زندگی با اچ.آی.وی چگونه است؟
افرادی که مبتلا به اچ.آی.وی هستند تا سالها میتوانند به راحتی به زندگی عادی خود و اشتغال مثمر ادامه دهند و با مصرف داروهای موجود سالها با حفظ سلامت زنده بمانند، هر چند اچ.آی.وی در بدنشان ریشه کن نخواهد شد. البته فشار روانی، اجتماعی و ضعف جسمی و اقتصادی آنها را آسیبپذیر میکند. آنچه آنها نیاز دارند تأمین دارو، خدمات مشاورهای و درمانی، حمایت و پرهیز از سوءظن و انگ و تبعیض است. آنان را از خود طرد نکنیم و اجازه دهیم زندگی کنند. مسئولان سیاسی و شخصیتهای مذهبی و اجتماعی میتوانند نقش مهمی در رفع انگ و تبعیض و تدارک خدمات لازم داشته باشند.
چرا جنین خانم باردار اچ.آی.وی-مثبت را از بین نمیبرند؟
گرفتن حق حیات جنین از نظر اخلاق پزشکی ممنوع است مگر موجب به خطر افتادن سلامت مادر یا جنین باشد. در مورد اچ.آی.وی با توجه به اینکه با داروهای موجود و پرهیز از شیردهی مادر مبتلاء میتوان در بیش از ۷۰-۹۵ درصد از ابتلاء فرزند پیشگیری کرد لزومی به سقط جنین نیست. (به شرطی که مادر تحت درمان، حمایت و مراقب کافی در کلینیک بیماریهای رفتاری یا مراکز مشاوره مشابه باشد) پس از تولد در شش هفتگی و ۱۸ ماهگی آزمایشهای اچ.آی.وی برای مشخص شدن وضعیت ابتلاء کودک انجام خواهد شد.
آیا افراد اچ.آی.وی مثبت میتوانند ازدواج کنند؟
ازدواج حق طبیعی و فطری هر انسان است و منع قانونی و طبی در این زمینه وجود ندارد. اما باید قبل از اقدام به ازدواج طرفین به طور کامل از واقعیتهای بیماری آگاه شوند و آموزشها و مشاورههای متعدد روانی، حمایتی و پزشکی بگیرند. همچنین لازم است در تمام آمیزشهای جنسی از کاندوم لاتکس استفاده کنند تا ویروس از یکی به دیگری سرایت نکند. به همین دلیل توصیه میشود قصد بچه دار شدن نکنند. حتی اگر هر دو زوج اچ.آی.وی مثبت باشند لازم است این امر را رعایت کنند چون ویروس اچ.آی.وی زیرگونههای مختلفی دارد و سرایت یک زیرگونه جدید به فرد به او آسیب بیشتری میرساند. استفاده از سایر روشهای پیشگیری از بارداری به غیر از کاندوم به ایشان توصیه نمیشود و این ربطی به شدت ابتلاء آنان ندارد.
در چه مواردی لازم است برای مشاوره و آزمایش به کلینیکهای بیماریهای رفتاری مراجعه کنیم؟
در صورتی که شما سابقه انجام هر کدام از رفتارهای خطرناک زیر را داشته اید
(تماس جنسی حفاظت نشده= رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا مهبلی بدون استفاده صحیح از کاندوم لاتکس)
استفاده از سوزن و سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی (حتی برای یک بار)
ابتلاء به بیماریهای آمیزشی (مثل سوزاک، سیفلیس، تبخال و زگیل تناسلی)
با فرد آلوده به ویروس اچ. آی. وی. تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد تزریق کننده مواد مخدر (حتی همسر) تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه ابتلاء به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
بدون اطلاع از سابقه ابتلاء فردی به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه روابط جنسی با مردان یا زنان دیگر تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید.
با فرد دارای سابقه روابط جنسی با نوع همجنس تماس جنسی "حفاظت نشده" داشته اید. (بویژه اگر رابطه بین دو مرد بوده و در این رابطه وی مفعول بوده باشد.)
با فردی که در نواحی پر خطر زندگی میکند یا قبلا زندگی میکرده، تماس جنسی "حفاظت نشده" داشتهاید. (مناطقی که در آن آمار میزان افراد آلوده به ویروس اچ.آی.وی در عموم مردم یا گروههای خاص زیاد میباشد. مثلاً بعضی کشورهای جنوب صحرای افریقا، کشورهای آسیای مرکزی مانند اوکراین، بلاروس، و تایلند و نیز کشورهایی که تن فروشی کنترل نشده رواج دارد مانند جمهوری آذربایجان، افغانستان، امارات عربی متحده، عراق و ناحیه خلیج فارس)
استفاده از مشروبات الکلی یا مواد (تریاک، هروئین، اکستاسی، حشیش، گرس و ....) بویژه در مهمانیهای مختلط
سابقه مورد تجاوز و سوء استفاده جنسی قرار گرفتن
سابقه دریافت خون و فراوردههای آن (به ویژه قبل از ۱۹۸۵ در سراسر جهان)
سابقه ازدواج موقت بویژه اگر طرف مقابل سابقه ازدواجهای متعدد داشته است.
اگر همسر(یا شریک جنسی تان) تان سابقه اعتیاد، زندانی شدن، اقامت طولانی مدت یا متناوب دور از شما بویژه خارج کشور دارد.
اگر به صورت اتفاقی و ناشناس یا در ازای پول یا کالا اقدام به تماس جنسی محافظت نشده با کسی کرده اید.
چرا مشاوره ضروری است؟
تداوم و همیشگی بودن عفونت اچ.آی.وی، بروز مشکلات روانی قبل از آزمایش و در دوره انتظار آماده شدن جواب، بروز مشکلات روانی و عاطفی بدنبال ابتلاء، وجودمشکلات اجتماعی بدنبال ابتلاء، اطلاع رسانی درراستای کاهش رفتارهای پرخطر و توصیه به رفتارهای سالمتر
در اولین مشاوره چه میگذرد؟
- گفتگودرموردجریان مشاوره ومحرمانه بودن آزمایش ورازداری - گفتگو درمورد راههای انتقال وپیشگیری - گفتگودرموردمعنای آزمایش مثبت ومنفی- نتیجه بینابینی، - گفتگو درباره معنای دوره پنجره، نتیجه مثبت کاذب، منفی کاذب - پرسش وپاسخ مستقیم برای دلیل انجام آزمایش - گفتگو در مورد استرس ناشی از نتیجه آزمایش و واکنشهای احتمالی - گفتگو در مورد پیامدهای اجتماعی و خانوادگی - کمک به فرد درتصمیم گیری برای انجام آزمایش - گفتگو در مورد راههای کاهش آسیب - قرار برای ملاقات بعدی
در کلینیکهای بیماریهای رفتاری چه خدماتی ارائه میشود؟
مشاوره قبل و بعد از آزمایش، مشاوره روانشناختی و جلسات گروه درمانی، مشاوره و معاینات پزشکی، مشاوره و خدمات ترک اعتیاد و کاهش آسیب، خدمات مددکاری، پیگیری سلامت مبتلایان و تجویز دارو در موارد ضروری، انجام معاینات و مشاورههای تخصصی (روانپزشکی، چشم پزشکی، عفونی و ...) یا ارجاع به مراکز تخصصی معتبر، در بعضی مراکز برگزاری جلسات آموزشی، گفتگو، موسیقی درمانی و برخی خدمات دیگر
منابعی برای اطلاعات بیشتر
در این فهرست سعی شده است منابع معتبر و عمدتاً به زبان فارسی معرفی شوند
کتابها
ایدز: ضمیمه زیست شناسی، سال اول دبیرستان (وزارت آموزش و پرورش)
جوانان و اچآیوی-ایدز؛ فرصتی در بحران (مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت با همکاری یونیسف)
ایدز و بیماریهای مقاربتی (انجمن تنظیم خانواده جمهوری اسلامی ایران)
جنبههای پزشکی، بهداشتی و اجتماعی اچ.آی.وی/ایدز (وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی)
فیلمها و چندرسانهایها
VCD متولد ایدز (مؤسسه رسانههای تصویری)
CD مولتی مدیای اچ.آی.وی/ایدز (گروه کاری اچ.آی.وی/ایدز سازمان ملل متحد در ایران)
VCD زنان رهبر تحول هستند (گروه کاری اچ.آی.وی/ایدز سازمان ملل متحد در ایران)
VCD ایدز، ساخته سعید ابوطالب
مجموعه آموزشی تلویزیونی ایدز (محصول شبکه دوم سیما ۱۳۸۰)
ايدز مگه همون اچ آي وي نبود ؟!
ایدز یا نشانگان نقص اکتسابی ایمنی در اثر ویروسی به نام HIV (ویروس نقص ایمنی انسان) بهوجود میآید.
از زمان آلوده شدن بدن به HIV تا بروز ایدز ممکن است ۶ ماه تا ده سال و یا بیشتر طول بکشد در این مدت گرچه فرد به ظاهر سالم به نظر میرسد، اما ناقل بیماری است و میتواند افراد دیگر را آلوده کند. AIDS مخفف عبارت «نشانگان نقص ایمنی اکتسابی» به زبان انگلیسی است. بر اثر تخریب یاختههای دستگاه ایمنی بدن ناشی از اچ آی وی، برخی بیماریها و عفونتها فرصت مبتلاء کردن انسان را پیدا میکنند که موجب نشانهها و علائم متنوعی در بدن میشود. برخی از این نشانهها اولین بار در سال ۱۹۸۱ میلادی در افراد بالغ جوانی دیده شد که دچار نقصهای ایمنی مادرزادی نبودند و این تعجب پزشکان را برانگیخته بود. به همین لحاظ مجموعة این علائم را «نشانههای نقص ایمنی اکتسابی» یا ایدز نام نهادند، چون نمیتوانستند آن را به بیماری مشخصی نسبت دهند و هنوز اچ.آی.وی شناخته نشده بود. بنابراین ایدز مرحلهای است که اچ.آی.وی مدتها (چندماه تا چند سال) در بدن حضور داشته و موجب تخریب اکثر یاختههای دستگاه دفاعی بدن شده است و فرد مبتلاء مستعد بروز بیماریهای عفونی، سرطانها و مشکلات دیگر میگردد.
اهمیت
اچ.آی.وی/ایدز معضلی پزشکی-بهداشتی است که ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن بسیار گستردهاند. از آغاز کشف اولین مبتلایان آن در خرداد سال ۱۳۶۰ تاآواخر سال ۱۳۸۳ در سراسر جهان بیش از ۶۳ میلیون نفر مبتلا شدهاند و ۲۳ میلیون نفر فوت کردهاند. در حدود نیمی از کسانی که دچار ایدز هستند قبل از ۲۵ سالگی آلوده شدهاند و بدون دارو اغلب قبل از ۳۵ سالگی میمیرند. هر روز ۱۴۰۰۰ نفر جدید به مبتلایان اضافه میشود که نیمی زن هستند و نیز نیمی ۱۵ تا ۲۵ ساله هستند. زنان و دختران به دلائل زیستی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیش از مردان در معرض خطر ابتلاء و آسیب ناشی از ایدز هستند. در کشور ايران تعداد افراد مبتلای ثبت شده ۱۱۹۳۰ نفر تا اول فروردین ماه ۱۳۸۴ است که در طی ۳ سال گذشته بیش از دو و نیم برابر شده است، و رشدی لگاریتمی از خود نشان میدهد. تخمین زده میشود که بین ۶۰ تا ۱۲۰ هزار نفر مبتلای ناشناخته در ايران حضور داشته باشند. بنابراین لازم است همه و به ویژه نوجوانان و جوانان آموزشهایی در راستای پیشگیری ببینند چون تاکنون واکسن و یا علاج قطعی برای این مشکل کشف نشده است و در آینده نزدیک نیز امکانپذیر نیست.
راههای انتقال
اچ آی وی در مایعات داخلی و مترشحه بدن انسان مبتلاء (بجز عرق و تا حدودی بزاق) وجود دارد، اما فقط از راه آمیزش جنسی، تبادل خون یا فرآوردههای آن و از مادر مبتلاء به جنین قابل سرایت از فردی به فرد دیگر است.
۱) آمیزش جنسی اگر زن یا مردی به ویروس ایدز آلوده باشد، میتواند ویروس را از راه تماس جنسی به دیگری منتقل کند. تماس جنسی موقعی ممکن است منجر به سرایت اچ.آی.وی شود که یک طرف دچار اچ.آی.وی/ایدز باشد و تبادل یا تماس مایعات بدن طرفین رخ دهد. بنابراین تماس جنسی مرد با مرد، مرد با زن، زن با زن در این شرایط ممکن است موجب سرایت شود. لازم به ذکر است در مقاربتها حتی اگر انزال (خروج منی از آلت مرد) هم رخ ندهد امکان سرایت وجود دارد چون مایعات مترشحة قبل از آن هم حاوی ویروس هستند.
۲) تبادل خون انتقال خون و فراوردههای آن اگر بدون اقدامات تشخیصی و ویروس زدایی انجام شود به احتمال بسیار زیادی موجب سرایت اچ.آی.وی میشود. امری که در کشور ما نیز برای بیماران هموفیلی و تالاسمی رخ داده است. لازم به ذکر است اهداء خون خطری برای سرایت به فرد اهداءکننده ندارد و فقط دریافت کنندگان خون در معرض خطرند. همچنین علیرغم انجام آزمایشهای تشخیصی بر روی تمام نمونههای خون در حال حاضر اگر دوره پنجره را در نظر بگیریم که در آن نتیجه آزمایش منفی خواهد بود، بنابراین هر دریافت خون و فرآوردههای آن باید برای آزمایش اچ.آی.وی اقدام کند. راه دیگر تبادل خون استفاده از سرنگ و ابزارهای تزریق مشترک (مانند پمپ دست ساز) است که مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی به ناچار یا ناآگاهانه از آنها استفاده میکنند. استفاده از هر نوع وسایل تیز و برندهای که به خون فرد مبتلا به اچ.آی.وی/ایدز آغشته شده باشد، مانند سرنگ، سوزن، مسواک (در صورت ایجاد خونریزی لثه) و وسایل خالکوبی ممکن است ویروس را منتقل کند. راه دیگر هم سرایت از طریق پیوند اعضاء (کلیه، کبد، لوزالمعده و ...) است.
۳) مادر به جنین یا نوزاد مادران باردار اگر مبتلاء به اچ.آی.وی باشند محتمل است که در حین بارداری یا هنگام زایمان ویروس به فرزند آنان سرایت کند. همچنین شیردادن مادران اچ.آی.وی مثبت به فرزندانشان ممنوع است چون ویروس درون شیر نیز ترشح شده و منتقل میشود. انتقال در مراحل مختلف بارداری بدون داروهای پیشگیرانه در 25% تا 40% رخ میدهد. در صورتی که خانمهای اچ.آی.وی مثبت باردار بشوند لازم است داروهایی مصرف کنند که احتمال سرایت به فرزندشان را کم میکند. همچنین نوزاد متولد شده از این مادران باید مدتی داروی ضد اچ.آی.وی بگیرد و شش هفته و ۱۸ ماه پس از تولد آزمایش اچ.آی.وی بشود تا وضعیت ابتلائش مشخص گردد.
شرمنده كه اين قدر نوشتم جنسي
در صورت ارتباط جنسی با شخص مبتلاء (مرد با زن / مرد با مرد)، احتمال آلوده شدن کدام یک بیشتر است؟
خطر انتقال ویروس اچ.آی.وی در مردان همجنسگرا بیشتر و تقریباً دو برابر مردان غیر همجنسگرا ست. درضمن خطر دریافت ویروس در بین مردان همجنسگرا در فرد مفعول بیشتر است. احتمال انتقال آلودگی در هر بار آمیزش جنسی از مرد به زن(نزدیکی مهبلی) در حدود ۱/۱ درصد است و احتمال انتقال آلودگی از زن به مرد (نزدیکی مهبلی) در حدود ۰/۳ درصد است. اما حتی یکبار تماس جنسی هم ممکن است منجر به سرایت اچ.آی.وی شود (این ارقام احتمال آماری است) بنابراین با این که احتمال سرایت در یک رابطه جنسی خیلی کم است اما صفر نیست!! و حتی مردانی وجود دارند که تنها با یک نزدیکی با زن اچ.آی.وی مثبت مبتلاء شدهاند یا زنانی که با یکبار آمیزش با مردان اچ.آی.وی مثبت دچار شدهاند.
در چه مواقعی احتمال سرایت از راه جنسی بیشتر میشود؟
اگر زخم یا عفونت تناسلی وجود داشته باشد، اگر تماس جنسی با خشونت یا اجبار باشد، اگر فردی شرکای جنسی متعدد داشته باشد و نیز در مقاربت خشک خطر سرایت بیشتر است. همچنین در آمیزش جنسی مقعدی (مقاربت از راه پشت) احتمال سرایت بیشتر از راه مهبلی است. ازدواج موقت (متعه، صیغه) چون معمولاً طرفین سابقه ازدواجهای منجر به طلاق یا موقت متعدد با دیگر افراد هم دارند یک عامل گسترش بیماریهای مقاربتی و از جمله ایدز میتواند باشد.
آیا معاشقه (بدون آمیزش جنسی) باعث سرایت میشود؟(واقعا شرمنده ولي براي اطلاع دادن بايد همه چيزو نوشت)
اچ.آی.وی از راه تماسهای سطحی (بوسیدن، در آغوش گرفتن، لمس بدن) که عشق بازی یا معاشقه خوانده میشود و کارهایی مثل غذا خوردن در ظروف مشترک، استفاده از حمام یا استخر مشترک انتقال نمییابد. البته بوسه فرانسوی که با مکیدن لبها و زبان طرف مقابل انجام میشود ممکن است باعث سرایت اچ.آی.وی شود.
تماس جنسی دهانی یعنی چه و آیا باعث سرایت میشود؟
ورود آلت تناسلی مرد به دهان زن و مکیدن آن یا لیسیدن و مکیدن ناحیه تناسلی زن را تماس جنسی دهانی میگویند و به دلیل وجود ویروس در ترشحات جنسی و امکان زخمهای بسیار کوچک در مخاط دهان و لثه ممکن است باعث سرایت اچ.آی.وی شود. پس مقاربت دهانی (مکیدن یا لیسیدن آلت تناسلی طرف مقابل چه زن چه مرد) نیز ممکن است منجر به سرایت بشود
آیا تماس جنسی با تنفروشان جوان خطر دارد؟
بلی. تنفروشان جوانتر و زیباتر چون مشتریان بیشتری دارند به احتمال بیشتری مبتلاء به بیماریهای مقاربتی و ایدز هستند.
آیا در اعمال پزشکی امکان سرایت وجود دارد؟
هرگونه عمل جراحی، اندوسکوپی، دیالیز با دستگاه، دندانپزشکی، ختنه، حجامت، تزریقات و طب سوزنی که در آن شرایط سترون سازی کامل رعایت نشود ممکن است موجب سرایت اچ.آی.وی و سایر ویروسها از یک فرد مبتلاء به دیگران شود. در این موارد لازم است تا حد ممکن از وسایل سترون یک بار مصرف استفاده شود، ابزارهای مقاوم به حرارت (مثل برخی ابزارهای فلزی جراحی و دندانپزشکی) در اتوکلاو یا فور و ابزارهای غیرمصرفی نامقاوم (مثل آندوسکوپ) با مواد شیمیایی ضدعفونی شوند که این کارها باید برای هر بیمار انجام شود. البته با توجه به رعایت دقیق این احتیاطهای همه جانبه مواردی که ثابت شده باشد اچ.آی.وی از مکانهایی مانند دندانپزشکی سرایت کرده باشد در تمام جهان انگشت شمار است.
آیا کارکنان بیمارستانها و درمانگاهها در معرض خطراند؟
پزشکان و پرستارانی که با بیماران اچ.آی.وی مثبت سر و کار دارند ممکن است در اثر تماس اتفاقی (فرو رفتن سوزن سرنگ یا تیغ جراحی) به اچ.آی.وی دچار شوند. در ضمن احتمال سرایت از بیمار اچ.آی.وی مثبت به پزشک بسیار بسیار بیشتر از احتمال سرایت از پزشک اچ.آی.وی مثبت به بیماران است. در هر صورت با مصرف به موقع داروهای ضدویروسی این احتمال به شدت کم میشود. در مواقعی که فرو رفتن سوزن یا موارد مشابه رخ میدهد باید در عرض 3 روزشروع به مصرف داروهای ضد ویروسی شود. این امر با مراجعه به کلینیکها و بخشهای تخصصی بیماریهای عفونی امکانپذیر است. اره
آیا در آرایشگاهها امکان سرایت وجود دارد؟
تراشیدن مو، خالکوبی، سوراخ کردن گوش که در آن شرایط سترون سازی کامل رعایت نشود ممکن است موجب سرایت اچ.آی.وی و سایر ویروسهای خطرناک از یک فرد مبتلاء به دیگران شود. در این موارد لازم است مشابه اقدامات پزشکی از وسائل یک بار مصرف (مانند تیغ) برای هر فرد استفاده شود یا ابزارها بطور کامل سترون شوند. توصیه میشود هر فرد هنگام مراجعه به آرایشگاهها وسایل شخصی خود را به همراه ببرد (تیغ، قیچی، شانه، حوله و ...) تا از سرایت بیماریهای عفونی جلوگیری شود. اپیلاسیون (کندن موها) ممکن است موجب آسیب به پوست و ایجاد زخمهای بسیار ریز در محل کنده شدن موها بکند، بنابراین بهتر است از وسایل یکبار مصرف برای آن استفاده شود.
دوستان شرمندتون شدم !
آیا جلق زدن (استمناء) ممکن است موجب ایدز شود؟
جلق زدن به معنی استفاده از دست برای تحریک اندامهای جنسی است که معمولاً برای رسیدن به اوج احساس جنسی (ارگاسم) بکار میرود و توسط خود فرد یا شریک جنسی او انجام میشود. سرایت HIV در نتیجه جلق زدن تقریباً ناممکن است.
راههای پیشگیری
با توجه به آنکه اچ.آی.وی برخلاف برخی ویروسهای بیماریزای سرماخوردگی یا اسهال راه انتقال محدودی دارد پیشگیری از آن با رعایت برخی اصول آسان است
خویشتنداری- پرهیز از هر گونه تماس جنسی پیش از ازدواج رسمی
وفاداری- پایبندی به تکهمسری و حریم خانواده
کاربرد مداوم کاندوم- استفاده از کاپوت در هر بار تماس جنسی (و با هر نوع شریک جنسی یا همسر)
پرهیز از مصرف مواد و اعتیاد- هر گونه مواد روانگردان، توهم زا، شادی آور، محرک و مخدر حتی برای یکبار
در ضمن همیشه از وسائل شخصی مخصوص خودتان (مسواک، تیغ، ریشتراش و....) استفاده کنید.
پیشگیری پس از مواجههPost exposure Prophylaxis
برنامهای شامل چند داروی ضد ویروسی است که چندین باردر روز پس از تجاوز جنسی یا مواجهه شغلی مصرف میشود. این داروها باید حداکثر در ۷۲ ساعت پس از مواجهه شروع شوند تا از آلوده شدن فردی به HIV چلوگیری شود. پیش از آغاز استفاده از PEP یک آزمایش HIV باید گرفته شود تا وضعیت فرد تعیین شود. اطلاعات و مشاوره باید به فرد داده شود تا وی را قادر به فهمیدن داروها، لزوم تحمل و پیگیری، لزوم تماسهای جنسی سالم تر و آزمایشهای HIV بعدی بکند .
جلوگیری از سرایت مادر به فرزند
انتقال HIV از مادر مبتلا به HIV به فرزند متولد نشده در سه مرحله اصلی اتفاق میافتد: وقتی مادر باردار است، زمان تولد یا هنگام شیر دهی.
انتقال در 25% تا 40% بدون درمان پیشگیرانه رخ میدهد. دو رژیم دارویی برای جلوگیری از انتقال مادر به فرزند در دسترس است. در افریقای جنوبی رژیم رایج، مصرف Nevirapine میباشد که معروف به NVP یا Viramune است و قرصی است که بانوان حین زایمان مصرف میکنند و به نوزاد بین 24 تا 72 ساعت بعد از تولد تجویز میشود. اگر مادر در طول دوران بارداری AZT مصرف کند و از شیردهی هم خودداری کند، میزان انتقال تا 10 % کاهش مییابد. داروهای دیگر نیز برای جلوگیری از سرایت از مادر به فرزند در حال تهیه هستند. یک برنامه PMTCT مؤثر شامل: تأمین مشاوره و آزمایش آگاهانه، تهیه داور و مشاوره با زنان در مورد تغذیة نوزاد (بدون شیر مادر) میباشد.
ارتباط اعتیاد یا مصرف مواد با اچ.آی.وی/ایدز چیست؟
مواد روانگردان از دو جهت ممکن است فرد را در معرض ابتلاء به اچ.آی.وی ایدز قرار دهند:
اختلال در قوه ادراک: در این مورد هیچ تفاوتی ندارد که ماده مخدر (مثل هروئین،تریاک)، محرک (مثل اکستازی=اکس)، توهم زا (مثل حشیش، گرس، علف) یا انواع دیگر موادی (مثل مشروبات الکلی) باشد که مورد سوء مصرف قرار میگیرند. موقعی که قوای ذهنی انسان مختل باشد ممکن است رفتارهای پرخطری مانند انجام یک رابطه جنسی بی محابا انجام دهد که او را در معرض ابتلاء به اچ.آی.وی قرار دهد. طبق آمار رسمی بیش از ۴ میلیون نفر در کشور به مصرف انواع مختلف مواد میپردازند. در ضمن افرادی که در اعتیاد غرق شدهاند مطمئناً به بروشورهای پیشگیری از ابتلا و انتقال اچ.آی.وی/ایدز توجهی نخواهند کرد.و راهکارهای برخورد با آنها تخصصی است.
استفاده از سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی: استفاده از سرنگ مشترک یا هر گونه ابزار تزریقی دست ساز (پمپ، لوله و ...) برای تزریق مواد فعلاً در کشور ما بیشترین خطر را در انتقال اچ.آی.وی دارد. در حال حاضر حدود ۴۰۰۰۰۰ مصرف کننده تزریقی مواد (بویژه هروئین و مورفین) در کشور وجود دارد که تخمین زده میشود حدود ۴۰۰۰۰ نفر آنان به اچ.آی.وی دچار شده باشند.
فعلاً بیشترین افراد مبتلاء به اچ.آی.وی/ایدز ثبت شده در کشور ما مصرف کنندگان مواد تزریقی هستند (حدود ۶۱ درصد).
درمان
داروهای ضد رتروویروس (ARV) نخستین روش درمان HIV هستند. ARVها یکی از دو آنزیم ضروری برای تکثیر HIV را مهار میکنند. داروهای ضد ویروسی، HIV/AIDS را علاج قطعی نمیکنند اما زندگی مبتلایان به HIV را طولانی میکنند. درضمن برای جلوگیری از مقاوم شدن ویروس به دارو معمولاً چند دارو همزمان به فرد مبتلا داده میشود. ۴ دسته داروهای ضد ویروسی برای استفاده درمانی وجود دارد: شبه نوکلئوزیدهای مهارکننده reverse transcriptase، مهارکنندههای reverse transcriptase غیر نوکلئوزیدی، مهارکنندههای پروتئاز و مهارکنندههای ورود ویروس به باخته ها
مهارکنندههای پروتئاز Protease Inhibitors
یک نوع ضد ویروس هستند که تکثیر HIV را متوقف میکنند. آنها قسمتی از HIV را که آنزیم پروتئاز نامیده میشود، مهار میکنند. وقتی آنزیم مهار شد HIV، نسخههای ناقصی از ویروس میسازد که نمیتوانند یاختههای جدیدی را آلوده کند. معروفترین داروهای این گروه عبارتاند از indinavir،saquinavir،nelfinavir
بازدارندههای غیر نوکلئوزیدی ترانسکریپتاز معکوس
یک دسته داروهای ضد ویروسی میباشند که تکثیر HIV را به وسیله دخالت در یک آنزیم حیاتی ویروس کاهش میدهد. این آنزیم برای HIV ضروری است تا ماده ژنتیک خود را درون یاختهها ترکیب کند. برخی داروهای NNRTI عبارتاند از nevirapine,delavirdine , efavirenza
Nucleoside anlogues (شبه نوکلئوزیدها)
نظیرهای نوکلئوزیدی مهارکنندة ترانسکریپتاز این آنزیم HIV را مورد هدف قرار میدهند و از تبدیل RNA ویروس به DNA ویروسی جلوگیری میکنند. معروفترین داروهای این گروه عبارتاند از zidovudine ،lamivudine، zalcitabine، abacavir،didanosineو stavudine
مهار کنندههای ورود
این دسته اخیرا ابداع شدهاند و جلوی ورود ویروس را به گویچههای سفید میگیرند. از این جهت متفاوت با سه گروه قبلی هستند چون آنها پس از این که ویروس یاختهها را آلوده کرد جلوی تکثیر آن را میگیرند. تنها یک دارو از این دسته مورد تأیید مؤسسه غذا و داروی ایالات متحده است که انفیوورتاید (تجاری- Fuzeon) نام دارد.
موفق و مويد باشيد ...
روده تحریك پذیر خطر ابتلا به سایر بیماریها را افزایش میدهد
یافتههای حاصل از یك مطالعه نشان میدهد كه بیماران مبتلا به "سندرم روده تحریك پذیر" ( (IBSبا خطر شدید ابتلا به میگرن، افسردگی و یا فیبرومیالژی، یك بیماری مزمن كه از نشانههای آن خستگی، درد عضلانی و سایر علائم است، روبرو هستند.
یافتههای حاصل از یك مطالعه نشان میدهد كه بیماران مبتلا به "سندرم روده تحریك پذیر" ( (IBSبا خطر شدید ابتلا به میگرن، افسردگی و یا فیبرومیالژی، یك بیماری مزمن كه از نشانههای آن خستگی، درد عضلانی و سایر علائم است، روبرو هستند.
به گزارش سرویس خبرهای بهداشتی رویترز از نیویورك، این مطالعه كه در نشریه "گاستروانترولوژی "BMC Gastroenterology(مطالعه روده و معده و بیماریهای آن) چاپ شده، روی بیش از ۱۲۵هزار نفر انجام گرفته است. این افراد كه از میان افراد مشمول یك طرح بزرگ سلامتی در آمریكا انتخاب شده بودند، به دو گروه تقسیم شدند. یك گروه در خصوص IBSمعاینه شدند و یا معاینات معمول پزشكی قرار گرفتند. در مقایسه با بیمارانی كه IBSنداشتند احتمال ابتلا به یكی از سه اختلال یاد شده در افراد مبتلا به این سندرم ۶۰درصد بیشتر بود. این مطالعه نشان داد كه خطر شدید ابتلا به افسردگی، میگرن و فیبرومیالژی در افراد مبتلا به IBSبه ترتیب ۴۰درصد، ۶۰درصد و ۸۰درصد بیشتر است. این مطالعه در شماره ۲۸سپتامبر ۲۰۰۶نشریه""BMC Gastroenterology چاپ شده است.
آنوريسم آئورت ، يك بيماري قلبي و عروقي
جامجم آنلاين: آنوريسم آئورت عبارت است از يك ناحيه متورم تضعيف شده در آئورت ، رگ اصلي كه همه بدن را با خون تغذيه ميكند.
به دليل آن كه آئورت تغذيهكننده اصلي بدن است، آنوريسم پاره شده آن ميتواند باعث خونريزيهاي خطرناك شود. اكثر موارد آنوريسم ، كوچك هستند و به كندي رشد كرده به ندرت پاره ميشوند.
گاهي آنوريسم بزرگتر شده و پاره ميشود. بسته به ميزاني كه رشد ميكند درمان نيز متفاوت است. با تشخيص آنوريسم پزشك مرتب بيمار را تحت كنترل قرار ميدهد تا در صورت نياز به جراحي به موقع برنامهريزي شود.
هر چند كه جراحي فوري براي آنوريسم پاره شده احتمال خطر را افزايش داده و شانس زنده ماندن را كاهش ميدهد.
علائم: آنوريسم در هر قسمتي از آئورت ممكن است ايجاد شود ، اما اكثرا در بخش بطني رخ ميدهد كه آنوريسم بطني آئورت نام دارد.
آنوريسمهايي كه در بخش بالايي آئورت ايجاد ميشوند آنوريسم صدري گفته ميشوند.
آنوريسمهاي آئورتي اغلب به كندي رشد ميكنند و معمولا بدون علامت هستند كه اين مساله تشخيص آنها را دشوار ميسازد. همه آنوريسمهاي آئورت به مرحله پاره شده نميرسند.
با بزرگ شدن آنوريسم برخي افراد متوجه علايمي ميشوند:
- احساس ضربان در نزديكي ناف
- حساسيت يا درد در ناحيه شكم يا قفسه سينه
- كمردرد
علل ايجاد آنوريسم
گرچه علت اصلي اين اختلال كاملا مشخص نشده ارتباط برخي فاكتورها با ايجاد آن تاييد شده است كه عبارتند از سيگار كشيدن ، فشار خون بالا ، ضعف ديواره آئورت به هنگام تولد ، به طور كلي روند افزايش سن كه موجب كاهش قابليت ارتجاعي عروق خوني ميشود همراه با ريسك فاكتورهاي زير در ايجاد آنوريسم در سنين بالا نقش دارد.
اين ريسك فاكتورها علاوه بر سيگار و فشار خون بالا، آترواسكلروزيس يا سخت شدن عروق خوني، جنسيت (در مردان بيش از زنان است)، سابقه خانوادگي، و سندرم مارفان هستند.
سندرم مارفان يك اختلال ژنتيكي است كه بافت همبند سراسر بدن از جمله بافت عروق خوني را تحت تاثير قرار ميدهد. ابتلا به اين سندرم خطر آنوريسم آئورت را افزايش ميدهد.
تشخيص
اكثر آنوريسمهاي آئورت بطني هنگام معاينه بيمار به علل ديگر تشخيص داده ميشوند. معمولا تستهاي عادي آزمايشگاهي مانند عكسبرداري با اشعه ايكس يا اولتراسوند قلب يا شكم كه به علل ديگري توصيه شدهاند ، وجود آنوريسم را نشان ميدهند.
در صورتي كه پزشك مشكوك به آنوريسم آئورت باشد تستهاي تشخيصي اختصاصيتري مانند اولتراسوند ، توموگرافي كامپيوتري (سيتي اسكن) و يا تصويربرداري با رزونانس مغناطيسي يا ام.آر.آي ناحيه شكم و قفسه سينه را توصيه ميكند.
به اين ترتيب او قادر خواهد بود اطلاعات دقيقتري را از اندام و عروق خوني قفسه سينه و شكم و البته آئورت به دست آورد.
مهمترين پيامد آنوريسم آئورت پارگي آن است. زماني كه يك پارگي كوچك در ديواره داخلي آئورت به ناحيه مياني بافت همبند گسترش يابد بيمار با اين وضع مواجه ميشود.
پاره شدن آنوريسم آئورت منجر به خونريزي داخلي خطرناك ميشود كه علايمي همچون درد ناگهاني شكم ، قفسه سينه و پشت ، درد منتشره به سمت كمر و پاها ، تعرق ، سرگيجه ، افت فشار خون ، تپش قلب ، كاهش هشياري و تنفگي نفس را در پي دارد.
پيامد ديگر آنوريسم آئورت، احتمال لخته شدن خون است.لختههاي كوچك خون در ناحيهاي از آنوريسم ايجاد ميشوند.
اگر لخته خون از ديواره داخلي آنوريسم جدا شده و در محلي ديگر يكي از عروق بدن را مسدود كند ، باعث درد يا انسداد جريان خون به پاها، انگشتان يا اندامهاي شكمي ميشود.
درمان
هدف درمان آنوريسم پيشگيري از آن است. در صورت ابتلا به آن بيمار بايد مرتب تحت كنترل باشد تا در صورت نياز به جراحي اقدامات فوري صورت گيرد.
تصميم فرد بستگي به اندازه آنوريسم و سرعت رشد آن دارد. اگر آنوريسم كوچك باشد (حدود 4 سانتيمتر قطر) معمولا نيازي به جراحي نيست و پزشك روش كنترل را توصيه ميكند.
در مورد آنوريسم متوسط با قطر 4 تا 5.5 سانتيمتر توجه به وجود علايم نيز اهميت دارد و در واقع هر تصميمي با مشورت پزشك صورت ميگيرد.
و بالاخره آنوريسمهاي بزرگ با قطر 5.5 سانتيمتر يا بيشتر كه آنوريسم سريعالرشد نيز گفته ميشوند به احتمال زياد نيازمند جراحي هستند.
يك روش جديد براي درمان آنوريسم آئورت استفاده از روشي با تهاجم كمتر است. پزشكان يك قطعه مصنوعي را به انتهاي كاتاتر متصل كرده آن را از طريق رگ كشاله ران وارد بدن ميكنند و سپس آن را به آئورت ميرسانند.
اين قطعه كه لوله سنتتيك پوشانده شده با يك توري فلزي است ، به محل آنوريسم فرستاده ميشود و از پاره شدن آنوريسم در قسمت ضعيف شده جلوگيري ميكند. اين روش جراحي اندو وسكولار ناميده ميشود.زمان بهبود كمتر از مدت زمان مورد نياز براي جراحي باز است.
به هر حال با آن كه به كمك جراحي ميتوان يك آنوريسم پاره شده آئورت را ترميم كرد بايد گفت خطرات آن بسيار زيادتر و شانس زنده ماندن كمتر است.
پيشگيري
هيچ دارويي وجود ندارد كه با مصرف آن از ايجاد آنوريسم آئورت بتوان جلوگيري كرد. محققان در حال مطالعه آنتي بيوتيكهايي به نام تترا سايكلين هستند كه ميتواند رشد آنوريسمهاي كوچك آئورت را كند سازد اما براي تاييد اثر اين دارو هنوز خيلي زود است.
به طور كلي بهترين روش براي جلوگيري از اين بيماري سالم نگه داشتن عروق خوني است. پس:
- فشار خونتان را كنترل كنيد.
- سيگار نكشيد.
- ورزش كنيد.
- از كلسترول و چربي رژيم غذاييتان بكاهيد