خلاصه ای از داستان ابعاد اضافه [قسمت دوم]
همونطورکه دوستان در جریان هستند در [قسمت اول] کمی در مورد ابعاد اضافی صحبت شد و البته اگر کسی مطالعه نکرده میتونه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اون رو مطالعه و ادامه ی مطلب رو هم دراین پست دنبال کنه.
قبل از شروع این نکته رو بگم که شما فقط حق مطالعه ی مطلب رو دارید و کپی برداری به هیچ عنوان مجاز نیست به دلیل اینکه امکان داره قسمتی از کتابم باشه. دوستی که برام ایمیل گذاشته بود (و خودش رو هم معرفی نکرده بود) این مورد رو دقت کنه.
خب دفعه ی پیش رسیدیم به اینجا که کلوتزا تونست با یک بعد اضافی معادلات رو به نتیجه برسونه و این تصور براش پیش اومد که نظریه یکپارچه رو کشف کرده. اما میدونید کلوتزا خیلی سریع نتیجه گرفت در حالی که برای افرادی که ذهن کنجکاوتری دارن بی درنگ دو پرسش پیش میاد. پرسش اول اینکه، اگر ابعاد اضافی وجود دارن پس کجا هستن؟! و پرسش دوم اینکه، آیا واقعن این نظریه وقتی میخوایم در مورد جهان اطرافمون به کار بگیریم و رفتارش رو توصیف کنیم کار میکنه؟
اولین پرسش در سال 1926 توسط فردی به نام اسکار کلاین پاسخ داده شد. اون گفت که شاید ابعاد به دو شکل مطرح باشن، شاید یک سری ابعاد بزرگ و آسان دید باشن و دیگر ابعاد کوچک و در خود حلقه شده پس با اینکه تمام دور ور ما رو در بر گرفتند انتقدر ریز حلقه شدن که قادر نیستیم ببینیمشون.
برای اینکه بهتر بتونید درک کنید این موضوع رو، یک میله یا سیم یا هر شی استوانه ای رو در نظر بگیرید. حالا وقتی از دور به این اشکال نگاه میکنید اونها یک بعدی به نظر میرسن در حالی که همه میدونیم برای مثال سیم دارای ضخامت هستش و یک بعدی نیست.حالا تصور کنید یک حشره ریز برای مثال مورچه هستید، در این صورت شما به خاطر ریز بودن به تمام ابعاد دسترسی دارید و میتونید درش گردش کنید (به عبارتی میتونید برروی میله یا سیم حرکت کنید). به بعد طولی دسترسی دارید و به بعد ساعتگرد و همچینین به بعد پاد ساعتگرد.
این مسئله این واقعیت رو نشون میده که امکان داره ابعاد دو دسته باشن، بزرگ و کوچک.این ایده که شاید ابعاد اطرافمون همون ابعاد بزرگی هستند که میتونیم به سادگی مشاهده کنیم ولی شاید ابعاد بیشتری وجود داشته باشن که حلقه شده باشن تغریبن مثل بخش دایره وار اون سیم یا لوله یا ... و انقدر ریز که تا به حال پنهان موندن.
بذارید از روی شکل پایین توضیح بدم تا موضوع کاملن جا بی افته. البته تصویر خوب و کاملی از اینترنت پیدا نکردم پس اگر تصویر پر کیفیت تر و بهتری دارید برام ارسال کنید تا با اسم خودتون اینجا قرار بگیره.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
در بافت میکروسکپی فضا میرسیم به چنین تصویری از ابعاد. اگر به خود فضا نگاه کنیم (البته میشه فقط دو بعد رو نشون داد) هر چیزی که در صفحه، تخت نیست یک بعد جدید هستش و اگر ما ریزتر و ریزتر و بازم ریزتر بشیم در بافت فضا و در واقع در ابعاد میکروسکپی خود فضا انتضار این هست که بتونیم ابعاد حلقه شده ی اضافی داشته باشیم. در تصویر بالا دایره های کوچک، انقدر ریز که قابل دیدن نیستند اما اگر شما یک مورچه ی فوق میکروسکپی بودید که قدم میزدید میتونستید در ابعاد بزرگی که همه میشناسیم راه برید و در عین حال به بعد ریز حلقوی شکل هم دسترسی داشته باشید که به قدری ریز هست که با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیست.
خب این توضیحی بود بر اینکه چطور جهان میتونه ابعاد بیشتری از چیزی که به نظر میاد داشته باشه و امیدوارم مثل قبل از مطلب که سعی کردم ساده باشه لذت ببرید. پاسخ به سوال دوم رو در [قسمت سوم] پی خواهم گرفت و البته از دید نظریه ابر ریسمان که به نوعی خودم هم طرفدار این نظریه هستم. راستی یک تصویر هم به
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اضافه کردم که شاید به درک بیشتر کمک کنه.
خلاصه ای از داستان ابعاد اضافه [قسمت سوم]
خب در
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
نگاهی داشتیم به پاسخ سوال اول و اما پرسش دوم، آیا وقتی میخوایم این نظریه رو در مورد جهان واقعی به کار ببریم کار میکنه؟
انشتین، کلوتزا و خیلیهای دیگه روی این پرسش کار کردن و سعی کردن این چهار چوب رو طوری تغییر بدن و به کار ببرن که توضیح مناسبی باشه اما هیچوقت در جزئیات طوری که انتظار میرفت کار نمیکرد. برای مثال اونها نمیتونستن جرم الکترون رو طوری به دست بیارن که در این نظریه به درستی کار کنه و جواب بده.
تا دهه ی 40-50 این ایده که چطور میشه تمام قوانین فیزیک رو متحد کرد از بین رفته بود اما در عصر ما یک اتفاق جالب افتاد و روش جدیدی توسط فیزیکدانایی مثل برایان گرین و ... ارائه شد به نام "نظریه ابر ریسمان" و نکته ی جالب اینجاست که نظریه ابر ریسمان در نگاه اول هیچ ربطی به ابعاد اضافه نداره ولی وقتی اون رو مورد مطالعه قرار میدیم ولی وقتی بیشتر این نظریه رو مطالعه میکنیم میفهمیم که به شکل جالب و جدیدی به این ابعاد ربط پیدا میکنه.
نظریه ابر ریسمان نظریه ای هست که تلاش داره این سوال رو پاسخ بده که اجزای اصلی، اولیه و غیر قابل تقسیم که تمام جهان اطرافمون رو تشکیل دادن چی هستن.
تصور کنید به یک شی نگاه می کنید، مثلن به موس کامپیوترتون و میخواید بفهمید که از چی ساخته شده. همونطوز که میدونید اگر به اندازه ی کافی پیش بریم میرسیم به اتم ها و ما میدونیم که اتم ها کوچکترین ذرات سازنده نیستن و باز هم میتونیم به پیش بریم. داخل اتم ها الکترون هایی وجود داره که به دور یک هسته ی متشکل از نوترون و پروتون میچرخن و حتی نوترون ها و پروتون ها ذرات ریزتری داخلشون وجود داره به اسم کوارک ها و اینجاست که نظریه های مرسوم از کار می افتن و نظریه ریسمان وارد میشه. در داخل این ذرات (کوارک ها) چیزی دیگری وجود داره به انرژی، در واقع تار های مرتعش انرژی درست همونطور که تار های مرتعش در ویلیون سل به شکل های مختلفی ایجاد میشن و ارتعاش میکنن و میلرزن و البته اونا نت های موسیقی متفاوتی ایجاد نمیکنن بلکه ذرات متفاوتی که که در جهان پیرامون ما وجود دارن میسازن.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اگر این ایده ها درست باشن جهان در مقیاس فوق میکروسکپی به شکل انبوهی از تار های مرتعش انرژی به نظر خواهد اومد.
جهان ما از تعداد زیادی از این رشته های مرتعش ساخته شده که در فرکانس های متفاوت نوسان میکنن و فرکانس های مختلف، ذرات مختلف رو میسازن و ذرات مختلف مسئول پیدایش همه ی این شکوه و زیبایی هستند که می بینیم. اینجاست که ما میتونیم یکپارچگی رو ببینیم به خاطر اینکه ذرات سازنده ماده، الکترون ها، کوارک ها، ذرات تابشی، فوتون ها و ... همه از یک چیز واحد تشکیل شدن و بنابراین ماده و نیرو های طبیعیت همه تحت عنوان رشته های مرتعش در یک مرجع قرار میگیرن و این همون چیزی هست که از نظریه یکپارچه انتظار داریم.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
نکته کار اینجاست که وقتی ریاضیات نظریه ریسمان رو مطالعه میکنیم میبینیم که در جهانی محدود به 3 بعد فضا کار نمیکنه و حتی در 4 و 5 و همینطور 6 بعد هم کار نمیکنه بلکه تنها با جهانی با 10 بعد فضا و 1 بعد زمان کار میکنه و این ما رو برمیگردونه درست به ایده ی کلوتزا و کلاین یعنی جهان ما ابعاد بیشتر از اون چیزی که میتونیم ببینیم داره.
ادامه ی مطلب رو در [قسمت چهارم] پی خواهیم گرفت و اما میتونید مطالب پیشین رو از
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مطالعه کنید.