مروری کلی بر بيماری هاری#4
ديگر حيوانات اهلي:
نشانيهاي هاري در اسب ، گوسفند و بز چندان متفاوت از بيماري در گاو نميباشد هاري گوسفند بز و خوك متداول نيست.
پرندگان:
بطور طبيعي در پرندگان استثنايي است.
حيوانات وحشي:
هاري در بسياري از گوشتخواران و ديگر پستانداران بطور طبيعي اتفاق مي افتد . روباه، شغال و گرگ حساسترين حيوانات در مقابل ويروس ميباشند. اكثرا به نوع خشمناك بيماري دچار ميشوند.
بيماريزايي:
هنگامي كه ويروس از طريق زير جلدي يا داخل عضلاني ( بطور طبيعي از طريق گازگرفتگي اتفاق مي افتد) تزريق گردد، بوسيله آكسوپلاسم اعصاب محيطي ، از محل تزريق به سيستم اعصاب مركزي انتشار مي يابد.
ويروس ابتدا در محل ورود عضلات تكثير يافته بعد به سيستم عصبي حمله ور ميشوند و بعد به غدد بزاقي انتشار مي يابد. ويروس در غدد بزاقي و ريه ها بيشتر از مغز ميباشد (در خارج از اعصاب مركزي تكثير مي يابد)قابل توجه است اشاره شود كه هرگاه ويروسي از غدد بزاقي جدا گردد، در سيستم اعصاب مركزي نيز وجود خواهد داشت.
منشاء عفونت و روش انتقال:
حيوانات ميزبان مسئول بقاي ويروس در طبيعت ، گوشتخواران و خفاشها ميباشند.
هاري شهري:
سگها اصلي اين نوع هاري مي باشند. عفونت از طريق گاز گرفتگي ، از سگ به سگ و از سگ به انسان و حيوانات اهلي انتقال مي يابد. وجود تعداد زيادي سگ و ميزان وسيع توليد مثل ساليانه جمعيت سگها فاكتورهاي مهمي در همه گيري بيماري ميباشد .
ديگر فاكتور مهم در بقاي ويروس ، دوره كمون طولاني بيماري در برخي سگها است نشان داده شده كه ويروس چند روز (تا ۵ روز) قبل از شروع بيماري در بزاق وجود داشته و دفع ويروس از اين راه تا هنگام مرگ حيوان ادامه مي يابد خطر انتقال ويروس به انسان بوسيله گاز گرفتگي يا خراشهاي جلدي ، با مقدار زياد ويروس بيشتر خواهد بود. خطر ابتلا زخمهاي كوچك بويژه اگر زير لباس باشد كمتراست.
هاري در زندگي وحش:
در يك جمعيت يك يا دو نوع از پستانداران ، بويژه گوشتخواران و خفاشها مسئول بقاء هاري ميباشد هاري وحوش (وحش) خطر دائمي براي انسان و دامهاي اهلي ميباشد.
چنانچه حيوانات وحشي به بيماري دچار گردنده به شهرها و مناطق سكونت انسان هجوم آورده و به انسان و حيوان حمله مينمايند.انتقال بيماري در وحوش بيشتر از سگها ميباشد.
مروری کلی بر بيماری هاری#5
تشخيص:
از طريق ارسال سر حيوان به آزمايشگاه و ديدن اجسام نگري ميباشند.
كنترل:
براي كنترل مي بايستي جنبه هاي زيرين در نظر گرفته شود.
۱- برنامه هاي كنترل در ريشه كني هاري شهري
۲- اقدامات كنترل هاري وحوش
۳- مقررات بين المللي در رابطه با نقل و انتقال حيوانات
۴- برنامه هاي واكسيناسيون قبل و بعد از ايجاد مخاطره در انسان
۱)كنترل وريشه كني هاري شهري:
منطقي ترين راه براي جلوگيري هاري انسان:
مشتمل بر كنترل و ريشه كني عفونت در حيوانات اهلي و عمدتاَ سگ ميباشد كه هدف كاهش جمعيت حيوانات حساس از طريق واكسيناسيون سگها و گربه هاي خانگي .
معدوم نمودن سگهاي ولگرد خياباني را در بر ميگيرد. براي نتيجه مطلوبتر استفاده از واكسيناسيون (و تا حد امكان در فواصل زماني كوتاه) حداقل ۷۰% تمامي سگها و گربه هاي شهرها و نواحي مجاور ميباشد.
بعد واكسيناسيون حيواناتي كه قبلاَ ايمن نشده و آنهايي كه تازه متولد شده اند و يا آنهايي كه از مناطق ديگر وارد شده اند مي بايستي ادامه يابد. برنامه واكسيناسيون مي بايستي خانه به خانه (بهتر است) از طريق موسسات يا كلينيكهاي سيار در هر منطقه صورت گيرد سن واكسيناسيون سگها و گربه ها از ۳ ماهگي ميباشد.
۲) كنترل هاري حيوانات وحشي: در اين خصوص دو مورد زير سن مي بايستي مد نظر قرار گيرد
الف)هاري منطقه بوسيله خفاش ب) هاري منطقه بوسيله گوشتخواران
الف) از اقدامات اساسي كنترل مشتمل بر واكسيناسيون گاو در مناطق شايع بيماري و كاهش جمعيت خفاشها ميباشد. ديگر استفاده از داروهاي ضد انعقادي مثل ديفناديون براي كاهش جمعيت خفاشهاي شب كور در مناطقي كه هاري رخ ميدهد و براي جلوگيري بيماري در انسان در نتيجه خفاشهاي شب كوردرمناطقي كه هاري رخ ميدهد و براي جلوگيري بيماري در انسان در نتيجه خفاشهاي غير خونخوار آموزش، بويژه كودكان ضروري ميباشد تا از دست زدن و يا جمع آوري خفاشهايي كه به زمين مي افتند جلوگيري شود.
ب) كنترل هاري بوسيله گوشتخواران وحشي اساساَ در ارتباط با روشهاي كاهش جمعيت انواع ميزان اصلي ويروس كه نقش مسئول بقاي سيكل را ايفا مي نمايد از بين رفتن گوشتخواران وحشي منجر به كاهش موارد بيماري خواهد شد كه با طعمه گذاري و شكار با اسلحه و تله گذاري صورت ميگيرد.
۲-كنترل نقل و انتقال بين المللي حيوانات:
۳) كشورهايي كه عاري از هاري ميباشند بايستي از ورود سگ و گربه از نواحي آلوده جلوگيري بعمل آوردند. همچنين برقراري قرنطينه طولاني به مدت ۶-۴ماه واكسيناسيون حيوانات در هنگام ورود.
۴)پيشگيري هاري انسان:
واكسيناسيون افراد در معرض خطر شديد الودگي قبل از تماس با بيماري مثل كاركنان آزمايشگاهها ، كساني كه در برنامه كنترل هاري انجام وظيفه ميكنند و با حيوانات ولگرد سروكار دارند، دامپزشكان
واكسيناسيون افراد بعد از تماس كه اساسا شامل الف) درمان موضعي زخم ب) تزريق واكسن قبل از اينكه ويروس به سيستم عصبي برسد.
آبله مرغان#http://forum.p30world.com/images/New-smile/N_aggressive%20(24).gif8
ابتلاي زودرس به آبله مرغان
نوزاداني که مادرشان نسبت به آبله مرغان مصونيت دارند ، تا چند ماه پس از تولد به اين بيماري مبتلا نخواهند شد . در غيراينصورت اگر کودک در ده روز نخست تولد ، با ويروس اين بيماري تماس داشته باشد ، دچار آبله مرغان مي شود . شدت بيماري در اين شرايط بسيار وخيم و حتي کشنده است . چنانچه مادران پنج روز پيش از وضع حمل يا دو روز پس از آن به اين بيماري مبتلا شوند ، نوزادان آنها نيز به نوع خفيف آن دچار خواهند شد .
آبله مرغان مادرزادي
چنانچه مادر بارداري در ماه هاي نخست ، آبله مرغان بگيرد ، اين بيماري از طريق جفت به کودک او نيز منتقل مي شود . اين نوع بيماري را آبله مرغان مادرزادي مي گويند که در دو درصد مواقع نارسايي هاي کشنده اي ايجاد مي کند . اين نارسايي ها ، روي مغز ، چشم و اندام هاي حرکتي تأثير مي گذارند .
اگر مادران باردار ، در ماه هاي نخست آبستني آبله مرغان بگيرند ، بايد در مورد مصونيت داشتن خود مطمئن شوند . چنانچه پيش از اين آبله مرغان گرفته باشند ، به طور قطع ايمن خواهند بود ، اما اگر شک دارند ، بهتر است آزمايش خون بدهند تا از حضور پادتن هاي ضد آبله مرغان در بدن خود اطمينان يابند . در صورتي که پادتن در بدن آنها موجود باشد ، نوزاد آنها سالم مي ماند .
توجه : اگر خانمي در نيمه اول بارداري خود آبله مرغان بگيرد و مقاومتي در برابر آن نداشته باشد ، مي تواند با تزريق پادتن ضد آبله مرغان ، خود را درمان کند . چنانچه مادري پنج روز پيش از به دنيا آوردن کودک يا دو روز پس از آن ، آبله مرغان بگيرد ، بايد به نوزاد او حداکثر تا چهار روز پس از تولد ، پادتن ضد بيماري تزريق شود . اگر کودکان نارس در چند هفته اول پس از تولد ، دچار بيماري شوند ، بايد حداکثر تا چهار روز پس از ابتلا به آن ، از طريق پادتن ضد بيماري ، درمان شوند .
دوره نهفتگي
دوره كمون بيماري بين ۲ تا ۳ هفته مي باشد.
دوره واگيري
اين بيماري از يك تا دو روز قبل از ظهور بثورات جلدي تا زماني كه تمام بثورات جلدي تبديل به توده هاي نامنظم خشك شوند ( دلمه ) واگير دار هستند.
راههاي سرايت بيماری
۱- سرايت در اثر تماس مستقيم :
اين بيماري از شخص بيمار بوسيله تماس مستقيم ( بثورات ) و يا از طريق ترشحات مجراي تنفسي بيماران صورت مي گيرد اين بيماري مي تواند از مادر به نوزاد منتقل شود.
۲- تماس غير مستقيم :
بوسيله لوازمي كه به تازگي به ترشحات وآبدانه فرد بيمار آلوده شده اند.
درمان بيمار
استراحت تا زماني كه بيمار تب دارد لازم است . درمان بيمار علامتي و منحصر به تسكين خارش، پيشگيري از عفونت هاي ثانويه و يا درمان عوارض بيماري است .
استفاده از پودر تالك و محلول كالامين در صورت خارش سطح پوست توصيه مي شود.
بايد توجه داشت مصرف آسپرين در اين بيماري براي افرا د زير ۱۶ سال خطرناك است.
اصول كلي
تشخيص معمولاً با ظهور تاولهاي پوستي داده ميشود و بنابراين انجام آزمايش ضرورتي ندارد.
درمان با هدف تخفيف علايم انجام ميگيرد.
براي كاهش خارش از پارچه، حوله، يا كمپرس آب سرد استفاده كنيد.
بيمار را تا حدامكان آرام و خنك نگهداريد. گرما و تعريق باعث بروز خارش ميشوند.
ناخنها را كوتاه داريد تا بيمار نتواند خود را بخاراند. خاراندن تاولها ميتواند باعث عفونت ثانويه شود.
داروها
- داروهاي زير ممكن است خارش را كم كنند: بيحسكنندههاي موضعي و آنتيهيستامينهاي موضعي. اين داروها موجب تخفيف خارش به سرعت و در كوتاه مدت ميشوند. محصولاتي كه حاوي ليدوكايين و پراموكسين هستند كمترين احتمال بروز واكنشهاي آلرژي را دارند. لوسيونهاي حاوي فنول، منتول و كافور (مثل لوسيون كالامين) نيز شايد توصيه شود. دستور دارويي را در مورد محصولات فوق رعايت كنيد.
- اگر تب وجود دارد، از استامينوفن استفاه كنيد. به هيچ عنوان از آسپيرين استفاده نكنيد زيرا اين دارو ممكن است در بروز نشانگان راي (يك نوع آنسفاليت) در كودكاني كه دچار عفونت ويروسي هستند نقش داشته باشد.
- امكان دارد آسيكلووير تجويز شود.