کشف اختروشی ۱۰۰ برابر درخشانتر از کهکشان راه شیری
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
ستارهشناسان موفق به یافتن کهکشانی دوردست شدهاند که انرژی حاصل از سوختن هسته فوق درخشان آن 100 برابر انرژی کل کهشکان راه شیری است. این هسته فوق درخشان را یک ابرسیاهچاله عظیم روشن کرده است.
محمود حاجزمان: ستارهشناسان موفق به یافتن کهکشانی شدهاند که انرژی حاصل از سوختن هسته فوق درخشان آن -که کوازار یا اختروش نامیده میشود- 100 برابر انرژی کل کهکشان راه شیری است.
به گزارش پاپساینس، اگرچه تئوریهای اخترشناسی مدتها بود که وجود چنین اختروشهایی را پیشبینی کرده بودند، جرم تازه کشف شده که نام SDSS J1106+1939 بر روی آن نهاده شده است، با فاصله فراوان پر انرژیترین جرمی است که تا کنون مشاهده شده است. اختروشها انرژی خود را از سیاهچاله عظیمی میگیرند که در مرکز آنها قرار گرفته است.
اخترشناسان این کشف را با استفاده از ابزار طیفنگار X-Shooter متصل به مجموعه وی.ال.تی در رصدخانه جنوبی اروپا انجام دادند. طیفنگار ابزاری است که نور رسیده را به طول موجهای تشکیل دهنده آن جدا میکند، و به اخترشناسان امکان میدهد تا حرکت مواد نزدیک به هسته اختروش را مشاهده کنند. محاسبات گروه تحقیقاتی نشان میدهد که این اختروش سالیانه معادل 400 برابر جرم خورشید (جرم خورشید 2 ضربدر 10 به توان 30 کیلوگرم یا دوهزار میلیارد میلیارد میلیارد کیلوگرم است)، گاز و غبار را با سرعتی نزدیک به 8 هزار کیلومتر بر ثانیه به بیرون پرتاب میکند.
جریانهای عظیمی مانند این شاید بتوانند به برخی از بزرگترین معماهای کیهانی پاسخ دهند؛ مانند این مساله که سیاهچالههای واقع در مرکز هر کهکشانی چطور بر اندازه آن تاثیر میگذراند، و چرا تعداد اندکی از این کهکشانهای عظیم در جهان وجود دارد.
خبر آنلاين
طيفسنج نوتروني به کمک فضانوردان ميآيد
پرتوهای کیهانیدارای انرژی غیرقابل تصوری هستند. این انرژی ناشی از سرعت بسیار زیاد جرم کوچکی است که انرژی جنبشی فوقالعاده زیادی دارد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به گفته برخی محققان، این انرژی با توپ تنیسی قابل مقایسه است که با سرعتي باور نکردنی بیش از 100 تا 150 کیلومتر بر ساعت حرکت میکند.
دانشمندان همواره از این موضوع شگفتزده بودند که چگونه این ذرات میتوانند به این سطح بالای انرژی برسند. خوشبختانه جو زمین، محافظ خوبی برای جلوگیری از برخورد این ذرات با سطح زمین است، اما بیشک این ذرات در خارج از جو میتوانند یک تهدید جدی محسوب شوند.
به این ترتیب علاوه بر مشکلات بیوزنی که به دنبال قرار گرفتن در فضا برای فضانوردان ایجاد میشود، چالشهای دیگری مانند تاثیر تشعشعات فضایی روی بدن آنها همواره سلامت این افراد را تهدید میکند.
تحقیقات نشان داده عبور از اتمسفر محافظ زمین و فاصله گرفتن از میدان مغناطیسی به دنبال تابش تشعشعات پرتوهای کیهانی نتایج پیشبینینشدهای را برای مسافران پروازهای فضایی به همراه دارد اما با پیشرفت علم، سفر کردن به مسیرهای دور در منظومه شمسی بیش از هر زمان دیگری نیاز به تجهیزات پیشرفته برای پایش، شناسایی و تشخیص این تشعشعات کیهانی بویژه در محل سکونت فضانوردان و فضا پیماهای سرنشیندار دارد.
ناسا برای مقابله با این مشکل طیفسنج نوترونی (ANS) پیشرفتهای را طراحی کرده است که با هدف پایش نوترونها از ابزار جدیدی برای حفاظت از فضانوردان استفاده میکند.
شناسایی نوترونها به دلیل ماهیت خاص و ویژگی الکتریکی و خنثی بودن، بسیار پیچیده است. نوترونها میتوانند بدون این که شناسایی شوند از دستگاهها عبور کنند، اما این دستگاه جدید میتواند به طور قابل توجهی ضریب اطمینان در شناسایی نوترونها در میدانهای تابشی مختلط موجود در اعماق فضا را ارتقا بخشد.
در طراحی این دستگاه از روش ورود و جذب برای کاهش سرعت نوترون و سپس ثبت و نگه داشتن آنها در ایزوتوپ لیتیوم استفاده میشود.
مهندسان و دانشمندان در مرکز پرواز فضایی مارشال نمونه اولیه این وسیله را ظرف 11 ماه ساختند. آنها با همکاری دیگر موسسات و مراکز تحقیقاتی مانند جیاسسی از منابع رادیواکتیو و پروتونهای پرانرژی در دانشگاه ایندیانا برای ارزیابی عملکرد این تحقیقات استفاده کردند. مسوولان این پروژه معتقدند نتایج این تحقیقات تاکنون بسیار امیدوارکننده بوده است.
spacemart
روشي نوين براي پاكسازي مدار زمين
زبالههاي فضايي روزبهروز زيادتر شده و نگرانيها در مورد اين عوامل مخرب فضايي هم رو به افزايش گذاشته است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
در چنين اوضاعي اصلا تعجبآور نيست كه كمپانيهاي بزرگ هوا فضا بي صبرانه منتظر سود بردن از عقد قراردادهايي براي جمعآوري زبالههاي فضايي باشند.
با افزايش پسماندهاي فضايي انتظار ميرود تصادف بين آنها افزايش پيدا كند تا اينكه وارد مرحله تصادفات زنجيرهاي شوند.
هيچ كس نميداند چه زماني زنجيره تصادمات پسماندهاي فضايي آغاز خواهد شد، اما همگي اذعان دارند اين مساله قطعا اتفاق خواهد افتاد.
اين موضوع وقتي حياتيتر ميشود كه بدانيم برخي پسماندهاي فضايي در درجه خطرناك قرار دارند مثل باتريها، مخازن نيمه پرسوخت يا حتي رآكتورهاي كوچك هستهاي.
در حال حاضر چند صد ماهواره فعال در مدار نزديك زمين وجود دارد كه هر لحظه ميتوانند با زبالههاي باقيمانده و خطرناك برخورد كنند.
اطلاعات كنوني نشان ميدهد تعداد زبالههايي كه اندازه آنها حداقل 10 سانتيمتر است چيزي حدود 200 هزار زباله است. با اين حال اشياي بسيار كوچكتري از اينها هم وجود دارد كه نميتوان آنها را رديابي كرد.
هريك از اين اشياء با سرعت ميانگين معادل 28 هزار كيلومتر در ساعت و در مدار مخصوص به خود در حركتند. بنابراين سرعت نزديكشدن زبالهها و فضاپيماهاي فعال ميتواند تا حداكثر 56 هزار كيلومتر در ساعت برسد.
در چنين سرعت برخوردي يك پيچ كوچك ميتواند به اندازه انفجار يك نارنجك دستي انرژي آزاد كند. بخشي از فضا كه مدارهاي نزديك زمين را شامل ميشود وسيع است، اما همين فضا پر از زبالههاي مداري شده و اكنون زمان باقيمانده تا آغاز زنجيره برخوردها در حال كم شدن است.
زنجيره برخوردها اگر شروع شود ميتواند تمام فضاپيماهاي عملياتي در مدار بين 700 تا 1100 كيلومتري را نابود كند.
تاكنون روشهاي زيادي براي جمعآوري پسماندهاي مداري پيشنهاد شده است كه از بين آنها ميتوان به استفاده از ليزرهاي پرقدرت، افسارهاي فضايي و شبكههاي قلاب دار فضايي براي گرفتن زبالهها اشاره كرد. اما آخرين و جديدترين ايده پيشنهادي، استفاده از گازهاي بالستيك است.
بتازگي شركت بوئينگ درخواست ثبت اختراع جديدي ارائه كرده است. اين اختراع روشي براي زدودن زبالههاي فضايي به وسيله ضربه زدن به آنها توسط دميدن گاز است.
به اين وسيله ارتفاع مداري زبالههاي بزرگ در مدار نزديك زمين كاهش يافته و در معرض نيروي اصطكاك لايههاي غليظتر جو زمين قرار ميگيرد.
اين امر به نوبه خود باعث ورود دوباره زبالهها به جو و سوختن آنها در آنجا ميشود. در نهايت هم آنچه باقي ميماند، سقوط خواهد كرد.
تمامي روشهاي پيشنهاد شده براي از بين بردن زبالههاي فضايي در يك خصوصيت مشترك هستند: هزينه بالا. تقريبا هر ايدهاي كه به لحاظ فيزيكي قابل انجام باشد، از هزينه بسيار بالايي برخوردار است. اكثر زبالههاي بزرگ سرگردان در فضا شامل ماهوارههايي است كه طول عمر آنها تمام شده است. هنگام پاكسازي فضا از چنين اشيايي دو مورد عمده هزينه بر وجود دارد: اولي وسيله پرتاب و دومي ابزار تميزكننده. بنابراين بايد اين هزينهها را در مقابل سود به دست آمده سنجيد. ارزش هر يك از زبالهها معادل صفر است، چراكه هيچ سرويسي به ما ارائه نداده و تنها تهديدي بالقوه براي ترافيك فضايي است بعلاوه كسي نميداند كدام يك از اين زبالهها زودتر بايد از بين برود.
شركت بوئينگ پيشنهاد استفاده از مقداري گاز برودتي مانند زنون يا كريپتون كه توسط ماهوارههاي كوچك حمل ميشود را ارائه كرده است.
اين گاز مانند ابري در همان مدار حركت زباله، اما در جهت مخالف شروع به حركت ميكند. اگرچه مدت دوام اين ابر گازي شكل كوتاه است، اما محققان اميدوارند در همين زمان به اندازه كافي انرژيمداري زبالهها را كاهش دهد.
مخترعان ادعا كردهاند براي زبالههاي بزرگتر يا آنها كه در مدار بالاتري حركت ميكنند، چندبار پاف كردن (دميدن) گاز مورد نياز بوده و همين مقدار تاثيرگذار است. البته سوال واضحي كه بايد پرسيده شود اين است كه چه اتفاقي براي ماهواره حامل گاز خواهد افتاد؟ آيا اين ماهواره هم به يك زباله فضايي تبديل خواهد شد؟
spacemart
گرانش با سرعت نور حرکت میکند
اثبات یک فرضیه قدیمی/ |
گرانش با سرعت نور حرکت میکند |
دانشمندان چینی مدعی هستند شواهدی را دال بر پشتیبانی از نظریه ای یافته اند که می گوید سرعت گرانش با سرعت نور برابری می کند. |
به گزارش خبرگزاری مهر، این پژوهشگران که توانسته اند تا حدی این فرضیه را با استفاده از رصد جزر و مد زمین اثبات کنند، سالها تلاش کرده اند تا سرعت گرانش را اندازه گیری کنند اما روش های رایج و معتبر، یافته های اندکی داشتند.
گروهی از محققان موسسه ژئوفیزیک و زمین شناسی چین با انجام شش رصد از کسوف خورشیدی کلی و جزئی و جزر و مدهای زمین دریافتند فرمول جزر و مد زمین که توسط نیوتن ارائه شده شامل یک فاکتور مرتبط با انتشار گرانش است.
این دانشمندان می گویند ایستگاه های رصدی که در نزدیکی اقیانوس ها قرار دارند اطلاعات دقیقی در اختیار نمی گذارند چرا که تاثیر جزر و مد اقیانوسی می تواند آن قدر قوی باشد که در نتایج اختلال ایجاد کند.
در نتیجه این گروه نتیجه گیری کرد رصد های جداگانه جزر و مدهای زمین را از دو ایستگاه در تبت و شینجیانگ - دو منطقه جزیره ای که از چهار اقیانوس دور هستند- انجام دهد. آنها همچنین اقدامات دیگری را برای از بین بردن مداخله های دیگر انجام دادند.
با بکار گیری داده های جدید در معادله انتشار گرانش، این گروه دریافت، سرعت گرانش حدود 0.93 تا 1.05 برابر سرعت نور با خطای نسبی حدود 5 درصد است.
این یافته نخستین شواهد قوی است که نشان می دهد گرانش نیز با سرعت نور حرکت می کند.
نتایج این تحقیقات در نشریه Chinese Science Bulletinمنتشر شده است.
|
آرامترین دوره فعالیت خورشیدی در سال 2013
دانشمندان ناسا اعلام کردند:
آرامترین دوره فعالیت خورشیدی در سال 2013
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دانشمندان ناسا مدعیاند قله فعالیت خورشیدی احتمالاً در سال جاری میلادی به آرامترین میزان خود طی حداقل 100 سال اخیر میرسد.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این محققان بر این باورند که حتی چنانچه خورشید به قله چرخه فعالیت 11 ساله خود برسد، لکههای خورشیدی پایینترین تعداد را خواهند داشت.
براساس گزارشهای دریافتی، همچنین امواج رادیویی که نشاندهنده فعالیت بالای این ستاره هستند، بسیار فروکش کردهاند.
چرخه کنونی آب و هوای خورشید «چرخه خورشیدی 24» (Solar Cycle 24) لقب گرفته است.
آرام بودن خورشید از علاقه دانشمندان به مشاهده و پیگیری فعالیت این ستاره نمیکاهد زیرا یک جرقه سرکش آن میتواند به شبکههای الکتریکی آسیب رسانده یا ماهوارههای ارتباطی را همانطور که زمینیان چند ماه پیش شاهد بودند، از کار بیاندازد.
انتهای پیام
کشف نخستین نشانهها از سیاهچالههای میانوزن
نجوم - تلسکوپ آرایه طیف سنج هستهای(NuSTAR ) ناسا، به دنبال سیاه چالههایی است که نه چندان بزرگ باشند و نه خیلی کوچک و از قرار معلوم، توانسته شواهدی از دو سیاهچاله میان وزن را در کهکشانی به فاصله 7 میلیون سالنوری بیابد.
مجید جویا: اخترشناسان در کاوشی تازه برای جستجوی ناشناختههای کیهان، احتمالا دو هیولای کیهانی با اندازه متوسط را یافتهاند. رصدخانه پرتو ایکس NuSTAR (آرایه طیفسنجی هستهای) ناسا که در ماه ژوئن 2012/خرداد 1391 به فضا پرتاب شد، چیزی را کشف کرده است که احتمالا مربوط به دو سیاهچاله متوسط در یک کهکشان همسایه و حلقه مفقوده بین سیاهچالههای ستارهای و سیاهچالههای بسیار عظیم است. فیونا هریسون از کالتک (دانشگاه صنعتی کالیفرنیا در پاسادنا) که پژوهشگر ارشد این ماموریت است، در روز 7 ژانویه 2013/18 دی 1391 از اولین یافتههای این ماموریت در جلسه انجمن نجوم آمریکا واقع در لانگبیچ کالیفرنیا رونمایی کرد.
به گزارش نیچر، نوستار از یک جفت تلسکوپ پرتو ایکس بهره میبرد که بر روی پروتونهایی با انرژی بین 6 تا 79 کیلوالکترونولت متمرکز شدهاند. این ماموریت دو ساله در همان گستره تابشی پرتو ایکس کار میکند که رصدخانه پرتو ایکس چاندرای ناسا و ماهواره نیوتن XMM آژانس فضایی اروپا برای آن تنظیم شدهاند، اما میتواند انرژیهای بالاتر را هم ثبت کند.
این دو تلسکوپ کهکشان مارپیچی IC 342 را که در حدود 7 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد، هدف گرفتند. تصویر نوستار دو شیء درخشان را نشان میدهد که احتمالا سیاهچالههایی هستند که نورشان را از محیط اطرافشان میگیرند. این سیاهچالهها آنقدر به هم نزدیکند که در انرژیهای مشابه، با دستگاههای قبلی قابل تفکیک نبودهاند.
معلوم نیست که آیا این اشیاء صرفا سیاهچالههای ستارهای با یک درخشش غیر عادی هستند یا همان حلقه گمشدهای که مدتها مدیدی دانشمندان به دنبال آن بودند؛ یعنی سیاهچالههایی با وزنی بین 500 تا چندین هزار برابر خورشید؛ که میتواند پلی باشند بین سیاه چالههای کوچک فراوان کهکشان راه شیری و سیاهچالههای بسیار بزرگی که میلیون ها و میلیاردها بار از خورشید سنگینترند و در قلب اغلب کهکشانها واقعند. به گفته هریسون، مقایسهای بین انرژی ساطع شده توسط این دو جسم و پرتوهای ایکسی که میدانیم از سیاه چالههای کوچک کهکشان راه شیری تابیده میشوند، میتواند ماهیت واقعی آنها را معین کند.
کول میلر از دانشگاه مریلند در کالج پارک اشاره میکند که بدون داشتن اطلاعاتی راجع به مدار گردش این اجسام، شناسایی آنها به عنوان سیاه چالههایی با جرم متوسط کار سادهای نیست، که البته در این صورت اخترشناسان امکان تعیین وزن سیاهچالهها را خواهند داشت.
شرح عکس : به نظر میرسد که این دو سیاه چاله احتمالی در بازوهای مارپیچ IC342 گیر کرده باشند و با رنگ قرمز غیر واقعی دیده میشوند، درحالی که خود کهکشان در نور مرئی دیده میشود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
کشف بزرگترین ساختار عالم به پهنای ۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ سالنوری
نجوم - دانشمندان موفق به کشف یک گروه اختروشی شدهاند که بزرگترین ساختار کیهان را شکل میدهد. بزرگی آن به اندازهای است که حتی اگر با سرعت نور حرکت کنید، پیمودن طول آن 4 میلیارد سال طول خواهد کشید.
محمود حاجزمان: و اینک، این شما و این بزرگترین ساختار در تمام عالم. یک تیم بینالمللی از اخترشناسان سراسر دنیا، موفق به کشف یک گروه بزرگ اختروشی (که با نام LQG نیز شناخته میشود) شدهاند که پهنای آن 4 میلیارد سال نوری است؛. در مقام مقایسه، این اندازه 1600 بار بیشتر از فاصله میان کهکشان راه شیری ما و کهکشان همسایه آن، اندرومدا است. این ساختار حتی در مقیاس کیهانی نیز ابعادی بزرگ و باورنکردنی دارد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
این گروه اختروشی همچنین بسیار دور است. اختروشها مرکز کهکشانهایی هستند که متعلق به روزهای نخست شکلگیری جهان هستند. این اجرام کیهانی بسیار درخشانند و به صورت متناوب مقادیر عظیمی از نور ساطع میکنند که آنها را حتی در فواصل بسیار دور فضا قابل مشاهده میسازد. بر اساس فاصله این LQG از زمین، این ساختار مربوط به زمانی است که جهان تنها 770 میلیون سال سن داشته است. این ساختار روشنترین جرمی را که ما تا کنون دیده بودیم به راحتی کنار میگذارد. در واقع، این ساختار به اندازهای روشن و عظیم است که یکی از زیرساختهای کیهانشناسی مدرن را به چالش میکشد: اصل کیهانشناختی.
اصل کیهانشناختی (Cosmological Principle) بیان میکند که در مقیاسهای فضایی به اندازه کافی بزرگ، عالم همگن و همسانگرد است. به زبان ساده، در مقیاسهای بزرگ همه جای جهان مانند هم است و مهم نیست که شما از چه نقطهای به جهان نگاه میکنید. این اصل یکی از چیزهایی است که با کارهای نظریهپردازانی مانند اینشتین، و سایر کسانی که تفکرات کیهانشناسی قرن بیستم و بیست و یکم را به شدت تحت تاثیر قرار دادند، همخوانی دارد. کیهانشناسان این اصل را باور دارند، یا حداقل آن را به رسمیت می شناسند.
اصل کیهان شناختی زمانیکه در نظریات متداول کیهانشناسی لحاظ میشود، بیان میکند که اخترفیزیکدانان نباید بتوانند چیزی با ابعاد بزرگتر از 370 مگاپارسک (هر پارسک 3.26 سالنوری است، پس 370 مگاپارسک معادل 1.2 میلیارد سالنوری است) را در جهان پیدا کنند. اما به نظر میرسد که این LQG به طور متوسط 500 مگاپارسک پهنا دارد، و اندازه آن در طولانیترین بعدش به 1200 مگاپارسک نیز بالغ میشود. این موضوع لزوما به این معنا نیست که اصل کیهانشناختی اشتباه است؛ اما شاید لازم باشد تا ما آنچه را فکر میکردیم از این اصل درک کردهایم، مورد بازبینی قرار دهیم.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]