به عنوان تعریف می‌توان گفت دانشگاه مجازی و آموزش مجازی به هر نوع دوره و آموزشی اطلاق می‌شود که به شکلی به غیر از روشهای سنتی رو در رو انجام می‌گیرد. محتویات دروس ممکن است که از طریق اینترنت و یا استفاده از ویدئو و تصاویر فعال و متعامل دو طرفه انتقال یابند. همچنین تلویزیونهای کابلی یا ماهواره‌ای می تواند رسانه انتقال دهنده این موارد درسی باشند و یا می‌توان موارد درسی را بر روی CD یا DVDو یا نوار ویدئو در اختیار داشت و یا ترکیبی از موارد فوق را بکار گرفت.
دانشگاه مجازی یک دانشگاه مجتمع است که دانشجویان می‌توانند از طریق اینترنت در دانشگاه ثبت نام کرده، دروس مورد نظر را از میان دروس ارائه شده انتخاب کنند، از جلسات دروس استفاده کرده، امتحان داده و با استاد وهم کلاسیهایشان ارتباط برقرار کنند. همچنین دانشگاه مجازی ابزارهایی در اختیار مدیران و اساتید قرار می‌دهد که بتوانند وظایف خود را از طریق اینترنت انجام دهند، برای مدیر ابزارهای مدیریتی از قبیل ارائه دروس، انتخاب استاد، زمان‌بندی ترم، مدیریت مالی و ... را فراهم می‌کند. استاد نیز ابزارهایی در اختیار دارد که می‌تواند درس ارائه کند، امتحان بگیرد ونمره امتحانی دانشجویان را وارد کند.
معرفی:
مرکز آموزشهای مجازی اولین مرکز آموزش عالی در کشور است که با استفاده از شبکه اینترنت پذیرش و آموزش دانشجو را بر عهده دارد و براى اولین بار آموزش الکترونیکى را در قالب یک دانشگاه در کشور نهادینه نموده است. این دانشگاه مبتنى بر آموزش الکترونیکى است و قادر است به کمک دستاوردهاى فن آورى اطلاعات به تدریج طیف وسیعى از رشته هاى تحصیلى را تحت پوشش خود قرار دهد. این دانشگاه به عنوان یکى از دانشگاه هاى وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فنّاورى، بطور کلى از آیین نامه هاى آموزشى و اجرایى این وزارتخانه تبعیت مینماید.
استانداردها:
در دنیای علم و فن آوری و با پیشرفت سریع و شگفت انگیزی که در این بحش مشاهده می شود، استاندارد مهمترین عامل برای حفظ کیفیت، جلب اعتماد مشتریان و سرویس گیرندگان و نیز یکسو سازی فعالیت ها و اقدامات مختلف می باشد. استاندارد جزء بسیار مهمی از هر صنعت و فن آوری می باشد. فن آوری اطلاعات نیز از این قاعده مستثنی نیست. بسیاری از کاربردها و مقوله های مطرح در این فناوری جهت توسعه، ایجاد و حتی پذیرش در میان طیف مخاطبین خود، متکی به استاندارد می باشند؛ استانداردهایی که با ارایه ی یک سری چارچوب مشترک و راهنمایی کلی راه گشای نیل به اهدافی نظیر بهبود کیفیت، قابلیت سازگاری و یکپارچه سازی و استفاده مجدد از مطالب آموزشی می باشند. اگر چه وجود استانداردها در برخی از زمینه ها محدودیت هایی را برای تولید کنندگان و توسعه دهندگان به وجود می آورد، با این وجود اگر در ایجاد و بروز آوری هر استانداردی ملاحظات لازم ضروری لحاظ شده باشد، سبب افزایش سرعت و پیشرفت روز افزون می گردد. به عنوان یک مثال بسیار ساده و ابتدایی می توان به راه آهن و قطار اشاره کرد. با ایجاد راه آهن قدرت مانور و حرکت محدود به حرکت مستقیم بر روی یکسری خطوط از پیش تعیین شده گردید. اما از آنجایی که در ایجاد این مسیر ها، بهترین شرایط در نظر گرفته شده، افزایش قدرت انتقال و جابجایی مسافران و کالاها را در پی خواهد داشت. با پیشرفت سریع آموزش الکترونیکی تحت اینترنت، نیاز به داشتن چنین استانداردهایی بسیار محسوس می باشد.
در فرآیند آموزش و فراگیری الکترونیکی از مدتها پیش بحث استاندارد به عنوان یک مقوله ی بسیار مهم مطرح بوده است. به گونه ای که مؤسساتی نظیر IEEE و AICC کوشش های بسیاری جهت استاندارد نمودن بحث های مطرح در زمینه آموزش و فراگیری الکترونیکی انجام داده اند.
مهمترین نتایج پذیرش استاندارد ها از دید افراد مختلف درگیر در بحث آموزش و فراگیری الکترونیکی، به شرح ذیل می باشد:
• از دیدگاه مشتری و خریدار، به کارگیری استاندارد مانع انحصاری شدن محصولات می گردد. به جای جای هزینه های سرسام آور نصب سفارشی برنامه ها و سیستم های کاربردی، با بهره گیری از تنظیمات و قابلیت های Plug Play، سیستم ها با هزینه ی بسیار پایین تر در اختیار خریداران قرار می گیرند.
• از دید فروشندگان ابزارها و سیستم ها، با بکارگیری متدهای استانداردسازی Interoperability، دیگر نیازی به نوشتن واسطه های اختصاصی و ویژه برای محصولات مختلف نمی باشد. این موضوع از یک سو سبب کاهش هزینه های سنگین تولید سیستم های یکپارچه گشته و از سوی دیگر افزایش پتانسیل عرضه ی محصولات به بازار را در پی دارد. همچنین امکان رقابت کیفی محصولات، بیش از پیش فراهم می گردد.
• از دید تولید کنندگان مطالب و محتویات آموزشی، بازار مطالب و محتویات آموزشی، با گسترش روز افزون خود، تولید کنندگان این قبیل مطالب و محتویات را ترغیب به تولید بیشتر حتی حتی در ابعاد تخصصی نموده است و این این به نوبه خود لزوم به کارگیری استانداردهایی را جهت تسهیل امکان تبادل محتویات و مطالب آموزشی ایجاب می نماید. از طرف دیگر با به کارگیری استاندارد، امکان تبادل و به کارگیری مطالب و محتویات آموزشی تولید شده در طیف وسیعی از ابزارها و سیستم های استاندارد فراهم گشته است. این موضوع هم سبب افزایش حجم کمی مطالب و محتویات آموزشی تولید شده گردیده و هم به نوعی افزایش سطح کیفی این مطالب و محتویات را در پی داشته است.
• از دید افراد فراگیرنده، استانداردها منجر به داشتن گزینه های بیشتر و آزادی عمل در انتخاب و نیز افزایش قابلیت انتقال آموخته و دانش کسب شده می شوند.
• از دید طراحان مطالب و محتویات آموزشی، در نظر گرفتن استانداردهای آموزش الکترونیکی منجر به دستیابی به قابلیت هایی نظیر امکان استفاده ی مجدد از مؤلفه ها و الگوهای موجود طراحی گشته، امکان طراحی اشتراکی منابع و مطالب و نیز تولید مؤلفه ها و پیمانه های با فابلیت استفاده ی مجدد را فراهم می آورد. با فراهم شدن قابلیت استفاده و دستیابی به تعداد زیادی از اجزاء قابل استفاده مجدد، عملا توسعه تعمیم سیستم به سیستم های گوناگون و تطابق با نیازمندی های جدید و نیز امکان تولید بیشتر مطالب و محتویات به صورت پیمانه ای فراهم کند.
• از دید تحلیل گران، استانداردها کاتالیزورهایی هستند که نشانه های رشد سریع در هر صنعتی می باشد.
نکته اصلی در طراحی و پیاده سازی یک سیستم آموزش الکترونیکی وجود ویژگی Interoperability، میان مطالب و محتویات آموزش الکترونیکی و اجزاء سیستم می باشد. این ویژگی و استانداردهای مربوط به آن را تفصیل بیان خواهیم نمود.
شرایط ثبت نام:
آیین نامه مرکز آموزش های مجازی : ماده 1 مقدمه: به منظور گسترش و توسعه دامنه فعالیت آموزش عالی و انعطاف پذیری در پاسخگویی به نیازهای اجتماعی برای ورود به دانشگاه یکی از راه‌کارهای ارائه شده، پذیرش دانشجو در دوره‌های آموزش الکترونیکی می‌باشد. لذا با استناد به مصوبات هیئت‌امناء دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی مورخ 29/4/81 درخصوص تنوع بخشی به شیوه‌های پذیرش دانشجو، آئین‌نامه اجرایی پذیرش دانشجویان دوره‌های آموزش الکترونیکی براساس موارد ذیل تدوین می‌گردد. • ماده 2 پذیرش دانشجو در کلیه مقاطع تحصیلی و از طریق کنکور سراسری یا آزمون اختصاصی و براساس اعلام آمادگی دانشکده‌ها خواهد بود. • ماده 3 ظرفیت هر رشته در سال تحصیلی پس از اعلام دانشکده و تأیید شورای اجرایی مرکز با تصویب هیات رئیسه دانشگاه اعلام می‌گردد. • ماده 4 شرایط داوطلبان: o 4ـ1ـ داوطلبان باید واجد شرایط عمومی و اختصاصی اعلام شده توسط آموزش دانشگاه باشند. o 4ـ2ـ تحصیل همزمان داوطلبان پذیرفته شده در دوره‌های حضوری مؤسسات آموزش عالی دولتی و دوره‌های الکترونیکی به شرط پذیرفته شدن در آزمون ورودی مجاز است. تبصره 1: دانشگاه امام‌حسینعلیه‌السلام می تواند پذیرفته شدگان سایر دانشگاههای دولتی را بر طبق آئین‌نامه‌ای که توسط شورای اجرایی مرکز تدوین و به تصویب هیات رئیسه دانشگاه می‌رسد در دوره‌های آموزش الکترونیکی خود پذیرش نماید. ماده 5: ضوابط تحصیلی: o 5ـ1ـ دانشجویان دوره‌های الکترونیکی تابع برنامه و مقررات آموزشی مربوط در دانشگاه امام‌حسین علیه‌السلام می‌باشند. o 5ـ2ـ مدرک فارغ التحصیلی دانشجویان این دوره‌ها همانند دانشجویان دوره‌های حضوری با قید «دوره آموزش الکترونیکی» صادرخواهد شد. o 5ـ3ـ تعداد دفعات شرکت در آزمون ورودی این دوره‌ها محدودیت ندارد. o 5ـ4ـ انتقال واحدهای گذرانده شده در دوره‌های حضوری مؤسسات آموزش عالی مورد تأیید دانشگاه به دوره‌های آموزش الکترونیکی درصورت داشتن نمره حداقل 12 بلامانع است. o 5ـ5ـ به دانشجویان دوره‌های الکترونیکی هیچگونه امکانات رفاهی تعلق نمی‌گیرد. تبصره 2: میزان شهریه ثابت در طول دوران تحصیل دانشجو ثابت است، ولی هر ساله به میزان نرخ تورم اعلام شده توسط بانک مرکزی درصدی به شهریه اضافه می شود. تبصره 3: دانشگاه می‌تواند به دانشجویانی که رتبه های ممتاز (اول تا سوم) را در هر سال کسب نمایند، طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیات رئیسه می رسد، درصدی از شهریه را در ترم تحصیلی بعدی تخفیف دهد. تبصره 4: درصورت حذف درس توسط دانشجو در مهلت تعیین شده، شهریه پرداختی مربوط به آن درس پس از کسر 10% عودت داده می‌شود و در صورت حذف اضطراری، شهریه پرداخت شده عودت داده نمی‌شود. ماده 6 هزینه‌های تحصیلی دوره‌های آموزش الکترونیکی مطابق با مصوبات هیات امناء دانشگاه و تبصره 2 از ماده پنج این آئین‌نامه هر ساله اعلام می گردد. شرایط داوطلبان شرایط داوطلبان در یک ماده و یک تبصره می باشد که مفاد آن بشرح زیر است : • ماده 1 o 1ـ1ـ داوطلبان باید واجد شرایط عمومی و اختصاصی اعلام شده توسط آموزش دانشگاه باشند. o 1ـ2ـ تحصیل همزمان داوطلبان پذیرفته شده در دوره‌های حضوری مؤسسات آموزش عالی دولت
محتوای مخفی: دانشگاه مجازی