وقتی صحبت از نصب میشه، نصب سیستم عامل طبق تعریفی که انجام شده، با توجه به اطلاعات موجود در بایوس کامپیوتر به سکتور صفر هارد دیسک (یا انواع دیسک های جدید تر Sata ssd و m.2 ssd) مراجعه میکنه و فایل های سیستم عامل باید دقیقا در همین محل قرار داشته باشه و هرجای دیگه ای که باشه یک سیستم عامل نرمال، برای یک کامپیوتر نخواهد بود.نقل قول:
حتی در زمان هایی که بوت از طریق شبکه انجام میشه و سیستم عامل روی یک دیسک و سرور قدرتمند دیگه وجود داره تا سیستم کامپیوتر ها از طریق آن، سیستم عامل خودشون را بارگزاری کنند، کیفیت کار با سیستم عامل بخاطر محدودیت های شبکه و سرور، پایینتر از زمانی خواهد بود که سیستم عامل روی دیسک کامپیوتر نصب شده است.
با توجه به این نکته های اولیه و اصلی در مورد کامپیوتر و سخت افزار، که معمولا در دوره های A+ سخت افزار به اونها پرداخته میشه، نصب سیستم عامل روی حافظه های جانبی مثل فلش مموری ها، مموری دیسک ها و یا اکسترنال هارد دیسک ها ممکن نیست، منطقی نیز نیست.
چون سخت افزار کامپیوتر شما و بخصوص مادربورد شما طوری برنامه ریزی شده که سیستم عامل و فایل های بوت کننده سیستم عامل را در این محل پیدا کند، در صورتی که فایل های مورد نظر در محل از قبل تعیین شده نباشد، عملیات بوت سیستم عامل با خطا مواجه می گردد.
اگر قرار باشه به هردلیلی ما بوت یک دستگاه کامپیوتر را بجای بوت از روی دیسک اصلی اون، از روی یک حافظه جانبی و یا پورت شبکه انجام دهیم، حتما باید در نظر داشته باشیم که از نظر سخت افزاری با محدودیت های شدیدی روبرو خواهیم شد.
پس علت اصلی اینکه اقدام به نصب یک سیستم عامل روی یک فلش مموری و یا مموری کارت نمیکنند، همین مسئله هست و شما معمولا در فرایند نصب تمامی سیستم عامل ها مشاهده می کنید که توسعه دهندگان سیستم عامل، به شما پیشنهاد انتخاب محل نصب سیستم عامل را تنها از روی دیسک (یا دیسک های اصلی) متصل به یک کامپیوتر می دهند ولاغیر.
حالا اگر دیسک یک کامپیوتر دچار ایراد شده باشد و یا اصلا دیسکی نداشته باشد، نیاز به انجام سرویس و تعمیرات، تست قطعات یا کارهایی از این قبیل وجود داشته باشد، شما میتوانید یک سیستم عامل ران تایم استفاده کنید، (که فایل های قابل کار اون روی حافظه جانبی است)، شما اینطور فرض کنید، طراحان آنرا از قبل حداقل سازی کرده و آماده کرده اند که بدون نیاز به دیسک اصلی کار کند، این نسخه از سیستم عامل ها که توسط برنامه نویسان حرفه ای یا خود تیم سازنده اصلی سیستم عامل ارائه می شود، یک نسخه از سیستم عامل است که خود طراحان قبلا آنرا نصب کرده اند و از نصب خود یک ایمیج ارائه داده اند، شما ایمج مورد نظر را هرکجا که بصورت بوتیبل بریزید، قابل استفاده خواهد بود.
اما قطعا شما یک برنامه نویس و طراح و گسترش دهنده سیستم عامل نیستید که خودتون اقدام به نصب کنید، یا به عبارت دیگر برای چنین نوعی از سیستم عامل اصلا پروسه نصبی وجود ندارد و این کار طراحان است که سیستم عامل مذکور را برای کار شما آماده سازی می کنند.
نمونه هایی اگه بخوام براتون بیارم، مثلا در لینوکس اوبنتو، شما بعد از رایت بوتیبل ایمیج قبل نصب آنها، روی مموری و یا سی دی، میتوانید اقدام به نصب سیستم عامل کنید و یا همزمان گزینه دیگری به نام Live وجود دارد که با زدن آن مستقیم وارد این سیستم عامل اما بشکل محدود تر خواهید شد که روی کامپیوتر شما نصب نشده است و از همان ایمیج بارگذاری موقت روی سیستم شما میشه.
یا مثلا کالی لینوکس (از نسخه 2019 به قبل، چون نسخه 2020 گزینه live حذف شده است) را شما میتوانید بعد از گذاشتن سی دی یا فلش مموری نصب آن در سیستم خودتون و بوت کردن حافظه جانبی، انتخاب کنید که در لحظه از سیستم عامل بصورت موقت استفاده کنید و یا آنرا روی سیستم خود برای استفاده دائمی و حداکثری نصب کنید.
میکروسافت نیز ویندوزهای مختلف خود را بصورت Live ارائه داده است و این یک مسئله خاص و جداگانه است، حتی نرم افزارهایی ساخته شده است که شما با آنها میتوانید ویندوز لایو (RunTime) خود را قبل از رایت روی مموری، تغییر داده و بعضی نرم افزارهای مورد نیاز را به آن اضافه کنید و کارهای متفاوت و محدود دیگری در همین زمینه را برای شما ممکن می سازد.
مسئله مهم این است که درک کنید، راه اندازی یک سیستم عامل از روی حافظه جانبی بدلیل ساختار سخت افزار یک کامپیوتر هرگز بهره وری ای، برابر با یک سیستم عامل نصب شده روی کامپیوتر شما ندارد.
شاید برای اطلاع یافتن از این موضوع نیاز است که یک دوره مقدماتی و یک دوره پیشرفته سخت افزار کامپیوتر بگذرانید، تا بصورت دقیق و عمیق با عملکرد هرکدام از قطعات و واحد های سخت افزاری کامپیوتر آشنا شوید.
مثلا اینکه از لحظه روشن شدن کامپیوتر تا زمان شنیدن تک بوق سلامت قطعات سخت افزار، تا زمان بوت شدن سیستم عامل چه اتفاق های بزرگ و پیچیده ای در سطح سخت افزار یک کامپیوتر در حال رخ دادن است، به این صورت شاید درک بهتری پیدا کنید که چرا یک حافظه جانبی نمیتواند به خوبی یک دیسک مثلا Nvme SSD m.2 که روی مادربورد شما پیچ شده است، عملکرد و کارایی بالایی داشته باشد و اینکه چرا گزینه نصب روی مموری کارت، فلش مموری و غیره، در زمان نصب سیستم عامل به شما نمایش داده نمی شود.
یا اینکه تفاوت سرعت و پهنای باند ارتباطی از یک مموری کارت به رم کامپیوتر شما به چه شک است و با توجه به مدارات الکتریکی موجود در یک کامپیوتر چه زمانی طول خواهد کشید که اطلاعاتی بین این دو رد و بدل شود و سپس آنرا با درگاه های ارتباطی بین دیسک، رم و پردازنده کامپیوتر مقایسه کنید.
بعد از اون میشه به بررسی گلوگاه سرعت در کامپیوتر پرداخت، اثرات فاجعه آمیز آن را در کارکرد کلی یک سیستم عامل بررسی کرد.
در انتها میشه در مورد اینکه مثلا چرا پردازنده های امروزی سه لایه کش (حافظه) دارند، مطالعه نمود و چرا سازنده ها برای جلوگیری از ایجاد گلوگاه حتی بین رم کامپیوتر که جزو سریعترین حافظه های موجود است با پردازنده چندین لایه کش قرار می دهند که حافظه فوق العاده گران قیمتی است و قیمت پردازنده ها برای مشتریانشان گران میکنند تا گلوگاه موجود را کاهش دهند، مگر این گلوگاه چه مقدار کارکرد سیستم عامل را با مشکل ایجاد می کند؟
دوستانی ممکنه یک کامپیوتر داشته باشند که قبلا سیستم عامل آن روی هارد دیسک های مدل قدیمی نصب بوده باشد، سپس همان کامپیوتر را فقط دیسکش را با SSD ساتا ، یا Nvme sata تغییر داده و سیستم عامل را روی دیسک جدید نصب کرده باشند، احتمالا متوجه رخ دادن یک معجزه بوده اند، اما علت آن چیست ؟ علت همان گلوگاه است که سرعت بارگذاری سیستم عامل از روی دیسک به روی رم را تغییر داده است.
یک تیم دو میدانی چند نفره با چوب را در نظر بگیرید، همه آن تیم را قهرمانان دو میدانی جهان تشکیل داده اند، بجز تنها یک نفر از آنها که پیرمرد عصا بدستی است که هر ده دقیقه فقط یک قدم بر میدارد.
احتمالا هر تیم ضعیف، غیر ورزشکار و ساده اما معمولی با این تیم قهرمانان جهان مسابقه دهد، برنده خواهد شد.
امیدوارم مثال اهمیت وجود گلوگاه را روشن ساخته باشد.
در مرحله بعدی نیز همانطور که دوست گرامی فرمودند، عملیات نصب سیستم عامل، در واقع زمانی کامل میشود که سیستم عامل، که یک نرم افزار بزرگ میانی بین شما و سخت افزار است، بتواند تمامی سخت افزار شما را مخصوصا مین برد و برد اصلی کامپیوتر شما را شناسایی کرده و کنترل کامل آنرا بدست بگیرد و به آن دستور داده و از آن کاربکشد. با توجه به گستردگی انواع قطعات کامپیوتری، زمانی که قرار است یک سیستم عامل لایو برای تمامی دستگاه های جهان ساخته شود، قطعا نیاز به طراحی دقیقی وجود دارد که این طراحی نیز، تنها و تنها روی کمترین خصوصیات اصلی و مشترک بین تمام دستگاه های جهان متمرکز می شود، جوری که این سیستم عامل با استفاده از آن، قابلیت کار با تمامی مثلا مین برد های جهان را پیدا کند. پس سیستم عامل روی هر کامپیوتر کار میکند اما روی هیچ کامپیوتری به راحتی کار نخواهد کرد! چون برنامه کاملی از کنترل تمام سخت اون کامپیوتر منحصر به فرد را ندارد.
امیدوارم توضیحات برای اینکه چرا امکان نصب سیستم عامل در مموری کارت نیست و اصلا چرا انجام چنین کاری صحیح نیست، کافی بوده باشه، در غیر اینصورت کمک دوستان دیگه و همینطور جستجو و آموزش در مورد سطوح پایین سخت افزار میتونه به شما کمک کنه تا پایه اولیه ساختار و معماری کامپیوتر را بهتر درک کنید.
