-
۷ دلیل گریه کردن نوزادان و راه های آرام کردن آنها
نوزادان گریه می کنند و هیچ راهی برای خلاصی از گریه آنها وجود ندارد. از آنجا که نوزاد نمی تواند حرف بزند، گریه او ممکن است برای والدینش نگران کننده باشد و از خود بپرسند "از کجا بفهمیم مشکلش چیست؟"
فهمیدن علت گریه نوزاد ممکن است در آغاز دشوار باشد ولی باید توجه داشت که قسمت بزرگی از بچه بزرگ کردن آزمون و خطاست و والدین خیلی زود یاد خواهند گرفت که چگونه نیاز های کودک خود را پیش بینی کنند. دلایل زیر شایع ترین دلایل گریه نوزاد هستند و نوزاد با گریه خود در واقع می خواهد مشکلش را به شما بفهماند:
۱) من گرسنه ام
وقتی یاد بگیرید که نشانه های گرسنه بودن کودک خود (مثل نق نق کردن، سر و صدا راه انداختن و دنبال پستان مادر گشتن هنگامی که او را در آغوش می گیرید) را بشناسید مشکلاتتان در سیر کردن او قبل از اینکه گریه کند کمتر می شود. وقتی کودکتان گریه می کند اول مطمئن شوید که گرسنه نیست.
شیر دادن ممکن است سبب قطع گریه کودک نشود ولی اگر می خواهد همچنان شیر بخورد بگذارید به خوردن ادامه دهد . بعضی اوقات شیرخواران حتی بعد از اینکه شروع به شیر خوردن می کنند به گریه کردن ادامه می دهند اما شما به شیر دادن ادامه دهید چون هنگامیکه معده اش پر شود از گریه کردن دست بر می دارد.
۲) پوشکم را عوض کنید
بعضی کودکان به مجرد اینکه به تعویض پوشک نیاز داشته باشند سر و صدایشان در می آید اما بعضی دیگر اینطور نیستند. در هر صورت این هم یکی از دلایل گریه کردن کودک است و خوشبختانه هم فهمیدن آن راحت است و هم حل کردن آن.
۳) سردم است؛ گرمم است
کودکان شیر خوار دوست دارند لباس زیاد و گرم داشته باشند. (بعنوان قاعده هر چند تا که خودتان لباس پوشیده اید و از نظر دما احساس راحتی می کنید باید یک لایه بیشتر به کودک شیرخوارتان بپوشانید.) بنابراین گریه کودک ممکن است به این علت باشد که سردش شده است (مثلاً موقعیکه کودک لخت است و شما در حال عوض کردن او هستید).
بهتر است یاد بگیرید که چطور کودکتان را سریعتر و قبل از اینکه سردش شود عوض کنید. توجه کنید که کودک را زیادی نپوشانید چون احتمال گریه کردن کودک وقتی که گرمش است در مقایسه با وقتی که سردش است کمتر است (اگر هم گریه کند خفیف تر است).
۴) مرا در آغوش بگیرید
کودکان شیر خوار آغوش و نوازش زیادی نیاز دارند. آنها دوست دارند صورت والدین خود را ببینند، صدایشان را بشنوند، به صدای قلبشان گوش کنند، و حتی می توانند بوی منحصر بفردشان (بخصوص شیر مادر را) تشخیص دهند.
بعد از شیر خوردن، آروغ زدن و عوض شدن دوست دارند که شما آنها را در آغوش بگیرید. ممکن است شما فکر کنید که با این کار دارید کودکتان را "لوس" با می آورید ولی نگران نباشید؛ این مسئله در چند ماه اول زندگی اصلاً مطرح نیست. البته کودکان از نظر اینکه چقدر بخواهند که شما آنها را در آغوش بگیرید با هم فرق دارند. بعضی از کودکان توجه زیادی را می طلبند و در مقابل بعضی دیگر می توانند مدت زیادی آرام بنشینند. اگر کودکتان توجه شما را می خواهد او را در آغوش بگیرید و یا در کنار خود بگذارید.
۵) دیگه بسه!
هر چند کودکان شیر خوار به توجه زیادی نیاز دارند ولی ممکن است دچار "تحریک بیش از حد" نیز بشوند. گاهی کودک بعد از گذراندن یک روز تعطیل در میان افراد خانواده و بستگان و یا در انتهای هر روز ظاهراً بدون دلیل و بیش از حد طبیعی گریه می کند. فیلتر کردن تمامی تحریک های محیطی (شامل نور، صدا، بغل به بغل شدن) معمولاً برای نوزادان آسان نیست و این می تواند سبب خستگی آنها بدلیل فعالیت زیاد شود. در این شرایط نوزاد با گریه کردن خود در واقع می گوید "دیگه بسه!". این مسئله معمولاً وقتی رخ می دهد که کودک خسته است. سعی کنید کودکتان را به جایی آرام و ساکت ببرید و بعد ببنید می توانید او را بخوابانید یا نه.
۶) حالم خوب نیست
اگر تازه به کودک خود شیر داده اید و می دانید که راحت هم هست (گاهی کودک ممکن است بخاطر یک مسئله خیلی کوچک و پیش پا افتاده نظیر گیر کردن یک تار مو دور انگشت پایش و یا تماس مارک لباس با پوستش احساس ناراحتی کند) ولی کودک همچنان گریه می کند درجه حرارتش را اندازه بگیرید تا مطمئن شوید مریض نیست.
گریه ناشی از بیماری معمولاً با گریه ناشی از گرسنگی فرق می کند و شما خیلی زود این را می فهمید.
۷) هیچکدام از موارد بالا
بعضی اوقات دست آخر هم نمی فهمید چرا کودکتان گریه می کند. بعضی اوقات کودکان گریه می کنند و بسادگی نمی شود آرامشان کرد. این گریه کردن ممکن است از چند دقیقه گریه شدید تا کولیک کامل طول بکشد.
کولیک عبارتست از گریه غیر قابل تسکین بمدت ۳ ساعت در روز و حداقل ۳ روز در هفته. حتی اگر کودک سه ساعت هم گریه نکند باز هم تحمل این وضعیت برای والدین سخت است. در صورتیکه علت گریه کودک دلایل بالا نبود راه های زیر را امتحان کنید.
-
مسواک بزنید حتی اگر دندان ندارید!
تاثیر بیماری های دهانی روی دستگاه های مختلف بدن کاملاً آشکار شده است. بنابراین عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نه تنها سبب بروز بیماری های مربوط به حفره دهان می شود، بلکه می تواند دستگاه های حیاتی بدن را تهدید کند و حتی سبب مرگ بیمار شود. مهمترین کار دندان ها، جویدن است. اگر بتوانید غذا را به خوبی بجوید، از خوردن غذا بیشتر لذت خواهید برد. اگر غذا خوب جویده شود، هضم آن راحت تر انجام می شود و مشکلات گوارشی کمتری خواهید داشت. بوی بد دهان، علاوه بر اینکه موجب دوری اطرافیان می شود، برای خودتان نیز آزاردهنده است. برای داشتن دندان های سالم، مراقبت از دندان ها باید از ابتدای زندگی آغاز شود. هر یک از شما برحسب اینکه چقدر بهداشت دهان و دندان هایتان را رعایت کرده باشید، ممکن است تعدادی دندان سالم، پرکرده، روکش شده یا دندان مصنوعی داشته باشید. در هر سنی با داشتن دندان طبیعی یا مصنوعی و حتی بدون دندان، باید بهداشت دهان را رعایت کنید.
● شیوه های مراقبت از دندان های طبیعی
چنانچه پس از مصرف مواد غذایی سطح دندان ها تمیز نشود، میکروب های داخل دهان به همراه خرده های مواد غذایی و مواد قندی، لایه ای بی رنگ و غیرقابل رویت را روی دندان ها تشکیل می دهند که «پلاک میکروبی» نامیده می شود. «پلاک میکروبی» باعث پوسیدگی لثه ها می شود. برای مراقبت از دندان های طبیعی انجام کارهای زیر ضروری است.
مسواک زدن؛ هدف اصلی از مسواک زدن، پاک کردن پلاک میکروبی از روی دندان ها، لثه و زبان است. بهتر است مسواک زدن را در فرصت کافی و توام با آرامش انجام دهید چون کیفیت مسواک زدن مهم تر از دفعات آن است. بهترین حالت این است که بعد از هر بار مصرف مواد غذایی یا مواد قندی دندان هایتان را مسواک کنید در غیر این صورت در دو زمان (شب قبل از خواب و صبح بعد از صبحانه) باید حتماً مسواک زدن صورت گیرد. روزی دو بار مسواک زدن صحیح باعث برطرف شدن پلاک های میکروبی شده و از پوسیدگی دندان ها جلوگیری می کند. خمیردندان؛ خمیردندان باید حاوی فلوراید باشد و حتی الامکان خوشبو و خوش طعم باشد. همچنین از خاصیت پاک کنندگی بالایی برخوردار باشد. در صورت نبود خمیردندان با آب خالی هم می توانید مسواک بزنید. استفاده از نمک، جوش شیرین یا سایر پودرها برای مسواک زدن مناسب نیست، ولی استفاده از آب نمک رقیق اشکالی ندارد.
نخ دندان؛ نخ دندان سطح بین دندانی را تمیز کرده و مواد غذایی ما بین دندان ها را خارج می کند.
● دندان های مصنوعی و انواع آن
دندان های مصنوعی به دو صورت پروتز متحرک کامل و پروتز ثابت استفاده می شوند که در ادامه به تفاوت های آنها با یکدیگر و شیوه های مراقبت از آنها می پردازیم.
پروتز متحرک کامل؛ برای جایگزینی کلیه دندان های از دست رفته یک فرد تهیه و استفاده می شود که توسط خود فرد در داخل دهان گذاشته شده و برداشته می شود.
پروتز ثابت: برای جایگزینی تعدادی از دندان های از دست رفته، از این نوع دندان مصنوعی استفاده می شود که توسط خود فرد گذاشته و برداشته نمی شود.
نکته؛ کارایی دندان مصنوعی به این مفهوم است که شما در استفاده از گروه های مختلف غذایی به خصوص میوه، سبزیجات، گوشت و حبوبات محدودیتی نداشته باشید، حتی اگر از روش هایی مانند خرد کردن (قطعه قطعه کردن یا لقمه کوچک برداشتن) استفاده کنید. عدم کارایی دندان مصنوعی نیز به این مفهوم است که شما در مصرف مواد غذایی به دلیل مشکل جویدن محدودیت داشته باشید به طوری که مجبور باشید از روش هایی مانند رنده کردن، له کردن و کوبیدن استفاده کنید.
● شیوه های مراقبت از دندان های مصنوعی
دندان های مصنوعی نیز مانند دندان های طبیعی، نیازمند مسواک زدن و مراقبت هستند. اگر دندان مصنوعی تمیز نشود، ممکن است باعث ایجاد عفونت های مختلف مانند «برفک دهان» شود. برای شستن آن دسته از دندان های مصنوعی که می توان آنها را از دهان خارج کرد به نکات زیر توجه کنید.
هنگام تمیز کردن دندان مصنوعی، ظرف آب پلاستیکی را تا نیمه پرکنید و زیر دست خود قرار دهید تا اگر دندان مصنوعی از دست تان افتاد، صدمه نبیند. برای جلوگیری از افتادن بهتر است دندان مصنوعی را بین انگشت شست و اشاره خود محکم بگیرید و مسواک بزنید.
دندان های مصنوعی را حداقل یک بار در روز از دهان خارج کرده و با مسواک نرم بشویید.
به خاطر داشته باشید که خمیردندان برای شستن دندان های مصنوعی مناسب نیست. برای شستن دندان های مصنوعی از مایه ظرفشویی استفاده کنید. پس از آن دندان مصنوعی را به خوبی با آب بشویید.
بعد از خارج کردن دندان مصنوعی از دهان، لثه ها و زبان خود را با یک مسواک نرم بشویید. سپس لثه ها را با انگشت ماساژ دهید.
توجه داشته باشید شب ها دندان های مصنوعی را از دهان خارج کرده و در یک ظرف آب یا آب نمک تمیز قرار دهید تا مخاط دهان که تحت فشار بوده استراحت کند. اگر دندان های مصنوعی در هوا خشک شوند یا در آب خیلی داغ قرار داده شوند، خراب خواهند شد.
در مواردی که دندان مصنوعی ناکامل دارید (فقط بخشی از دندان هایتان مصنوعی است) بهتر است دو تا مسواک داشته باشید. یکی برای تمیز کردن دندان مصنوعی و دیگری برای تمیز کردن دندان های طبیعی که در داخل دهان قرار دارند.
اگر دچار تورم، درد و تحریک بافت های دهان شدید، با دست دندان را خارج کرده و حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.
حداقل هر شش تا ۱۲ ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید، حتی اگر مشکلی ندارید.
در موارد زیر حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید:
اگر دندان مصنوعی شل شده است.
اگر دندان مصنوعی به لثه فشار می آورد.
اگر در هر قسمت از دهان زخم به وجود آمده است.
اگر قسمتی از دندان مصنوعی شکسته است.
اگر نمی توانید با دندان مصنوعی به راحتی غذا بخورید. (عدم کارایی دندان مصنوعی)
اگر بعد از خارج کردن دندان مصنوعی از دهان احساس می کنید لثه ها برجسته شده است.
● بی دندانی
اگر اصلاً دندان ندارید و کلیه دندان های هر دو فک را از دست داده اید، بازهم برای جلوگیری از عفونت لثه بهداشت دهان را رعایت کنید. با یک مسواک نرم و کمی خمیردندان لثه ها و سطح روی زبان را بشویید. پس از آن لثه ها را با انگشت ماساژ دهید. هرچه سریع تر برای گذاشتن دندان مصنوعی اقدام کنید.
-
جوان سازی صورت، به چه صورت؟
افزایش سن بر هر بخشی از بدن اثر می گذارد؛ از جمله بر پوست صورت. هر چه سن بالاتر می رود و تجربه و خرد آدم بیشتر می شود، تغییراتی که در ظاهر بیرونی رخ می دهد، افزایش می یابد؛ تغییراتی که بیش از همه، در پوست پیشانی قابل مشاهده است...
چند تغییر رایج با افزایش سن در پوست صورت ما رخ می هد که البته برخی از آنها آشناتر و آشکارترند:
▪ پیشانی با پس رفتن خط رویش مو وسیع می شود.
▪ گوش ها اغلب اندکی درازتر می شوند زیرا غضروف آنها رشد می کند.
▪ نوک بینی ممکن است به سمت پایین خم شود زیرا بافت همبند حمایت کننده غضروف بینی ضعیف می شود. همچنین تغییرات ساختاری ای نیز در پشت صحنه رخ می دهد. هنگامی که جوان هستید، چربی در صورتتان به شکلی یکنواخت توزیع می شود و برخی از تجمعات چربی در اینجا و آنجای صورت در پیشانی، گیجگاه، گونه ها و نواحی دور دهان و چشم وجود دارد. با افزایش سن، حجم این چربی کاهش می یابد، بیرون می زند و به سمت پایین می افتد؛ بنابراین خطوط چهره که قبلا گرد بودند، ممکن است فرورفته شوند و پوست که نرم و کشیده بود، شل و آویزان می شود. در عین حال، چربی در سایر بخش های صورت، به خصوص نیمه پایینی صورت و اطراف چانه و گردن جمع می شود و فرد به اصطلاح غبغب پیدا می کند. البته چین و چروک هم در صورت پدیدار خواهد شد. چین و چروک های عمیق، آنهایی که در پیشانی و میان ۲ ابرو ایجاد می شوند، «خطوط عاطفی» نامیده می شوند. این خطوط، محصول انقباض و برآمدگی عضلات صورت اند و درنهایت روی پوست شیار ایجاد می کنند.
سایر چین های صورت ممکن است عمیق تر هم بشوند؛ چرا که چربی اطراف آنها کاهش پیدا می کند و جابه جا می شود. چین و چروک های ریزتر صورت ناشی از آسیب نور خورشید، سیگار کشیدن و تحلیل رفتن طبیعی اجزای پوست هستند که در شرایط معمول پوست را ضخیم و انعطاف پذیر نگاه می دارند.
● پیری پوست صورت چاره دارد؟
حتی اگر شما ژن های فوق العاده ای داشته باشید و بسیار جوان تر از سن واقعی تان به نظر برسید، تغییرات مربوط به افزایش سن در ظاهر چهره شما یک امر اجتناب ناپذیر است. این تغییرات بیانگر شادی ها و رنج های ما در طول زندگی هستند. یک طرز برخورد این است که سنمان و ظاهرمان را همان طور که هستیم، بپذیریم. اما همه افراد این نوع نگرش را قبول ندارند و برخی ممکن است بخواهند این تغییرات را به تعویق بیندازند؛ از جمله با کشیدن پوست صورت که در آن، با جراحی بافت های اضافی در صورت برداشته و پوست شل شده در بخش پایینی صورت کشیده می شود.
روش های پوست کشی صورت امروزه بهبود یافته اند و بنابراین نتایج حاصل از آنها طبیعی تر به نظر می رسند. اما این جراحی گران قیمت است و کارهای دیگری باید همراه آن انجام شود تا نتایج مطلوب به دست آید. پوست کشی صورت، بیستمین عمل جراحی زیبایی پرطرفدار است و اکنون گزینه های بسیار دیگری برای تغییر دادن صورت در حال پیر شدن وجود دارد. گرچه اغلب این روش های جوان کردن دوباره صورت، غیرجراحی هستند اما هزینه انجام آنها هم کم نیست، به خصوص اگر نیاز به درمان های مکرر باشد.
چند نمونه رایج از کارهایی که می توان برای رسیدن به صورتی جوان تر انجام داد، به شرح زیرند:
▪ محافظت در برابر نور خورشید: شاید محافظت صورت در برابر نورخورشید بهترین شیوه برای حفاظت از پوست باشد. بیشتر آسیب های پوست صورت ناشی از بخش A اشعه ماورای بنفش (UVA) نور خورشید است بنابراین لازم است که از کِرِم ضد آفتاب استفاده کنید تا در مقابل UVA و نور UVB که باعث آفتاب سوختگی می شود، محافظت شوید. به سر گذاشتن کلاه لبه پهن نیز ایده خوبی است.
▪ کِرِم ها و لوسیون ها: کِرِم های مرطوب کننده، پوست را تسکین می بخشند و ممکن است به طور موقت باعث شوند چین و چروک های صورت کمتر خود را نشان دهند. مرطوب کننده ها حاوی آب هستند تا باعث شوند پوست کمتر چرب شود و همچنین بسیاری از آنها حاوی موادی مانند گلیسیرین هستند که ممکن است به اتصال آب به پوست کمک کنند. کِرِم های لایه بردار ممکن است با برداشتن سلول های پوستی مرده که به سادگی مانند دوران جوانی فرد نمی ریزند، باعث شوند ظاهر پوست پیر شده جوان تر به نظر برسد.
چند کِرِم که به وسیله پزشک تجویز می شود (مانند آویتا، آواگا، رنووا، رتینا A) نیز وجود دارند که می توانند باعث کاهش چین و چروک های پوست و نقاط قهوه ای رنگ (نقاط کبدی) روی پوست ناشی از تابش اشعه خورشید شوند. همه این کِرِم ها حاوی ترکیبات رتینوییدی هستند و از لحاظ ساختمانی به ویتامین A شبیه اند و به نظر می رسد از طریق القای تولید کلاژن در بخش میانی پوست (درم) و تغییر ملانین رنگدانه ای که باعث لکه های قهوه ای رنگ پیری می شود عمل می کنند.
▪ تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس): این تزریق برای برطرف کردن خطوط عاطفی روی پیشانی و بین ابروها به کار می رود. تزریق این دارو باعث بی حرکت شدن نسبی عضلاتی می شود که خطوط عاطفی را تشکیل می دهند و بنابراین پوست صاف می شود البته برخی از خطوط عاطفی عمیق تر ممکن است برطرف نشوند.
▪ پرکننده های پوست: پرکننده های بخش میانی پوست (درم) برای برطرف کردن خطوط پوستی ای که به دنبال از دست رفتن چربی و کلاژن ایجاد می شوند، به کار می روند. محل های اصلی برای این تزریقات به صورت ۲ مجموعه پرانتز هستند؛ یک جفت خطی که از بینی به سمت گوشه های دهان کشیده می شود و به نام چین های بینی لبی شناخته می شوند و زوج دیگر، خط هایی هستند که از گوشه دهان به سمت چانه کشیده می شوند و به آنها خطوط ماریونت می گویند. مواد بسیار متفاوتی برای پرکردن درم مورد استفاده قرار می گیرند. امروزه شاید کلاژن، روشی از مد افتاده محسوب شود و پرطرفدارترین ماده پرکننده، اسیدهیالورونیک باشد که یک قند پیچیده است و به طور طبیعی در بسیاری از بافت ها یافت می شود. اسیدهیالورونیک از کلاژن گران تر و مدت اثر آن طولانی تر است (تا حداکثر ۶ ماه برای چین های بینی لبی). اثر پرکننده درم نیز موقتی است و پس از چند ماه از بین می رود. مدت اثر آن به محل تزریق بستگی دارد اما با تزریق های مکرر اندکی بیشتر طول می کشد.
▪ درمان های لیزری: لیزرها را می توان برای برطرف کردن برخی از رنگدانه های پوست به کار برد؛ از جمله رنگدانه قهوه ای (اگر هدف برطرف کردن کک و مک و لکه های پیری باشد) و رنگدانه قرمز (اگر هدف محو کردن مویرگ های پاره شده باشد). از لیزر برای لایه برداری کل پوست صورت هم استفاده می کنند. بالاترین لایه های پوست برداشته می شوند و همراه آنها چروک های ناشی از آسیب نورخورشید و جوشگاه باقی مانده از آکنه نیز برداشته می شوند. در یک شیوه دیگر بدون لایه برداری با لیزر پوست را دوباره جوان می کنند. انرژی ساطع شده از این نوع لیزر از لایه بیرونی پوست عبور می کند تا به سطح عمیق تر پوست وارد شود و باعث ایجاد التهاب می شود و التهاب به تشکیل کلاژن منتهی می شود که ظاهر پوست را جوان می کند. بعد از اغلب درمان های لیزری باید به پوست زمان داد تا بهبود پیدا کند. این زمان بهبودی ممکن است شامل چند هفته بسته به نوع و وسعت درمان باشد. درمان های لیزری بدون برش اندکی سریع تر بهبود پیدا می کنند.
-
چرا شیرخوار شما گریه میکند؟
همه بچه ها حتی سالم ترین آنها زمان هایی را در روز گریه می کنند که این زمان ممکن است به یک الی ۳ ساعت در روز برسد. به نظر می رسد بچه ها مجبورند که گریه کنند چرا که گریه برای آنها راهی برای برقراری ارتباط و بیان نیازهایشان است. کودک با گریه اش می گوید که: من گرسنه هستم، من تشنه هستم، من احساس سرما می کنم، احساس گرما می کنم و کسی باید این پتو را از روی من کنار بزند، من دل درد دارم، پوشک من باید عوض شود، من احساس سوزش و خارش زیر پوشکم دارم، حشره ای مرا نیش زده است و این نیش دردناک است و ... .
برای کسی که تازه مادر شده است و قبلاً چنین تجربه ای نداشته، ممکن است سخت باشد تا پیام های مختلف گریه کودک را دریابد و بفهمد که کودکش چه می گوید. آیا او گرسنه است؟ تشنه است؟ سردش است؟ آرامش می خواهد؟ و ... . اگر مادر نتواند بین این گریه ها افتراق ایجاد کند، ممکن است مضطرب و پریشان شود.
به تدریج که بچه ها بزرگ می شوند یاد می گیرند که راه های دیگری غیر از گریه برای برقراری ارتباط با ما وجود دارد. مثلاً نگاه کردن، صدا درآوردن از خود، لبخند زدن و ... و همه اینها نیاز به گریه را کاهش می دهد.
شایع ترین علل گریه شیرخواران موارد زیر است:
▪ من شیر می خواهم.
گرسنگی شایع ترین دلیل گریه شیرخوار است و او به این طریق شما را متوجه می کند که نیاز به شیر دارد.
▪ نیاز دارم تا راحت باشم.
بچه ها وقتی در شرایط نامناسبی گیر می کنند خیلی زود اعتراض می کنند: اگر لباس آنها تنگ و چسبان باشد و آنها را اذیت کند، اگر پوشکشان خیس باشد، اگر پوشک خیلی سفت و محکم بسته شده باشد و... البته تحمل بچه ها از این نظر متفاوت است. بعضی از کودکان را باید بلافاصله کمک کرد و بلافاصله پوشک آنها را عوض کرد به خصوص اگر پوست حساسی داشته باشند ولی بعضی ها می توانند شرایط ناراحت کننده را بیشتر تحمل کنند.
▪ نیاز به گرمای مناسب دارم نه خیلی داغ، نه خیلی سرد.
بعضی از بچه ها در زمان تعویض پوشک از اینکه زیاد باز بمانند احساس سرما و ناراحتی می کنند. یا وقتی هوا گرم است از اینکه پوشک آنها باز شود خوشحال می شوند و متنفرند که دوباره پوشک شوند. مادر پس از مدتی متوجه می شود که کودکش به چه مقدار لباس نیاز دارد.
یک روش و قانون راحت این است که معمولاً شیرخواران به یک لایه لباس بیشتر از لباسی که شما با آن راحتید نیاز دارند. یا حتی می توانیم بدن کودک را لمس کنیم و میزان سرما و گرمای بدنش را متوجه بشویم. می شود ناحیه شکم کودک را لمس کرد. اگر خیلی داغ یا سرد باشد لباسش را کم یا اضافه می کنیم. از دست ها و پاهای کودک نباید به این نتیجه برسیم، چون ممکن است آنها به طور طبیعی کمی سردتر باشند. درجه حرارت اتاق نوزاد باید حدود ۱۸ درجه سانتیگراد باشد.
▪ من نیاز دارم بغل گرفته شوم.
بعضی از بچه ها بیشتر نیاز به نوازش و بغل گرفتن دارند. این موضوع به آنها اطمینان می دهد. وقتی بچه ها بزرگتر می شوند از طریق نگاه کردن به شما یا شنیدن صدای شما این توجه را می گیرند، ولی برای بچه های کوچک تر نیاز به تماس بدنی نزدیک تری وجود دارد تا به این احساس برسند. اگر شما کودک را شیر می دهید، سپس پوشکش را عوض می کنید، خیلی ساده است که بعدش او می خواهد که بغل گرفته شود. بعضی از والدین نگران این هستند که کودکشان به بغل گرفتن عادت کند ولی به خصوص چند ماه اول تولد شما نمی توانید این کار را نکنید، او را بغل کنید و آرام آرام تکان دهید.
از طرف دیگر بعضی از بچه ها دوست ندارند که خیلی تماس بدنی با آنها برقرار شود، از اینکه مرتب بوسیده شوند و از این بغل به بغل دیگری بروند زود خسته می شوند و گریه می کنند. در مقابل این کودکان بچه هایی هستند که دوست دارند همیشه در بغل باشند، برای این بچه ها ممکن است مادر از آغوش استفاده کند که هم کودک تماس نزدیکی با مادر داشته باشد و هم دست مادر برای انجام کارهایش باز باشد. شاید این راه حلی است که هم بچه و هم مادر کمی راحت تر شوند.
▪ من نیاز به استراحت دارم.
این طبیعی است که کودک هر زمان که نیاز به خواب دارد، بخوابد. ولی بعضی از بچه ها اگر زیاد توجه بگیرند، سروصدای محیط زیاد باشد، محیط پر از محرک های مختلف باشد و ... ممکن است به راحتی خوابشان نبرد. بچه های کوچک خیلی نمی توانند با محرک های مختلف در محیط سازگاری کنند. محرک هایی مثل روشنایی، سروصدا، از این بغل به آن بغل رفتن آنها را آشفته می کند. مثلاً خیلی از والدین متوجه می شوند هر زمان که اقوام به منزل آنها می آیند، گریه و بی قراری کودک بیشتر می شود یا نه وقتی با پایان روز نزدیک می شویم گریه کودک افزایش می یابد این یعنی به زبان خیلی ساده که من خسته شده ام، من نیاز به خواب دارم. باید محرک ها قطع شود.
▪ من نیاز به چیزی دارم تا احساس بهتری داشته باشم.
اگر کودک شما شیرش را خورده، پوشکش نیز خشک است و ظاهراً مشکلی ندارد ولی هنوز گریه می کند ممکن است شما فکر کنید او مریض شده یا درد دارد.
گریه درد متفاوت از سایر گریه هاست و پس از مدتی مادر می فهمد که کدام گریه کودک مربوط به درد است. بعضی از بچه ها کمی بدقلق تر از بقیه هستند. آنها زیاد گریه می کنند و جیغ می کشند و کلاً مدیریت آنها سخت است. ما به این کودکان می گوییم کودکان سخت و دشوار.
▪ من به چیزی نیاز دارم اما نمی دانم چه چیزی.
بعضی مواقع ما تشخیص نمی دهیم چرا کودک هنوز گریه می کند و چه اشتباهی رخ داده است. بعضی از بچه ها وقتی شروع به نق زدن و گریه می کنند به راحتی آرام نمی شوند. از چند دقیقه تا چند ساعت با فشار گریه می کنند. این حالت را گاه تحت عنوان کولیک می نامیم. کولیک یک گریه مداوم برای حداقل ۳ ساعت در روز است، برای حداقل سه روز در هفته. هیچ معجزه ای برای کولیک وجود ندارد. به ندرت این پدیده بیش از سه ماه طول می کشد. برخی از والدین این مسئله را در مورد کودک خود تجربه کرده اند.
ممکن است روش های زیر کودک را کمی آرام تر کند:
۱) او را بغل کنید و باز هم بغل کنید.
۲) یک ریتم ثابت پیدا کنید: مثل ضربان منظم قلب خودتان. ممکن است کودک با خوابیدن روی سینه شما آرامتر شود.
۳) کودک را با یک ریتم ملایم تکان دهید. مثل تکان دادن روی پا، خواباندن روی گهواره و ننّو و تکان دادن او.
۴) کودک را ماساژ دهید.
۵) چیزی برای مکیدن در اختیار او قرار دهید.
۶) قرار دادن کودک در یک ریتم تکراری و ثابت مثل ماشین در حال حرکت.
وقتی کودکی تقریباً به طور مداوم گریه می کند خیلی به خودش آسیب نمی رساند. اما ممکن است استرس و نگرانی زیادی برای والدینش ایجاد کند.
گاهی اوقات والدین خودشان را سرزنش می کنند که چرا نمی توانند کودک را آرام کنند اگر شما نیازهای کودک را برطرف کرده اید و مشکل خاصی وجود ندارد شما هر کاری را که می توانسته اید برای او انجام داده اید، دیگر وقت آن است که از خودتان مراقبت کنید و آشفته نشوید. کودک را زمین بگذارید تا گریه کند و سعی کنید به خودتان آرامش بدهید تا بتوانید کنترل بهتری روی اوضاع به دست آورید. از دیگران کمک بگیرید و لحظاتی کودک را به شخص دیگری بسپارید تا خستگی را از تن خود دور کنید.
در صورتیکه تمام موارد فوق را انجام داده اید و اثری نداشته، شاید مشورت کردن با یک پزشک یا روانپزشک اطفال بتواند نگرانی را از شما دور کند.
آنچه مسلم است شما به عنوان یک والد نیاز به رفع خستگی، آرامش و برطرف ساختن نیازهای فیزیکی خود دارید تا مجدد بتوانید تجدید قوا کنید، کمک گرفتن از دیگران را فراموش نکنید.
-
خمیازه بهتر از جویدن آدامس است!
آیا تاکنون فکر کرده اید چرا وقتی سوار هواپیما هستید گوش شما کیپ می شود و اگر بینی خود را گرفته، دهان تان را بسته و زور بزنید صدایی شبیه به تق را در گوش خود می شنوید و گوش تان باز می شود؟
آیا تجربه کرده اید که اگر با این روش گوش شما باز نشود چه گوش دردی در انتظار شما خواهد بود؟ آیـا تـاکنون فـکر کرده اید چرا وقتی هواپیما ارتفاع کم می کند بچه ها بی قرار می شوند و گریه می کنند. مشکل گوش شایع ترین شکایت پزشکی مسافران هواپیماست. این ناراحتی ها معمولاً ساده و جزیی است و موقتاً با گرفتگی و درد همراه است.
گوش از سه قسمت تشکیل شده است که عبارتند از:
۱) گوش بیرونی: لاله گوش و کانال گوش مجموعاً گوش بیرونی را تشکیل می دهند. کانال گوش بن بستی است که به پرده گوش ختم می شود.
۲) گوش میانی: پرده گوش و استخوانچه های گوش به علاوه فضای پشت پرده گوش، گوش میانی را تشکیل می دهند. این قسمت از گوش نسبت به تغییرات زیاد فشار محیط می تواند آسیب پذیر باشد.
۳) گوش داخلی: منطقه ای است که سلول های عصبی شنوایی و تعادلی را در خود جای داده است.
● گوش و فشار هوا
گوش میانی، عامل مشکلات گوش حین سفر است. گوش میانی به شکل حفره ای در داخل استخوان گیجگاهی است که نسبت به تغییرات فشار محیط حساس و آسیب پذیر است. گوش میانی از طریق لوله ای به نام شیپور استاش به حلق راه پیدا می کند. لوله استاش که حالت ارتجاعی دارد در حالت معمول جداره هایش روی یکدیگر خوابیده است. هنگامی که فشار داخل حلق زیاد شود مثل هنگام بلع یا زور زدن، این فشار، جدار لوله استاش را از همدیگر باز کرده و هوا به گوش میانی می رسد. لازم است بدانید بهترین حالت پرده گوش وقتی است که فشار دو طرف پرده گوش با یکدیگر (یعنی با فشار محیط اطراف) برابر باشند.
هرچه از سطح زمین بالاتر برویم فشار هوا کمتر می شود. پس هنگام صعود هواپیما فشار محیط کمتر از فشار گوش میانی می شود که در افراد سالم افزایش فشار گوش میانی از طریق شیپور استاش مستهلک می شود تا فشار دو طرف پرده گوش برابر شود. هنگام نزول هواپیما، موارد ذکرشده برعکس می شود؛ یعنی فشار محیط به تدریج افزایش می یابد و در نتیجه فشار گوش میانی کمتر از فشار محیط می شود که برای جبران، باید شیپور استاش باز شده و از طریق حلق به پشت پرده گوش هوا رسانده و فشار دو طرف پرده را یکسان کند.
سرماخوردگی شایع ترین علت مسدود شدن شیپور استاش است. عفونت سینوس ها و آلرژی بینی نیز جزء علل شایع انسداد استاش هستند. به عبارت ساده تر می توان گفت گرفتگی بینی باعث گرفتگی گوش هم می شود. به دلیل اینکه لوله استاش کودکان باریک تر از بزرگسالان است انسداد شیپور استاش بیشتر نزد کودکان دیده می شود.
هنگام مسافرت هوایی گاهی اوقات فشار محیط شدیداً تغییر پیدا می کند. برای اینکه راحت تر باشیم باید شیپور استاش این قابلیت را داشته باشد که مکرراً باز شده و فشار هوای پشت پرده گوش را با فشار محیط یکسان کند. این امر به ویژه هنگامی صدق می کند که هواپیما در حال فرود آمدن است.
در واقع هر موقعیتی که در آن ارتفاع یا فشار هوا سریعاً تغییر کند برای گوش مشکل ساز خواهد بود. شما ممکن است این حالت را هنگام سوار شدن بر آسانسور یا شیرجه زدن به قسمت های عمیق استخر تجربه کرده باشید. خلبانان و غواصان برای فائق آمدن بر مشکلات فوق آموزش می بینند. شما نیز می توانید از آن آگاهی داشته باشید.
● چگونه کیپی گوش خود را برطرف کنیم
هنگام بلع، عضله ای فعال می شود که این عضله شیپور استاش را نیز باز می کند. وقتی شما آدامس می جوید یا آب نباتی می مکید، ناخودآگاه تولید بزاق شما و در نتیجه دفعات بلع شما بیشتر می شود و این امر به ویژه هنگام بلند شدن و کم کردن ارتفاع هواپیما برای گوش ها مفید است. خمیازه از آدامس جویدن هم بهتر است. در طول کم کردن ارتفاع و نشستن هواپیما سعی کنید نخوابید زیرا فردی که خوابیده است نمی تواند آب دهانش را قورت دهد.
اگر بلع کردن و خمیازه کشیدن، کیپی گوش شما را برطرف نکرد اقدامات زیر را انجام دهید.
▪ مرحله اول: سوراخ های بینی خود را با دست تان بسته نگه دارید.
▪ مرحله دوم: با دهان تان دم عمیقی انجام داده و هوا را در سینه خود حبس کنید.
▪ مرحله سوم: دهان خود را ببندید و با استفاده از عضلات دهان خود سعی کنید هوا را از بینی خارج کنید، به طوری که با مقاومت انگشت شست و اشاره خود روبه رو شوید.
وقتی صدای تق بلندی را بشنوید نشان دهنده این است که عمل شما موفقیت آمیز بوده است. ممکن است هنگام فرود هواپیما لازم باشد این عمل را چندین بار تکرار کنید. روشن است که نوزادان و کودکان کم سن و سال قادر نیستند به روش فوق گوش خودشان را باز کنند اما اگر آنها مشغول مکیدن سرشیشه یا پستانک باشند همان نتیجه حاصل خواهد شد. لذا هنگام فرود هواپیما کودک خود را بیدار نگه دارید و سعی کنید با خوراندن شیر یا غذا از بروز مشکلات گوش وی جلوگیری کنید.
● هشدارها
هنگام زور زدن و وارد آوردن فشار به گوش توجه داشته باشید که فشار بیش از حد می تواند باعث بروز مشکلاتی جدی برای گوش شود. اگر دچار سرماخوردگی، عفونت سینوس ها یا حساسیت بینی هستید بهتر است مسافرت هوایی خود را تا برطرف شدن موارد فوق به تعویق بیندازید. اگر شما اخیراً تحت عمل جراحی گوش قرار گرفته اید از جراح خودتان در مورد اینکه نخستین زمانی که می توانید مسافرت هوایی داشته باشید سوال کنید.
● ضد احتقان ها و اسپری های بینی
بسیاری از مسافران هوایی باتجربه قبل از اینکه هواپیما ارتفاعش را کم کند از قرص ها و اسپری های بینی استفاده می کنند. این کار باعث می شود مخاط داخل بینی آنها جمع و کوچک تر شده و شیپور استاش آنها راحت تر باز شود. مبتلایان به حساسیت بینی باید قبل از پرواز، داروهای ضد آلرژی خود را مصرف کنند.
مبتلایان به بیماری های قلبی، افزایش فشارخون، بیماری های تیروئید، افراد مضطرب و عصبی و خانم های باردار باید از مصرف خودسرانه اسپری و قرص های ضد احتقان اجتناب کنند. اگر کیپ بودن گوش شما برطرف نشد حتی پس از فرود نیز شما می توانید زور زدن را به دفعات تکرار کنید. استفاده کوتاه مدت از ضد احتقان ها مثل قطره نفازولین بینی نیز ممکن است کمک کننده باشد، اما توجه داشته باشید که استفاده طولانی مدت از ضد احتقان ها مضر است و به احتقان و گرفتگی بینی منجر می شود. چنانچه باز هم مشکل شما برطرف نشد لازم است به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
-
پوست آینه سلامتی
پوست یکی از بزرگ ترین ارگانهای بدن است که ۱۶ درصد وزن آن را تشکیل می دهد. پوست اولین سد دفاعی را در مقابل عوامل بیماری زا و محیطی تشکیل می دهد. بنابر این همراه با ضمایم خود به سیستم محافظ نیز مرسوم شده است. پوست از دو لایه اصلی روپوست یا اپیدرم و میان پوست یا درم که کوریوم نیز نامیده می شود، تشکیل شده است. بافت همبند که در زیر درم قرار دارد، زیرپوست یا هیپودرم نامیده می شود که همان فاسیای سطحی است و در بعضی نواحی به چربی زیر جلدی تبدیل شده است.
اپیدرم، بافت پوششی سنگفرشی مطبق ساده شده ای است که ضخامت آن در پوست ضخیم (کف دست و پا) به حدود یک میلیمتر و در پوست های نازک به یک دهم میلیمتر می رسد. اپیدرم عمدتا از سلولهای شاخی شونده به نام کراتینوسیت و سه نوع سلول دیگر به نامهای ملانوسیت، سلول سلولهای مرکل و سلولهای لانگرهانس تشکیل شده است. از آنجا که خصوصیات مورفولوژیک کراتینوسیتها از عمق به سطح ضمن پیشرفت شاخی شدن تغییر می نماید، پنج طبقه در آن قابل تشخیص است.
سطح پوست حاوی شیارها و برآمدگیهای متعددی است که در مجموع به نام خطوط پوستی موسومند. الگوی این خطوط در افراد مختلف متفاوت بوده و به طور ژنتیکی کنترل می شود. الگوی اختصاصی این خطوط در انگشتان افراد برای انگشت نگاری و تشخیص هویت و در کف دست برای کف بینی مورد استفاده قرار می گیرد. با گذشت زمان واکنش های بیوشیمیایی متعددی در بدن انسان رخ می دهند که به تدریج باعث تغییراتی درپوست می شوند مثلا سلول های اپیدرم (لایه سطحی پوست) به راحتی نمی ریزند و رشته های کلاژن و الاستین نیزمی شکنند. پوست مثل سابق قادر به حفظ رطوبت خود نیست. همچنین قدرت پوست برای مقابله با عفونت ها، درک احساسات و تنظیم دمای بدن کاهش می یابد. «دی ان ای » که تکثیر سلولها را کنترل می کند ممکن است آسیب دیده و این تکثیر از کنترل خارج شده، منجر به سرطان شود.
تخریب کلاژن و الاستین و نیروی جاذبه به مرورزمان باعث برخی تغییرات مشخص می شوند: خطوط ظریف اطراف چشم به وجود می آید، خطوط کنار دهان و روی پیشانی عمیق شده و همچنین پوست شل شده، افتادگی پیدامی کند. ناخن ها هم تدریجا شکننده ترشده و موها نازک می شوند.
● پیری ناشی از نورآفتاب
بزرگ ترین عامل آسیب رسان به پوست، پدیده افزایش سن نیست بلکه نورآفتاب است. طی سالیان و به مرور زمان تابش نورخورشید باعث چروکهای سطحی و عمیق درپوست می شود، پوست را شل و متورم کرده، رنگ کدر و زردی به آن می دهد، ظاهر پوست چرم مانند و خشک و گاهی توام با پوسته ریزی می گردد. آفتاب احتمال ایجاد سرطان پوست را هم افزایش می دهد. نورآفتاب کلاژن را کاهش می دهد و باعث ایجاد و افزایش بعضی خالها و لک های پوستی می شود. برخی از این تغییرات را درعکس زیر درصورت یک زن میانسال مشاهده می کنید:
چگونه پیری ناشی از افزایش سن را از پیری ای که در اثر نورآفتاب ایجاد می شود، تشخیص دهیم؟
این امر به راحتی قابل تشخیص است. به خطوط و چین وچروک و قوام پوست صورت و پشت دستتان نگاه کنید. حال آن را با قسمتی از پوست که زیاد آفتاب نخورده مانند ناحیه شکم خود مقایسه نمایید. خواهید دید که تفاوت زیاد است.
● بهداشت پوست
شاید دیده باشید کسانی را که خیلی بیشتر یا کمتر از سن حقیقی شان به نظر می رسند. برخی خیلی جوان تر یا خیلی مسن تر از سن واقعی شان به نظر می رسند. خیلی ها تصور می کنند به کسانی که چهره شان جوان می ماند، خوش می گذرد و برعکس، آن هایی که زیر بار مشکلات زندگی خم می شوند، زودتر صورت شان چروک برمی دارد.
اما یکی از مهم ترین دلایل پیری پوست، تخریب سلولی توسط رادیکال های آزاد است. رادیکال های آزاد که بسیار فعال هستند، به ساختار سلولی بدن حمله می کنند و آنها را از بین می برند. عمده ترین منبع تولید کننده رادیکال های آزاد، سوخت سلولی است که هر لحظه در تمام سلول های بدن به مصرف می رسند، به طور کلی هر چه تولید رادیکال های آزاد بیشتر باشد، طول عمر فرد کوتاه تر خواهد بود.
آنتی اکسیدان ها موادی هستند که اثر رادیکال های آزاد را از بین می برند و از عمل آنها در بدن جلوگیری می کنند. آنچه در پوست موجب تولید بیشتر آنتی اکسیدان می شود، نور خورشید و بعضی کرم های پوست است. آنتی اکسیدان ها عاملی قوی و ممانعت کننده در برابر آسیب های محیطی پوست هستند و روند پیری پوست را کند می کنند. البته همه کرم های آنتی اکسیدانی قابل اعتماد نیستند و اثر آنها بستگی به نفوذ پذیری پوست و دیگر مواد موجود در کرم دارد.
به نظر می رسد افزایش مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان، از پوست در برابر تخریب رادیکال های آزاد محافظت می کند. البته نتایج قطعی آنتی اکسیدان های مواد غذایی بیان نشده است و تنها اثرات غیرمستقیمی از آنها دیده شده است.
یک خصوصیت مهم مواد آنتی اکسیدانی، محلول بودن در آب و در چربی است، زیرا بافت سلولی بدن به گونه ای است که غشا ها از جنس چربی و فضای خارج و داخل سلول، آب است. از این رو آنتی اکسیدان های محلول در آب، از خارج و داخل سلول محافظت می کنند و انواع محلول در چربی ها غشا را تازه و جوان نگه می دارند. پس هر دو نوع مورد نیاز هستند تا یک سد محافظتی مناسب، در برابر رادیکال های آزاد به وجود آورند.
سه نمونه از آنتی اکسیدان های قوی که دارای اثرات مفیدی بر پوست هستند؛
▪ ویتامینE: ویتامینE که یک ویتامین محلول در چربی است، ازغشای سلولی، لیپو پروتئین ها و ساختارهای چربی بدن محافظت می کند. بیشتر غشای سلول از چربی هایی غیراشباعی تشکیل شده است که به رادیکال های آزاد بسیار حساس هستند و مصرف ویتامینE چه به شکل خوراکی و چه به صورت موضعی، اثر محافظتی مناسبی بر غشا سلول دارد.
▪ فلاوانوئیدها : دسته متنوعی از رنگدانه های گیاهی هستند که باعث ایجاد رنگ متنوع در سبزیجات می شوند و عمل آنها علاوه بر جذب حیوانات و حشرات، محافظت گیاه در برابر آسیب های محیطی است. علاوه بر اثر آنتی اکسیدانی بعضی فلاوانوئیدها، اثر ضد آلرژیک، ضد سرطان، ضد ویروس و ضد التهابی نیز دارند. بیش از چهار هزار نوع از آنها شناسایی و دسته بندی شده است، ولی تحقیقات روی تعداد معدودی از آنها صورت گرفته است. در زمینه اثرات مفید بر پوست، دو گونه از آنها بسیار موثر شناخته شده اند که عبارتند از:
۱) پروآنتوسیانین ها ( در انگور )
۲) پلی فنل ها ( در چای سبز)
کوآنزیمQ۱۰، لیپوئیک اسید، سیستئین و متیونین در اصل آنتی اکسیدان هستند، ولی اعمال مهم دیگری در بدن دارند و به طور طبیعی در بدن موجودند.
اولین قدم مراقبت از پوست، تمیزکردن آن است. عرق، چربی، گرد و غبار، لوازم آرایشی، چرک و باکتری ها را نمی توان با شست وشوی معمولی پاک کرد. برای پاک کردن صورت به پاک کننده مناسب نیاز دارید. کرم های پاک کننده در منافذ پوست نفوذ و عمیقا پوست را پاک می کنند.
همانطور که بارها ذکر شده، رژیم مناسب برای حفظ سلامت پوست تقریبا همان رژیمی است که برای حفظ سلامت کل بدن نیاز است. دلیل این است که رژیم مناسب برای سلامت کل بدن، فرآیند پیری سلولی را کند می سازد و پوست نیز به عنوان جزئی از بدن با این رژیم سلامتی بیشتری به دست می آورد.
● تعادل و تنوع در تغذیه
امروزه رعایت یک رژیم متعادل در همه جا توصیه می شود. ولی واقعا یک رژیم متعادل چگونه است؟ منظور متخصصان تغذیه از رعایت یک رژیم متعادل، دریافت کافی تمامی مواد مغذی مورد نیاز است تا فرد دچار سوء تغذیه پروتئین و کمبود ویتامین و املاح نشود. اجرای چنین برنامه ای نقش مهمی در زندگی بسیاری از افراد، خصوصا کسانی که علاقه زیادی به مصرف غذای بیرون از منزل را دارند، ایفا می کند. البته به خاطر داشته باشید برای اینکه بتوانیم با مواد غذایی طبیعی از فرآیند پیری جلوگیری کنیم، لازم است یکسری مواد غذایی را بیش از مقدار مورد نیاز مصرف کنیم.
استفاده از هرم غذایی و برنامه راهنمای روزانه غذا (Daily Food Guide) یک شیوه آسان و قابل درک برای اطمینان از مصرف یک رژیم متعادل است.
حتما از قدیمی ترها شنیده اید که مصرف مواد غذایی تازه کلید جوانی است. اکنون این مسئله از نظر علمی نیز به اثبات رسیده است. میوه و سبزی تازه از پیری زودرس پوست جلوگیری می کنند زیرا محتوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان هستند. بسیاری از رنگدانه های شیمیایی یک که در میوه ها و سبزی ها موجودند خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار بالایی دارند. این آنتی اکسیدان ها موجب جلوگیری از تخریب سلولی می شوند. بدین صورت که رادیکال های آزاد موجود در بدن خصوصا در منطقه پوست را که در تماس با محیط اطراف است، فلج کرده و جلوی عملکرد تخریبی آنها را می گیرند. برای اطمینان از وجود آنتی اکسیدان کافی در میوه و سبزی، آنها به صورت خام و تازه ( یا نیم پز ) مصرف کنید، چون حرارت و نگهداری در یخچال و فریزر محتوای آنتی اکسیدانی آنها را کاهش می دهد.
پوستی که رطوبت کافی داشته باشد کمتر چروک می شود، پس با مصرف مقدار زیادی آب طی روز، آب مورد نیاز برای تعریق پوست را فراهم کنید تا خشک نشود. متخصصان توصیه می کنند که ۶ تا ۸ لیوان آب در روز بنوشید. قهوه و نوشابه منابع خوبی برای تامین مایعات نیستند زیرا حاوی کافئین هستند که یک ماده دیورتیک ( ادرار آور ) است و موجب دفع آب به صورت ادرار می شود. نکته دیگر اینکه ۲ تا ۳ ساعت قبل از خواب آب زیادی ننوشید زیرا ممکن است موجب افزایش ورم صبحگاهی و کشیدگی بیش از اندازه پوست شد.
غیر از سوختن پوست زیر آفتاب ظهر،اضافه و کم کردن وزن به سرعت پوست را چروک می کند، زیرا با افزایش چربی بدن پوست کش آمده و با لاغر شدن، چربی بدن تحلیل می رود و پوست جمع شده، چروک می خورد. البته میزان جمع شدن پوست به سن فرد ( هر چه سن بالاتر باشد احتمال چروک شدن بیشتر است )، ژنتیک و دیگرعوامل موثر مثل نوع رژیم بستگی دارد. پس مراقب کالری مصرفی تان باشید تا دچار اضافه وزن نشوید و اگر قصد کاهش وزن دارید، حتما زیر نظر متخصص تغذیه رژیم بگیرید زیرا اضافه و کم کردن مرتب وزن، نه تنها برای پوست بلکه برای کل بدن مضر است.
شیوه کلی پخت غذا استفاده از حرارت است و همانطوری که می دانید و تمامی شیمیدان ها گفته اند افزایش حرارت موجب تغییر محتوایی در مواد غذایی می شود. این به چه معنی است؟
بدین معناست که هر دفعه گرم کردن غذا، فرآیندهای تخریبی اکسیداسیون به سرعت بالا می رود؛ به عبارت دیگر حرارت، مواد مغذی و آنتی اکسیدان های موجود در غذا را کاهش و رادیکال های آزاد را افزایش می دهد. در نتیجه آنتی اکسیدان کمتر و رادیکال آزاد بیشتری دریافت می کنیم که عامل اصلی پیری پوست است. ولی نخوردن غذای پخته هم اشتباه است و نباید مصرف غذاهای پخته شده را قطع کنید تا از اثرات مخرب آن مصون باشید.
باید مدت زمان پخت مواد غذایی را کاهش دهید و از سرخ کردن زیاد غذاها و پختن آنها با مقادیر فراوان روغن و چربی بپرهیزید. بهترین روش پخت، پختن غذا با مواد غذایی کاملا تازه در مدت کم و مصرف سریع آن است.
-
دیابت من از پادرد شروع شد!
آقای فریدی از دیابت و آب مرواریدش می گوید:
● حکم علی فریدی
۶۰ ساله، ساکن مشهد
آقای فریدی یکی از دیابتی هایی است که با آگاهی نسبی از بیماری خود و عوارض آن توانسته در مدت نسبتا کوتاهی، شرایط را برای کنترل قندخون خود فراهم کند. او که بازنشسته ارتش است، به دلیل درد در ناحیه پا به پزشک مراجعه کرده بود ولی متوجه شد که دچار دیابت نوع۲ شده است. می گوید: ««من یک نظامی بازنشسته هستم. وقتی درد پایم شروع شد، اول گمان کردم به دلیل گلوله ای است که در سال های خدمت به پایم اصابت کرده بود. به همین دلیل برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کردم. پزشک بعد از معاینه برای من آزمایش خون تجویز کرد و بعد از آزمایش متوجه شدم که این درد پا، یکی از عوارض اولیه دیابت بوده است.»
آزمایش های تکمیلی، بیماری دیابت آقای فریدی را تایید کرد و او از دی ماه سال ۸۸ تحت نظارت یک فوق تخصص بیماری های غدد، برای کنترل قندخونش اقدام کرد. سوابق این بیمار نشان می دهد که قند خون او در ابتدا بیش از ۲۴۰ بوده اما او به تدریج توانسته آن را با کمک دارودرمانی به حد طبیعی کاهش دهد. علاوه بر دیابت، این بیمار دچار اضافه وزن نیز بوده است اما توانسته در این مدت با استفاده از رژیم های غذایی مناسب و ورزش آن را نیز تا حدود زیادی کاهش دهد. او برای کاهش وزن خود به متخصص تغذیه و متخصص طب ورزشی مراجعه نکرده و این کار را تنها با استفاده از کتاب های راهنمای موجود در بازار انجام داده است.
در حال حاضر قندخون آقای حکم علی فریدی به خوبی کنترل شده و از ۲۴۰ روزهای ابتدایی به ۹۰ رسیده است. پزشک معالج وی با توجه به شرایط بیمار و شدت بیماری، ۳ قرص متفورمین در روز را برای وی تجویز کرده است. وزن این بیمار نیز از ۸۳ کیلوگرم در روزهای ابتدای درمان به ۶۵ کیلوگرم رسیده است.
مشکل دیگری که آقای فریدی در این سال ها با آن روبه رو شده، مشکل آب مروارید است که در چکاپ دیابت او، پزشکان به آن پی برده اند. او می گوید: «اگرچه معاینات نشان داد عوارض دیابت هنوز به چشمم نرسیده ولی پزشک متخصص، مرا از آب مرواریدم مطلع کرد و گفت نیاز به عمل دارد». این بیمار بعد از پشت سر گذاشتن بیماری و کنترل کامل قندخون به تازگی عمل جراحی ای را نیز برای درمان آب مروارید انجام داده که موفقیت آمیز بوده است. آقای فریدی هر روز پیاده روی و ورزش می کند، هر ۶ ماه یک بار برای چکاپ به پزشک مراجعه می کند و هر روز قندخون خود را با گلوکومتر اندازه گیری می کند و در حال حاضر مشکل خاص دیگری ندارد.
● نگاه اول
دکتر محمدرضا مهاجر تهرانی
فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
نوسان قند خون عارضه دارد
معمولا وقتی ما با بیمار دیابتی روبه رو می شویم، علاوه بر تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی (ورزش)، داروی متفورمین را نیز به صورت هم زمان آغاز می کنیم زیرا ۲ عامل اول در بسیاری از بیماران (از جمله، همین آقای فریدی که این هفته درباره اش بحث می کنیم) به تنهایی برای کنترل قندخون کافی نخواهند بود. به تدریج دوز دارو برای بیمار افزایش پیدا می کند تا قندخون به طور کامل کنترل شود. در مواردی ممکن است با وجود افزایش دوز دارو، قندخون به میزان طبیعی بازنگردد. اگر داروهای کمکی هم در مورد این بیماران پاسخ مطلوب ندهند، درنهایت باید از تزریق انسولین استفاده کرد.
این بیمار توانسته است در این مدت قندخون خود را به سرعت کنترل کند و این نکته بسیار مهمی است زیرا کنترل قندخون تاثیر زیادی در به تعویق افتادن عوارض مربوط به دیابت (مانند نارسایی کلیه، دفع پروتئین، درگیری قلبی، درگیری چشمی، نابینایی، اختلال درعروق مغزی و زخم پای دیابتی) دارد و حتی می تواند این عوارض را به طور کامل متوقف کند. در مقابل، افرادی که قندخون خود را کنترل نمی کنند و به آن توجه ندارند، باید به زودی منتظر بروز این عوارض باشند. نکته مهمی که در مورد بیماران دیابتی که قندخون خود را به حالت طبیعی برگردانده اند مطرح است، ادامه درمان ها و چکاپ هاست. برخی از بیماران به این نکته توجه ندارند که قندخون آنها با استفاده از دارو به حالت طبیعی برگشته و بعد از این مرحله قصد دارند داروهای خود را قطع کنند که این عمل کاملا اشتباه است. از سوی دیگر، عده ای از بیماران که قندخون آنها به صورت کنترل شده درآمده، چکاپ های دوره ای خود را نیز قطع می کنند و گمان می کنند دیگر به این مساله نیازی نیست. اما باید توجه داشت که اولا ما نمی دانیم وضعیت بیمار قبل از درمان چگونه بوده و ثانیا قند در این افراد مدام در حال نوسان است؛ در حالی که بررسی ما لحظه ای است. این نوسان ممکن است عوارضی برای بیمار داشته باشد. در بیماران دیابتی که داروهای خوراکی مصرف می کنند، معمولا دوز مصرفی دارو به تدریج افزایش پیدا می کند و این مساله تا جایی پیش می رود که قرص برای کنترل قند دیگر جواب نمی دهد و باید از انسولین برای ادامه درمان استفاده کرد. این یک روند طبیعی است و بیماران به همین دلیل باید به میزان قندخون خود، حتی پس از کنترل آن، توجه داشته باشند.
● نگاه دوم
دکتر امیرحسین عابدی یکتا
متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
چه ورزشی برای دیابتی ها مفیدتر است؟
بحث کاهش وزن از ۲ دیدگاه قابل بررسی است؛ یکی بحث رژیم غذایی و تغذیه و دیگری بحث افزایش مصرف کالری که به واسطه ورزش انجام می گیرد. فعالیت بدنی و ورزش علاوه بر کاهش وزن، آثار مثبت دیگری مانند ترشح هورمون ها و افزایش حساسیت بدن به انسولین ترشحی را در پی دارد. این نکته، به خصوص برای بیماران مبتلا به دیابت، حایز اهمیت است که ورزش حتی اگر باعث کاهش وزن در فرد مبتلا نشود، عوارض دیابت را کمتر و کنترل قندخون را مطلوب تر می کند. اگرچه کاهش وزن در کاهش مقاومت محیطی نسبت به انسولین موثر است، متخصصان، آن را به صرف کاهش وزن توصیه نمی کنند زیرا در کنترل دیابت نقش بسزایی دارد و شاید یکی از دلایل موفقیت آقای فریدی در کنترل دیابت، ورزش باشد.
یکی از سوال هایی که زیاد مطرح می شود، این است که چه ورزشی می تواند برای این افراد مفیدتر باشد؟ مطالعات زیادی که دراین باره انجام شده، نشان می دهد انجام ورزش های هوازی استقامتی در مدتی بین ۳۰ تا ۴۰ دقیقه، با شدت متوسط و به میزان ۳ تا ۵ بار در هفته در کنترل قندخون تاثیر بسزایی دارد. البته با توجه به شرایط خاص افراد دیابتی باید برخی نکات را مدنظر داشت. اولین و شاید مهم ترین نکته در این افراد انتخاب یک کفش مناسب است تا از بروز عوارض زخم پای دیابتی جلوگیری کند. این کفش باید کاملا اندازه و کف آن دارای ضربه گیر باشد تا توزیع فشار در کف پا به صورت مطلوب اتفاق بیفتد.
نکته مهم دیگر در این زمینه کنترل قندخون پیش از شروع فعالیت ورزشی است. افراد دیابتی به خصوص کسانی که انسولین تزریق می کنند باید حتما قندخون خود را پیش از ورزش چک کنند. اگر قندخون بیش از ۲۵۰ باشد باید آزمایش ادرار انجام دهند و اگر این میزان به بالای ۳۰۰ برسد باید ورزش را موقتاً متوقف کنند تا حین ورزش دچار افزایش ناگهانی قندخون نشوند. همین طور اگر قندخون کمتر از ۱۰۰ باشد، باید ورزش قطع شده و ادامه آن به پس از صرف یک میان وعده مناسب موکول شود. تا ۲ ساعت پس از ورزش نیز ترجیح بر این است که قندخون هر ساعت یک بار کنترل شود تا در صورت نوسان ناگهانی، بتوانیم با آن مقابله کنیم تا فرد بیمار دچار کتواسیدوز دیابتی (DKA) یا از سوی دیگر، مبتلا به افت قند (هایپوگلایسمی) نشود. درباره افرادی مثل آقای فریدی که بیش از ۴۰ سال سن دارند، نکات دیگری نیز حایز اهمیت است. افراد در این سن به طور طبیعی علایم آترواسکلروتیک در دیواره رگ های کرونر خود دارند و می توانند مستعد سکته قلبی باشند. خطر دیگری که در این مورد مطرح است، این است که سکته در افراد دیابتی معمولا بدون علامت و بدون درد است. بنابراین دیابتی ها پیش از ورزش حتما باید به یک متخصص قلب یا متخصص پزشکی ورزشی مراجعه کنند تا مورد معاینه قرار بگیرند. البته این مساله برای افرادی که پیش از این سن نیز با همین شدت ورزش می کرده اند چندان مهم نیست.
● نگاه سوم
دکتر سیدمسیح هاشمی
متخصص چشم پزشکی و مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران
رابطه دیابت و آب مروارید
درباره این موضوع که آب مروارید آقای فریدی به دلیل ابتلا به دیابت و از عوارض آن بوده یا نه، معاینه و اطلاعات بیشتری مورد نیاز است ولی در کل، درباره آب مروارید و ارتباط آن با دیابت، چند نکته حایز اهمیت است.
۱) اول اینکه اصولا در افراد مبتلا به دیابت، شانس درگیری با مشکل آب مروارید بیش از احتمال آن در مورد افراد عادی است.
۲) دوم اینکه در این افراد، عارضه آب مروارید ممکن است ظرف مدت کوتاهی مثلا ۲۴ساعت به شدت بروز کند و این مورد معمولا با میزان نوسان قند خون ارتباط دارد.
۳) سوم اینکه آب مروارید در برخی بیماران دیابتی در بعضی روزها شدید و در بعضی روزها خفیف تر می شود. به عبارت دیگر، بیمار ممکن است در بعضی روزها دید مطلوب و در بعضی روزها دید نامطلوب داشته باشد و این مساله نیز به میزان قندخون فرد مبتلا بستگی دارد.
افرادی مثل آقای فریدی که به طور هم زمان به دیابت و آب مروارید مبتلا هستند و می خواهند تحت عمل جراحی قرار بگیرند، باید اول توسط متخصص چشم پزشکی تحت معاینه، ارزیابی و احیانا عکس برداری از شبکیه چشم قرار بگیرند. اگر دیابت روی شبکیه چشم آنها تاثیر زیادی گذاشته و لکه زرد بینایی (ماکولا) دچار تورم شده یا شبکیه یا زجاجیه آنها دچار خون ریزی شدید شده باشد، باید پیش از عمل آب مروارید تحت درمان قرار بگیرند؛ زیرا عمل آب مروارید در این افراد موجب تشدید علایم و عوارض ناشی از دیابت در شبکیه می شود و ممکن است حتی به مرحله غیرقابل درمان برسد. یعنی بیمار به رغم تحمل شرایط درمان و هزینه های مادی و معنوی، بهبود قابل توجهی پیدا نمی کند و گاهی دچار مشکلات بیشتری هم می شود. البته در حال حاضر، تکنیک هایی وجود دارند که به کمک آنها می توان هر ۲ عمل را به طور هم زمان انجام داد؛ یعنی با یک عمل، هم خون ریزی شبکیه را برطرف کرد، هم آب مروارید را تحت درمان قرار داد.
نکته دیگری که در مورد بیمار این هفته «کلینیک دیابت» مشاهده می شود، کنترل قندخون پیش از انجام عمل جراحی است. به طورکلی، این عمل در افراد دیابتی با ریسک و عوارض بیشتری همراه است و کنترل مطلوب قند خون پیش از عمل می تواند این عوارض را تا حد زیادی کاهش دهد.
● نگاه چهارم
دکتر مسعود کیمیاگر
متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
کاهش کیلوهای اضافی
این موضوع که بیمار این هفته «کلینیک دیابت» در عرض ۸ ماه نزدیک به ۲۰ کیلو از وزن خود را کم کرده، به طور کلی متعادل است اما در این مورد باید دید رژیمی که اتخاذ شده، دارای چه مولفه هایی بوده است. به خصوص اینکه او برای رژیم غذایی خود به متخصص نیز مراجعه نکرده است. در حال حاضر، خیلی ها گمان می کنند که می توانند با حذف نان و برنج وزنشان را کاهش دهند و در این مدت تنها به مصرف گوشت و مرغ و پروتئین رو می آورند؛ در صورتی که این باور کاملا نادرست است. حذف کامل برنج و نان شاید در مدت زمانی کوتاه تاثیر چندانی در افراد نداشته باشد ولی با طولانی شدن این مدت، آثار منفی خود را نشان می دهد. در هر صورت، سرعت کاهش وزن این بیمار متناسب بوده و این کاهش وزن به طور قطع تاثیر مثبت و مطلوبی بر دیابت دارد. افراد دارای اضافه وزن غالبا در سلول های خود توانایی لازم برای برداشت قند خون را ندارند. بنابراین نخستین توصیه برای این افراد، کاهش کیلوهای اضافی است که آقای فریدی نیز به درستی به این مورد توجه داشته و آن را مدنظر قرار داده اند. آقای فریدی با توجه به اینکه ۱۶۵ سانتی متر قد و ۶۵ کیلوگرم وزن دارند، در شرایط تقریبا مناسبی قرار دارند. با این حال، به نظر می رسد که تا ۳ تا ۴ کیلوگرم دیگر نیز بتوانند وزن خود را کم کنند که البته این مقدار با بررسی بافت چربی افراد به صورت دقیق قابل اندازه گیری است. نکته ای که در حال حاضر برای این بیمار و بیماران مشابه مطرح است، حفظ این وزن و جلوگیری از بازگشت اضافه وزن است. در واقع، یکی از مشکلات رایج در افرادی که چنین کاهش وزنی داشته اند، رها کردن رژیم غذایی و بازگشت به حالت اول است.
توصیه ای که می توان به افراد مبتلا به دیابت کرد، حفظ تنوع غذایی، اجتناب از مصرف قندهای ساده و حفظ تمام وعده های اصلی غذایی است که مابین آنها ۲ تا ۳ میان وعده مناسب در نظر گرفته شده است.
-
عزیزم گریه نکن!
برای کسی که تازه مادر شده است و قبلاً چنین تجربه ای نداشته، ممکن است سخت باشد تا پیام های مختلف گریه کودک را دریابد و بفهمد که کودکش چه می گوید...
● چرا شیرخوار شما گریه می کند؟
همه بچه ها حتی سالم ترین آنها زمان هایی را در روز گریه می کنند که این زمان ممکن است به یک الی ۳ ساعت در روز برسد. به نظر می رسد بچه ها مجبورند که گریه کنند چرا که گریه برای آنها راهی برای برقراری ارتباط و بیان نیازهایشان است. کودک با گریه اش می گوید که: من گرسنه هستم، من تشنه هستم، من احساس سرما می کنم، احساس گرما می کنم و کسی باید این پتو را از روی من کنار بزند، من دل درد دارم، پوشک من باید عوض شود، من احساس سوزش و خارش زیر پوشکم دارم، حشره ای مرا نیش زده است و این نیش دردناک است و ... .
برای کسی که تازه مادر شده است و قبلاً چنین تجربه ای نداشته، ممکن است سخت باشد تا پیام های مختلف گریه کودک را دریابد و بفهمد که کودکش چه می گوید. آیا او گرسنه است؟ تشنه است؟ سردش است؟ آرامش می خواهد؟ و ... . اگر مادر نتواند بین این گریه ها افتراق ایجاد کند، ممکن است مضطرب و پریشان شود.
به تدریج که بچه ها بزرگ می شوند یاد می گیرند که راه های دیگری غیر از گریه برای برقراری ارتباط با ما وجود دارد. مثلاً نگاه کردن، صدا درآوردن از خود، لبخند زدن و ... و همه اینها نیاز به گریه را کاهش می دهد.
شایع ترین علل گریه شیرخواران موارد زیر است:
▪ من شیر می خواهم.
گرسنگی شایع ترین دلیل گریه شیرخوار است و او به این طریق شما را متوجه می کند که نیاز به شیر دارد.
▪ نیاز دارم تا راحت باشم.
بچه ها وقتی در شرایط نامناسبی گیر می کنند خیلی زود اعتراض می کنند: اگر لباس آنها تنگ و چسبان باشد و آنها را اذیت کند، اگر پوشکشان خیس باشد، اگر پوشک خیلی سفت و محکم بسته شده باشد و... البته تحمل بچه ها از این نظر متفاوت است. بعضی از کودکان را باید بلافاصله کمک کرد و بلافاصله پوشک آنها را عوض کرد به خصوص اگر پوست حساسی داشته باشند ولی بعضی ها می توانند شرایط ناراحت کننده را بیشتر تحمل کنند.
▪ نیاز به گرمای مناسب دارم نه خیلی داغ، نه خیلی سرد.
بعضی از بچه ها در زمان تعویض پوشک از اینکه زیاد باز بمانند احساس سرما و ناراحتی می کنند. یا وقتی هوا گرم است از اینکه پوشک آنها باز شود خوشحال می شوند و متنفرند که دوباره پوشک شوند. مادر پس از مدتی متوجه می شود که کودکش به چه مقدار لباس نیاز دارد.
یک روش و قانون راحت این است که معمولاً شیرخواران به یک لایه لباس بیشتر از لباسی که شما با آن راحتید نیاز دارند. یا حتی می توانیم بدن کودک را لمس کنیم و میزان سرما و گرمای بدنش را متوجه بشویم. می شود ناحیه شکم کودک را لمس کرد. اگر خیلی داغ یا سرد باشد لباسش را کم یا اضافه می کنیم. از دست ها و پاهای کودک نباید به این نتیجه برسیم، چون ممکن است آنها به طور طبیعی کمی سردتر باشند. درجه حرارت اتاق نوزاد باید حدود ۱۸ درجه سانتیگراد باشد.
▪ من نیاز دارم بغل گرفته شوم.
بعضی از بچه ها بیشتر نیاز به نوازش و بغل گرفتن دارند. این موضوع به آنها اطمینان می دهد. وقتی بچه ها بزرگتر می شوند از طریق نگاه کردن به شما یا شنیدن صدای شما این توجه را می گیرند، ولی برای بچه های کوچک تر نیاز به تماس بدنی نزدیک تری وجود دارد تا به این احساس برسند. اگر شما کودک را شیر می دهید، سپس پوشکش را عوض می کنید، خیلی ساده است که بعدش او می خواهد که بغل گرفته شود. بعضی از والدین نگران این هستند که کودکشان به بغل گرفتن عادت کند ولی به خصوص چند ماه اول تولد شما نمی توانید این کار را نکنید، او را بغل کنید و آرام آرام تکان دهید.
از طرف دیگر بعضی از بچه ها دوست ندارند که خیلی تماس بدنی با آنها برقرار شود، از اینکه مرتب بوسیده شوند و از این بغل به بغل دیگری بروند زود خسته می شوند و گریه می کنند. در مقابل این کودکان بچه هایی هستند که دوست دارند همیشه در بغل باشند، برای این بچه ها ممکن است مادر از آغوش استفاده کند که هم کودک تماس نزدیکی با مادر داشته باشد و هم دست مادر برای انجام کارهایش باز باشد. شاید این راه حلی است که هم بچه و هم مادر کمی راحت تر شوند.
▪ من نیاز به استراحت دارم.
این طبیعی است که کودک هر زمان که نیاز به خواب دارد، بخوابد. ولی بعضی از بچه ها اگر زیاد توجه بگیرند، سروصدای محیط زیاد باشد، محیط پر از محرک های مختلف باشد و ... ممکن است به راحتی خوابشان نبرد. بچه های کوچک خیلی نمی توانند با محرک های مختلف در محیط سازگاری کنند. محرک هایی مثل روشنایی، سروصدا، از این بغل به آن بغل رفتن آنها را آشفته می کند. مثلاً خیلی از والدین متوجه می شوند هر زمان که اقوام به منزل آنها می آیند، گریه و بی قراری کودک بیشتر می شود یا نه وقتی با پایان روز نزدیک می شویم گریه کودک افزایش می یابد این یعنی به زبان خیلی ساده که من خسته شده ام، من نیاز به خواب دارم. باید محرک ها قطع شود.
▪ من نیاز به چیزی دارم تا احساس بهتری داشته باشم.
اگر کودک شما شیرش را خورده، پوشکش نیز خشک است و ظاهراً مشکلی ندارد ولی هنوز گریه می کند ممکن است شما فکر کنید او مریض شده یا درد دارد.
گریه درد متفاوت از سایر گریه هاست و پس از مدتی مادر می فهمد که کدام گریه کودک مربوط به درد است. بعضی از بچه ها کمی بدقلق تر از بقیه هستند. آنها زیاد گریه می کنند و جیغ می کشند و کلاً مدیریت آنها سخت است. ما به این کودکان می گوییم کودکان سخت و دشوار.
▪ من به چیزی نیاز دارم اما نمی دانم چه چیزی.
بعضی مواقع ما تشخیص نمی دهیم چرا کودک هنوز گریه می کند و چه اشتباهی رخ داده است. بعضی از بچه ها وقتی شروع به نق زدن و گریه می کنند به راحتی آرام نمی شوند. از چند دقیقه تا چند ساعت با فشار گریه می کنند. این حالت را گاه تحت عنوان کولیک می نامیم. کولیک یک گریه مداوم برای حداقل ۳ ساعت در روز است ، برای حداقل سه روز در هفته. هیچ معجزه ای برای کولیک وجود ندارد. به ندرت این پدیده بیش از سه ماه طول می کشد. برخی از والدین این مسئله را در مورد کودک خود تجربه کرده اند. ممکن است روش های زیر کودک را کمی آرام تر کند:
ـ او را بغل کنید و باز هم بغل کنید.
یک ریتم ثابت پیدا کنید مثل ضربان منظم قلب خودتان. ممکن است کودک با خوابیدن روی سینه شما آرامتر شود.
ـ کودک را با یک ریتم ملایم تکان دهید. مثل تکان دادن روی پا، خواباندن روی گهواره و ننّو و تکان دادن او.
ـ کودک را ماساژ دهید.
ـ چیزی برای مکیدن در اختیار او قرار دهید.
ـ قرار دادن کودک در یک ریتم تکراری و ثابت مثل ماشین در حال حرکت.
وقتی کودکی تقریباً به طور مداوم گریه می کند خیلی به خودش آسیب نمی رساند. اما ممکن است استرس و نگرانی زیادی برای والدینش ایجاد کند.گاهی اوقات والدین خودشان را سرزنش می کنند که چرا نمی توانند کودک را آرام کنند اگر شما نیازهای کودک را برطرف کرده اید و مشکل خاصی وجود ندارد شما هر کاری را که می توانسته اید برای او انجام داده اید، دیگر وقت آن است که از خودتان مراقبت کنید و آشفته نشوید. کودک را زمین بگذارید تا گریه کند و سعی کنید به خودتان آرامش بدهید تا بتوانید کنترل بهتری روی اوضاع به دست آورید. از دیگران کمک بگیرید و لحظاتی کودک را به شخص دیگری بسپارید تا خستگی را از تن خود دور کنید.
در صورتیکه تمام موارد فوق را انجام داده اید و اثری نداشته، شاید مشورت کردن با یک پزشک یا روانپزشک اطفال بتواند نگرانی را از شما دور کند.
آنچه مسلم است شما به عنوان یک والد نیاز به رفع خستگی، آرامش و برطرف ساختن نیازهای فیزیکی خود دارید تا مجدد بتوانید تجدید قوا کنید، کمک گرفتن ز دیگران را فراموش نکنید.
-
چرا کودکان از دکتر رفتن میترسند؟
عکس العمل کودکان در مقابل دیدار پزشک بسیار متفاوت است. برخی بسیار خجالتی و ساکت می شوند، برخی جیغ می زنند و برخی ...چگونه می توان اضطراب ناشی از ملاقات پزشک را در کودکان کاهش داد؟
● چگونه می توان اضطراب ناشی از ملاقات پزشک را در کودکان کاهش داد؟
اطفال معمولاً نگرانی خاصی از مراجعه به پزشک دارند که این ترس وصف ناپذیر است. اما باید دید آیا پزشک به کودک صدمه می رساند؟ آیا کودک مجبور است لباسش را در آورد؟ آیا پزشک حتما به وی آمپول می زند؟ اینها همه تصورات باطلی است که ممکن است در ذهن کودک وجود داشته باشد.
عکس العمل کودکان در مقابل دیدار پزشک بسیار متفاوت است. برخی بسیار خجالتی و ساکت می شوند، برخی جیغ می زنند، داد می کشند و می لرزند و تعداد اندکی می خندند یا ریسه می روند.
کودکان بیمار ممکن است احساس گناه کنند زیرا فکر می کنند کاری انجام داده اند که باعث بیماری و دردشان شده و مستحق تنبیه هستند.
کلید اصلی حل این مشکل و برطرف کردن ترس دوران کودکی از ملاقات پزشکی، شناسایی این ترس و گفتگوی زیاد در مورد آن با کودک است. با وجود آنکه تعداد کمی از کودکان مشکلی با این موضوع ندارند، بسیاری از آنها بخصوص سنین ۱ تا ۶ سال از دیدن افراد بیگانه و حتی پزشک نگران می شوند.
در اینگونه مواقع لازم است والدین ذهن کودکان را پرورش دهند و با استفاده از کتاب داستان های مصوّر، چگونگی ملاقات کودکان با پزشک را برای فرزند خود توضیح دهند. حتی باید برای کودک وسایل پزشکی بخرند و آنها را به کودک نشان دهند تا ترسش فرو ریزد.
مادران باید کودک را قبل از مراجعه به پزشک آماه کنند و شب قبل و حتی در راه مطب همه چیز را برایش توضیح دهند. وقتی او آماده شد، با اطمینان و اعتماد می تواند با این مسئله برخورد کند. والدینی که با کودک در مورد ملاقات مفید با پزشک صحبت می کنند، بی تردید یک ارتباط خوب را پایه ریزی می نمایند. یک نگرش مثبت، مراجعه به پزشک را لذت بخش می کند. در واقع والدین می توانند با گفتن جملاتی نظیر «ما امروز پیش پزشک می رویم که ببینیم تو چقدر رشد کرده ای»، دکتر رفتن را موجه تر کنند.
در شرایط ایده آل می توان امکانی فراهم آورد تا ملاقات های مقدماتی صورت گیرد، یعنی ملاقات های ۵ تا۱۰ دقیقه ای با پزشک که ضمن آن کودک و والدینش امکان گفتگوی غیر رسمی را با وی داشته باشند. در طی این ملاقات ها والدین ممکن است در مورد سابقه و روش های درمانی پزشک تحقیق کنند. ارتباط متقابل بین کودک و پزشک را بررسی نمایند و یا در مورد سوابق پزشکی کودک بحث کنند. این ملاقات ها باعث می شود کودکان بدون کمترین اضطرابی با پزشک روبه رو شوند.
زمانی که کودکان بدانند هیچ اتفاق خاصی نمی افتد، احساس راحتی می کنند و در واقع ترس شان از بین می رود. والدین می توانند برای تصمیم گیری در انتخاب پزشک از کودک شان کمک بگیرند. در هر ملاقات با پزشک، صداقت داشتن بهترین سیاست است. والدینی که به کودک شان آنچه را انتظار دارد می گویند، ریشه های اعتماد را محکم تر می کنند. اگر ملاقات پزشک برای ارزیابی دوره ای سلامت کودک باشد، او باید رشد کودک را اندازه گرفته و سلامتی اش را کنترل کند. اطمینان داشته باشید که با وجود شرایط فوق، کودکان حتما به پزشک مراجعه می کنند. اگر ملاقات پزشک برای تشخیص و درمان بیماری است، برای کودک توضیح دهید که دکتر نیاز دارد برای کمک به وی آزمایشاتی را انجام دهد.
زمانی که نیاز به واکسن زدن یا خون گرفتن باشد، به کودک بگویید که آمپول درد کمی دارد و خیلی زود خوب می شود. اگر کودک به آنچه توقع دارد، رسیده باشد ترسش کمتر می شود.
آماده کردن کودک برای دیدار پزشک بسیار اهمیت دارد. والدین باید توضیح دهند که پزشک می خواهد سوابق بیماری وی را بشنود، بنابراین باید به پزشک بگوید چگونه بیماری شروع شده، علایم آن چه بوده و آیا شخص دیگری در مدرسه یا همسایگی آنها این بیماری را داشته یا خیر؟
سوابق بیماری بسیار اهمیت دارد و اغلب، اهمیت آن از دادن آزمایش برای تشخیص بیماری بیشتر است. پزشک معمولاً برای طفل و خردسال توضیح می دهد که بیماری چگونه به وجود آمده تا هر گونه تشویش و نگرانی او را از بین ببرد.
یافتن پزشک متخصص کودکان خیلی مشکل نیست. بیشتر پزشکان که کودکان را معالجه می کنند، بر اساس انتخاب عمل می کنند نه شانس و طبیعتا شما به دنبال پزشکی هستید که مطلع، صبور و علاقه مند به کارش بوده و با کودکان ارتباط خوبی داشته باشد.
حال اگر کودک تان کمی بزرگ است، از او بخواهید در انتخاب پزشکش به شما کمک کند.
پیشنهادات ذیل برای کمک به کودک شما ارائه شده تا بر ترسش از پزشک غلبه کند.
اول از همه، پزشکی را انتخاب کنید که بچه ها را دوست داشته باشد.
در مورد مراجعه به پزشک با کودک تان صحبت کنید. سعی کنید با استفاده از وسایل پزشکی دکتر رفتن را تجربه نمایید.
هرگز، هرگز، هرگز نگویید «اگر بچه بدی باشی، دکتر به تو آمپول می زند.» تهدیدهای دیگر را نیز با استفاده از لفظ پزشک به کار نبرید، زیرا کودک باید بداند آمپول زدن تنبیه نیست.
ملاقات های مقدماتی با پزشک ترتیب دهید تا اضطراب کودک کاهش یابد.
آشنایی با مطب و پزشکی که کودک می تواند با آن احساس راحتی کند، بسیار اهمیت دارد.
-
یوگا و تأثیر آن بر سالمندان
در سال های اخیر، تحقیقات بسیاری در دنیا در رابطه با افزایش سن و پیری انجام شده است. این تحقیقات عمدتاٌ، در رابطه با افزایش مدت زمان زندگی بوده اند و اینکه چگونه مرگ را تا زمانیکه ممکن است، به تعویق بیاندازیم و بررسی های زیادی در رابطه با اینکه چگونه افراد سالمند می توانند با کاهش و ضعف حواسشان(ادراک وتشخیص) زندگی کنند، انجام نشده است.
همه موجودات زنده باید بمیرند. انسان، استثناء نیست. انسان تا جاییکه ما می دانیم از سه بخش بدن، ذهن و روح، تشکیل شده است. همه این جنبه ها در معرض تغییر، عدم تعادل و به عبارتی بیماری هستند. بیماری وجود دارد و یک فرد مجبور است با آن روبرو شود. درست مثل زندگی که هرکسی باید با آن روبرو شود.
افراد بالای ۶۰ سال معمولاٌ به نوع زندگی خود با انتظاراتی متفاوت از روشهای زنگی کنونیشان، عادت کرده اند. آنها همیشه مشغول بوده اند و معتقد بوده اند که یک انسان باید کارهای مفیدی انجام دهد و مشغول باشد و اکنون آنها مجبورند راهشان را در فرهنگ اوقات فراقت پیدا کنند و یاد بگیرند با انجام ندادن کار، لذت ببرند. آنها مجبورند مقاصد دیگر و اهداف جدیدی در زندگی پیدا کنند.
افراد سالمند نگرانی ویژه ای در رابطه با افزایش سنشان دارند. آنها در حال اتمام مسیر زندگیشان هستند و ممکن است در این زمینه نگران آینده باشند. آنها خاطرات زیادی دارند و اغلب در گذشته زندگی می کنند.
هنگامیکه ما پیرتر می شویم، عموما نسبت به بیماریهایی که مربوط به افزایش سن هستند، حساس تر می شویم؛ در نتیجه تمایل داریم کمتر حرکت کنیم و در اثر حرکت کمتر، به بیماریهای مختلف دچار می شویم و چرخه تخریب بدن آغاز می شود. بسیاری از مشکلات سلامتی مربوط به نحوه زندگی غیرمتحرک می شود که در بسیاری از سالمندان معمول است و عبارتند از : ( اگر چه فقط محدود به موارد زیر نیستند )
۱) کاهش انعطاف پذیری مفاصل
۲) ورم مفاصل / ورم کیسه های مفصلی
۳) فشار خون بالا
۴) افزایش چربی بدن و کاهش توان بافتهای عضلانی بدن
۵) پوکی استخوان
۶) درد ناحیه کمر
۷) مشکلات تنفسی
۸) نقصان گردش خون
۹) مشکلات بینایی. مانند عدم وضوح در دید. مثلاٌ دیدن و تشخیص نوشته هایی مانند برچسب اجناس فروشگاه. یک فرد ۸۰ ساله حدود ۳۱.۲ برابر، نور بیشتری برای انجام یک کار، در مقایسه با ۲۰ سالگیش نیاز دارد. این افراد گاهی در نور زیاد هم، دید مناسبی ندارند. اغلب در نور زیاد، فرد سالمند، بی اغراق نمی تواند ببیند که در حال انجام چه کاری است. عدم توانایی تشخیص رنگ ها هم ناشی از عدم توانایی دریافت یا درک رنگ هاست. معمولاٌ این مشکل در مرزها وجود دارد، مثلاٌ جاییکه سقف تمام می شود و دیوار شروع می شود.
۱۰) دردهای مزمن
۱۱) علائم مربوط به اضطراب
۱۲) عدم خوابیدن با آرامش. سالمندان وقت زیادی را بیدار، در رختخواب می گذرانند. این همان زمان طولانی است که آنها با آن درگیرند، تا بخوابند.
۱۳) از دیگر مشکلات، عدم شنوایی کامل است. مثلاٌ وقتی در پارک و یا مجلسی هستند، صدای اطرافیان را واضح و دقیق نمی شنوند و گاهی لازم است صحبت ها، چندبار تکرار شوند.
۱۴) و علاوه بر همه اینها، خستگی وجود دارد.
اخیراٌ در مؤسسه پیری شناسی آمریکا، محقق و جامعه شناس، لئون پاستلان، با بررسی های فراوان نشان داد که در مورد بیشتر سالمندان، مشکلات اغلب مربوط به کاهش حواس و عدم توانایی تطبیق ذهن با کاهش دریافتهای حسی است. به همین دلیل، دچار مشکلات فیزیکی یا ذهنی می شوند. تحقیقات پاستلان نشان داده است که شرایط کنونی زندگی شهری برای سالمندان مناسب نیست. دلایلی که او ذکر کرد، عبارتند از:
۱) کاهش دریافت حسی که واکنش طبیعی نسبت به محیط را تقریباٌ در بسیاری از موارد، غیرممکن می کند.
۲) مردم متوجه موقعیت سالمندان نیستند و درک نمی کنند که آنها به دلیل کاهش قدرت حواس، علائم محیطی را صحیح و با سرعت کافی متوجه نمی شوند.
۳) عدم درک علائم محیطی اغلب منجر به کناره گیری از دنیا می شود و حس درماندگی را افزایش می دهد.
به عبارت دیگر، شرایط جدید و مدرن به طور عمده، فاقد حس همدردی مورد نیاز سالمند است.
سالمندان به سه طریق به کاهش و نقصان در حواسشان نگاه می کنند:
۱) پذیرفتن آن به عنوان یک امر اجتناب ناپذیر و تحمل این مرحله بهم ریختگی تا جاییکه امکان دارد. آن ها باید به ذهن بسپارند که تعداد کمی از مردم درک درستی از پیری دارند و اغلب افراد، سالمند را طرد می کنند(تسلیم شدن).
۲) آنها می توانند ذهنشان را با مشکل کاهش ادراک، مطابقت دهند و این مسئله را آسان بگیرند تا دیدگاهی مثبت ایجاد کند (سازگاری با تغییراتی که رخ می دهد).
۳) می توانند تمرینات ذهنی و بدنی ای انجام دهند که دریافت و ادراک جدیدی ایجاد کند و قدرت حسی آنها را به مدت طولانی تر و پایدار، حفظ کند(معکوس کردن روند تغییرات، بوسیله تمرینات تجدید کننده زندگی).
برای مثال فردی که زخم معده دارد، می تواند همان کارهایی که قبلاٌ انجام داده، ادامه دهد و از درد، رنج ببرد؛ یا برعکس، بیماری را بوسیله تغییر جیره غذایی، نحوه زندگی و ... درمان کند.
حس ناتوانی و بی کفایتی که این افراد در ذهن خود دارند، به آسانی قابل رفع نیست و موجب می شود حس شرمندگی، در ارتباط با سایر افراد داشته باشند.
مفهوم سلامت در سنین پیری، آسان بدست نمی آید. حتی در افراد جوان نیز ذهن متعادل، معمولا یافت نمی شود. سالمندان هرگز نباید یک بار تحمیلی یا آزار و اذیتی برای یک جامعه به حساب آیند. آنها زندگی کرده اند، تجربه دارند و باید قادر باشند، آنچه را که می دانند با جوانان تقسیم کنند. مطالبی که می دانند و تجربه کرده اند، واقعاٌ ارزش شنیدن دارند. حتی اگر جوانان، فقط حس افسوس نسبت به سالمندان داشته باشند، آن جامعه، سالم نیست. یوگا قدرت تغییر این دیدگاهها را نیز دارد.
یوگا می تواند به سالمندان در فرایند یافتن مکانی در جامعه امروزی و دلیلی برای زندگی از طریق آگاهی از بدن، آگاهی از تنفس، وانهاده شدن، جلوگیری از سفتی مفاصل و آمادگی ذهنی و هوشیاری (آگاهی، خردمندی) کمک کند. یوگا می تواند به کند کردن روند پیری در بدن کمک کند و حتی آن را برگشت پذیر کند. هنگامی که یک نفر آگاه است که چگونه این روند را مدیریت کند و از توانایی هایی که دارد استفاده کند، می تواند آرامش خاطر را تجربه کند.
یوگا همیشه تمریناتی ارائه می دهد که همه افراد از جمله جوان، پیر و یا ضعیف بتوانند آن را انجام دهند. مثلاٌ در هاتایوگا پرادیپیکا آمده است که هرکسی کچاری مودرا را تمرین کند، پیری و مرگش به تعویق می افتد. البته تمریناتی مثل کچاری مودرا را سال ها باید تمرین کرد، تا کاملاٌ یاد گرفت. تمرینات بسیار ساده تری وجود دارد که افراد سالمند به راحتی قادر به انجام آن هستند. مانند: پاوان موکت آسانا، آشوینی مودرا، گربه، کبری، سوسمار، نادی شودانا و ....
البته چند احتیاط کلی باید در رابطه با آموزش یوگا به سالمندان مراعات شود:
هنگامیکه به افراد مسن یوگا آموزش می دهیم، آنها ممکن است مشکل فیزیکی خاصی داشته باشند، اما در حقیقت آنها همیشه با مشکلات دیگری نیز درگیر هستند، که معمولا در کلاس عمومی مطرح نمی کنند، بهتر است مربی از پرسیدن چنین سئوالاتی خودداری کند، اما همیشه برای پیشگیری از ایجاد مشکل و به حداقل رسانیدن خطر احتیاط کند.
سر را کامل نچرخانند، فقط آرام گردن را به عقب، جلو و طرفین همراه با تنفس حرکت دهند.
هرگز سر را پایین تر از قلب در وضعیت های ایستاده نیاورند.
تعداد کمی از تکنیک های پرانایاما پیشنهاد می شود:برهماری پرانایام (تنفس زنبوری). تنفس عمیق طبیعی، تنفس شکمی که در نهایت با وضعیتهای آسانا تمرین می شود، تنفس یوگیک (ممکن است مشکل باشد) نادی شودانا و تنفس اوجائی توصیه می شود.
قفل چانه (جالاندا باندا) و شکم (اودیانا باندا) انجام نشود.
تمرینات تقویت کننده کف لگن بسیار مهم هستند، تمریناتی که آن را از زمین بالا بکشد (مولا باندا)، کنترل دریچه مثانه (واجرولی مودرا) و کنترل دریچه اسفنگتر مقعد (آشوینی مودرا).
چرخاندن زبان به سمت عقب (کچاری مودرا) خوب است، اما باید آرام و بدون تلاش انجام شود.
یکی از قدیمی ترین تمرین ها برای افراد سالمند، گروه تمرینات پاوان موکت آسانای ضد رماتیسمی است. این تمرینات را می توانند در حال نشسته روی زمین یا روی صندلی انجام دهند. همچنین در حالت ایستادن می توانند به پشت صندلی تکیه دهند.
پاوان موکت آسانای ضد نفخ و گاز با مراقبت و احتیاط در رابطه با کمر، انجام شود. برای مثال وضعیت بالا آوردن پا (اوتان پادآسانا) باید با تک تک پاها جدا از هم انجام شود و بالا آوردن هر دو پا پیشنهاد نمی شود.
بیشتر حرکات افزایش دهنده انرژی (پاوان موکت آسانای ضد قفل انرژی) باید با احتیاط ویژه ای انجام شود. وضعیت سلام (ناماسکار آسانا) می تواند به جای اینکه در حال چمباتمه انجام شود، به حالت نشسته صورت گیرد، همین طور حالت هیزم شکن (کاشتا تاکشان آسانا) و……..
نیایش، ایستادن و نشستن چمباتمه بطور متناوب و پامرغی برای افراد مسن مناسب نیستند.
یوگا به افراد مسن کمک می کند خواب خوبی داشته باشند. نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد، تمرینات یوگا که شامل فعالیت های جسمی، ریلکس کردن با آگاهی، و تمرینات کنترل تنفس است، موجب بهبود خواب و افزایش احساس سرزنده بودن در سالمندان می شود.
سوامی ویوکناندا که این تحقیق را انجام داده است، می گوید تحقیقی بین ۶۹ فرد سالمند بالای ۶۰ سال انجام شد که سالها در خانه ای در بنگلر زندگی می کردند، انجام شد. آنها به سه گروه تقسیم شدند: یک گروه یوگا کردند، یک گروه تحت درمان آیورودا قرار گرفتند و گروه سوم، به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. ارزیابی یکبار بعد از سه ماه، و بار بعدی بعد از ۶ ماه انجام شد. در گروهی که یوگا کرده بودند، زمان به خواب رفتن طی این مدت به طرز چشمگیری کاهش یافته بود و مدت خواب شبانه پس از ۶ ماه افزایش معنی داری داشت. دیگر گروهها تغییر چشمگیری نداشتند.
با افزایش سن، مردم تمرینات عادی زندگیشان را متوقف می کنند که به طور کلی کار اشتباهی است. با انجام یوگا از نظر قلبی و سنی جوان تر می مانید. سن هرگز نباید مانع شما شود. این که نحوه زندگی قدیمی تان را همراه با کنترل رژیم غذایی ادامه دهید، بسیار مهم است. بدین ترتیب زندگی بسیار ساده و آسان خواهد بود. مشخص شده است که یوگا، بسیاری از مشکلات سلامتی را از بین می برد یا کاهش می دهد. آساناهای یوگا به همراه پرانایام، موجب بهبود ودرمان بسیاری از بیماری ها می شوند. یک روند آرام و تدریجی یوگا به شما کمک می کند که بسیار ساده خود را بهبود ببخشید. تنها مسئله ای که باید به خاطر بسپارید این است که خودتان به تنهایی شروع ( بدون مربی ) به انجام تمرینات یوگا نکنید.
سالمندی باید زمانی برای تکمیل زندگی باشد. اگر به عنوان زمانی برای درد، خستگی و غیره بروز کرده است، یوگا می تواند آن را تغییر دهد.
-
برخی ترکیبات ضد چروک
آرژیرلاین )استیل هگزاپپتید – ۳ ( یک پپتید منحصر به فرد است که از سه اسید آمینه گلوتامیک اسید ، متیونین و آرژی نین تشکیل شده است. تاثیر آن در جلوگیری و بر طرف کردن چین چروک خصوصا در چین و چروک های ناشی از حالات صورت به اثبات رسیده است. همانگونه قبلا ذکر شد افزایش چین و چروک در اثر پیری به طور طبیعی در طی زمان ناشی از عوامل فیزیولوژیک یا هیستولوژیک روی می دهد. این عوامل ثانویه می تواند باعث ایجاد چین و چروک مشخص در صورت در طی خواب یا حرکات مکرر یا در اثر انقباضات عضله صورت ایجاد می شود. یکی از فواید آرایشی آرژیرلاین کاهش عمق این چین چروک ها خصوصا در ناحیه پیشانی و نواحی اطراف چشم گردد. مکانیسم آن به مهار تشکیل کمپلکس SNARE و مهار کتکول آمین ها باز می گردد .
SNARE ( گیرندهSNAP) یک کمپلکسی است متشکل از پروتئین های مختلف شامل SNAP ۲۵ ( Synaptosomal Assiciaed protein ) که دارای نقش مهمی در آزاد سازی نروترانسمیتر است. اگر کمپلکس SNARE اندکی دچار عدم ثبات شود، نروترانسمترها نمی توانند به طور مناسب عمل کنند و در نتیجه انقباظی عضلانی کاهش می یابد. آرجیرلاین یک پپتیدی است که مشابه N ترمینال SNAP ۲۵ است و با SNAP ۲۵ برای جایگزینی در کمپلکس SNARE رقابت می کند. در نتیجه کمپلکس SNARE دچار عدم ثبات خواهد شد و انقباض عضلات کاهش می یابد و از تشکیل خطوط و چین و چروک جلوگیری می شود.
Botox TM نام تجاری محصولی است که از سم بوتولیسم که یک پروتئین نروتوکسین بدست آمده از باکتری کلستریدیوم بوتولینوم است می باشد که یکی از سمی ترین مواد طبیعی موجود در جهان است. پزشکان از شکل ضعیف شده ای سم قدرتمند در میزان بسیار کم برای درمان مشکلات پزشکی خاص استفاده می کنند . Botox TM برای درمان مشکلات عضلات چشم توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحدمورد تایید قرار گرفته است. بعد ها عوارض استفاده بوتاکس همراه با کاهش خفیف چین و چروک اطراف چشم جایی که عضلات چشم مورد درمان قرار گرفت، پدیدار شد. بوتاکس در زیر پوست در عضله تزریق می شود و به طور موقتی عضله را فلج می کند. این امر باعث کاهش خطوط و چین و چروک ها می شود و ماندگاری آن ۲ تا ۴ ماه است . بنابراین آرجیرلاین ، یک جایگزینی بی خطر و سالم تر نسبت به سم بوتولینوم است و به طور موضعی فرآیند تشکیل چین چروک مشابه را با استفاده از مکانیسم های مختلف تحت تاثیر قرار می دهد .
Matrixyl TM ۳۰۰۰ (گلیسرین، آب، بوتیلین گلیکول، کاربومر، پلی سوربات ۲۰، پالمتیولاولیگوپپتید، پالمیتول تتراپپتید ۷)این ترکیب ضد چروک و لیفتینگ پوست است. پپتیدهای تقویت شده شامل N palmitide pro Arg ، N palmitoyl thr lys pro Arg ، N palmitoyl Arg Lys Pro Arg و N palmitoyl Gly gln pro Arg است . هنگامی که ترکیب این پپتیدهای مختلف امکان پذیر می باشد، کاربرد بالقوه آن برای این محصول به صورت یک ترکیب اختصاصی تری پپتید و تترا پپتید نمی باشد.
Matrixyl TM ۳۰۰۰ حاوی Matrikine که پیام رسان بازسازی مجدد و ترمیم برای حفظ شادابی و جوانی پوست است .
Matrikine سنتز ماتریکسیل خارج سلولی میکرو مولکول ها را فعال می کند و یک کارایی ضد چروک قابل مشاهده را ارائه می دهد. آزمایشات برروی فیبرو بلاست ها نشان می دهد که ماتریکسیل ۳۰۰۰ توانایی قابل توجهی بروی تحریک سنتز اجزای ماتریکس خارج سلولی دارد. مطالعات In vivo نیز کاهش قابل مشاهده و قابل اندازه گیری دردانسیته خطوط ، عمق متوسط، حجم و زبریبا روش پروفلومتری و فتوگرافیرا نشان می دهد. این مطالعه بر روی دو پانل شامل ۲۳ نفر داوطلب ۳۹ تا ۷۴ ساله انجام شده است که به صورت کرم حاوی ۳% ماتریکسیل ۳۰۰۰ در یک طرف صورت و پلاسبو در طرف دیگر صورت به کار ص.رت گرفت. این مطالعه طی ۵۶ روز انجام شده است و کاهش چین وچروک و تاثیر لیفتینگ با روش های پرو فیلومتری و فتوگرافی در مقایسه با آغاز درمان مشاهده شده نتایج کاهش قابل توجه در چین چروک را برای تمام پارامترهای مطالعه شده داد.
AHA آلفا هیدروکسی اسیدها رده ای از ترکیبات شیمیای است که شامل کربوکسیلیک اسید است که با گروه هیدروکسی در نزدیک ترین جایگزین می شود. این ها ممکن است طبیعی یا صناعی باشند. استفاده AHA ها در صنایع زیبایی شناخته شده است. اغلب در محصولاتی استفاده می شوند که ادعا می گردد چین و چروک علایم پیری را کاهش می دهند و بطور کلی تمامی و حالت پوست را بهبود می بخشند. آنها بروی پوست به صورت افشره های میوه از دوران باستان استفاده می شدند. آلفاهیدروکسی اسیدها در میوه هایی مانند انگور(تارتاریک اسید، لیموها و سایر میوه های خانواده ستیروس ( لیمو ، پرتغال و ...... ) سیب و(مالیک اسید)،بادام و زردآلو ( مندلئیک اسید) در جوان سازی پوست نقش دارند .
AHAs باعث القاء لایه برداری پوست، پیلینگ می شود و باعث تخریش پوست در غلظت های موثره بالا و pH پائین می گردد. بنابراین فعالیت شان با افزایش صاف شدن پوست و از بین رفتن خطوط و چین و چروک همراه است. مهمترین ترکیبات این خانواده گلیکولیک و لاکتیک اسید هستند . گلیکولیک اسید(یا هیدروکسی استات اسید) کوچکترین هیدروکسی اسید است. به نظر می رسد به شکل بدون رنگ ، بدون بو است وکریستالی هیدروسکوپیک است که بسیار در آب و سایر حلال ها محلول می باشد. گلیکولیک اسید در خرمن های نیشکر جدا شده از گیاه نیشکر ، چغندر قندsugar beets ، آناناس ، canta oupe گرمک و انگورهای نارس موجود است . BHAs بتا هیدروکسی اسید ها یک گروه از اسیدهای هستند که در گیاهان شکوفه دار ایجاد می شود . معمول ترین آنها اسید سالیسلیک است که اعتقاد بر این است که سلولهای مرده را حل می کند و سطح پوست صاف و نرم می شوند . این گروه بسیار شبیه آلفا هیدورکسی اسید ها هستند. تفاوت اصلی بین آنها این است که آلفاهیدروکسی اسیدها به گروه هیدروکسیل در جایگاه آلفا متصل می شوند در حالی که بتاهیدروکسی اسید ها به جایگاه بتا متصل می شود .
از نظر خواص فیزیکی ، تفاوت اصلی شیمیایی بین آلفا هیدروکسی اسیدها و بتا هیدروکسی اسیدها تفاوت در میزان حلالیت آنهاست. آلفاهیدروکسی اسید محلول در آب هستند در حالیکه بتاهیدروکسی اسیدها چربی دوست هستند و محلول در چربی می باشند. این بدین معنی است که بتا هیدورکسی اسید احتمالا بیشتر قابلیت نفوذ به منافذ حاوی سبوم دارند و سلولهای مرده پوست را که داخل منافذ ساخته شده است خارج می کند. به نظر می رسد که بر خلاف خواص نفوذ پذیری شان بتاهیدورکسی اسیدها تخریش کمتری نسبت به آلفاهیدورکسی اسیدها دارند.
-
چگونه استخوان رشد میکند؟
استخوان های شما، حتی همین الان در حال بازسازی اند! از یک طرف، عواملی به طور مداوم در حال تخریب استخوان هستند و از طرف دیگر، عوامل دیگری، استخوان تازه ساخته شده محکم تری را جایگزین آن می کنند اما پیش از آنکه به این موضوع بپردازیم، بهتر است درباره چگونگی تبدیل غضروف به استخوان صحبت کنیم....
هنگامی که شما در رحم مادرتان شناور هستید، بدن در حال رشد تان تازه دارد شکل می گیرد و برای این کار، غضروف تولید می کند. غضروف بافتی است که به سختی استخوان نیست و از آن بسیار انعطاف پذیرتر است و به نوعی می توان گفت که از استخوان فعال تر هم هست. غضروف ماده بسیار خوبی برای قالب گیری بدن انسان است؛ به خصوص برای بخش های ظریف تری مانند بینی و گوش .
● رشد استخوان از دوران جنینی تا انتهای بلوغ
مقدار زیادی از غضروف جنینی در فرآیندی به نام استخوانی شدن شروع به تبدیل شدن به استخوان می کند. هنگامی که استخوانی شدن رخ می دهد، غضروف (که حاوی املاح یا مواد معدنی نیست) شروع به کلسیمی شدن می کند؛ به این معنا که لایه هایی از املاح کلسیم و فسفات روی سلول های غضروفی تجمع پیدا می کنند. این سلول ها که به وسیله املاح معدنی احاطه می شوند، می میرند. در نتیجه حفره های کوچکی در این غضروف در حال تبدیل شدن به استخوان باقی می ماند و رگ های خونی ظریف به درون این حفره ها رشد می کنند. سلول هایی تخصصی به نام «استئوبلاست ها» از طریق این رگ های خونی به درون استخوان در حال تکامل مهاجرت می کنند و این سلول ها ماده ای را تولید می کنند که حاوی رشته های کلاژن است. این سلو ل ها هم به تجمع کلسیم کمک می کنند به طوری که املاح کلسیم در طول ماده رشته ای کلاژن رسوب می کند (این روند شبیه ساختن بتن مسلح است که در آن شبکه ای از میله های فلزی با مخلوط سیمان پوشیده می شود.)
پس از مدتی، خود استئوبلاست ها هم بخشی از این مخلوط می شوند و به سلول هایی با میزان فعالیت کمتر به نام استئوسیت تبدیل می شوند. استئوسیت ها را می توان نوعی استئوبلاست بازنشسته شده نامید که مختصر فعالیتی دارد اما از رگ های خونی زیاد دور نمی شود. این شبکه استئوسیت ها به شکل گرفتن چارچوب متخلل استخوان اسفنجی کمک می کند. استخوان اسفنجی نرم نیست اما مقطع آن مانند اسفنج به نظر می رسد. فضاهای درون آن به پخش شدن فشار های خارجی در تمام استخوان کمک می کند و این فضاها حاوی مغز استخوان هم هستند. مجراهای کوچکی به نام «کانالیکول» در سراسر بخش های کلسیمی شده استخوان وجود دارد که امکان انتقال مواد مغذی، اکسیژن و دی اکسید کربن و مواد زاید را فراهم می کند.
استئوبلاست ها قبل از تبدیل به استئوسیت، استخوان قشری (کورتیکال) هم تولید می کنند. برای اینکه این روند را درک کنید، آجرکاری را در نظر آورید که درون حفره ای به اندازه انسان درون سازه خودش به دام افتاده است. کارگر پس از ایجاد یک غلاف سخت (استخوان قشری) خودش آن حفره را پر می کند. هوا درون آجر راه می یابد و آجرکار متلاشی می شود. در استخوان، این بخش از این روند را سلول هایی به نام استئوکلاست ها انجام می دهند که به درون بخش کلسیمی شده غضروف راه می یابند و استخوان را در میانه تنه آن می خورند و جا برای مغز استخوانی که در حال شکل گیری است، ایجاد می کنند.
استئوکلاست ها این کار را با بلعیدن و هضم ماده زمینه ای استخوان با استفاده از اسیدها و آنزیم های هیدرولیزکننده انجام می دهند. بنابراین آجرکار (استئوبلاست) قبر خودش (استخوان قشری) را می سازد و درون قبر خودش می میرد (بدل به استئوسیت می شود) و به مرور زمان متلاشی می شود (به وسیله استئوکلاست ها حل می شود) و باقیمانده های آن ماده ای متخلل (سوراخ دار) درون سنگ قبر باقی می گذارد.
● رشد استخوان پس از بلوغ
نهایتا همه غضروف به استخوان بدل می شود به جز غضروف هایی که در انتهای استخوان قرار دارند(غضروف مفصلی) و صفحه های رشد که در دو طرف انتهاهای استخوان را به تنه آن متصل می کنند. غضروف های رشد به بلند شدن استخوان کمک می کنند و نهایتا هنگام بلوغ کلسیمی می شوند و رشدشان متوقف می شود.
اما اکنون هم در بدن شما، استئوکلاست هایی وجود دارند که در حال جذب کردن سلول های استخوانی قدیمی هستند و استئوبلاست هایی به ساختن استخوان جدید در آن محل کمک می کنند. این چرخه را «بازسازی» استخوان می نامند. هنگامی که جوان هستید، استئوبلاست های(سازندگان استخوان) شما شمار بیشتری از استئوکلاست ها (تخریب کنندگان استخوان) دارند و در نتیجه بر توده استخوانی شما افزوده می شود. با افزایش سن استئوبلاست ها نسبت به استئوکلاست ها که هنوز با کارایی سلول های استخوانی را حذف می کنند، عقب می افتند و این امر به کاهش توده استخوانی شما و عارضه ای به نام پوکی استخوان می انجامد.
-
به خاطر دندان هایتان ماست بخورید!
خانم! دختر کوچولوی شما، هر روز چقدر لبنیات مصرف می کند؟
لبنیات خوب می خوره، دکتر ! ولی نمی دونم چرا اینقدر دندوناش زود خراب می شه؟
لبنیات خوب یعنی چقدر؟
هر شب که می خواد بخوابه، یه لیوان پر شیر و عسل می خوره... عصرها هم شیر کاکائو.
ماست، پنیر، دوغ و شیر بدون افزودنی چطور؟
نه راستش! خیلی اهل ماست و شیر ساده نیست.
و از چشم های دکتر این طور خوانده می شود که شیر شبانه شیرین شده با عسل که دشمن دندان ها است، شیرکاکائوی شیرین همراه با کیک هم که با داشتن شکر زیاد دندان ها را تهدید می کند و از طرفی کاکائو هم که مانع از جذب کلسیم شیر می شود و ... خلاصه، این دختر کوچولو تا رسیدن به مقدار مناسب کلسیم روزانه در مجموع روزی ۳ لیوان شیر، ماست و مقداری پنیر، کم دارد!
در دانشگاهی در ژاپن، پژوهشی روی بچه ها انجام شد. والدین ۲۰۵۸ بچه ۳ ساله، در مورد عادت های غذایی بچه هایشان، پرسشنامه ای را پر کردند. یکی از سوال های این پرسشنامه درباره مقدار ماستی بود که بچه ها به طور روزانه مصرف می کردند. بعد از پایان این پژوهش، مشخص شد، بچه هایی که لااقل ۴ بار در هفته، ماست می خورند، به مقدار ۲۳ درصد کمتر از کودکانی که ماست نمی خورند، دچار پوسیدگی دندانی می شوند. هر چند تمامی فرآورده های لبنی مثل شیر، پنیر، ماست و... به علت داشتن کلسیم و فسفر فراوان به استحکام دندان ها کمک می کند اما در این پژوهش به صورت خاص مشخص شد که ماست عامل مهمی در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها است و می تواند آن ها را در برابر پوسیدگی محافظت کند.
● به سختی الماس، به نرمی پنیر
وقتی یک خوراکی را به دهان می بریم در محیط دهان تغییرهایی شروع می شود و این تغییرها از همان دقیقه ورود غذا به دهان آغاز می شود. این تغییرها به این صورت است: غذاهای کربوهیدراتی قابل تخمیر به قندهای ساده مثل گلوکز، فروکتوز، مالتوز و لاکتوز تبدیل می شوند. باکتری های محیط دهان، این قندها را تخمیر می کنند و اسید می سازند. اسید دندان ها را به پوسیدگی می کشاند و مینای سخت
الماس گونه را به ماده نرم پنیری شکلی تبدیل می کند. غذاهای شیرین مثل شیرینی ها، کیک ها، نوشابه ها و شکلات ها منبع اصلی ایجاد پوسیدگی هستند. با ورود خوراکی های پوسیدگی زا به دهان، اسید ایجاد شده و مقداری از مواد معدنی مینای دندان را حل می کنند. اما با عمل جبرانی بزاق، این مواد معدنی می تواند دوباره روی مینای قرار گیرد. اگر سرعت حل مینای دندان بیشتر از بازگذاری آن باشد، کم کم مینای دندان به مقدار زیادی حل شده و فرآیند پوسیدگی آغاز می شود. هر چه خوراکی ها بیشتر در کنار باکتری ها باقی بمانند، اسید بیشتری تولید می شود. بنابراین کربوهیدرات های شیرین چسبناک مثل گزها و تافی ها که مدت طولانی روی دندان ها می چسبند، بسیار پوسیدگی زا هستند. از طرفی کربوهیدرات های غیرشیرین اما چسبناک می توانند پوسیدگی زا باشند. یک مثال وحشتناک از این گروه، چیپس است. یک مشت چیپس بخورید و بعد ببینید این خرده های چیپس تا چه مدت طولانی روی دندان ها می چسبند و تمیز نمی شوند. دندان هایی که برجستگی و فرورفتگی بیشتری دارند (مثل دندان های آسیا) غذاهای بیشتری را در خود گیر می اندازند و در معرض خطر بیشتر پوسیدگی هستند.
اگر می خواهید دندان های سالمی داشته باشید به این نکته دقت کنید. زمان خوردن خوراکی ها (مخصوصا میان وعده ها) همان قدر مهم است که نوع آنها. این جمله به آن معناست که با خوردن هر خوراکی پوسیدگی زایی، محیط دهان ما به سمت اسیدی شدن و آمادگی برای پوسیدگی پیش می رود و اگر ما مرتب و به فواصل زمانی کوتاه، خوراکی های مختلف بخوریم مرتب دهان ما در حالت اسیدی باقی مانده و خطر ایجاد پوسیدگی بسیار بالا می رود. خوردن یک بیسکوییت همراه شام، یا بلافاصله بعد از تمام شدن آن خیلی بهتر از آن است که ما این بیسکوییت را نیم ساعت بعد از پایان شام مصرف کنیم. افرادی که عادت دارند هر از گاهی آب نباتی بمکند، شکلاتی در دهان بگذارند یا مرتب چای و قهوه شیرین بنوشند مدام دهان خود را در حالت اسیدی و دندان ها را در خطر شدید پوسیدگی نگاه می دارند.
● ۱۲ توصیه کلیدی
اگر می خواهید نه تنها دندان ها، بلکه بدن سالمی داشته باشید، این توصیه ها را رعایت کنید:
۱) غلات سبوس دار و کامل را مصرف کنید.
۲) از سبزی های مغذی شامل سبزی های تیره و نارنجی استفاده کنید (حداقل ۵/۲ فنجان در روز)
۳) میوه های زیاد و متنوع بخورید. (حداقل ۲ فنجان در روز)
۴) مصرف ماهی، حبوبات، خشکبار و دانه ها را فراموش نکنید.
۵) نمک کمتری مصرف کنید.
۶) وزنتان را کنترل کرده و هر روز ورزش کنید.
۷) حداقل روزی ۳ لیوان شیر، ماست یا پنیر مصرف کنید.
۸) اگر می خواهید دندان های سالمی داشته باشید علاوه بر نکات یاد شده، چند تا تذکر کوچک دیگر را هم باید در نظر داشته باشید:
۹) میان وعده هایتان را محدود کنید. اگر نیاز به مصرف زیاد میان وعده ها دارید، خوراکی های دوستدار دندان را انتخاب کنید.
۱۰) میان وعده های نوشیدنی تان را از آب میوه های شیرین و چای شیرین، به دوغ، آب میوه های طبیعی یا آب خالص تغییر دهید.
۱۱) هرگز آب نبات ها را نجوید.
۱۲) هر از گاهی آدامس های بدون قند بجوید. جویدن این آدامس ها به افزایش بزاق کمک کرده و داند ن ها را در برابر پوسیدگی مقاوم می کنند.
-
چرا سطح دندانها صاف نیست؟
دندان درآوردن کودکان، برای پدر و مادر، تجربه شیرین و دلچسبی است. شما این اتفاق را تجربه کرده اید؟ تیزی دندان های تازه روییده یک کودک را چطور؟ لبه های سطوح برنده دندان های تازه رویش یافته کودک، بسیار تیز و برنده است!
● فرورفتگی های میانی دندان های آسیای کودکان نیز عمیق است. می دانید این برجستگی ها و فرورفتگی های دندانی چه کارایی هایی دارند؟
ما در دوران بزرگسالی، در حالت عادی، حداکثر ۳۲ دندان خواهیم داشت که به طور متقارن در هر فک ۱۲ دندان قرار می گیرند؛ در هر فک ۴ دندان پیش، ۲ دندان نیش، ۴ دندان آسیای کوچک و در صورت رویش دندان های عقب، ۶ دندان آسیای بزرگ خواهیم داشت. دندان های پیشین، بیشتر برای بریدن و نیش ها بیشتر برای پاره کردن و تکه کردن لقمه های غذایی کاربرد دارند و وظیفه اصلی آسیاها، خرد کردن و جویدن لقمه های غذا و له کردن و آماده سازی آنها برای مخلوط شدن با بزاق و ورود به مری است.
با توجه به این تعاریف، هر کدام از دندان ها، شکل خاصی دارند که به عملکرد آنها کمک می کند اما درمجموع، جزییات شکل دندان های گوناگون بسیار زیاد است.
روی دندان های آسیا به صورت خاص برجستگی ها و فرورفتگی هایی وجود دارد. به برجستگی های دندان های آسیا در اصطلاح علمی «کاسپ» گفته می شود. اکنون دندان هایتان را روی هم بگذارید و آب دهانتان را فرو بدهید. حالا بدون آنکه دندان هایتان را از روی هم بردارید به کمک زبان، دندان های فک بالا و پایین خود را لمس کنید. با کمی دقت درخواهید یافت که شیار میانی دندان های آسیای فک پایین شما را برجستگی های دندان های آسیای بالا پر کرده و این دقیقا همان عملی است که هنگام جویدن اتفاق می افتد؛ یعنی غذا در ناحیه شیارهای میانی دندان های آسیایی پایین شما قرار می گیرد و برجستگی ها (کاسپ های) دندان های فک بالا، در حرکات منظم و مداوم جویدن، غذا را خرد و له می کنند. در انجام عملیات جویدن و له شدن مناسب غذا، عوامل زیادی دخیل هستند.
شیب این برجستگی ها، فاصله عمق شیارها از نوک کاسپ ها، محل قرارگیری دندان های بالا و پایین نسبت به هم و نیز ارتباط همه اینها با مفصل گیجگاهی و فکی ما آنچنان هوشمندانه طراحی شده است که کوچک ترین تغییری در هر کدام از این عوامل، سیستم جویدن ما را به درجه های گوناگون دچار اشکال می کند.
● آناتومی دندان
یکی از واحدهای مهم درسی که دانشجویان رشته های دندان پزشکی و پروتز دندان، در اولین سال های تحصیل خود می گذرانند، آناتومی دندان است.
در این درس ابتدا، آنها به خوبی با شکل تک تک دندان ها به صورت تئوری آشنا می شوند و جزییات سطوح مختلف هر یک از دندان ها را به خوبی می آموزند.
سپس در مراحل عملی این درس، شکل کامل هر کدام از دندان ها را روی مکعب های آماده شده از جنس گچ و سپس موم، می تراشند و به عبارتی مانند مجسمه سازهای حرفه ای، از مکعب های ساده مومی، مجسمه دندان های گوناگون را می آفرینند و این کار به آنها کمک می کند تا کوچک ترین جزییات دندان ها، در ذهنشان نقش بسته و ملکه شود.
قرارگیری این کلاس، با این دقت و جدیت بین دروس تئوری و عملی دانشجویان دندان پزشکی، بیانگر آن است که دانستن شکل و کاربرد اجزای گوناگون یک دندان بسیار بااهمیت است؛ زیرا این دانشجویان، بعدها قرار است به دندان پزشکانی بدل شوند که یکی از وظایف اصلی آنها ترمیم دندان های پوسیده با انواع مواد پرکننده دندانی است و آنها باید این مهارت را ابتدا روی مدل های گچ و موم و سپس مدل های انسانی و دست آخر روی بیماران اجرا کنند تا بتوانند یک دندان پوسیده را به کمک مواد ترمیمی دندان و کاملا شبیه به شکل اصلی و واقعی دندان ترمیم کنند تا این دندان پس از ترمیم بتواند به کمک برجستگی ها و فرورفتگی های صحیح و مناسب ایجاد شده، کارایی و عملکرد مناسبی داشته باشد.
بنابراین دندانی که با دقت و ظرافت ترمیم شده باشد باید پس از پایان مرحله نهایی ترمیم، فرم و شکلی تا حد امکان نزدیک به دندان سالم داشته باشد.
● سردردی برای یک میلی متر
یکی از استادان درس پروتز ثابت (علم ساخت روکش های دندانی) مثالی از مورد بسیار عجیبی می زد که هرگز فراموش نمی کنم. داستان درباره خانمی بود که سال های طولانی از سردردهای مکرر، مداوم و طولانی رنج می برد. انواع معاینه های پزشکی، تصویربرداری ها و آزمایش های گوناگون، برای کشف علت سردردهای ایشان انجام شده بود اما هیچ کدام از پزشکان، عامل این سردردها را تشخیص نداده بودند و آن خانم همچنان از این درد مداوم رنج می برد؛ تا اینکه روزی روکش دندانی که در دهان این خانم قرار داشت، لق شد و دندان پزشک برای قالب گیری و ساخت روکش جدید، روکش قبلی را از دهان بیمار خارج کرد و از آن روز، سردرد ایشان برطرف شد! واقعیت این بود که این روکش، در یکی از نقاط، اندکی (شاید در حد یک میلی متر) بلندتر از حد معمول ساخته شده بود و همین بلندی، عضلات ناحیه فک و به دنبال آن، پیشانی و سر را به اختلال عملکردی دچار کرده بود.
البته این بیمار یک مورد نادر بوده اما لازم است ما با پرکردگی ها، روکش ها و هرگونه ترمیم جدید دندانی مان با دقت و حساسیت برخورد کنیم و اگر در نقطه ای احساس بلندی می کنیم (این بلندی باعث می شود که دندان های سمت پرکردگی زودتر از دندان های سمت دیگر به هم برسند) یا در جویدن مشکل داریم، حتما سری به دندان پزشکان بزنیم. آنها می توانند با صرف وقت بسیار کوتاهی، این اشکال را برطرف و از انواع مشکلات احتمالی بعدی پیشگیری کنند.
-
سم هایی که میخوریم!
مسمومیت با گاز منوکسیدکربن، کشنده ترین مسمومیت غیرعمدی کشور است!
شیوه جدید زندگی ماشینی و دسترسی آسان به انواع مواد شیمیایی، داروها، سموم و... باعث شده شیوع مسمومیت های اتفاقی و عمدی در جامعه افزایش یابد. پیشگیری از مسمومیت ها موجب ارتقای سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه می شود.
علاوه بر آن با توجه به محدودیت تخت های بیمارستانی و هزینه های بالای دارو و درمان این امر می تواند به کاهش هزینه های درمانی نیز کمک شایانی نماید. بسیاری از مسمومیت ها ناشی از بی مبالاتی است که با اندکی احتیاط می توان جلوی آن را گرفت.
مسمومیت می تواند بر اثر باکتری ها، ویروس ها، برخی انگل ها، فلزات خاص و مواد پروتوزا ایجاد شود. این آلودگی ها می توانند همچنین در انسان ایجاد بیماری عفونی کنند و یا این که فقط تحت تاثیر سموم مترشحه آنها، مسمومیت ایجاد گردد. در بعضی مواقع مسمومیت ها و عفونت ها می توانند تواما ایجاد گردند. طبق برآوردهای موجود مسمومیت ها علت ۷ درصد کل مرگ های ناشی از حوادث در جهان است. در واقع آماری که ما از مسمومیت ها می بینیم تنها قسمت کوچکی از حقایق موجود است. در کشورهای پیشرفته، موارد مسمومیت از نوع غیرعمدی است ولی در کشورهای در حال پیشرفت در بزرگسالان و بخصوص زنان بیشتر به قصد خودکشی است.
● گیاهان سمی
در کشور ما هر چند آمار دقیق و رسمی از شیوع مسمومیت های گیاهی وجود ندارد ولی گزارش های موردی حاکی از بروز انواع مسمومیت های اتفاقی و عمدی در اثر مصرف گیاهان در مناطق مختلف کشور است. شرایط اقلیمی و تنوع آب و هوایی در کشور ما منجر به ایجاد تنوع زیادی در گونه های گیاهی شده است که این امر خود موجب دسترسی مردم به انواع گیاهان دارویی و سمی در مناطق وسیعی از کشور می شود. در سالیان اخیر، افزایش گرایش مردم به مصرف داروهای گیاهی و گیاهان دارویی، سبب مصرف گیاهان به صورت ناآگاهانه و خودسرانه با حدس داشتن ارزش دارویی و به منظور خوددرمانی بیماری ها شده است. مسمومیت ناشی از گیاهان در کودکان زیر ۵ سال شیوع بیشتری دارد. کنجکاوی ذاتی کودکان در این محدوده سنی و وجود جذابیت در شکل و رنگ بخش های مختلف یک گیاه سمی مانند میوه، دانه و برگ آن، سبب می شود تا کودک به صورت اتفاقی و از روی کنجکاوی اقدام به بلع قسمت های مختلف یک گیاه سمی نماید.
قابل ذکر است بسیاری از گیاهان دارویی در صورتی که به صورت خودسرانه و با مقادیر بیش از حد مصرف شوند می توانند سبب بروز مسمومیت در انسان شوند. علاوه بر آن برخی از انواع گیاهان تزیینی مانند دیفن باخیا و خرزهره که در باغچه های منازل و آپارتمان های مسکونی کاشته و نگهداری می شوند نیز می توانند در صورت مصرف اتفاقی موجب بروز مسمومیت در انسان شوند.
خوشبختانه مسمومیت با گیاهان در بسیاری از موارد از نظر شدت از نوع خفیف یا متوسط بوده و دارای ماهیت محدود شونده می باشد، بطوری که تنها در صورت درمان های اولیه و علامتی علایم و نشانه های مسمومیت کاهش یافته و برطرف می شوند. با این وجود برخی از گیاهان مانند شوکران، خرزهره، تاتوره، گل انگشتانه و کرچک قادر به ایجاد مسمومیت های شدید و حتی کشنده در انسان می باشند که این امر خود نیاز به انجام اقدامات درمانی فوری و ویژه و انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی را اجتناب ناپذیر می نماید.
● سم یا دارو
مصرف خودسرانه داروها بدون تجویز پزشک، یکی از شایع ترین علت بروز مسمومیت در جهان است که مقادیر مصرف بالای برخی از داروهای به ظاهر کم خطر، می توانند برای فرد، کشنده باشند. مصرف بیش از حد مجاز دارو موجب مسمومیت مصرف کننده می شود. حتی مصرف بیش از حد ویتامین ها هم مسمومیت زا هستند.در آمریکا مسمومیت دارویی غیرعمد به یک عامل مهم مرگ و میر در این کشور تبدیل شده به طوری که پس از تصادفات وسایط نقلیه در ردیف دوم از این نظر قرار می گیرد. مرگ و میر ناشی از مسمومیت دارویی که عمدتا در اثر داروهای تجویزی است، بین سال های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴ در این کشور تا ۶۸ درصد افزایش یافته است.
مسمومیت های دارویی در بالغین اغلب عمدی است و بیشتر به منظور اقدام به خودکشی یا در اثر مصرف داروها با میزان بالا ایجاد می شود و در مواردی که بیمار دیر مراجعه کند یا خوب درمان نشود ممکن است منجر به مرگ شود. اما در کودکان این طور نیست. داروهایی همچون پروفن و آسپرین بچه به علت طعم و رنگ خاصی که دارند برای کودکان جالب بوده بنابراین به مصرف این داروها روی می آورند ولی خوشبختانه از حدود چند سال اخیر تولید آسپرین های فانتزی با رنگ ها و طعم های جذاب حذف شده تا به این طریق از مسمومیت های ایجاد شده در اثر مصرف این نوع دارو جلوگیری شود.
اما تنها کودکان در معرض خطر نیستند. سالمندان نیز ممکن است به علت تشابه ظاهری شکل داروها، ابتلا به فراموشی، عدم اطلاع از نام داروها، بی سوادی یا کم سوادی یا خوانا نبودن مقادیر مصرفی دارو مندرج روی جلد، داروی خود را به اشتباه یا به طور تکراری مصرف کنند، به همین دلیل باید بر نحوه مصرف داروی افراد مسن خانواده نظارت نمود .
● میم مثل مار
در ایران، با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی و وجود گونه های شناخته شده مارهای سمی، هر ساله شاهد بروز حوادثی ناشی از گزیدگی توسط این جانوران و مسمومیت و حتی مرگ و میر ناشی از آن در نقاط مختلف کشور هستیم. بر خلاف تصور، مار یک حیوان تهاجمی محسوب نمی شود و در مقابله با انسان بیشتر گزیدگی ها در مواردی که فرد سعی در صید و یا برهم زدن لانه و یا آرامش مار را داشته باشد، صورت می گیرد. در صورت مارگزیدگی باید بیمار هرچه سریع تر به مراکز درمانی مجهز انتقال داده شود.
● فلزات مسموم
برخی فلزات سنگین مثل آهن برای بدن ضروری هستند اما برخی مثل سرب هیچ سودی برای بدن ندارند و حتی مقادیر زیاد آن ایجاد مسمومیت هم می کند. برخی فلزات سنگین موجود در محیط مثل جیوه نیز بسیار سمی هستند.
مسمومیت با فلزات سنگین با توسعه معادن فلزات، تصفیه و استفاده از آنها زیاد شده است. حتی با وجود شناخت فعلی از خطرات فلزات سنگین، میزان وقوع مسمومیت با آنها بالاست. اکثر این مسمومیت ها نیز در اثر آلودگی های محیط زیست و صنایع بوجود می آید.به تناسب مسائل گروه های شغلی گروه کثیری از هموطنان ما نظیر کارگران ساختمان، چاپخانه ها، مکانیک های رادیاتورهای اتومبیل، کارگران صنعت شیشه و کریستال، پلیس های کنترل ترافیک و حتی معتادانی که از هروئین آلوده به سرب استفاده می کنند در معرض خطر مسمومیت با این فلز هستند.
● مرگ بی صدا
با سرد شدن هوا مسمومیت دیگری در کشور ما شایع می شود؛ مسمومیت با منوکسیدکربن. این گاز سمی بی رنگ، بی بو و بی مزه که به عنوان قاتل خاموش شناخته شده است هر ساله هزاران نفر را به کام مرگ می کشاند. مسمومیت با گاز منوکسیدکربن کشنده ترین مسمومیت غیرعمدی در کشور ماست و شیوع آن در فصل زمستان بالاست. تنها در در ۸ ماهه اول سال گذشته ۳۵۲ نفر بر اثر گازگرفتگی جان باختند که از این تعداد نیز ۲۴۴ نفر مرد و ۱۰۸ نفر زن بودند.
وسایل گرم کننده خانگی، شومینه، اجاق گاز، دودکش های مشکل دار بخاری ، اگزوز ماشین ها، آبگرمکن های خراب، بخاری های نفتی و حتی کباب پزهای ذغالی از جمله منابع تولید گاز منوکسیدکربن است. تصاعد این گاز از وسایل گرمایشی خطر خفگی را به دنبال دارد که به این منظور باید پیشگیری های لازم انجام شده و اصول ایمنی رعایت شود. سردرد، تهوع و خستگی از جمله علایم مسمومیت با منوکسیدکربن است که ممکن است به علت تشابه با آنفلوآنزا، در دقایق ابتدایی جدی گرفته نشود.تهوع و استفراغ و در موارد شدیدتر سردرد، حالت خواب آلودگی شدید، کسلی، خستگی و کاهش قدرت عضلانی از جمله علایم اولیه مسمومیت در افراد به شمار می روند. چنانچه افراد در این مرحله متوجه چنین علایمی شدند، با خارج شدن از فضای آلوده می توانند از پیشرفت مسمومیت پیشگیری کنند. بتدریج اختلال در تفکر و تمرکز، گیجی، بی قراری، خواب آلودگی و تنفس های سخت و کوتاه ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن بروز می کند.
دقت و توجه به داغ بودن دودکش بهترین آزمایش سلامت دودکش است. در صورتی که لوله دودکش بخاری سرد باشد دلیلی بر خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است. در صورت استفاده از وسایل گرمایی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه های جریان هوا در منزل و بویژه محل خواب مسدود شود. مشترک بودن لوله دودکش شومینه برای چند واحد آپارتمان در صورت کوچک بودن سایز مجرای خروجی و لوله کشی آن باعث برگشت دود از شومینه روشن طبقات پایین به داخل آپارتمان در شومینه خاموش طبقات بالاتر می شود.
● مسمومیت غذایی
دهان،اصلی ترین راه ورود سموم به بدن است و غذای مسموم از شایع ترین علل مسمومیت محسوب می شود. سالانه تقریباً ۲۰ درصد افراد دچار مسمومیت غذایی می شوند. بر این اساس برآورد می شود هر ساله بیش از پنج میلیون ایرانی دچار این مشکل می شوند.
اکثر مسمومیت های غذایی یا به علت عدم رعایت بهداشت در هنگام درست کردن غذا ایجاد می شود یا به علت عدم پخت کافی آن صورت می گیرد. غذاهای مسموم ممکن است ظاهر، بو یا مزه عادی داشته باشند. باکتری غذاهای مسموم می تواند در برخی مواد غذایی خاص بیشتر رشد کند. گوشت، مرغ و ماهی و غذاهای دریایی، لبنیات، برنج پخته شده و تخم مرغ غذاهای پرخطری از نظر ایجاد مسمومیت محسوب می شوند. اما آلودگی غذایی فقط محدود به این غذاها نمی شود. سبزیجات، میوه جات و سالادهای آماده شده هم می توانند خطرناک باشند.
-
خیلی خیلی ممنون علی آقای گل پست های شما فوق العادست :10:
-
۱۰ دشـمـن آقـایـان
بسیاری از خطرهای بهداشتی که سلامت مردان را تهدید می کند، قابل پیشگیری است. در این مقاله ۱۰ دشمن عمده سلامت مردان از سوی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا آمارگیری و مطرح شده و راه های پیشگیری از هرکدام از این خطرها نیز بیان شده است...
۱) بیماری های قلبی
بیماری های قلبی یکی از تهدیدهای جدی سلامت مردان است اما با پیش گرفتن شیوه زندگی سالم از این خطر رهایی پیدا خواهید کرد. برای این منظور لازم است که...
▪ سیگارتان را ترک کنید و با دود سیگار افراد سیگاری هم مواجه نشوید و هرگز سراغ الکل نروید.
▪ رژیم غذایی سالمی را دنبال کنید؛ رژیمی سرشار از میوه و سبزی و دارای غلات و حبوبات، فیبر و ماهی. غذاهایی را انتخاب کنید که اسید چرب غیراشباع داشته و دارای نمک کم باشد.
▪ اگر سطح کلسترول خون تان بالا است یا فشارخون بالا دارید، به توصیه های پزشکی توجه کنید.
▪ ورزش کنید و وزن تان را در حد ایده آل نگه دارید.
▪ اگر دیابت دارید، حتما قندخون تان را تحت کنترل داشته باشید.
▪ روش های مقابله با استرس را یاد بگیرید.
۲) سرطان ها
سرطان ها، مخصوصا سرطان ریه یکی دیگر از دلایل مرگ ومیر در میان مردان است.
بعد از سرطان ریه طبق آمارهای انجمن سرطان آمریکا، سرطان پروستات و سرطان روده بزرگ بیش از سایر سرطان ها سلامت مردان را تهدید می کنند. برای پیشگیری از سرطان ها لازم است که...
▪ سیگار نکشید و در مواجهه با دود سیگار دیگران قرار نگیرید.
▪ ورزش را فراموش نکنید.
▪ وزن تان را کنترل کنید و اجازه ندهید اضافه وزن پیدا کنید و چاق شوید.
▪ رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی داشته و از خوردن غذاهای پرچرب بپرهیزید.
▪ کمتر در معرض تابش نور آفتاب قرار بگیرید و از ضدآفتاب استفاده کنید.
▪ برای انجام آزمون های غربالگری به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
▪ از مواجهه با عوامل سرطان زا مثل رادون، آزبست و آلودگی هوا بپرهیزید و اگر در محیط هایی کار می کنید که عوامل خطرناک در آن وجود دارد هرازچند گاهی از نظر پزشکی معاینه شوید.
۳) سوانح رانندگی
یکی از دلایل تصادف کشنده در میان مردان، حوادثی است که هنگام موتورسواری و رانندگی اتفاق می افتد. برای کاهش خطر تصادفات رانندگی لازم است که...
▪ حتما هنگام رانندگی از کمربند ایمنی استفاده کنید.
▪ سرعت مجاز هنگام رانندگی یا موتورسواری را رعایت کنید.
▪ هرگز از مواد مخدر و الکل قبل از رانندگی استفاده نکنید.
▪ با خواب آلودگی یا خستگی رانندگی نکنید.
۴) سکته های قلبی و مغزی
شاید نتوان برخی از عوامل خطر سکته نظیر سابقه خانوادگی، سن و جنس را تغییر داد اما می توان سایر عوامل خطر را کاهش داد. برای این منظور لازم است که...
▪ سیگار را ترک کنید.
▪ اگر دچار کلسترول بالا یا فشارخون بالا هستید، حتما توصیه های پزشکی را رعایت کنید.
▪ از مصرف اسیدهای چرب اشباع در رژیم غذایی خود، خودداری کنید.
▪ وزن تان را در حد متعادل نگه دارید و ورزش کنید.
▪ اگر دیابت دارید، قندخون خود را در حد ایده آل نگه دارید.
۵) بیماری های انسدادی مزمن ریه
بیماری انسدادی مزمن ریه گروهی از بیماری های ریوی از جمله برونشیت، آسم و آمفیزم است. برای پیشگیری از این بیماری باید:
▪ سیگارتان را ترک کنید و در معرض دود سیگار دیگران قرار نگیرید.
▪ سعی کنید زمانی که هوا آلوده است از منزل خارج نشوید و از مواجهه با موادشیمیایی هم خودداری کنید.
۶) دیابت نوع۲
دیابت نوع ۲ شایع ترین نوع دیابت است. برخی عوارض دیابت نوع ۲ شامل بیماری های قلبی، نابینایی، تخریب اعصاب و مشکلات کلیوی است. برای پیشگیری از دیابت نوع ۲ لازم است که...
▪ اگر اضافه وزن دارید، وزن تان را کاهش دهید.
▪ در رژیم غذایی خود از میوه و سبزی و غذاهای کم چرب استفاده کنید.
▪ در برنامه روزانه خود فعالیت جسمی را هم بگنجانید.
۷) آنفلوآنزا
آنفلوآنزا یک عفونت شایع ویروسی است. هرچند خود بیماری آنفلوآنزا به تنهایی یک بیماری نیست، اما گاه عوارض آن و عدم درمان آن مخصوصا در کسانی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند یا بیماری مزمن دارند، کشنده است.
پس برای جلوگیری از ابتلا یا محافظت خود هر سال واکسن آنفلوآنزا بزنید.
۸) خودکشی
یک عامل خطرساز مهم برای خودکشی در میان مردان افسردگی است. اگر فکر می کنید که دچار افسردگی هستید، حتما با یک روان پزشک مشورت کنید.
افسردگی به راحتی درمان می شود. اگر فکر خودکشی داشتید، حتما به مرکز اورژانس مراجعه کنید.
۹) بیماری های کلیوی
نارسایی کلیه غالبا از عوارض دیابت یا فشارخون بالا است. اگر مبتلا به دیابت هستید یا فشارخون تان بالا است، به این توصیه ها توجه کنید:
▪ غذای سالم بخورید. میزان مصرف نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
▪ روزانه نیم ساعت ورزش و پیاده روی کنید.
▪ وزنتان را کاهش دهید.
▪ داروهای تان را به موقع مصرف کنید.
۱۰) آلزایمر
هیچ راه اساسی برای پیشگیری از بیماری آلزایمر وجود ندارد اما توصیه های زیر می تواند کمک کننده باشد:
▪ از قلب خود محافظت کنید. فشارخون بالا، بیماری های قلبی، سکته و دیابت و کلسترول بالا خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد.
▪ در مواقع لزوم از سر خود با پوشیدن کلاه ایمنی محافظت کنید تا دچار صدمات سر نشوید. به نظر می رسد که بین آسیب های سر و آلزایمر ارتباط وجود داشته باشد.
▪ وزن تان را در حد ایده آل نگه دارید.
▪ زندگی اجتماعی و روابط خود را با دوستان حفظ کرده و سعی کنید هر روز چیز جدیدی یاد بگیرید.
▪ فعالیت جسمانی را فراموش نکنید.
▪ ورزش های ذهنی و حل جدول را فراموش نکنید.
-
قرص اعصاب بخوریم یا نخوریم؟
داروهای اعصاب، اعتیادآورند؟ کلی عارضه دارند؟ آدم را چاق می کنند؟ و هزار و یک عارضه دیگر؟! واقعا این داروهایی که روان پزشکان به ما می دهند، چقدر مفیدند و چقدر مضر؟ دکتر محمدرضا خدایی، روان پزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به این سوال ها پاسخ می دهد..
▪ اولین انتقادی که خیلی ها به داروهای روان پزشکی دارند، خواب آور بودن این داروهاست. واقعا این ادعا درست است؟
ـ ببینید؛ درمان مثل یک ترازوست که باید بین منافع داروها و عوارض آنها حالت توازن ایجاد شود. باید منافع و مضرات را بسنجیم. داروهای روان پزشکی فواید بسیاری دارند و در کنارش عوارضی هم دارند. هر چه یک بیماری ناشناخته تر باشد شایعات درباره اش بیشتر می شود؛ مثلا آن قدر که آنفلوآنزا شناخته شده، افسردگی شناخته نشده. ما انواع و اقسام داروهای روان پزشکی داریم؛ داروهای ضداضطراب، ضدترس، ضدجنون، اشتهاآور، خواب آور و... نمی توان گفت همه اینها خواب آورند. برخی داروها توهم بیمار را کنترل می کنند یا بدبینی های خطرناک او را کاهش می دهند اما ممکن است در کنارش عوارضی مثل خشکی دهان، افزایش اشتها یا خواب آلودگی داشته باشند. گاهی اوقات نیز عوارض دارو نشان دهنده بهبودی بیمار است. داروهایی مانند دیازپام، آلپرازولام و کلردیازپوکساید خواب آورند اما نمی توان همه داروهای اعصاب را خواب آور نامید. ضمن اینکه اصلا خاصیت برخی از داروها همان خواب آور بودن آنهاست و البته هیچ دارویی نباید بدون تجویز پزشک و خودسرانه مصرف شود.
▪ تصور دیگری که درباره داروهای روان پزشکی وجود دارد، اعتیادآور بودن آنهاست و دلیلی که باعث می شود بعضی ها از خوردن این داروها امتناع کنند، وابستگی به دارو است. این تصورها درست اند؟
ـ برخی از داروهای روان پزشکی اگر به صورت مداوم مصرف شوند، می توانند ایجاد وابستگی و تحمل کنند و قطع مصرف آنها اگر به سرعت انجام شود، بی قراری ایجاد می کند. ما به این حالت، وابستگی دارویی می گوییم که بیشتر در مواقعی رخ می دهد که دارو خودسرانه مصرف می شود. به عنوان نمونه، در مورد بیماری اسکیزوفرنیا درمان آن زمان بر است و دلیل بر این نیست که فرد به این دارو اعتیاد پیدا کرده است؛ مثل بیماری فشارخون است که بیمار باید برای کنترل بیماری اش تا مدت های طولانی دارو مصرف کند. برخی از افسردگی ها با افکار خودکشی همراه است. لازم است مبتلایان حدود ۲ سال دارو مصرف کنند و نباید دارویشان را قطع کنند و نمی توان گفت به دارو وابسته شده اند چون در برخی از بیماری ها روند بیماری طولانی است. اما باید توجه داشته باشید داروها را زیر نظر پزشک مصرف کنید و با توصیه اطرافیان تان هر دارویی را استفاده نکنید. اگر داروهای ضداضطراب و مسکن هایی مثل ترامادول بدون تجویز پزشک و خودسرانه مصرف شوند می توانند ایجاد وابستگی کنند.
▪ تصور دیگر این است که داروهای اعصاب روی هوشیاری تاثیر می گذارند. این باور تا چه میزانی صحت دارد؟
ـ بیشتر داروهای روان پزشکی این عارضه را ندارند، اما ممکن است برخی از داروها روی تمرکز افراد تاثیر بگذارند که به مرور زمان برطرف می شود. داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب اوایل درمان روی هوشیاری تاثیر می گذارد ولی این تاثیر در ادامه درمان از بین می رود. تاکید می کنم که نباید هیچ دارویی را خودسرانه مصرف کنید چون ممکن است از عوارض آن آگاهی نداشته باشید و چنین کاری خطرناک است. ممکن است دچار تاری دید شوید یا روی تمرکزتان تاثیر بگذارد و نباید در آن زمان رانندگی کنید، اما اگر پیش پزشک بروید پزشک به شما اطلاعات لازم را می دهد یا می تواند داروهایی را در کنار آن برایتان تجویز کند.
▪ برخی از بیمارانی که داروهای اعصاب مصرف می کنند از چاقی و اضافه وزن شکایت دارند و می گویند مصرف داروها سبب چاقی آنها می شود.
ـ خب، بله. برخی از داروهای روان پزشکی افزایش اشتها و وزن می دهند. اما این موضوع هم به دلیل تاثیر دارو و هم به علت آرامشی است که به فرد دست می دهد. گاهی اوقات برخی از بیماران تحرک کمتری دارند و با خوردن قرص ها آرامش پیدا می کنند و ممکن است چاق شوند. بنابراین توصیه می شود تحرک بدنی داشته باشند و فعالیت های گروهی و کاردرمانی هایی که پزشک تجویز می کند، انجام دهند. در برخی از بیماری ها، تمایل فرد به خوردن مواد قندی و شیرینی جات است و اینها به او آرامش می دهد یا ممکن است به چیپس و پفک و... روی بیاورد که چاق کننده هستند. بنابراین فرد بایدبرای کنترل وزن اقداماتی را انجام دهد. یک گروه داروها این گونه هستند و برخی از داروها برای کنترل اشتهاست. پس نمی توان قانون کلی صادر کرد.
▪ بعضی ها می گویند این داروها تا زمانی که مصرف می شوند، احساس بهبودی به بیمار می دهند اما زمانی که خوردن آنها متوقف می شود، علایم بهبودی افول می کند. آیا این همان اعتیاد به دارو نیست؟
ـ البته داروهایی مثل آلپرازولام می توانند اعتیادآور باشند. برای نمونه، اگر یک نفر مشغله ذهنی دارد یا کم خواب است، شاید به داروخانه برود و یک دارو مثل آلپرازولام بگیرد و مصرف کند و بعد از یک مدت مصرف آن را قطع کند. او در این حالت ممکن است احساس بی قراری کند و عصبی شود. بنابراین چنین داروهایی نباید خودسرانه مصرف شوند؛ چون اولین نکته این است که باید نوع بیماری فرد تشخیص داده شود و بر مبنای آن دارو تجویز شود. اگر آلپرازولام بدون تجویز پزشک و خودسرانه برای مدت طولانی مصرف شود، ممکن است فرد به این دارو وابستگی پیدا کند و بعد از آنکه این دارو را ترک کرد، احساس خوبی نداشته باشد.
▪ حرف آخر؟
ـ به نظر من، مهم ترین مساله در مورد داروهای روان پزشکی، پرهیز از مصرف خودسرانه آنهاست؛ چون اگر فردی بدون تشخیص بیماری، دارویی را مصرف کند؛ از عوارض و فواید آن بی اطلاع است و ممکن است سلامت او به خطر بیفتد. بنابراین توصیه می کنم حتما تحت نظر روان پزشک و به تجویز او داروهای روان پزشکی را مصرف کنید.
-
رایج ترین جراحی مامایی
اپیزیاتومی یا برش جراحی در ناحیه پرینه (ناحیه تناسلی زنان) شایع ترین عمل جراحی مامایی به شمار می آید. به طوری که استفاده از آن در ۸۰ تا ۹۰ درصد زایمان های طبیعی گزارش شده است....
اپیزیاتومی برشی است که در بافت بین دهانه واژن و ناحیه مقعد حین زایمان انجام می شود. اگرچه اپیزیاتومی جزیی از کارهای معمول زایمان طبیعی است اما در برخی موارد هم انجام نمی شود. از آنجا که اپیزیاتومی دارای آثار فیزیولوژیک، روان شناختی و اقتصادی اجتماعی بر زنان است، بنابراین نه تنها تصمیم به انجام آن بلکه چگونگی انجام این تکنیک و کیفیت مراقبت بعدی از آن نیز دارای اهمیت است. در ایران آمار دقیقی از میزان اپیزیاتومی در دسترس نیست، اما با توجه به میزان بالای موالید احتمالا اپیزیاتومی در ایران نیز از فراوانی بالایی برخوردار است.
● اپیزیاتومی از قدیم تا امروز
در گذشته عقیده داشتند که استفاده روتین از اپیزیاتومی مزیت های متعددی برای مادر و نوزاد دارد از آن جمله می توان به پیشگیری از آسیب کف لگن، بی اختیاری ادرار، پارگی اسفنکتر آنال (دریچه مقعد)، خون ریزی داخل جمجمه ای نوزاد و پارگی های شدید پرینه (میان دوراه) اشاره کرد اما طی ۲۰ سال گذشته مقاله های متعددی به چاپ رسیده که در آن بر استفاده انتخابی از اپیزیاتومی تاکید شده است. این مقاله ها گزارش کردند که برخلاف تصور، اپیزیاتومی روتین نه تنها از عوارض فوق جلوگیری نمی کند بلکه میزان پارگی های درجه ۳ و ۴، عفونت، خون ریزی و درد را افزایش داده و تاثیر منفی بر عملکرد جنسی دارد.
تحقیق ها نشان می دهد نیازی به انجام روتین و معمول اپیزیاتومی نیست. اما در برخی موارد نیاز به اپیزیاتومی وجود دارد. پزشک در این ۳ مورد ممکن است انجام اپیزیاتومی را لازم بداند:
▪ احتمال پارگی شدید واژن
▪ وضعیت غیرطبیعی نوزاد در رحم
▪ اگر لازم باشد نوزاد سریعا خارج شود.
اگر لازم باشد که برای شما به عنوان مادر باردار اپیزیاتومی انجام شود، یک بی حسی موضعی به صورت تزریقی دریافت می کنید تا بافت کمی بی حس شود. شما هنگام انجام این برش یا دوختن آن هیچ چیز متوجه نمی شوید.
● نقش ماساژ بافت
برای نرم شدن بافت واژن برای زایمان، برخی پزشکان پیشنهاد می کنند که سطح بین دهانه واژن و مقعد در هفته آخر بارداری ماساژ داده شود. این به نام ماساژ ناحیه پرینه خوانده می شود. اگر چه هیچ تضمینی وجود ندارد و زنان باردار مجبور نیستند این کار را انجام دهند، اما ایجاد کمی کشش ممکن است وارد آمدن ضربه ها را حین زایمان در واژن کاهش دهد. برای این کار با شست وشوی دست ها شروع کنید. مطمئن شوید که ناخن هایتان کاملا کوتاه است. سپس با استفاده از یک ژل لوبریکانت یا کی ژل، دست تان را آغشته به ژل کنید. ژل را به ناحیه داخلی واژن مالیده و بعد به طرف عقب و سمت رکتوم ادامه دهید. به مدت ۱ تا ۲ دقیقه این عمل را تکرار کنید. سپس به آرامی ماساژ دهید. این حرکت ماساژ را ۱ بار در روز به مدت ۱۰ دقیقه تکرار کنید تا زمان زایمان شما فرا برسد. همسرتان هم می تواند به شما کمک کند. احساس سوزش و کمی ناراحتی امری طبیعی است اما اگر درد شدیدی احساس کردید، این کار را قطع کنید.
● عوارض اپیزیاتومی
اپیزیاتومی نیز مانند هر برش دیگر جراحی خطرهایی را دربردارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد: درد و ناراحتی میاندوراه، خون ریزی، عفونت، آبسه، هماتوم، صدمه به اسفنکتر مقعد و مخاط مقعد، باز شدن زخم و گسترش پارگی. با آنکه اغلب این عوارض تهدیدکننده حیات نیستند، اما این مشکل ها تعداد زیادی از زنان را تحت ثاثیر قرار می دهند. عفونت زخم میاندوراه اگرچه نادر است، معمولا در روز ۳ یا ۴ بعد از زایمان ایجاد می شود.
● بهبودی پس از اپیزیاتومی
اقدام های فراوانی برای کاهش درد میاندوراه و تسریع بهبود زخم پیشنهاد شده است که از جمله آنها می توان به رعایت بهداشت میاندوراه و شست وشوی مرتب ناحیه فرج، خشک نگه داشتن محل زخم، استفاده از نمک و ساولن در آب شست وشو، استفاده از گرمای خشک به وسیله تاباندن اشعه لامپ مادون قرمز، حمام نشیمن سرد و گرم، انجام ورزش کژل، استفاده از پدهای عصاره گیاهی نظیر اسطوخودوس، بابونه، هماور، همیشه بهار و... اشاره کرد.
اگر حین زایمان طبیعی اپیزیاتومی برای تان انجام شده است، این زخم به مدت ۱ تا ۲ هفته وقتی راه می روید یا می نشینید، سبب ناراحتی شما می شود. اگر این برش یا پارگی شدید باشد، حساسیت این ناحیه بیشتر طول می کشد. معمولا نخ مورد استفاده برای بخیه کردن ناحیه اپیزیاتومی خود به خود جذب می شود اما انجام این کارها به تسریع روند بهبودی کمک می کند:
استفاده از مواد ضدعفونی کننده رقیق طبق دستور پزشک می تواند به بهبودی صحیح و سریع تر زخم کمک کند.
▪ استفاده از کیف یخ یا یخ پیچیده شده در یک پارچه قابل شست وشو. سرد شدن ناحیه به بهبودی کمک می کند.
▪ تمیز نگه داشتن زخم: با ظرف تمیز آب را با کمی فشار به بافت بین دهانه واژن و مقعد بپاشید . بعد از هر بار دستشویی رفتن هم ظرفی را پر از آب گرم کنید و داخل اش بنشینید.
▪ برای پیشگیری از درد و کشش طی دفع مدفوع به آرامی یک پد تمیز روی زخم بگذارید و در حالی که خودتان را به سمت پایین می کشید آن را به طرف بالا فشار دهید. این کار به تسکین درد شما کمک می کند.
▪ با دقت بنشیند و بلند شوید. برای پیشگیری از کشیدگی و فشار ناخواسته به زخم اپیزیاتومی در نشستن و برخاستن دقت کنید. اگر نشستن برای تان ناراحت کننده است از یک کوسن یا بالش کوچک برای کاهش فشار استفاده کنید.
▪ ورزش های کژل انجام دهید. این ورزش ها به افزایش توان عضلانی عضله های کف لگن کمک می کند. قوی تر شدن عضله های لگن به تسریع روند بهبودی کمک می کند. این ورزش ها را می توانید یک روز پس از زایمان طبیعی انجام دهید. این کار را به مدت ۵ ثانیه و ۴ تا ۵ بار در روز انجام دهید.
▪ اگر لازم شد از دارو استفاده کنید. پزشک شما ممکن است برخی داروها را برای تسکین دردتان و حتی برای پیشگیری از یبوست تجویز کند.
▪ به دنبال علایم عفونت باشید. اگر درد، غیرقابل تحمل یا زیاد شد، احساس گرما داشتید و محل زخم دچار تورم و ترشح شد، حتما باید به پزشک تان اطلاع دهید، شاید دچار عفونت شده باشید.
-
به موی خشکتان روغن بادام بزنید!
روغن بادام، روغن کرچک، موس، واکس مو، کِرِم مو و ... شما از کدامشان برای حالت دادن به موهایتان استفاده می کنید؟ فکر می کنید کدام یک برای سلامت موها مضرند و کدام را می توان با خیال راحت استفاده کرد؟ دکتر مجتبی امیری، متخصص پوست و مو و زیبایی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا...، به این پرسش ها پاسخ داده است...
▪ آقای دکتر! چرا این روزها روی هر میز آرایشی این همه حالت دهنده مو وجود دارد؟
ـ برای پاسخ به این سوال لازم است مقدمه ای بگویم. مو، دارای ساختمانی سولفوپروتئینی است که درواقع جزو مرده فولیکول مو محسوب می شود. تحت شرایطی مانند ژنتیک، شرایط اقلیمی محیط زندگی، استفاده از شوینده های غیراستاندارد یا شست وشوی زیاد، استفاده از سشوار یا اتوی مو یا سایر دستکاری ها، ساقه مو دچار خشکی یا بدحالتی می شود که نیاز به حالت دهنده را ایجاد می کند. گاهی نیز برخی افراد برای ایجاد حالت های دلخواه خودشان نیاز به محصولاتی دارند که مو را به حالت دلخواهشان آرایش کنند.
▪ گویا این نیاز بین قدیمی ها هم بوده چون آنها هم از کتیرا استفاده می کردند. این طور نیست؟
ـ بله؛ از قدیم الایام عمدتا از محصولاتی مانند روغن بادام یا کتیرا برای این هدف استفاده می کردند اما با پیشرفت علم و تکنولوژی و تغییر سلیقه ها محصولات متنوعی برای این هدف تولید شده اند که گاهی در کنار مزایای نسبی ای که دارند، در صورت استفاده نادرست و نامناسب با عوارضی توأم خواهند بود.
▪ مثلا چه عوارضی؟
ـ ژل های مو را به طورکلی به ۲ دسته کلی تقسیم می کنند: ژل های روغنی یا میکروژل ها که به صورت امولسیون های شفاف (محلول روغن در آب) تهیه می شوند و بیشتر جهت ایجاد درخشندگی و بازکردن گره های مو به هنگام برس کردن یا شانه کردن به کار می روند. این نوع ژل ها به خاطر دارا بودن قطرات ریز روغن به خصوص برای موهای خشک و شکننده مناسب ترند. دسته دوم، ژل های حقیقی یا ژل های پلیمری، مخلوطی از آب، یک حالت دهنده و یک پلیمر ثبت کننده با وزن مولکولی بالا هستند. وقتی که این ژل ها روی مو قرار می گیرند، ساقه مو توسط پلیمر پوشانده می شود و پس از تبخیر آب آن، این لایه پلیمری باعث چسبیدن موها به هم می شود. بدیهی است که این لایه پلیمری روی موها باعث افزایش حجم موها و ایجاد قابلیت انعطاف و شفافیت روی موها می شود.
▪ این ژل ها سودی هم به حال مو دارند؟
ـ نه، سودی برای مو ندارند و هیچ گونه ارزش درمانی برای جلوگیری از ریزش مو هم ندارند. برعکس، در صورتی که در حجم زیاد استفاده شوند یا در مواقعی که ژل با پوست سر تماس حاصل کند یا مدت طولانی روی موها بماند، چه بسا همین ژل ها باعث ایجاد حساسیت یا ریزش مو شوند.
▪ موس ها یا فوم ها که بیشتر در موی فر استفاده می شود، چطور؟
ـ موس یا فوم که به صورت کف مانند از بطری خارج می شود، از اشکال دیگر حالت دهنده های مو محسوب می شود که مواد تشکیل دهنده اش شبیه ژل ها است؛ با این تفاوت که لایه نازک تری نسبت به ژل روی مو به جای می گذارد و بنابراین قدرت نگهداری و شکل دادن به موها در موس ها نسبت به ژل ها کمتر است. معمولا بهتر است که فوم (موس) به وسیله شانه کردن به تمام سطح مو پخش شود.
▪ واکس مو چطور؟
ـ این حالت دهنده به علت داشتن چسبندگی بالا و داشتن قوامی شبیه موم، به این نام خوانده می شود. این فرآورده با چسباندن رشته های مو به همدیگر باعث ایجاد حالت دلخواه برای فرد می شود.
▪ گویا اسپری ها به دلیل سهولت استفاده، بیشتر خواهان دارند. درست است؟
ـ بله؛ اسپری های مو، محلول هایی با پایه الکل هستند که وقتی روی مو افشانده می شوند، لایه نازکی از مواد پلیمری را روی رشته مو به جای می گذارند. هرچه قطره های اسپری درشت تر باشند، موها با قدرت بیشتری به هم متصل می شوند و دیرتر خشک شده و حالت چسبناکی بیشتری ایجاد می کنند. استفاده از اسپری مو در کنار استفاده راحت، دارای مشکلاتی نیز هست و رعایت نکات ایمنی هنگام مصرفش ضروری است. به طورکلی، اسپری ها برای ۲ هدف مدل دادن و تثبیت مدل مو استفاده می شوند.
▪ راست است که می گویند روغن بادام برای سلامت مو مفید است؟
ـ کلا کِرِم های مو به علت دارا بودن پایه روغنی، باعث ایجاد حالت درخشندگی و نرم شدگی موها به خصوص در موهای خشک می شوند که دارای انواع مختلفی هستند و برحسب قدرت آنها روش های استفاده از آنها متفاوت است. بعضی از آنها در انتهای شامپو کردن استفاده و سپس با آب شسته می شوند. از مواد روغنی، روغن بادام بیشترین سودمندی را برای درمان موهای خشک و موخوره دارد.
▪ حرف آخر؟
ـ توصیه کلی ای که در مورد استفاده از حالت دهنده ها می توان داشت، استفاده حداقلی از آنها و تماس حداقلی با مو است. در صورتی که موها دارای مشکلاتی از جمله خشکی، ضعیف و نازک بودن و موخوره و رشد ضعیف مو باشند، توصیه می شود که با یک پزشک متخصص پوست و مو مشورت شود و متناسب با مشکلی که وجود دارد، اقدامات درمانی مناسب انجام شود.
-
تفاوت سیگاریها با افراد معمولی!
اگر سیگاری هستید و جوان، خوب است خوب است بدانید که ممکن است دیگران تصور کنند پیرتر از آنچه واقعیت دارید به نظر می رسید سیگار کشیدن می تواند روی پوست، دندان ها و موهایتان تاثیر گذاشهت و سال هایی را به سن شما اضافه کند. همچنین می تواند از باروری تا قدرت عضلات، قلب، ریه و استخوان هایتان را تحت تاثیر قرار دهد.
▪ چشم هایتان خبر از سیگاری بودنتان را می دهد:
پوست زیر چشم افراد سیگاری مثل از پوست افراد غیرسیگاری است و این یک تفاوت سیگاری ها از غیرسیگاری ها است. تنباکویی که دارد بدنتان می شود به ظاهر شما هم آسیب می رساند.
▪ پوست دچار افتادگی می شود:
سیگار کشیدن در درازمدت پوست را از اکسیژن و مواد مغذی محروم می کند. به همین دلیل است سیگاری ها معمولا رنگ پریده به نظر می رسند. این تغییرهای می تواند در هر سنی ایجاد شود. در جوانان غیرسیگاری ما معمولا با پوست ناهموار نمی بینیم در حالی که این کاهش ؟ پایین پوست در افراد سیگاری سریع تر اتفاق می افتد.بیش از ۴۰۰۰ ماده شیمیایی در تنباکوی سیگار وجود دارد و خیلی از آنها سبب آسیب به کلاژن و خاصیت ارتجاعی پوست می شود. اینها فیبرهایی هستند که روی خاصیت ارتجاعی و قدرت پوست تاثیر می گذارند سیگار کشیدن یا حتی بودن در افراد سیگاری به مدت طولانی می تواند سبب افتادن پوست و چروکیدگی در آن شود. سیگار کشیدن تنها سبب آسیب رسیدن به ظاهر پوست صورت نمی شود. می تواند سایر قسمت های بدن هم تاثیرگذار باشد. پستان ها از جمله بخش های بدن هستند که تحت تاثیر سیگار کشیدن هستند.
▪ خطوط اطراف لب هایتان بیشتر است
سیگار کشیدن سبب ایجاد خطوطی در اطراف دهان می شود. سیگاری ها برای سیگار کشیدن باید عضلات اطراف لب و دهان را به هم نزدیک کنند و این سبب ایجاد چروک در اطراف لب ها می شود.
▪ لکه های پوستی فراوان دارید
لکه های پوستی، رنگ های تیره از پوست هستند که بیشتر روی صورت و دست ها ظاهر می شوند. اگر چه این لکه ها می تواند در اثر بودن زیر نور طولانی هم ایجاد شود اما محققان معتقدند سیگاری ها بیشتر مستعد ابتلا هستند.
▪ لثه و دندان هایتان متفاوت است
دندان های افراد سیگاری یکی از تاثیرهای قابل توجه سیگار کشیدن طولانی مدت هستند اما تخریب دندان ها تا همین جا متوقف نمی شود، افرادی که سیگار می کشند دچار بیماری لثه شده بوی دهانشان بسیار بد است و دچار سایر مشکل های بهداشتی دهان هستند. سیگاری ها ۲ برابر سایرین دندان هایشان را از دست می دهند.
▪ انگشتان فرق می کند
اگر سیگاری هستید کمی به دستانتان نگاه کنید. دست و انگشتان شما و حتی ناخن هایتان به زیبایی وقتی نیست که سیگار می کشیدند. خبر خوب آنکه ترک سیگار سبب می شود تا انگشتان و ناخن هایتان به زیبایی قبل شود.
▪ ریزش موهای بیشتر می شود
با افزایش سن موهای زنان و مردان نازک تر می شود. سیگار کشیدن می تواند ادین فرایند را تشدید کند. برخی مطالعه های نشان می دهند افراد سیگاری بیشتر دچار ریزش مو می شوند و حتی سبب طاسی برخی مردان است.
▪ آب مروارید می گیرید
چشم ها بسیار بیشتر از سایر قسمت های بدن مستعد صدماتی هستند که در اثر سیگار ایجاد می شود. سیگار کشیدن سبب ایجاد آب مروارید یا کاتارکت می شود. کاتارکت سطوحی که روی عدسی چشم است که از رسیدن نور به شبکه جلوگیری می کند. اگر سبب مشکل های جدی بینایی شوند باید با جراحی درمان می شوند.
▪ بیماری پسوریازیس در کمین شماست
بیماری پسوریازیس یک بیماری مزمن است که غالبا با ضخامت و لکه لکه شدن پوست و پوسته ریزی آن مشخص می شود. این مشکل معمولا روی زانو، بازو، جمجمه، دست ها و پاها یا پشت ایجاد می شود. پوسته ها معمولا سفید، قرمز یا نقره ای رنگ هستند. مطالعه های تازه نشان می دهد سیگاری ها بیشتر از دیگران دچار این بیماری می شوند.
▪ بیشتر دچار چروک های اطراف چشم می شوید
هر فردی با افزایش سن دچار چروک هایی در اطراف چشم می شود اما افراد سیگاری بیشتر از دیگران دچار چروک های اطراف چشم می شوند. گرمای ناشی از سوختن سیگار و انحراف چشم ها برای نگهداشتن سیگار بعد از چشم ها در ایجاد و تشدید این چروک ها نقش مهمی دارد. از طرفی مواد شیمیایی استنشاق شده سبب آسیب های درون پوست و حتی عروق خونی اطراف چشم ها می شود.
-
سوال در مورد پوست کودکان
پوست کودکان پوست حساسی است. با این وجود این پوست حساس هم مانند پوست آدم های بالغ در مواجهه با بسیاری شرایط فیزیکی قرار دارد که می تواند به آن آسیب برساند. اگر تازه مادر شده اید احتمالا سوالات بسیاری در رابطه با پوست فرزندتان دارید که در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
۱) چرا پوست کودکان حساس است؟
برخلاف آنچه بسیاری از افراد گمان می کنند، پوست کودکان چند ساعت یا چند روز بعد از تولد کاملا تکامل پیدا می کند و دقیقا مانند پوست یک فرد بالغ کار می کند جز در ۳ مورد. مورد اول ملانوسیت ها یعنی سلول های تولید ملانین است که از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش خورشید محافظت می کنند. مورد دوم سیستم عروقی پوستی است که هنوز تکامل پیدا نکرده است و مورد سوم رطوبت است که چون هنوز پوست کودکان نمی تواند به اندازه کافی عرق تولید کند در نتیجه پوست به اندازه کافی مرطوب نمی شود.اما اینکه چرا گفته می شود پوست کودکان لطیف و حساس است برای آنکه پوست کودک و به ویژه نوزادان بیش از یک فراد بالغ به نسبت وزن به بدن در معرض آسیب است. به همین دلیل موادی که با پوست در ارتباط اند و نواحی ای از بدن که با بیرون ارتباط پیدا می کند اهمیت ویژه ای دارد چون مکانیسم سم زدایی و کلیه ها به اندازه یک فرد بالغ در نوزادان کامل نیست و ممکن است بدن به راحتی سموم و مواد آلرژی زا را به خود جذب کند.
۲) آیا برخی نقاط بیش از سایر نقاط پوست، حساس است؟
بله. قطر اپیدرم در برخی قسمت های بدن به ویژه پلک ها و بیضه نازک تر است. از سوی دیگر در کودکان باتکس به دلیل تماسی تدریجی با ترکیبات محرک ادرار و مدفوع و یک محیط گرم و مرطوب بیشتر در معرض آسیب است. وقتی پوست یک کودک تحریک شده و می سوزد راه برای ورود مولکول های شیمیایی و آلودگی ها باز می شود.
۳) آیا استفاده از شوینده ها کار صحیحی است؟
استفاده از هر نوع شوینده ای برای کودکان نارس کار اشتباهی است اما برای کودکان عادی استفاده از محصولاتی که PH خنثی دارند توصیه می شود. شامپوها و صابون هایی که PH قلیایی دارند می توانند سبب پاک شدن چربی محافظتی روی پوست کودک شوند.از نظر متخصصان بهترین نوع شوینده ها برای کودکان شامپوهای مایع با PH خنثی یا کمی قلیایی است که در ضمن مرطوب کننده و بدون بو و بدون رنگ باشند. با این حال آبکشی کامل پس از شست وشو الزامی است.در مورد سایر محصولات بهداشتی مانند کرم سوختگی باید گفت این کرم ها باید از ترکیب چربی، آب و اکسیدزینک درست شده باشند و خیلی چرب نباشند چون خود می تواند سبب التهاب پوست شود.
۴) شایع ترین بیماری پوستی میان کودکان چیست؟
اگزما یا التهاب حاد پوست خشک از جمله بیماری های شایع پوستی نزد کودکان است و از هر ۵ کودک یک نفر از ۳ ماهگی تا ۶ سالگی به آن مبتلا می شود. دلیل بروز این اگزماها می تواند عفونت، دندان درآوردن، تغییر آب و هوا یا محل زندگی، واکسیناسیون یا استرس باشد. خوشبختانه این بیماری خوش خیم بوده و به سادگی رفع خواهد شد.
۵) با کودک مبتلا به اگزمای پوستی چگونه باید برخورد کرد؟
آب حمام و دست شویی باید ولرم حدود ۳۵ تا ۳۶ درجه سانتی گراد باشد. حمام روزانه بلااشکال است البته به شرطی که طولانی و بیش از ۵ دقیقه نباشد چون در این صورت می تواند سبب خشکی پوست شود. باید از شامپوی مناسبی استفاده کرد و با دست به آرامی روی پوست کودک کشید و درنهایت خیلی آرام با پارچه ای نرم او را خشک کرد. کوتاه کردن مرتب ناخن ها ضروری است تا کودک پوست خود را نخراشد. استفاده از یک کرم مرطوب کننده سازگار و مناسب پوست کودک هم توصیه می شود.در رابطه با محیط باید گفت لازم است هوای اتاق کودک مرطوب بوده، زیاد گرم نباشد و حیوانات خانگی در آن رفت وآمد نداشته باشند و صد البته ساکنان نباید سیگار بکشند. لباس هایی که با پوست در ارتباط مستقیم است باید از جنس کتان باشند و با شوینده بدون فسفات شسته شوند. مراجعه به پزشک و استفاده از دارو نیز توصیه می شود.
۶) آیا لک های تولد را باید جدی گرفت؟
حدود ۲۰ درصد از کودکان با لک یا لک هایی روی صورت و بدن متولد می شوند. این لک ها می تواند به رنگ بنفش در پایین کمر یا صورتی روی پلک، پیشانی، پشت گردن و... باشند. در صورتی که این لک ها کنار چشم یا دهان باشد به کمک لیزر می توان آنها را درمان کرد.
۷) آیا برداشتن خال در دوران کودکی کار صحیحی است؟
خال ها ممکن است در اوایل سن کودکی یا اوایل بزرگسالی روی بدن نمایان شوند. احتمال بدخیم شدن آنها بسیار کم است. به همین دلیل پزشکان معمولا با برداشتن آنها موافقت نمی کنند مگر آنکه اندازه درشتی داشته باشند یا رنگشان تیره باشد.
-
برای سلامت زنان چه کرده ایم؟
محور فعالیت های دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، نگاه همه جانبه به سلامت تمام اعضای خانواده است و بی تردید زنان در همه گروه های سنی (به عنوان فرزند، خواهر، همسر، مادر یا مادربزرگ ) در برنامه های دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس، اولویت خاصی داشته اند. ۳ دلیل مهم، این اولویت را حمایت می کند:
▪ اول اینکه، زنان آسیب پذیر ترند و در نتیجه بیشتر از مردان در جست وجوی خدمات سلامت برمی آیند و پاسخگویی به این نیاز وظیفه اصلی دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس است.
▪ دوم اینکه، زنان محور سلامت خانواده و یار و همکار ارایه دهندگان خدمات در سیستم سلامت هستند و بخش مهمی از فعالیت های مربوط به خودمراقبتی و مراقبت در منزل به آنها مربوط است.
▪ سوم اینکه، اکثر ارایه دهندگان خدمات بهداشتی درمانی در سراسر کشور را زنان تشکیل می دهند و بنابراین پتانسیل بیشتری برای ارایه خدمات به زنان وجود دارد. بنابراین سلامت زنان یکی از اجزای مهم برنامه ها، اقدامات و فعالیت های دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس بوده و هست. جلب مشارکت مردان و همکاری آنها در تامین سلامت زنان نیز همیشه مد نظر این دفتر بوده و سلامت زنان، بدون این مشارکت، عملی نیست. برنامه های اداره های مختلف این دفتر برای سلامت زنان شامل موارد زیر است:
۱) اقدامات اداره سلامت میانسالان
▪ تولید برنامه جامع سلامت بزرگسالان؛ که نیمی از جمعیت آنها را زنان تشکیل می دهند. این برنامه بر پیشگیری از بیماری های غیرواگیر دارای اولویت در زنان و مردان بر اساس گزارش بار بیماری ها متمرکز شده و محور آن، ترویج شیوه زندگی سالم در این گروه است و امید می رود که به لطف خداوند، امکان اجرای هرچه سریع تر این برنامه در اقصی نقاط کشور فراهم شود.
▪ طراحی، تولید و اجرای فاز اول پایلوت خدمات زنان میانسال (برنامه یائسگی)؛ که خدمات جامع سلامت زنان ۴۵ تا ۶۰ سال را با تاکید بر علایم و عوارض یائسگی مدنظر قرار داده و برای اولین بار در کشورهای منطقه طراحی و اجرا می شود. با توجه به اینکه این برنامه، مشابه برنامه خارجی یا پیشنهادشده از جانب سازمان های بین المللی نیست و فقط بر اساس اولویت های بار بیماری ها در ایران تهیه و اجرا می شود، از افتخارات نظام سلامت کشور محسوب شده و قابل ارایه به سایر کشورهاست و امید می رود که بتوانیم در سال جاری، این برنامه را در سایر دانشگاه های کشور گسترش دهیم.
▪ بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد زنان ۴۵ تا ۶۰ سال پیرامون یائسگی در ۵ استان کشور؛ که با هدف طراحی برنامه های مداخله در جهت ارتقای دانش و نگرش و بهبود عملکرد زنان در استان های قزوین، همدان، زنجان، مازندران و سمنان اجرا شد.
▪ بررسی کیفیت زندگی زنان ۴۵ تا ۶۰ سال در ۵ دانشگاه؛ که برای تعیین وضعیت زنان از نظر کیفیت زندگی آنها با هدف ارزشیابی برنامه های مداخله ای انجام شده است.
▪ طراحی و اجرای برنامه روز ملی سلامت زنان؛ که از ۴ سال قبل با هدف اطلاع رسانی عمومی برای ارتقای سلامت زنان طراحی و اجرا شده و در جهت ایجاد حساسیت نسبت به اولی ترین مسایل سلامت زنان و ترویج خودمراقبتی عمل کرده است.
▪ بررسی عوارض باروری در زنان ایرانی و بررسی این عوارض در زنان یائسه برای اولین بار در کشور؛ که برای تعیین مهم ترین موارد قابل مداخله انجام شده و نتایج آن برای انجام مداخلات اثربخش قابل استفاده است.
▪ تهیه مجموعه های آموزشی سرطان پستان، یائسگی، پوکی استخوان، استئوآرتریت، تغذیه سالم، فعالیت فیزیکی در زنان سالم و بیمار، شلی عضلات کف لگن، سرطان دهانه رحم و... برای زنان گروه هدف و توزیع آن در دانشگاه های سراسر کشور.
▪ تهیه برنامه های آموزشی معاینه پستان برای ارایه دهندگان خدمات در مراکز بهداشتی و درمانی.
▪ تهیه و چاپ مجموعه آموزشی یائسگی برای رابطان بهداشتی و ارایه دهندگان خدمات در مراکز بهداشتی و درمانی.
▪ برگزاری کارگاه آموزشی تازه های سرطان دهانه رحم برای مدیران برنامه سلامت زنان در دانشگاه های کشور.
۲) اقدامات اداره سلامت مادران
▪ برنامه های خارج بیمارستانی از قبیل مراقبت های قبل از بارداری و حین بارداری.
▪ برنامه های داخل بیمارستانی از قبیل بیمارستان دوستدار مادر برای ارتقای سلامت مادر و کودک.
▪ افزایش پوشش خدمات زایمانی توسط افراد دوره دیده.
▪ استقرار نظام مراقبت مرگ مادری که دیده بانی موارد مرگ مادر را به عهده داشته و هر یک از موارد مرگ را با حساسیتی بسیار بالا بررسی و موشکافی می کند تا از تکرار موارد مشابه پیشگیری شود.
۳) برنامه ها و اقدامات اداره تنظیم خانواده
فعالیت های این اداره در این راستا بر ۳ محوراستوار است:
▪ فعالیت های قبل از ازدواج: ارائه مواد آموزشی در کتب درسی کلیه مقاطع در مورد جمعیت و تنطیم خانواده برای دانش آموزان و تدریس ۲ واحد درسی تنظیم خانواده و جمعیت برای گروه پزشکی و ۱ واحد برای برای دانشجویان گروه غیرپزشکی.
▪ فعالیت های حین ازدواج: ارائه آموزش و مشاوره به زوجین در آستانه ازدواج حول محور روابط عاطفی، جنسی و تنظیم خانواده.
▪ فعالیت های بعد از ازدواج: آموزش عمومی از طریق وسایل ارتباط جمعی، آموزش نسل جوان، مردان و ترویج مشارکت در برنامه تنظیم خانواده، آموزش کارگران درمورد اهمیت تنظیم خانواده، جلب مشارکت سایر وزارتخانه ها و نهادهای انقلابی در مورد برنامه های تنظیم خانواده، آموزش و مشاوره چهره به چهره مراجعان مراکز بهداشتی درمانی و ارایه خدمات تنظیم خانواده رایگان به داوطلبان (روش های پیشگیری از بارداری).
۴) برنامه ها و اقدامات اداره سلامت نوجوانان
▪ انجام معاینه های دوره ای سالانه برای ورودی های پایه اول ابتدایی، اول راهنمایی و اول دبیرستان در خصوص یافتن اختلالات رفتاری، بینایی، شنوایی، پوست و مو و معاینه پزشکی عمومی و نمایه توده بدنی.
▪ پیشگیری از رفتارهای مخاطره آمیز مانند سوءمصرف مواد مخدر، سیگار، چاقی و کاهش فعالیت بدنی.
▪ انجام نظام مراقبت و پیشگیری از رفتارهای مخاطره آمیز، هر ۲ سال یک بار، با اندازه گیری نمایه های LDL (کلسترول بد)، HDL (کلسترول خوب)، قند خون و تری گلیسیرید برای بررسی نشانگان متابولیک و کبد چرب.
▪ اجرایی کردن برنامه مدارس مروج سلامت در ۶۵۸ مدرسه کشور از سال ۸۹.
▪ ادغام بسته خدمات سلامت نوجوانان و جوانان در دانشگاه های ایران، تهران، شهید بهشتی، آذربایجان شرقی، فارس و خوزستان با رویکرد فرآیند نگری و پیگیری ارجاعات.
▪ ادغام برنامه آموزش جامع بهداشت در کتاب های درسی معلمان طی هماهنگی با دفتر تالیف کتب درسی.
۵) برنامه های پزشک خانواده در خصوص سلامت زنان و مادران باردار
در برنامه پزشک خانواده برای حدود ۳۰ میلیون پرونده خانوار که جمعیت زنان و دختران را نیز در برمی گیرد، فضایی فراهم شده است تا مشاوره و مراقبت قبل از بارداری، حین بارداری و... توسط پزشک خانواده و تیم سلامت ارایه شود.
-
۱۴ توصیه برای افزایش سوخت و ساز بدن
ما انسان ها خونگرم هستیم؛ یعنی این قابلیت را داریم که در دماهای مختلف محیط، دمای بدنمان را در محدوده ای مشخص ثابت نگه داریم و نگذاریم از یک حدی بالاتر یا پایین تر برود. این قابلیت تا حد زیادی مدیون گرمایی است که از سوخت وساز مواد غذایی در سلول هایمان به دست می آید....
این سوخت وساز در شرایط عادی در محدوده مشخصی قرار دارد اما با تغییر فعالیت بدن یا خوردن برخی مواد غذایی تغییر می کند. در دنیای خوراکی ها برخی مواد غذایی، متابولیسم را افزایش می دهند و به همین دلیل در طب سنتی به آنها غذاهای گرم گفته می شود و برخی نیز به غذاهای سرد معروفند؛ چون با کاهش متابولیسم، دمای پایه بدن را کم می کنند.
متابولیسم همان میزان پایه سوخت وساز بدن است که خود را به صورت گرمای بدن نشان می دهد. متابولیسم به طور عمده تحت تاثیر غده تیرویید قرار دارد و تنها به گرمای بدن محدود نمی شود؛ بلکه علایم بسیاری در بدن ما ایجاد می کند و حتی وضعیت روانی و خلقیات ما نیز از مزاجمان تاثیر می گیرند. پس سوخت وساز عامل مهمی در زندگی ماست. این عامل زمانی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد که فرد تلاش می کند وزن خود را کم کند. اما چه فاکتورهایی متابولیسم بدن ما را کاهش می دهند؟
● ۸ توصیه رفتاری برای افزایش سوخت و ساز بدن
۱) شاید باور نکنید اما بررسی ها نشان داده که داشتن برخی عادات غذایی، زمینه ای خواهد بود برای افزایش متابولیسم بدن. بنابراین توصیه می شود خودتان را به داشتن این عادات مجهز کنید تا رژیم لاغری تان ثمربخش باشد:
۲) صبحانه بخورید. خیلی ها به اشتباه فکر می کنند با نخوردن صبحانه به اقتصاد منفی کالری بدنشان کمک می کنند و از اینکه صبحانه نمی خورند، به خود می بالند؛ در حالی که سخت در اشتباه اند.
۳) تعداد وعده های غذایی تان را از ۳ وعده غذایی به ۴ تا ۶ وعده غذایی با فاصله ۲ تا ۳ ساعت از یکدیگر افزایش دهید و البته مواظب حجم آنها باشید. خیلی ها فکر می کنند اینکه از صبح تا ۴ بعد از ظهر هیچ چیز نمی خورند، یک افتخار است؛ در حالی که .بیشترشان وقتی گرسنه و خسته به خانه باز می گردند، جبران مافات می کنند!
۴) غذاهای کم کالری را انتخاب کنید. به جای مصرف داروهای افزایش دهنده متابولیسم، از مواد غذایی کم کالری یا چربی سوز مانند سبزی ها، میوه ها و غلات سبوس دار استفاده کنید.
۵) ورزش کنید و به یاد داشته باشید یک پیاده روی ساده که هر روز تکرار می شود، متابولیسم بدن شما را برای تمام روز بالا نگاه می دارد.
۶) هیچ وقت گرسنه نمانید. اگر در حال اجرای رژیم لاغری هستید یا می خواهید لاغر شوید، سعی کنید هیچ وقت گرسنه نمانید؛ زیرا گرسنه ماندن باعث می شود متابولیسم بدنتان به سرعت پایین بیاید؛ خصوصا وقتی که این زمان به بیش از ۵ ساعت می رسد.
۷) برنامه غذایی منظمی داشته باشید و وعده های غذایی کم حجم خودتان را با فاصله زمانی مشخص از یکدیگر مصرف کنید.
۸) روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید زیرا مصرف آب، باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش و افزایش سوخت وساز بدن می شود.
▪ یک توصیه کاربردی
فعالیت بدنی تان را زیاد کنید؛ حتی اگر تمام روز مجبورید از صبح تا شب پشت میزتان کار کنید، گاهی وقت ها از روی صندلی تان بلند شوید و به بهانه رفتن به دستشویی یا آوردن چای و آب کمی راه بروید. به یاد داشته باشید فقط ۱۰ دقیقه ورزش صبحگاهی کافی است که متابولیسم پایه شما را ۱۰ درصد افزایش دهد. به علاوه، مصرف پروتئین متابولیسم زمان استراحت شما را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. پس خوردن گوشت را فراموش نکنید؛ خصوصا گوشت بوقلمون. مصرف فیبر های گیاهی از قبیل سبزی ها، حبوبات و میوها نیز باعث افزایش متابولیسم می شود. مصرف منابع غذایی آنتی اکسیدان ها مانند هویج، گوجه رنگی و انواع مرکبات و مواد غذایی سرشار از ویتامین B نظیر غلات کامل نیز می توانند موثر باشند. مصرف حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلوکالری در وعده صبحانه که شامل ۳ تا ۴ برش نان، ۴۵ گرم پنیر و ۲ عدد گردوست هم برای بالا بردن متابولیسم توصیه می شود؛ البته در کنار مصرف هفتگی ۳ تا ۴ بار ماهی. بدنسازی و یوگا نیز می تواند در تنظیم متابولیسم شما نقش موثری ایفا کند.
● ۷ توصیه غذایی برای افزایش سوخت و ساز بدن
۱) چای سبز: چای سبز علاوه بر افزایش متابولیسم، خطر بروز سرطان و بیماری قلبی را کاهش می دهد.
۲) گریپ فروت، سیب و گلابی: این میوه های خوشمزه را هم به لیست افزایش دهنده های متابولیسم اضافه کنید.
۳) کلم بروکلی: بررسی ها نشان داده اند که یک لیوان بروکلی تنها ۲۰ کالری دارد اما تا حد زیادی متابولیسم بدن را بالا می برد.
۴) ماست کم چرب: مصرف روزانه لبنیات کم چرب به میزان سه تا چهار واحد، به کاهش وزن کمک می کند. این امر را شاید بتوان به افزایش سرعت سوخت وساز بدن نسبت داد.
۵) گوشت بوقلمون (بدون استخوان و چربی): تامین پروتئین لازم برای بدن خود باعث افزایش سرعت متابولیسم می شود اما اگر به جای گوشت گوساله یا گوسفند، گوشت بوقلمون انتخاب شود این افزایش بیشتر خواهد شد.
۶) جوی سبوس دار: این ماده غذایی نیز یکی از گزینه های مناسب برای افزایش متابولیسم بدن است.
۷) فلفل تند: از فلفل تند نیز نمی توان انتظاری جز این داشت.
-
اگر پوست شما حساس است...
اگر شما در بخش آرایشی بهداشتی یک داروخانه جست وجو کنید، محصولات مخصوصی را می بینید که روی آنها نوشته اند: «ضدحساسیت» یا «مخصوص پوست حساس»؛ ولی چه کسانی باید از این محصولات استفاده کنند؟ دکتر مریم یوسفی، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به این پرسش پاسخ می دهد...
▪ خانم دکتر! چرا پوست بعضی ها حساس است و باید از محصولات آرایشی بهداشتی ضدحساسیت استفاده کنند؟
ـ آنهایی که پوست حساس دارند و با این مشکل به متخصصان پوست مراجعه می کنند، خیلی زیادند و اغلب از این مساله شاکی اند که با مصرف هر نوع کِرِم آرایشی بهداشتی، پوست صورتشان دچار قرمزی و سوزش می شود. ۴۰ درصد افراد تصور می کنند که پوستشان حساس است. با توجه به همین شیوع بالاست که کارخانه های تولیدکننده محصولات آرایشی بهداشتی تصمیم گرفته اند گروهی از محصولات خود را ویژه «پوست های حساس» نام گذاری کنند و در این محصولات، تا حد امکان، کمتر از مواد آلرژن (حساسیت زا) استفاده کنند.
▪ از کجا بفهمیم که پوستمان حساس است یا نه؟
ـ علایمی مانند سوزش پوست، سوزن سوزن شدن، خارش و سفتی پوست به دنبال مصرف برخی مواد روی پوست یا حتی بعد از قرار گرفتن در برخی محیط های خاص می تواند نشانه ای از ابتلا به این بیماری باشد. این نشانه ها که اغلب روی پوست صورت و به خصوص روی خط خنده دیده می شوند، طی یک ساعت پس از مصرف دارو یا کِرِم خاص ظاهر می شوند. شایع ترین موادی که موجب آزردگی پوست های حساس می شوند، عبارتند از پروپیلن گلیکول، بنزوییک اسید، هیدروکسی اسیدها و اتانول.
▪ پوست چه کسانی حساس تر است و مجبورند محصولات ضدحساسیت بخرند؟
ـ خانم هایی که نزدیک به سن یائسگی هستند، بیشترین افرادی هستند که از داشتن پوستی حساس شکایت می کنند اما به نظر می رسد که با افزایش سن، شیوع پوست حساس نیز کاهش یابد.
لایه شاخی پوست، سد مهمی است که از لایه های درونی پوست در مقابل محیط بیرونی محافظت می کند. افراد مبتلا به پوست حساس ممکن است نقصی در لایه شاخی داشته باشند که موجب کاهش مقاومت نسبت به مواد محرک بیرونی می شود. برخی از قسمت های پوست از قسمت های دیگر، حساس ترند و یافتن این مناطق هنگام مصرف برخی داروهای پوستی مانند اسیدهای میوه یا ترتینویین مهم است؛ چون استعمال این مواد روی مناطق حساس موجب سوزش و قرمزی خواهد شد که اغلب توسط بیماران قابل تحمل نیست.
▪ نقاط حساس پوست صورت کدامند؟
ـ خط خنده منطقه بسیار حساسی در ناحیه صورت است. منطقه دیگری که خیلی حساس است، پوست اطراف چشم است. پوست این منطقه بسیار نازک است و بنابراین نفوذ مواد محرک در آن افزایش می یابد. همچنین عروق خونی از طریق این پوست نازک راحت تر مشاهده می شوند و بنابراین وقتی التهابی رخ می دهد، قرمزی در پوست اطراف چشم بسیار بارزتر خواهد بود و به همین دلیل، بسیاری از افراد، هنگام استعمال ضد آفتاب در حوالی چشم های شان، احساس سوزش می کنند.
منطقه سوم که حساسیت بالایی در صورت دارد، کناره های بینی است؛ به خصوص شیارهای بینی. به نظر می رسد که این مساله به دلیل تراکم بالای غدد سباسه (غدد ترشح کننده چربی در پوست) و اثر مسدودکنندگی چین پوستی کنار بینی باشد.
مناطق حساس پوست را می توان قبل از انجام لایه برداری های شیمیایی پوست با وازلین پوشاند.
▪ اینکه این افراد از مواد ضدحساسیت استفاده کنند کافی است یا مراقبت خاص دیگری هم لازم است؟
ـ از نظر طبی، اولین قدم در برخورد با بیماران مبتلا به پوست حساس، پیدا کردن علت مشکل آنهاست. مهم است که ابتدا بیمار توسط متخصص پوست و مو معاینه شود و علل بیماری پوستی (مانند روزاسه، درماتیت سبوره و...) تشخیص داده شده و تحت درمان مناسب قرار گیرد. گاهی ممکن است بیمار مبتلا به کهیر تماسی باشد به عنوان نمونه، موادی مانند بنزوییک اسید، فرمالدیید، حنا، منتول، پروپیلن گلیکول، سالیسیلیک اسید، الکل ها و اسکوربیک اسید می توانند موجب کهیر تماسی شوند. گرفتن شرح حال در یافتن علت ایجاد پوست حساس بسیار اهمیت دارد. فرد باید از مصرف داروها یا کِرِم هایی که موجب قرمزی یا حساسیت پوست می شوند، خودداری کند. گاهی لازم است بیمار به تشخیص متخصص پوست، یک تست پوستی به نام «پچ تست» را انجام بدهد که معلوم شود آیا به ماده خاصی حساسیت دارد یا نه.
▪ شما کدام مواد آرایشی بهداشتی را به این افراد توصیه می کنید؟
ـ بیماران مبتلا به پوست حساس باید از شوینده های بسیار ملایمی مانند پن ها یا پاک کننده های مخصوص پوست حساس برای تمیز کردن پوست خود استفاده کنند و از مصرف صابون های معمولی و شامپوها برای شست وشوی صورت پرهیز کنند. هر کِرِمی که مصرف آن موجب تحریک پوستی می شود، دیگر نباید مصرف شود. حتی این بیماران در مصرف ضدآفتاب نیز باید دقت کنند و بهترین ضدآفتاب ها برای آنها ضدآفتاب های فیزیکال است که عاری از فیلترهای شیمیایی هستند. بیماران باید از مرطوب کننده های بسیار ملایمی که مخصوص پوست های حساس است، استفاده کنند. یکی از بهترین چرب کننده ها در این افراد وازلین است. مصرف کِرِم هایی که حاوی هیدروکسی اسیدها، مواد گیاهی، ویتامین E و C، لانولین، پروپیلن گلیکول و رتینوییدهاست در افراد با پوست های حساس باید منع شود.
به طور کلی، مصرف کِرِم هایی که روی آنها نوشته شده: «مخصوص پوست های حساس» به احتمال زیاد، حاوی اجزایی است که این افراد می توانند با خیال راحت تر از آنها روی پوست صورتشان استفاده کنند.
-
مزایا و معایب پانسمان مرطوب در درمان اگزما
هم اکنون بیش از ۲۶ میلیون آمریکایی از اگزما رنج می برند. متاسفانه این رقم هر سال رو به افزایش است. در مورد پوست های متورم و قرمز رنگ خارش داری که تجویز پماد، کرم و داروهای خوراکی در درمان اگزمای آنها موثر نبوده اند، بانداژ مرطوب جایگاه ویژه ای می یابد. بانداژهای مرطوب قادرند در عین حال که به پوست تحریک شده رطوبت مورد نیاز را می بخشند، بهبود قابل توجهی در سایر علایم آزاردهنده بیماری ایجاد کنند...
امروزه اهمیت پانسمان مرطوب در درمان اگزما و به خصوص در درمان درماتیت آتوپیک شدید به اثبات رسیده است. مطالعات نشان داده اند که پانسمان مرطوب به شکل موثری رطوبت از دست رفته پوست را برگردانده و علایم اگزما را خاموش می کند.
در یک تحقیق کودکان مبتلا به درماتیت آتوپیک شدید که به سایر درمان های دارویی و غیردارویی پاسخ نداده بودند، با پانسمان مرطوب تحت درمان قرار گرفتند. در تمامی این بیماران بهبود قابل توجهی در وضعیت بیماری مشاهده شد. در مدت زمان یک هفته پس از شروع درمان با پانسمان مرطوب، حدود ۷۴ درصد کاهش در میزان خارش گزارش شد و این کودکان در ساعات کمتری از شب بی خوابی ناشی از علایم آزاردهنده بیماری را تجربه کردند. بعد از گذشت دو هفته از شروع درمان، بهبود زیادی در کلیه علایم بیماری مشاهده شد.
به طور کلی بازبرگرداندن رطوبت از دست رفته پوست، خواب شبانه آسوده تر، فروکش کردن التهاب و قرمزی، کاهش دفعات خارش و کاهش میزان آلودگی پوست به استافیلوکوک اورئوس و در نتیجه احتمال کمتر عفونت ثانویه از جمله مزایای پانسمان مرطوب هستند.
پانسمان مرطوب معایبی نیز دارد. برخی از کودکان تلاش خواهند کرد پانسمان را از روی پوستشان بردارند و تحمل آن در طول شب برایشان خوشایند نیست. باید به والدین کودک خاطرنشان کنید که دمای اتاق کودک را در حدی نگاه دارند که او احساس سرما نکند، زیرا به دلیل پانسمان مرطوب، کودک زودتر و بیشتر از شرایط بدون پانسمان احساس سرما خواهد کرد.
● پانسمان مرطوب چیست؟
پانسمان مرطوب، همان طور که از اسمش پیداست، عبارت است از بانداژ مرطوب نواحی آسیب دیده پوست. معمولا روی بانداژ مرطوب با هدف محفوظ نگه داشتن رطوبت بانداژ خشک قرار داده می شود. پانسمان مرطوب را می توان روی پوست قسمت های مختلف بدن، حتی صورت به کار برد. به طور معمول طول مدت درمان با پانسمان مرطوب بیش از یکی دو هفته نیست.در ساعاتی از روز که روی پوست مبتلا به اگزما پانسمان مرطوب قرار داده نمی شود، باید رطوبت پوست را با کمک مرطوب کننده ها حفظ کرد. برای اطمینان از موفقیت آمیز بودن درمان اگزما با پانسمان مرطوب، باید طی درمان از تماس با مواد حساسیت زا و نیز هر عاملی که ممکن است باعث شعله ور شدن اگزما شود، خودداری شود.
همان طور که گفته شد، پانسمان مرطوب نه تنها در درمان اگزما موثر است، در مورد مبتلایان به درماتیت آتوپیک شدید نیز توصیه می شود. در واقع در هر دو بیماری فواید این درمان یکسان است. به هر حال در مواردی به علت افزایش خطر عفونت های پوستی و فولیکولیت از استفاده از پانسمان مرطوب اجتناب می شود.
اگزما یا درماتیت؟
اگرچه واژه های اگزما و درماتیت معمولا مترادف هم به کار می روند، تعاریفی جداگانه دارند. درماتیت، انواع مختلف التهاب های پوستی را شامل می شود. اما اگزما، واکنشی است که از نظر بافت شناسی به صورت اسپونژیوز با درجات متفاوتی از آکانتوز و ارتشاح سطحی دور عروقی لنفوهیستوسیتی بروز می کند. تابلوی بالینی اگزما شامل خارش، قرمزی، پوسته ریزی و ضایعات پاپولووزیکولر است. بنابراین اگزما خود نوعی درماتیت محسوب می شود، در حالی که هر درماتیتی اگزما نیست. اگزما از یک کلمه یونانی به معنای «جوش برجسته» گرفته شده است. این بیماری یک واکنش پوستی به محرک های درون زاد یا برون زاد است. اگزما ممکن است از نوع حاد باشد که با پوستی قرمز، گرم، متورم و خارش دار تشخیص داده می شود. ضایعات اگزما اشکال متغیری دارند و ممکن است وزیکول های حاوی مایع شفاف مشاهده شود. اگزمای تحت حاد، همان علایم قرمزی و تورم پوست را دارد، ولی وزیکول ها کمتر دیده می شود. اگزمای مزمن شکل نهایی این بیماری است. درماتیت آتوپیک (در گروه اگزما با عامل درون زاد) در واقع نوعی اختلال ژنتیکی است که هنوز پاتوژنز آن دقیقا مشخص نیست، اما اخیرا بر تغییرات ایمونولوژیک در این بیماری تاکید زیادی شده است. اهداف درمانی درماتیت آتوپیک شامل حذف التهاب و عفونت، حفظ و بازسازی سدشاخی پوست با کمک نرم کننده، کاربرد ضدخارش ها برای کاهش آسیبی که خود شخص برای پوست گرفتار ایجاد می کند و کنترل فاکتورهای تشدیدکننده است. استفاده از آنتی هیستامین های خوراکی برای تسکین خارش بیماران مفید است. مصرف کورتیکواستروییدهای سیستمیک همانند پردنیزولون خوراکی به ندرت در درمان درماتیت آتوپیک مزمن اندیکاسیون دارد. گاهی اوقات یک دوره درمان با کورتیکواسترویید خوراکی لازم می شود. گرچه درمان با کورتیکواستروییدهای سیستمیک بهبود قابل توجهی را به دنبال دارد، ممکن است قطع دارو سبب شعله ورشدن ناشی از عدم مصرف شود. کاربرد کورتیکواستروییدهای موضعی و نرم کننده ها از پدیده تشدید حاصل از قطع دارو جلوگیری می کند.
درمان عوامل عفونی در درماتیت آتوپیک نیز اهمیتی زیادی دارد. آنتی بیوتیک های ضداستافیلوکوکی در درمان بیمارانی که عفونت یا کلونیزاسیون با استاف اورئوس دارند، توصیه می شود. اریترومایسین و ماکرولیدهای جدیدتر نظیر اریترومایسین و کلاریترومایسین برای بیمارانی که به سوش های استاف اورئوس کلونیزه نیستند، موثر است. برای استاف مقاوم به ماکرولیدها یک پنی سیلین پنی سیلیناز مقاوم (دی گلوکزاسیلین، اگزاسیلین یا کلوگزاسیلین) ارجح است. موپیروسین موضعی در درمان ضایعات عفونی شده موثر است. با این وجود در بیماران مبتلا به عفونت ثانویه، یک دوره آنتی بیوتیک سیستمیک توصیه می شود.
درمان های جدیدتری که امروزه در مورد درماتیت آتوپیک مطرح اند، عبارتند از آلرژن ایمونوتراپی، اینترفرون گاما (اینترفرون گاما که IgE را مهار می کند)، سیکلوسپورین و FK۵۰۶، اکستراکورپورال فوتوفرزیس و مهارکننده های فسفودی استراز.
از آنجا که در شرح حال این بیماران حساسیت به مواد غذایی خاصی وجود دارد، در پیش گرفتن یک رژیم غذایی کنترل شده در خاموش نگهداشتن بیماری موثر است. چند غذا عامل ۹۰ درصد پاسخ های مثبت آزمون تحریکی غذایی در کودکان است. این غذاها به ترتیب فراوانی عبارتند از تخم مرغ، بادام زمینی، شیر، ماهی و غلات. پس از خوردن غذاهایی که سرشار از هیستامین هستند (مانند ماهی، پنیر، ترشی و کلم) عود مشخص درماتیت آتوپیک در ۵۰ درصد بیماران گرفتار مشاهده می شود.
-
سفر روح با تنی سالم
هر مسلمانی در آرزوی رفتن به سفر خانه خدا،زیارت کعبه و انجام مناسک حج است و ممکن است سال ها برای این منظور صبر کند، اما گاهی بیماری مانع این امر می شود. گاهی هم زائران خود با عدم رعایت مسائل لازم موجب می شوند تا بیماری جسمی، شیرینی این سفر معنوی را کم کند.
سال گذشته ۶۰ هزار نفر به حج تمتع اعزام شدند اما در سال جاری ۱۰۳ هزار نفر به حج تمتع می روند. همچنین امسال نزدیک به ۴۰ درصد(۳۰هزار نفر) از زائران بالای ۶۰ سال سن دارند و ۵۰۰۰ نفر بالای ۸۰ سال و حدود ۵۹ نفر بالای ۱۰۰ سال سن دارند. مسن ترین زائر سال جاری زنی ۱۱۹ ساله از کردستان و جوانترین زائر، یک کودک ۶ ساله است.
در سال جاری استطاعت جسمانی ۱۲۰۰ نفر برای اعزام به حج تمتع احراز نشد و حدود ۹۹ هزار نفر برای حج تمتع سال جاری مستطیع شناخته شده اند. از این بین برخی به بیماری هایی مبتلا هستند. نزدیک به ۲۰ هزار نفر مبتلا به فشار خون، ۱۰ هزار نفر بیمار دیابتی و ۳۰۰۰ نفر بیمار قلبی در بین حجاج امسال وجود دارد که البته استطاعت آنها احراز شده است.
پاسداری از تندرستی این جمعیت انبوه، که در میان آنان سالخوردگان، جوانان، افراد نیازمند به مراقبت های ویژه، ضرورت توجه به مسائل خاص بهداشتی را بشدت طلب می کند.
متاسفانه برخی از زائران نیز بیمار هستند اما برای احراز استطاعت به پزشک اصرار می کنند یا گاهی مواقع بیماری خود را از او پنهان می کنند. از سوی دیگر گاهی اوقات با استفاده از روابط خود برای احراز استطاعت جسمی پافشاری می کنند.
امسال ۶۵۰ پزشک به حج اعزام می شوند به گونه ای که در هر کاروان یک پزشک وجود دارد.این پزشک همان فردی است که از ابتدا زائر را معاینه کرده و پیش از حج، آموزش های لازم را طی ۱۰ جلسه به او در زمینه بهداشت، درمان، مراقبت و دارو داده است.
در ایام حج یک پلی کلینیک و یک بیمارستان در مکه و یک پلی کلینیک تخصصی و یک بیمارستان در مدینه، یک پلی کلینیک و یک اورژانس در عرفات و منا و یک ایستگاه سیار در مسجد شجره، یک ایستگاه سیار در مسجد جحفه و یک ایستگاه سیار در مزدلفه آماده خدمت رسانی به حجاج ایرانی هستند. این مراکز متشکل از ۳۶۵ کادر مجرب بیمارستانی هستند.
بیمارستان های ایرانی بخش های بستری، سی.سی.یو و پاراکلینیک ها را داراست اما اگر بیماری به عمل جراحی و مراقبت های ویژه بالاتر نیاز پیدا کند به بیمارستان های عربستان منتقل می شود. به این منظور در سال جاری ۱۱ پزشک رابط که متخصص و مسلط به زبان انگلیسی و عربی هستند، انتقال بیماران به بیمارستان های عربستان را برعهده دارند.
● مسوول حفظ سلامت
همه زائران زمان ثبت نام(حدود ۶،۵ ماه پیش از موسم حج)، توسط پزشک کاروان معاینه می شوند و برایشان پرونده پزشکی تشکیل می شود. این معاینات برای این انجام می شود که
▪ اول: افرادی که از نظر جسمی استطاعت و توانایی رفتن به سفر حج را ندارند، شناسایی شوند و از سفر آنها ممانعت شود.
▪ دوم: این که افرادی که آسیب پذیر هستند مشخص شوند. آسیب پذیرها شامل سالمندان و افرادی می شود که بیماری خاص یا مزمنی مثل دیابت، مشکلات قلبی، فشار خون و... دارند.
به این ترتیب برای همه زائران پرونده پزشکی تشکیل می شود که به صورت آنلاین در اختیار معاونت پزشکی سازمان حج و زیارت قرار می گیرد.
شاید در نگاه نخست و مخصوصاً اگر عجولانه قضاوت شود، ممکن است تنها پزشک کاروان مسوول مشکلات بهداشتی و درمانی زوار به نظر آید.
تحقیقات و تجارب کشورهایی که در آنها مبنای برنامه ریزی اصول علمی است، نشانگر آنست که برخلاف تصور عوام، بخش سلامت (که شامل وزارت بهداشت و مراکز تابعه آن است)، اگر به تنهایی برای مبارزه با مخاطرات سلامتی و بیماری ها مبارزه نماید و در این مسیر نیز دارای حد اکثر کارایی و اثر بخشی هم باشند، تنها قادر به حل درصد بسیار کمی از مشکلات خواهد بود. در حقیقت در درجه اول زائران خود مسوول حفظ سلامت شان هستند.
متاسفانه برخی از افراد از ابتدا از بازگویی بیماری های خود خودداری می کنند.
این تفکر که با طرح بیماری از سفر زائر به حج تمتع جلوگیری می شود، تفکر درستی نیست، اما متاسفانه در ذهن برخی از زائران خانه خدا نقش بسته است. بیماران پرخطر مانند دیابتی ها، کلیوی و فشارخونی ها که قرار است به این سفر معنوی بروند باید شناسایی شوند تا پزشک امکان برنامه ریزی غذایی و دارویی داشته باشد و این سفر با کمترین مشکلات انجام شود.
این امر مستلزم آن است که زائران تمام مسائل مربوط به بیماری های گذشته و کنونی و وضعیت جسمی خود را شفاف با پزشک همراه کاروان مطرح کنند. چون پزشک کاروان باید اطلاعات کاملی از وضعیت زائر داشته باشد تا بتواند برنامه ریزی کند.
در تیم پزشکی حجاج، دارو وجود دارد اما به بیماران مزمن توصیه می شود داروهای مورد نیاز خود را همراه داشته باشند، چون امکان دارد همه اقلام دارویی در عربستان موجود نباشدمتاسفانه در گذشته زائرانی بودند که بیماری های کلیوی، قلبی و دیابتی داشتند و وضعیت خود را به پزشک اطلاع نداده بودند، بنابراین تیم پزشکی مجبور شده تا این افراد را در بیمارستان بستری کند یا برخی از آنان را قبل از انجام اعمال به کشور بازگرداند. در حقیقت آن زائران نیز تنها به این دلیل ساده که وضعیت خود را گزارش نداده بودند تا مطابق وضعیت جسمی شان برنامه ریزی شود، از مناسک حج بازماندند.
● داروهای مورد نیاز
هر چند در تیم پزشکی حجاج، دارو وجود دارد اما به بیماران مزمن توصیه می شود داروهای مورد نیاز خود را همراه داشته باشند، چون امکان دارد همه اقلام دارویی در عربستان موجود نباشد و تهیه دارو از داروخانه های این کشور نیز هزینه بالایی نیاز دارد.
این داروها باید به همان ترتیب توصیه و نسخه شده مصرف شود و دارویی بدون نظر پزشک معالج کم و زیاد نشود، چون این اقدام زائران همواره مشکلاتی ایجاد می کند. البته در این خصوص لازمست زوار حتما با پزشک کاروان خود صحبت کنند.
● آب بخورید
در زیارت حرم مطهر پیغمبر در مدینه منوره به علت ازدحام جمعیت علی رغم وجود وسائل خنک کننده بازهم گرما بیش از معمول است و نیاز به مصرف آب را محسوس می نماید.
در هنگام طواف بیت الله الحرام ازدحام شدیدتر است و تعریق بسیار شدیدی وجود دارد.وقوف در عرفات و منا و زیر چادرها، طی مسافت طولانی برای رمی جمرات و تجمع جمعیت در این محل ها، بازهم به گرمای بیشتر هوا و تعریق زیادتر کمک می کند، لذا توصیه می شود که برای پیشگیری از صدمات کلیوی در ایام این مسافرت روحانی با همراه داشتن یک قمقمه آب، نوشیدن آب بیشتر، از بی آبی(خشکی) کلیه ممانعت کنیم و در صورت وجود علائم عفونت ادراری مثل سوزش ادرار یا تغییر رنگ آن، به پزشک مراجعه نماییم. لازم به ذکر است که در صورت عدم مصرف آب، بالا رفتن غلظت ادرار، خود باعث سوزش و تغییر رنگ ادرار می شود و لذا با مصرف آب زیادتر ابتدا قبل از مراجعه به پزشک بایستی این علت را برطرف کرده و سپس در صورت پایدار بودن علائم جهت درمان به مراکز بهداشتی ـ درمانی مستقر در مدینه منوره و مکه معظمه مراجعه نمود.
● مراقبت در برابر گرما
بیماری گرمازدگی یکی از مشکلات همیشگی زائران در عمره و حج است.این بیماری به دنبال عکس العمل قلب و عروق نسبت به گرمای زیاد محیط ایجاد می شود و با توجه به از دست دادن آب و عدم جبران آن یا از دست دادن نمک و عدم جایگزینی آن رخ می دهد. ممکن است کاهش آب و نمک به صورت مشترک بدنبال تعریق زیاد نیز وجود داشته باشد.
علائم شایع بیماری احساس ضعف، سردرد، سرگیجه، تشنگی، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ است. گاهی پوست بدن بیمار سرد و مرطوب شده و رنگ خاکستری پیدا می کند. فشارخون ممکن است سقوط کند. درجه حرارت بدن افزایش خاصی را نشان نمی دهد. معمولاً طبیعی و حتی گاهی پایین تر نیز می رود.
چنانچه در اثر گرما عروق خونی محیطی انبساط زیاد پیدا کند و در نتیجه حجم زیادی از خون را ذخیره و موجب کاهش فشار خون گردد و بیمار تحت استرس یا تغییر وضعیت ناگهانی قرار گیرد ممکن است سنکوپ ناشی از گرما دیده شود.
برای جلوگیری از ایجاد این بیماری سعی کنید زیر آفتاب مستقیم قرار نگیرید، مرتب آب بنوشید و صبر نکنید تا تشنه شوید و سپس آب بنوشید.
گرمای فوق العاده هوا در جدّه، مکه و مدینه، همراه داشتن یک قمقمه کوچک آب و یک بادبزن دستی را برای هر زائری ضروری می سازد. اگر تعریق زیاد دارید، آب بیشتر بنوشید. اگر مقدار ادرار کم شد، میزان آب دریافتی را زیادتر کنید. اگر زیادی گرمتان شده است ، پنجره را باز کنید یا از فن یا تهویه مطبوع استفاده کنید. این کارها باعث راحت تر تبخیر شدن عرق و در نتیجه خنک شدن پوست می شوند.
● عفونت های تنفسی
به طور سنتی بسیاری از حاجیان بخصوص هنگامی که در مدینه منوره هستند، دچار عفونت های تنفسی می شوند و گاهی به وضعیت بسیار شدید و حتی کشنده در می آیند. این بیماری ها از سرماخوردگی ساده تا آنفلوآنزا، لارنژیت، برونشیت آسم و حتی ذات الریه متغیر است.
هوای خشک عربستان، افزایش درجه حرارت محیط، قرار گرفتن بیماران در معرض سیستم های تهویه نامأنوس، قرار گرفتن در معرض ویروس ها و باکتری های جدید، آلودگی هوا به مواد مختلف، مصرف دخانیات، فعالیت های فیزیکی غیرمعمول، عرق کردن زیاد واجتماع زیاد افراد از جمله عواملی است که باعث تشدید این بیماری ها می شود.
تنها راه پیشگیری از این بیماری ها به کار بستن دستورالعمل های بهداشتی است. لازم است حجاج فاصله از یکدیگر را رعایت کرده از سجاده شخصی استفاده کنند. در صورت استفاده از دارو، داروهای خود را به موقع مصرف کنند و افرادی که از عینک یا سمعک استفاده می کنند این وسایل را همراه خود داشته باشند. زائران باید خواب کافی داشته باشند و در طول ایام حج مرکبات بیشتری مصرف کرده و به میزان کافی از مایعات نیز استفاده کنند. همچنین حجاج باید به دهان و بینی خود ماسک یکبار مصرف بزنند و در هنگام سرماخوردگی از حضور در اجتماع دیگر زائران خودداری کنند.
● سلامت در برابر بیماری
با تمام نکاتی که گفته شد حتما نباید به فصل حج به عنوان فصلی پر از بیماری نگاه کرد. ایام حج دوره مغتنمی برای ایجاد سبک سالم زندگی و کنار گذاشتن سبک های زندگی بیمارگونه است. عادت به استفاده از میوه و مرکبات، پیاده روی مرتب، استفاده از غذاهای سالم کم چرب و کمتر سرخ شده و رعایت اعتدال در مصرف غذا ، پرهیز از پرخوری و خوردن بیش از حد قند، شیرینی، نوشابه های قنددار و نمک می تواند از ثمرات این سفر معنوی باشد. ترک سیگار یکی دیگر از اقداماتی است که می تواند در این زمان انجام پذیرد. هیجان دوران حج،مشغولیت زیاد فکری و پر بودن برنامه فرد و فکر حفظ حقوق و سلامت دیگران همگی از نکاتی است که می تواند به فرد در جهت ترک سیگار کمک کند.
-
آکنه و راههای رهایی از آن
آکنه منافذ بسته شده غدد چربی (دانه های سرسیاه و سرسفید)، جوش ها و ضایعات عمیق تر (کیست ها یا ندول ها) است که در صورت، گردن، سینه، پشت، شانه ها و حتی بازوها بروز می کنند. کم و بیش اکثر نوجوانان به آکنه مبتلا می شوند.
با این حال این بیماری به گروه سنی خاصی محدود نمی شود و بزرگسالان حتی تا ۴۰ سالگی نیز می توانند به آن مبتلا شوند.
اگر چه آکنه معمولاً بعد از چند سال خود به خود خوب می شود ولی نمی توان آن را به حال خود رها کرد.
زیرا از آکنه ای که درمان نشود، ممکن است تا پایان عمر جوشگاه هایی بدشکل بر روی پوست بماند.
البته این جوشگاه ها نیز قابل ترمیم می باشند. اگرچه آکنه بیماری وخیمی نیست، اما می تواند باعث بدشکل شدن صورت و در نتیجه ناراحتی روحی بیمار گردد.
همچنین در موارد حاد و شدید، موجب پیدایش جوشگاه های بسیار بدشکل و دایمی می شود. باید در نظر داشت که حتی موارد ملایم آکنه نیز می توانند موجب پیدایش جوشگاه ها شوند.
● چه عواملی در ایجاد یا تشدید آکنه موثرند؟
▪ بهداشت پوست:
آکنه بخاطر آلودگی و کثیفی پوست بوجود نمی آید. ماده موجود در نوک جوش های سرسیاه را چربی خشک شده و سلول های مرده تشکیل می دهند که منفذ خروجی فولیکول مو را مسدود کرده اند. برای مراقبت طبیعی از پوست، روزی دو بار صورت خود را با صابون ملایم و آب ولرم بشویید.
شستشوی زیاد ممکن است سبب بدتر شدن آکنه شود. شستشوی مرتب سر با شامپو نیز توصیه می شود.
اگر موهای شما چرب هستند، شاید لازم باشد که دفعات شستشو را افزایش دهید. متخصص پوست می تواند در انتخاب شامپو و صابون مناسب به شما کمک کند.
مردانی که مبتلا به آکنه هستند، باید هم ریش تراش برقی و هم تیغ را امتحان کنند و هر کدام را که راحت تر است و جوش کمتری ایجاد می کند، انتخاب نمایند.
اگر شما از تیغ استفاده می کنید، قبل از اصلاح، موی صورتتان را کاملاً با آب گرم و صابون شسته و نرم کنید و سپس از خمیر ریش برای اصلاح استفاده کنید.
برای جلوگیری از زخمی شدن جوش ها، ریشتان را خیلی از ته نتراشید. صورتتان را فقط وقتی که واقعاً لازم است اصلاح کنید. همیشه تیغ نو و تیز بکار ببرید.
▪ رژیم غذایی
غذاهایی که می خورید نقشی در ایجاد آکنه ندارند. متخصصین پوست در مورد اهمیت رژیم غذایی در درمان آکنه عقاید متفاوتی دارند اما مسلم و قطعی است که رعایت یک رژیم غذایی شدید و سخت هیچ تأثیری در بهبود آکنه شما نخواهد داشت.
از سوی دیگر، بعضی از مردم دریافته اند که بعضی از غذاها باعث بدتر شدن آکنه در آن ها می شوند. در این صورت، از خوردن این گونه غذاها باید اجتناب کرد.
بخاطر داشته باشید که در قضاوت عجله نکنید. آکنه به خودی خود فراز و نشیب های زیادی دارد و گاهی بدتر و گاه بهتر می شود.
داشتن یک رژیم غذایی متعادل حاوی کلیه مواد غذایی لازم برای رشد، بخصوص در سنین نوجوانی و جوانی از اهمیت زیادی برخوردار است.
▪ نور خوشید
برنزه شدن پوست می تواند آکنه را مخفی کند ولی فواید آن زودگذر است. از سوی دیگر نور خورشید موجب پیری زودرس پوست شده و می تواند به پیدایش سرطان در پوست منتهی شود، لذا باید از تماس زیاد با نور خورشید، استفاده از چراغ های خورشیدی، آفتاب سوختگی و برنزه شدن زیاد برحذر باشید. بهتر است از یک ضدآفتاب مناسب برای پوست های آکنه ای استفاده کنید.
▪ فرآورده های آرایشی
اگر از کرم پودر یا کرم مرطوب کننده استفاده می کنید به دنبال آنهایی باشید که فاقد چربی (Oil Free) هستند و تنها به اینکه پایه آبی (Water Based) داشته باشند، اکتفا نکنید.
فرآورده هایی را انتخاب کنید که غیرآکنه زا (Non Acnegenic) و غیر کومدون زا (Non Comedogenic) باشند.
هر شب مواد آرایشی را با آب و صابون (و اگر صابون ها پوستتان را خشک می کنند، با شیر و لوسیون مناسب پوست های آکنه ای) از روی پوستتان پاک کنید.
یک لوسیون پوشاننده با رنگ ملایم (فرآورده هایی که قرمزی، التهاب و جای آکنه را می پوشانند)، می تواند به خوبی و در نهایت سلامت ضایعات پوستتان را از نظرها مخفی نگه دارد. برای این منظور پوردهای مایع با پایه بدون روغن (Oil Free) مناسب هستند.
در موقع استفاده از فیکساتورها، اسپری های و ژل های مو، صورتتان را بپوشانید. در صورت پاشیده شدن اسپری یا ژل مو بر روی پوست صورت، ممکن است بدلیل حساسیت به مواد آرایشی آکنه بوجود آید.
● درمان
درمان آکنه یک فرآیند مداوم و طولانی است. تمام درمان های آکنه برپیشگیری از بروز ضایعات جدید متکی هستند.
ضایعات موجود باید خودشان بهبود یابند و این بهبودی، زمان می طلبد. تا یک ماه پس از شروع درمان مناسب و موثر، بیشتر از ۱۰ درصد بهبودی در ضایعات، مورد انتظار نمی باشد و کنترل کامل ضایعات تا شش ماه می تواند طول بکشد. اگر جوش ها پس از ۶ تا ۸ هفته بهتر نشدند، شاید لازم باشد روش درمان شماتغییر کند.
روش درمانی که توسط متخصص پوست و مو پیشنهاد می شود، بسته به نوع آکنه تفاوت خواهد داشت. بندرت، مصرف محصولات آرایشی و بهداشتی پوست و یا داروهای خوراکی، ضایعات شبیه آکنه ایجاد می کنند.
همچنین آکنه می تواند بدلیل اختلالات هورمونی در بدن نیز بوجود آید. آگاه کردن پزشک از نوع موادی که به پوستتان می مالید و یا نوع داروهایی که مصرف می کنید می تواند در انتخاب روش صحیح درمان آکنه بسیار حائز اهمیت باشد. تغییرات عادت ماهیانه در زنان نیز در آکنه موثرند و باید پزشک را از آنها آگاه کرد.
بسیاری از کرم ها و لوسیون های ضدآکنه غیرنسخه ای موجود در بازار به درمان موارد خفیف آکنه کمک می کنند.
با این وجود بعضی از این فرآورده ها در صورت مصرف مداوم موجب خشکی پوست می شوند. اگر از این گونه محصولات استفاده می کنید، به دقت دستورالعمل آن را مطالعه و براساس آن عمل کنید.
ممکن است متخصص پوست برایتان کرم های موضعی و لوسیون هایی از قبیل ”اسید ویتامین آ“ و ”بنزوئیل پراکسید“ را تجویز کند تا منافذ بسته شده را باز کنند و تعداد باکتری های روی پوست را کاهش دهند.
این داروها ممکن است موجب خشکی و پوسته پوسته شدن پوستتان شوند. متخصص پوست روش صحیح کاربردی این فرآورده ها و نیز چگونگی مقابله با عوارض جانبی آنها را به شما توضیح خواهد داد.
همچنین آنتی بیوتیک هایی هم موجود هستند که به صورت موضعی بر روی پوست بکار برده می شوند. از این داروها برای درمان مواردی از آکنه که چندان حاد نیستند استفاده می شود. زمانی که آکنه که چندان حاد نیستند استفاده می شود.
زمانی که آکنه به صورت توده های قرمز و ملتهب خود را نشان می دهد، ممکن است متخصصین پوست با تزریق مستقیم بعضی داروها در داخل ضایعه، به بهبود آن کمک کنند.
پزشک شما ممکن است تصمیم به تخلیه جوش ها و یا دانه های سرسیاه و سرسفید بگیرد، ولی هیچوقت خودتان اقدام به فشردن کندن یا تخلیه محتویان جوش نکنید. زیرا ممکن است به تشدید تورم و التهاب و به جای گذاشتن جوشگاه منجر شود.
آنتی بیوتیک های خوراکی از قبیل داکسی سیکلین، تتراسیکلین یا اریترومایسین اغلب در موارد متوسط یا شدید آکنه و به خصوص وقتی تعداد زیادی جوش بر روی پشت و قفسه سینه وجود دارد، تجویز می شوند.
این آنتی بیوتیک ها تعداد باکتری های موجود در فولیکول را کاهش داده و ممکن است مستقیماً موجب کاهش قرمزی جوش نیز بشوند. بر اساس گزارش مرکز آموزش و پژوهش بیماریهای پوست و جذامدر زمان مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی، بعضی زنان ممکن است دچار عفونت های قارچی دستگاه تناسلی شوند.
در این صورت ضمن قطع مصرف آنتی بیوتیک، باید به پزشک خود مراجعه کنند تا عفونت قارچی را درمان کند.
توجه داشته باشید که آنتی بیوتیک های خوراکی برای درمان آکنه باید مدت طولانی مصرف شوند.
مصرف طولانی این داروها اگر با تجویز و تحت نظر متخصص پوست باشد، عوارض جانبی مهمی نخواهد داشت و ترس بیجا از عوارض این داروها باعث اختلال در روند درمان خواهد شد.
زنانی که قرص ضدبارداری خوراکی مصرف می کنند ممکن است متوجه بهبودی چشمگیر در آکنه خود بشوند. حتی گاهی قرص های ضدبارداری خوراکی به طور اختصاصی برای درمان آکنه بکار برده می شوند.
یک نکته مهم که باید در نظر گرفته شود این است که آنتی بیوتیک های خوراکی ممکن است موجب کاهش تأثیر و کارآیی قرص های جلوگیری از بارداری بشوند.
این عارضه اگرچه شایع نیست ولی احتمال آن وجود دارد و به خصوص اگر تغییر در عادت ماهیانه ایجاد شود، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.
مانند سایر داروها، در صورت حاملگی یا شیردهی حتماً در مورد مصرف و عدم مصرف آنتی بیوتیک ها با پزشک خود مشورت کنید.
در موارد آکنه شدید ممکن است داروهای دیگری هم به صورت خوراکی تجویز شوند. یکی از آنها هورمون های جنس مونث و یا داروهایی هستند که سبب کاهش اثرات هورمون های مردانه می شوند.
یک داروی خوراکی دیگر که برای آکنه بسیار مقاوم تجویز می شود، ایزوترتینوئین (با نام تجاری آکوتان) است.
بیمارانی که این دارو را مصرف می کنند باید کاملاً به عوارض جانبی آن آگاه باشند. معاینات پزشکی و بررسی های آزمایشگاهی مکرر برای پیگیری سیر درمان و جلوگیری از عوارض ناخواسته در حین مصرف این دارو ضروری است.
جلوگیری از حاملگی الزامی است، زیرا مصرف این دارو در زمان بارداری آثار غیرقابل جبرانی بر روی جنین خواهد داشت.
نکته مهم در مورد این دارو، کامل کردن دوره درمان است زیرا در غیر این صورت احتمال عود آکنه به دنبال قطع دارو زیاد می باشد.
● درمان جوشگاه های آکنه
متخصصین پوست برای درمان جوشگاه های آکنه از روش های مختلفی استفاده می نمایند. به عنوان نمونه می توان از لیزر، تراشیدن پوست و لایه برداری (پیلینگ شیمیایی) برای صاف کردن جوشگاه های فرورفته نام برد.
با تزریق کلاژن یا چربی نیز می توان جوشگاه را صاف نمود. با استفاده مناسب از مجموعه این روش ها می توان به طور قابل ملاحظه ای جوشگاه ها را ترمیم نمود.
● لزوم مراقبت دقیق و مرتب از پوست
صرفنظر از درمان اختصاصی که پزشکتان برای شما تجویز می کند، به خاطر داشته باشید که شما بایستی مراقبت از پوستتان را مادامی که دوره آکنه خاتمه نیافته، ادامه دهید.
هیچ درمان سریع یا دایمی برای آکنه وجود ندارد ولی این بیماری قابل کنترل است و درمان مناسب مانع از برجای ماندن جوشگاه های بدشکل بر روی پوست می شود.
-
تستهای تشخیص حاملگی خانگی
تستهای حاملگی خانگی، وجود یکی از هورمونهای نشانگر حاملگی به نام "گونادوتروپین جفتی انسان" یا hCG را در ادرار نشان می دهد.
▪ چگونه باید از تستهای حاملگی خانگی استفاده کرد؟
تستهای حاملگی خانگی، وجود یکی از هورمونهای نشانگر حاملگی به نام "گونادوتروپین جفتی انسان" یا hCG را در ادرار نشان می دهد. این هورمون که توسط سلولهای جفت تولید می شود، ابتدا هنگامی که تخمکِ بارور شده، در رحم جای می گیرد (تقریبا شش روز پس از حامله شدن)، در جریان خون شما وارد می شود. سپس میزان هورمون hCG در طی هفته های بعدی در بدن به سرعت افزایش پیدا کرده و مقدار آن هر دو روز دو برابر می شود. ۱۴ روز پس از حاملگی (یعنی تقریبا همان زمانی که شما انتظار دارید پریود بعدی شروع شود)، برخی از تستهای حاملگی ممکن است بتوانند این هورمون را در ادرار شما تشخیص داده و نتیجه مثبت برای حاملگی را اعلام کنند. اما بر خلاف ادعاهای تهیه کنندگان آنها، این تستها غالبا آنقدر دقیق نیستند که بتوانند حاملگی را در این مرحله تشخیص دهند. در واقع، اگر یک هفته دیگر هم (پس از زمانی که انتظار داشته اید پریود بعدی آغاز شود) صبر کنید، می توانید امید داشته باشید که نتیجه دقیق تری از این تستها به دست آورید.
▪ اگر در اولین روزی که انتظار پریود شدن را داشته اید اما پریود نشده اید از این تستها استفاده کنید، نتیجه تا چه حد دقیق خواهد بود؟
اکثر این تستها ادعا می کنند که بیش از ۹۹% دقت دارند، یعنی به طور ضمنی بیان می کنند که شما همین که زمان پریود بعدی تان فرا رسید اما پریود نشدید، می توانید از این تستها استفاده کنید؛ اما تحقیقات نشان داده است که این ادعاها چندان هم صحیح نیستند. واقعیت این است که میزان hCG در ادرار در روزهای پس از لقاح، در افراد مختلف متفاوت است. ممکن است از انواع تست های موجود در بازار، یک یا تعداد کمی از آنها به اندازه کافی دقیق باشد که بتواند در اولین روز از پریود بعدی، سطح هورمون hCG را تشخیص داده و نتیجه مثبت بدهد. در واقع علت اصلی این است که حساسیت برخی از این تستها بقدری نیست که بتواند به آن مقداری از این هورمون که در ادرار خانمهای حامله در اولین روز از پریود بعدی شان وجود دارد، واکنش نشان دهد. اکثر این تستها در روز اول از موعد پریود بعدی، تنها قادرند ۱۶% از حاملگی ها را تشخیص دهند؛ هر چند یک هفته بعد از موعد پریود بعدی، اکثر این تستها می توانند نتیجه مثبت حاملگی را ارائه دهند.
▪ پس چگونه این تستها می توانند ادعای دقت در همان روزهای اول باردار شدن را داشته باشند؟
در واقع آنها چنین ادعایی ندارند. آنها صرفا ادعا می کنند که در مجموع "بیش از ۹۹% دقت دارند"، سپس به طور جداگانه می گویند که می توانید در اولین روز از موعد پریود بعدی، از این تستها استفاده کنید. در صورتی که تهیه کنندگان یک تست بخواهند از برچسب "دقت بیش از ۹۹%" بر روی تست حاملگی خانگی خود استفاده کنند باید نشان دهند که نتیجه این تست در آزمایشگاه، مشابه با نتیجه سایر تستهای موجود یا حتی بهتر از آنها است. از آنجا که تستهای موجود دقیق تر از تستهای قدیمی هستند، تعجبی ندارد که بتوانند به این ادعاهای خود جامه عمل بپوشانند؛ اما توجه داشته باشید که این تستها ممکن است نتوانند حاملگی را در اولین روز از موعد پریود بعدی تشخیص دهند در حالیکه با گذشت زمان این امکان وجود دارد.
▪ چگونه می توانم تشخیص دهم که کدام تستها بهتر و دقیق تر هستند؟
به سادگی نمی توان به این سوال پاسخ داد. هر روزه محصولات جدیدی به بازار می آیند و تستهای فعلی نیز پیشرفته تر می شوند.
به همراه برخی از این تستها، اطلاعاتی نیز در مورد میزان "حساسیت" و "دقت" تست ارائه شده است. میزان حساسیت تست بدین صورت ارائه می شود: حداقل میزان غلظت hCG (بر حسب میلی واحد در یک میلی لیتر از ادرار) که تست قادر به تشخیص دادن آن است. به عنوان مثال، تست حاملگی که ادعا می کند می تواند میزان ۲۰ mIU/ml از hCG را تشخیص دهد، باید دقیق تر از تستی باشد که می گوید می تواند میزان ۵۰ mIU/ml را تشخیص دهد. متأسفانه باید گفت که نمی توان به این اطلاعات چندان اعتماد کرد، زیرا انواع مختلفی از hCG وجود دارد و این اعداد لزوما بیانگر توانایی تشخیص نوعی از hCG نیست که در اوائل بارداری در ادرار دیده می شود.
▪ چگونه می توانم از تست حاملگی خانگی استفاده کنم؟
ابتدا تاریخ انقضاء محصول را نگاه کنید، خصوصا اگر مدتی از خرید آن گذشته است، تا مطمئن شوید که هنوز می توانید از آن استفاده کنید. اگر محصول را در محل مرطوب یا گرم مانند حمام نگهداری کرده باشید، ممکن است فاسد شده و دیگر امکان استفاده از آن وجود نداشته باشد؛ پس بهتر است آن را دور بیندازید و یک تست جدید بخرید. هنگامی که می خواهید از تست استفاده کنید، دستورالعمل نحوه استفاده از آن را به دقت مطالعه کنید، زیرا نحوه استفاده از محصولات مختلف ممکن است متفاوت باشد. در اکثر این قبیل از تستها باید نمونه ادرار خود را در یک ظرف بریزید و سپس نوار کاغذی مخصوص را در آن فرو کنید. ممکن است در برخی دیگر با استفاده از قطره چکانی که در کنار محصول به شما داده شده است، چند قطره از آن را در سوراخی که روی دستگاه تعبیه شده است، بریزید. در برخی دیگر از تستها می توانید مستقیما روی کاغذ مخصوص ادرار کنید. در بعضی هم می توانید از هر کدام از دو روش که مایل هستید استفاده کنید.
همچنین نحوه نمایش نتیجه نیز در این تستها متفاوت است: برخی از آنها نوارهای باریک صورتی یا آبی رنگ را بر روی کاغذ تست نمایش می دهند، اما برخی دیگر ممکن است علامت مثبت یا منفی را بر روی یک پنجره نمایش دهند. در اکثر این تستها، یک نشانگر کنترل نیز وجود دارد که نشان می دهد آیا نتیجه تست معتبر است یا نه. اگر این نشانگر تغییر رنگ ندهد بیانگر آن است که نتیجه تست معتبر نیست. شاید به علت فاسد شدن یا دلایلی از این قبیل باشد و ممکن است نتیجه بارداری به دست آمده از آن واقعا اشتباه باشد. در صورتی که چنین اتفاقی افتاد، می توانید با فروشنده کالا تماس گرفته و بخواهید که یک تست جدید برایتان بفرستند، هر چند ممکن است رسیدن این تست جدید مدتی طول بکشد و شما نتوانید به سرعت از آن استفاده کنید. اکثر تستها عنوان می کنند که نتیجه تست ظرف ۵ دقیقه مشخص می شود، هرچند که ممکن است برای گرفتن نتیجه مثبت مجبور باشید تا ۱۰ دقیقه نیز صبر کنید.
▪ آیا ممکن است نتیجه تست منفی باشد، اما باردار باشید (یعنی نتیجه منفی کاذب به دست بیاید)؟
در صورتی که نتیجه تست منفی باشد و در صورتی که هنوز پریود نشده اید، چند روز یا یک هفته دیگر صبر کرده و مجددا از تست استفاده کنید. شاید تخمک گذاری دیرتر از زمانی که تصور می کرده اید انجام شده باشد و در نتیجه هنوز برای انجام تست حاملگی بسیار زود باشد. برای به دست آوردن بهترین نتیجه باید از اولین ادرار خود در صبح استفاده کنید، زیرا ادرار در آن زمان بیشترین غلظت را دارد.
توجه داشته باشید که نتیجه منفی لزوما به معنای حامله نبودن نیست. در صورتی که در موعد مقرر پریود نشدید، ممکن است حامله شده باشید؛ پس بهتر است از مصرف دارو و سایر کارهایی که در دوران حاملگی خطرناک است خودداری کنید. در صورتی که تا یک هفته بعد پریود نشدید و نتیجه تست هم هنوز منفی بود، بهتر است به ملاقات پزشک خود بروید تا علت این امر مشخص شود.
▪ آیا ممکن است نتیجه تست مثبت باشد، اما باردار نباشید (یعنی نتیجه مثبت کاذب به دست بیاید)؟
بله؛ نتیجه مثبت کاذب هم ممکن است مشاهده شود و این یعنی نتیجه تست مثبت باشد، اما شما حامله نباشید. در صورتی که شما نتیجه مثبت زودهنگام از تست بگیرید و کمی بعد هم پریود شوید، ممکن است دچار عارضه "حاملگی شیمیایی" شده باشید. این بدان معناست که یک تخمک بارور شده به رحم منتقل شده و سپس به اندازه ای رشد کرده است که هورمون hCG تولید کند؛ اما پس از آن، رشد تخمک بنا به دلایلی متوقف شده است. این اتفاق برای ۲۰ تا ۵۰ درصد از تخمکهای بارورشده می افتد، که دلیل آن ممکن است غیرطبیعی یا ناسالم بودن تخمک یا عدم توانایی آن برای رشد و تبدیل شدن به جنین، باشد. در این حالت، شما دوباره پریود خواهید شد، هرچند این دوره پریود ممکن است کمی دیرتر شروع شده و خونریزی شما نیز بیشتر از حد معمول باشد. در گذشته که تستهای حاملگی به اندازه امروز دقیق نبودند، این حاملگیهای شیمیایی هیچ وقت تشخیص داده نمی شدند. به همین دلیل، برخی از متخصصان بر این باورند که بهتر است تا یک هفته پس از موعد مقرر پریود بعدی خود نیز صبر کنید و سپس تست حاملگی را انجام دهید تا نتیجه دقیق تری به دست بیاورید.
توجه داشته باشید که در "بارداری خارج رحمی" (یعنی زمانی که تخمک بارور شده در جایی غیر از دیواره رحم قرار گرفته باشد)، ممکن است نتیجه مثبت یا منفی از تستهای حاملگی به دست بیاید. در صورتی که درد در ناحیه شکم یا خونریزی غیرطبیعی مشاهده کرده اید (صرف نظر از نتیجه تست حاملگی)، با پزشک خود تماس بگیرید.
▪ تستهای حاملگی خانگی با تستهایی که در مطب پزشکان یا ماماها انجام می شود، چه تفاوتی دارند؟
در برخی از کلینیکها، دقیقا از همان تستهای خانگی استفاده می شود. پزشکان و ماماها، زمانی که می خواهند مقدار دقیق hCG در خون شما یا تغییرات مقدار آن در طول زمان را بدانند، مثلا زمانی که به سقط جنین مشکوک باشند، از آزمایش خون بارداری استفاده می کنند. در این آزمایش تنها به یک جواب مثبت یا منفی اکتفا نمی شود و مقدار دقیق نوعی از hCG بنام "بتا" در خون اندازه گیری می شود.
▪ تست حاملگی خانگی را از کجا می توانم خریداری کنم؟
شما می توانید این تستها را از اکثر داروخانه ها تهیه نمایید، و برای خریداری آنها به نسخه پزشک نیاز نخواهید داشت. اما دقت کنید که در برخی بسته ها ممکن است بیشتر از یک تست وجود داشته باشد که اگر آنها را بخرید، معامله بهتری انجام داده اید!
-
ساختمان زانو
مفصل زانو، مفصلی است که به وسیله یک کپسول متشکل از رباط ها احاطه می شود و حاوی مایعی است که به آن مایع سینوویال می گویند که اصطکاک مفصل را کاهش می دهد.
در مفصل زانو، انتهای استخوان ران با سر استخوان درشت نی (استخوان بزرگ تر ساق پا) کنار هم قرار می گیرند.
دو برجستگی استخوانی در دو طرف انتهای استخوان ران وجود دارند که به آن ها "کندیل" می گویند. این کندیل ها روی سطح فوقانی استخوان درشت نی قرار می گیرند.
این سطح را "کفه درشت نی" می گویند. این کفه به دو قسمت بیرونی و درونی تقسیم می شود. درشت نی در شیار خاصی میان دو کندیل استخوان ران، می لغزد.
استخوان کوچک تر ساق پا (نازک نی)، وارد مفصل زانو نمی شود. این استخوان، مفصل کوچکی را تشکیل می دهد که آن را به یک طرف درشت نی وصل می کند. این مفصل چندان حرکتی ندارد.
غضروف مفصلی، ماده ای است که انتهای استخوان ها در هر مفصل را می پوشانند. این ماده در اغلب مفاصل بزرگ تر حدود ۲/۵سانتی متر ضخامت دارد. این ماده، سفید و درخشان است و قوامی لاستیکی دارد. غضروف مفصلی یک ماده لغزنده است که اجازه می دهد سطوح استخوانی بدون آسیب دیدن، روی هم بلغزند.
کارکرد غضروف مفصلی این است که ضربات وارده را جذب و یک سطح کاملا صاف ایجاد کند تا حرکت استخوان ها آسان شود. تقریبا در هر نقطه ای از بدن که دو سطح استخوانی در مقابل هم حرکت می کنند، این غضروف مفصلی وجود دارد. در زانو غضروف مفصلی، انتهای استخوان ران، سر استخوان درشت نی و پشت استخوان کشکک را می پوشاند.
● رباط ها
رباط ها (لیگمان ها) نوارهای محکم بافتی هستند که انتهاهای استخوان ها را به یکدیگر متصل می کنند. دو رباط مهم در هر طرف زانو قرار دارد: رباط کولترال داخلی (MCL) و رباط کولترال خارجی (LCL). داخل مفصل زانو، دو رباط مهم دیگر قرار دارد که بین استخوان ران و درشت نی قرار دارند: رباط صلیبی قدامی (ACL) در جلو و رباط صلیبی خلفی (PCL) در عقب.
رباط های کولترال داخلی و خارجی، مانع از حرکت بیش از حد زانو به طرفین می شوند. رباط های صلیبی قدامی و خلفی، حرکت جلو به عقب زانو را مهار می کنند.
رباط صلیبی قدامی مانع از لغزیدن بیش از حد درشت نی، روی استخوان ران به سمت جلو می شود. رباط صلیبی خلفی مانع از حرکت بیش از حد درشت نی، روی استخوان ران به سمت عقب می شود. این دو رباط همراه با هم مهم ترین رباط هایی هستند که پایداری زانو را حفظ می کنند.
● مِنیسک ها (menisci)
دو نوع رباط اختصاصی به نام "منیسک" میان ران و درشت نی قرار دارند. این ساختارها را گاهی "غضروف زانو" هم می گویند، ولی در واقع منیسک ها با غضروف مفصلی که سطح مفصل را می پوشاند، متفاوت هستند.
منیسک های زانو به دو دلیل اهمیت دارند:
۱) مانند یک ضربه گیر عمل می کنند و نیروی وارده از طرف وزن بدن را در سطح بزرگ تری پخش می کنند.
۲) به رباط های اطراف زانو کمک می کنند تا زانو را پایدار نگه دارند.
یک توپ را تصور کنید که روی یک سطح صاف قرار گرفته است. این توپ انتهای استخوان ران است و آن سطح صاف سر استخوان درشت نی. منیسک ها در واقع به دور انتهای گرد استخوان ران می پیچند و فضای میان آن و کف استخوان درشت نی را پُر می کنند.
منیسک ها با این ساختار، به توزیع وزن استخوان ران روی استخوان درشت نی هم کمک می کنند.
اگر منیسک ها وجود نداشتند، هر وزنی که روی استخوان ران وارد می شد، روی یک نقطه از استخوان درشت نی منتقل می شد.
اما با وجود این منیسک ها، وزن روی تمام سطح کفه بالایی استخوان درشت نی توزیع می شود.
این توزیع وزن به وسیله منیسک ها اهمیت زیادی دارد، زیرا از وارد آمدن فشار بیش از حد بر غضروف مفصلی در انتهاهای استخوان ها جلوگیری می کند. فشار بیش از حد بر غضروف مفصلی می تواند به سطح آن آسیب برساند و باعث تحلیل آن در طی زمان شود.
منیسک ها علاوه بر محافظت از غضروف مفصلی، به رباط ها کمک کنند تا زانو را پایدار نگه دارند. منیسک ها مانند یک دیلم که زیر یک چرخ ماشین پارک شده قرار می گیرد، مفصل زانو را پایدارتر می کنند.
منیسک ها در لبه بیرونی شان ضخیم تر هستند و این ضخامت کمک می کند تا مانع از تکان خوردن انتهای استخوان ران روی کفه استخوان درشت نی شود.
در مجموع همه رباط های زانو از جمله مهم ترین ساختارهایی هستند که به پایداری زانو کمک می کنند. رباط ها استخوان ها را به استخوان ها متصل می کنند. بدون رباط های محکم و قوی، برای اتصال ران به درشت نی، مفصل زانو بیش از حد، شل و ول می شد.
● تاندون ها
تاندون ها (زردپی ها) مانند رباط ها هستند، با این تفاوت که عضلات را به استخوان ها متصل می کنند. بزرگ ترین تاندون بدن، "تاندون کشککی" است که در اطراف زانو قرار دارد.
● عضلات
حرکت زانو و راه رفتن ما به یک ساختار حرکتی وابسته است، که "ساختار راست کننده زانو" نامیده می شود. این ساختار که در جلوی زانو قرار دارد، شامل استخوان کشکک، تاندون کشککی، تاندون چهارسر و عضلات چهارسر است. عضلات چهارسر که در جلوی ران قرار دارند، عضلاتی هستند که به تاندون چهارسر متصل می شوند. هنگامی که این عضلات منقبض می شوند، زانو را راست می کنند، مثل زمانی که ما از وضعیت نشسته بلند می شویم.
کشکک مانند یک تکیه گاه عمل می کند و نیروی ایجاد شده به وسیله عضلات چهارسر را هنگام راست شدن زانو تشدید می کند. هنگامی که عضلات چهارسر منقبض می شوند، زانو راست می شود.
عضلات هامسترینگ در پشت ساق پا و ران قرار می گیرند. هنگامی که این عضلات منقبض می شوند، زانو خم می شود.
-
اشک فرزندان و شک والدین!
تصورش را بکنید؛ نوزاد شما سر شب می خوابد و ساعت ۹ صبح، خیلی خوب و خوش اخلاق بیدار می شود. وقتی با او حرف می زنید و بازی می کنید، با شادمانی می خندد و وقتی می خواهید به کارتان برسید، آرام سر جایش دراز می کشد و سقف را تماشا می کند و هر وقت هم گرسنه اش شد، یک نق کوچک می زند تا شما متوجه شوید او گرسنه است و غذایش را بدهید...
وضعیت فوق الذکر، واقعا دلپذیر است ولی این وضعیت را در خواب هم نمی توانید ببینید! واقعیت این است که همه نوزادان در طول روز به طور متوسط بیشتر از ۲ ساعت گریه می کنند و بدتر از آن، اینکه زمان مورد علاقه بازیگوشی آنها بعد از شیر خوردن حوالی ساعت ۲ نیمه شب است و فقط کافی است در این زمان به آنها کم توجهی کنید تا چنان سرو صدایی راه بیندازند که اصلا باورتان نمی شود یک بچه این قدری تا این حد بتواند در گریه کردن پشتکار داشته باشد. بله، گریه جزیی از زندگی نوزاد و شیرخوار است و شما نمی توانید آن را حذف کنید؛ اما می توانید با یاد گرفتن اصول ساده ای، خونسردی تان را حفظ کنید و رفتار درستی از خودتان نشان بدهید.
چه خوشتان بیاید و چه خوشتان نیاید، شیرخوار گریه می کند، پس چاره ای جز پذیرش این واقعیت ندارید. وظیفه شما این است که بفهمید چرا کودکتان گریه می کند و شما برای آرام کردنش چه کاری می توانید انجام بدهید. برای این منظور، اول باید بتوانید تصور کنید که وقتی کودکتان گریه می کند، در ذهنش چه می گذرد:
▪ آهای، آهای، من گشنمه: بیشتر شیرخواران نیاز دارند که هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار چیزی بخورند. در این میان، بعضی شیرخواران هستند که وقتی گرسنگی به سراغشان می آید، بدجوری شلوغ می کنند. این دسته از کودکان ممکن است آنقدر هنگام شیر خوردن هل بزنند که همراه با آن مقداری هوا ببلعند و در نتیجه بالا بیاورند، دچار نفخ شوند یا به دلیل دل درد به گریه بیفتند. برای جلوگیری از بروز چنین وضعیتی، به اولین علایم گرسنگی کودک توجه کنید و نگذارید او گرسنه بماند. اگر نوزاد شما هنگام شیر خوردن، با عجله شروع به خوردن کرد، مدتی به او استراحت بدهید.
▪ می خواهم آروغ بزنم: در حال شیر خوردن و بعد از آن، به شیرخوار فرصت بدهید که تا دلش می خواهد، آروغ بزند ولی قصه به همین جا ختم نمی شود. شیرخوار شما ممکن است بین وعده های غذایی هم نیاز به آروغ زدن داشته باشد.
▪ من جامو خیس کردم: وجود یک پوشک خیس یا کثیف، یک عامل قطعی برای سرازیر شدن اشک شیرخوار است. البته نفخ یا سوءهاضمه هم می تواند همین اثر را داشته باشد. به طور مرتب، پوشک کودکتان را چک کنید تا مطمئن شوید تمیز و خشک است.
▪ بابا من خسته شدم: بچه های خسته معمولا نق نقو می شوند؛ بنابراین مطمئن شوید که شیرخوار شما به اندازه کافی می خوابد و فراموش نکنید که نوزادان در طول روز ۱۶ ساعت و گاهی بیشتر، به خواب نیاز دارند.
▪ لطفا مرا بسته بندی کنید: برخی نوزادان وقتی قنداق می شوند، بیشتر احساس امنیت می کنند. شما می توانید این نوزادان را به آرامی در یک پتوی کوچک و سبک بپیچید.
▪ می خواهم راه بروم: گاهی اوقات، قرار دادن کودک در کالسکه یا بغل کردن او و قدم زدن در خانه برای آرام کردن گریه اش کفایت می کند. حتی خیلی وقت ها یک تغییر وضعیت جزیی یا تغییر محل، تنها چیزی است که کودک به آن نیاز دارد. اگر هوا خوب است، می توانید بیرون از منزل قدم بزنید یا کودک را در صندلی مخصوص در اتومبیل بگذارید و کمی توی خیابان ها با ماشین بگردید. همچنین در شرایطی که تمام اقدامات احتیاطی را در نظر گرفته اید، می توانید از تاب بچه یا موارد مشابه کمک بگیرید.
▪ تنهایم، تنهای تنهایم: گاهی وقت ها تنها دیدن شما، شنیدن صدای شما یا قرار گرفتن در آغوش شما می تواند گریه کودک را متوقف کند. ماساژ ملایم پشت کودک یا نوازش آهسته شما درچنین مواقعی به خوبی جواب می دهد.
▪ یا گرممه یا سردمه: کودکی که خیلی گرم یا خیلی سردش است، طبیعی است که ناراحت باشد و گریه کند. در این موارد، بر حسب نیاز، یک لایه از لباس های کودک را کم کنید یا یک لایه به آن اضافه کنید.
▪ پستانکم کجاست؟ مکیدن، یک واکنش طبیعی در نوزادان است و هر نوزادی میل به مکیدن دارد. این کار به نوزاد آرامش می دهد. بنابراین اگر کودک گریه می کند و گرسنه اش هم نیست، می توانید پستانک یا حتی انگشت تمیز خودتان را در اختیارش قرار بدهید.
▪ به آرامش احتیاج دارم: محرک های شنوایی و بینایی و حرکت بیش از حد نیز می تواند اشک کودک را دربیاورد. در چنین مواردی، کودک را به یک محیط بی سر و صدا ببرید یا روی تختش قرار بدهید و اجازه دهید کمی آرامش بگیرد. پخش صدای ضبط شده امواج دریا و حتی صداهای یکنواختی مانند صدای فن یا جاروبرقی می تواند به آرامش کودک بینجامد.
▪ گریه دوباره من، وقتشه! بسیاری از شیرخواران، دوره های قابل پیش بینی از نق زدن در طول روز دارند، یعنی هر روز در ساعات مشخصی سروصدای گریه شان بلند می شود. در این موارد ممکن است کار خاصی از دست شما برنیاید. بنابراین سعی کنید در طول مدتی که کودک گریه می کند، حتی الامکان به او آرامش بدهید.
▪ باور کنید دلم درد می کند: اگر شما خودتان به شیرخوارتان شیر می دهید، ممکن است بعد از مصرف یک غذای پر ادویه و حاوی فلفل یا یک غذای نفاخ، نق نق او بیشتر شود. کافئین (که در نوشابه و قهوه وجود دارد) هم ممکن است همین اثر را داشته باشد. اگر حدس می زنید که خوردن بعضی غذاها باعث ناراحتی فرزندتان می شود، چند روزی از آنها اجتناب کنید تا ببینید تفاوتی در حال و روز شیرخوار ایجاد می شود یا نه.
● خودتان هم به مراقبت نیاز دارید
گریه، جزیی از زندگی همه شیرخواران است ولی گاهی وقت ها اشک آنها می تواند عواقبی برایشان داشته باشد. چگونه؟ کافی است که هر کاری می کنید گریه کودک آرام نشود و آن وقت شما عصبی شوید. در این موارد چه اتفاقی می افتد اگر کنترل خودتان را از دست بدهید و یک لحظه، فقط یک لحظه، یک حرکت اشتباه انجام بدهید؟ بنابراین خیلی مهم است که سنجیده عمل کنید. اگر کودک شما گریه می کند، اول از همه به نیازهای اساسی او توجه کنید. به عنوان نمونه به او شیر بدهید، اجازه بدهید آروغ بزند یا پوشکش را عوض کنید. ممکن است زمان خواب، زمان جابه جا شدن و تغییر وضعیت دادن کودک یا زمان کالسکه سواری رسیده باشد. حتی شاید کودک شما نیاز به کمی توجه بیشتر (و حتی کمتر!) دارد. حواستان به نشانه های بیماری مانند تب، استفراغ و تغییر در الگوی خواب یا تغذیه کودک هم باشد. اگر کودک شما از سایر جهات سالم است ولی همچنان گریه می کند و اعصاب شما را به هم می ریزد، بهتر است در کنار مراقبت از او، کمی هم از خوتان مراقبت کنید. فراموش نکنید برای اینکه بتوانید از کودکتان مراقبت کنید، پیش از هرچیز باید مراقب خودتان باشید. موارد زیر به حفظ آرامش شما کمک می کند:
▪ خودتان را نبازید: اگر نمی توانید گریه کودکتان را ساکت کنید، به این معنا نیست که شما در مقابل او شکست خورده اید یا مثلا مادر تنبلی هستید. گاهی وقت ها فقط کودک نیاز دارد که گریه کند؛ به همین سادگی.
▪ عجله نکنید: یک نفس عمیق بکشید و تا ۱۰ بشمارید. یک کلمه یا عبارت آرامش بخش را دایما با خودتان تکرار کنید. به عنوان نمونه بگویید: «چیز مهمی نیست، سخت نگیر!»
▪ تخیل تان را به کار بگیرید: خودتان را در یک مکان راحت و آرامش بخش تصور کنید و به این ترتیب به ذهنتان استراحت بدهید.
▪ روش زندگی سالمی را در پیش بگیرید: غذاهای سالم بخورید و زمانی را برای ورزش کردن در نظر بگیرید. یک پیاده روی سریع در برنامه روزانه تان می تواند تاثیر بسیار مثبتی در روحیه و سلامت جسمانی شما بگذارد. از مصرف سیگار و داروهای مختلف و بی مورد هم خودداری کنید.
▪ قدم بزنید: کودک را در کالسکه بگذارید و با چابکی و سرعت قدم بزنید. تقلا کردن باعث می شود ذهن شما از اشک ها و صدای گریه فرزندتان پاک شود. اگر هوای بیرون برای قدم زدن خیلی سرد است، می توانید در یک مرکز خرید یا مکان های مشابه قدم بزنید.
▪ وقتی کودک می خوابد، شما هم استراحت کنید، حتی در وسط روز: خیلی از مادران فکر می کنند بهترین فرصت برای رسیدگی به کارهای عقب مانده، زمانی است که فرزند آنها خواب است؛ در حالی که این مساله باعث کم خوابی مادر می شود و همین کم خوابی، مراقبت از یک کودک گریان را مشکل تر می کند.
▪ احساسات تان را نشان دهید: وقتی دچار ناامیدی شدید، راحت و با صدای بلند احساسات تان را بیان کنید. بیان کلمات با صدای بلند (چه تنها باشید و با خودتان صحبت کنید و چه یک دوست و آشنای فهیم به حرف های شما گوش بدهد) به شما کمک می کند که تنش هایتان را کمتر کنید.
▪ کمک بخواهید: وقتی هر کاری از دستتان برمی آید، کرده اید و هنوز فرزندتان گریه می کند، با همسرتان یا یکی از آشنایان تان تماس بگیرید و از آنها بخواهید به کمک شما بیایند (این کار برای حفظ جان فرزندتان ضروری است!) اگر همسایه ها یا دوستان شما هم پیشنهاد کمک به شما دادند خجالت نکشید و از کمک آنها استفاده کنید. خودتان هم کمی قدم بزنید و یک دوش بگیرید. همین استراحت کوتاه می تواند تاثیر فوق العاده ای در تجدید قوای شما داشته باشد.
▪ استراحت کنید: اگر تنها هستید و کسی نیست که کودک را برای مدتی نزد او بسپارید و از سوی دیگر کم کم دارید کنترل خودتان را از دست می دهید، کودک را به پشت، روی تختش بخوابانید، رادیو یا ضبط را روشن کنید و در اتاق را ببندید. هر ۱۰ دقیقه به کودکتان سری بزنید تا وقتی که یا کودکتان آرام شود، یا خودتان! خودتان هم در این مدت استراحت کرده و تجدید قوا کنید.
▪ فراموش نکنید که این وضع موقت است: حملات گریه شیرخوار معمولا طی ۶ هفته به اوج خود می رسد و سپس به تدریج کاهش پیدا می کند.
▪ بدانید که چه وقت باید بروید دکتر: اگر گریه های کودک، نگرانتان کرده یا اینکه فرزندتان غذا یا شیر نمی خورد، نمی خوابد یا رفتارش عادی و طبیعی نیست، این موارد را به پزشک کودک اطلاع بدهید. او می تواند به شما کمک کند که تفاوت گریه معمولی و موارد جدی تر را تشخیص بدهید.
▪ محدودیت های خودتان را بشناسید: اگر کنترل خودتان را از دست داده اید یا نگران توانایی خودتان در مقابله با گریه کودک هستید، با پزشکتان تماس بگیرید و در هر حال به یاد داشته باشید که یک کودک گریان فقط ممکن است به یک رفتار ملایم پاسخ بدهد. این نکته را هم فراموش نکنید که اگر کودک شما دایما گریه می کند، شاید واقعا یک مشکل جسمی داشته باشد. در این موارد، حتما برای اطمینان به یک پزشک مراجعه کنید.
● بیشتر بخوانید
▪ کـودک، شـکـسـتـنـی اسـت!
وقتی هر کاری می کنید گریه کودکتان قطع نمی شود، ممکن است وسوسه شوید که برای آرام کردن او دست به کارهای عجیب و غریب بزنید. البته خلاقیت چیز خوبی است ولی فراموش نکنید که کودک ضعیف است و هر کاری که با او می کنید، باید توام با ملایمت باشد بنابراین هنگام عصبانیت مراقب اعمال خود باشید.
گاهی اوقات پدر و مادرها (اغلب، پدرها) وقتی نمی توانند گریه کودک را ساکت کنند، کنترل خود را از دست می دهند و از فرط ناامیدی فرزندشان را به شدت تکان می دهند.چنین اقدام خشنی گاه به وضعیتی منجر می شود که «نشانگان تکان کودک» نام دارد.
«نشانگان تکان کودک» معمولا هنگامی رخ می دهد که یک نوزاد یا کودک را از شانه ها یا سینه بگیرید و به شدت تکان دهید. در این حالت، مغز کودک داخل جمجمه به جلو و عقب پرت می شود و در اثر برخورد با استخوان جمجمه، بافت مغز کوفته و متورم می شود. از طرف دیگر، حرکت ناگهانی مغز باعث پاره شدن عروق ظریف مغز کودک می شود. کودکی که دچار این وضعیت شده، در مراحل اولیه دچار بی حالی، تشنج، استفراغ، تحریک پذیری، مشکلات تنفسی و در نهایت کما و مرگ می شود ولی حتی اگر بتواند از مرگ جان سالم به در ببرد، آینده چندان خوبی در انتظارش نیست. این کودکان به علت آسیب های مغزی در درازمدت دچار عقب ماندگی ذهنی، معلولیت جسمی، کوری، کاهش شنوایی، اختلالات گفتاری، تشنج و... می شوند. تنها در کشور آمریکا سالانه ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ کودک دچار این نشانگان می شوند که یک چهارم آنها می میرند و اکثر آنهایی که زنده می مانند، دچار ناتوانی های شدید و دایمی می شوند.
ممکن است سوال کنید که چرا بزرگسالان در اثر چنین تکان هایی دچار مشکل نمی شوند. پاسخش ساده است: سر کودک به نسبت جثه اش بزرگ و سنگین است و تقریبا ۲۵ درصد وزن نوزاد را تشکیل می دهد (وزن مغز بزرگسالان ۱۰ درصد وزن آنها است)، در حالی که عضلات گردن نوزاد و کودک خیلی ضعیف است و در نتیجه نمی تواند فشار ناشی از تکان شدید را تحمل کند.
تحقیقات مختلف نشان داده که اکثریت قریب به اتفاق موارد «نشانگان تکان کودک» به صورت تصادفی ایجاد شده و کسی قصد جنایت نداشته است. قاتلان غیر عمد نیز معمولا والدین یا پرستار کودکی هستند که به هر دری می زنند و نمی توانند گریه کودک را ساکت کنند و در نهایت، در کمال نا امیدی و عصبانیت، بچه را به شدت تکان می دهند. اکثر این افراد وقتی می فهمند که با این کارشان باعث مرگ کودک بی گناه شده اند، باورشان نمی شود و نمی توانند خود را ببخشند. در سمت مقابل، اکثر کودکانی که دچار این نشانگان می شوند نیز کودکان بخت برگشته ای هستند که به دلیل ابتلا به کولیک، دایما دل درد دارند و به همین دلیل مرتب در حال گریه کردن هستند.
با همه این حرف ها لازم نیست خیلی بترسید و بازی کردن با کودک را کنار بگذارید. قضیه به همین سادگی هم نیست. بالا انداختن کودک، تکان دادن کودک روی پاها، تاب دادن کودک (روی تاب بچه) یا بالا و پایین پریدن با کودک معمولا خطری ندارد و باعث «نشانگان تکان کودک» نمی شود. در واقع، برای ایجاد مشکل، نیاز به یک تکان شدید و پرخشونت است که البته یک بزرگسال عصبانی، به راحتی از پس چنین کاری برمی آید.
دکتر رابرت بلاک، رییس کمیته کودک آزاری آکادمی اطفال آمریکا می گوید: «اینکه فقط به والدین بگویید که بچه را تکان ندهند، فایده ای ندارد. این را همه می دانند که نباید کودک را تکان داد ولی وقتی تحملشان را از دست می دهند، همه توصیه ها را فراموش می کنند.» بنابراین خیلی مهم است که در چنین مواقعی یک برنامه درست داشته باشید تا قبل از اینکه به نقطه انفجار برسید، بتوانید عصبانیت خود را کاهش دهید.
-
اعتیاد و روشهای پیشگیری از سوء مصرف مواد
حال حاضر مسئله اعتیاد به مواد مخدر و محرک در مقابل گروهی از استانها قرار گرفته است که بعلت عدم تامین اقتصادی و اجتماعی ، فشارهای روانی و خانوادگی... برای فرار از حقایق تلخ زندگی به آن پناه می برند.
اعتیاد به مواد مخدر امروزه بصورت یک بلای اجتماعی است. بطوریکه ضایعات مادی و معنوی آن کمتر از جنگهای بین المللی نیست. شروع اعتیاد در سطح جهان بصورتی است که هر روزه به آن افزوده می شود. اعتیاد بلایی است که در همه اقشار جامکعه اعم از تحصیلکرده ، ورزشکاران ، فقیر و ثروتمند نفوذ کرده است ولی قربانیان اصلی آن جوانان و افراد کم تجربه می باشند.
با توجه به اینکه طبق اعلام دفتر مبازه با جرم و جنایت و مقابله با عرضه مواد سازمان ملل UNODC شعار سال ۲۰۱۰ را تحت عنوان به سلامتی بیندیشید نه به مواد مخدر ، هدف اصلی برنامه ها را در این سال اطلاع رسانی عمومی ، به ویژه در خصوص عوارض اعتیاد بر جوانان و اثرات زیانبار این مواد بر سلامتی آنها قرار داده است. بر آن شدیم که به بهانه روز جهانی مبارزه با مواد مخدر به بررسی علل گرایش جوانان بسوی مصرف مواد مخدر و محرک بپردازیم .
● علل خانوادگی گرایش به اعتیاد
ارزش و اهمیت خانواده در حفظ سلامت روانی و اجتماعی بر هیچکس پوشیده نیست. خانواده سالم بستر مناسبی برای رشد و شکوفایی و بالندگی اعضای خود فراهم می کند و در حفظ و ارتقاء سلامت جسمی و روانی تاثیر فراوان و غیرقابل انکاری دارد. خانواده ناسالم می تواند زمینه را برای ایجاد اختلال در ابعاد جسمی روانی و اجتماعی فراهم نموده و افراد را به سمت اعتیاد و بزهکاری سوق دهد. وجود عوامل زیر در خانواده می تواند زمینه را برای گرایش نوجوانان و جوانان به اعتیاد فراهم نماید.
۱) حضور فرد یا افراد معتاد در خانواده
۲) ایجاد جو نا امنی و نگرانی دائمی در خانواده (جر و بحث و نزاع دائمی و یا تهدید به طلاق)
۳) پرخاشگری کلامی و بدنی و اعمال خشونت (تحقیر، تمسخر، تهدید، توهین و آزارهای جسمی یا جنسی)
۴) عدم توجه به نیازهای روانی افراد خانواده به ویژه نوجوانان و عدم تحمل مخالفت از جانب آن ها
۵) عدم نظارت بر رفتارهای فرزندان و یا نظارت افراطی و توام با بدگمانی و تهمت زدن
بدیهی است هرگونه تلاش در جهت حذف عوامل و دستیابی به سلامت در روابط خانوادگی گاهی موثر در پیشگیری از اعتیاد محسوب می شود.
● علل اجتماعی گرایش به اعتیاد
علل اجتماعی تاثیر فراوانی در گرایش افراد به اعتیاد و یا دوری جستن از مواد روانگردان دادند. مهم ترین علل اجتماعی گرایش به اعتیاد عبارتند از
۱) بیکاری و محرومیت اجتماعی: پدیده بیکاری و فقر و محرومیت ناشی از آن زمینه را برای گرایش به خرید و فروش و مصرف مواد روانگردان و سایر اعمال بزهکارانه و مجرمانه فراهم می کند.
۲) معاشرت با افراد معتاد: معاشرت با معتادان و زندگی در مناطق آلوده، موجب آشنایی افراد به ویژه نوجوانان و جوانان با مواد، چگونگی مصرف آن و لذت ناشی از آن می شود. بسیاری از افراد معتاد با ایجاد وسوسه در ذهن دیگران موجب گسترش اعتیاد می شوند. این پدیده به ویژه در بین نوجوانان و جوانان رواج بیشتری دارد. هنگامی که یک نوجوان سالم وارد یک گروه آلوده به اعتیاد می شود اعضای گروه با تشویق وی به مصرف مواد و تحقیر و تمسخر او در صورت عدم مصرف، زمینه را برای اعتیاد عضو جدید فراهم می کنند.
۳) کمبود امکانات تفریحی و ورزشی
نوجوانان و جوانان به دلیل برخورداری از هیجان خواهی بالا و میل به تنوع و کسب تجارب تازه، بیش از سایر گروه های سنی به امکانات تفریحی و ورزشی و گذران اوقات فراغت نیاز دارند. کمبود امکانات مذکور می تواند زمینه را برای گرایش به مصرف مواد فراهم کند.
۴) فقدان آموزش کافی و ضعف اطلاع رسانی
نهادهای آموزشی و رسانه های جمعی مسئولیت سنگینی در پیشگیری از گرایش به مصرف مواد از طریق افزایش آگاهی و مقابله با باورهای نادرست بر عهده دارند. عدم توجه به مسئولیت مذکور و فقدان آموزش های لازم یا نمایش دادن الگوهای نادرست رفتاری در گرایش به مواد تاثیر چشمگیری دارد.
● پیشگیری از اعتیاد
▪ پیشگیری از اعتیاد در دوران نوجوانی
دوران نوجوانی با مسائل و مشکلات متعددی همراه است که شناسایی دقیق آن ها گاهی موثر در پیشگیری از اعتیاد و بزهکاری محسوب می شود.
▪ بحران بلوغ
نوجوانی تقریباً همزمان با بلوغ جنسی است. بنابراین تغییرات جسمی و روانی ناشی از بلوغ جنسی را می توان یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر تفکر و رفتارهای نوجوانان در نظر گرفت.
تغییرات مذکور به حدی ناگهانی و غیر منتظره اند که ممکن است موجب نگرانی و آشفتگی نوجوان شده و زمینه را برای بروز رفتارهای انحرافی، بزهکارانه و حتی اعتیاد فراهم نمایند.
به منظور ایجاد آرامش در نوجوانان و پیشگیری از بروز رفتارهای فوق الذکر لازم است که والدین قبل از رسیدن نوجوان به بلوغ جنسی، در ارتباط با پدیده بلوغ و تغییرات جسمی و روانی ناشی از آن با فرزندان خود گفتگو نموده و زمینه را برای پذیرش این مرحله و گذر از آن فراهم نمایند. همچنین نظارت والدین بر اعمال و رفتار نوجوان و بویژه شناخت دوستان و همکلاسی های وی لازم و ضروری است.
▪ بحران هویت
بحران هویت مهم ترین عامل نگرانی و آشفتگی نوجوان در دوران نوجوانی و اوایل جوانی است. نوجوان با تمام وجود می خواهد بداند که کیست و که خواهد شد چه طریقی را باید در زندگی در پیش گیرد، و توانمندی ها و استعدادهای او در چه زمینه هایی است. نوجوان در پی یافتن پاسخ این سئوالات با گروه های مختلفی همانندسازی می کند و به جستجو در عالم بیرون و درون خویش می پردازد.
در واقع هویت یابی و شناخت خود فرایندی مادام العمر است اما نقطه اوج این فرایند و بیشترین فشارها و بحران های ناشی از آن در دوران نوجوانی تجربه می شود.
پرهیز از ارائه هویت تحمیلی و اجباری از سوی والدین یا اطرافیان و استفاده از خدمات مشاوره ای توسط افراد کاردان و خبره می تواند در کاهش تاثیرات ناخوشایند ناشی از بحران هویت موثر باشد و نوجوان را به سوی شناخت توانمندی ها و ویژگی های خود و پایبندی به هویتی مستقل و قابل انعطاف سوق دهد.
● گرایش به استقلال از والدین و پیوستن به گروه همسالان
یکی از ویژگی های دوران نوجوانی، گرایش به استقلال از والدین در ابعاد گوناگون است. نوجوان در عرصه فکر و عمل به دنبال عقاید و شیوه های جدید و اجتناب از اطاعت محض و تقلید کودکانه از والدین است.
این گرایش به استقلال و عدم تقلید از والدین در زمینه های گوناگون با شدت و ضعف همراه است.
نتایج پژوهش های مختلف نشان دهنده این نکته است که نوجوانان در زمینه انتخاب رشته تحصیلی و انتخاب شغل تا حدود زیادی تحت تاثیر والدین قرار دارند اما در زمینه نوع پوشش، زبان محاوره ای، سرگرمی ها و انتخاب سبک موسیقی بیشتر از همسالان خود تبعیت می کنند.
از آنجایی که استقلال خواهی در دوران نوجوانی امری طبیعی و حتی لازم و ضروری است، بسیاری از اختلافات بین نوجوان و والدین را باید پدیده ای عادی تلقی نمود و در بسیاری موارد نیازی به مراجعه به متخصصین بهداشت روانی ( روانشناس و روانپزشک) وجود ندارد. اما اگر اختلافات مذکور منجر به رفتارهای پرخاشگرانه مکرر بویژه پرخاشگری بدنی و یا رفتارهای خود تخریبی (مانند مصرف مواد، فرار از منزل، ترک تحصیل و یا ارتکاب جرم) شود، مراجعه به متخصصین مذکور قویاً توصیه می گردد.
اگر والدین و مربیان و معلمان، نقطه نظرات خود را همراه با استدلال های منطقی با نوجوان در میان بگذارند و درباره انتظارات و خواسته های خود توضیحات قانع کننده ای ارائه کنند و در عین حال روابطی صمیمانه و حمایت کننده داشته باشند، نوجوانان نیز استقلال مورد نیاز خود را با سهولت بیشتر و مشکلات کمتری بدست خواهند آورد. هرگونه سخت گیری و یا سهل گیری بیش از حد، بی توجهی به نوجوانان و یا رفتارهای پرخاشگرانه می تواند نتایج مصیبت باری همچون گرایش به اعتیاد، رفتارهای غیر اخلاقی و بزهکاری به همراه داشته باشد.
به نظر می رسد که معاشرت با همسالان در دوران نوجوانی ضرورتی اجتناب ناپذیر است. معاشرت با همسالان می تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد که به برخی از آن ها اشاره می شود.
● پیشگیری از اعتیاد در دوران جوانی
جوانی دوره ای از زندگی است که از شروع دهه سوم زندگی تا پایان دهه چهارم ( ۲۰ تا ۴۰ سالگی) را در بر می گیرد. در این دوران رویدادهای مهمی همچون استقلال از والدین، اشتغال، ازدواج و پدر یا مادر شدن و تحکیم هویت شخصی به وقوع می پیوندد. هر یک از رویدادهای مذکور، فشار روانی قابل ملاحظه ای ایجاد می کنند و ممکن است زمینه را برای گرایش به مصرف مواد فراهم کنند.
الف) بیکاری، اشتغال و اعتیاد
پدیده بیکاری و نداشتن شغل و درآمد یکی از مهم ترین علل و عوامل ایجاد فشار روانی در دوران جوانی و بزرگسالی است. بیکاری موجب بروز احساس عدم کفایت و کارآیی در فرد می شود و مشکلات مالی و خانوادگی ناشی از آن، زمینه را برای ایجاد افسردگی، اضطراب و گرایش به مصرف مشروبات الکلی و مواد روانگردان فراهم می کند.
افزایش کیفی و کمی مهارت های حرفه ای و بهبود ارتباطات اجتماعی همراه با مثبت اندیشی و استفاده از تفکر خلاق شانس دستیابی به شغل و حرفه مناسب را افزایش داده و از بروز پدیده بیکاری تا حدود زیادی پیشگیری می کند. همچنین اتخاذ سیاست های مبتنی بر ایجاد اشتغال مولد و کارآفرینی توسط نهادهای دولتی و ملی در کاهش نرخ بیکاری تاثیر چشمگیری دارد.
کیفیت و کمیت اشتغال و ویژگی های محیط شغلی ممکن است در گرایش به مصرف مواد موثر باشد. به عنوان مثال پرداختن به مشاغلی که با فعالیت بدنی فراوان و خستگی شدید همراه هستند مانند نقاشی ساختمان، نجاری، تراشکاری و جوشکاری، کار در شیفت شب ممکن است زمینه را برای گرایش به مصرف مواد فراهم نماید. افراد شاغل در این حرفه ها در صورتیکه اطلاعات درست و کاملی در زمینه عوارض مصرف مواد نداشته باشند ممکن است با هدف رفع خستگی و کاهش فشارهای شغلی اقدام به مصرف مواد نمایند. بدیهی است که مصرف مواد در دراز مدت موجب افت عملکرد شغلی و کاهش علاقه و انگیزه برای انجام کار شده و حتی ممکن است موجب از دست دادن شغل و بیکاری شود.
همچنین کار کردن در محیطهای آلوده ( مانند مکان هایی که افراد معتاد در آن مشغول به کارند) و یا اشتغالی که امکان دسترسی به مواد را به راحتی فراهم کند (کار در داروخانه ها و بیمارستآن ها) اگر با آگاهی کافی و احتیاط های لازم همراه نباشد زمینه را برای گرایش به مصرف مواد فراهم می کند.
توجه به موارد زیر موجب کاهش خطر گرایش به مصرف مواد در محیط کار خواهد شد.
۱) رعایت تعادل بین کار، استراحت، تفریح و پرهیز از پرکاری.
۲) عدم معاشرت با افراد معتاد یا مشکوک به اعتیاد در محیط کار.
۳) افزایش سطح آگاهی در زمینه عوارض مصرف مواد در دراز مدت و تاثیر آن بر عملکرد شغلی.
● ازدواج و تشکیل خانواده
ازدواج یکی از مهم ترین فصول کتاب زندگی است. ازدواج می تواند رضایت آورترین و یا مایوس کننده ترین تجربه زندگی هر فرد باشد. این پدیده بر سلامت جسمی و روانی، نشاط و کارآیی فرد تاثیر چشمگیری بر جای می گذارد.
هرگونه عجله و شتابزدگی در ازدواج و فقدان تحقیق و مشورت کافی می تواند نتایج مصیبت باری به همراه داشته باشد. رعایت موارد زیر احتمال موفقیت در انتخاب همسر و رضایتمندی از زندگی زناشویی را افزایش می دهد.
۱) رعایت تناسب بین زوجین
رعایت تناسب در زمینه هایی چون آداب و رسوم و فرهنگ خانواده، میزان پایبندی به دستورات دینی و اخلاقی، تحصیلات، سن و سطح درآمد، احتمال موفقیت در ازدواج را افزایش می دهد. افرادی که در زمینه موارد یاد شده تناسب و شباهت بیشتری با یکدیگر دارند، در زندگی مشترک اختلافات کمتری خواهند داشت.
۲) دستیابی به استقلال مالی و عاطفی
ازدواج با فردی وابسته به دیگران، و کم اعتماد بنفس می تواند تجربه ای ناگوار و توام با ناکامی باشد. طرفین در هنگام ازدواج باید توان تصمیم گیری مستقل و اداره زندگی بدون کمک والدین را داشته باشند.
۳) واقع بینی در زمینه ماهیت ازدواج
انتظار اطاعت کامل، توقع تفاهم دائمی و عدم بروز اختلاف در زندگی زناشویی نمونه هایی از توقعات غیرواقع بینانه در ازدواج هستند. دستیابی به ازدواج موفق نتیجه مطالعه، تلاش و صبر و شکیبایی است و فعالیتی دائمی را طلب می کند. شناخت واقع بینانه افراد از یکدیگر و از پدیده ازدواج راه را برای دستیابی به موفقیت و رضایت خاطر هموار می کند.
۴) یادگیری مهارت های ابراز وجود، مهار هیجانات منفی و حل اختلاف
ابراز وجود یعنی توان بیان خواسته ها، افکار و هیجانات به طور مستقیم، صادقانه و مناسب. ابراز وجود مهارتی آموختنی است اما بسیاری از افراد به جای آن به پرخاشگری و یا رفتارهای منفعلانه روی می آورند. تقویت مهارت ابراز وجود در پیشگیری از اختلافات زناشویی و افزایش رضایتمندی از ازدواج نقش مهمی دارد. هیجانات منفی از قبیل خشم، اضطراب، یاس و غیره اگر به شیوه ای نامناسب ابراز گشته و آرامش محیط خانه را در معرض تهدید قرار دهند بایستی ریشه یابی و مهار شوند.
۵) افزایش آگاهی در زمینه مسائل عاطفی و جنسی
بی توجهی به نیازهای عاطفی و جنسی شریک زندگی، موجب بروز نارضایتی، اختلاف و حتی وقوع طلاق می شود. لازم است کلیه افراد، قبل از رسیدن به سن ازدواج، در زمینه مسائل عاطفی و جنسی آموزش ببینند. در واقع ارائه آموزش های جنسی متناسب با موقعیت سنی، باید از اوایل نوجوانی و توسط والدین و یا افراد مطلع و قابل اعتماد (مانند روانشناس، مشاور خانواده) انجام شود.
-
تاثیر روغنهای ماساژ بر پوست
ماساژدرمانی با روغن ها و لوسیون ها صرفا آرامش بخش است یا به درد پوستمان هم می خورد؟
زمانی ماساژدرمانی مختص از ما بهتران بود اما این روز ها در بیشتر سالن های زیبایی و حتی مجتمع های ورزشی، تکنسین های ماساژ هم حضور دارند و با قیمتی تقریبا منصفانه، فعالیت می کنند...
اغلب این افراد، انواع و اقسام روغن ها، لوسیون ها و ژل ها را به شما معرفی می کنند و ممکن است با توصیف خواص سلامت بخش آنها، شما را متقاعد کنند که انواع گران تر را برگزینید و سلامت پوست خود را تضمین کنید. ولی آیا این روش های فیزیکی واقعا برای پوست مفیدند؟ واقعا تفاوتی می کند که به پوستمان لوسیون شیمیایی بزنیم یا روغن گیاهی؟
روش ماساژدرمانی از دوران باستان برای بهبود بسیاری از بیماری ها، خصوصا بیماری های عضلانی و مفصلی کاربرد داشته است. در این میان، پوست هم بی بهره نمانده و روش ماساژ درمانی برای ناراحتی های پوستی هم استفاده می شده است. روش های ماساژدرمانی مختلف بوده و هدف از آنها تحریک رباط ها، تاندون ها و بافت های زیرپوستی و همچنین افزایش خون رسانی به این نواحی است. در گذشته اعتقاد بر این بود که انجام منظم تکنیک های ماساژ در مدتی طولانی سبب استحکام بیشتر عضلات شده و در نتیجه افتادگی پوست فرد را از بین خواهند برد. درباره دردهای مفصلی و اسکلتی هم تصور بر این بود که ماساژ عضلات اطراف ناحیه درد، آنها را حجیم تر کرده و عملکرد آنها را بهبود می بخشد.
● روغن های گیاهی ماساژ
اکثر روغن های ماساژ، گیاهی هستند. این روغن ها انواع ویتامین های محلول در چربی را دارند؛ مثلا ویتامین A ،D ،E و K اما باید خاطرنشان کرد که جذب این ویتامین ها از طریق پوست، بسیار اندک است. پس به ادعاهای تکنسین ها توجهی نکنید.
● این روغن ها جنبه درمانی ندارند
در گذشته، ماساژ قسمت های مختلف بدن به وسیله روغن ها توصیه می شد اما امروزه مطالعات جدید نشان داده که ماساژ تاثیر چندانی در شلی عضلات ندارد. روغن ها و ماساژ تنها حس آرامش را به فرد القا می کنند و نمی توانند در درازمدت مشکل پوستی او را بهبود بخشند. روغن ماساژ یکی از ملزومات تکنیک ماساژ است و نقشی در درمان خشکی و دیگر ناراحتی های پوستی ندارد. به عبارت دیگر، استفاده از روغن های ماساژ بیشتر جنبه تفریحی دارد تا درمانی. اگر می خواهید با روش های ماساژ حس آرامش به شما دست دهد از این روش ها استفاده کنید اما اگر انتظار دارید که ماساژ با روغن های گیاهی پوست شما را جوان کند یا جوان نگاه دارد یا کلا بهبودی در وضعیت آن به وجود آورد، سخت در اشتباه اید.
● لوسیون های ماساژ
لوسیون های ماساژ پایه روغنی ندارند. بنابراین هنگام ماساژ از روی پوست سُر نمی خورند و سر جای خود باقی می مانند. به علاوه پخش نشدن ناگهانی لوسیون های ماساژ به تکنسین این امکان را می دهد که بدون مالش و حرکت های سخت مراحل ماساژ را با آرامش اجرا کند. به این ترتیب، فرد تحت استرس و تنش کمتری قرار خواهد گرفت.
● انواع لوسیون های ماساژ
لوسیون های ماساژ پوست را نرم کرده و مدتی طول می کشد تا جذب پوست شوند. این محصولات انواع گوناگونی دارند اما بیشتر آنها با برخی روغن ها (روغن بادام شیرین و آفتاب گردان) ترکیب می شوند تا بافت بهتری داشته باشند.
● ژل های ماساژ
ترکیبات ژل های ماساژ به مراتب ساده تر و سبک ترند و به سرعت جذب پوست می شوند. تنها مقدار اندکی از این ژل ها بخش قابل توجهی از پوست را پوشش می دهد.
● انواع و اقسام روغن ماساژ
▪ روغن بادام: روغن بادام طرفداران زیادی دارد و بسیار نرم است و استفاده از آن حس آرامش بخشی به آدم القا می کند. سریع جذب می شود؛ زیاد روی پوست نمی ماند؛ ایجاد حساسیت نمی کند؛ خیلی چرب نیست، به راحتی پخش می شود و در ضمن، خوش بو و دارای عطری ملایم هم هست.
▪ روغن هسته انگور: این روغن هم زیاد چرب نیست اما معمولا با روغن بادام و روغن جوانه گندم ترکیب می شود، سبک است و بوی زننده ای ندارد.
▪ روغن زردآلو: این روغن پوست را تحریک نمی کند و خوب روی پوست پخش می شود.
▪ روغن آواکادو: این روغن رنگ سبز تیره ای دارد و نسبت به سایر روغن ها سنگین تر است و به علت چرب بودن فوق العاده اش معمولا با دیگر روغن ها مثلا روغن بادام ترکیب شده سپس مورد استفاده قرار می گیرد.
▪ روغن جوجوبا: این روغن از دانه گیاه جوجوبا گرفته می شود؛ خوشبو است و خاصیت ضدمیکروبی دارد. برای درد های مفصلی و ناراحتی های پوستی مفید است، پوست را تحریک نمی کند و سریع و آسان جذب می شود.
▪ روغن جوانه گندم: بوی ملایم این روغن، باعث شده در روش های ماساژ اروماتراپی رواج داشته باشد. هنگامی که با روغن بادام شیرین ترکیب می شود، استفاده ازآن راحت تر است.
▪ روغن نارگیل: زنجیره چربی روغن نارگیل مدت طولانی تری روی پوست می ماند، استفاده از آن راحت است، حساسیت زا نیست و لباس های فرد را رنگی نمی کند.
▪ سایر روغن ها: دیگر روغن های مورد استفاده در روش های ماساژ عبارتند از روغن زیتون، روغن نارگیل، کره های معمولی، روغن برخی حبوبات و گیاهان و روغن شترمرغ. هر کدام از این روغن ها ویژگی های منحصر به فردی دارند و برای شرایط به خصوصی مناسب ترند.
● روغن ماساژ خوب۳ ویژگی دارد
۱) عطر و اسانس زیادی ندارد: روغن هایی که بوی تندی دارند، نه تنها بیمار، بلکه تمام اطرافیان را هم آزرده می کنند. فرض کنید شخصی بخواهد به تناوب، یک روز درمیان، از روغنی معطر استفاده کند. در این صورت، ماندن او در خانه و محیط های اجتماعی، غیرممکن می شود. شست وشوی این روغن ها دشوار است و بوی برخی از این روغن ها آنقدر زیاد است که با شست وشو هم از بین نمی روند.
۲) حساسیت زا نیستند:اگر روغن هایی که در تکنیک ماساژ استفاده می شوند، خالص نباشند و ترکیبات مصنوعی در آنها به کار رفته باشد، استعمال شان در درازمدت سبب واکنش های پوستی آلرژیک می شود. البته ۸۰ تا۹۰ درصد روغن های پرکاربرد از عصاره گیا هان استخراج می شوند.
۳) خیلی چرب نیستند: اگر روغنی خیلی چرب باشد، مدتی بعد از استفاده باعث می شود که پوست به شدت لغزنده و ناخوشایند شود.
-
وقتی جسمی در گلو گیر میکند?!
تجربه نشان داده است که برای بیرون آوردن جسم خارجی از راه های تنفسی یا غذایی هیچ روشی منطقی تر از روش آندوسکوپی نیست و باید از روش های خطرناک غیرآندوسکوپی در بیرون آوردن جسم خارجی به طور جدی اجتناب کرد. گیرکردن جسم خارجی در گلو یا آسپیره شدن و خطر انسداد کامل تنفسی در شرایط فوق العاده اضطراری در زمانی که دسترسی به بیمارستان یا ابزار آندوسکوپی نیست پزشک را در برابر مسوولیت شتابزده ای برای نجات جان کودک قرار می دهد. در چنین موارد حساس و بحرانی انگشت کردن در گلو امکان به وجود آوردن سه حالت ذیل را فراهم می آورد:
۱) جسم خارجی به وسیله انگشت از هیپوفارنکس به حنجره رانده شود و در نتیجه انسداد ناقص را به انسداد کامل تبدیل می کند.
۲) امکان دارد جسم خارجی به طرف مری رانده شود و آن وقت با اعمال فشار به دیوار خلفی نای منجر به انسدادی شود که حتی با تراکئوتومی نتوان انسداد را رفع کرد.
۳) سرانجام آنچه که مطلوب هست جسم خارجی از دهان به سلا مت بیرون افتد. به هر تقدیر به دلیل احتمال بروز خطرات یاد شده این روش پیشنهاد نمی شود. طبق گزارش ها و شواهد پزشکی سرو ته کردن کودک برای خارج کردن جسم خارجی از درختچه تراکئوبرونشیال ممکن است آن را از برونش کنده ودرعوض در تنگ ترین بخش حنجره جایگزین کند و موجبات انسداد کامل و مرگ کودک را فراهم آورد یا اینکه جسم خارجی که در تنگنای برنشیول لب تحتانی ریه قرار گرفته است و آمادگی لا زم برای خروج از طریق آندوسکوپی را دارد با سرو ته کردن کودک ممکن است به برنشیول لب فوقانی جابه جا شده و چنان دردسری به وجود آورد که نتوان جسم خارجی را به وسیله برنکوسکوپی ریژی خارج کرد. روش علمی و پذیرفته شده در مجامع علمی مانور هایملیک (Heimlick) است. اینگونه مانور برای کودکانی که تنفس و صدای آنها قطع شده و به معنای حقیقی «در حالت خفگی» است قابل اجراست. توصیه کنونی کمیته پیشگیری از سوانح و مسمومیت وابسته به آکادمی کودکان آمریکا به قرار زیر است: برای شیر خواران(کوچک تر از یک سال) استفاده مکرر از چهار ضربه پشت و چهار بار فشار به قفسه سینه پیشنهاد می شود. از فشار به شکم نباید استفاده شود. ضربه پشت وقتی نواخته می شود که شیرخوار در وضعیتی که سرش پائین تر ازتنه قرار گیرد نگهداشته شود. چهارضربه با پاشنه دست بین دو کتف نواخته می شود. هدف از این مانور لق کردن جسم خارجی است. پس از نواختن ضربه پشت بیمار برگردانده شده و با همان روش و وضعیت قرار دادن دست که برای ماساژ بسته قلب مورد استفاده قرار می گیرد. یعنی در شیر خواران بالا ی مدیاستن و در کودکان بزرگتر کمی پایین تر چهار بار روی قفسه سینه فشار وارد می شود. هدف از این مانور بالا بردن فشار قفسه صدری به منظور بیرون انداختن جسم خارجی است. انسداد کامل با تخلیه هوایی راه تنفسی ممکن است مانور هایملیک را به شکست بکشاند. در چنین حالا ت وارد کردن سوزن ماندرن دار درشت در نای، هوا را به طور ناگهانی داخل ریه می کند، آن وقت سرفه یا مانور هایملیک یا نواختن به پشت موثر خواهد بود.
● نشانه های آسپراسیون جسم خارجی
جسم خارجی در حنجره گاه با انسداد کامل حوادث مرگآفرینی پدید میآورد. اخبار مرگ های فاجعه آمیز کودکانی که در حین خوردن گوجه سبز یا باد کردن بادکنک دچار آسپراسیون آنها شده و حوادثی ازاین قبیل در جراید کشور ما هر روز به چشم می خورد. نگارنده به مواردی از جسم خارجی حنجره برخورد کرده است که در بدترین وضعیت اضطراری به تراکئوتومی کشیده شده اند. در آمارلیما (Lima.A.Jose) در ایسلند از ۱۱ مورد جسم خارجی حنجره ۵ کودک فوت کرده اند و سه نفر از ۶ کودک نجات یافته دچار درجات از آنسفالوپاتی هیپوکسیک شدند. اشیایی که به طور ناقص موجب انسداد شود ممکن است گرفتگی صدا، سرفه های خفه و گرفته، آفونی، بلع دردناک (اودینوفاژی)،هموپتیزی، خس خس و درجات متغیری از تنگی نفس بدهد. پرتونگاری نیمرخ نسج نرم ولو اینکه جسم خارجی غیرحاجب باشد اطلا عات ارزنده ای از قطر راه هوایی را به دست می دهد. نشانه های وجود جسم خارجی در درختچه تراکئوبرونشیال شامل سرفه، حالت خفگی و خس خس سینه است و تظاهرات آشکار ریوی به دنبال درمان با استروئید و آنتی بیوتیک تا مدتها می تواند خطر را بپوشاند.
جسم خارجی در ریه به طور کلا سیک عوارضی مانند آمفیزم آتلکتازی و حتی آبسه ریه را به دنبال دارد. مواد آلی مانند دانه های گیاهی استعداد نمایانی برای واکنش شدیدتر مانند لا رنگوتراکئوبرونشیت توکسمی، سرفه و تب نامنظم دارند. موقعیت جسم خارجی در برونش از سه مرحله بالینی و پرتو نگاری می گذرد.در مرحله نخست هوا از دو طرف جسم خارجی می تواند وارد و خارج گردد (Valve Bypass) و در این مرحله کولا پس یا آمیفیزم عارض نمی شود. در مرحله دوم که دراثر واکنش بافتی برونش نسبت به جسم خارجی و جذب آب به توسط جسم خارجی به خصوص اگر از دانه های گیاهی باشد و به وجود آمدن دریچه یک طرفه است (Valves Check) در این مرحله هوا از یک طرف در هنگام دم وارد برونش می شود ولی هنگام بازدم نمی تواند خارج شود نتیجه آن بروز آمفیزم انسدادی است. سرانجام در مرحله سوم به علت تورم مخاطی کامل نسوج پیرامون جسم خارجی هوا در ریه به تله می افتد و به تدریج جذب می شود (Valve Stop) در این مرحله است که آتلکتازی انسداد رخ می دهد. در پرتو نگاری قلب و مدیاستن به طرف ریه آتلکتاتیک منحرف می شود و در ریه دیگر آمفیزم جبرانی به وجود میآید. با این وجود آسپراسیون جسم خارجی در درختچه تراکئوبرونشیال می تواند در پرتو نگاری فاقدهرگونه یافته مرضی باشد. در یک بررسی آماری از ۴۰۰ کودک چینی که دچار آسپراسیون ریوی شده بودند بیش از یک سوم کودکان با جسم خارجی لا رنگوتراکئال دارای پرتو نگاری طبیعی ازریه بوده اند.
گفته شده است اینکه والدین اظهار دارند کودک در حال خوردن یا واردکردن چیزی در دهان ناگهان دچار سرفه و سیانوز و حالت خفگی شود خود مجوزی برای برونکوسکوپی تفتیشی است. در یک بررسی بین سال های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ ازیک گروه ۱۳۶ کودک زیر شانزده سال که تحت برونکوسکوپی قرار گرفته بودند در ۷۳ درصد موارد جسم خارجی در ریه کشف شد. دو سوم بیماران، پسر و دو سوم آنها کودکان کمتر از ۲ سال بودند. میزان برونسکوسکوپی از نظر جسم خارجی در کودکان کمتر از دو سال بالا تر بود. میزان انجام برونکوسکوپی ۱۱ مورد به ازای صد هزار کودک بود. دراکثریت موارد غذا به ویژه آجیل آسیپره شده بود.(۸۲درصد) دلیل شروع آسیپراسیون جسم خارجی خردسالا ن گروه سنی عبارتند از:
۱) کودکان خردسال عادت دارند اشیا را به دهان ببرند.
۲) کودکان در این سنین فاقد دندان های آسیا می باشند و مواد غذایی خوب جویده نمی شوند.
۳) کودکان خردسال در هنگام غذا خوردن حرف می زنند، بازی می کنند، می خندند، فریاد می کشند، می دوند. ۴) ارتباطات تشریحی حنجره و عدم کفایت بلع زمینه را برای استنشاق مواد خارجی آماده می سازد. شایع ترین جسم خارجی در اروپا و آمریکا آجیل است. در چین بادام زمینی، در یونان تخمه کدو، در کویت، در ترکیه و مصر شایع ترین جسم خارجی تخمه هندوانه است. درایران طبق جمع بندی آماری که از مراکز مختلف کشور ما به عمل آمده تخمه هندوانه شایع ترین جسم خارجی استنشاق در کودکان معرفی شده است. تخمه هندوانه با طبیعت لزج و لغزنده ای که دارد در کودکانی که مشغول گاززدن قاچ هندوانه هستند به گلو لغزیده و در ریه آسپیره می شود. البته جسم خارجی در ریه در بزرگسالا ن نیز حادث می شود و بیشتر در بزرگسالا نی پیش می آید که دندان مصنوعی دارند یا الکلیک هستند یا دچار اختلا لا ت نورولوژیک می باشند. شصت مورد جسم خارجی دراثرآسپیراسیون سنجاق راست فلزی(pin metallic straight) گزارش شده است. از نقطه نظرآماری جسم خارجی دربرونش راست پیش از برونش چپ جایگزین می شود. بدین خاطر که برونش راست نسبت به محور نای در مسیر مستقیم تری قرار دارد(برونش چپ نسبت به این محور با زاویه ۴۵ درجه و برنش راست با زاویه ۲۵ درجه قرار گرفته است) و دیگر اینکه قطر برنش راست اصولا از برنش چپ بیشتر است. زمان تشخیص از بدو استنشاق تا مدت طولا نی متفاوت بود. در کودکان آلمانی ۳۰ درصد موارد کمتر از ۳ روز پس از آسپیراسیون در کودکان چینی ۲۸/۷ درصد موارد بیش از یک هفته مورد تشخیص قرار گرفتند.
● روش های آندوسکوپی
وجود اجسام خارجی در گذرگاه راه هوایی را باید از اورژانس های پزشکی تلقی کرد چون خطر انسداد راه تنفسی، هر آن حیات بیمار را مورد تهدید قرار می دهد. برای بیرون آوردن جسم خارجی نیاز به یک تیم ورزیده آندوسکوپیست و ابزار مجهز آندوسکوپی است و پیش از اقدام به آندوسکوپی باید در پی تدارکات همه جانبه ای برآمد. همواره باید در نظر داشت که اگر دو ساعت وقت صرف تدارکات پیش از عمل آندوسکوپی شود می توان مطمئن بود که بیرون آوردن جسم خارجی دو دقیقه طول می کشد والا اگر دو دقیقه برای تدارکات پیش از عمل آندوسکوپی صرف کنیم آن وقت نباید شکایت داشته باشیم که چرا خروج جسم خارجی ۲ ساعت به طول انجامیده است. یک بار دیگر باید تاکید کرد که خارج کردن جسم خارجی با برونکوسکوپی درمان انتخابی است و این طریقه هم اعتبار تشخیصی و درمانی دارد و فقط باید از بروکلوسکوپ ری ژید برای درآوردن جسم خارجی استفاده کرد. هرچند مواردی از کاربرد بروکلوسکوپ قابل انعطاف نیز گزارش شده و در لب فوقانی استفاده از بروکلوسکوپ ری ژید امکان پذیر نیست. در مورد به کارگیری ابزار خارج کردن اجسام که به فراخور نوع و شکل و اندازه جسم خارجی ابزار مخصوص اختراع شده است می توان جسم مشابه را در بیرون از بدن الگو قرار داد و به کارگیری ابزار را در آن جسم تمرین کرد. برنکوسکوپی را نباید بیش از ۳۰ دقیقه به خاطر پیدایش عوارض مخاطره آمیزی چون توقف قلب و دیسترس تنفسی در زمان عمل طول داد و حتی در شرایط ناموفق برنکوسکوپی طولا نی تر از این زمان را باید متوقف کرد و یک تا دو روز بعد از عمل تلا ش دوباره ای برای خروج جسم خارجی آغاز کرد.
-
افسردگی دوران بارداری
دیگر آن زن شاد و پرانرژی روزهای پیش از بارداری نیست. از صبح که بیدار می شود، غمگین و کسل یک جا می نشیند و مدام اشک هایش را پاک می کند؛ یا زیاد غذا می خورد یا اصلا نمی خورد؛ یا زیاد می خوابد یا تا صبح بیدار است؛ حوصله ی هیچ کس را ندارد حتی شوهرش را.
پزشکش می گوید: این ها نشانه های افسردگی دوران بارداری است و شاید بعد از زایمان هم ادامه پیدا کند. پزشک می گوید: این افسردگی باید درمان شود، وگرنه... .
بارداری یک تغییر مهم و بزرگ در زندگی زن هاست و تغییرات بزرگ در زندگی، حتی اگر خوشایند باشند، بعضی وقت ها ممکن است آدم را گرفتار افسردگی کنند.
بنا به گفته پزشکان، این نوع افسردگی ها اگر خفیف باشند بی خطرند، اما گاهی کار به جایی می رسد که مادر ممکن است زایمان زودرس داشته باشد، یا کودکی با وزن کم به دنیا آورد، یا تا سال ها پس از زایمان نیز افسرده باقی بماند و حتی شاید دست به اقداماتی خطرناک بزند.
● غصه از کجا می آید؟
دکتر فاطمه سمائی تهرانی، متخصص زنان و زایمان، افسردگی های مربوط به بارداری را مساله ای شایع می داند که ممکن است در مواردی خطرناک شود. او این گروه افسردگی ها را از نظر زمان وقوع، به دو گروه پیش از زایمان و پس از آن تقسیم می کند.
این متخصص توضیح می دهد: حدود ۱۲ درصد از جمعیت کشور ما دچار افسردگی هستند.
افسردگی دوران بارداری در زنان معمولا از ۳ ماهگی با علائمی مانند غمگینی، بی علاقگی به انجام امور روزمره زندگی و برقراری ارتباط اجتماعی، دردهای جسمانی بی دلیلی که پزشک برای آنها توجیه بدنی ندارد، احساس بیماری و خستگی و ضعف مزمن، ناتوانی در کنترل خشم و احساسات منفی، بی منظمی در خواب و خوردن ظاهر می شود.
به گفته سمائی تهرانی، هم عوامل محیطی و هم عوامل غیرمحیطی در بروز افسردگی در زنان باردار نقش دارند. او از ژنتیک به عنوان عاملی غیرمحیطی نام می برد و می گوید: زنانی که مواردی از ابتلا به افسردگی را در بستگان نزدیک شان دارند، ۲۵ درصد بیشتر از دیگر زنان، در معرض خطر ابتلا به افسردگی در دوران بارداری و پس از آن هستند.
حوادث ناخوشایند و ناگهانی در خانواده، مصرف الکل و کشیدن سیگار، درمان های پزشکی طولانی مدت و اعتیاد به داروهای غیرمجاز هم از عواملی محیطی هستند که به گفته این متخصص، احتمال بروز افسردگی را در مادران بالا می برند.
همچنین بارداری برای برخی از زنان به عنوان عاملی استرس زا محسوب می شود که ممکن است خلق و خوی شان را تغییر دهد. نبودن همسر یا بی توجهی او، بارداری های ناخواسته، شرایط نامناسب اقتصادی، سطح پایین فرهنگی خانواده و حاملگی در سن کم هم ممکن است از علل افسردگی باشند.
این متخصص، سطح هورمون محرک غده آدرنال (غده فوق کلیوی) در بدن را هم در افسردگی تاثیرگذار می داند و شرح می دهد: زنانی که در دوران بارداری با کاهش شدید میزان این هورمون در خون مواجه می شوند نیز ممکن است به افسردگی دچار شوند.
علاوه بر این عوامل، امکان ظهور افسردگی در زنانی که در بارداری اول دچار این افسردگی شده اند، ۵۰ تا ۷۰ درصد افزایش می یابد.
زنانی که ویارها و استفراغ های شدید در دوران حاملگی دارند و آنها که پیش از بارداری هم سابقه مشکلات روانی داشته اند، بیشتر در معرض خطر افسردگی قرار دارند.
● افسردگی پس از زایمان، بیشتر است
به اعتقاد سمائی تهرانی، شیوع افسردگی در زنان معمولا پس از زایمان بیشتر از دوران بارداری است و در دو هفته ی اول پس از زایمان ظاهر می شود.
تغییرات هورمونی در بدن، در بروز این نوع افسردگی نقش دارند. هر چند افزایش میزان هورمون استروژن در دوران بارداری به عنوان عاملی برای جلوگیری از افسردگی به حساب می آید و برخی از زنان را شاداب تر می کند، اما پس از بارداری، ناگهان میزان این هورمون کاهش می یابد و باعث احساس غمگینی می شود.
● چند توصیه
دکتر سمائی تهرانی اظهار می کند: درمان بستگی به شدت افسردگی دارد و در مواردی که شدید باشد، قطعا نیاز به درمان دارویی دارد و با رها کردن بیماری به حال خودش، بهتر نمی شود. در این گونه موارد برخی از زنان اقدام به درمان های خودسرانه می کنند که به شدت خطرناک است و عوارضی جبران ناپذیر دارد. مهم ترین نکته این است که پزشک باید تشخیص دهد، مشکل این زنان چیست.
این متخصص هشدار می دهد: درمان افسردگی به خصوص پس از زایمان حتما باید جدی گرفته شود، زیرا احتمال دارد با افزایش افسردگی، این گروه از بیماران دست به خودکشی یا فرزندکشی بزنند.
همچنین مرکز بین المللی سلامت زنان، برای جلوگیری از ابتلا به افسردگی پیش و پس از زایمان توصیه هایی به زنان می کند که عبارتند از:
▪ داشتن برنامه ریزی دقیق در طول روز که در این برنامه، زمان خواب و استراحت و برنامه هایی هر چند ساده برای تفریح مشخص باشد.
▪ تقسیم امور مربوط به خانه و نوزاد با همسر و صحبت کردن با او درباره نگرانی های احتمالی
▪ گذراندن اوقاتی با دوستان و آشنایان
▪ مشاوره با پزشک در صورت بروز نشانه های افسردگی
▪ مشورت کردن با مادرانی که در نگهداری از فرزند تجربه دارند
▪ پرهیز از ایجاد تغییرات ناگهانی در برنامه زندگی روزمره در دوران بارداری.
-
دلتان آشوب است؟ شاید IBS دارید!
مهم نیست که تمام آزمایش های شما طبیعی هستند. مهم نیست که در بررسی های تکمیلی همه اعضای دستگاه گوارش شما سالم تشخیص داده می شوند...
مهم این است که شما «درد» یا علایم ناخوشایند دیگری دارید و این درد خیلی وقت ها حسابی کلافه تان می کند. مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر وقتی برای اولین بار با علایم نگران کننده این بیماری مواجه می شوند، ذهنشان ناخودآگاه به سمت بسیاری از بیماری های خطرناک دستگاه گوارش می رود. اما منفی بودن تمام تست های تشخیصی خیلی زود می تواند این نگرانی را از بین ببرد. هر چند دلخوش کردن به نتایج این آزمایش ها دردی را از بیمار دوا نمی کند. در مورد مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر این یک اصل است: «باید بیمار درمان شود، نه آزمایش هایش!»
● این علایم ازکجا می آیند؟
نشانگان روده تحریک پذیر با مجموعه ای از علایم پرسروصدا ظاهر می شود و تا مدت ها بیمار را رها نمی کند. این بیماری با درد و احساس ناراحتی در ناحیه شکم و اسهال و یبوست های پی درپی ظاهر می شود. بسیاری از مبتلایان به این نشانگان از نفخ و اتساع شکم و همچنین احساس تخلیه ناکامل مدفوع گاه و بیگاه رنج می برند. با وجود این همان طور که پیش تر گفته شد آزمایش های معمول هیچ نشانی از اختلال را نشان نمی دهند. به همین دلیل تا امروز تنها چند فرضیه در مورد علت این بیماری مطرح شده است. معروف ترین این فرضیه ها بر این اصل استوار است که مسیرهای عصبی روده به مغز به دلیلی ناشناخته بیش از اندازه حساس شده اند. در نتیجه علایم اغراق شده ای را از فعل و انفعالات دستگاه گوارش به مغز مخابره می کنند. اما چه چیز باعث این تغییرها در مسیر عصبی روده به مغز می شود؟
برخی از پژوهش ها تا امروز این نظریه را مطرح کرده اند که عفونت شدید دستگاه گوارشی می تواند به این ناهماهنگی سیستم عصبی بینجامد. باوجود این درصد بالای افسردگی و اختلال های اضطرابی در مبتلایان به این بیماری نقش عوامل روانی را در پیدایش و تشدید علایم این بیماری تقویت می کند. در کنار این فرضیه ها گروهی نیز این بیماری را در کنار بیماری های خودایمنی همچون لوپوس یا سلیاک قرار می دهند. به هر ترتیب بسیاری از متخصصان و پژوهشگران همچنان بر این باورند که نشانگان روده تحریک پذیر را نباید یک بیماری دانست؛ بلکه باید آن را یک اختلال کارکردی دستگاه گوارش به حساب آورد.
● نقش درمان های مکمل در درمان نشانگان روده تحریک پذیر
طبیعت بیماری نشانگان روده تحریک پذیر به شکلی است که درمان قطعی برای آن وجود ندارد. یعنی داروهایی که برای بیماران تجویز می شوند، نمی توانند بیماری را به طور کامل از بین ببرند. بنابراین حدود نیمی از بیماران درصدد یافتن روش های جدیدتری برای درمان نشانگان روده تحریک پذیر هستند.
● پروبیوتیک ها
تحقیقات نشان داده اند اگر روزانه ۱۰ تا ۱۰۰ بیلیون باکتری مفید وارد روده این بیماران بشود، بسیاری از علایم بیماری بهبود پیدا می کنند. پروبیوتیک ها همان باکتری های مفید هستند که تاکنون گونه های زیادی از آنها شناخته شده اند. موثرترین پروبیوتیک ها عبارتند از «لاکتوباسیل پلانتاروم» و «بیفیدوباکتریااینفانتیس». امروزه ماست هایی وارد بازار شده که حاوی این باکتری های مفید است. پزشکان به افراد دچار نشانگان روده تحریک پذیر توصیه می کنند این ماست ها را وارد رژیم غذایی روزانه خود کنند تا علایم روده ای آنها کاهش پیدا کند.
● داروهای گیاهی
▪ محصولات نعناع: انواع محصول های این گیاه از جمله عرق نعناع و نیز کپسول های نعنایی اثر مثبتی روی بیماری نشانگان روده تحریک پذیر دارند. طبق شواهد به دست آمده در تحقیق های مختلف، نعناع باعث تسکین علایم نشانگان روده تحریک پذیر می شود. البته نباید در مصرف کپسول های نعناع زیاده روی کرد. چون این داروی گیاهی، باعث شل شدن دریچه گوارشی بین معده و مری می شود. بنابراین ممکن است اسید معده را داخل مری پس بزند و باعث بیماری ریفلاکس شود. در ضمن تهوع و سوزش اطراف مقعد هم دو عارضه جانبی کپسول نعناع هستند که به دلیل همین شل شدن اسفنکترهای گوارشی ایجاد می شوند.
▪ ایبروگاست: این شربت گیاهی حاوی عصاره ۹ گیاه دارویی مختلف است. تحقیق ها و مطالعه های متعدد اثبات کرده اند که ۴ هفته استفاده از ایبروگاست اثر فوق العاده ای در کم کردن علایم نشانگان روده تحریک پذیر دارد. در مورد استفاده از داروهای گیاهی به عنوان درمان مکمل بحث ها و مطالعه های زیادی صورت گرفته است. نکته مهم در رابطه با این داروها این است که اثرگذاری آنها به اندازه درمان های اصلی بیماری نیست. علاوه بر آن گاهی باعث عوارض ناخواسته می شوند یا حتی در کارکرد داروی اصلی بیماری هم تداخل ایجاد می کنند. بنابراین چنین داروهایی همیشه باید تحت نظر پزشک معالج مصرف شوند.
● سایر درمان ها
در مورد کارایی یوگا و طب سوزنی در بیماری نشانگان روده تحریک پذیر هم حرف ها و نظرهایی وجود دارد اما تاکنون هیچ مطالعه علمی نتوانسته تاثیر مثبت چنین درمان هایی را در بیماری نشانگان روده تحریک پذیر اثبات کند.
● نقش روان درمانی در درمان نشانگان روده تحریک پذیر
امروزه رابطه ذهن با جسم یا ارتباط مغزی – روده ای به عنوان تئوری اصلی در ایجاد بیماری نشانگان روده تحریک پذیر مطرح است. بنابراین اکثر مطالعه هایی که برای درمان این بیماری صورت می گیرد، حول و حوش همین محور است. طبق نتایج این مطالعه ها، روان درمانی، بسیاری از علایم نشانگان روده تحریک پذیر را از بین می برد. شناخت درمانی، رفتاردرمانی و هیپنوتیزم روش هایی هستند که تاثیر مثبت آنها در درمان اثبات شده است. هیپنوتیزم وضعیت روانی فرد را بهبود می بخشد. شناخت درمانی و رفتاردرمانی هم روش هایی را به فرد می آموزند که قادر باشد در مقابل استرس های بیرونی واکنش مناسبی نشان دهد. بنابراین چنین استرس هایی کمتر باعث شروع علایم جسمی نشانگان روده تحریک پذیر خواهند شد. علاوه بر این روش ها، بهتر است بیماران نشانگان روده تحریک پذیر در مورد بیماری خود مطالعه کنند و آن را کاملا بشناسند. در سال ۲۰۰۶ مطالعه ای در ایالات متحده آمریکا انجام شد و نشان داد که اکثر مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر بیماری خود را به درستی نمی شناسند، بنابراین استرس بیشتر و در نتیجه علایم شدیدتری را هم تجربه می کنند. حتی بعضی مبتلایان تصور می کنند این بیماری به سوءتغذیه شدید یا سرطان منجر خواهد شد. این تصورهای غلط باعث ترس از بیماری می شود. در صورتی که نکته اصلی در مقابله با این بیماری آرامش ذهن و روان است.
-
معتادان را به زور ترک ندهید!
حدود هزار کمپ ترک اعتیاد در کشور وجود دارد که اکثر آنها غیرقانونی است و برخی اقدامات غیرعلمی در آنها صورت می گیرد که حتی بعضی اوقات به مرگ معتادان منجر می شود...
وزارت بهداشت مهلت ۶ ماهه ای برای این کمپ ها تعیین کرده تا استانداردهای لازم را برای درمان معتادان رعایت کنند. اما شاید این سوال در ذهن شما هم نقش بسته باشد که اصلا یک کمپ استاندارد چه خصوصیاتی دارد؟ دکتر سعید صفاتیان، معاون سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر، به این سوال پاسخ می دهد.
▪ آقای دکتر! اخیرا وزارت بهداشت مهلت ۶ماهه ای برای کمپ های ترک اعتیاد تعیین کرده تا از استانداردهای لازم برای ادامه فعالیت برخوردار شوند. یک کمپ استاندارد چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟
ـ مهم ترین نکته در کمپ های ترک اعتیاد این است که کمپ ها باید با استفاده از روش های غیردارویی، فرد معتاد را به ترک سوق دهند و مداخلات درمانی در این مرکز نباید انجام شود. یک کمپ استاندارد باید از ۲ جهت استاندارد باشد؛ یکی اینکه دارای مجوز از سازمان بهزیستی باشد و دومین مورد، ساختار فیزیکی این کمپ هاست که باید در شرایط مناسبی برای معتادان خدمات ارایه کنند.
▪ این پروتکل شامل چه مواردی است؟
ـ این پروتکل را بهزیستی برای کمپ های ترک اعتیاد تدوین کرده اما معمولا وزارت بهداشت، آن را قبول ندارد. به عنوان نمونه، این کمپ ها اکثرا توسط افرادی که قبلا اعتیاد داشتند، اداره می شود اما وزارت بهداشت در مورد این موضوع بحث دارد و می گوید کسانی که مشکلات قانونی دارند، نمی توانند کمپ را اداره کنند و از طرف دیگر، فرد معتادی که ۱۵ سال اعتیاد داشته در این مدت با قانون درگیر بوده و شاید برای چنین مسوولیتی ساخته نشده باشد. اما در تمام دنیا چنین کمپ هایی توسط افرادی که معتاد بوده و ترک کرده اند اداره می شود. نکته مهم دیگر درمان غیردارویی است که در این پروتکل وجود دارد اما وزارت بهداشت در این مورد نیز با بهزیستی همسو نیست.
▪ فقط فردی که معتاد بوده و ترک کرده، می تواند مسوول چنین کمپ هایی باشد؟
ـ برمبنای پروتکل بهزیستی، افرادی که قبلا معتاد بودند و ترک کرده اند، می توانند کمپ ترک اعتیاد احداث کنند و البته این موضوع به این معنی نیست که یک فرد عادی نمی تواند مجوز چنین کمپ هایی را بگیرد. اما نکته اینجاست که فردی که اعتیاد داشته و ترک کرده، بهتر می تواند یک کمپ را اداره کند.
▪ معتادی که سال ها مواد مخدر مصرف می کرده، نیازمند دارو نیست؟
ـ ببینید؛ در تمام دنیا کمپ ها با روش غیردارویی، فرد معتاد را تشویق به ترک می کنند و از نظر من حضور پزشک در این کمپ ها الزامی نیست. اما این معنی اش این نیست که معتاد اصلا به درمان دارویی نیاز ندارد بلکه کمپ ها باید زیر نظر مراکز درمانی باشند که اگر فرد معتاد دچار مشکل شد، سریعا به این مراکز ارجاع داده شود. به اعتقاد من هر ۵ تا ۱۰ کمپ ترک اعتیاد باید به یک مرکز متادون وصل باشد و پزشک و روان پزشک در آنجا حضور داشته باشند. فرد معتاد باید ۲۱ روز به صورت شبانه روزی در این کمپ ها اقامت داشته باشد. هر روز صبح ساعت ۸ بیدار شود؛ در کلاس های آموزشی و ورزشی شرکت کند و بعد به صورت گروهی دسته بندی می شوند. هر گروه یک لیدر دارد که کارهای گروه را انجام می دهد و در این کمپ ها، روش زندگی کردن به آنها آموزش داده می شود و نقش حمایت های اجتماعی و مددکاری اجتماعی در این کمپ ها بسیار بااهمیت است. علاوه بر آن بعد از این دوره ۲۱ روزه فرد معتاد باید ۶ ماه زیر نظر کمپ، مددکار اجتماعی و مراکز درمانی باشد. اما معمولا خانواده ها به دلیل اینکه خسته می شوند، درمان را به طور کامل انجام نمی دهند و ممکن است فرد معتاد دوباره سراغ اعتیاد برود. در واقع در این مدت ۲۱ روزه، فرد معتاد سم زدایی می شود و پس از آن باید تا ترک کامل درمان معتاد پیگیری شود و خانواده فرد معتاد موظف است به صورت دایم با مراکز درمانی و کمپ در تماس باشد تا درمان کامل فرد صورت گیرد.
▪ بسیاری از کمپ های ترک اعتیاد رفتارهایی غیرعلمی و حتی غیرانسانی انجام داده اند که در مواردی معتادان را به کام مرگ برده. نظارتی روی این مراکز انجام نمی گیرد؟
ـ تقریبا هزار کمپ ترک اعتیاد غیرقانونی داریم که اقدام های درمانی آنها غیرعلمی است. اگر چنین اقدام هایی در این کمپ ها صورت می گیرد به دلیل نبود نظارت جدی و مستمر روی این مراکز است و نمی توان گفت کمپ های ترک اعتیاد همه مشکل دار هستند. ما ۲ نوع کمپ داریم؛ کمپ های اجباری و کمپ های اختیاری. کتک زدن معتاد مربوط به کمپ های اجباری است. به عنوان نمونه خانواده ای که از دست فرزند معتادش مستاصل شده و نمی داند چه کار کند با چنین مراکزی تماس می گیرد و فرزند معتاد را با زور و کتک می برند. ما معتقدیم کمپ های اجباری باید تعطیل شوند و سیستم های درمان علمی باید افزایش پیدا کنند تا چنین مراکزی از بین برود.
▪ معتادانی که روانگردان مصرف می کنند نیز می توانند به کمپ ها مراجعه کنند؟
ـ مواد روانگردان، بیشتر تاثیرات روحی مانند اضطراب، افسردگی و توهم روی فرد می گذارد و چون روش های درمان این کمپ ها غیردارویی است، چنین کمپ هایی برای این معتادان مناسب هستند؛ البته در صورتی که با یک مرکز درمانی در تماس باشند.
▪ چه توصیه ای به خانواده ها برای مراجعه به چنین مراکزی دارید؟
ـ اولین نکته این است که فرد معتاد را به زور به مراکز ترک نبرند چون این کار اشتباه است. حتی اگر معتادی تمایلی برای ترک نداشت نباید به زور ترکش داد چون تا زمانی که فرد معتاد خودش نخواهد که ترک کند، نمی توان برایش کاری کرد. اول باید به مراکز درمانی مراجعه کنید و از آنها کمک بخواهید یا با شماره ۰۹۶۲۸ (خط مشاوره) تماس بگیرید و راهنمایی های لازم را دریافت کنید سپس اگر خواستید فرزندتان را به کمپ ببرید؛ البته کمپی که دارای مجوز رسمی از سازمان بهزیستی باشد. به عنوان نمونه فردی که هرویین مصرف می کرده، درمان غیردارویی برایش بسیار طولانی است و ممکن است یک سال طول بکشد بنابراین پیگیر درمان فرد معتاد باشید.
-
ارزیـابـی جـامـع سـالمـنـدان یـعـنـی چـه؟
در یک ارزیابی جامع از سالمند بیمار، باید همه جنبه های جسمانی، عاطفی، توان بخشی، هوش، حافظه و شناخت مورد ارزیابی قرار بگیرد. برای آگاهی شما این نحوه بررسی ها را به طور مختصر توضیح می دهم تا با آگاهی از این موارد بتوانید در شناخت مشکلتان ما را یاری کنید و با هم تا حد امکان به رفع آنها همت بگماریم...
بررسی جسمیبررسی جسمی یعنی اختلالات و بیماری های قابل درمان جستجو شوند. علایم و نشانه های بیماری ها در سالمندان مخصوص خود آنهاست و گاهی مبهم و غیرواضح اند و در صورت ناآگاهی از آن علایم می توانند تشخیص بیماری را به تعویق بیندازند. به طور مثال تشخیص بیماری های خطرناک همچون پنومونی و شکم حاد در سالمندان به علت نبودن علایم کلاسیک و تب به سختی و با تاخیر انجام می شود. داروهای مصرفی نیز اغلب باعث اشکال در تشخیص بیماری ها می شوند.
بررسی عاطفیدر ارزیابی عاطفی، فرد سالمند به ویژه از نظر افسردگی بررسی می شود.
یک آزمون اختصاصی شامل ۱۵ سوال از فرد سالمند پرسیده می شود تا سطح افسردگی او را نمره دهیم. در این آزمون، به هریک از این سوالات که با بله یا خیر پاسخ می دهند، نمره صفر یا یک تعلق می گیرد. نمره کلی کمتر از ۵ در محدوده طبیعی و بین ۵ تا ۹، افسردگی متوسط و از ۱۰ بیشتر، افسردگی شدید است. (سوالات ۱ و ۵ و ۷ و ۱۱ و ۱۳ در صورت پاسخ خیر و بقیه سوالات در صورت بلی نمره یک خواهند داشت. اگرمایل اید خودتان را ارزیابی کنید.
۱) آیا به طور کلی شما از زندگی خود راضی هستید؟
۲) آیا شما بسیاری از علایق خود را از دست داده اید؟
۳) آیا احساس می کنید زندگی تان پوچ شده است؟
۴) شما اغلب احساس بی حوصلگی و کسالت دارید؟
۵) اغلب اوقات روحیه خوبی دارید؟
۶) نگران وقوع یک اتفاق بد برای خودتان هستید؟
۷) اغلب خوشحال هستید؟
۸) اغلب احساس می کنید کاری یا کمکی از شما برنمی آید؟
۹) ترجیح می دهید در منزل بمانید به جای اینکه خارج شوید و کاری جدید انجام دهید؟
۱۰) احساس می کنید بیشتر از دیگران دچار فراموشی هستید؟
۱۱) فکر می کنید در حال حاضر زنده بودن چیز جالبی است؟
۱۲) در شرایطی هستید که احساس بی ارزشی می کنید؟
۱۳) احساس سرشار بودن از انرژی می کنید؟
۱۴) احساس می کنید شرایط تان ناامیدکننده است؟
۱۵) فکر می کنید اغلب مردم از شما بهترند؟
● بررسی وضعیت شناختی وعملکردی در مبتلایان به آلزایمر
به طورکلی روش برخورد با بیماران مبتلا به ضعف حافظه، به این سادگی ای که تصور می شود، نیست. آزمون های متعددی در مراکز طب سالمندی انجام می شود و نتایج آنها مهم است. علاوه بر آزمون ها، گزارش های خود بیمار و خانواده اش، فهرست همه داروهای مصرفی بیمار، بیماری های گوناگون و تاریخچه آنها و مصرف سیگار و الکل در تشخیص مشکل به پزشک کمک می کند. همچنین معاینات بالینی، آزمایش های خون و تصویربرداری ها نیز لازم اند. همه اختلالات ضعف حافظه را نباید به پای زوال عقل و مشکلات غیرقابل برگشت گذاشت. گاهی افسردگی یا فقر ویتامین B و مواد مغذی ضروری دیگر می توانند به ضعف حافظه منجر شوند. گفت وگو با بیمار، سوالاتی راجع به گذشته وی و همچنین گفت وگو با همراه بیمار که از وضع زندگی و آداب و رفتار او آگاهی دارد، لازم است. شاید برایتان جالب باشد که با آزمون های سنجش شناخت و حافظه آشنا شوید.
برای آگاهی شما ذکر می کنم که حساس ترین عملکردی که در شروع آلزایمر و نقص حافظه دچار اختلال می شود، کاربرد وسایل در زندگی روزمره است. معیار کاربرد وسایل و اینکه آیا از آنها مستقل یا با کمک دیگران استفاده می کنید، امتیازهای متفاوتی دارد. پخت و پز غذا، خرید روزانه، استفاده از داروها، مدیریت امور مالی و بانکی و استفاده از وسایل حمل و نقل جزو این سوالات اند.
معیار فعالیت های زندگی روزمره مثل لباس پوشیدن، غذاخوردن، دست شویی و حمام رفتن نیز برای انجام مستقل یا با کمک دیگران امتیازهای جداگانه دارد. کنترل ادرار و مدفوع هم از شما پرسیده می شود.
آزمون بعدی، فهرستی از کلمات است که از سالمند می خواهیم آنها را با صدای بلند بخواند و به خاطر بسپارد. این کلمه ها ۵ تا هستند و بسیار متفاوت اند و شامل اسامی حیوان، گل، میوه و... هستند. حالا در چند مرحله سوالاتی می پرسیم. به طور مثال نام حیوانی را که در فهرست بود، بگویید؟ گاهی فورا از او می خواهیم ۵ کلمه را بگوید (یادآوری فوری) و گاهی پس از مدتی به صورت تاخیری سوال هایی می پرسیم. توانایی های دیگری مثل هجی کردن کلمه «لیوان» به صورت برعکس نیز سنجیده می شود.
آزمون ساعت نیز از سالمندانی که به علت اختلال حافظه مراجعه می کنند، گرفته می شود. به این صورت که ساعت سنتی بزرگ ترسیم می شود که از او می خواهیم اعداد ۱ تا ۱۲ را در محل مناسب داخل ساعت بنویسد و سپس ساعتی را که اعلام می شود، با عقربه های صحیح رسم کند.
مجموع امتیازات این تست ها نشان دهنده وجود بیماری آلزایمر یا تعیین شدت آن است. البته امتیاز شما به میزان تحصیلات، سن شما و سطح فرهنگی تان وابسته است. به طور مثال هرچه سطح تحصیلات فرد بالاتر باشد، نمره آزمون وی بالاتر و هرچه سن فرد بیشتر باشد، نمره او پایین تر خواهد بود و این امر طبیعی است. میان جنسیت و نژاد و نمرات این آزمون ها هیچ رابطه ای دیده نشده است.
-
عاقبت نشستن های طولانی
زندگی شهرنشینی و استفاده روزافزون از تکنولوژی جدید اگرچه به ظاهر، کیفیت زندگی را بهبود بخشیده ولی از نقطه نظر سلامت، کم تحرکی حاصل از زندگی مدرن با عواقب بسیاری همراه است. امروزه افراد ساعات زیادی از روز را در مشاغلی نظیر اپراتوری رایانه، کارهای دفتری در مسلک مدیر یا کارمند به حالت نشسته می گذرانند. در ساعات غیرکاری نیز وضعیت بهتر نیست و ساعات خارج از کار موظفی را نیز در اتومبیل و سایر وسایل نقلیه، روبه روی تلویزیون و رایانه به حالت نشسته سپری می کنند...
متاسفانه به نظر می رسد که اکثر بزرگسالان به طور متوسط بیش از ۹۰ درصد ساعات بیداری خود را در حالت نشسته طی می کنند. در مقاله سال ۲۰۰۹ میلادی مجله سلامت بانوان ذکر شد که یک آمریکایی به طور متوسط ۵۶ ساعت (یعنی بیش از دو روز کامل) در هفته را به حالت نشسته می گذراند. شاید بهتر باشد که تبعات نشستن طولانی مدت را در سه حوزه بررسی کنیم.
الف) افزایش خطر بیماری های مزمن
بسیاری از بیماری های مزمن که عوامل اصلی مرگ و میر در عصر حاضر هستند، ارتباط نزدیکی با سطح فعالیت بدنی دارند. زندگی کم تحرک و نشستن طولانی مدت از عوامل خطرساز ابتلا به این بیماری ها هستند. بیماری های عروق کرونر قلب، چاقی، دیابت نوع ۲، پوکی استخوان و برخی از انواع سرطان ها از مهم ترین بیماری های این گروه به شمار می روند. در دهه ۱۹۵۰ میلادی نخستین یافته های پژوهشی حکایت از عواقب خطرناک نشستن طولانی مدت داشتند و نشان دادند که افراد در مشاغل فعال در قیاس با مشاغل کم تحرک خطر کمتری برای ابتلا به بیماری های عروق کرونر دارند. یک پژوهش جدید از انجمن تناسب اندام کانادا مشخص کرده که ارتباط تنگاتنگی بین میزان نشستن و مرگ ناشی از کلیه بیماری های قلبی وجود دارد. نشستن طولانی مدت در افزایش ابتلا به چاقی و دیابت نیز موثر است، به طوری که نشان داده شده که هر ۲ ساعت افزایش ساعات نشستن در روز با ۵ تا ۲۳ درصد افزایش خطر چاقی و ۷ تا ۱۴ درصد افزایش خطر دیابت نوع۲ همراه است. افزایش خطر سرطان های پستان، روده بزرگ و تخمدان نیز از عواقب کم تحرکی طولانی مدت به حساب می آیند.
ب) عدم تناسب اندام
نشستن طولانی مدت در نحوه استقرار بدن و سلامت ستون فقرات نیز موثر است. بدیهی است که نشستن مفرط می تواند به تدریج تغییرات نامناسبی را در وضعیت قامت و تناسب افراد ایجاد کند. این تغییرات عمدتا به دو دلیل ایجاد می شوند. نخست اینکه در حالت نشسته، بسیاری از عضلات بزرگ بدن در حالت غیرفعال هستند و استفاده نکردن از این عضلات در درازمدت به ضعف و تحلیل آنها منجر می شود. از سوی دیگر، نشستن طولانی مدت پشت میز یا روبه روی رایانه به خصوص اگر در وضعیت استاندارد و با رعایت اصول ارگونومی همراه نباشد، تغییراتی از قبیل گردی شانه ها، قوز، وضعیت رو به جلوی سر و تغییر انحنای ستون فقرات را ایجاد خواهد کرد. ضعف عضلانی منتشر در عضلات بزرگ بدن و قرارگیری طولانی مدت در وضعیت نامناسب از یک سو و چاقی و افزایش وزن ناشی از کم تحرکی از سوی دیگر دست به دست هم داده و به اصطلاح هیکل و تناسب بدنی افراد را برهم می زنند. بسیاری از خانم ها اعتقاد دارند که نشستن طولانی مدت باعث پهن شدن لگن و باسن شان می شود. البته نشستن، اثر مستقیمی روی استخوان لگن و سایر استخوان های بدن ندارد ولی به دلایلی که اشاره شد، ضعف عضلات به ویژه عضلات سرینی و شکم، افزایش وزن و تغییر انحنای ستون فقرات کمری و گاهی انحراف استخوان لگن می توانند این تغییر شکل پهن شدگی را توجیه کنند.
ج) دردهای عضلانی اسکلتی
نشستن طولانی مدت از عوامل زمینه ساز ایجاد دردهای عضلانی اسکلتی است. یک مقاله جدید نشان داده است که خطر کمردرد و درد گردن در افرادی که قسمت عمده روز را در حالت نشسته سپری می کنند، به مراتب بیشتر است. یک پژوهش دیگر حاکی از آن است که شیوع کمر درد مزمن در خانم ها از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، ۳ برابر افزایش یافته است. جالب است بدانید ضعف عضلات نگاه دارنده ستون فقرات و قرارگیری طولانی در وضعیت های غلط نظیر چرخش ستون فقرات، خم شدن روی کاغذ یا خیره شدن ممتد به صفحه مانیتور همگی می توانند باعث پیدایش این دردها شوند.
● اما راه حل
برای مقابله با همه مشکلاتی که ذکر شدند، تنها یک راه حل موثر وجود دارد و آن هم افزایش فعالیت جسمانی و کاهش ساعات کم تحرکی و بی تحرکی است. توصیه می شود که تمامی افراد حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط تا زیاد را در برنامه زندگی روزمره خود لحاظ کنند. در این برنامه باید حرکات کششی و انعطاف پذیری، ورزش های هوازی (از قبیل دویدن، پیاده روی سریع، دوچرخه سواری و شنا) و ورزش های تقویت کننده عضلات بزرگ بدن گنجانده شوند. از سوی دیگر، باید ساعات نشستن به تدریج کاهش یابند و در صورت ضرورت کاری به نشستن طولانی مدت، وقفه های ۵ دقیقه ای برای بلند شدن و قدم زدن (مثلا از طریق مکالمه تلفنی در حالت راه رفتن، پیگیری برخی نامه ها به صورت حضوری، پیاده روی در ساعات ناهار و...) در نظر گرفته شود.
-
چرا ناخن ها میشکنند و برای استحکام آنها باید چه کار کرد؟
کلی به ناخن تان تقویت کننده می مالید؛ از روغن زیتون و آب لیمو گرفته تا انواع محصولات تجاری، ولی هنوز هم حسرت داشتن ناخن هایی بلند و محکم را دارید. فکر می کنید کجای کار می لنگد؟ آیا ممکن است کمبود کلسیم، ناخن هایتان را ضعیف کرده باشد؟...
شبکه شاخی کراتین ناخن توسط رشته هایی از یک ماده گوگردی به نام سیستئین به هم می پیوندند و همین ماده است که موجب سفتی و سختی ناخن می شود. بین ۱۰ تا ۳۰ درصد حجم ناخن را آب تشکیل می دهد و اگر این آب کمتر از این مقدار شود، شکنندگی ناخن بیشتر می شود. حدود ۵ درصد ناخن را چربی ها تشکیل می دهند. هر چه چربی ناخن کمتر شود قدرت نگهداری آب ناخن کمتر می شود و به همین میزان شکنندگی ناخن هم بیشتر می شود. چربی ناخن خانم ها در سنین یائسگی و بعد از آن کم می شود و به همین دلیل شکنندگی ناخن ها بیشتر می شود.
از لحاظ استحکام، گوگرد و شبکه شاخی کراتین از مهم ترین عوامل استحکام ناخن ها هستند. کلسیم حدود یک درصد حجم ناخن را تشکیل می دهد و در سفتی و سختی ناخن هیچ گونه دخالتی ندارد. پس هیچ گاه ناخن در اثر کمبود کلسیم نمی شکند. هر چه انعطاف پذیری ناخن کم شود، شکنندگی آن بیشتر می شود و چربی و آب از عمده ترین عوامل انعطاف پذیری ناخن ها هستند. بنابراین استفاده کردن از لاک پاک کن ها باعث شکنندگی ناخن ها می شود چون حین پاک کردن لاک، چربی و آب نیز از سطح ناخن پاک می شود. مواد شوینده ای که خانم ها در خانه استفاده می کنند فقط چربی را از سطح ناخن برمی دارند ولی باز هم با برداشتن چربی میزان شکنندگی ناخن را بالا می برند. ناخن ها به طور متوسط روزی ۱/۰ میلی متر رشد می کنند یعنی ۳ میلی متر در یک ماه.
رشد ناخن های پا، یک سوم ناخن های دست است. بیشترین رشد ناخن در سنین ۱۰ تا ۱۴ سالگی است و بعد از سن ۲۰ سالگی رشد آن کمتر می شود. شکنندگی ناخن ها پدیده متداولی است که در ۲۰ تا ۳۰ درصد افراد جامعه، مخصوصا خانم های ۴۰ تا ۵۰ ساله، اتفاق می افتد. این پدیده همین طور در اشخاصی که در محیط کار یا منزل با مواد شوینده زیاد سروکار دارند، شایع تر است.
● ۶ علت شکنندگی ناخن ها
برخی از رایج ترین دلایل ضعف و شکنندگی ناخن ها به قرار زیرند:
۱) آسیب های تکراری: کسی که هر روز با مواد شوینده و آب و صابون کار می کند یا کسی که از لاک و لاک پاک کن زیاد استفاده می کند به دلیل اینکه به طور روزانه این آسیب به ناخن وارد می شود باعث شکنندگی ناخن ها می شود.
۲) بلندی ناخن ها:بلندی ناخن ها هم ارتباط مستقیم با شکنندگی ناخن دارد. هر چه ناخن بلندتر باشد، شکنندگی آن بیشتر است و به کسانی که این مشکل را دارند توصیه می کنم که همیشه ناخن های خود را کوتاه نگه دارند.
۳) شغل افراد: نجارها، کفاش ها، آهنگرها و پزشک ها چون از حلال ها استفاده می کنند معمولا شکنندگی ناخن را تجربه می کنند.
۴) لاک زدن و پاک کردن مداوم: لاک باعث شکنندگی ناخن نمی شود ولی کسانی که با فاصله زمانی خیلی کم لاک خود را با استون پاک می کنند در معرض آسیب ناخن هستند چون استون ماده حلال است.
۵) سن و سال: سن و سال هم ارتباط مستقیم با شکنندگی ناخن دارد. هر چه سن بالاتر و فرد مسن تر باشد شکنندگی ناخن بیشتر می شود. در خانم ها چون ناخن آنها نازک تر است شکنندگی ناخن ها بیشتر است.
۶) بیماری های پوستی: بعضی بیماری های پوستی هم موجب شکنندگی ناخن می شوند. کسانی که مشکل خشکی پوست دارند شکنندگی ناخن هم دارند همچنین کسانی که دچار کم کاری تیرویید هستند یا کسانی که کمبودهای تغذیه ای دارند مخصوصا کسانی که دچار کمبود آهن هستند یا ویتامین های A، B، C، D و E را کمتر دارند در معرض شکنندگی ناخن هستند.
● ۶ فرمان برای استحکام ناخن ها
همه افراد، مخصوصا خانم ها، باید به این نکات توجه کنند تا بتوانند ناخن هایی زیبا و سالم داشته باشند:
۱) ناخن های خود را بلند نگه ندارند و اگر ناخن های خود را به صورت چهارگوش بچینند معمولا شکنندگی آنها کمتر می شود.
۲) از عوامل شکنندگی ناخن مانند تماس مستقیم با شوینده ها پرهیز کنند و با دستکش کار کنند به طوری که ابتدا دستکش نخی و روی آن دستکش پلاستیکی بپوشند.
۳) از حضور بیش از حد در محیط های سرد پرهیز کنند.
۴) ناخن ها را چرب و مرطوب نگه دارند. توصیه ما این است که از روغن هایی که اساس گیاهی دارند استفاده کنند مانند روغن زیتون. هر روز بعد از اینکه دست ها را می شویید یک یا دو لایه از این روغن ها را به ناخن ها بمالید.
۵) کِرِم های نرم کننده هم برای جلوگیری از شکنندگی ناخن ها موثر است. هر چه تعداد دفعات چرب کردن ناخن ها در روز بیشتر باشد به همان مقدار شکنندگی ناخن ها کمتر می شود.
۶) خانم هایی که لاک می زنند اگر هرچه دیرتر لاک را پاک کنند شکنندگی ناخن ها کمتر می شود. این به این معنی است که خود لاک به تنهایی آسیبی به ناخن وارد نمی کند.