم چرب و لبنیات کم چرب، پنیر و ماست، گوشت بدون چربی و جوجه و مرغ، مقدار زیادی میوه و سبزی انتخاب های خوبی هستند. رعایت این رژیم غذایی برای سلامت همسر باردارتان و فرزند در حال رشد شما بسیار مفید خواهد بود. خودتان هم رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید چرا که رژیم برای شما که به تازگی صاحب فرزند شده اید، مفید است. او را تشویق کنید مایعات کافی بنوشد. در مورد مصرف داروهای گیاهی و مکمل ها هم با پزشک مشورت کنید و هرگز بدون مشورت پزشک دارویی را به همسرتان ندهید. چرا که مصرف داروهای بدون نسخه تاثیر بدی روی سلامت مادر و جنین دارد و حتی ممکن است به نوزاد صدمه بزند. این سوال ها را از خود بپرسید و پاسخ دهید:
▪ این کودک چقدر زندگی مرا تغییر می دهد؟
▪ چقدر باید برای رفع نیازهای کودکم هزینه کنم؟
▪ چگونه می توانم یک پدر خوب باشم؟
▪ در دوران بارداری همسرم چه کارهایی باید انجام دهم؟
▪ قبل از اینکه با همسرتان برای ویزیت های معمول بروید، سوال هایی را که برایتان بی پاسخ است روی برگه بنویسید تا در ملاقات با پزشک فراموش نکنید. از پرسیدن هرگونه سوالی از پزشکتان خجالت نکشید.
▪ اگر همسرتان نیاز به سونوگرافی دارد، در سه ماهه دوم و سوم حتما با او همراه شوید. در این صورت قادر هستید سر، دست ها و پای نوزاد خود را ببینید. حتی از هفته ۲۰ به بعد قادر هستید جنسیت فرزند خود را بدانید.
● هزینه های نورسیده
خیلی از پدر و مادرها از اینکه نوزاد نورسیده شان چقدر هزینه برایشان به ارمغان آورده است، تعجب می کنند البته هزینه های جانبی تر تولد نوزاد با برنامه ریزی های قبل از تولد قابل کنترل است. می توان از این هزینه های تازه خیلی راحت کاست. می گویید چگونه؟ به این ۶ مورد توجه کنید:
▪ نگاهی به بودجه تان بیندازید. یک نوزاد چگونه می تواند روی درآمد و مخارج شما اثر بگذارد؟
▪ به این نکته بیندیشید که آیا قرار است همسرتان در بیمارستان خصوصی زایمان کند یا دولتی؟ آیا بیمه هستید و بیمه هزینه های زایمان را تقبل می کند یا چقدر هزینه بر عهده خود شماست؟
▪ آیا جامعه و محل کارتان حمایتی را برایتان در نظر گرفته است؟
▪ چقدر مرخصی خواهید داشت؟
▪ بیمه بهداشتی دارید؟ چقدر از هزینه های تولد نوزاد و بارداری همسرتان را با بیمه می توانید پرداخت کنید؟
▪ آیا عادت دارید پس انداز کنید؟ از پس اندازتان چقدر برای این تولد در نظر گرفته اید؟
▪ وسایل ضروری و موردنیاز نوزادتان را یادداشت کنید. ببینید کدام وسیله ضروری است و خرید آن لازم است و از کدام می توان صرف نظر کرد. اگر فرزند بزرگ تری دارید، ببینید کدام وسیله او را می توان برای این نوزاد مورد استفاده قرار داد.
▪ از قبل از تولد و در طول بارداری برای اینکه زیاد دچار سردرگمی و مشکل مالی نشوید وسایل را به تدریج خریداری کنید.
▪ اگر در مورد هزینه های جانبی زایمان و تولد نگران هستید، با یکی از اعضای خانواده و دوستان نزدیک خود صحبت کنید.

بیشتر آنهایی که به مطب های دندان پزشکی مراجعه می کنند و قرار است درمان های دندان پزشکی یا جراحی های داخل دهان انجام دهند، درباره داروهای بی حسی موضعی زیاد می پرسند...
گاهی بعضی ها باوجود تزریق ۴ یا ۵ داروی بی حسی، اصلا بی حسی عمیقی را تجربه نمی کنند و مجبور می شوند درمان های دردناکی را تحمل کنند.
دکتر امین یمنی، متخصص جراحی دهان و فک و صورت و عضو هیات مدیره انجمن جراحان فک و صورت ایران، در گفتگو با «سلامت» به این پرسش و پرسش هایی از این دست پاسخ می دهد که چرا گاهی داروهای بی حسی دندان پزشکی روی بعضی ها چندان اثر نمی کند؟!
▪ در چه مواردی، داروهای بی حسی خوب اثر نمی کنند؟
ـ ببینید؛ علت های زیادی برای نرسیدن به یک بی حسی خوب وجود دارد؛ مثلا عفونت در محل تزریق می تواند یکی از عوامل بی حس نشدن دندان های مجاور باشد، چرا که به خاطر عفونت ما محیطی اسیدی داریم که اثر داروی بی حسی را خنثی می کند یا وقتی که عفونت وجود دارد، تعداد پالس های دردناک به قدری زیاد است که داروی بی حسی نمی تواند تمام آنها را بلوک کند. در شرایط عفونی همچنین به علت التهاب، عروق خونی اطراف ناحیه عفونت زیادتر می شود و داروی بی حسی را خیلی سریع از محیط خارج می کند. گاهی بعضی از نواحی فک دارای عصب گیری چندگانه است و وقتی ناحیه با روش معمول بی حس می شود، عصب های فرعی ناحیه بی حس نمی شوند و بیمار هنوز درد دارد. ضمن اینکه فک همه آدم ها مثل هم نیست و تفاوت های آناتومیک زیادی بین آنها وجود دارد. از آنجایی که دندان پزشکان به طور معمول برای بیماران تزریقات مشابهی را انجام می دهند، این تفاوت آناتومیکی می تواند باعث شود تا تزریق در محل مناسب صورت نگرفته باشد. همچنین در مواردی که بیماران از داروهای مخدر، آرام بخش و مواد اعتیادآور استفاده می کنند، آستانه تحمل دردشان کاهش پیدا می کند. به همین دلیل این افراد با میزان مصرف داروهای متداول بی حسی، بی حس نمی شوند و نیاز به مقدار بیشتری تزریق برای رسیدن به بی دردی کامل دارند. در خصوص موارد دیگر هم باید بگویم که گاهی تکنیک های غلط تزریق توسط دندان پزشک یا استفاده از داروهای تاریخ گذشته باعث می شود داروی بی حسی، اثر خودش را از دست بدهد.
▪ حساسیت داروی بی حسی چه علایمی دارد؟ و چه فرقی با حساسیت های متداول دارد؟
ـ خب، تزریق های داروهای بی حسی موضعی حاوی مواد رگ فشار هستند. بعضی وقت ها اتفاق می افتد که مواد بی حسی مستقیما داخل عروق تزریق می شوند و مواد رگ فشار باعث افزایش ضربان قلب می شود و بیمار تپش قلب شدیدی را حس می کند. این حالت می تواند تا چند دقیقه ادامه داشته باشد و بعد برطرف بشود. راه جلوگیری از بروز این حالت این است که تمام تزریق های دندان پزشکی را آهسته انجام داد. در این حالت هم درد تزریق خیلی کم می شود و هم اگر درون رگ تزریق بشود به آرامی انجام می شود و تپش قلب به ندرت رخ می دهد. اما بعضی افراد به خاطر ترس از تزریق بی حسی در دندان پزشکی (مثل ترس از دیدن خون) به محض دیدن سرنگ تزریق، دچار برخی واکنش های روانی و فیزیولوژیک ناخواسته می شوند که نتیجه اش از دست دادن هوشیاری و سنکوپ (از حال رفتگی) است. این حالت معمولا در آقایان ۳۰ تا ۴۰ سال شایع است. بهترین حالت برای رفع این مشکل خواباندن بیمار به حالت طاق باز و بالا گرفتن پاهای او توسط همراهان یا پزشک است. با این کار برگشت خون به مغز تسریع شده و هوشیاری بیمار برمی گردد. گزارش های خیلی کمی از آلرژی به ماده بی حسی لیدوکایین موجود است. با مصرف داروهای بی حسی آمیدی (لیدوکایین) معمولا واکنش ایجاد نمی شود. با این حال گزارش هایی در تاریخچه پزشکی بیماران یا مقاله هایی ارایه شده که نشان می دهد آمار بروز آلرژی افزایش یافته است. مهم ترین ماده ای که باعث بروز آلرژی می شود عامل محافظت کننده دارو است. امروزه سعی می شود تا موادی را تولید کنند که فاقد این گونه مواد افزودنی باشد. علایم آلرژی نسبت به داروهای بی حس موضعی عبارتند از درماتیت (التهاب پوست)، اسپاسم برونش ها (حمله آسمی) و آنافیلاکسی سیستمیک (واکنش حساسیت عمومی).
▪ در چه مواردی از آمپول های مخصوص بی حسی استفاده می شود؟
ـ از دید بعضی ها، ما در دندان پزشکی دو نوع آمپول داریم؛ آمپول های معمولی و آمپول های مخصوص. واقعیت این است که برای بی حسی دندانی، دو نوع آمپول وجود دارد. یکی لیدوکایین با تنگ کننده های عروقی (اپی نفرین) است و دیگری آمپول های بی حسی بدون اپی نفرین. در مواردی باید از داروهای بی حسی موضعی حاوی تنگ کننده های عروق اجتناب کرد یا حداقل میزان ممکن را استفاده کرد؛ این موارد عبارتند از:
۱) بیمارانی که فشارخون سیستولیک آنها بیش از ۲۰۰ میلی متر جیوه یا فشارخون دیاستولیک آنها بیش از ۱۱۵ میلی متر جیوه باشد،
۲) بیمارانی که پرکاری تیرویید کنترل نشده دارند،
۳) کمتر از ۶ ماه از سکته مغزی یا قلبی شان گذشته یا آنژین صدری ناپایدار دارند و یا ضربان قلبشان نامنظم است یا کمتر از ۶ماه از انجام جراحی پیوند شریان کرونری قلب (بای پس) آنها گذشته.
۴) بیمارانی که تحت بی هوشی عمومی با ترکیب های هالوژن هستند.

معمولا در ماه رمضان، مطب های دندان پزشکی خلوت می شود؛ چون بیشتر بیماران تلاش می کنند قبل از آغاز این ماه، تمام کارهای دندان پزشکی، جراحی ها و ترمیم دندان هایشان را انجام دهند تا در این ماه با خیال آسوده فقط به روزه و عبادت بپردازند. اما در مقابل، بیماران جدیدی در این ماه به مطب دندان پزشکی می آیند. این بیماران معمولا کسانی هستند که با مشکلات جدیدی روبه رو شده اند؛ بوی بد دهان، خشکی و سوزش دهان و مشکلاتی از این دست. با هم نگاه گذرایی به علل و راه حل این مشکلات می اندازیم...
بعضی افراد از خشکی و سوزش بافت های دهان طی روزه داری گله می کنند یا حتی گاهی متوجه خشکی دهانشان نیستند و فقط احساس می کنند وقتی روزه می گیرند در مخاط دهانشان احساس سوزش و گاهی درد دارند.
این حالت کاملا طبیعی است چون هنگام روزه داری و در طول روز، هیچ گونه مایعی از راه دهان مصرف نمی شود و می تواند موجب خشکی بافت های دهان شود. معمولا بزاق نقش مرطوب کردن دهان را بر عهده دارد. بنابراین به نظر می رسد افرادی که به دلایل متفاوت میزان ترشح بزاقشان کاهش یافته، بیشتر با این مشکل در روزه داری روبه رو شوند. از جمله این افراد می توان به کسانی که دیابت یا بیماری قند دارند، اشاره کرد.
خشکی دهان می تواند موجب احساس گلودرد مداوم، احساس سوزش در گلو، اشکال در صحبت کردن، سخت شدن بلعیدن آب دهان و خشکی مجاری بینی شود.
فراموش نکنید بزاق نقش مهمی در دهان ایفا می کند و آن شستن باقیمانده مواد غذایی از دهان و خنثی کردن اسید تولیدشده به وسیله پلاک های میکروبی روی دندان هاست بنابراین اگر به خشکی دهان مبتلا هستید، به سادگی در خطر پوسیدگی دندانی قرار خواهید گرفت چون اسیدهای روی سطوح دندان، پاک نمی شود و در مجاورت مینای معدنی دندان ها قرار می گیرد و به زودی باعث پوسیدگی دندان ها می شود.
برای حل این مشکل و افزایش بزاق دهانتان، می توانید آدامس های بدون قند بجوید یا از دهان شویه ها استفاده کنید. البته ممکن است این راهکار در ماه رمضان برای رفع خشکی دهان که ناشی از روزه داری است چندان قابل استفاده نباشد. بنابراین تلاش کنید در طول روز چند بار دهانتان را با آب بشویید. اگر با این روش، مشکل شما برطرف نشد، می توانید با مشورت دندان پزشکتان از قرص هایی که ترشح بزاق را افزایش می دهند، استفاده کنید.
● پوسیدگی دندان ها
در این ماه هنگام روزه داری شما باید بیش از گذشته مراقب پوسیدگی دندان هایتان باشید، چون علاوه بر کاهش ترشح بزاق، کمتر در طول روز به مسواک زدن و نخ کشیدن دندان هایتان توجه می کنید. در گذشته برای از بین بردن میکروب ها از آنتی بیوتیک ها و آنزیم ها استفاده می شد ولی امروزه همه معتقدند استفاده از روش های فیزیکی مثل مسواک زدن برای برداشتن پلاک بهترین روش است. بسیاری از غذاهایی که برای افطار یا سحر میل می کنید موجب می شوند باکتری ها در دهانتان تولید اسید کنند.
مجموعه غذا و باکتری و محصولات تولید شده به وسیله میکروب ها، پلاک دندانی نام دارد که معمولا با چشم دیده نمی شود. فراموش نکنید فقط غذاهای شیرینی مثل شیرینی، زولبیا و بامیه و حلوا موجب پوسیدگی دندان نمی شوند؛ بلکه مواد نشاسته ای مثل نان و غلات نیز باعث تولید اسید می شوند. پلاک دندانی باعث تحریک لثه ها، جدا شدن لثه از دندان و نهایتا تخریب استخوان مجاور دندان ها می شود. شاید تصور کنید شست وشوی دهان با آب دندان ها را پاک و تمیز می کند ولی پلاک میکروبی ورقه ای چسبیده به سطح دندان است که به سادگی پاک نمی شود. بنابراین کافی نیست فقط با آب پس از صرف سحری یا افطار دهانتان را بشویید. تنها راه و موثرترین روش، مسواک زدن است.
به طور کلی بهتر است بعد از هر وعده غذایی، دندان ها مسواک زده شوند ولی چون هنگام روزه داری فقط دو وعده غذایی در صبح و شب مصرف می شود، تلاش کنید بعد از این دو وعده دندان هایتان را مسواک بزنید و نخ بکشید. نکته مهمی که وجود دارد این است که در مسواک زدن باید پلاک میکروبی را از روی دندان هایتان بردارید اما بسیاری از افراد هنگام مسواک کردن فقط به حذف خرده های غذایی از روی دندان هایشان فکر می کنند. توجه کنید خرده های باقیمانده غذا معمولا با حرکت لب، زبان، گونه و جریان بزاق از روی دندان ها پاک و شسته می شوند. بنابراین لازم است با دقت و حوصله مسواک بزنید.

سرطان ریه یکی از شناخته شده ترین و خطرناک ترین سرطان هاست که سالانه تعداد زیادی از مردم به آن مبتلا می شوند. از طرفی، این سرطان با مصرف دخانیات ارتباط تنگاتنگی دارد؛ به طوری که تقریبا۸۰ درصد موارد سرطان ریه به استعمال قلیان، پیپ و سیگار مرتبط است....
اما ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که کدام یک از این محصولات دخانی خطرناک ترند و احتمال ابتلا به این سرطان را بیشتر می کنند؟ برای پاسخ به این سوال، گفت وگوی ما را با دکتر محمدرضا معدنی، معاون اجرایی جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران، بخوانید.
▪ آقای دکتر! تاریخچه استعمال دخانیات به چه زمانی برمی گردد؟
ـ مصرف مواد دخانی در دنیا بالغ بر ۲ هزار سال قدمت دارد و در طول این مدت هم دستخوش تحولات زیادی شده است. نخستین بار بومیان قاره آمریکا در دوران باستان به خواص گیاه تنباکو پی بردند. کریستف کلمب و همراهانش در سال ۱۴۹۲ میلادی به جزیره ای بین آمریکای شمالی و جنوبی رسیدند و متوجه شدند که افراد بومی این منطقه گیاهی عجیب را روی آتش ریخته و دود آن را داخل ریه های خود فرو می برند. کریستف کلمب به تصور اینکه این گیاه، ماده ای جادویی دارد، هنگام بازگشت مقداری از برگ ها و دانه های آن گیاه را با خود به اسپانیا برد و به این ترتیب توتون به اروپا راه یافت و مردم اروپا این گیاه را توباکو نامیدند که در ایران به تنباکو معروف است. توتون که در سال ۱۶۰۵ میلادی در عثمانی، مصر و هند شناخته شده بود، توسط پرتغالی ها وارد ایران شد. اگر چه برخی بر این باورند که توتون نخستین بار در سال ۱۵۹۰ میلادی وارد ایران شده است اما بررسی اسناد تاریخی نشان می دهد مصرف دخانیات در زمان شاه عباس در ایران رواج پیدا کرد.
▪ ظاهرا سیگار پرمصرف ترین محصول دخانی در سراسر دنیاست. همین طور است؟
ـ بله؛ سیگار جزو یکی از مهلک ترین محصولات اعتیادآور ساخته دست بشر است و از برگ کاغذ، فیلتر، توتون و اسانس و مواد نگهدارنده ساخته می شود. در این بین باید گفت که خطر اصلی را دود ناشی از استعمال این ترکیب ایجاد می کند.
▪ منظورتان از خطر جدی چیست؟
ـ ببینید؛ دود سیگار دارای دو جریان اصلی و کناری است. جریان اصلی هنگام پک زدن وارد دهان و ریه می شود و جریان کناری در فاصله پک زدن ها از انتهای سیگار و هنگام بازدم وارد محیط و سپس ریه می شود که این دود از ۴ هزار ماده مختلف با آثار آنتی ژنی، جهش زایی، سرطان زایی، دارویی و... تشکیل شده است. در عین حال، دود سیگار شامل ۲ بخش ذره ای و گازی است. بخش گازی ۸۵ درصد دود سیگار را تشکیل می دهد و اکسیژن، نیتروژن و مونواکسیدکربن اجزای اصلی آن هستند. مونواکسیدکربن میل ترکیب زیادی با هموگلوبین خون دارد و در رقابت با اکسیژن برای ترکیب با هموگلوبین پیروز می شود. در نتیجه انتقال اکسیژن به بافت های بدن کاهش می یابد. بخش ذره ای نیز ۱۵ درصد دود سیگار را تشکیل می دهد و نیکوتین و قطران مهم ترین مواد تشکیل دهنده بخش ذره ای هستند. در عین حال، نیکوتین ماده اصلی و موثر دود سیگار است که اعتیادآور بوده و با عوارض قلبی عروقی و ایجاد اختلال در سیستم عصبی همراه است.
▪ آیا سیگارهای لایت، همان طوری که کارخانجات سیگارسازی ادعا می کنند، واقعا کم خطرترند؟
ـ نه! به رغم قرن ها نوآوری تبلیغاتی، ادعاهای اغراق گونه، ایجاد ذهنیت بی خطر بودن یا کم جلوه دادن خطر برای سلامت، هیچ شواهد و مدارک مستندی وجود ندارد که نشان دهد سیگارهای Light (سبک) یا Mild (ملایم)، کم ضررتر از سیگارهای معمولی هستند و به طور کلی، وجود ۴۰ نوع ماده سرطان زا در دود انواع سیگار به اثبات رسیده است.
▪ اگر سیگار را با قلیان مقایسه کنیم، به چه نتیجه ای می رسیم؟ قلیان مضرتر است یا سیگار؟
ـ با وجود اینکه قلیان کمتر مصرف می شود اما حجم دودی که از آن وارد بدن می شود ۱۰ تا ۲۰ برابر دود ناشی از مصرف سیگار است. یک نخ سیگار معمولا ۵۰۰ سی سی تا یک لیتر دود تولید می کند اما یک بار استفاده از قلیان ۱۰ تا ۲۰ لیتر دود تولید خواهد کرد و درواقع، سرو یک نوبت قلیان برابر با استعمال ۷۰ نخ سیگار است. از طرف دیگر سیگار معمولا انفرادی مصرف می شود اما از یک قلیان صدها نفر استفاه می کنند. البته این روزها هنگام سرو قلیان در مراکز تفریحی، سر یک بارمصرف قلیان در اختیار مشتریان قرار می گیرد تا به اصطلاح از انتقال بیماری ها جلوگیری شود اما باید گفت این لوله قلیان است که حاوی انواع باکتری و ویروس است و ناقل بیماری هایی مانند سل و هپاتیت است. نمی توان میزان مصرف افراد را نیز نادیده گرفت. مثلا شخصی که روزی یک بار قلیان می کشد، در مقایسه با فردی که روزی یک پاکت سیگار مصرف می کند، احتمالا زودتر به سرطان ریه مبتلا خواهد شد.
▪ کدام ضلع مثلث دخانیات، سلامت مصرف کنندگان را بیشتر تهدید می کند: سیگار، پیپ یا قلیان؟
ـ همه شان به نوعی سلامت را به خطر می اندازند و نمی توان گفت یکی از آنها از دیگری بهتر یا بدتر است اما برای بیان خطرهای پیپ باید از سیگار برگ شروع کنیم. سیگار برگ در واقع تنباکوی پیچیده شده در برگ تنباکو است و عموما مقدار تنباکوی این سیگارها چند برابر سیگارهای معمولی است و گاهی مقدار تنباکوی موجود در سیگار برگ به اندازه ۲۰ سیگار معمولی است. البته در مورد مصرف پیپ در مقایسه با سایر محصول های دخانی مطالعه های کمتری انجام شده است. با این وجود، بیشتر حقایقی که در مورد سیگار برگ وجود دارد در مورد پیپ هم مصداق پیدا می کند. به طور مثال، دود ناشی از پیپ در مقایسه با سیگار قلیایی تر است و بنابراین برای ایجاد اعتیاد بالا به نیکوتین نیاز به استنشاق مستقیم آن به ریه وجود ندارد. در عین حال، به واسطه میزان بالای تنباکوی استفاده شده در پیپ، مصرف کنندگان و اطرافیان با دودی معادل سوختن چند نخ سیگار مواجه می شوند. از طرفی، مصرف کنندگان پیپ شانس بالاتری برای ابتلا به بیماری از جمله بیماری انسدادی مزمن ریوی و سرطان های دهان، سر، گردن، حنجره، مری و ریه دارند.
▪ یعنی نمی توان با قطعیت گفت که کدام یک از اینها خطرناک ترند؟
ـ همین طور است اما باز هم بستگی به میزان مصرف دارد. فرض کنید بخواهیم ۳ نفر را با شرایط یکسان از نظر سن، جنسیت، موقعیت زندگی و... با هم مقایسه کنیم که اولی روزانه یک پاکت سیگار مصرف می کند، دومی مصرف مداوم پیپ دارد و فرد سوم روزی یک ساعت قلیان می کشد. مسلما آنهایی که پیپ و قلیان می کشند زودتر از فرد سیگاری با مشکل مواجه می شوند. اما نکته بسیار مهم این است که درنهایت هر ۳ این افراد، جان خود را به واسطه مصرف دخانیات از دست می دهند یا حداقل کمتر از افراد دیگر عمر می کنند و سالیان سال باید با انواع بیماری ها و سرطان ها دست و پنجه نرم کنند.

نتایج تحقیقات متعدد نشان می دهد که هر سال هم زمان با آغاز فصل گرما میزان درگیری های ناشی از پرخاشگری و بی حوصلگی حداقل ۳۰ درصد بیشتر می شود....
در تابستان به دلیل تعریق بیشتر و خروج بیشتر کلریدسدیم از بدن و تاثیر این فعل و انفعال شیمیایی بر سلسله اعصاب مغز، آستانه تحمل افراد پایین می آید وآمار پرخاشگری بالاتر می رود. در این باره با دکتر محمدرضا خدایی، روان پزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گفت وگویی کرده ایم که می خوانید.
▪ آقای دکتر! آیا گرما و فصل تابستان بر آستانه تحمل افراد موثر است یا نه؟
ـ بله. ببینید، بدن انسان مانند یک ترازو است که یک کفه آن را استرس و کفه دیگر آن را مهارت هایی تشکیل می دهد که می توانیم برای مقابله با استرس از آنها کمک بگیریم. حال اگر یک کفه ترازو سنگینی کند، مثلا میزان استرس ها افزایش و بهره گیری از مهارت های مقابله کاهش یابد، در روان فرد اختلال ایجاد می کند و موجب بروز مشکل خواهد شد. در عین حال، عصبانیت و خشم، خودخوری و کلافگی نیز از جمله پیامدهای بعدی این اختلالات است که بر میزان آستانه تحمل افراد تاثیر ویژه ای می گذارد. گرما از جمله علت های بیرونی و استرس زا است که موجب می شود تعادل دوکفه ترازو به هم بخورد و آستانه تحمل کاهش یابد. البته گاهی علت های درونی به علت های بیرونی اضافه می شود.
▪ منظورتان از علت های درونی و بیرونی چیست؟
ـ بعضی از شخصیت ها مانند شخصیت های زودرنج و حساس در مقابل گرما تحمل کمتری دارند و دقیقا به همین دلیل، آستانه تحمل آنها خیلی زود پایین می آید و سریع عصبانی می شوند. گاهی نیز گرما عامل دوم است. مثلا سیکل ماهانه خانم ها موجب بروز تغییرات هورمونی بدن می شود و آستانه تحمل آنها را کاهش می دهد. حال اگر عامل گرما هم به آن اضافه شود، فرد تحریک پذیرتر می شود و نسبت به موضوع های کم اهمیت هم واکنش نشان می دهد و خشمگین می شود. اما گرما یک عامل بیرونی است و دقیقا مانند سر و صدا و ترافیک عمل می کند.
▪ این موضوع از لحاظ فیزیولوژیک چگونه توجیه می شود؟
ـ فصل تابستان با گرمای نسبتا شدید همراه است و این گرما موجب افزایش تعریق بدن می شود. حین عمل تعریق، حجم مایعات و الکترولیت های بدن کاهش می یابد. همین تغییر الکترولیت ها موجب اختلال در عملکرد مغز می شود و بدن آمادگی تحمل بسیاری از موارد حتی ساده و غیرمهم را نیز از دست می دهد. از طرف دیگر در تابستان طول روزها بلند و طول شب ها کوتاه است و دقیقا به همین علت، میزان خواب افراد هم کاهش می یابد. در این شرایط، بی خوابی به عامل گرما افزوده می شود و با تاثیر روی عملکرد مغز، بر آستانه تحمل فرد تاثیر می گذارد.
▪ اگر نتوانیم از کاهش آستانه تحمل مان جلوگیری کنیم و عصبانی شویم، چه کارباید بکنیم؟ آیا می توانیم با وجود کلافگی ناشی از گرما، باز خشم مان را کنترل کنیم؟
ـ نکته مهم این است که برای پیشگیری از کاهش آستانه تحمل در گرما در قدم اول باید محیط را مناسب سازی کنیم. مثلا اگر در حال رانندگی هستیم و در اوج ساعات پرترافیک و گرم قرار داریم، باید هوای داخل اتومبیل مان را خنک نگه داریم. به این معنا که هرچند وقت یک بار کولر ماشین را روشن کنیم یا شیشه ها را کمی پایین بیاوریم تا تبادل هوا صورت گیرد. در قدم دوم باید در طول روز مایعات خنک (نه سرد و یخ زده) مصرف کنیم تا تحمل گرما برای مان آسان تر شود. استحمام روزانه نیز در کاهش عصبانیت های فصل گرم موثر است زیرا عرق و ضایعات ناشی از آن را از روی سطح پوست بدن پاک کرده و از کاهش آستانه تحمل افراد تا حد زیادی جلوگیری می کند. از طرف دیگر، استحمام موجب حفظ روحیه شاداب و القای حس سرزندگی افراد می شود و همین موضوع می تواند از بروز عصبانیت ها و حتی خودخوری های گاهی نا به جا پیشگیری کند. البته نقش پوشش را نیز نمی توان نادیده گرفت.
▪ یعنی اینکه نوع پوشش ما در میزان آستانه تحمل مان در تابستان موثر است؟ یعنی مثلا لباسی که پوشیده ایم می تواند مانع بروز خشم ما شود؟!
ـ موضوع را جالب عنوان کردید اما جوابتان واقعا مثبت است. لباس های رنگ تیره و پلاستیکی تعریق بدن را افزایش می دهند و همان طور که به آن اشاره کردم، این تعریق تغییر در الکترولیت های بدن را به دنبال دارد و آستانه تحمل فرد را در گرما کاهش می دهد. در مقابل پوشیدن لباس هایی با رنگ روشن و از جنس نخ و پنبه، حس گرم بودن هوا را کمتر القا می کند و از تعریق زیاد بدن هم جلوگیری می کند و بالطبع موجب کاهش بروز خشم و عصبانیت می شود.
▪ درنهایت، برای کنترل خشمی که به وجود آمده، باید چه اقداماتی انجام دهیم؟
ـ در وهله اول و بلافاصله بعد از به وجود آمدن حس عصبانیت باید خدا را در نظر بگیریم و آرام تر شویم. اگر آب خنک در دسترس داریم، یک لیوان آب بنوشیم و بین بروز عصبانیت تا نشان دادن عکس العملی غیرمنطقی، وقفه ای بیندازیم. توصیه من این است که مثلا از یک تا ۱۰بشمارید زیرا اگر باز هم عصبانی بودید، این عصبانیت بسیار کمتر از قبل خواهد بود. از طرفی، همین وقفه می تواند موجب کنترل عصبانیت و مدیریت خشم شود. در شرایطی که پرخاشگر می شویم، باید ببینیم که علت این پرخاشگری واقعا آن قدر ارزش دارد که ما به خاطرش عصبانی شویم و اعصاب مان را خرد کنیم؟!
▪ در مورد تاثیر موسیقی، چطور؟ اخیرا تحقیقی در دانشگاه هاروارد انجام شده که نشان می دهد گوش دادن به موسیقی های دارای ریتم ملایم از بروز عصبانیت در فصل گرما پیشگیری می کند. شما چه نظری دارید؟
ـ گوش دادن به موسیقی ملایم با صدای آرام تاثیر مثبتی در کاهش بروز خشم افراد دارد و موجب آرامش می شود که این موضوع به ویژه هنگام رانندگی در تابستان حایز اهمیت است اما برعکس، گوش دادن به موزیک های پرسر وصدا مثل موسیقی سبک راک و متال، باعث تشدید عصبانیت می شود.
▪ آب و هوا چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
ـ برخلاف باور عموم که فکر می کنند آب و هوا تاثیر زیادی بر روحیه افراد دارد، باید گفت همیشه هم این طور نیست. مثلا کسی که برای مدت های طولانی در یک آب و هوای سرد و دور از نور مثل سوئد زندگی می کند، کاملا با شرایط سازگار می شود. البته تغییر در روحیه افرادی که از یک کشور سردسیر به یک کشور گرم و مرطوب مهاجرت می کنند، از نظر علم روان پزشکی به اثبات رسیده است، اما اینکه آب و هوا روی روحیه و آستانه تحمل و خلقیات فرد تاثیر مستقیم داشته باشد هنوز به اثبات نرسیده و تاثیر آن مقطعی است.

سلامت جنسی در هر سنی مهم است. این مقاله به اثرات سالمندی بر توانایی های جنسی و اینکه چه کارهایی می توانید بکنید که پس از ۵۰ سالگی زندگی جنسی فعالی داشته باشید، می پردازد...
اگرچه معمولا تصور بر این است که زندگی جنسی فعال مربوط به دوران جوانی است اما پزشکان می گویند این نیاز سن و سال نمی شناسد. ممکن است در سنین بالا فعالیت جنسی به حد دوران ۲۰ سالگی شما نباشد، اما هنوز می تواند مانند قبل باعث رضایت شما شود.
هنگامی که با تغییرات جسمی و عاطفی سالمندی روبه رو می شوید، ممکن است احساس کنید که آمادگی مواجهه با آنها را ندارید، از جمله ممکن است برخلاف دوران جوانی در مورد توانایی جنسی خود به تردید بیفتید. برای اینکه زندگی جنسی رضایت بخشی را ادامه دهید، با همسرتان صحبت کنید. زمان های خصوصی برای خود و همسرتان کنار بگذارید و افکار و احساسات تان را در مورد امور جنسی برای یکدیگر بیان کنید. در مورد آنچه از لحاظ جسمی یا عاطفی در فعالیت جنسی تجربه می کنید، صادق باشید. بسیاری از زوج های سالمند می خواهند بدانند چگونه می توانند به میزان برانگیختگی و فعالیت جنسی که در دهه ۲۰، ۳۰ و اوایل دهه ۴۰ زندگی تجربه کردند، برسند. به جای غرق شدن در خاطرات گذشته، راه هایی را پیدا کنید که هم اکنون تجربه جنسیتان را به حد مطلوب برساند.
● اثر سن بر سلامت جنسی مردان
تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) نقشی کلیدی در تجربه جنسی مردان ایفا می کند. میزان تستوسترون در اواخر دوره نوجوانی به حداکثر خود می رسد و بعد به تدریج کاهش می یابد. اغلب مردان تا ۶۰ تا ۶۵ سالگی متوجه تفاوت پاسخ جنسی شان می شوند. مدت طولانی تری برای نعوظ آلت لازم است و شدت آن هم کمتر می شود. ممکن است مدت بیشتری طول بکشد که برانگیختگی کامل جنسی ایجاد شود و مرد ارگاسم و انزال را تجربه کند. اختلال کارکرد نعوظی نیز شایع تر می شود. داروهایی مانند ویاگرا، لویترا و سیالیس ممکن است به مردان برای رسیدن به نعوظ کافی برای فعالیت جنسی کمک کنند.
● اثر سن بر سلامت جنسی زنان
تولید استروژن (هورمون جنسی زنانه) با نزدیک شدن زن به سن یائسگی کاهش می یابد. در نتیجه در اغلب زنان میزان نرم شدگی طبیعی واژن کاهش می یابد که می تواند بر ارضای جنسی تاثیرگذار باشد. در حالی که برخی از زنان در سن یائسگی به علت نداشتن نگرانی از بارداری ممکن است از فعالیت جنسی لذت بیشتری ببرند، در برخی دیگر از زنان به علت تغییرات طبیعی که در شکل و اندازه بدن در این سنین رخ می دهد ممکن است، تمایلات جنسی کاهش یابد.
● بیماری های موثر بر سلامت جنسی
هر بیماری ای که بر سلامتی کلی فرد اثر گذارد بر کارکرد جنسی هم موثر است. بیماری هایی که دستگاه قلب و عروق را درگیر می کنند، فشار خون بالا، دیابت، اشکالات هورمونی، افسردگی و اضطراب و داروهایی که برای درمان این بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد بالقوه می توانند مشکلاتی از لحاظ سلامت جنسی در سنین بالا ایجاد کنند. برای مثال فشار خون بالا و برخی از داروهایی که برای درمان آن به کار می رود، می تواند بر توانایی برانگیختگی جنسی اثر بگذارد.
● اگر داروها بر سلامت جنسی شما اثر منفی گذاشته اند
برخی از داروها می توانند پاسخ جنسی، از جمله میل جنسی، توانایی برانگیختگی جنسی و اوج لذت جنسی (ارگاسم) را مهار کنند. اگر دچار عوارض جانبی جنسی یک دارو شده اید، با دکترتان مشورت کنید. ممکن است بتوان دارویی که عوارض جانبی جنسی کمتری داشته باشد، برای شما تجویز کرد. شرم و دستپاچگی نباید مانع آن شود که در این زمینه ازدکترتان کمک بخواهید و بدون مشاوره با دکترتان، دارویی را که او تجویز کرده است، قطع نکنید. اگر چند دارو مصرف می کنید، هر کدام از آنها ممکن است اثر متفاوتی بر کارکرد جنسی شما داشته باشد.
● تاثیر اعمال جراحی بر سلامت جنسی
هر عمل جراحی که در ناحیه لگن و دستگاه عصبی مرکزی (مغز و نخاع) انجام شود، ممکن است اثری گذرا ـ اما اغلب قابل توجه بر پاسخ جنسی شما بگذارد. اما بدن هم بنیه خاص خودش را دارد. پس از مدتی زمان دادن برای نقاهت و مراقبت مناسب، شما دوباره سلامت جنسی خود را باز می یابید.
● تفاوت میل جنسی زن و شوهر
تفاوت میزان میل جنسی یکی از نگرانی های عمده بسیاری از زوج هاست. ممکن است در نتیجه این تفاوت رابطه آنها شکلی قطبی به خود بگیرد. یکی از زوجین تماس جنسی را آغاز می کند و دیگری از آن پرهیز می کند. اگر شما از رابطه زناشویی اجتناب می کنید، باید مسوولیت میزانی از مشارکت در رابطه را به عهده بگیرید. اگر شما معمولا آغازگر رابطه هستید، به همسر خود بگویید به چه چیزی نیازدارید. اگر از جریحه دار کردن احساسات همسرتان نگران هستید، در مورد تجربه خودتان صحبت کنید. از جملاتی با مبتدای «من» استفاد کنید مثلا من فکر می کنم بدنم بهتر جواب می دهد اگر .... تا بحثتان با همسرتان باز شود. همچنین سعی کنید نحوه عمل بدن همسرتان را درک کنید تا بتوانید نوع تمایلات او را بپذیرید. به دنبال راه هایی باشید که نیازهای هردویتان را پوشش دهد.
● اگر یکی از همسران بیمار است یا مراقبت از دیگری را به عهده دارد
اگر شما بیمار شده اید، ممکن است تمایلات جنسیتان کاهش یابد. درد، ناراحتی، داروها یا نگرانی ممکن است بر میل جنسیتان سایه بیفکند. اگر نقش مراقب همسر بیمارتان را ایفا می کنید، میل جنسیتان ممکن است به علت استرس ناشی از پرداختن به نیازهای مربوط به مراقبت از همسرتان مختل شود. اگر مراقب همسرتان هستید، از این تغییر نقشتان آگاه باشید. راهی را پیدا کنید تا گاه به گاه نقش مراقب را کنار بگذارید و دوباره در نقش همسر قرارگیرید. به این ترتیب می توانید آرامش پیدا کنید و دوباره احساس کنید همسرتان دارد به شما می رسد. به این ترتیب می توانید رابطه جنسی ای که دو طرف را ارضا می کند داشته باشید.
● استفاده از منابع آموزشی
برای آگاهی از سلامت جنسی در نیمه دوم زندگی تان می توانید به کتاب هایی که در این زمینه نوشته شده مراجعه کنید. اگر شما و همسرتان نمی توانید مشکلتان را حل کنید، مشاوره با دکترتان ممکن است مفید باشد. دکترتان ممکن است توصیه های مفیدی را به شما بکند یا شما را به یک متخصص معرفی کند.

خیلی از ما به پاهای مان بی توجهیم و به آنها خوب رسیدگی نمی کنیم و با این حساب، دیگر جای تعجب نیست که از ناراحتی های متعدد پا رنج ببریم...
این نوشته، شما را با اصول مراقبت از پوست پا آشنا می کند.
مهم ترین اصل از اصول مراقبت پا، پوشیدن کفش مناسب است اما ظاهرا کمتر کسی به این موضوع توجه می کند. گزارش های متعدد پزشکی از نقاط مختلف جهان مشخص می کند که خیلی از بچه ها کفش هایی را می پوشند که واقعا برای شان تنگ است. یک تحقیق نشان داده است که ۴۰ درصد دختران جوان مورد تحقیق، در سن ۱۰ سالگی «پای بد» داشته اند. تغییر شکل انگشت بزرگ، پینه بستن پا، شاخی شدن پوست پا، میخچه، ناخن فرورفته در زیر پوست و تغییر شکل ناخن ها و به علاوه سردردها و پادردها، همه ناشی از کفش های نامناسب بوده اند.
مطمئنا مراقبت مرتب از پوست پا باید شامل شست وشوی روزانه باشد، مگر اینکه پاهای تان به دلایلی خشک و پوسته پوسته شده باشند. پس از شست وشو، پاها و بین انگشتان تان را به دقت و به طور کامل خشک کنید. بلافاصله تا پاها کاملا خشک نشده اند، کفش نپوشید. قارچ پا و باکتری، محیط گرم و مرطوب را دوست دارند.
پاها غدد عرق زیاد و فعالی دارند و غدد چربی آنها نسبتا کم است و بنابراین خشکی پا ممکن است مشکل ایجاد کند (در کف پا غدد چربی وجود ندارد). مالیدن کِرِم روزانه برای خشکی مفرط پا مفید است. همچنین بهتر است از فرآورده های مخصوص پا که اثر خنک کنندگی و طراوت افزایی دارند، استفاده شود.
حداقل هفته ای یک بار هنگام استحمام توجه ویژه ای به پاهایتان داشته باشید. پس از آنکه پا به وسیله آب گرم نرم شد، به ملایمت، نواحی ضخیم و ناهموار کف و پاشنه را با یک سنگ پا، تمیز و صاف کنید و سپس کِرِم بمالید. اگر اختلال عروق خونی یا بی حسی در پا دارید (به علت ناراحتی های عصبی یا دیابت) در استفاده از سنگ پا و افراط در تمیز کردن پا بیشتر احتیاط کنید.
پودر پا از سایش پا پیشگیری کرده و عرق را نیز جذب می کند. پودر پا شبیه تالک معمولی و پودر بدن است. علاوه بر اینکه ترکیب سنگین تری داشته و قدرت جذب آن بیشتر است، حاوی مواد ضدعفونی کننده و قابض نیز هست.
جوراب های تان را هر روز عوض کنید و یک جفت کفش را ۲ روز بیشتر به پا نکنید. کفش برای اینکه خشک شود و مجددا مورد استفاده قرار گیرد، یکی دو روز وقت لازم دارد.
به طور مرتب،ناخن های پای تان را پدیکور کنید و برای ناراحتی های پا مثل زگیل، میخچه و قارچ با متخصص پوست مشورت کنید. درمان خودسرانه ممکن است این ناراحتی ها را تشدید کند.
پوست زبر پاشنه، پینه ای است که به علت مالش کفش ایجاد می شود و در خانم های چاق که کفش بدون پاشنه به پا می کنند شایع تر است. آسان ترین راه از بین بردن پاشنه زبر، صاف کردن و تمیز کردن آن پس از گرم شدن پا با آب گرم در حمام است. نواحی ناصاف و خشن را به ملایمت با برس نرم یا سنگ پا بسایید و تمیز کنید. این کار باعث از بین رفتن سلول های مرده و پینه پا می شود. پس از حمام، کِرِم نرم یا پماد به ناحیه بمالید. پوشاندن نواحی کِرِم دار و چرب شده با ورقه پلاستیک یا گذاشتن کفی کمک بیشتری می کند. اگر پینه زبر خیلی زیاد و مقاوم باشد باید با متخصص پوست مشورت کنید.
سوزش پا ممکن است به علل زیادی ایجاد شود. در اغلب موارد ناشی از سایش و تعریق پاست. شرح مکانیسم آن مشکل است اما به نظر می رسد به مجموعه عرق، سایش و ترک که در ورزشکاران سنین دبیرستان پیش می آید، مربوط باشد. همچنین اغلب در نقاطی از پا که وزن بدن را تحمل می کنند قرمزی دیده می شود. بعضی اوقات پینه های ترک دار سفید و بدبو و لجن مانند، کف پا را می پو شانند. این عوارض ناشی از فعالیت میکروارگانیسم ها است. درمان رضایت بخش، بهداشت خوب پا است. پاها را مرتب بشویید. جوراب ها را هر روز عوض کنید یا در صورت امکان، به جای جوراب های زبر و ساقه بلند از جوراب های نرم استفاده کنید. کفش ها را به تناوب تعویض کرده و دقت کنید که اندازه باشند زیرا کفش گشاد باعث لغزش، سایش و سوزش پا می شود. اگر ناراحتی شما با این اقدامات کنترل نشد، باید علل دیگری از جمله انواع ناراحتی های عصبی، دیابت و سایر بیماری های همراه با تغییرات عروقی و عصبی را در نظر گرفت. ممکن است عوامل روانی علت ناراحتی بوده یا در ایجاد آن موثر باشد.
بدبویی پا عارضه شایع و ناراحت کننده ای است و اغلب باعث سردی پاها می شود که ناشی از افزایش فشار عصبی است یا ممکن است نتیجه اختلالات عضوی مثل پرکاری تیرویید و ناراحتی سیستم عصبی باشد. اگر حدس بیماری زمینه ای می زنید با پزشک خانواده خود مشورت کنید. کنترل عرق مفرط در صورتی که به وجود ناراحتی زمینه ای طبی مربوط نباشد توجه همه جانبه ای لازم دارد. کم کردن نگرانی تاثیر بسزایی در این امر دارد. آرام کردن هیجانات، نگرانی را کمتر می کند. داروهای سیستمیک برای کم کردن فشار عصبی ضروری هستند اما ممکن است مفید واقع نشده، عوارضی نیز در پی داشته باشند.
بوی پا به طور موضعی با ضدعرق ها و ضدباکتری ها طبق تجویز متخصص پوست می تواند معالجه شود. در محل ترک های پا و کبره های سفید و خیس خورده ناشی از عرق زیاد، میکروارگانیسم هایی یافت می شوند که سطوح پینه را ضخیم تر می کنند. فرو بردن کف پا در آب و استفاده از جریان الکتریکی در آن یک روش مکانیکی است که در کم کردن تعریق پا خیلی موثر است اما اساسا باید تحت نظارت پزشک صورت گیرد. این روش معروف به یونتوفورز است و باید با وسایل و ابزار مخصوص خود انجام گیرد. مراقبت اصولی و بهداشت خوب پا نیز مهم است. باید کفشی سبک با کف چرمی بپوشید. اکثر مردم می دانند که عرق پای آنها با گرمای داخل کفش، مالش سخت و نوع کفش در ارتباط است. کفش هایی بپوشید که پا بتواند داخل آن «نفس بکشد». از کفش هایی که با مواد ترکیبی مثل پلاستیک یا وینیل ساخته شده اند، دوری کنید.

وقتی اسم شوره سر به میان می آید، معمولا این سوال مطرح می شود که با چه شامپویی می توان به جنگ آن رفت؟ وقتی به بازار شامپوهای ضدشوره مراجعه می کنید، با انبوهی از اسامی مختلف مواجه می شوید....
بنابراین در انتخاب نوع شامپو دچار تردید می شوید. در اینجاست که هرکسی بنا به سلیقه خودش نوعی شامپو را انتخاب کرده و از آن استفاده می کند و نتیجه ای هم می گیرد یا اینکه عاقلانه تر عمل کرده و به یک متخصص پوست مراجعه می کند و پزشک، پس از معاینه، تشخیصی برای بیمار می گذارد و بهترین نوع شامپو را برای او تجویز می کند و روش مصرف آن را هم ارایه می دهد.
یکی از شایع ترین علت های شوره سر، درماتیت سبورئیک است؛ التهاب مزمن پوست در مناطق مملو از غدد چربی ساز مثل پوست سر و صورت، گوش ها، قفسه صدری، پشت، چین های زیربغل، کشاله ران و ناف .
علت بروز شوره سر در این بیماران، غالبا پرکاری غدد چربی ساز پوست تحت تاثیر هورمون های مردانه (موجود در زنان و مردان) و تجمع بیشتر نوعی مخمر به نام مالاسزیاست که در پوست چرب این افراد تکثیر پیدا می کند و به عنوان یک عامل محرک در این افراد مستعد به بیماری شوره سر عمل می کند.
درماتیت سبورئیک یا اگزمای سبورئیک در ۲ مرحله از زندگی ظاهر می شود؛ مرحله اول از بدو تولد شروع می شود و معمولا ۶ تا ۹ ماه و گاهی بیشتر به طول می انجامد که ناشی از انتقال هورمون های مردانه از مادر به نوزاد است و به صورت ورقه های سفید مایل به زرد و چرب روی سر و صورت تظاهر می کند و با دفع تدریجی این هورمون ها از خون شیرخوار به تدریج بیماری خود به خود برطرف می شود.
مرحله دوم بروز این بیماری در دوران بلوغ است و با ظهور هورمون های بلوغ و مردانه به تدریج بیماری برگشت می کند، به صورت شوره سر، خودش را نشان می دهد که معمولا روی یقه پیراهن ها و کت های مشکی به صورت پوسته های خشک و در مواردی، چربی های سفید مایل به زرد تظاهر می کند. علاوه بر شوره سر، در مواردی، پوسته های خشک روی ابروها وکانال گوش و گونه ها و گوشه بینی دیده می شود که با مختصری قرمزی همراه است. علت های دیگر شوره سر، بیماری هایی هستند؛ مانند پسوریازیس، درماتومیوزیت، اگزمای آتوپیک، ایکتیوز و کچلی قارچی سر که هر کدام شان علایمی دارند که بر بالین بیمار می توان به آنها مشکوک شد و با آزمایش هایی به تشخیص قطعی رسید و با درمان های مناسب، آنها را آرام کرد.
● شوره ها و داروها
برای درمان شوره سر و صورت می توان از کِرِم ها و لوسیون های کلوتریمازول و کتوکونازول، مرطوب کننده ها و کورتون های ضعیف و شامپوهای محتوی سلنیوم سولفاید، زینک پریتینیوم و کتوکونازول استفاده کرد.
با استفاده از موارد ذکر شده بالا و پس از آرام شدن شدت شوره، می توان درمان را قطع کرد و چون در ایجاد بیماری ، شرایط تغییر نکرده است (یعنی پرکاری غدد چربی ساز وجود دارد و عامل مخمر قارچی هم به عنوان یک مخمر طبیعی روی پوست همه افراد و با تراکم بیشتر روی پوست بیماران مبتلا به اگزمای سبورئیک وجود دارد) با کم شدن عامل محرک بیماری و مولد شوره سر، شوره کمتر می شود؛ چون این مخمر سرعت رشد و تکثیر کندی دارد ۲هفته تا چند هفته به طول می انجامد که دوباره به شمار قبلی برسد.
در این مرحله است که شوره و خارش سر مجددا برقرار خواهد شد بنابراین درمان ضدشوره هر چند هفته به صورت یک دوره باید انجام شود.
● شوره سر تا آخر عمر
شوره سر با توجه به اینکه علت های مسبب بیماری همیشه برقرار هستند، ممکن است تا پایان عمر وجود داشته باشد و درمان هم به صورت دوره ای انجام شود. افرادی که بیماری پارکینسون دارند، با تشدید دوره هایی از شوره سر و صورت مواجه خواهند بود و نیز اشخاص مبتلا به بیماری ایدز، با شوره شدید و مقاوم به درمان های رایج مواجه خواهند شد.
● شامپوهای ضدشوره
شامپوها، ترکیب های مایع تمیزکننده ای هستند که به منظور شست وشوی چربی های غدد چربی ساز پوست سر و بدن، سلول های لایه شاخی جدا شده از پوست سر، شوره سر و آلودگی های محیطی مانند ذرات گرد و غبار و دوده سوخت های فسیلی طراحی شده اند. محتوای تمیزکننده ها و شست وشوکننده ها، عوامل کف کننده، حالت دهنده ها و نرم کننده ها، ضخیم کننده های تار مو، عطرها، ترکیب های محافظ و در مواردی ویتامین ها هستند. بنابراین بر اساس وضعیت کف سر و ساقه موها، شامپوهای متفاوتی عرضه شده است:
۱) شامپوهایی برای موهای چرب که به شدت چربی ها را در خود حل کرده و می شویند ومقداری هم نرم کننده دارند.
۲) شامپوهایی برای موهای خشک که یک تمیزکننده بسیار ملایم هستند و محتوی مقادیر فراوان نرم کننده هستند.
۳) شامپوهای ضدشوره که برای درمان شوره سر طراحی شده و محتوی تراش دهنده لایه شاخی وترکیب های ضدقارچی، ضدالتهابی وضدتکثیر بخش سطحی پوست هستند.
۴) شامپوهای حرفه ای که برای شست وشوی موها پس از رنگ کردن ساخته شده و مانع متورم شدن تار موها می شوند.
۵) شامپو بچه که محتوی یک تمیز کننده ضعیف بوده و در صورت واردشدن به چشم، موجب بی حسی سطح چشم شده و مانع سوزش و قرمزی ملتحمه می شود.
● ... و اما بعد از شامپو
شامپوها اگر بخواهند چربی پوست سر و موها را به طور مناسب بزدایند و برطرف کنند به طور ثانویه موجب زبر و خشک وکدر شدن ساقه موها خواهند شد و بالطبع، شانه کردن و آرایش کردن آن را با مشکل مواجه خواهند کرد. فر و رنگ کردن دایمی موها موجب صدمه به پوشش ساقه موها خواهد شد که عوارضی مانند خش شدن، شکنندگی و گره خوردن موها را هم در پی خواهد داشت و بنابراین برای مقابله با آسیب های ساقه موها و درخشنده کردن آنها کاهش شکنندگی، کاهش سوراخ سوراخ شدن ساقه موها، افزایش قدرت و استحکام ساقه موها و ترمیم پروتئین های صدمه دیده ساقه موها ضروری است که ازحالت دهنده ها و نرم کننده ها استفاده کنیم.
نرم کننده ها، بارهای منفی الکتریکی که در اثر شانه کردن در موها به وجود می آید و موجب دور شدن تارموها از هم می شود را خنثی کرده و به حالت دادن موها کمک می کند. همچنین نرم کننده ها هیچ گاه باعث ریزش موها نمی شوند؛ در حالی که عده ای به غلط اعتقاد دارند که این ترکیب ها موجب ریزش موها می شوند.

در بارداری، مجموعه ای از مشکل ها ممکن است خواب را مختل کند؛ از جمله تهوع، سوزش سردل، گرفتگی عضله های ساق و خرخر کردن. برخی از این مشکل ها البته اجتناب ناپذیر است ولی ممکن است به علت عادت های خوابی که یک زن از قبل از بارداری دارد نیز این مشکل ها تشدید شوند...
اولین و مهم ترین دلیل برای مشکل های خواب در دوران باداری، افزایش اندازه جنین است که یافتن وضعیتی راحت برای خوابیدن را برای زن باردار، مشکل می کند. مشکل های جسمی که در دوران بارداری، خواب را مختل می کنند نیز عبارتند از:
۱) نیاز مکرر به ادارار کردن: کلیه ها در دوران بارداری برای تصفیه حجم خون اضافی (۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش نسبت به پیش از بارداری) شدیدتر کار می کنند و این فرآیند، تصفیه ادارار بیشتری ایجاد می کند. همچنین جنین در حال رشد است و رحم بزرگ تر می شود و در نتیجه فشار بیشتری از بیرون روی مثانه وارد می شود. این تغییرها باعث می شود که مجبور شوید در روز و شب بیشتر به توالت بروید.
۲) افزایش سرعت ضربان قلب: ضربان قلب شما حین بارداری افزایش می یابد و از آنجایی که بیشتر خون شما به سمت رحم می رود، قلب شما باید سخت تر کار کند تا خون را به بقیه بدن برساند.
۳) تنگی نفس: در ابتدا، تنفس شما ممکن است تحت تاثیر افزایش هورمون های بارداری قرار گیرد، که باعث می شوند تنفس عمیق تر شود. این وضعیت ممکن است این احساس را در شما ایجاد کند که برای تنفس هوا دارید تلاش بیشتری می کنید. در ادامه بارداری با بزرگ شدن رحم که فضای بیشتری در لگن و شکم را به خود اختصاص می دهد و بر دیافراگم (پرده ای عضلانی میان ریه ها و اندام های شکم) فشار می آورد، ممکن است احساس کنید تنفس برایتان مشکل تر شده است.
۴) گرفتگی عضله های ساق پا و کمردرد: درد در ساق پا و کمر تا حدی ناشی از وزن اضافی جنین و رحم است. بدن شما در طول بارداری، هورمونی به نام ریلکسین تولید می کند که شما را آماده زایمان می کند. یکی از آثار این هورمون آن است که رباط ها را در سراسر بدن شل تر می کند و به این ترتیب، پایداری بدن شما کاهش می یابد و آسیب پذیری بیشتری نسبت به صدمه ها، مخصوصا در کمرتان پیدا می کنید.
۵) سوزش سردل و یبوست: بسیاری از زنان باردار دچار سوزش سر دل می شوند که ناشی از بازگشت محتویات معده به درون مری است. فعالیت همه دستگاه گوارش در طول بارداری کند می شود، غذا مدت بیشتری در معده و روده باقی می ماند. هم سوزش سردل و هم یبوست ممکن است در ادامه بارداری بدتر شود، زیرا بزرگ تر شدن رحم بر معده و روده بزرگ فشار می آورد.
استرس هم ممکن است خواب را مختل کند. ممکن است در مورد سلامت جنین تان هم نگران باشید و در مورد توانایی تان به عنوان والد اضطراب داشته باشید و این شما را در طول یک شب بیدار نگه دارد.
● بهترین وضعیت خواب در بارداری
از ابتدای بارداری باید سعی کنید به خوابیدن به پهلو عادت کنید. خوابیدن به پهلو و جمع کردن زانو احتمالا راحت ترین وضعیت برای شما خواهد بود. این وضعیت همچنین کار قلب را راحت تر می کند، چرا که مانع می شود وزن جنین روی ورید بزرگی (به نام ورید اجوف تحتانی) که خون را از پاهای شما به قلب باز می گرداند، بیفتد. برخی از پزشکان به طور خاص توصیه می کنند زنان باردار روی پهلوی چپ بخوابند؛ زیرا کبد شما در سمت راست شکم شما قرار دارد و خوابیدن روی پهلوی چپ از فشار رحم روی کبد جلوگیری می کند. خوابیدن روی پهلوی چپ همچنین گردش خون به قلب را هم تسهیل می کند و بهترین وضعیت برای جریان خون برای جنین، رحم و کلیه ها را فراهم می آورد.
نگران نباشید که ممکن است حین خواب بغلتید و روی پشت تان قرار بگیرید. غلتیدن در خواب بخشی طبیعی از خوابیدن است که تحت کنترل شما نیست. به هر حال به احتمال زیاد، در سه ماهه سوم بارداری غلتیدن در خواب و روی پشت قرار گرفتن متوقف می شود، زیرا بسیار ناراحت کننده است. اگر روی پشت تان بغلتید و وزن جنین روی ورید اجوف تحتانی بیفتد، ناراحتی حاصل از آن، احتمالا شما را بیدار خواهد کرد. با دکترتان در این باره مشورت کنید. او ممکن است پیشنهاد کند که با استفاده از بالش بدن تان روی پهلوی تان نگه دارید.
سعی کنید گذاشتن ها بالش را امتحان کنید تا بهترین وضعیت برای خواب را پیدا کنید. برخی از زنان با گذاشتن بالش زیر شکم یا میان ساق پاهای شان احساس راحتی می کنند. همچنین گذاشتن بالش تا شده یا پتوی لوله شده در گودی کمر ممکن است به کاهش فشار روی کمر کمک کند. در بازار نیز می توانید «بالش های بارداری» را پیدا کنید. اگر می خواهید از این بالش ها بخرید، اول با دکترتان مشورت کنید تا معلوم شود کدام یک از آنها برای تان مناسب تر است.
● اگر باز هم نتوانستم بخوابم، چه؟
بله، مواردی پیش می آید که با همه این کارها، باز خوابتان نمی برد. در این موارد، به جای اینکه در تختخواب تان غلت بزنید و ساعت ها را بشمارید، باید از بستر برخیزید و کاری انجام دهید؛ کتابی بخوانید، موسیقی گوش کنید، تلویزیون تماشا کنید، نامه ها یا ای میل هایتان را مرور کنید یا هر فعالیت لذت بخش دیگری انجام دهید. وقتی احساس خستگی کردید، به بستر بازگردید تا خواب تان ببرد. اگر ممکن است، در طول روز چرت های کوتاه مدت (۳۰ تا ۶۰ دقیقه ای) بزنید تا کمبود خواب تان جبران شود. زیاد طول نخواهد کشید که با زایمان نوزادتان، او قوانین خواب را در خانه عوض خواهد کرد؛ بنابراین باید کم کم به از خواب پریدن هم عادت کنید!

سالخوردگی با بروز تغییرات جسمانی متعددی همراه است که توانایی ها و قابلیت های جسمانی فرد را محدود می کند. توجه به زندگی سالمند می تواند به سالمندان در پیشگیری از عوامل آسیب پذیر تاثیر داشته باشد.
● سرگیجه و عدم تعادل
«سرگیجه و عدم تعادل» یکی از عواملی است که می تواند باعث سقوط و افتادن شود. سرگیجه علل مختلفی دارد. در صورت داشتن چنین مشکلی، حتماً به پزشک مراجعه کنید. گاهی سرگیجه به علت وضعیت بدنی خاصی ایجاد می شود. در این گونه موارد، با رعایت توصیه های زیر می توان از بروز سرگیجه جلوگیری کرد:
▪ خم کردن سر به عقب: حرکت سر به عقب، مانند آنچه هنگام نگاه کردن به آسمان یا برداشتن جسمی از طبقات بالای قفسه پیش می آید، ممکن است باعث سرگیجه و عدم تعادل شود. این امر به علت تغییراتی است که با افزایش سن در بدن ایجاد می شود. برای پیشگیری از آن، بهتر است لوازم مورد نیاز خود را در طبقات پایین تر قفسه قرار دهید تا مجبور به خم کردن سر به عقب نشوید .
همچنین موقع لم دادن روی مبل یا تکیه به پشتی نیز دقت داشته باشید که سر خود را خیلی به عقب خم نکنید. مراقب باشید که روی مبل یا پشتی خوابتان نبرد؛ زیرا ممکن است سر در وضعیت نامناسب و خم به عقب قرار گیرد .
▪ بلند شدن ناگهانی هنگام برخاستن از رختخواب، ابتدا به آرامی بنشینید و بعد بایستید؛ زیرا بلند شدن ناگهانی نیز می تواند باعث سرگیجه و سقوط شود .
▪ مصرف خودسرانه داروها : هنگامی که پزشک برای شما داروی خواب آور یا داروی ضدفشارخون تجویز می کند، مصرف این داروها برای شما لازم بوده و به حفظ سلامتی شما کمک می کند. اما هرگز بدون تجویز پزشک دارو مصرف نکنید. مصرف خودسرانه داروهای ضد فشار خون نیز می تواند باعث افت ناگهانی فشار خون شده و موجب سرگیجه و افتادن شود .
● مشکلات بینایی
ضعف بینایی یکی دیگر از عوامل ایجاد حوادثی مانند زمین خوردن و تصادفات رانندگی است. برخی از شایع ترین مشکلات چشم عبارتند از :
▪ عادت کردن چشمها به تاریکی: وقتی در شب وارد اتاقی می شویم که چراغ آن خاموش است، مدتی طول می کشد که چشم ما به تاریکی عادت کند تا بتوانیم اشیای داخل اتاق را ببینیم و کلید برق را پیدا کنیم. با افزایش سن، چشمها دیرتر به تاریکی عادت می کنند. بنابراین هنگام ورود به اتاق تاریک یا هنگام بیرون رفتن در شب عجله نکنید و اول محیط را روشن کنید .
▪ پیرچشمی: شاید برای شما هم پیش آمده است که نتوانید سوزن را نخ کنید و یا موقع خواندن روزنامه زود خسته یا دچار سردرد شوید. در حالی که تابلوها و چیزهایی را که دور هستند به راحتی می بینید. این حالت پیرچشمی است. پیرچشمی با افزایش سن به وجود می آید و اجسام نزدیک خوب دیده نمی شود .
این مشکل به راحتی با مراجعه به پزشک و تهیه عینک مناسب برطرف می شود .نباید با کم توجهی به کاهش بینایی، خود را از مطالعه راحت و انجام کارهای روزانه محروم نمایید .
مطالعه و کارهای چشمی را در نور کافی انجام دهید تا از خستگی و ابتلا به برخی بیماریهای چشم در امان بمانید .
▪ آب مروارید : آب مروارید مشکل دیگری است که با افزایش سن ایجاد می شود. در این بیماری عدسی چشم کم کم کدر می شود و نمی توان به راحتی دید. این بیماری با یک عمل جراحی کوچک و استفاده از عینک مناسب برطرف می شود .
▪ عفونتهای چشمی: چشم در مقابل آلودگی بسیار حساس است و یک تماس جزیی به عنوان مثال مالیدن چشم با دست آلوده می تواند موجب عفونت چشم شود. این عفونت با قرمزی، خارش، سوزش، آبریزش و جمع شدن ترشحات چرکی در گوشه چشم همراه است. اگر آن را درمان نکنیم، مشکل بینایی پیدا خواهد شد. عفونت های چشم با رعایت بهداشت و درمان دارویی با تجویز پزشک بهبود می یابد .
رعایت بهداشت و تمیزی چشم ها بسیار مهم است .
تماس دست آلوده با چشم را ساده و کم اهمیت تلقی نکنید
ـ توجه: در صورت بروز هر نوع ناراحتی در دیدن، مثل تار شدن دید، دیدن جرقه های نورانی، کج و معوج دیدن خطوط صاف، درد و قرمزی چشمها و ... به پزشک مراجعه کنید .حتی اگر مشکلی ندارید معاینات دوره ای چشم پزشکی را انجام دهید. این معاینات به تشخیص به موقع و پیشگیری از بسیاری بیماریهای چشمی کمک می کند. به عنوان مثال در بیماری آب سیاه، ممکن است مشکل دید وجود نداشته باشد و فقط با معاینه توسط چشم پزشک، تشخیص داده شود
در هوای آفتابی برای محافظت از چشمها از عینک آفتابی استفاده کنید .
اگر چشم شما به سرما حساس است و دچار آبریزش از چشم می شوید، هنگام خروج از منزل در هوای سرد عینک بزنید. محافظت در مقابل سرما آبریزش چشم را کاهش می دهد .
در صورت ورود گرد و غبار به چشم، چای تازه دم شده تنها محلول خانگی است که می توانید برای شستشوی چشم از آن استفاده کنید. البته به شرطی که فنجان و دستهای شما کاملاً تمیز باشد.اگر پس از شستشو احساس کردید که چیزی در چشم باقی مانده است، از دستکاری چشم خودداری کرده و به پزشک مراجعه کنید .
اگر به علت عفونتهای چشمی، قطره یا پماد چشمی برای شما تجویز شده است این نکات را به یاد داشته باشید:
پیش از بازکردن در قطره چشمی یا پماد چشمی دستهای خود را با آب و صابون بشویید. اگر فرد دیگری برای شما قطره را می چکاند، از او بخواهید که دستهایش را با آب و صابون بشوید
پس از باز کردن در قطره یا پماد، آن را طوری روی زمین بگذارید که لبه آن با زمین تماس نداشته باشد
دقت کنید که نوک قطره یا لوله پماد با چشم تماس پیدا نکند
قطره و پمادهای چشمی را سرساعت مصرف کنید تا عفونت درمان شود
هر قطره یا پماد چشمی مخصوص یک نفر است. از قطره و پماد چشمی فرد دیگر به هیچ وجه استفاده نکنید
از نگهداری طولانی مدت قطره ها و پمادهای چشمی و استفاده مجدد از آنها خودداری کنید .
برای کنترل فشار خون و قند خون به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا عدم تشخیص و درمان به موقع آنها می تواند عوارض چشمی شدیدی را به وجود بیاورد .
● مشکلات شنوایی
شنیدن صداهای موجود در محیط اطراف، در بسیاری از مواقع ما را از خطر آگاه می کند. در هنگام عبور از خیابان و یا رانندگی، کم بودن قدرت شنوایی می تواند موجب بروز حادثه بشود.
علتهای شایع کاهش شنوایی عبارتند از:
▪ کم شدن قدرت شنوایی به دلیل افزایش سن : با افزایش سن کاهش شنوایی، کم کم بروز می کند. بنابراین معاینه توسط پزشک لازم است. اگر کم شدن قدرت شنوایی مربوط به افزایش سن باشد، با استفاده از سمعک شنوایی بهتر می شود .
▪ جمع شدن جرم در گوش: به طور طبیعی در مجرای گوش جرم درست می شود. این جرم زردرنگ و چرب است و برای محافظت از مجرای گوش لازم است. جرم گوش خود به خود به طرف بیرون حرکت می کند و از مجرای گوش خارج می شود. بنابراین نیازی به دستکاری و خارج کردن جرم وجود ندارد. از فرو بردن اجسامی مانند دسته عینک، سنجاق، سرخودکار و حتی گوش پاک کن در گوش خودداری کنید چون علاوه بر آسیب رساندن به مجرا و یا پرده گوش موجب فشرده شدن جرم گوش در ته مجرا می شوند. همچنین در هنگام حمام کردن از فرو بردن لیف در مجرای گوش و شستن آن با صابون یا شامپو خودداری کنید؛ چون مواد شوینده باعث تحریک مجرای گوش می شود و می تواند موجب عفونت گوش شود. پس از حمام کردن نیز برای خشک کردن مجرای گوش هرگز از گوش پاک کن استفاده نکنید؛ زیرا گوش پاک کن باعث تجمع و فشرده شدن جرم در انتهای مجرای گوش می شود. علاوه بر این ممکن است پنبه نوک آن داخل مجرا باقی بماند. پس از حمام کردن، برای خشک شدن مجرای گوش، می توانید گوشه یک دستمال نخی را به صورت فتیله درآورید و در ابتدای مجرای گوش قرار دهید تا به تدریج آب جذب شده و مجرا خشک شود
در مواردی که ترشح جرم گوش افزایش یابد یا به علت دستکاری در ته مجرا جمع شده باشد، مراجعه به پزشک برای شستشوی گوش ضروری است .
▪ سوراخ شدن پرده گوش: عفونت گوش و یا فرو بردن اجسام نوک تیز می تواند موجب سوراخ شدن پرده گوش شود. سوراخ شدن پرده گوش نیز یکی از علتهای کاهش شنوایی است و برای بهبود آن باید به پزشک مراجعه کرد. اگر پرده گوش شما سوراخ است پیش از حمام کردن یک پنبه آغشته به وازلین را جلوی مجرای گوش قرار دهید تا مانع ورود آب به مجرای گوش شود؛ زیرا ورود آب به داخل گوش احتمال عفونت دوباره را بیشتر می کند .
ـ توجه : از رفتن به مکانهایی که سر و صدای زیاد وجود دارد، خودداری کنید. صداهای بلند کاهش شنوایی را بیشتر می کند.برخی از داروها برای گوش ضرر دارد و موجب کاهش شنوایی می شود. بنابراین هیچ گاه بدون تجویز پزشک دارو مصرف نکنید.

ممکن است دندانی که قبلا درمان ریشه شده دردناک و عفونی شود و به درمان مجدد ریشه احتیاج داشته باشد. دکتر محمدجعفر اقبال، متخصص درمان ریشه دندان و عضو هیات علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به سوالات مت در این مورد پاسخ داده اند....
▪ آقای دکتر! ممکن است یکی از دندان هایی که قبلا درمان ریشه شده، نیاز به معالجه مجدد پیدا کند؟
ـ بله، امکان دارد. در برخی موارد، دندان هایی که معالجه ریشه شده اند، درمان شان با موفقیت همراه نیست و توصیه می شود برای اینکه نقایص درمان قبلی رفع شود مجددا تحت درمان قرار گیرند و به این می گویند درمان مجدد ریشه.
▪ چه نقایصی ممکن است وجود داشته باشد تا درمان مجدد توصیه شود؟
ـ درمان ریشه دندان کاری وقت گیر و مشکل است. در برخی موارد، حین کار برای دندان پزشک مشکل هایی ایجاد می شود یا به علت ساختمان، آناتومی و شکل دندان در ریشه ها کار ایده آل انجام نمی شود. بنابراین ممکن است درمان اولیه ناموفق باشد. همچنین ممکن است به علت عفونت قبلی ریشه ها، ضایعه در انتهای ریشه شکل بگیرد که در این صورت دندان با تشخیص دندان پزشک کاندیدای درمان مجدد خواهد شد.
▪ ممکن است یک درمان ریشه ایده آل هم به درمان مجدد نیاز پیدا کند؟
ـ بله. در برخی موارد با وجود درمان ایده آل نتیجه درمان موفقیت آمیز نیست و به عبارت بهتر درمان با شکست مواجه می شود. در این صورت ممکن است دندان پزشک متخصص تصمیم بگیرد مجددا دندان را تحت درمان قرار دهد یا اینکه جراحی کند. همچنین در صورتی که دندانی درمان شده باشد و پرکردگی تاج آن تخلیه شده باشد با نظر دندان پزشک مجددا تحت درمان قرار می گیرد.
▪ اگر درمان قبلی صحیح و مناسب انجام شده باشد و تاج آن ترمیم نشده باشد، باید مجددا معالجه ریشه شود؟
ـ بله، حتی اگر درمان اولیه درست انجام شده باشد ولی ترمیم مناسب تاج انجام نشده باشد یا پانسمان برای مدت بیش از ۲ هفته افتاده باشد لازم است درمان مجدد انجام شود.
▪ چرا؟
ـ چون محیط دهان بسیار آلوده است و میکروب های زیاد و متنوعی در محیط دهان و بزاق وجود دارد. اگر تاج دندان ترمیم نشود، ارتباط بین محیط دهان و کانال دندان وجود دارد. در آزمایش های مختلف ثابت شده که اگر تاج دندان ترمیم نشود باوجود درمان ریشه مناسب، میکروب ها ظرف ۲ تا ۳ هفته مجددا کانال را آلوده می کنند. به همین دلیل و به خصوص در مواردی که دندان درمان ریشه شده احتیاج به روکش دارد، لازم است با نظر دندان پزشک درمان مجدد ریشه انجام شود.
▪ درمان ریشه مجدد چه مراحلی دارد؟
ـ کلا درمان ریشه مجدد از درمان ریشه اولیه سخت تر است و به همین علت احتمال موفقیت آن نیز از درمان اولیه کمتر است. لازم است دندان پزشک کانال پر شده را تخلیه کند. این کار با استفاده از مواد و وسایل مخصوص انجام می گیرد. پس از تخلیه کامل کانال یا کانال ها کار پاک سازی انجام شده و نهایتا کانال با مواد مناسب پر خواهد شد.
▪ چه ایرادهایی ممکن است منجر به درمان مجدد شود؟
ـ در برخی موارد ممکن است دندان پزشک کانال دندان را به صورت کامل پاک سازی نکند یا نتواند تمام طول ریشه را تمیز کرده و با مواد مناسب پر کند. بنابراین دندان پزشک متخصص معالجه ریشه تصمیم می گیرد که درمان مجدد را انجام دهد. نیز در برخی از موارد دندان ها، ریشه یا کانال های اضافه دارند که در درمان اولیه یا تشخیص داده نشده یا درست درمان نشده است. در این مورد نیز ممکن است نیاز به درمان ریشه مجدد وجود داشته باشد.
▪ درمان مجدد به وسیله چه کسانی انجام می شود؟
ـ بهترین کسی که می تواند در تشخیص و درمان مجدد ریشه به بیمار کمک کند، دندان پزشک متخصص معالجه ریشه یا اندودنتیست است. البته بعضی از دندان پزشکان عمومی که سال ها فقط کار درمان ریشه انجام داده اند نیز توانایی درمان ریشه مجدد را دارند.
▪ آیا اندودنتیست هر درمان شکست خورده ای را می تواند مجددا درمان کند؟
ـ نه! بسیاری از موارد شکست درمان به علت نقص کار درمان ریشه نیست. نقص گاهی چنان بزرگ و شدید است که امکان اصلاح آن وجود ندارد، بنابراین در برخی از موارد امکان اصلاح درمان انجام شده وجود ندارد و لازم است درمان دیگری انجام شود.
▪ مگر راه دیگری برای حفظ و نگهداری دندان هایی که درمانشان با شکست مواجه شده وجود دارد؟
ـ بله؛ در بعضی از موارد، مثلا دندان هایی که روکش های مناسبی دارند یا داخل کانال پین یا پست گذاشته شده است، امکان درمان مجدد وجود ندارد یا اصلا درمان مجدد به صلاح نیست. در این موارد دندان پزشک متخصص معالجه ریشه اقدام به جراحی پری اپیکال می کند.
▪ میزان موفقیت درمان مجدد ریشه چقدر است؟
ـ در کل، میزان موفقیت درمان ریشه از درمان اولیه کمتر است اما به شرایط شخص و درمان قبلی نیز بستگی دارد. در مواردی که در درمان قبلی به ساختمان ریشه و شکل کانال صدمه نخورده است کار راحت صورت می گیرد و نتیجه درمان هم معمولا مطلوب است اما در بعضی موارد اشکال هایی ایجاد شده است که یا به سختی رفع می شود یا اصلا امکان رفع آن مشکل وجود ندارد. در این موارد نتیجه درمان مورد سوال است.
▪ چگونه و در چه زمانی می توان راجع به نتیجه درمان قضاوت کرد؟
ـ کنترل نتیجه درمان بین ۶ ماه تا ۲ سال انجام می شود. در طول این مدت و پس از درمان نیز لازم است معاینه کلینیکی به وسیله دندان پزشک انجام گیرد و مشاهده ها و علایم مورد بررسی قرار گیرد، به این معنی که دندان پزشک مطمئن شود که دندان مشکل ندارد و فاقد درد و عفونت است. همچنین ضرورت دارد با توجه به شرایط دندان به صورت دوره ای از دندان رادیوگرافی تهیه شده و ضمن مقایسه تشخیص داده شود. به عبارت بهتر، معاینه دندان و دهان پس از ۲هفته و گرفتن رادیوگرافی ۶ ماه، ۱ سال و ۲ سال پس از درمان توصیه می شود.
▪ اگر درمان مجدد با شکست مواجه شد، چه راه حلی وجود دارد؟
ـ در اکثر موارد می توان برای نجات دندان جراحی پر ی اپیکال را انجام داد البته نتیجه درمان جراحی نیز تضمینی نیست و احتمال عدم موفقیت وجود دارد. در اصل درمان مجدد و جراحی پری اپیکال تلاش برای حفظ دندان است و در این دو درمان نیز احتمال شکست وجود دارد بنابراین بیمار ضمن آگاهی باید ریسک عدم موفقیت درمان را قبول کند.
▪ اگر شخص راضی به انجام درمان مجدد نباشد یا ریسک عدم موفقیت درمان را نپذیرد، چه راه حلی وجود دارد؟
ـ در برخی موارد، این امکان وجود دارد که بدون درمان مجدد کار جراحی پری اپیکال انجام شود. بنابراین اندودانتیست می تواند جراحی پری اپیکال را به بیمار پیشنهاد دهد و در صورت رضایت بیمار جراحی پری اپیکال انجام شود. در صورتی که بیمار به هیچ کدام از دو راه برای درمان راضی نباشد قاعدتا راهی جز خارج کردن دندان وجود ندارد.خوشبختانه امروزه با رایج شدن درمان ایمپلنت جایگزین کردن دندان ها راحت تر شده است هر چند که این درمان نیز شرایط و مشکلات مخصوص به خود را دارد اما دندان پزشکان و بیماران ترجیح می دهند دندان های مشکوک را خارج کرده و با ایمپلنت جایگزین کنند.

این روزها یکی از درمان های زیبایی که مردم از دندان پزشکان می خواهند، سفید کردن دندان است. آگهی های تبلیغاتی هم پر است از تبلیغ وسایل مختلفی که این کار را انجام می دهند؛ از دستگاه زوم که در تبلیغات، معجزه گر خوانده می شود تا چسب ها و لاک های سفیدکننده دندان. حالا از میان این روش های مختلف، کدام بهتر است؟ کدام آثار ماندگارتری دارد؟ کدام بی خطر تر است؟ و... اگر شما هم پرسش هایی از این قبیل دارید، خواندن این مطلب را از دست ندهید. این مطلب به ۴ پرسش رایج در این خصوص پاسخ می دهد....
۱) اگر دندان هایم را سفید کنم، چند درجه روشن تر می شوند؟
این شاید اولین سوالی باشد که از دندان پزشک می پرسید. در تبلیغ های بسیاری از محصول ها سفیدکننده دندان می بینیم که ادعا می کنند، با یک بار استفاده از آن محصول، دندان های شما تا ۹ درجه روشن تر می شوند ولی این یک فریب تبلیغاتی است. معمولا این محصول ها، پس از هر بار استفاده، فقط ۲ تا ۳ درجه دندان ها را سفیدتر می کنند. برای اینکه بفهمید رنگ دندان هایتان، چقدر سفیدتر شده است، باید رنگ آنها را قبل و بعد از درمان، ثبت کنید. متاسفانه هنوز سیستم استانداردی در دندان پزشکی برای مشخص کردن رنگ دندان ها وجود ندارد و رایج ترین وسیله ای که در مطب های دندان پزشکی استفاده می شود، نمونه رنگ «Vita» «وایتا» است. در این نمونه رنگ، رنگ دندان ها به ۴ گروه تقسیم می شود:
A (قهوه ای مایل به سرخی)، B(زرد مایل به سرخی)، C(خاکستری) و D (خاکستری مایل به سرخی) که در هر یک از این ۴ گروه، ۴ یا ۵ نوع تیرگی و روشنی وجود دارد. دندان پزشک به شما کمک خواهد کرد رنگ دندان تان را قبل و بعد از درمان، با مقایسه با نمونه رنگ اصلی تعیین کنید و متوجه شوید سفید کردن دندان ها، چند درجه دندان هایتان را روشن تر کرده. بد نیست بدانید که همه دندان های شما یک رنگ نیستند. معمولا دندان های جلویی روشن تر و دندان های آسیا تیره ترند. هدف اصلی از سفید کردن دندان ها این نیست که به روشن ترین درجه برسیم، بلکه دندان هایتان را باید تا درجه ای روشن کنید که با رنگ چهره شما هماهنگی داشته باشد.
۲) سفید کردن دندان ها در خانه، بدون مراجعه به دندان پزشک هم ممکن است؟
سفید کردن دندان ها در خانه، این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده است و شما را از رفت وآمدهای مکرر به مطب دندان پزشکی نجات می دهد. اگر به هر داروخانه ای سر بزنید، بسته های رنگارنگ و متفاوتی از محصولات سفیدکننده دندان ها را پیدا خواهید کرد. اما بهتر است به توصیه دندان پزشکان، یک نوع مناسب را از میان آنها انتخاب کرده و پس از یادگرفتن نحوه صحیح استفاده از این محصولات و تعیین مقداری از ژل سفیدکننده در هر بار مصرف توسط دندان پزشک، از این محصولات استفاده کنید.
این محصولات معمولا حاوی ژل هیدروژن پراکساید هستند. دندان پزشک ابتدا از دهان شما قالب گیری خواهد کرد و یک جفت قاشقک پلاستیکی که متناسب دهان شماست، تهیه می کند. شما باید ژل را داخل این قاشقک بریزید و آن را یکی دو ساعت در طول روز توی دهانتان نگه دارید. گاهی نتایج آن طی ۲ روز آشکار می شود ولی معمولا برای اینکه دندان ها به اندازه کافی سفید شوند، باید یک تا ۲ هفته این عمل را تکرار کنید. این روزها، چسب های خاصی به بازار آمده است که ادعا می شود با چسباندن روی دندان ها، دندان ها را سفید می کنند ولی نتایج استفاده از آنها چندان رضایت بخش نیست و به میزان کمی دندان های شما را سفیدتر خواهد کرد. این روش در کنار سفید کردن دندان در مطب بهترین نتایج را ایجاد می کند.
۳) حالا دندان هایم تا کی سفید می مانند؟
شما نباید تصور کنید یک بار که دندان هایتان را سفید کردید تا مدت ها دیگر به سفید کردن آنها احتیاج نخواهید داشت. سفید کردن دندان ها آثار همیشگی ندارد. دندان ها معمولا یک سال یا بیشتر سفید باقی خواهند ماند و حفظ نتایج درمانی به این مساله بستگی دارد که شما پس از سفید کردن دندان هایتان، چقدر توصیه های ایمنی را رعایت کنید. نوشیدن زیاد قهوه و چای، کشیدن سیگار، استفاده از نوشابه های رنگی و عدم توجه به بهداشت دهان، از عواملی هستند که تمام زحمت های شما را بر باد می دهند و دندان هایتان را در مدت زمان کوتاهی پس از سفید کردن، به رنگ اولیه خود باز می گردانند.
۴) استفاده از لیزر برای سفید کردن دندان چه فایده ای دارد؟
اگر می خواهید در یک جلسه دندان هایتان را سفید کنید، با استفاده از لیزر، این کار ممکن می شود. البته فراموش نکنید که لیزر معجزه نمی کند. فقط کار چند جلسه را در یک جلسه انجام می دهد. لیزر، انرژی زیادی را به مواد سفیدکننده وارد خواهد آورد و موجب می شود فعالیت سفیدکنندگی این مواد تسریع شده و خیلی زود مواد رنگی از روی دندان های شما پاک شود. البته ممکن است بسته به شدت بدرنگی دندان های شما، این جلسه، مدت زمان کوتاه تر یا طولانی تری داشته باشد. سفید کردن دندان ها با لیزر معمولا گران تر از سایر روش های سفید کردن دندان هاست ولی در مقابل، شما در مدت زمان کوتاهی، لبخندی سفید و براق خواهید داشت. لازم است حرارت حاصل از این لیزرها به گونه ای تنظیم شود که موجب آسیب دندان ها نشده و حتما از محافظ های چشم، استفاده شود.

بسیاری از زنان چه قبل از بارداری و چه در جریان بارداری، فقط در شرایط اورژانس و برای رفع مشکلی که باعث درد و ناراحتی شدیدشان شده، به دندان پزشک مراجعه می کنند. این در حالی است که باید با ارایه اطلاعات لازم این مطلب را به اعتقاد عمومی تبدیل کرد که برقراری سلامت دهان زنان قبل از باردار شدن و بررسی مرتب آن در طول مدت بارداری، برای تامین سلامت مادر و جنین، ضروری است. در گفتگو با دکتر مریم سقازاده متخصص بیماری های لثه و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران، سعی کرده ایم رایج ترین پرسش هایی را که خانم های باردار از دندانپزشکان می پرسند، مطرح کنیم....
▪ آیا بارداری باعث می شود که برای تامین کلسیم مورد نیاز جنین، کلسیم از دندان های مادر برداشته شود و در نتیجه دندان های مادر دچار پوسیدگی و پوکی شود؟
ـ خیر! تامین کلسیم مورد نیاز بدن جنین، ربطی به ایجاد پوسیدگی دندان زن باردار ندارد. زیرا کلسیم موجود در ساختمان مینا و عاج دندانی که در دهان رویش پیدا کرده، قابل برداشت و انتقال از طریق خون مادر و جفت به جنین نیست. درصورت کمبود کلسیم در برنامه غذایی مادر، ممکن است برای تامین کلسیم مورد نیاز جنین، این ماده از استخوان های بدن مادر و از جمله استخوان های فک او برداشته شود ولی از مینا و عاج دندان های او، کلسیم برداشته نمی شود. بنابراین، این امر در پوسیدگی یا پوکی و سایش دندان های مادر موثر نیست.
درعین حال باید دانست که تهوع و استفراغ های مکرر و طولانی مدت زن باردار به علت حالت اسیدی موادی که با استفراغ از معده به دهان برمی گردد، ممکن است به تدریج به خصوص در سطح داخلی دندان های فک بالا حالت سایش ایجاد کند. این سایش دندان های مادر نیز ارتباطی به برداشت کلسیم برای تامین نیاز جنین ندارد.
▪ آیا بارداری باعث پوسیدگی دندان های مادر می شود؟
ـ بعضی از زنان معتقدند که در دوران بارداری و به علت بارداری به پوسیدگی دندان ها دچار شده اند اما تحقیق ها نشان داده است که افزایش پوسیدگی به علت بارداری اتفاق نمی افتد و رابطه بین پوسیدگی دندان و بارداری، رابطه غیرمستقیم است یعنی بارداری باعث پوسیدگی نمی شود ولی اگر: حالت تهوع شدید مانع مسواک و نخ زدن دندان ها شود، زن باردار میل و ویار خوردن مکرر مواد شیرین موثر در ایجاد پوسیدگی داشته باشد و درنتیجه به طور مکرر از این نوع مواد غذایی بخورد و به خصوص اگر بلافاصله دهانش را تمیز نکند، اگر زن باردار به دلایلی از جمله برای جلوگیری از حالت تهوع، ناچار شود به دفعه های زیاد و با فاصله کم غذا بخورد به خصوص در صورتی که پس از هر بار غذا خوردن دهانش را نشوید و یا اگر ترکیبی از حالت های فوق وجود داشته باشد؛ ایجاد پوسیدگی دندان در دوره بارداری می تواند بیشتر از مواقع عادی زندگی باشد.
ضمنا ممکن است پوسیدگی هایی قبل از بارداری به وجود آمده ولی به علت اینکه قبل از بارداری معاینه های مرتب دهان (هر ۶ ماه یا حداکثر هر سال یک بار) انجام نمی گرفته، تشخیص داده نشده باشد. در این حالت وقتی در دوره بارداری، زن باردار به دندان پزشک مراجعه می کند، این پوسیدگی ها که قبلا به وجود آمده، تشخیص داده شده و به بیمار اعلام می شود. در این شرایط نیز ممکن است خانم باردار فکر کند این پوسیدگی ها به علت بارداری و به تازگی به وجود آمده است.
▪ آیا بارداری باعث ایجاد بیماری لثه هم می شود؟
ـ بارداری باعث بیماری و التهاب لثه نمی شود و علت التهاب لثه در این دوران نیز مانند همه مواقع دیگر، رسوب های میکروبی موجود در دهان است ولی بارداری شرایطی را ایجاد می کند که باعث می شود اگر رسوب های میکروبی در دهان وجود داشته باشد، التهاب لثه شدیدتر شود. درواقع التهاب لثه در دوران بارداری مانند حالت عادی به علت رسوب های میکروبی موجود در دهان ایجاد می شود اما بارداری باعث شدت بیشتر التهاب شده و در نمای ظاهری التهاب لثه تغییرهای خاصی ایجاد می کند که به آن «التهاب لثه بارداری» یا «ژنژیویت بارداری» گفته می شود. گزارش های مختلف شیوع التهاب لثه بارداری را در ۵۰ درصد تا ۱۰۰درصد زنان باردار اعلام کرده اند اما به طور کلی باید گفت این عارضه لزوما در تمام زنان باردار ایجاد نمی شود و نیز با رعایت کامل بهداشت دهان قابل پیشگیری است.
▪ التهاب لثه در دوران بارداری از چه زمانی شروع می شود؟
ـ معمولا افزایش شدت التهاب لثه در دوره بارداری، در ماه دوم یا سوم شروع می شود و تا ماه هشتم افزایش می یابد و بعد در ماه نهم مقداری کمتر می شود و تا دو ماه بعد از زایمان تناسب بین میزان رسوب های میکروبی موجود در دهان و شدت التهاب لثه به وضعیت قبل از بارداری برمی گردد. البته اگر در دوران بارداری به دلیل وجود حالت تهوع، زن باردار از مسواک و نخ دندان کمتر از دوران قبل از بارداری خود استفاده کرده باشد میزان جرم و دیگر رسوب های میکروبی در دهانش بیشتر از مقدار قبل از بارداری خواهد بود و درنتیجه شدت التهاب لثه که اکنون (۲ ماه بعد از زایمان) متناسب با مقدار رسوبات است، بیشتر از دوره قبل از بارداری خواهد بود.
در هر حال بعد از زایمان تا وقتی که رسوبات میکروبی (جرم و پلاک میکروبی) در دهان وجود داشته باشد، لثه خودبه خود به وضع سلامت برگشت نمی کند و لازم است که عمل جرم گیری و تمیز کردن کامل دهان انجام گیرد.

کمتر کسی است که در طول زندگی اش جوش نزده باشد. اما بیشتر مردم نمی دانند این جوش ها از کجا می آیند و چگونه باید با آنها مقابله کرد....
اگر در ذهن شما هم پرسش های مختلفی درباره این میهمان های ناخوانده وجود دارد، این ۱۵ نکته را بخوانید تا جواب بعضی پرسش های خودتان را در این خصوص پیدا کنید.
۱) جوش ها و هورمون ها
جوش یا آکنه در دخترخانم ها می تواند یکی از علایم اختلال هورمونی باشد. جوش صورت یا بدن همراه مشخصات دیگری مانند موهای زیاد یا ریزش مو می تواند از نشانه های اختلال های هورمونی یا افزایش هورمون های مردانه در خانم ها باشد و مراجعه به متخصص پوست یا زنان یا غدد می تواند به تشخیص و درمان زودرس کمک کند.
۲) جوش ها و غذاها
رژیم غذایی می تواند در تشدید جوش یا آکنه موثر باشد. اگرچه در بسیاری از کتاب های تخصصی و نیز در مقاله های متعدد ذکر شده که رژیم غذایی تاثیری در تشدید آکنه ندارد اما اخیرا به این مساله توجه شده که رژیم غذایی، به خصوص غذاهایی با اندیس گلیسمیک بالا (شاخص قند بالا) مانند شیرینی و شکلات می توانند در تشدید آکنه موثر باشند. اغلب افراد خودشان متوجه می شوند که با مصرف برخی مواد غذایی مانند خرما یا آجیل دچار تشدید آکنه می شوند و بنابراین باید از آن ماده غذایی خاص پرهیز کنند. قانونی وجود ندارد که بگوییم تمام افراد مبتلا به آکنه از مصرف فلان ماده غذایی پرهیز کنند زیرا برخی با مصرف یک کیلوگرم خرما هم جوش نمی زنند ولی عده ای دیگر با مصرف یک عدد خرما دچار مشکل می شوند.
۳) جوش ها و دستکاری
هرگز جوش های صورت تان را دستکاری نکنید. گاهی لازم است جوش های زیرپوستی توسط دستگاه های خاصی درآورده شود اما اجازه دهید این کار توسط متخصص پوست انجام شود. از فشار دادن جوش های التهابی پرهیز کنید.
۴) جوش ها و رآکوتان
هر دارویی فواید و مضرات خودش را دارد و این در مورد رآکوتان نیز صدق می کند. راکوتان یا ایزوترتینویین عوارض زیادی دارد اما اگر متخصص پوست این دارو را برای شما لازم دانسته، حتما مصرف آن در نهایت به نفع شماست. برخی مردم گمان می کنند که این دارو موجب نازایی می شود. این شایعه از آنجا نشات می گیرد که همواره توصیه می شود فردی که در حال مصرف این داروست، از بارداری جلوگیری کند زیرا ایزوترتینویین یک داروی تراتوژن است و می تواند موجب نقایص جنینی شود. این دارو از مشتقات ویتامین A است و ارتباطی به زایا و نازا بودن ندارد. اگر به هر دلیلی خانمی تحت درمان با این دارو قرار گرفته، تا یک ماه پس از قطع آن باید از باردار شدن پرهیز کند و برای اطمینان از پاک شدن دارو از بدن توصیه می کنیم که تا ۳ ماه این پیشگیری را داشته باشد.
در مورد این دارو، دوز کلی بسیار مهم است؛ یعنی اگر شروع کردید به مصرف این دارو، برای به حداقل رسیدن عود جوش ها به دنبال قطع دارو باید به اندازه وزنتان ضرب در ۶ دارو مصرف کنید. یعنی یک فرد ۶۰ کیلوگرمی باید ۳۶۰ عدد رآکوتان مصرف کند تا احتمال عود جوش ها به دنبال قطع دارو به حداقل برسد. البته در موارد معدودی، به خصوص در خانم هایی که مشکل های هورمونی دارند، ممکن است پس از یک دوره کامل مصرف دارو مجددا جوش ها عود کند که در این موارد، ضمن توجه به درمان مشکل های هورمونی توسط متخصصان غدد درون ریز یا زنان، ممکن است مصرف یک دوره دیگر ایزوترتینویین لازم دانسته شود.
۵) جوش ها و نوجوانان
برخی والدین گمان می کنند که این جوش ها مقتضای سن نوجوانان است و نیازی به درمان ندارد. در صورتی که اگر همین جوش های ساده درمان نشود، می تواند به رخداد جوشگاه های بسیار ناخوشایندی روی صورت فرزندان شان منجر شود که نیاز به صرف هزینه های گزاف برای بهبود چنددرصدی این جوشگاه ها دارد. نوجوانانی که در سن بلوغ قرار دارند، توجه زیادی به ظاهر پوستشان دارند و باید والدین به این توجه فرزندان احترام گذاشته و درصدد درمان جوش برآیند تا به این وسیله، عملکرد اجتماعی و تحصیلی آنها نیز بهبود یابد و از برخی مشکل های آتی پوستی نیز پیشگیری شود.
۶) جوش ها و آرایش
متاسفانه در کشور ما میزان مصرف مواد آرایشی در دخترخانم ها بسیار بالاست و این مساله یکی از علل ایجاد و تشدید آکنه در آنها است. مواد آرایشی غلیظ و چرب موجب انسداد منافذ پوست و ایجاد جوش های سرسیاه و سرسفید یا کومدون روی پوست صورت می شوند که به تدریج این جوش های زیرپوستی می توانند به جوش های التهابی منجر شده و جوشگاه های ناخوشایندی را روی پوست ایجاد کنند. با مصرف مواد آرایشی و ایجاد جوش های زیرپوستی، فرد مجبور می شود که برای پوشاندن این جوش ها از مواد آرایشی بیشتری استفاده کند و این، مشکل را تشدید خواهد کرد.
۷) جوش ها و صابون
اگر مبتلا به جوش صورت هستید، از شست وشوی مکرر صورت با صابون پرهیز کنید؛ چون منجر به انسداد منافذ و تشدید آکنه می شود. از مالیدن صابون جامد روی پوست آکنه ای نیز خودداری کنید. می توانید از استعمال کف صابون بر صورت بهره ببرید یا از ژل های شست وشوی صورت.
۸) جوش ها و برنزگی
بعضی ها برای پوشاندن جوش های صورت به برنزه کردن پوست روی می آورند ولی فواید این کار، موقتی است و عوارض جدی دارد. آفتاب و نیز دستگاه های سولاریوم موجب پیری زودرس پوست شده و به رخداد سرطان های پوست در آینده منجر می شوند. استفاده از ضدآفتاب مناسب را مدنظر قرار دهید.
۹) جوش ها و مرطوب کننده
بیماران مبتلا به آکنه یا جوش صورت اغلب پوست چربی دارند و البته عده ای هم وجود دارند که در زمینه پوست خشک مبتلا به آکنه باشند. آنها برای درمان خشکی پوست خود نباید از هر مرطوب کننده ای استفاده کنند. مرطوب کننده های بسیار ملایم و کم چربی به نام مرطوب کننده های Oil free یا فاقد چربی برای این بیماران، مناسب تر است. در مصرف این مرطوب کننده ها نیز باید حد اعتدال را رعایت کرد و از مصرف بیش از حد آنها خودداری کرد. به طور کلی، مصرف کِرِم های متعدد و غیرضروری روی صورت مبتلا به جوش موجب اختلال در روند درمانی خواهد شد.
۱۰) جوش ها و ضد آفتاب
باید از ضدآفتاب های فاقد چربی استفاده شود تا موجب تشدید آکنه نشود. از آنجا که این کِرِم ها باید هر ۲ تا ۳ ساعت از صبح تا عصر مصرف شود، اگر از کِرِم های فاقد چربی استفاده نشود، مصرف آنها باعث انسداد منافذ پوست و تشدید جوش ها می شود.
۱۱) جوش ها و جراحی
برخی جوشگاه های آکنه به قدری عمیق هستند که باید آنها را توسط جراحی برداشت یا آنها را با دستگاهی به نام پانچ از جای خود جدا کرد و بالا آورد. در این روش برش های دایره مانندی در اطراف ضایعات باقی می ماند که باید چند ماه بعد با تراشیدن پوست یا لیزردرمانی سعی در برطرف کردن آنها کرد. امروزه با وجود لیزرهای مختلف مانند لیزرهای co۲ Fractial کمتر از روش های تهاجمی مانند درم ابریشن یا سایش پوست استفاده می شود.
۱۲) جوش ها و کورتون
کسانی که به هر دلیل از کورتون موضعی روی پوست صورتشان استفاده می کنند به تدریج دچار جوش هایی روی صورتشان می شوند به نام روزاسه استروییدی. مصرف این داروها همچنین موجب نازک شدن پوست و پیدایش رگ های متعددی روی صورت می شود. هرگز نباید خودسرانه و برای مدت طولانی از کورتون های موضعی مانند بتامتازون روی صورت استفاده کنید. مصرف موضعی داروی کورتونی باید زیرنظر متخصص پوست باشد. مصرف کورتون خوراکی (مثلا در مبتلایان به بیماری های روماتیسمی یا بیماری های پوستی مثل پمفیگوس) گاهی موجب جوش های ریز و متعددی در بالاتنه خواهد شد که نیاز به درمان اختصاصی دارد و مجوزی برای قطع کورتون خوراکی نیست.
۱۳) جوش ها و افسردگی
افراد افسرده می توانند رآکوتان مصرف کنند؛ فقط به شرطی که از روان پزشک خود نامه داشته باشند زیرا گاهی دیده شده است که رآکوتان موجب تشدید افسردگی و ایجاد افکار خودکشی می شود. از طرفی، بهبود آکنه شدید گاهی موجب بهبود روحیه فرد و تخفیف افسردگی می شود.
۱۴) جوش ها و بارداری
گاهی آکنه های معمولی در دوران بارداری شدت می یابد و متخصصان پوست مجبور به استفاده از داروهای خوراکی مانند ارتیرومایسین می شوند. هدف آن است که طی این دوره از مصرف داروهای خوراکی و موضعی که احتمال آسیب رساندن به جنین دارند، خودداری شود. بهترین روش، استفاده از داروهای موضعی مانند آنتی بیوتیک های موضعی است. بهتر است از ترتینویین در بارداری استفاده نشود.
۱۵) جوش ها و پیلینگ
توسط پیلینگ اسید میوه یا گلیکولیک اسید، می توان آکنه خفیف تا متوسط را تا حد قابل توجهی کنترل کرد و حداقل یک کمک درمانی بسیار خوب است. این لایه برداری برای کومدون ها یا جوش های زیرپوستی بسیار مفید است.

پس از ساعت ها تشنگی و گرسنگی منطقی به نظر می رسد که یک لیوان و یک پارچ آب سرد را در کنار خود بگذاریم و تا می توانیم نوشیدنی های سرد بنوشیم اما نباید از عوارض این کار غافل بود.
● مصرف نوشیدنی سرد در افطار ممنوع!
پس از ساعت ها تشنگی و گرسنگی منطقی به نظر می رسد که یک لیوان و یک پارچ آب سرد را در کنار خود بگذاریم و تا می توانیم نوشیدنی های سرد بنوشیم اما نباید از عوارض این کار غافل بود.مصرف یکباره مقادیر زیادی نوشیدنی های سرد ممکن است، علائم ناراحت کننده گوارشی در فرد روزه دار به وجود آورد. به روزه داران توصیه می شود که در وعده افطار از مواد غذایی آبکی مثل سوپ، آش، حلیم کم روغن، فرنی، شیربرنج یا شله زرد کم شیرین و کم چرب استفاده کنند که موجب حفظ تعادل آب و املاح فرد روزه دار می شود.
نکته مهم این است که در وعده افطار نباید یکباره حجم زیادی از غذا یا مایعات وارد معده شود، چون اتساع ناگهانی معده موجب اختلال در جریان خون دیگر اندام ها و اعضای بدن شده و از طرفی باعث بروز سو» هاضمه می شود. بهتر است به فاصله ۴۵ دقیقه تا یک ساعت پس از افطار روزه داران شام خود را مصرف کنند و برای شام توصیه می شود از غذاهایی که با نان مصرف می شوند، مثل کتلت، انواع کوکوهایی که با روغن کم تهیه شده است، خوراک سبزی همراه با گوشت (ترجیحا گوشت سفید مانند مرغ، ماهی) به همراه ماست و خیار یا دوغ و سبزی خوردن یا سالاد استفاده شود. توصیه می شود برای تامین آب مورد نیاز پس از صرف افطار و تا قبل از خواب به تدریج انواع میوه، چای کمرنگ و سایر مایعات به ویژه آب برای جبران کم آبی بدن نوشیده شود.
از سوی دیگر فرد روزه دار نباید با سرعت معده ای که ساعت ها خالی بوده و آمادگی ندارد، را پر از آب و غذا کند.توصیه می شود بعد از شروع افطار با توجه به اینکه معده ساعت ها خالی بوده است آرام و به ملایمت شروع به نوشیدن کند و دو نکته را هنگام باز کردن افطار توجه کنند. در ابتدا بهتر است با مصرف مایعات گرم مانند نوشیدن شیر گرم یا آب جوش به همراه آبلیمو افطار باز شود که این موارد می تواند معده را آماده کند. اگر فرد روزه دار هنگام افطار آب زیادی بنوشد با توجه به بالابودن ساعات روزه داری ممکن است به معده فشار بیاورد بخصوص اینکه آب سرد آمادگی معده را برای خوردن ماده بعدی دچار اشکال می کند.
نوشیدن آب فراوان هنگام افطار همچنین می تواند روی آنزیم های هضم غذا و اسید معده تاثیر منفی بگذارد لذا توصیه می شود در کنار مصرف نوشیدنی گرم از شیرینی های طبیعی به ویژه خرما که برخلاف شیرینی های مصنوعی که قند خون را به سرعت بالا می برد استفاده کرد که انرژی خوبی به بدن می رساند.
غذاهای پروتئین مانند غذاهایی که در آن گوشت استفاده می شود نیز بعد از آماده سازی در بیرون از یخچال نگهداری نشوند چرا که این موضوع می تواند میکروب ها را رشد دهد و مسمومیت ایجاد کند.
● ادویه موجب تشنگی در روز می شود
مصرف ادویه فراوان علاوه بر ناراحتی های دستگاه گوارش موجب بروز تشنگی در طول روز می شود. روش تغذیه و منش زندگی از نکات بسیار با اهمیت است. توصیه می شود افطار با آب گرم و خرما و عدم استفاده از مایعات سرد و همچنین عدم مصرف غذاهای سنگینی مثل برخی آش ها و سرخ کردنی ها آغاز شود. آهسته غذا خوردن و جویدن کافی غذا و لذت بردن از غذا و دست کشیدن از صرف غذا هنگامی که سیری به حداکثر نرسیده، همگی از توصیه های قابل توجه دین مبین و علم تغذیه هستند.
مصرف ادویه فراوان علاوه بر ناراحتی های دستگاه گوارش، به تشنگی در طول روز هم دامن می زند. مصرف غذاهایی از قبیل کله پاچه و سیراب و شیردان هم با وارد کردن مقداری چربی و اسیدهای نوکلئیک به بدن، منجر به مشکلات گوارشی و همچنین تشنگی شدید در طول روز می شود. نوشیدن نوشابه های گازدار نیز به سو» تغذیه، افزایش احتمال چاقی و افزایش بیماری های گوارشی منجر می شود. کم خوری نیز می تواند به سو» تغذیه، سرگیجه، سردرد، اختلالات عصبی، لاغری مفرط و افت قند خون منجر شود و بسیار خوری و همچنین ریزه خواری ها نیز به سلامت فرد لطمه می زنند.
● نیاز نوجوانان به پروتئین بیشتری
نوجوانان در دوران روزه داری به موادی مانند شیر، لبنیات، پروتئین و گوشت بیشتری نیاز دارند. نوجوانانی که برای نخستین بار روزه می گیرند به دلیل نداشتن تجربه طولانی مدت و کامل روزه داری باید به تغذیه آنها دقت بیشتری کرد. گاهی افراد در ماه مبارک رمضان به علت گرسنگی شدید هنگام افطار به حالت غیر قابل کنترل به مصرف غذاهای چرب و نیز قندهای ساده زیاد مثل زولبیا و بامیه مصرف می کنند. در صورتی که شیرینی هایی مثل زولبیا و بامیه به علت داشتن قند و چربی بالا و نیز حرارت زیادی که حین آماده شدن می بینند از ارزش غذایی چندانی برخوردار نیستند.
مصرف زیاد غذا در وعده های افطار، شام و سحر می تواند مشکل ساز باشد. ماه رمضان فرصت مناسبی برای ارتقای جنبه های روحی و معنوی است و فرصتی برای ۴استراحت بیشتر سیستم های بدنی از جمله سیستم گوارشی باشد.
● بیماران کلیوی از غذاهای گیاهی استفاده کنند
آن دسته از بیماران کلیوی که قادر به روزه گرفتن هستند، بهتر است از مواد گیاهی هنگام افطار استفاده و از مصرف گوشت قرمز خودداری کنند. این افراد نباید هنگام سحر و افطار پرخوری کنند و باید با یک رژیم ساده و استفاده از مواد مغذی روزه بگیرند.
افرادی که بر اثر فشار خون دچار مشکل کلیه شده اند یا این بیماری در خانواده آنان وجود دارد، باید به طور مرتب آزمایش دهند. علاوه بر آن، برخی بیمارانی که نارسایی متوسط کلیه دارند، می توانند زیر نظر پزشک روزه داری کنند. ۷۰ درصد بیماران کلیوی قادر به روزه گرفتن نیستند. بیماران دیالیزی چون هفته ای سه بار باید دیالیز شوند، نمی توانند روزه بگیرند. در سایر روزهای هفته نیز امکان انجام این کار را ندارند چون باید صبح، روز و شب داروهای متعددی را مصرف کنند و در صورت نخوردن آنها، سلامتشان به خطر می افتد البته برخی از این بیماران توانسته اند با استفاده از قرص های خود هنگام سحر و افطار روزه بگیرند.
گروهی از بیماران پیوند کلیه باید آزمایشهایی را در مقاطع زمانی مختلف انجام دهند و داروهای متفاوتی را مصرف کنند و تغییر در زمان مصرف داروها به سلامت آنان ضربه می زند در نتیجه این گروه نمی توانند روزه بگیرند. کلیه برخی از بیماران مبتلا به سنگ کلیه به طور مداوم سنگ می سازد. این افراد باید مایعات زیادی مصرف کنند و در صورت نوشیدن کم مایعات، امکان سنگ سازی وجود دارد که می تواند به نارسایی کلیه بینجامد ولی کلیه برخی از بیماران یک یا دو بار سنگ ساخته و سال هاست که دچار این مشکل نشده اند و این افراد می توانند روزه بگیرند. برخی بیماران به علت نارسایی دیابت دچار بیماری کلیه شده اند. این افراد اگر آب نخورند، دچار افت فشار و قند خون می شود و حتی امکان به کما رفتن این بیماران وجود دارد.
● راه رفتن روی سفره ممنوع
به دست اندر کاران مواد غذایی به ویژه کسانی که در مساجد،هنگام افطار به روزه داران خدمات رسانی می کنند، توصیه می شود هنگام توزیغ غذا بین روزه داران روی سفره راه نروند.
متاسفانه برخی افراد که به روزه داران موقع افطار خدمات رسانی می کنند، برای تسریع در توزیع به موقع افطار، بر روی سفره ها با جوراب یا بدون آن، راه می روند که هر دو حالت، غیربهداشتی است. در همان نقطه ای که پای خدمتگذاران در سفره قرار می گیرد، ممکن است نان و سایر مواد غذایی بر روی سفره قرار گیرد که احتمال انتقال آلودگی برای روزه داران وجود دارد. به همین علت توصیه می شود که ازراه رفتن بر روی سفره های افطاری خودداری شود. اگر امکانات سردکردن برای افراد به ویژه در ایستگاههای صلواتی وجود نداشته باشد، اصلا مواد غذایی از جمله شربت در ارتباط مستقیم با یخ های قالبی قرار نگیرد.
در ماه رمضان، مایعاتی از جمله شربت در زمان افطار توزیع می شود; بنابراین یخ های قالبی برای سرد کردن مایعاتی مثل شربت اصلا در داخل مایعات قرار نگیرد بلکه باید در یک ظرف بزرگتر قرار گیرد و ظرف حاوی شربت با ابعاد کوچکتر نیز در داخل ظرفی که در آن یخ وجود دارد، گذاشته شود تا سرد گردد. از سوی دیگر از دستکش های یکبار مصرف نیز به مدت بیشتر از نیم ساعت نباید استفاده شود.
برخی دست اندرکاران تهیه مواد غذایی در ماه مبارک رمضان، هنگام استفاده از دستکش های یکبار مصرف فقط با ماده غذایی سر و کار ندارند بلکه ممکن است با همان دستکشی که در دست دارند، گوشی تلفن را در دست گرفته و به تلفن جواب بدهند یا به اسکناس دست بزنند . در موقع عطسه از دستمال استفاده شود و اگر دچار سرفه هستید یا عادت به تنفس عمیق دارید، بهتر است هنگام طبخ و توزیع غذا از ماسک استفاده کنید. با توجه به گرمای هوا، مواد غذایی پخته شده بیش از ۴۵ دقیقه یا در نهایت بیش از دو ساعت در خارج از یخچال نگاهداری نشوند و اگر غذای پخته شده، سرد شده باشد قبل از مصرف، حتما آن را باید گرم کرد. همچنین به روزه داران توصیه می شود از دستفروش ها و مراکز غیرمجاز، مواد غذایی را تهیه نکنند و در صورت وجود هر گونه مشکل بهداشتی با شماره تلفن ۰۹۶۷۸ سامانه فوریت های سلامت محیط و کار تماس بگیرند.