اصطلاحات مفید پزشکی

سوء هاضمه : سوء هاضمه عملکردی یا دیس پپسی فانکشنال به وجود علایم مربوط دستگاه گوارش فوقانی مانند احساس نفخ ، درد ، سوزش ، تهوع و بی اشتهایی بدون وجود یک علت عضوی و پاتولوژیک خاص اطلاق می شود . اثبات عدم وجود زخم یا التهاب دستگاه گوارش فوقانی و یا ریفلاکس مری توسط آندوسکوپی در صورت تداوم علائم بعد از تجویزیک دوره تجربی و کوتاه مدت داروهای مهارکننده ترشح اسید ضروری است .

1- رژیم غذایی کم چرب ، پرپروتئین که خوب پخته شده باشد و ادویه زیاد نداشته باشد .

2- به آرامی غذا خوردن و خوب جویدن غذا همراه با امتناع از خوردن مقدار زیادی غذا در هر وعده وپرهیز از مصرف مایعات و آب وسط وعده های غذایی .

3- امتناع از خوردن نوشابه های گازدار ، نوشابه های کافئینه و آب میوه های صنعتی که حاوی قندهای غیر قابل جذب و مواد افزودنی یا نگهدارنده هستند .

4- اجتناب مطلق از مصرف الکل و استعمال دخانیات .

5- درصورت وجود علایم سندرم روده تحریک پذیر مصرف غذاهای حاوی مقادیر کافی فیبر در رژیم 24 ساعته ( وزن + 5 برحسب گرم ) شامل میوه ها ، سبزیجات و سبوس موجب بهبود علائم می شود .

6- زنجبیل به عنوان ضد تهوع ، نعناع و عرق نعناع بعنوان ضد اسپاسم ، شیرین بیان بعنوان ضد اسید معده توصیه شده و عوارض جانبی محدودی دارند . ولی تاثیر آنها در کارآزمایی بالینی ثابت شده نیست .

7- مصرف داروهای ضد اسید معده ، کاهش دهنده های ترشح اسید معده ، ریشه کنی عفونت هلیکوباکترپیلوری ، ضد افسردگی های سه حلقوی ، آرامبخش ها و ... گاهی اوقات و فقط با تجویز پزشک معالج لازم است ولی مصرف داروها یا گیاهان دارویی بدون تجویز پزشک اکیدا توصیه نمی شود .

کثر زخم ها ی معده با درمان طبی بهبود یافته و به ندرت عمل جراحی برای عوارض بیماری لازم است .

زخم ها معمولا در معده یا دوازده (قسمت ابتدایی روده کوچک )ایجاد می شود .معده واثنی عشر (دوازده) یک سری مکانیز م های محافظتی در مقابل اسید مترشحه از معده و آنزیم های دستگاه گوارش دارند.از جمله این مکانیزم ها وجود یک لایه پروتئینی بنام "موکوس" به صورت یک پرده محافظ بر روی مخاط پوشاننده دستگاه گوارش ،ترشح مواد خنثی کننده اسید (بیکربنات )مواد شیمیایی و محافظ سلولها وسیستم خون رسانی قوی است .کاهش سیستم های محافظتی وگاهی افزایش ترشح اسید باعث قرار گرفتن سلولها در معرض اسید شده وبه دنبال آن تخریب سلولهای بافت پوشاننده وزخم ایجاد می شود .زخم ها ممکن است کاملا بدون علامت باشند .علائم مربوط به زخم های پپتیک شامل یک طیف وسیع بوده وشامل درد و ناراحتی در قسمت فوقانی شکم، احساس نفخ، سیری زودرس ،کاهش اشتها، تهوع واستفراغ هستند.

این علائم ممکن است مربوط به یک بیماری دیگر به جز زخم بوده وبهمین دلیل برای اثبات تشخیص آندوسکوپی لازم است .گاهی در بیماران مبتلا به زخم عوارض تهدید کننده حیات مانند سوراخ شدن احشا وخونریزی دستگاه گوارش فوقانی و یا انسداد گوارشی رخ می دهد.

علائم زخم معده با زخم دوازدهه هم پوشانی دارند ولی یک سری از خصوصیات از جمله سوزش ودردهای شبیه به گرسنگی زمانی که معده خالی است یعنی حدود 2 تا 4 ساعت بعد از غذا خوردن ویا بروز علائم در ساعات آخر شب بین ساعت 11شب تا 3صبح مطرح کننده زخم های دوازدهه هستند.

در زخم های معده درد معمولا بلا فاصله بعد از یک وعده غذایی رخ داده وممکن است با خوردن غذا یا دریافت داروهای ضد اسید خوب نشود .زخم های پپتیک دو دسته علت عمده دارند .عفونت معده با میکروبی بنام هلیکو باکتر پیلوری علت اکثر زخم ها در بالغین وموارد کمتری از زخم ها در کودکان است.

به زخم های ناشی از هلیکو باکتر پیلوری زخم ها ی اولیه می گویند، دسته دوم زخم های ثانویه بوده وبه علت مصرف داروها خصوصا مسکن ها ،آسپرین ،کورتون ویا استرس ها شامل ضربه مغزی ،سوختگی شدید ،شوک،عمل جراحی وبیماریهای مزمن رخ می دهند.

در کودکان اکثر زخم ها ثانویه هستند.فاکتورهای ارثی ،فاکتورهای محیطی وسیگار اگر چه علت اصلی ایجاد زخم نیستند ولی دوره بیماری را تحت تاثیر قرار می دهند .استرس های روحی وروانی وفاکتورهای تغذیه ای نیز در ایجاد زخم دخالت ندارند ولی در بروز علائم بیماری موثر هستند.هلیکو باکترپیلوری یک عفونت شایع بوده ودر نیمی از مردم دنیا وجود دارد ودر تعداد اندکی از افراد عفونی باعث زخم می شود .در تمام افراد مبتلا به زخم باید وجود این عفونت به روشهای سرم شناسی ،تست تنفسی ،آزمایش مدفوع یا نمونه برداری از معده بررسی شده ودر صورت اثبات ریشه کن شود .اکثر زخم های معده با درمان طبی بهبود یافته وبه ندرت عمل جراحی برای عوارض بیماری لازم است.زخم ها در بالغین ،بخصوص در بعضی از قسمت های معده می توانند بد خیم باشند ودر زمان آندوسکوپی اولیه باید نمونه برداری از آنها انجام شود.

در آغاز درمان ،قدم اول ریشه کنی عفونت بوده که باعث تسریع بهبود زخم ومانع عود مجدد آن می شود . بر روی این میکروب یک داروی َ آنتی بیوتیکی موثر نبوده ونیاز به دریافت چند دارو (معمولا دو آنتی بیوتیک ) دارد که همواره یک داروی ضد ترشح اسید (معمولا امپرازول یا پنتازول) تجویز می شوند .
این درمان به مدت 7تا14روز تجویز شده ودر بالای 90درصد باعث ریشه کنی وعفونت می شود .قدم دوم ادامه درمان داروی ضد ترشح اسید به مدت 4تا6هفته برای التیام زخم است .

مصرف سیگار باید قطع شده وغذاهای حاوی کافئین ،قهوه ،چای وشکلات که باعث تحریک ترشح اسید وتشدید علایم در بعضی بیماران می شود ،محدود شود.در زخم دوازدهه نیاز به پیگیری خاصی وجود نداشته وآندوسکوپی مجدد به جز در مواردی که علایم عود کرده یا بهبود نیافته است ،وجود ندارد.
بیمارانی که با عوارض زخم دوازدهه مانند خونریزی یا سوراخ شدن مراجعه کرده اند باید تا ریشه کن شدن باکتری پیگیری واثبات شود.این کار معمولا با تست اوره ویک ماه بعد از اتمام آنتی بیوتیک ها انجام می شود .زخم ها در بالغین به خصوص در بعضی از قسمت های معده مانند تنه وفوندوس می توانند بد خیم باشند و در زمان آندوسکوپی اولیه باید نمونه برداری از آنجا انجام شود.

حتی در صورت منفی بودن نمونه برداری ها ی اولیه از نظر بد خیمی آندوسکوپی مجدد بعد از 8تا12هفته برای تائید التیام زخم ودر صورت عدم التیام انجام نمونه برداری از آن باید انجام شود.در زخم های ثانویه که عفونت هلیکو باکتر وجود ندارد اقدامات درمانی شامل درمان برای التیام زخم وپیشگیری از آسیب های بعدی است.

مصرف دارویی که باعث زخم شده باید قطع شده و یک داروی ضد ترشح اسید معده نیز تجویز شود.عفونت مجدد با هلیکو باکتر پیلوری بعد از ریشه کنی آن نادروکمتر از یک درصد در سال است .اگر در موارد نیازمند به پیگیری ثابت شود که عفونت ریشه کن نشده است باید درمان با (سه آنتی بیوتیک )انجام شود .اگر در موارد نیازمند به پیگیری ثابت شود،زخم التیام نیافته است نمونه برداری برای بررسی بد خیمی وارزیابی علل نادر زخم های مقاوم مانند بیماریهای التهابی روده وتومورهای گاسترنیوما ضرورت دارد .

شیوع زخم های پیستیک در کودکان کم بوده وزخم معده به ندرت دیده می شود .اکثر زخم ها در کودکان علت ثانویه دارند واکثر زخم های اولیه (با عفونت هلیکو باکتر) دوازدهه هستند .

باکتری هلیکوباکترپیلوری که به H.Pylori معروف بوده یک باکتری خمیده است که عموما" در معده یافت می شود و در حدود نیمی از مردم دنیا به آن آلوده هستند . اکثر افرادی که با این باکتری عفونی هستند هیچ علامتی ندارند و هرگز مشکلی پیدا نمی کنند . این باکتری قادر به ایجاد تعدادی از اختلالات دستگاه گوارش بوده که ازجمله شایعترین آنها زخم های گوارشی و سرطان معده که به ندرت باعث میشوند . معلوم نیست چرافقط تعدادی از افراد آلوده به این باکتری به عوارض و اختلالات بیماری مبتلا شده ولی بقیه مبتلا نمی شوند . در کشورهای صنعتی عفونت با H.P در دوران کودکی غیر معمول و ناشایع بوده و اغلب در بزرگسالی رخ می دهد . دراین کشورها 5 درصد کودکان زیر 5 سال و 50 درصد بالغین به عفونت باکتری هلیکوباکترپیلوری مبتلا هستند . درکشورهای درحال توسعه این عفونت اغلب در دوره کودکی رخ داده و هشتاد درصد کودکان زیر ده سال به این بیماری مبتلا هستند .

انتشار عفونت با مصرف غذاها و آب آلوده رخ داده و معمولا کودکان با شنا در استخرهای آلوده به فاضلاب ، رودخانه ها و نوشیدن آب آلوده و خوردن سبزیجات نپخته به این عفونت مبتلا میشوند . عفونت با این باکتری موجب بروز یکسری تغییرات در معده و ابتدای روده کوچک ( دوازدهه ) می شود . آنزیم و سموم آزاد شده از این باکتری به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب آسیب به سلولهای معده و دوازدهه و کاهش سیستم حفاظتی آنها در برابر اسید معده می شوند . نتیجه نهایی این فرآیندها التهاب معده (گاستریت) و التهاب دوازدهه (دئودنیت) است .

علائم عفونت با این باکتری بستگی به اختلالی که ایجاد کرده است دارد . اغلب بیماران مبتلا به عفونت فقط التهاب مزمن معده یا اثنی عشر داشته و علامت ندارند و به ندرت ، درصد بروز زخم علائمی دیده میشود ولی در اغلب موارد علائمی مانند در شکم ، نفخ ، احساس پری بعد از غذا خوردن ، کاهش اشتهاء ، تهوع ، استفراغ و .... وجود دارد . ممکن است علایم مربوط به خونریزی مزمن مانند کم خونی و یا خونریزی حاد مانند مدفوع سیاه رنگ ایجاد شود . بندرت گاستریت مزمن با این عفونت باعث تغییرات سلولی در لایه پوشاننده معده و ایجاد سرطان معده می شوند . اگر چه این سرطان در تعداد کمی از افراد عفونی رخ میدهد ولی با توجه به شیوع جهانی عفونت هلیکوباکترپیلوری نیازمند توجه و دقت خاص می باشد .

تشخیص این عفونت به روشهای مختلف امکانپذیر بوده و برای اقدام به تشخیص و درمان عفونت دلایل پزشکی باید وجود داشته باشد . تست های خونی شامل جستجوی یک آنتی بادی اختصاصی علیه باکتری HP است . این آنتی بادیها توسط سیستم دفاعی بدن علیه عفونت با این باکتری ساخته می شوند. تست های تنفسی که تست تنفسی " اوره " ( Urea Breath Test ) نیز نامیده می شود شامل جستجوی دی اکسید کربن تولید شده توسط باکتری به وسیله آنزیمی به نام " اوره آز " در هوای بازدمی بیمار است . درUBT یک ماده حاوی کربن نشاندار توسط بیمار خورده شده و میزان دی اکسیدکربن نشاندار در هوای بازدمی او سنجیده می شود . تست های مدفوعی پروتئین های این باکتری را در مدفوع فرد جستجو می کنند . آندوسکوپی دستگاه فوقانی گوارش، برای اثبات قطعی بیماریهای گوارشی مانند زخم معده و یافتن همزمان عفونت با هلیکوباکترپیلوری به کار میرود . درمواردی که بیمار علامت دارد (مانند درداپیگاستر) و نیاز به تشخیص علت آن وجود دارد از این روش استفاده شده و ضمن تشخیص علت بیماری ، وجود HP نیز جستجو می شود .

نمونه از بافت معده گرفته شده و به روش تست اوره آز و یا بافت شناسی و یا کشت باکتری عفونت با این میکروب بررسی می شود . انجام تستهای تشخیصی عفونت با این باکتری همیشه لازم نیست و درموارد خاصی که دلایل خاص طبی وجود دارد باید انجام شود . افراد علامت دار ( سمپتوماتیک ) که زخم معده یا اثنی عشر دارند یا قبلا داشته اند باید از نظر این عفونت بررسی شوند . این باکتری شایعترین علت زخم های فوق بوده و ریشه کنی آن باعث جلوگیری از عود زخم بعد از درمان زخم می شود . افراد بدون علامت ( آسمتپوماتیک ) که علامتی نداشته و شرح حالی از وجود قبلی زخم معده یا دوازدهه نیز ندارند نیاز به بررسی از نظر این عفونت ندارند ولی در بعضی موارد خاص که سابقه خانوادگی سرطان معده یا شیوع منطقه ای بالای آن ( مانند چین ، کره و ژاپن ) وجود دارد، بررسی این عفونت توصیه می شود .

سوء هاضمه بدون زخم ( Non Ulcer Dyspepsia ) به صورت علائم دستگاه فوقانی گوارش مانند درد ، تهوع ، نفخ ، سیری زودرس بدون علت خاص قابل تشخیص و بدون وجود زخم تظاهر می کند . ارتباط این اختلال ( NUD ) با عفونت H پیلوری معلوم نیست و در موارد مقاوم به درمان بررسی تشخیصی عفونت و درمان آن درصورت اثبات عفونت توصیه شده است .

تست های تشخیصی این عفونت به دودسته تهاجمی و غیر تهاجمی تقسیم می شوند . تکنیک اثبات عفونت نیز به دو دسته مستقیم مانند کشت و مطالعات میکروسکوپیک نمونه نسج معده و غیر مستقیم مانند کشف آنتی بادی ضد باکتری در خون و کشف CO2 تولید شده توسط باکتری در هوای بازدمی تقسیم می شوند. به توصیه انجمن گوارش آمریکا ( ACG ) انجام تست تشخیصی این عفونت برای بیماران دارای زخم فعال یا سابقه زخم قبلی در دستگاه گوارش فوقانی و بیماران مبتلا به لنفوم MALT صورت می پذیرد . روشهای تهاجمی معمولا در طی آندوسکوپی تشخیصی انجام شده و با نمونه برداری( Biopsy ) ازمعده (Gastric Antrum ) انجام می شود .

شماره (1) : در این گروه (1) تست ارجح، انجام تست اوره آز (Urease Test) است . دراین روش نمونه برداشته شده در طی آندوسکوپی در داخل آگاری که حاوی اوره و یک نشانگر PH است قرار داده می شود . اوره آز باکتری با تجزیه اوره موجود در محیط و تولید آمونیاک یک PH قلیایی ایجاد کرده و باعث تغییر رنگ مارکر PH می شود .این تست معمولا درطی یک ساعت مثبت شده ولی خواندن جواب مثبت با مشاهده تغییر رنگ آن حداکثر تا 24 ساعت توصیه می شود . حساسیت این روش 95 درصد و ویژگی آن 100-95 درصد است . مثبت کاذب غیر معمول ولی منفی کاذب در صورت وجود خونریزی گوارشی یا مصرف مهارکننده های پمپ پروتون مانند امپرازول و یا خوردن قبلی آنتی بیوتیک ها مانند آموکسی سیلین محتمل است .

(2) بررسی بافت شناسی و میکروسکوپیک نمونه گرفته شده از معده در طی آندوسکوپی روش دیگر است . درطی آندوسکوپی باید نمونه های متعددی از معده گرفته شود و با رنگ آمیزی گیمسا توسط پاتولوژیست مطالعه و بررسی شود . ( 3) کشت هلیکوباکتر مشکل است و معمولا به طور روتین در تشخیص اولیه عفونت لازم نیست ولی درصورت مقاومت به درمانهای آنتی بیوتیکی جهت بررسی حساسیت میکروب به آنتی بیوتیک ها ضروری است . این باکتری در 30 درصد موارد به مترونیدازول و در10 درصد موارد به کلاریترومایسین و به ندرت به آموکسی سیلین و تتراسیکلین مقاوم است . تست های غیر تهاجمی کشف عفونت متعدد بوده و شامل تست تنفسی اوره (UBT) ، تست کشف آنتی ژن باکتری در مدفوع ، تست کشف آنتی بادی ضد باکتری در خون و PCR است . بهترین تست غیر تهاجمی برای اثبات عفونت تست تنفسی اوره ( UBT ) است و بخصوص در پی گیری اثبات ریشه کنی بیماران بعد از درمان ارزش دارد.

(1) تست تنفسی اوره براساس هیدرولیز اوره توسط هلیکوباکترپیلوری ( آنزیم اوره آز ) و تولید دی اکسید کربن و آمونیاک طراحی شده است . یک ماده حاوی کربن نشاندار به فرد خورانده شده و دی اکسید کربن ( با کربن نشاندار) در هوای بازدم تنفسی اندازه گیری می شود . حساسیت این روش 95-90 درصد و ویژگی آن 100-95 درصد است . برای جلوگیری از بروز جواب منفی کاذب باید آنتی بیوتیک ها 4 هفته و مهارکننده های پمپ پروتون مانند امپرازول 2 هفته قبل از تست استفاده نشوند .

(2) سرولوژی براساس کشف IgG یا IgA یا آنتی بادی های ضد باکتری در سرم به روش آزمایشگاهی ( ELISA ) انجام می شود . ارزان و دردسترس است ولی دقت و صحت آن مورد اختلاف نظر است و اگر چه حساسیت تست 95-90 درصد است ولی ویژگی تست حدود 90-75 درصد است . سایر روشهای تشخیصی ترجیح داده شده و این تست بر اساس شیوع عفونت در منطقه جغرافیایی ، سن بیمار ، ابتلای قبلی و وجود اختلالات بالینی مربوطه باید تفسیر شود . سطح آنتی بادی علیه این باکتری بعد از درمان در 50 درصد بیماران در طی 3 ماه پائین آمده ولی ممکن است تا 18 ماه بالا بماند . بهمین دلیل این تست در پی گیری درمان ریشه کنی عفونت نیز ارزش ندارد به جز در مواردی که این پی گیری یکسال یا بیشتر بعد از اتمام درمان انجام شود . (3) آنتی ژن HP در مدفوع در بیماران عفونی وجود داشته و به روش ایمونواسی کشف می شود .

این تست در مطب سرپائی نیز قابل انجام بوده و 95 درصد حساسیت و 85 درصد ویژگی دارد . این تست در اثبات موفقیت درمان طبی ریشه کنی هلیکوباکترمفید است . در تشخیص اولیه اثبات وجود عفونت نیز مفید بوده ولی احتیاطهای لازم مربوط به تست تنفسی باید انجام شود. انجام تست های دیگر مانند PCR و کشف آنتی ژن باکتری در بزاق یا ادرار در حال حاضر عملی نیستند . رژیم های درمانی مختلفی برای ریشه کنی عفونت وجود دارد ولی رژیم درمانی برای هلیکوباکترپیلوری همیشه چند دارویی است و رژیم تک دارویی باعث ایجاد مقاومت به آنتی بیوتیک می شود .

روش اول استفاده از کلاریترومایسین + آموکسی سیلین + امپرازول ( PPI ) به مدت 2 هفته است و درحدود 95 درصد موارد باعث ریشه کنی این عفونت می شود .

روش دوم استفاده از مترونیدازول + تتراسیکلین + بیسموت + امپرازول ( PPI ) به مدت 2 هفته بوده و بالای 90 درصد باعث ریشه کنی عفونت می شود .

روش سوم مانند روش اول بوده ولی به جای آموکسی سیلین داروی مترونیدازول تجویز می شود و فقط در افرادی که به پنی سیلین حساسیت دارند استفاده میشود . سایر روشهای دیگری نیز وجود دارد و درکتب مرجع قابل جستجو هستند .

درمان هلیکوباکترپیلوری در مواردی که زخم معده ، زخم دوازدهه و یا سابقه آنها وجود دارد لازم بوده و بعد از اثبات وجود عفونت انجام می شود . درمان طبی معمولا چند دارویی بوده و هیچ داروی واحدی باعث ریشه کنی این عفونت نمی شود . مدت درمان دراغلب موارد 14-7 روز است و معمولا دو آنتی بیوتیک همراه با یک مهارکننده پمپ پروتون (PPI) مانند امپرازول ، پنتاپرازول یا لنزوپرازول استفاده می شود . بهترین پروتکل درمانی دردست تحقیق بوده و درمان سه دارویی در بالای 90 درصد موارد موثر بوده و باعث ریشه کنی عفونت می شود . آنتی بیوتیک ها معمولا کلاریترومایسین همراه با آموکسی سیلین یا مترونیدازول هستند . در50 درصد بیماران عوارض درمان دارویی تظاهر کرده که در90 درصد آنها خفیف و قابل تحمل و در10 درصد موجب توقف درمان می شود . تنظیم دوز و زمان مصرف باعث کاهش عوارض میشود. مترونیدازول و کلاریترومایسین ممکن است باعث ایجاد طعم فلز دردهان شوند . بیسموت که در بعضی موارد تجویز می شود ممکن است باعث یبوست شده و رنگ مدفوع سیاه رنگ می کند.

در 20 درصد بیماران بعد از تکمیل دوره درمان H پیلوری ریشه کن نمی شود ( شکست درمان ) و یک دوره دوم درمان چهاردارویی نیاز خواهند داشت . پی گیری ( Follow Up ) برای اثبات ریشه کن شدن عفونت ، یکماه بعد از اتمام دوره درمان انجام شده و معمولا به روش تست تنفسی اوره ( UBT ) یا تست جستجوی آنتی ژن در مدفوع ( Stool HP ) انجام می شود . تست های خونی و جستجوی آنتی بادی ضد باکتری توصیه نمی شود چون آنتی بادی های خون حتی با رفع عفونت چندین ماه بالا می ماند . این تست برای تشخیص عفونت در کشورهای در حال توسعه ارزشی ندارد و برای کشورهای صنعتی استاندارد شده است. ضمنا میتواند به علت عفونت قبلی درمان شده، مثبت باشد و حتما دلالت بر عفونت فعلی در بیمار ندارد . درمان خط اول به صورت درمان سه دارویی ( Triple Thrapy ) شامل یک مهار کننده پمپ پروتون ( مانند امپرازول ) همراه با دو آنتی بیوتیک است . به نظر میرسد آنتی بیوتیک های کلاریترومایسین همراه با آموکسی سیلین موثرتر باشند . مدت درمان 14-7 روز (ترجیحا 2 هفته) است .

فقط در افرادی که حساسیت به پنی سیلین دارند به جای آموکسی سیلین از مترونیدازول استفاده می شود چون میزان مقاومت باکتری به این دارو بالاست به عنوان خط اول به جای آنتی بیوتیک ها می توان از مترونیدازول همراه با بیسموت و تتراسیکلین استفاده کرد . این پروتکل 4 دارویی توسط FDA نیز برای خط اول درمان تایید شده است . درمان دو دارویی مانند امپرازول همراه با کلاریترومایسین توصیه نشده است و میزان ریشه کنی باکتری دراین روش فوق العاده پایین است . در 20 درصد موارد با روشهای خط اول درمان باکتری در معده فرد ریشه کن نمی شود و دراغلب موارد به علت مقاومت باکتریال به داروها خصوصا کلاریترومایسین یا مترونیدازول رخ می دهد . در صورت شکست درمان یک دوره چهار داروی ( Quadriple Therapy) با آنتی بیوتیک هایی متفاوت از آنچه در خط اول مصرف شده است تجویز می شود . کشت و آنتی بیوگرام به طور روتین برای H پیلوری توصیه نمی شود ولی اگر دوره دوم درمان نیز به شکست منجر شود کشت و سنجش حساسیت باکتری به آنتی بیوتیک ها لازم است . در50 درصد بیماران عوارض دارویی ایجاد شده ولی در 90 درصد قابل تحمل بوده و فقط در 10 درصد منجر به قطع درمان می شود . کلاریترومایسین و مترونیدازول باعث ایجاد طعم فلز دردهان می شوند . مترونیدازول ممکن است باعث نوروپاتی محیطی و بندرت تشنج شود .

کلاریترومایسین علاوه بر تغییر مزه دهان ممکن است باعث دل درد ، تهوع ، استفراغ یا اسهال شود . تتراسیکلین ممکن است باعث فوتوفوبی ( ترس از نور) شود و در خانمهای باردار و کودکان زیر 12 سال نباید مصرف شود . میزان مقاومت این باکتری به مترونیدازول بالا و حدود 30 درصد است و حدود 10 درصد موارد به کلاریترومایسین مقاوم است . مقاومت به آموکسی سیلین ، تتراسیکلین و بیسموت در هلیکوباکترپیلوری نادر است . این باکتری به طور طبیعی به سولفونامیدها و انکومایسین مقاوم است . دربعضی مطالعات موفقیت درمانی با جایگزینی فورازولیدون به جای مترونیدازول گزارش شده است . براساس راهنمای انجمن گوارش آمریکا هلیکوباکترپیلوری به عنوان یک عفونت شایع در افراد بدون علامت نیاز به بررسی تشخیصی ندارد ولی درافرادی که زخم دستگاه فوقانی گوارش یا سابقه زخم و یا سابقه خانوادگی سرطان معده دارند باید بررسی شود . درصورت اثبات بیماری با درمان آنتی بیوتیک چند دارویی ریشه کن شود . مدت درمان 14-7 روز است و یکماه بعد از پایان درمان باید اثبات ریشه کنی عفونت ترجیحا با تست تنفسی UBT پی گیری شود .

درصورت عدم ریشه کنی یک دوره مجدد درمان 4 دارویی که درآن از آنتی بیوتیک های دوره قبل استفاده نشده، تجویز می شود .

اقدامات تشخیصی و درمان این عفونت در افراد بدون علامت و افرادی که سابقه خانوادگی سرطان معده یا سابقه شخصی زخم دستگاه فوقانی گوارش را ندارند لازم نیست. درافرادی که زخم فعال یا سابقه شخصی زخم دارند و یا سابقه خانوادگی سرطان معده دارند یا مبتلا به لنفوم MALT هستند اقدامات تشخیصی درمان درصورت اثبات عفونت و پی گیری برای اثبات ریشه کنی لازم است. در صورت شکست درمان بررسی از نظر مقاومت و حساسیت به آنتی بیوتیک های تجویزی توصیه می شود.

آپانديس زائده اي است كه در ابتداي روده بزرگ وجود دارد و تا به حال نقش آن در بدن به درستي معلوم نشده است ولي احتمالاً در سيستم دفاعي بدن نقش دارد. التهاب و تورم اين زائده باعث آپانديست مي شود و يكي از شايعترين علت درد شكمي است كه منجر به جراحي مي شود.

علت انسداد دهانه زائده آپانديس:
اين زائده مي تواند با دانه هاي ميوه و يا كرمهاي روده اي همچنين مدفوع، سفت شده كه مثل يك تكه سنگ كوچك شده و يا رشد زياد بافت لنفاوي آپانديس مســــدود مي شود.
بعد از ايجاد انسداد ترشحات آپانديس در داخل زائده مانده و همراه با فعاليت بيولوژيكي باكتري ها باعث تورم و التهاب آپانديس شده و با ادامه تورم اعصاب مربوط به آپانديس تحريك شده و ايجاد درد مبهم و منتشر شكمي در ناحيه خط وسط شكم و نزديك جناغ يا اطراف ناف در پايين مي كند. گاهي به علت تورم شديد و ناگهاني، تحريك حركات روده و كرامپ هاي شكمي نيز مشاهده مي شود، سپس تهوع و استفراغ بوجود مي آيد. (يك يا دو بار) با ادامه تورم و التهاب درد از خط وسط به محل آپانديس يعني ربع تحتاني و راست شكم تشخيصي خوبي است (جابجايي درد معمولاً 4تا6 ساعت طول مي كشد) بي اشتهايي از علائم مهم است و تقريباً در تمامي بيماران وجود دارد.
به علت حضور باكتري و التهاب مخاط ممكن است بيمار تب و افزايش حرارت بدن داشته باشد به دنبال آن افزايش تعداد ضربان قلب و نبض نيز وجود دارد. در كودكان ممكن است به علت تحريك دستگاه گوارش اسهال خفيف نيز ديده مي شود. و در بزرگسالان يبوست ممكن است رخ دهد همچنين افزايش گلبولهاي سفيد در خون با آزمايش مشخص مي شود.

نكته:
محل درد عموماً در ربع تحتاني سمت راست است ولي اگر نوك زائده آپانديس در محل ديگري قرار گرفته باشد (نزديك مقعد يا نزديك ميزناي) مي تواند باعث تحريك و درد مقعد يا علائم ادراري در مريض شود و يا حتي در قسمتهاي فوقاني شكم احساس شود.

تشخيص:
مهمترين مسئله براي تشخيص شرح حال بيمار و معاينه باليني است. قسمت هاي آزمايشگاهي، عكس برداري و سونوگرافي نيز كمك كننده مي باشد.

درمان:
عمل جراحي به موقع از بروز عوارضي مثل آبسه آپانديس و يا سوراخ شدن آن و التهاب و عفونت داخل شكم جلوگيري مي كند.

نكات مهم:
1- در مورد بيماري كه مشكوك به آپانديس هستيم بهتر است تا زمان تشخيص قطعي از دادن داروي مسكن خودداري كنيم چون مهمترين علامت تشهيصي يعني درد را از بين مي بريم. همچنين محل را گرم نمي كنيم.
2- از دادن غذا و مايعات به بيمار خودداري كنيد چون احتمال اينكه احتياج به جراحي پيدا كند زياد است. به علاوه دادن داروي مسهل نيز ممنوع است.
3- بيماران عموماً هنگام مراجعه و يا خوابيدن بر روي تخت معاينه حالت خاصي دارند كه حالت آرامش نام دارد به اين صورت كه بيمار به پشت خوابيده و پاهاي خود بخصوص پاي راست را به داخل شكم جمع مي كند تا از كشيده شده عضلات شكم و فشار بر روي آپانديس و ايجاد درد جلوگيري كند.
4- ترتيب ايجاد علائم نيز بسيار مهم است و تقريباً 95% موارد بي اشتهايي اولين علامت است و بعد شروع درد شكمي در خط وسط و به دنبال آن استفراغ (در 75% بيماران استفراغ ديده مي شود).
5- در 45% موارد در بيماران محل درد يا شدت آن متفاوت است.
6- درهنگام معاينه بيمار حساسيت به لمس دارد به اين صورت كه اگر پوست ناحيه مك بورني (قسمتي كه در ربع تحتاني راست شكم حدود 5-3 سانتي متر مانده به خار قدامي لگن) را لمس كنيم مريض خودش را جمــع مي كند و در محل درد مي گيرد. در موارد عفونت شديد، شكم تخته اي مي شود.
همچنين لمس محل و بعد برداشتن دست درد را بيشتر مي كند و يا فشار دادن قسمت چپ شكم به علت حركت احشاء شكمي درد در ناحيه راست ايجاد مي كند.

زياد عرق‌سوز مي‌شويد؟وقتي هوا رو به گرمي مي‌رود، بسياري از کارگران ساختماني، مکانيک‌ها، کشاورزان و آنهايي که بنا به دلايل شغلي يا دلايل ديگر مجبورند زياد در هواي‌ گرم و مرطوب فعاليت کنند، دچار مشکلي مي‌شوند که راه رفتن‌شان را تحت تأثير قرار مي‌دهد: عرق‌سوز! ...

عرق‌سوزشدن چين‌هاي بدن در فصل تابستان، مشکلي نيست که لازم باشد برايش به پزشک مراجعه کنيد ولي اگر تمايل نداريد که اصلا آن را تجربه کنيد، راه‌هاي آساني وجود دارد که از به کمک آنها بتوانيد بروز آن جلوگيري کنيد و با درمان‌هاي خانگي متعاقب بروز اولين علايم با آن مبارزه کنيد.



کار کردن در هواي گرم

در اين بيماري به طور معمول، جوش‌هاي ريز و قرمز رنگ يا صورتي رنگي در بخش‌هايي از بدن که به وسيله لباس پوشانده مي‌شوند، ديده مي‌شوند. زماني سر و کله اين جوش‌ها روي پوست پيدا مي‌شود که دهانه غدد عرق مسدود و مجراهاي غدد عرق متورم ‌شود. خيلي از بزرگ‌ترها هم وقتي در آب‌وهواي گرم و مرطوب رفت‌وآمد کنند، به اين عارضه پوستي دچار مي‌شوند. اگر شما مجبوريد در آب‌وهواي گرم و مرطوب تابستان کار کنيد، به دليل عرق‌کردن زياد ممکن است عرق‌سوز شويد.



اگر عرق‌‌سوز شديم چه‌کار کنيم؟

عرق‌سوزشدن، خودبه‌خود خوب مي‌شود. يعني نيازي به دوا و دکتر نيست. اما بايد بدانيد که براي تسريع روند درمان و پيشگيري از آن چه‌ بايد کرد. توصيه‌هاي ساده زير به شما کمک مي‌کند تا از شر اين مشکل پوستي خلاص شويد و هر چه زودتر درمان شويد:

1) لباس‌هاي خنک بپوشيد: وقتي به منزل مي‌رسيد شلوارهاي تنگ و پلاستيکي را کنار بگذاريد و لباس‌هايي با پارچه‌هاي نخي و گشاد و خنک بپوشيد.

2) دوش آب سرد بگيريد: دومين قدم اين است که بخش‌هايي از پوست‌تان را که عرق‌سوزشده است، خنک کنيد. براي اين کار مي‌توانيد از باد سرد سشوار و يا يک دوش آب سرد استفاده کنيد.

3) هوا به جاي حوله: همه ما عادت داريم بعد از حمام کردن با حوله پوست بدنمان را خشک کنيم ولي در اين بيماري بهتر است حوله را کنار بگذاريد و اجازه بدهيد بخش‌هايي از بدن که عرق‌سوز شده‌اند، در هواي آزاد خشک شوند.

4) کرم‌هاي ضدحساسيت: اگر پوست شما حساس است و احساس خارش داريد مي‌توانيد از مختصري کرم «هيدروکورتيزون» براي از بين بردن حساسيت استفاده کنيد.

5) به لباس‌هايت نگاه کن: براي اينکه دوباره دچار عرق‌سوز نشويد در هواي گرم تابستان، تلاش کنيد لباس‌هايي با پايين تنه خنک‌تر و از جنس نخي بپوشيد. در ضمن تا مي‌توانيد سعي کنيد لباس‌هاي کمتري در تابستان بپوشيد.

6) هواي خنک و خشک: بهترين درمان عرق‌‌سوزشدن اين است که در محيطي خنک و بدون رطوبت قرار بگيريد. براي مثال در يک اتاق کولر روشن کنيد و رطوبت هوا را تنظيم کنيد. برخي از سيستم‌هاي خنک‌کننده هوشمند مي‌توانند دما و رطوبت اتاق، خانه و محل کارتان را تنظيم کنند.

7) از پودر بچه استفاده کنيد: اگر شما از آن دسته افرادي هستيد که زياد عرق مي‌کنيد، مي‌توانيد از پودر بچه براي پيشگيري از عرق‌سوزشدن پوست بدنتان استفاده کنيد. پودر بچه پوست شما را خشک نگه مي‌دارد. پودرها عرق را به خود جذب کرده و علاوه بر آنکه سطح پوست را خشک نگه‌ مي‌دارند از عرق‌سوزشدن پوست شما هم پيشگيري مي‌کنند.

پوشيدن لباس‌هاي نخي و دوش گرفتن با آب خنك در درمان و پيشگيري از بروزعرق سوز شدن موثرست.

عرق‌جوش شدن يا به اصطلاح عام، عرق‌سوز به علت انسداد مجارى غدد عرق در لايه‌هاى سطحي، وسطى و عمقى پوست ايجاد مى‌شود. افزايش دما و رطوبت هوا به تشديد عرق‌جوش قرمز و سفيد همراه با خارش و سوزش دامن مى‌زند. در طول تابستان كه تعريق پوست افزايش مى‌يابد، بايد براى جريان داشتن هوا و مرطوب نماندن پوست بدن از لباس‌هايى با الياف درشت كه حالت بسته و تنگ ندارد، استفاده كنيد. شيوع هريك از عرق‌جوش‌هاى سطحى و عمقى را در گروه‌هاى مختلف سنى متفاوت است. در ?? درصد شيرخواران عرق جوش سطحى پوست و در ?? تا ?? درصد بزرگسالان عرق‌جوش قرمز (عمقي) بروز مى‌كند، ضمنا نسبت بروز اين عارضه، در تمام نژادهاى پوستى يكسان است. مصرف مواد غذايى حاوى ويتامين‌هاى C و A جهت درمان عرق جوش مفيد است.

برخلاف تصور برخى افراد، داروهاى آنتى‌بيوتيك و كورتون در درمان عرق‌جوش بى‌اثر است اما استفاده از صابون‌هايى با PH خنثى مانند صابون گليسرين و زيتون همچنين، روغن زيتون در التيام و درمان عرق جوش كاربرد دارد.

درماتيت آتوپيک چيست؟
درماتيت آتوپيک، بثورات پوستي است که معمولا از دوران کودکي شروع مي‌شود. در درماتيت آتوپيک ابتدا پوست خشک و خارش‌دار شده و سپس قرمز و زخم مي‌شود. محل‌هاي شايع اين بثورات پوستي معمولا آرنج، پشت زانو، روي گونه‌ها و باسن است...

اين بثورات طي مدت چند سال نمايان و محو مي‌شوند. در بسياري از کودکان اين درماتيت تا هنگام بزرگسالي هم وجود دارد اما در عده‌اي با بزرگ شدن کودکان اين بثورات از بين مي‌روند.

در صورتي که فردي از اعضاي خانواده مبتلا به درماتيت آتوپيک باشد، شانس اينکه کودک آنها هم مبتلا شود زياد است. اين بيماري با تماس پوستي با فردي که دچار درماتيت است، منتقل نمي‌شود.


براي درمان درماتيت چه کنم؟

براي کاهش يا از بين رفتن بثورات پوستي و خارش مي‌توانيد از داروخانه، داروهاي بدون نسخه تهيه کنيد. همچنين مي‌توانيد از داروهايي که پزشک برايتان تجويز کرده استفاده کنيد. اما توجه داشته باشيد که بعضي داروها اگر به مدت طولاني استفاده شوند ممکن است باعث خشکي و پوسته پوسته شدن پوست‌تان شود.

اين بثورات پوستي در صورتي که داروهايتان را به مدت 10 تا 14 روز استفاده کنيد، معمولا بهتر مي‌شوند.



چگونه مي‌توان از درماتيت آتوپيک پيشگيري کرد؟

براي جلوگيري از خشکي پوست بايد هر روز از يک کرم خوب يا لوسيون استفاده کنيد. همچنين بايد در حمام و هنگام دوش گرفتن به جاي آب داغ از آب ولرم براي شستشو استفاده کنيد. بايد از انجام کار، پوشيدن لباس و خوردن غذا‌هايي که ممکن است پوست‌تان را قرمز و يا دچار خارش کند اجتناب کنيد.

انحناي غيرطبيعي ستون فقرات را به يكطرف، اسكوليوز (Scoliosis) مي نامند.
در حالت طبيعي، ستون فقرات در قسمتهاي بالائي كمر كمي به سمت عقب انحناء و در بخش هاي پائيني كمر، ستون فقرات كمي به جلو انحنا دارد. در حالت عادي وقتي ستون فقرات يك نفر از طرفين مشاهده شود اين انحناها ديده مي شوند؛ ولي در صورت مشاهده از جلو يا عقب، اين انحناها قابل ديدن نيستند.
در فرد مبتلا به اسكوليوز وقتي از جلو يا عقب به ستون فقرات نگاه كنيد، مي بينيد كه به طرفين انحنا دارد. اين تغيير شكل ستون فقرات مي تواند به علت تغييرات ساختماني مثل تغيير دائمي استخوانهاي ستون مهره ها يا بافت هاي اطراف آنها و يا اين كه تنها ناشي از انقباض و گرفتگي موقت عضلات مجاور ستون مهره ها باشد.
اسكوليوز معمولاً در دوران نوجواني شروع مي شود و در دختران ۶/۳ برابر پسران است. كمتر از ۱/۰ درصد افراد مبتلا دچار انحناي بسيار شديد (يعني بيش از ۴۰ درجه) هستند و نياز به عمل جراحي پيدا مي كنند.
بيشتر انحناها در معاينات دوره اي به وسيله پزشك در مدارس كشف مي شوند و يا اينكه در فصل تابستان و هنگام شنا، والدين به وجود انحناي غيرطبيعي پي مي برند. تشخيص قطعي و تعيين نوع اسكوليوز با انجام معاينات ارتوپدي دقيق و عكسبرداري با اشعه X حاصل مي شود.
انواع مختلفي از اسكوليوز شناخته شده است. شايع ترين و مهم ترين نوع آن اسكوليوزايديوپاتيك نام دارد كه هيچ دليل شناخته شده اي براي آن پيدا نشده است، البته نظريات مختلفي دربارۀ علل اسكوليوز وجود دارد ولي هيچيك قادر نيست تمام موارد را پوشش دهد؛ هر چند در موارد اسكوليوزايديوپاتيك، وجود ژنهاي خاصي به اثبات رسيده است.
اسكوليوزايديوپاتيك معمولاً در دوران كودكي يا نوجواني شروع مي شود و تا هنگام توقف رشد استخواني به صورت پيشرونده ادامه مي يابد، بنابراين هر چه شروع بيماري زودتر باشد نتيجه آن بدتر است. در كودكان تغيير شكل ستون فقرات تنها علامت بيماري است ولي در بالغيني كه براي مدت طولاني دچار اين تغيير شكل بوده اند ممكن است درد هم ايجاد شود.
برخي انواع ديگر اسكوليوز عبارتند از:
اسكوليوز نوزادي كه در سال اول تولد ديده مي شود و ممكن است خودبخود بهبود يابد و يا اينكه پيشرفت كند.
اسكوليوز عصبي- عضلاني كه در نتيجه اختلال عملكرد عصب يا عضله روي مي دهد و بيشتر اين بيماران دچار بيماري هاي ديگري مثل فلج مغزي هم هستند. اسكوليوز ثانويه كه بر اثر يك بيماري زمينه اي به وجود مي آيد.
اسكوليوز به دنبال آسيب هاي فيزيكي يا اعمال جراحي كه در گذشته در ناحيه كمر انجام شده است و يا اسكوليوز به دنبال پوكي استخوان
در افرادي هم كه دچار انحراف لگن هستند، به صورت جبراني ستون فقرات هم كج مي شود تا فرد بتواند به صورت صاف و عمودي بايستد. اين حالت هم موجب اسكوليوز مي شود.
در مواردي كه يك علت زمينه اي سبب ايجاد اسكوليوز شده است براي درمان اسكوليوز لازم است ابتدا علت زمينه اي برطرف شود ولي در موارد اسكوليوزايديوپاتيك روش هاي درماني خاصي وجود دارد. پيش آگهي بيماري بر اساس محل انحناء و سن بيمار هنگام شروع ضايعه تعيين مي شود.
هر چه محل انحناء بالاتر باشد و هر چه سن شروع ضايعه پائين تر، نتيجه بدتري به دنبال خواهد داشت. در مواردي كه پيش آگهي خوب است به درمان خاصي نياز نيست. فقط بايد بيمار به طور منظم هر ۶ ماه يك بار مورد معاينه قرار گيرد، ولي در مواردي كه پيش آگهي خوب نيست بايد درمان هاي جدي تري در نظر گرفته شود.
در نوجواناني كه انحناي ستون فقرات آنها زياد نيست و استخوان هايشان هنوز به طور كامل رشد نكرده است استفاده از بريس (Brace) توصيه مي شود. بريس در واقع وسيله اي شبيه به كمربند است كه جلوي پيشرفت انحناء را مي گيرد و تا حدي هم آن را تصحيح مي كند.

يك توده زگيل مانند رنگدانه‌دار و بي‌ضرر است كه بيشتر از همه در تنه ايجاد مي‌گردد.
سن
با افزايش سن بيشتر ديده ميشود.
جنس، ژنتيك ونحوه زندگي
عوامل خطر مهمي نيستند. كراتوز سبورئيك كه زگيلهاي سبورئيك هم ناميده ميشوند، توده‌هاي پوستي بي‌ضرري هستند كه معمولاً به رنگ قهوه‌اي يا سياه ميباشند.
اين توده‌ها بر روي تنه ايجاد ميشوند، اما ممكن است سر، گردن و با شيوع كمتر پشت دستها و ساعدها را مبتلا سازند. ممكن است به صورت منفرد يا گروهي ظاهر شوند. كراتوزسبورئيك در افراد مسن شايعترند.
علايم بيماري
شما ممكن است متوجه يك كراتوزسبورئيك به صورت يك پچ كبره زده شويد كه به جاي اينكه در پوست ثابت شده باشد بر روي آن چسبيده است.
اين توده معمولاً:
- بدون درد اما گاهي خارش‌دار است. احتمال دارد كه خاراندن ضايعه باعث زخم شدن آن گردد.
- قطر آن حداكثر ۲ سانتيمتر است.
- سطحش چسبناك و سفت است.
- به رنگ قهوه‌اي يا سياه ميباشد.
- ممكن است برآمده يا مسطح باشد.
در موارد نادري، فرد ممكن است صدها عدد كراتوزسبورئيك داشته باشد.
كارهايي كه بايد انجام شوند
اگر داراي يك پچ رنگدانه‌دار هستيد، با پزشكتان مشورت كنيد، مبادا يك بيماري جدي باشد. در صورتيكه اين ضايعه كراتوز سبورئيك باشد، احتمال دارد آن را از طريق تراشيدن يا بريدن و يا منجمد كردن، برداشت.
اين كار اسكار كم يا هيچ اسكاري، به جاي نخواهد گذاشت. احتمال كمي وجود دارد كه ضايعه برداشته شده، عود كند، اما در فردي كه مستعد كراتوز سبورئيك است، ممكن است ضايعات جديدي در نواحي ديگر بدن ظاهر شوند

كم كاري مادرزادي تيروئيد يكي از علل مهم قابل پيشگيري عقب افتادگي ذهني در نوزادان است. در صورت وجود كم كاري تيروئيد در جنين، اختلالاتي در ارگانهاي مهم از جمله سيستم عصبي مركزي و اسكلتي ايجاد مي شود. اما اغلب نوزادان در بدو تولد كاملا” طبيعي بنظر مي رسند.
تا قبل از شروع برنامه هاي غربالگري، تشخيص زود هنگام بيماري بدليل كم و غير اختصاصي بودن علائم و نشانه هاي در روزهاي اول زندگي معمولا با تأخير صورت مي گيرد و اين موضوع با از دست دادن ضريب هـوشي به درجات مختلف در مبتلايان همراه مي باشد.
با توجه به پژوهشهاي انجام شده در اصفهان، تهران و شيراز، ميانگين بروز كم كاري مادرزادي تيروئيد در كشور ۱۰۰۰/۱ تخمين زده شد.
شيوع بالاي بيماري در كشور و عوارض جبران ناپذير مغزي بيماري مسئولين وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي را برآن داشت تا برنامه غربالگري هيپوتيروئيدي نوزادان را در سطح ملي برنامه ريزي نمايند.در سال هاي اخير، مداخله در هرسه سطح پيشگيري (اوليه، ثانويه و ثالثيه) از بيماري هاي غيرواگير جزو اولويت هاي بهداشتي كشور قرار گرفته است. بدين ترتيب ، اميد آن ميرود كه با انجام اين برنامه غربالگري در كشور، زيرساخت مناسبي جهت بررسي، شناسايي و درمان هيپوتيروئيدي نوزادان و بدنبال آن براي ساير بيماريهاي متابوليك نوزادان ايجاد گردد.
* علت پيشگيري و غربالگري هيپوتيروئيدي در نوزادان:
۱. ميزان بروز بيماري ۱ در ۴۰۰۰-۳۰۰۰ تولد است كه حاكي ازميزان بروز بالاي بيماري در جهان مي باشد.
۲. به دليل كم و غير اختصاصي بودن علائم و نشانه هاي هيپوتيروئيدي نوزادان در اوايل دوران شيرخوارگي و نوزادي، در اغلب موارد تشخيص بيماري با تأخير صورت مي گيرد.
۳. شناسايي و درمان با تأخير بيماري با عوارض جبران ناپذير مغزي بويژه كاهش شديد ضريب هوشي درمبتلايان همراه است.
۴. در صورت شناسايي و درمان بموقع بيماري، كه در برنامه هاي غربالگري كاملا ممكن است، از عوارض بيماري پيشگيري بعمل مي آيد.
۵. آزمون هاي غربالگري در دسترس مي باشند و از حساسيت و اختصاصيت بالايي برخوردار هستند.
۶. درمان بيماري براحتي امكان پذير است و نياز به اقدامات بيمارستاني و پر هزينه ندارد. درمان هيپوتيروئيدي نوزادان در صورتي كه بموقع آغاز شود، كاملا موثر است.
۷. مطالعات گسترده نشان می دهند كه غربالگري كم كاري مادرزادي تيروئيد، ايمن، موثر، و سودمند است. نسبت هزينه به سود اين برنامه از ۷ تا ۱۱ به ۱ در جهان و ۸/۷ به ۱ در كشور است.
علائم و نشانه هاي هيپوتيروئيدي نوزادان
معمولا” بيماريي است کم علامت و فقط در حدود ۵% موارد ابتلا در روز هاي اوليه پس از تولد داراي علائم و نشانگان بيماری هستند. اين علائم كم و غيراختصاصي هستند و معمولا” تشخيص باليني بيماري در روزهاي اوليه زندگي بندرت داده مي شود. بعبارت ديگر بر اساس يافته هاي باليني، تنها ۱۰% نوزادان در ماه اول، ۳۵% در سه ماه اول، ۷۰% در طول ۱ سال و ۱۰۰% در طول ۴-۳ سال زنـدگي شناسايي مي شوند.
* اهداف درماني
هورمون تيروئيد در نمو اوليه و عملكرد مغز نقش اساسي دارد. هورمون تيروئيد در تمام مراحل نمو مغزي تأثير اساسی دارد. بسياري از فرايندهاي نمو مغزي در دوران پس از تولد ادامه دارند و به طور كلي براي بدست آمدن ضريب هوشي نرمال مقادير كافي از هورمون تيروئيد تا ۳ سالگي مورد نياز است. يافته هاي مذكور بيانگر اين موضوع هستند كه كمبود هورمون تيروئيد در دوران پس از تولد با اختلالاتي در عملكرد مغزي مثل ارتباطات و انتقال نوروني همراه مي باشند. بدليل نقش هورمون تيروئيد در نمو مغزي در دوران ابتدايي پس از تولد، هر چه مدت زمان كمبود يد طولاني تر باشد، صدمه مغزي شديدتر و وسيع تر خواهد بود.
رشد و نمو فيزيكي نوزادان مبتلا به کم کاری تيروئيد معمولاً با درمان زود هنگام و كافي، طبيعی خواهد شد و نوزادان با تأخير بلوغ استخواني در زمان تشخيص بيماری در بدو تولد، در ۲-۱ سالگي سن استخواني طبيعی خواهند داشت.
ميزان ضريب هوشي و نمو مغزي و حركتي نيز در اكثر نوزادان با كم كاري تيروئيد درمان شده، طبيعي خواهد شد. اما در گروه كوچكي از نوزادان بيمار كه سطح سرمي خيلي پايين تيروكسين با تأخير سن استخواني در زمان تولد داشته اند، سطوح ضريب هوشي در حد پايين نرمال (Low Normal) و يا حتي كمتر از نرمال مشاهده مي شود. چنين نتايجي بيشتر در برنامه هاي غربالگري كه از دوز هاي نسبتا كم لووتيروكسين در درمان جايگزيني استفاده مي كنند يا درآنها درمان با تأخير شروع شده، مشاهده ميشود. چنين كاهشي، حـدودا ۵ امتياز به ازا تأخيريا عدم درمان در هر ماه خواهد بود.
بدين ترتيب، شروع درمان سريع از بروز صدمات مغزي در نوزاد مبتلا به كم كاري تيروئيد جلوگيری می کند. شروع درمان تا حدود دو هفته پس از تولد ايده آل مي باشد. اما مطالعات نشان داده اند که اگر درمان قبل از پايان سن ۴ هفته پس از تولد (۲۸ روزه گی) شروع شود، ضريب هوشی طبيعی خواهد بود.
* پيش آگهی:
با انجام برنامه های غربالگری نوزادان و تشخيص بموقع و درمان مناسب مبتلايان، پيش آگهی نوزادان مبتلا به کم کاری مادرزادی تيروئيد بطور چشمگيری بهبود يافته است. اما بدون درمان و يا درمان ديررس، عقب ماندگی ذهنی اجتناب ناپذير است.
كم كاري مادرزادي تيروئيد يكي از علل مهم قابل پيشگيري عقب افتادگي ذهني درنوزادان است. در صورت وجود كم كاري تيروئيد در جنين، اختلالاتي در ارگانهاي مهم از جمله سيستم عصبي مركزي و اسكلتي ايجاد مي شود. اما اغلب نوزادان در بدو تولد كاملا” طبيعي بنظر مي رسند.
* چه موقع علائم بيماري در نوزاد ديده مي شود؟
در اکثر نوزادان مبتلا به اين بيماري، در روزهاي اول زندگي، علائم بارز بيماري وجود ندارد و با گذشت زمان علائم بيماری خود را نشان می دهند، که متاسفانه زمان از دست رفته و عوارض ايجاد شده اند.
* عوارض كم كاري مادرزادي تيروئيد كدامند؟
رشد و تکامل مغز تا حدود ۳ سالگی ادامه دارد. به همين دليل كم كاري مادرزادي تيروئيد باعث عوارض جبران ناپذيري بر رشد و تكامل مغز و اعصاب مرکزی مي شود.
رشد طولي و قد نوزاد نيز تحت تاثير اين بيماری قرار گرفته و کند خواهد شد. در نتيجه اين بيماري با عوارضي نظير: عقب ماندگي ذهني، كوتاهي قد و كاهش شنوائي همراه است. باتوجه به اينكه اين عوارض در صورت عدم تشخيص زودرس و عدم شروع درمان بموقع جبران ناپذير هستند.
لذا غربالگری نوزادان در سنين ۵-۳ روز بعد از تولد از اهميت بسيار زيادی بر خوردار است. درمان بموقع و صحيح از بروز عوارض اين بيماری جلو گيری می کند.
* براي جلوگيري از بروز عوارض كم كاري مادرزادي تيروئيد در نوزادان چه بايد كرد؟
كم كاري مادرزادي تيروئيد يكي از شايعترين علل قابل پيشگيري عقب ماندگي ذهني است و براي جلوگيري از بروز عوارض بيماری در نوزادان، بايد تشخيص در همان روزهاي اول زندگي داده شده و درمان در اسرع وقت، با قرص لوتيروکسين، آغاز گردد.
* آيا بروز اين بيماری در نوزاد با روش زندگی والدين ارتباط دارد؟
خير، هيج گونه ارتباطی بين روش زندگی والدين با بروز بيماری کم کاری مادر زادی تيروئيد در نوزادان مبتلا شناخته نشده است.
* چرا بايد همه نوزادان در روز ۵-۳ تولد برای بيماری کم کاری مادر زادی تيروئيد غربالگری شوند؟
بعلت اينکه بيماری کم کاری مادر زادی تبروئيد در اوايل تولد معمولآ بدون علامت است و از طرفی تشخيص ديررس و دير شروع کردن درمان (بعد از ۲۸ روز تولد) موجب بروز عوارضی چون عقب ماندگی ذهنی می شود. به همين دلايل، بايد تمام نوزادان در روزهای ۵-۳ تولد غربالگری شوند تا اگر به اين بيماری مبتلا هستند، با شروع درمان به موقع از عقب ماندگي ذهني پيشگيري شود.
* آيا عدم وجود سابقه بيماری کم کاری مادرزادی تيروئيد در خانواده، به اين معنی است که نوزاد نياز به غربالگری ندارد؟
عدم وجود سابقه بيماری کم کاری مادر زادی تيروئيد در خانواده، دليلی برای انجام ندادن غربالگری در نوزاد نيست و نبايد هيچ نوزادی را از غربالگری محروم کرد.
* آيا انجام غربالگری کم کاری مادرزادی تيروئيد با نمونه گيری از پاشنه پا، برای نوزاد خطری دارد؟
انجام غربالگری از پاشنه پا هيچگونه خطری برای نوزاد ندارد و کاملآ بی ضرر است.
* آيا درمان از بروز عقب ماندگي ذهني در نوزاد مبتلا جلوگيري مي كند؟
بله، خوشبختانه شروع درمان به موقع (قبل از ۲۸ روزه گي نوزاد),‏‏ از بروز عقب ماندگي ذهني در نوزاد مبتلا به بيماري كم كاري مادرزادي تيروئيد جلوگيري مي كند.
* آيا مصرف به موقع و درست دارو مي تواند از بروز عقب ماندگي ذهني در نوزاد مبتلا به كم كاري تيروئيد جلوگيري كند؟
بله، مصرف دارو بايد طبق دستور پزشك باشد و تمام توصيه هاي هنگام مصرف قرص رعايت شود.
توجه داشته باشد كه نبايد به توصيه اطرافيان مقدار قرص را تغيير داد.
پس با مصرف به موقع و درست قرص لووتيروكسين مي توان علاوه بر جلوگيري از عقب ماندگي ذهني از كوتاهي قد و عوارض ديگر اين بيماري جلوگيري كرد.
هرگز فرموش نکنید که : ” زمان در جلو گيری از عقب ماندگی ذهنی در نوزادان مبتلا به كم كاري مادرزادي تيروئيد, از طلا با ارزش تر است .”

سرطان بيضه يک مشکل بهداشتي است که توجه خاص را مي طلبد . از يک طرف شايع ترين سرطان اعضاء توپر مردان سنين ۱۵ تا ۳۵ ساله مي باشد و از طرف ديگر مبتلايان به آن از مراجعه به پزشک امتناع مي کنند

* عوامل خطرساز :
از جمله عوامل خطرساز براي ابتلا به سرطان بيضه مي توان به موارد زير اشاره کرد :
۱ - نژاد : احتمال بروز سرطان سينه در يک مرد سفيد پوست ۲٪ براي تمام طول عمر وي مي باشد . ميزان بروز سرطان بيضه در سياه پوستان يک چهارم سفيدپوستان است .
۲ - محل درگيري : سرطان بيضه در طرف راست از شيوع بيشتري برخوردار است . اين امر با شيوع بيشتر کريپتورکيديسم ( نهان بيضگي ) در طرف راست همراه است .
۳ - وضعيت اقتصادي اجتماعي : احتمال بروز تومور بيضه در مرداني که در سطوح اقتصادي اجتماعي بالاتري به سر مي برند ، بيشتر است .
* سبب شناسي ( اتيولوژي )
علت پيدايش تومور بيضه نامشخص است ، اما عوامل مادرزادي و اکتسابي مي توانند در پيدايش سرطان نقش داشته باشند . بطور خلاصه عوامل مؤثر در پيدايش سرطان بيضه را مي توان بصورت زير بيان کرد .
۱- کريپتورکيديسم ( نهان بيضگي )
قوي ترين ارتباط ميان سرطان و بيضه نزول نيافته وجود دارد و شايع ترين نوع سرطان نيز در اين افراد سمينوم است . بيشترين احتمال بروز سرطان ، در بيضه نزول نيافته در نوع شکمي آن وجود دارد و کمترين احتمال مربوط به نوع مغبني ( اينگوينال ) است .
۲ - تجويز استروژن به مادر در دوران حاملگي
۳ - آسيب هاي بافتي بيضه ناشي از ضربه يا عفونت
* علائم باليني و نشانه ها
علائم
از جمله علائم سرطان بيضه مي توان به موارد زير اشاره کرد :
۱ - بزرگ شدن بيضه : شايع ترين علامت سرطان بيضه بزرگ شدن بدون درد بيضه است . اين افزايش اندازه معمولاً به آرامي صورت مي گيرد .
ممکن است بيمار از سنگيني بيضه شکايت داشته باشد .
۲ - درد : در نتيجه نرسيدن خون ( انفارکتوس ) و يا خونريزي در ۱۰٪ موارد درد حاد بيضه روي مي دهد .
۳ - علائم مربوط به انتشار سرطان ( متاستاز ) : ۱۰٪ بيماران با شکايات مربوط به انتشار سرطان به ساير نقاط بدن ( متاستاز ) مراجعه مي کنند . شايع ترين شکايت در اين بيماران درد پشت مي باشد .
از ديگر علائم مي توان به سرفه يا تنگي نفس ( انتشار به ريه ) ، بي اشتهائي ، تهوع يا استفراغ ( انتشار به پشت دوازدهه ) ، درد استخوان ( انتشار به استخوان ) ، ورم پاها ( انسداد وريد باب ) اشاره کرد .
۴ - عدم وجود علامت : ۱۰٪ بيماران در هنگام تشخيص شکايتي ندارند و تومور بطور تصادفي پس از ضربه و يا توسط شريک جنسي بيمار تشخيص داده مي شود .
نشانه ها
۱ - معمولاً توده اي در بيضه لمس مي شود و يا بزرگ شدن منتشر آن مشخص مي گردد . توده بيضه سفت و غيرحساس بوده ، اپيديديم براحتي از آن تشخيص داده مي شود.
۲- ممکن است هيدروسل ( آب آوردن بيضه ) سرطان بيضه را همراهي کند .
۳ - معاينه گره هاي لنفاوي از اهميت خاصي برخوردار است .
۴ - بزرگي سينه ( ژنيکوماستي ) نيز بين ۳۰ تا ۵۰ درصد موارد مشاهده مي شود .
*‌اقدامات تشخيصي
۱ - ارزيابي آزمايشگاهي
در بيماري پيشرفته ، کم خوني ديده مي شود . در انتشار به کبد اختلال در آزمون هاي عملکرد کبدي و در نتيجه انسداد حالب ، اختلال در آزمايش هاي عملکرد کليوي مشاهده مي شود . شاخص هايي در تشخيص و نيز پيگيري درمان سرطان بيضه وجود دارد که عناصر بيوشيميائي خاصي هستند .
۲ - تصويربرداري
با کمک سونوگرافي بيضه مي توان سرطانهاي بيضه را به سرعت و بطور دقيق تشخيص داد . بمنظور درجه بندي سرطان عکسبرداري از قفسه سينه و سي تي اسکن لگن و شکم لازم است .
* تشخيص افتراقي
شايع ترين اشتباه تشخيصي در مورد سرطان بيضه ، اپيديديميت ( التهاب مجاري اسپرم بر ) است . دومين اشتباه شايع تشخيصي هيدروسل ( آب آوردن بيضه ) است . اگر در حضور هيدروسل نتوان بيضه را بطور کامل معاينه کرد ، بايد سونوگرافي انجام داد . نبايد مايع هيدروسل را با سوزن بيرون کشيد .

ماموگرافي جزء اصلي غربالگري سرطان پستان است كه انجام آن از سن ۳۵ سالگي به فاصله هر ۲-۱ سال براي تمامي زنان ضروري است.
ميزان اشعه ماموگرافي با دستگاههاي استاندارد جديد بسيار اندك است و به هيچ وجه خطري براي ابتلا به سرطان محسوب نمي‌شود. اكثر سرطانها با ايجاد يكسري علائم در ماموگرافي قابل تشخيص هستند. هنر ماموگرافي اين است كه مي‌تواند ضايعات را در مراحل بسيار كوچك و اوليه زمانيكه اندازه آن در حدود دو تا سه ميليمتر است تشخيص دهد درمان در اين مرحله طول عمر بيمار را افزايش مي‌دهد.
در ماموگرافي پستانها بين دو صفحه فشرده شده و از آنها عكسبرداري مي‌شود.
علاوه بر معاينه توسط پزشك و كاركنان بهداشتي و معاينه خود فرد هر خانمي در سن بالاي ۳۵ سال ماموگرافي نيز بايد انجام شود زيرا ممكن است معاينه كاملاً طبيعي باشد اما اگر فرد مبتلا به سرطان پستان باشد اگر هم معاينه و هم ماموگرافي طبيعي باشد فرد سالم است و در صورتي كه يكي و يا هر دو غير طبيعي باشد بايد بررسي بيشتري انجام شود.

گروه پژوهشی از كالج پزشكی “آلبرت انیشتین” در دانشگاه “یشیوا” سلول هایی را در خون شناسایی كردند كه با استفاده از آنها می‌توان پیش بینی كرد، كدام یك از مبتلایان به ایدز، بیشتر در معرض خطر ابتلا به نوعی عفونت قارچی كشنده با نام “مننژیت قارچی” هستند. عامل اصلی بروز این عفونت، قارچی بیماری زا با نام “كریپتوكوكوس نئوفورمانز” است. این قارچ شبیه به مخمر، و بیشتر در خاك و فضولات پرندگان یافت می‌شود.
به گفته پژوهشگران، همه افراد، حامل این قارچ بیماری زا هستند، اما وقتی سیستم ایمنی بدن، سالم باشد، این قارچ نمی‌تواند باعث بروز بیماری و عفونت در فرد سالم شود.
در این پژوهش دكتر “لیز ـ آن پیروفسكی” تعداد سلول های ایمنی با نام سلول‌های lgm حافظه‌ای B را در جریان خون سه گروه از افراد شمارش كرد.
در این پژوهش ، افراد آلوده به ایدز كه سابقه ابتلا به عفونت مننژیت قارچی را داشتند، افراد آلوده به ایدز كه سابقه ابتلا به این عفونت را نداشتند و سوم افرادی كه سابقه ابتلا به هیچكدام از این دو عفونت را نداشتند، بررسی شدند.
محققان دریافتند: تعداد این سلول ها در بیماران ایدزی كه مبتلا به عفونت قارچی بودند كمتر است. آنها می‌گویند: با كشف این ارتباط می‌توان در آینده از بروز این عفونت قارچی كننده در بیماران ایدزی پیشگیری كرد.

سایش شیمیایی روندی است که در آن مینا( و عاج) به خاطر اسید موجود بر روی دندان ها، از بین می رود. اسیدهایی با منشأ داخلی و یا خارجی. این روند سایش با روندی که توسط اسید ناشی از باکتری های پوسیدگی زا حاصل می شود متفاوت است. بر خلاف پوسیدگی دندان، سایش شیمیایی روی تمام سطوح دندان تأثیر می گذارد. تماس با اسید به مدت طولانی به از دست رفتن تدریجی مینا می انجامد. در نهایت عاج در تماس با محیط دهان قرار می گیرد و منجر به درد و گاهی موجب مرگ دندان می شود. روند سایش غیرقابل برگشت است و هزینه های گران دندانپزشکی ترمیمی را برای برگرداندن عملکرد و ظاهر دندان می طلبد.
ریسک فاکتورها:
۱-نوشیدنی های “پاپ” (pop)
شایع ترین گروه در معرض خطر نوجوانانی اند که نوشیدنی اصلی آن ها “پاپ” است( شامل کوکاکولا، لیموناد، و یا نوشیدنی های گازدار). همه ی نوشیدنی های گازدار اسیدیته ی بالا دارند و به سرعت مینای دندان را حل می کنند. هر چه استفاده بیشتر باشد آسیب هم بیشتر است. افرادی که مایع را در دهانشان می گردانند بیش از همه آسیب می بینند. استفاده از نی از تخریب جلوگیری نمی کند. احتمالا نی ، مشکل را از دندان های قدامی به دندان های خلفی انتقال می دهد.
۲- آبمیوه های خالص:
کسانی که آبمیوه های خالص می نوشند و یا افرادی که آبمیوه هایی که خیلی اسیدی هستند نوشیدنی اصلی آن هاست، مشکل مشابهی با گروه قبلی دارند.
۳- اختلالات خورد و خوراک
بولمی یا استفراغ به خاطر وجود اسید معده موجب تخریب دندان می شود.
توصیه ها:
۱- بلافاصله بعد از نوشیدن مایعات اسیدی و یا بعد از استفراغ مسواک نزنید. چون بعد از تماس با اسید مینا نرم می شود. نمک های کلسیم بزاق تشکیل می شوند و با گذشت زمان موجب سخت شدن قسمت هایی از مینای دندان می شوند. بنابراین بعد از خوردن مایعات اسیدی دندان هایتان را مسواک نزنید چون مینای نرم شده بیشتر آسیب می بیند و روند سایش تسریع می گردد.
۲- استفاده از نوشیدنی های سالم مثل آب ( آب دارای فلوراید)، شیر، چای و قهوه( بدون شکر)
خلاصه:
۱- اسید اضافی از نوشیدنی ها و اسید معده موجب از دست رفتن غیرقابل برگشت ساختمان دندان می شود. توصیه: بیشتر از یک بار در روز از مایعات اسیدی استفاده نکتید
۲- از نوشیدنی های سالم بهره ببرید
۳- بعد از استفاده از نوشیدنی های اسیدی، نیم ساعت صبر کنید و بعد مسواک بزنید.

يك سرطان پوستي است كه سلولهاي مولد رنگدانه را مبتلا كرده و مي‌تواند به سرعت به ساير قسمتهاي بدن انتشار يابد.
سن
بيشترين شيوع را در سنين بين ۴۰ تا ۶۰ سال دارد، به طور روزافزوني در بين بالغين جوان ديده ميشود.
جنس
در زنان شايعتر است.
ژنتيك
افراد با پوست روشن در معرض خطر بيشتري هستند.
نحوه زندگي
تماس با نور خورشيد و استفاده از تختهاي آفتابي، عوامل خطر هستند. ملانوم بدخيم، شكل نادر و وخيم سرطان پوست است. ملانوم ممكن است به صورت يك ضايعه جديد بر روي پوست طبيعي پديدار شده يا از خالي كه قبلاً وجود داشته، به وجود آيد. در صورت عدم درمان، سرطان مي‌تواند به ساير قسمتهاي بدن انتشار يافته و ممكن است كشنده باشد.
همچون بسياري از سرطانهاي پوستي ديگر، علت اصلي، تماس با نور خورشيد است. طي ۱۰ سال گذشته در سرتاسر جهان، تعداد موارد ملانوم بدخيم به ويژه در بين بالغين جوان، به طور قابل توجهي افزايش يافته است. اين افزايش احتمال دارد به دليل رشد جمعيت افرادي باشد كه در فعاليتهاي خارج از خانه،‌ شركت مي‌كنند.
اين بيماري در افراد سنين ۴۰ تا ۶۰ سال و در بين زنان، بيشترين شيوع را دارد. در بريتانيا سالانه، حدود ۶هزار مورد جديد ديده ميشود.
علل بيماري
به نظر مي‌رسد، ملانوم بدخيم در نتيجه آسيب به ملانوسيتها (سلولهاي پوستي مولد رنگدانه ملانين) به دليل تابش آفتاب، به وجود مي‌آيد. سرطان، افراد با پوست روشن را بيشتر از تيره پوستان مبتلا مي‌كند.
كساني كه دائماً در معرض تابش آفتاب هستند يا آنهايي كه در آب و هواي آفتابي زندگي مي‌كنند، خطر بيشتري براي پيدايش ملانوم بدخيم دارند. به ويژه نشان داده شده است كه آفتاب سوختگي شديد در دوران كودكي، شانس پيدايش ملانوم بدخيم در دوران بعدي حيات را دو برابر مي‌كند.
كاهش تماس با آفتاب مي‌تواند به كم شدن خطر ايجاد اين نوع از سرطان پوست كمك نمايد.

ملانوم بدخيم مي‌تواند در هر قسمتي از بدن به وجود آيد اما بيشتر از همه بر روي نواحي در معرض تابش آفتاب ظاهر ميشود. بعضي ملانومها در طول پوست به صورت پچهاي مسطح نامنظم پخش مي‌گردند و بعضي ديگر به صورت توده‌هايي با رشد سريع ظاهر مي‌شوند.
در افراد پير، ملانومها ممكن است بر روي صورت به شكل لكه‌هاي كك و مك مانند، با نام لنتيگوملانوما برداشته نشوند، همه انواع آن به طرف به لايه‌هاي زيرين پوست رشد مي‌كنند.
اگر يك لكه با رشد سريع، نامنظم و تيره رنگ بر روي پوستتان پديدار شود يا يكي از تغييرات زير در حالي كه از قبل وجود داشته، ايجاد گردد بايد به ملانوم بدخيم مشكوك شويد، اين تغييرات عبارتند از: - افزايش اندازه - حاشيه‌هاي نامنظم و غيرقرينه - خارش، التهاب يا قرمزي - ضخيم شدگي در سطح - خونريزي يا كبره بستن - تغيير در رنگ يا سايه روشن خال شما بايد به طور منظم پوستتان را بررسي كرده و به محل و اندازه هر يك از خالهايتان، توجه كنيد. از شخص ديگري بخواهيد تا جهت بررسي پشت و سرتان به شما كمك كند.
تغييرات رنگ و سايه روشن خالهايي كه از قبل وجود داشته يا ظاهر يك لكه جديد و بزرگ شونده، به ويژه اگر قطري بيش از ۶ ميلي‌متر داشته باشد و شروع به تغيير رنگ و سايه روشن خود كنند را بايد به پزشكتان گزارش دهيد.
كارهايي كه بايد انجام شوند
در صورتيكه پزشك به ملانوم بدخيم مشكوك شود ترتيبي خواهد داد كه ضايعه و ناحيه‌اي از پوست اطراف برداشته شود تا اينكه خطر باقي ماندن سلولهاي بدخيم كاهش يابد. بافت برداشته شده زير ميكروسكوپ بررسي خواهد شد.
اگر بافت سرطاني باشد، قسمت بزرگتري از پوست ممكن است برداشته شده و احتمالاً به پيوند پوستي نيازمند مي شويم. همچنين ممكن است نمونه‌هايي از غدد لنفاوي نزديك ملانوم برداشته شده تا از نظر سلولهاي سرطاني بررسي شوند، حضور اين سلولها نشاندهنده انتشار سرطان است.
اگر چنين وضعيتي رخ داده باشد، ممكن است نياز به شيمي درماني، اشعه درماني يا درمانهاي بيولوژيكي داشته باشيد.
پيش آگهي بيماري
ملانومهاي سطحي كه زود درمان شده‌اند، معمولاً قابل علاجند. اما ملانومها اغلب در مردان كشنده است، احتمالاً به اين دليل كه آنها هميشه، بلافاصله علايمشان را به پزشك گزارش نمي‌كنند.
اگر ملانومها تهاجمي بوده يا به قسمتهاي عمقي پوست نفوذ كرده باشند، چشم‌انداز بيماري مطلوبيت كمتري دارد و اگر ملانومها به ساير نواحي بدن انتشار پيدا كرده باشند، اغلب كشنده هستند

بروز اين بيماري نسبتاً شايع است . نيام قسمت ابتدايي تاندون خم کننده انگشتان در قاعده انگشت دست ضخيم مي شود و موجب تنگ شدن دهانه نيام مي گردد . تاندونهاي موجود در محل تنگي تحت فشار قرار گرفته و در ناحيه قبل از تنگي دچار تورم و برآمدگي مي شوند .
در هنگام راست کردن انگشت اين قسمت متورم به سختي وارد دهانه نيام مي شود و انگشت به اصطلاح قفل مي کند .
* علائم باليني : اين بيماري در انگشتان افراد ميانسال بويژه خانمها ديده مي شود . همچنين در شست نوزادان يا بچه هاي کم سن و سال رخ مي دهد .
* علائم نوع بالغين :
بيمار از حساسيت درقاعده انگشت مبتلا و از قفل شدن انگشت در وضعيت خم شده کامل شاکي مي باشد . قفل شدن با تلاش بسيار دست ديگر باز مي شود . هنگام باز شدن صدايي به گوش مي رسد ( Snap ) در معاينه يک برآمدگي قابل لمس و معمولاً دردناک در قاعده انگشت مبتلا ديده مي شود .
* علائم در نوزادان :
شست خم شده نوزادان ناميده مي شود . نوزاد قادر به راست کردن انگشتي که در حالت خم شده قفل گرديده است ، نمي باشد . يک برآمدگي قابل لمس در قاعده شست لمس مي شود . نکته قابل توجه در نوزادان اين است که به سبب مشکل بودن اصلاح خميدگي غالباً اين بيماري با در رفتگي شست يا تغيير شکل مادرزدي اشتباه مي شود .

سردرد يكي از شايع ترين مشكلاتي است كه تقريباً همه ما با آن مواجه شده ايم و هر كسي بنا به تجارب گذشته خود با شيوه اي به درمان مي پردازد.
به طور مثال برخي به همراه خود استامينوفن، استامينوفن كدئين و يا بروفن دارند و با آغاز سردرد از دارو استفاده مي كنند و خوب مي شوند اما برخي افراد به راحتي نمي توانند سردرد خود را برطرف كنند و به بررسي ها و درمان هاي جدي تري نياز دارند.
سردردها به سه نوع تنشي، ميگرني و خوشه اي تقسيم بندي مي شوند. سردردهاي تنشي به طور معمول، ناراحتي يا فشار مبهمي در ناحيه پيشاني، پوست سر يا پشت گردن شما ايجاد مي كنند.
سردردهايي كه نشان از يك بيماري جدي و خطرناك دارند، بسيار نادرند. اين سردردها مي توانند بيماري هايي مانند خونريزي مغزي، تومور مغزي و ضعف عروق خوني را همراهي كنند بنابراين در صورت بروز مشكلات زير به نزديك ترين مركز درماني مراجعه كنيد:
سردرد ناگهاني و شديد همراه با تب، سفتي گردن، بثورات جلدي، گيجي و منگي، تشنج، كرختي يا مشكل در تكلم
سردرد پس از آسيب به سر حتي اگر در اثر يك سقوط يا ضربه ايجاد شده باشد، به ويژه اگر به مرور شديدتر مي شود.
سردرد مزمن و پيشرونده كه پس از سرفه كردن، فعاليت بدني، نرمش يا يك حركت ناگهاني تشديد شود.
سردرد با الگوي جديد پس از سن ۵۵ سالگي
پزشك احتمال دارد با توجه به نوع داروئي كه مصرف كرده ايد، توصيه كند به طور موقت همه داروهاي مسكن را قطع كنيد.

پيوره یکی از بیماری های عفونی دندان است که در اثر آن پای دندانها راچرک فرا گرفته و بیمار در لثه های خود احساس درد می کند . از پای دندان ها خونابه می آید و دهان بد بو و عفن می شود .
مبتلایان به پیوره باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنند ، زیرا این بیماری به سرعت دندان ها را فرا گرفته و ممکن است منجر به کشیدن تمام دندان ها شود . از علائم اولیه پیوره خونریزی لثه ها خصوصا هنگام مسواک زدن است .
سپس تشکیل کیست ها و محفظه های چرکی است که با فشار بر روی لثه ها چرک مایل به رنگ زرد مخلوط با خون از آن بیرون می آید . در صورت عدم پیشگیری و در نتیجه عفونت حاد و راه یافتن میکروب به بدن ، احتمال بروز نفریت – رماتیسم حاد مفصلی – بیماریهای قلبی و اندو کاردیت نیز می رود .
توصيه های درمانی :
رژیم آب پرتقال بهترین را معالجه و مبارزه با عفونت دهان ودندان و جلوگیری از پیوره شدن آن می باشد . دندان ها احتیاج زیادی به آهن و آهک دارند و بدون آنها نمی توانند سالم بمانند .
عصرانه یک فنجان آب زرد پنیر را با یک لیوان آب پرتقال بنوشید . پوست تخم مرغ دارای مواد آهکی بوده برای سلامت دندان مفید است . این پوست را بکوبید و پودر کنید و بر لثه ها بمالید .
نمک برای دندان ها و محکمی لثه ها از هر دارویی بهتر است . بعداز هر غذا دندان ها و لثه ها را با نمک وانگشت مسواک کنید . پوست سنجد را بجوشانید و صاف کنید و این جوشانده را مضمضه ودر پای دندان ها نگه دارید . ریشه دندان ها محکم خواهد شد.
جوشانده پوست خشخاش برای درمان ورم لثه ها مفید و موثر است . اگر روزی دو بار با جوشانده گل خشک بنفشه دهان را شستشو دهید ، لثه ها محکم وتحریکات آن متوقف شده دیگر دچار خون ریزی لثه نخواهید شد .
اگر برگهای خشک توت فرنگی را بکوبید و پودر کنید ، بهترین گرد را برای شستشوی دهان بدست آورده اید . بطور کلی برای حفظ دندان ها و لثه های خود می توانید از میوه ها و سبزیهایی که سرشار از ویتامین ث می باشند استفاده کنید .
برخی از این میوه و سبزیها به شرح زیر است :
آب پرتقال – آب هویج – آب گریپ فروت – گل کلم – توت فرنگی- برگ شلغم – کلم برگ – کلم دلمه ای – لیمو – فلفل سبز – طالبی- اسفناج –آب گوجه فرنگی – آناناس تازه – نارنگی – برگ چغندر – آب ترب سیاه و برگ آن – شاهی – عسل و آبلیموی تازه

اگر بعد از ۵ دقيقه پياده روی يا بيشتر، عضلات ساق پای شما دچار گرفتگی و درد شد، ولی ساير اوقات اينگونه نبود، نشان می دهد شما دچار لنگی پا بصورت متناوب هستيد که در اثر نرسيدن خون کافی به پاها اتفاق می افتد.
هنگام پياده روی، اگر سرخرگ هايی که خون را به سمت پاها می برند، دچار گرفتگی شوند، ديگر نمی توانند مقدار زيادی خون را به سمت پاها عبور دهند و در نتيجه عضلات ساق پای شما دچار آسيب و درد می شود.
هنگام پياده روی، عضلات پاهای شما نياز به مقدار زيادی خون دارند. بنابراين اگر سرخرگ هايی که خون را به سمت پاهای شما می برند، دچار گرفتگی شوند، ديگر نمی توانند مقدار زيادی خون را به سمت پاها عبور دهند و در نتيجه عضلات ساق پای شما دچار آسيب و درد می شود.
برای بهبود گرفتگی عضلات پا، آنقدر پياده روی کنيد تا عضلات پای شما درد بگيرد، سپس استراحت کنيد و بعد از برطرف شدن درد، مجددا” پياده روی را شروع کنيد. همچنين بايستی مصرف چربی را کاهش دهيد.
اگر ۶ هفته بطور منظم و با برنامه ورزش کنيد، می توانيد بدون احساس هيچ دردی، سه برابر حالت عادی پياده روی کنيد. ولی افرادی که علی رغم اين ۶ هفته ورزش منظم، باز هم دچار گرفتگی و دردساق پا می شوند، حتما” دچار گرفتگی سرخرگ ها در ساير قسمتهای بدن خود هستند، بنابراين قبل از شروع برنامه ورزشی نزد پزشک برويد تا از سلامتی خود مطمئن شويد.
برای بهبود اين حالت، آنقدر پياده روی کنيد تا عضلات پای شما درد بگيرد، سپس استراحت کنيد و بعد از برطرف شدن درد، مجددا” پياده روی را شروع کنيد. همچنين بايستی مصرف چربی را کاهش دهيد. حتی ممکن است برای کاهش کلسترول ( چربی ) خون نياز به مصرف دارو داشته باشيد.
آسيب های عضلات پشت ساق پا شايع است و می توانند هر فردی از جمله نوجوانان، ورزشکاران و سالمندان را مبتلا کنند. اين آسيبها اغلب افرادی را گرفتار می کنند که قبل از ورزش و فعاليت شديد بدنی، بدن خود را گرم و آماده نمی کنند.
جراحان ارتوپدی معتقدند بهترين راه برای محافظت از عضلات بدن اين است که قبل و بعد از ورزش، بتدريج و با ملايمت عضلات را تحت کشش قرار دهيم. تحت کشش قراردادن عضلات ساق پا و پا ، علاوه بر کمک در پيشگيری از صدمات آنها، خطر آسيبهای کمر را نيز کاهش می دهد. برای انجام اين کار بر روی زمين بنشينيد و يک ساق پايتان را به حالت کشيده قرار دهيد کف پای ديگرتان را بر روی سطح داخلی ساق پای کشيده قرار دهيد اندکی به جلو خم شويد و در حالی که پنجه پای کشيده تان را به آرامي به طرف بالا نگه داشته ايد آنر با انگشتان دست لمس کنيد.

كاهش حركات روده و در نتيجه كاهش غير طبيعي دفعات اجابت مزاج كه معمولاً با تغيير در قوام مدفوع همراه است، يبوست ناميده مي‌شود.
يبوست مي‌تواند در اثرعدم مصرف كافي مايعات و يا رژيمهاي غذايي حاوي فيبر (سبزيجات و ميوه‌جات)، عدم تحرك و يا بعنوان عارضه برخي بيماريها و يا مصرف داروها بروز كند كه در بيشتر موارد با رفع عامل آن، به راحتي برطرف خواهد شد. درد قسمت تحتاني پشت، نفخ معده و سردرد، از علائم يبوست هستند.
متأسفانه امروزه اغلب از داروهاي ملين (ضد يبوست) جهت كاهش وزن و لاغري استفاده مي‌شود در حاليكه مصرف ملين‌ها به اين منظور بسيار خطرناك بوده و مي‌تواند به مشكلات جدي نظير كمبود ويتامينها و مواد معدني ضروري بدن منجر شود و از سوي ديگر نوعي وابستگي ايجاد كند بطوريكه بدون مصرف فرآورده ملين، عملكرد دفعي روده مختل خواهد شد. البته در مورد پودر برن (Bran)، كاربردي بعنوان كمك به رژيمهاي لاغري مورد تائيد مي‌باشد.
بنابراين، فرآورده‌هاي ملين را بايد تنها براي درمان كوتاه مدت (كمتر از يكهفته) بكار برد و بلافاصله پس از بازگشت حركات روده، به حالت طبيعي مصرف آنرا قطع نمود.
غالباً يبوست خودبخود بهبود مي‌يابد اما در صورتيكه جنبه آزادهنده‌اي به خود بگيرد، مي‌توان از يك ملين مناسب براي رفع علائم آن بهره گرفت.
ملين‌هاي متنوعي وجود دارند كه در سرعت شروع اثر، محل اثر (راست روده- روده بزرگ و روده كوچك)، اشكال دارويي، فواصل مصرف، طعم، عوارض جانبي و بهاء متفاوتند. بنابراين، برحسب نوع مشكل خود مي‌توانيد مناسب‌ترين آنها را انتخاب كنيد. توجه داشته باشيد كه كليه فرآورده‌هاي ملين در مقادير بالاتر، بصورت مسهل عمل مي‌كنند.

الف- ملين‌هاي حجيم كننده مدفوع:
اينگونه ملين‌ها با نگهداشتن آب در روده‌ها، باعث نرم شدن و افزايش حجم مدفوع مي‌شوند و به اين ترتيب حركات روده را جهت دفع تسريع مي‌كنند.
ملين‌هاي حجيم كننده مدفوع، براي مصرف دراز مدت، سالم‌ترين ملين‌ها هستند. البته براي شروع اثر آنها، ۱۲ تا ۲۴ ساعت و حتي گاهي تا ۷۲ ساعت وقت لازمست.
نوسيدن يك ليوان آب بزرگ به همراه اينگونه ملين‌ها از اهميت ويژه‌اي برخوردار است زيرا نه تنها اثر آنها وابسته به آب است، بدينوسيله از انسداد لوله گوارش توسط آنها نيز جلوگيري مي‌شود.
موارد منع مصرف:
حساسيت نسبت به دارو- انسداد روده- آپانديسيت- هرگونه احساس درد و ناراحتي شكم با علت ناشناخته- اشكال در بلع.
موارد احتياط:
مصرف كنندگان داروهاي ديگوكسين (Digoxin) و آسپرين (ASA)- (بدليل جذب اين داروها توسط ملين‌هاي حجيم كننده و در نتيجه كاهش اثر آنها)- افراد مبتلا به ديابت (مرض قند).
عوارض مصرف بيش از حد دارو:
نفخ و اتساع معده و بندرت انسداد روده.
مصرف در بارداري: تحت نظر پزشك.
مصرف در شيردهي: منعي ندارد.
نكات قابل توجه قبل از مصرف دارو:
- براي جلوگيري از انسداد لوله گوارش، پودر اين داروها را با آب كافي مصرف كنيد.
- فاصله زماني ۲ ساعت را ميان مصرف اين داروها با ساير داروهاي مصرفي رعايت نمائيد.
- براي به حداقل رساندن تداخل دارو با غذا، در صورت مصرف آن بعنوان ملين، دارو را دو ساعت پس از غذا ميل كنيد اما در صورتيكه جنبه كمكي به رژيم لاغري را داشته باشد، مصرف آن دو ساعت قبل از غذا به بي‌اشتهايي نيز كمك خواهد نمود.
- مي‌توانيد براي ايجاد طعم مطلوبتر، دارو را با آب ميوه و يا شير مخلوط نمائيد.
ب- ملين‌هاي نمكي و ملين‌هاي نگهدارنده آب در مدفوع (هيپراسموتيك):
اينگونه ملين‌ها با نگهداشتن آب در مدفوع شده و با نرم كردن مدفوع، دفع آنرا تسهيل مي‌كنند. كاربرد اصلي آنها جهت آماده سازي روده براي معاينه، جراحي و يا دفع سموم در مسموميتهاست و در شرايط معمول نبايد از آنها براي درمان يبوست استفاده كرد.
ج) ملين‌هاي محرك :
اينگونه ملين‌ها معمولاً جهت تخليه كامل روده براي راديوگرافي، معاينه و يا جراحي‌هاي دستگاه گوارش كاربرد دارند و در شرايط معمول نبايد از آنها براي درمان يبوست استفاده كرد.
ملين‌هاي محرك باعث افزايش ترشحات و تحرك روده‌ها و در نتيجه تسريع تخليه روده مي‌شوند. از آنجا كه سريع‌الاثر هستند، غالباً از آنها استفاده نابجا مي‌شود كه اين مسئله مي‌تواند به كم آبي بدن، از دست دادن پروتئين و پتاسيم، دردها و گرفتگيهاي عضلاني شكم و يا حتي اختلال در عملكرد روده بزرگ منجر شود.
اين ملين‌ها بسيار مؤثر هستند ولي اثر آنها وابسته به ميزان مصرف است و از آنجا كه شروع اثر آنها سريع است، توصيه مي‌شود كه در مواقع مشخصي (بعنوان مثال بلافاصله قبل از خواب) مصرف شوند تا براي فعاليتهاي روزانه فرد مسئله ساز نشوند.
برخي از ملين‌هاي گياهي نيز وجود دارند كه با همين مكانيسم عمل مي‌كنند از جمله ملين‌هاي حاوي سنا و كاسكارا ساگرادا و يا روغن كرچك (نظير سي لاكس C-Lax)- سنالاكس (Senna-Lax) - سنالين (Sennalin)- سناگراف (Sennagraph)- كاسيالاكس (Cassia-Las)- ملين دينه (Dineh-Lasative)- لاگزاريسين (Lazaricin) كه هر چند بر انواع غير گياهي ارجحيت دارند ولي نبايد به صرف گياهي بودن، عوارض جانبي و منع مصرف آنها را ناديده گرفت چرا كه مثلاً كاسكاراساگرادا با ترشح در شير مادر، منجر به اسهال نوزاد خواهد شد.

كاهش حركات روده و در نتيجه كاهش غير طبيعي دفعات اجابت مزاج كه معمولاً با تغيير در قوام مدفوع همراه است، يبوست ناميده مي‌شود.
يبوست مي‌تواند در اثرعدم مصرف كافي مايعات و يا رژيمهاي غذايي حاوي فيبر (سبزيجات و ميوه‌جات)، عدم تحرك و يا بعنوان عارضه برخي بيماريها و يا مصرف داروها بروز كند كه در بيشتر موارد با رفع عامل آن، به راحتي برطرف خواهد شد. درد قسمت تحتاني پشت، نفخ معده و سردرد، از علائم يبوست هستند.
متأسفانه امروزه اغلب از داروهاي ملين (ضد يبوست) جهت كاهش وزن و لاغري استفاده مي‌شود در حاليكه مصرف ملين‌ها به اين منظور بسيار خطرناك بوده و مي‌تواند به مشكلات جدي نظير كمبود ويتامينها و مواد معدني ضروري بدن منجر شود و از سوي ديگر نوعي وابستگي ايجاد كند بطوريكه بدون مصرف فرآورده ملين، عملكرد دفعي روده مختل خواهد شد. البته در مورد پودر برن (Bran)، كاربردي بعنوان كمك به رژيمهاي لاغري مورد تائيد مي‌باشد.
بنابراين، فرآورده‌هاي ملين را بايد تنها براي درمان كوتاه مدت (كمتر از يكهفته) بكار برد و بلافاصله پس از بازگشت حركات روده، به حالت طبيعي مصرف آنرا قطع نمود.
غالباً يبوست خودبخود بهبود مي‌يابد اما در صورتيكه جنبه آزادهنده‌اي به خود بگيرد، مي‌توان از يك ملين مناسب براي رفع علائم آن بهره گرفت. ملين‌هاي متنوعي وجود دارند كه در سرعت شروع اثر، محل اثر (راست روده- روده بزرگ و روده كوچك)، اشكال دارويي، فواصل مصرف، طعم، عوارض جانبي و بهاء متفاوتند. بنابراين، برحسب نوع مشكل خود مي‌توانيد مناسب‌ترين آنها را انتخاب كنيد. توجه داشته باشيد كه كليه فرآورده‌هاي ملين در مقادير بالاتر، بصورت مسهل عمل مي‌كنند.
هشدار:
- در صورتيكه يبوست با تهوع، استفراغ، خونريزي مقعد، سرگيجه و يا ضعف همراه شود، هرگز خود درماني نكنيد و فوراً با پزشك تماس بگيريد.
- از آنجا كه كودكان قادر به توضيح علائم بيماري خود نيستند، قبل از تجويز داروهاي ملين بايد تشخيص قطعي را بر عهده پزشك گذاشت. بنابراين مصرف ملين‌ها در كودكان زير شش سال تنها با تجويز پزشك مجاز خواهد بود.

بررسي فقرآهن بااستفاده از هماتوكريت وهموگلوبين درزنان حامله ونوزادان با احتمال فقرآهن توصيه مي شود . درساير موارد واشخاص بدون علامت توصيه اي براي اين نوع بررسي وجود ندارد وبعضي نيز برعليه آن نظرداده اند. مادران بايد تشويق به شيردادن به نوزادان خود شوند واز غذاهاي با آهن بيشتر براي نوزادان خود استفاده كنند و خود نيز غذاهاي باآهن بيشتر مصرف نمایند. درحال حاضر درايران يا كشورهاي ديگر مداركي علمي براي استفاده عادي از آهن درنوزادان سالم يا مادران حامله موجود نيست .
ميزان شيوع و اپيدميولوژي :
٣٠ در صد مردم جهان يا ۵/۴ بيليون نفر كم خون هستند كه حداقل نيمي از اينان دچار فقر آهن مي باشند كه حداقل يك بيليون نفر آنها به علت ابتلا به كرم قلاب دار، كم خون هستند .
ميزان شيوع فقرآهن درايران شناخته شده نيست. بررسي هاي انجام شده فاقد مدارك علمي كافي مي باشند ولي آمارهاي جهاني از شيوع بيشتر فقرآهن دركشورهاي درحال توسعه خبر مي دهد .
مدرك كمبود آهن كاهش هماتوكريت وهموگلوبين كمترازطبيعي است . ولي دلائل زيادي وجود دارد كه هموگلوبين بيشتراز ده گرم در دسي ليتر ، ۱۰۰ گرم درليتر مشكلي ايجاد نمي كند. ولي هموگلوبين پائين تر از ده گرم مي تواند همراه با نارسائي خفيف قلبي ريوي ، كاهش قوه كار ، كاهش تحمل فعاليت وتمرينات ورزشي باشد .
كم خوني فقر آهن درنوزادان وكودكان همراه با اختلالات رفتاري وكاهش وزن مي باشد ولي مشخص نيست كه چقدر از اين اشكال مربوط به فقر آهن وچقدر مربوط به ساير مشكلات همراه با فقر آهن ( تغذيه نامطلوب ، اشكال درسلامت اجتماعي و اقتصادي ) مي باشد .
كمبود هموگلوبين موجب كاهش وزن نوزاد ، زايمان زودرس ومرگ ومير قبل از تولد است .
تشخيص :
سازمان بهداشت جهاني اقلام زير را براي تشخيص كم خوني انتشار داده است .
مردان : هموگلوبين كمتراز ۱۳ گرم دردسي ليتر
بانويی كه قاعده مي شود: كمتراز ۱۲ گرم دردسي ليتر
بانوی حامله: كمتراز ۱۱ گرم دردسي ليتر درسه ماهه اول وسوم كمتراز ۵/۱۰ گرم درسه ماهه دوم
كودك ۶ ماهه تا ۹/۴ ساله: كمتراز ۱۱ گرم
كودك ۵ ساله تا ۹/۱۱ ساله: كمتراز ۵/۱۱ گرم
خون رگ قابل اعتماد تراز خون مويرگ های نوك انگشت مي باشد .
اگر چه كمبود هموگلوبين اغلب نشان دهنده كم خوني فقر آهن است ولي تعدادي از كم خوني ها به علت فقرآهن نيست .
است كه بهترين حساسيت FERRITIN بهترين آزمايش براي تشخيص فقرآهن اندازه گيري مقدارفريتين
را براي تشخيص فقرآهن دارد .( ۷ ) SENSITIVITY SPECIFICITY
تشخيص فقرآهن برپايه اندازه گيري فريتين است كه اگربه مقدار كمتراز ۱۲ ميكروگرم درليتر برسد نشانهْ از بين رفتن كامل آهن ذخيره بدن است . اندازه گيري آهن سرم براي تشخيص توصيه نمي شود . فريتين كمتراز ۱۲ميكروگرم دربيماري كه كمبود اسكوربيك اسيد يا هيپوتيروئيدي ندارد نشان دهنده كمبود آهن است. اگرچه فريتين بالاتر از ۱۲ ميكروگرم دربيماراني كه دچار بيماري هاي ديگري نظير عفونت والتهاب وكانسر مي باشند نمي تواند كمبود آهن را رد كند دراين موارد استثنائي درمان باآهن به مدت يك ماه براي تشخيص وجواب به درمان با سه قرص آهن روزانه توصيه مي شود .

دراشخاص فاقدعلامت ارزش تشخيص فوري فقرآهن معلوم نيست. يك بررسي درانگلستان نشان داده است كه درمان كم خوني با هموگلوبين كمتراز ۵/۱۰ گرم وضع مبتلا يان را ازنظر روان ، قوه كار ، سلامتي مزاج با وجود بيشتركردن هموگلوبين بهتر نكرده است .
ولي تشخيص فقرآهن ممكن است ازنظر تشخيص زودرس سرطانهاي گوارشي دراشخاص مسن مفيد باشد .ولي تشخيص كم خوني بهتراز تشخيص خون درمدفوع براي اين نوع بيماريها نيست .
تاكنون هيچ بررسي قابل ملاحظه اي نتوانسته است نشان دهد كه بهبود كم خوني فقرآهن وضع كلي نوباوگان وكودكان را تغيير مي دهد اگرچه درهند كه كم خوني فقرآهن نوباوگان شايع است بهتركردن هموگلوبين رشد را بهتر مي كند ولي درميزان عفونت ، بهتر شدن هوش و غيره تاْثيري نداشته است .
درزنان حامله كمبود آهن موجب كاهش وزن نوزاد ، افزايش مرگ ومير دررحم و زايمان زودرس مي شود. ولي فقرغذا ئي مادر، سيگار وساير مسموميت هاي همراه بررسي نشده است .
مقدار ضروري آهن براي آقايان ۱۰ تا ۱۲ ميلي گرم وبراي بانوان ۱۰ تا ۱۵ ميلي گرم روزانه درغذا است .
مقدار ضروري فوليك اسيد ۱۵۰ تا۲۰۰ ميكروگرم روزانه براي آقايان وبانوان درغذا مي باشد .

دراولين مراجعه با نوي حامله ميزان هموگلوبين اندازه گيري شده ودوباره قبل از زايمان در سومين سه ماهه مقدار آن بررسي شود . همه نوزادان قبل از٩ ماهگي باید يكباربراي كم خوني بررسي شوند.
بررسي عادي ديگر اطفال، بالغين و دوشيزگان توصيه نمي شود مگر آنكه خون قاعدگي زياد باشد يا كاهش وزن، فقرغذائي ويا آنكه فعاليت ورزشي شديد وجود داشته باشد .
همه بانوان درسنين قاعدگي در ١٥سالگي بررسي هموگلوبين شوند .
تجويز غذاهاي داراي آهن بيشتر به مادران ونوزادان و اطفال كمتراز ٦ سال توصيه مي شود .
تجويز آهن به همه زنهاي حامله توصيه نشده است ولي به آنها كه غذاي كافي بدست نمي آورند يا كم خون هستند توصيه مي شود .
بحث :
كمبودآهن دركودكان، نوجوانان ومردم اثرات ناچيزي درسلامت دارد . ولي درآنجا كه فقرزياد است ممكن است تجويز آن به بهبود تغذيه كمك كند .زن حامله بايد براي كم خوني بررسي شود واگر هموگلوبين كمتراز ١٠گرم است بررسي ودرمان شود .
بررسي ويافت كم خوني درنوزاد مفيد است يكبار بررسي قبل از٩ماهگي ويكبار بررسي دردوشيزگان ١٥ ساله مفيد است .
توصيه هاي بهداشتي درماني درايران :
درجه بندي توصيه هاي درماني :
A : توصيه درماني داراي بررسي هاي درجه يك علمي
B : توصيه درماني داراي بررسي هاي درجه دو علمي
C :توصيه درماني داراي بررسي هاي علمي بدون گروه کنترل
: توصيه درماني بدون بررسي هاي علمي


B ـ توصيه مي شود كه بانوي حامله در اولين معاينه براي حاملگي از نظر كم خوني بررسي شود .
D اندازه گيري فريتين تشخيص را دقيق مي كند .
B- نوزاد درمعرض كم خوني در٦ تا ١٢ ماهگي بايد بررسي براي كم خوني بشود .
نوزاد درمعرض كم خوني نوزادي است كه درفقر بسر مي برد .وزن درموقع تولد ازمقدار طبيعي كمتراست و يا تحت تغذيه با شير مادر نيست .
B اندازه گيري فريتين به تشخيص صحيح كمك مي كند .
C دليلي براي بررسي مكرر كم خوني وجود ندارد .
پيشگيري با قرص آهن دربانوان حامله با تجويز يك قرص ۱۰۰ ميلي گرمي سولفات آهن روزانه و يک قرص فوليك اسيد توصيه مي شود .
مي توان در آنها كه عدم تحمل دارند قرص را به چهار قسمت تقسيم كرد و براي جلوگيري از عوارض چهار بار درطي روز مصرف كرد .
- غذاهاي داراي آهن مانند حبوبات وغلات فقط درمجاورت پروتئين حيواني آهن قابل استفاده دارند وجذب مقدار آهن در آن ها قابل پيش بيني نيست . تشويق به مصرف اين نوع غذاها به همراه پروتئين حيواني ( تخم مرغ ، ماهي، گوشت و شير) مي تواند به جلوگيري از بروز فقر آهن كمك كند.
براي بانوان دردوران قاعدگي مصرف روزانه سه قرص آهن درطي دوره هاي قاعدگي از فقر آهن جلوگيري می کند.
تجويز آهن براي بانواني كه قاعده نمي شوند و آقايان ضرورت ندارد وفقط باید براساس تشخيص قطعي و درمان علت بروز به مدت كوتاه مصرف شود .
بررسي براي كم خوني ساير افراد نيز توصيه نمي شود . به علت ضرر درمان بي رويه با آهن دركساني كه در سه گروه فوق قرار ندارند بررسي فقرآهن توصيه نمي شود .
وغذاهاي آهن دار نظير غلات وحبوبات يا غذاهاي B مادران بايد به شير دادن نوزادان خود تشويق شوند
مخصوص نوباوگان با آهن زيادتر به كودك خود دهند .
كم خوني دربانوان باردار به علت كمبود آهن و اسيد فوليك مي باشد . ۱۰۰۰ ميلي گرم آهن براي يك دوره حاملگي مورد نياز است .
۳۰۰ ميلي گرم سولفات آهن روزانه به زنان حامله دچار کمخوني براي جايگزين كردن آهن مورد نياز تجويز مي شود .
اسيد فوليك به مقدار يك ميلي گرم روزانه درطي حاملگي تجويز مي شود . ترسي از مخفي شدن كمبـود B۱۲ وجود ندارد زيرا آنها كه كمبود B۱۲ دارند مسن تر هستند .
بانواني كه داراي تالاسمي مينور هستند كم خوني شديدتري درطي حاملگي دارند اين به علت افزايش بيشترحجم پلاسماست واثري دربه پايان رساندن مطلوب حاملگي ندارد .
۱۰ تا۲۰ درصد بانوان تحمل به آهن خوراكي مناسب ندارند .دراين موارد آهن تزريقي مطلوب نيست وبه ندرت بايد استفاده شود ومي توان ميزان مقدار تجويز شده روزانه را به مقدار كمتر و دفعات بيشتر تجويز كرد . آهن هاي داروئي ديگر مزيتي بر سولفات آهن ندارند و موْثرتر وتحمل پذيرتر نيستند .
آهن بايد جدا از غذا مصرف شود .بصورت قرص ۱۰۰ ميلي گرمي كه ۶۰ ميلي گرم آهن دارد سه يا چهار باردر روز مصرف مي شود . دراطفال ۳ ميلي گرم براي هر كيلو بصورت قطره يا شربت تجويز مي شود . درصورتي كه هموگلوبين ۲ گرم در۱۰۰ سي سي پس از سه هفته اضافه شد درمان مطلوب بوده است .

مصرف زياد آهن يكباره مخصوصاً دركودكان موجب مسموميت حاد ودرعموم درزمان طولاني موجب هموكروماتوز ثانويه مخصوصاً درآنها كه هموليز هم دارند مي شود .عوارض درمان :
عوارض درمان با آهن که موجب ناراحتي بانوان مي باشد . بيشتر تهوع ، يبوست درآغاز درمان است وباميزان داروي تجويز شده ارتباط دارد . درنوباوگان مصرف زياد آهن موجب مسموميت است ونبايد درمنزل آهن دردسترس كودكان قرار گيرد .
مسموميت با آهن :
آهن موجب ضايعه ميتوكندري مي شود ودرنتيجه به كليه ، كبد، ريه وميوكارد صدمه ميزند . نشانه های تهوع ، اسهال ، تب ، هيپرگليسمي ، لكوسيتوز ، خواب آلودگي ، كاهش فشارخون ،اسيدوز متابوليك ،تشنج ، طولاني شدن زمان PT ، افزايش آنزيمهاي کبدي ،يرقان ،اغما و افزايش آمونياك مي باشد. بررسي با پرتونگاري مي تواند قرصهاي آهن را درمعده نشان دهد .

- مرحله بندي بيماري - مراحل لوسمي ميلوژني مزمن
- فاز مزمن
- فاز تشديد شده
- فاز بلاستي
- عود
- نگاهي اجمالي به روشهاي درماني
- لوسمي ميلوژني مزمن چگونه درمان مي شود
- درمان بر اساس مرحله استقرار بيماري
- مرحله مزمن لوسمي ميلوژني مزمن
- مرحله تشديد شده لوسمي ميلوژني مزمن
- مرحله بلاستي ميلوژني مزمن
- عود لوسمي ميلوژني مزمن (( اطلاعات عمومي )) لوسمي ميلوژني مزمن چيست ؟
لوسمي ميلوژني مزمن ( که CML يا لوسمي گرانولوسيتي مزمن ناميده مي شود ) بيماريي است که طي آن تعداد بسيار زيادي گلبولهاي سفيد در مغز استخوان ساخته مي شود .
مغز استخوان ، بافت اسفنجي شکلي است که داخل استخوانهاي بزرگ بدن قرار دارد . اين بافت سازنده گلبولهاي قرمز ( که اکسيژن و ساير مواد را به تمام بافتهاي بدن مي رسانند ) ، گلبولهاي سفيد ( که با عفونت مبارزه مي کنند ) و پلاکتها ( که خون را لخته مي سازند ) مي باشد .
بطور طبيعي ، سلولهاي مغز استخوان ” بلاست ” ناميده مي شوند که در روند بلوغ خود به انواع مختلف سلولهاي خوني که هر کدام وظيفه اي جدا دارند تبديل مي شوند . CML آندسته از سلولهاي بلاستي را تحت تأثير قرار مي دهد که قرار است به ” گرانولوسيت ” ( نوعي از گلبولهاي سفيد ) تبديل مي شوند .
اين بلاستها بالغ نشده و تعداد آنها بسيار زياد مي شود . و سلولهاي بلاست نابالغ را مي توان در خون در مغز استخوان يافت . در اکثر بيماران مبتلا به CML ماده ژنتيکي ( کروموزوم ) در سولهاي لوسميايي منظره اي غير طبيعي دارد که ” فلادلفيا ” ناميده مي شود .
لوسمي مي تواند حاد باشد ( پيشرفت خيلي سريع با تعداد بسيار زيادي سلول بلاست نابالغ ) و يا مزمن ( داراي سرعت پيشرفت آهسته تر با تعداد بيشتري سلولهاي سرطاني بالغ ) .
لوسمي ميلوژني مزمن با آهستگي پيشرفت کرده و معمولا در افراد ميانسال يا پيرتر ديده مي شود .
اگر چه مي تواند درکودکان نيز مشاهده شود .

در مراحل ابتدايي CML اکثر بيماران علامت يا نشانه اي از سرطان ندارند .
اما در صورت بروز و مشاهده هر يک از علائم زير بايد حتما به پزشک مراجعه کرد : - خستگي که از بين نمي رود
. - احساس بدون انرژي بودن .
- تب .
- عدم احساس گرسنگي .
- تعريق شبانه .
- همينطور ممکن است طحال ( اندامي که در قسمت بالاي شکم قرار داشته و سازنده انواع ديگري از گلبولهاي سفيد وتصفيه کننده خون از سلولهاي پير ، فرسوده و مرده است ) بزرگ شود . با مشاهده علائم فوق الذکر پزشک ممکن است براي آگاهي از تعداد انواع مختلف سلولهاي خوني ، تعدادي آزمايش خون درخواست نمايد .
در صورتيکه جواب اين آزمايشها غير طبيعي باشد ، ممکن است آزمايشهاي خوني بيشتري انجام شود .
همچنين ممکن است نمونه برداري ( تکه برداري) از مغز استخوان انجام شود . در اين آزمايش سوزني را وارد استخوان کرده و مقداري از مغز استخوان را کشيده و به مطالعه آن در زير ميکروسکوپ مي پردازند. سپس پزشک مي تواند بگويد بيمار به چه نوعي از لوسمي مبتلا شده و بر اين اساس بهترين برنامه درماني را براي وي طرح ريزي مي کند .
(( مرحله بندي بيماري )) مراحل لوسمي ميلوژني مزمن بعد از اينکه لوسمي ميلوژني مزمن ( CML) تشخيص داده شد ، آزمايشهاي زيادي انجام مي گيرد تا دريابند آيا بيماري به قسمتهاي ديگر بدن نظير مغز انتشار يافته است يا خير ، اين روش ” مرحله بندي ” ناميده مي شود .
CML در سير پيشرفت خود از فازهاي مختلفي عبور مي کند .
اين فازها مراحل اساس و انتخاب شيوه درمان بيمار را تعيين مي کند .

فاز مزمن :
تعداد کمي از سلولهاي بلاست در خون و مغز استخوان وجود دارد. ممکن است علامتي از لوسمي مشاهده نشود ، اين مرحله مي تواند از چند ماه تا چند سال بطول انجامد .
فاز تشديد شده :
تعداد بيشتري از سلولهاي بلاست در خون و مغز استخوان يافت مي شود . تعداد سلولهاي طبيعي کمتر است .
فار بلاستي :
بيش از ٣٠ درصد از سلولهاي خون يا مغز استخوان سلولهاي بلاست هستند ، گاهي اوقات مرحله بلاست CML را ” بحران بلاست ” مي نامند .
گاهي نيز سلولهاي بلاستي ايجاد تومورهايي در خارج از مغز استخوان نظير استخوان يا گره هاي لنفاوي مي نمايند ، گره هاي لنفاوي ، ساختمانهاي لوبيايي شکل کوچکي هستند که در تمام بدن وجود دارند .
آنها سازنده و ذخيره کننده سلولهايي هستند که با عفونت مبارزه مي کنند . عود : در اين حالت سلولهاي بدخيم عليرغم درمان ، کاهشي نشان نمي دهند .

درمانهايي براي افراد مبتلا به لوسمي ميلوژني مزمن وجود دارد . ٣ نوع از اين درمانها که مورد استفاده قرار مي گيرند عبارتند از :
شيمي درماني ( استفاده از داروها براي کشتن سولهاي سرطاني )
پرتو درماني ( استفاده از مقادير زياد اشعه x يا ساير پرتوهاي پر انرژي براي کشتن سلولهاي سرطاني
پيوند مغز استخوان ( کشتن مغز استخوان و جايگزين کردن آن با مغز استخوان سالم )
استفاده از روشهاي زيست شناختي ( کاربرد دستگاه ايمني بدن براي مبارزه با سرطان ) فعلا در دست مطالعه مي باشد .
در برخي بيماران ممکن است بمنظور تخفيف علائم از جراحي استفاده نمود در شيمي درماني از داروها براي کشتن سلولهاي سرطاني استفاده مي کنند .
دارو را مي توان بصورت قرص تجويز کرد و يا از طريق تزريق داخل عضلاني يا وريدي به وي داد .
شيمي درماني يک درمان فراگير بشمار مي رود زيرا دارو وارد جريان خون شده ، در بدن سير کرده و مي تواند سلولهاي سرطاني را هر کجا که باشند ، نابود سازد .
همچنين ممکن است با قرار دادن يک لوله در مغز يا در پشت بيمار دارو را مستقيما به مايع اطراف مغز و نخاع وارد نمود .
اين روش شيمي درماني ” اينتراتکال ” ( Intrathecal) ناميده مي شود . در پرتو درماني با استفاده از اشعه x يا ساير پرتوهاي پر انرژي سلولهاي سرطاني را نابود کرده و اندازه توده را کوچک مي نمايند .
تابش پرتو توسط دستگاهي که خارج از بدن بيمار قرار گرفته است ( پرتو درماني خارجي ) انجام مي شود . از پرتو درماني براي تسکين علائم و يا بعنوان جزئي از درمان ، قبل از پيوند مغز استخوان استفاده مي کنند .
در پيوند مغز استخوان ، هدف جايگزين کردن مغز استخوان بيمار با مغز استخوان سالم است .
در وهله‌اول تمام مغز استخوان را بوسيله دوزهاي بالاي داروهاي ضد سرطان همراه يا بدون پرتو درماني ، تخريب مي کنند . پس مغز استخوان سالم را از فرد ديگري که از لحاظ بافتي شباهت زيادي به بدن بيمار دراد برداشت مي کنند .
فرد دهنده ممکن است خواهر يا برادر دو قلوي بيمار ( بهترين حالت ) برادر يا خواهر معمولي يا يک شخص کاملا غريبه باشد . مغز استخوان سالم از طريق سوزن وارد وريد فرد بيمار ميشود تا جايگزين مغز استخوان تخريب شده شود .
اگر مغز استخوان از فردي غير از خود بيمار گرفته شود ، پيوند حاصله را ” آلوژنيک ” مي نامند . نوع ديگري از پيوند مغز استخوان ” اتولوگ ” ناميده مي شود که هم اکنون مراحل مطالعاتي خود را سير مي کند .
در اين روش ، مغز استخوان از خود بيمار گرفته شده و بوسيله داروها ، سلولهاي سرطاني آنرا از بين مي برند . پس محصول را منجمد و ذخيره مي کنند . به بيمار مقادير بالاي شيمي درماني همراه يا بدون پرتو درماني مي دهند تا مغز استخوان باقيمانده وي تخريب شود .
در مرحله آخر مغز استخوان منجمد شده را گرم کرده و از طريق يک سوزن وارد سياهرگ بيمار مي کنند تا جايگزين مغز استخوان تخريب شده شود . در صورتيکه بتوان پيوند مغز استخوان را در بيمارستان و به تعداد بيش از ١٥ بار در سال براي بيمار انجام داد شانس بهبودي افزايش مي يابد .
روشهاي زيست شناختي بدن را وادار به مبارزه با سرطان مي کنند ، در اينجا با استفاده از موادي که توسط بدن ساخته شده و يا در آزمايشگاه توليد مي گردد براي تحريک و تقويت دفاع طبيعي بدن در برابر بيماريها بکار مي رود .
اين روش را گاهي ” اصلاح پاسخ زيستي ” يا ” ايمني درماني ” مي نامند ، اگر طحال بيمار بزرگ شده باشد ممکن است پزشک طي يک عمل جراحي بنام ” اسپلنکتومي ” آنرا از بدن خارج نمايد .
درمان بر اساس مرحله استقرار بيماري : استفاده از روشهاي استاندارد بخاطر اينکه اثر بخشي آنها در مطالعات گذشته به اثبات رسيده است ممکن است براي بيمار در نظر گرفته شود يا اينکه بيمار را در پروژه هاي تحقيقاتي شرکت داد .
البته اکثر بيماران با درمانهاي استاندارد بطور کامل معالجه نمي شوند و علاوه بر اين عوارض برخي از اين روشها بسيار زياد و نامطلوب است .
بهمين دليل مطالعات روي يافتن شيوه هاي نوين وموثرتر درماني در حال انجام است .

١- شيمي درماني با مقدار بالا بهمراه پرتودرماني و متعاقب آن پيوند مغز استخوان . ٢- درمان زيست شناختي .
٣- STI ۱۵۷ ) Imatinib mesylate )
٤- شيمي درماني بمنظور کاهش تعداد گلبولهاي سفيد خون .
٥- استفاده از داروهاي ضد سرطان ديگري براي کاهش تعداد گلبولهاي سفيدخون
٦- جراحي براي برداشت طحال ( اسپلنکتومي )
٧- شيمي درماني و / يا پرتو درماني و متعاقب آن پيوند مغز استخوان
(( مرحله تشديد شده لوسمي ميلوژني مزمن )) درمان يکي از موارد زير خواهد بود :
١- پيوند مغز استخوان
٢- STI‌ ۱۵۷ ) Imatinib mesylate )
٣- درمان زيست شناختي
٤- شيمي درماني با مقدار زياد
٥- شيمي درماني براي کاهش تعداد سلولهاي سفيد خون
٦- استفاده از ساير داروهاي ضد سرطان
٧- تزريق خون يا فرآورده هاي خوني براي تخفيف علائم

(( مرحله بلاستي لوسمي ميلوژني مزمن )) درمان يکي از موارد زير خواهد بود ١- STI‌ ۱۵۷ ) Imatinib mesylate )
٢- شيمي درماني
٣- پيوند مغز استخوان
٤- شيمي درماني براي تسکين علائم سرطان
٥- شيمي درماني با مقدار زياد

(( عود لوسمي ميلوژني مزمن )) درمان يکي از موارد زير خواهد بود
١- STI‌ ۱۵۷ ) Imatinib mesylate )
٢- درمان زيست شناختي يا تزريق داخل وريدي گلبولهاي سفيد براي بيمارانيکه بعد از پيوند مغز استخوان دچار عود شده اند .
٣- مطالعه روي استفاده از ترکيب جديد داروهاي ضد سرطان براي بيمارانيکه قادر به دريافت درمانهاي زيست شناختي نيستند .

چاقي بيماري مزمني است كه به علت نامتعادل بودن ميزان دريافت انرژي از راه غذا و ميزان مصرف يا سوخت انرژي در نتيجه فعاليت بدني بوجود مي آيد درواقع چاقي يك اختلال پيچيده تنظيم اشتها و سوخت و ساز مواد غذايي در تبديل به انرژي است كه توسط عوامل زيست شناختي خاصي كنترل مي گردد.معيار تشخيص چاقي برچه مبنايي است؟
براي تشخيص چاقي از اندازه گيري بي ام آي (BMI : body mass index) استفاده مي شود كه بر مبناي آن وزن تقيسم بر قد به توان دو است ( m ۲(قد)/ kg وزن = BMI ).
البته عوامل ديگري هم در تقسيم بندي چاقي از نظر شدت موثر است كه از جمله مي توان به توزيع چربي در قسمتهاي مختلف بدن‘ دور كمر‘ دور مچ دست و ميزان جثه افراد اشاره كرد معيار BMI براي سنجش چاقي در بزرگسالان است و در كودكان بسته به سنين مختلف فرمولاسيون هاي متفاوت ارائه شده است .
براساس طبقه بندي سازمان بهداشت جهاني WHO تقسيم بندي چاقي بر مبناي BMI به قرار زير است:
تشخيص BMI
كم وزن ‌۵/۱۸>
وزن طبيعي ۹/۲۴-۵/۱۸
اضافه وزن ۹/۲۹-۲۵
چاق ۳۰<
چاقي كلاس ۱ ۹/۳۴-۳۰
چاقي كلاس ۲ ۹/۳۹-۳۵
كلاس ۳ ۴۰<
به عنوان مثال :
اگر فردي داراي قد cm۱۶۰و وزن ۹۰ كيلوگرم باشد ۲.۵۶/۹۰= ۱۵/۳۵ است كه در تقسيم بندي سازمان بهداشت جهاني اين فرد چاق از كلاس ۲ است كه البته در اين مورد بايستي عواملي چون جثه‘ مرديا زن بودن‘ شاغل يا بي كاربودن‘ ورزشكار يا غير ورزشكار بودن و موارد بسيار ديگري را مد نظر گرفت.
با توجه به اينكه توزيع آناتوميك چربي بدن نقش بسيار مهمي در خطرات چاقي دارد و چاقي مركزي (احشايي) در مقايسه با چاقي محيطي با خطر بيشتري براي سلامتي همراه است به همين دليل شاخص ديگري تحت عنوان اندازه دور كمر شاخص بسيار مهمي براي مشخص كردن خطرات باليني به خصوص براي پرفشاري خون و ديابت مي باشد.
جنس محدوده خطر محدوده اقدام
مرد ۱۰۲-۹۴ cm۱۰۲<
زن cm۸۸-۸۰ cm۸۸<

همانطوريكه در ابتداي بحث اشاره شد عوامل بسيار زيادي در بروز چاقي موثر هستند ولي بطور عمده علت هاي شناخته شده به قرار زير است.

الف) علل ژنتيكي: بين ۷۰-۲۵ درصد از تغييرات غير طبيعي در وزن بدن ناشي از مسائل مربوط به ژن مي باشد علت بالابودن طيف حداقل و حداكثر ذكر شده تفاوت منابع علمي و كتب مرجع چاقي است ولي در كل بايستي اذعان داشت كه نقش عوامل ژنتيكي درچاقي ثابت شده است و با توجه به مطالعات خانوادگي كه هم خواني BMI را در منسوبين درجه اول نشان داده است اين موضوع به اثبات رسيده است كه نقش اختلالات ژنتيكي چيزي غير قابل انكار است.طبق تحقيقات انجام گرفته

مشخص شده است كه عواملي چون سوخت و ساز پائين درحال استراحت ‘ اثر حرارت كم مواد غذايي و يا عدم سوخت و ساز كامل چربي به همراه تمايل زياد بدن براي استفاده از كربوهيدراتها (مواد قندي) به عنوان سوخت مي توانند زمينه ژنتيكي چاقي را نشان دهند.
ب) عوامل محيطي: اختراعات و ابداعات مختلف در جهت راحتي انسان به طور غير مستقيم سبب افزايش چشمگير چاقي در دنيا شده است.
اتوموبيل‘ آسانسور‘ پله برقي‘ ماشين هاي لباسشوئي و ظرفشويي‘ دستگاه هاي كنترل از راه دور‘ مايكروويو و هزاران مورد ديگر همگي انسان را از تحرك واداشته و از طرف ديگر غذاهاي آماده‘ رستوران ها و توليد موادغذايي در بسته بندي هاي بزرگ مثل سس مايونز خانواده‘ چيپس خانواده و… عوامل مساعدي براي حركت كمتر و مصرف بيشتر را فراهم آورده است بطوري كه داده هاي فوق بيانگر اين مطلب هستند كه افزايش شيوع چاقي در دو يا سه دهه اخير ممكن است ناشي از كاهش درمصرف انرژي باشد كه با كاهش مساوي در دريافت انرژي نبوده است.
ج) بيماريها: بسياري از بيماري ها با توجه به مكانيسم آنها باعث چاقي مي شود كم كاري غده تيروئيد سبب كاهش هورمونهاي تيروئدي مي شود كه اين هورمونها نقش بسيار مهمي در سوخت و ساز مواد غذايي در بدن دارند و كم شدن آنها باعث ذخيره سازي چربي و درنتيجه چاقي مي شوند. بيماريهاي ديگري چون اختلالات عصبي – عضلاني‘ بيماري هاي استخوان و مفاصل بصورت غير مستقيم و از طريق كاهش فعاليت باعث چاقي مي شوند. اختلال در هورمونهاي جنسي چه در زنان و چه در مردان ممكن است تعادل متابوليكي بدن را بهم زده و يكي از عوارض خود را با چاقي نشان دهند.
د) داروها: بسياري از داروها در افزايش وزن نقش دارند اين اثرات ممكن است مستقيم باشد مثل داروهاي ضدبارداري يا كورتون ها و يا در اثر پيامدهاي ناشي از دارو باشدمثل داروهاي ضد افسردگي و ضد اضطراب كه با ايجاد خواب آلودگي و بي تحركي سبب كاهش در مصرف انرژي مي شوند.
ه) اختلالات عصبي و مشكلات رواني: كه با توجه به غير فعال كردن افراد سبب چاقي شده و مصرف داروهاي مختلف اين اثرات را دوچندان مي نمايد.

شقاق‏ها، پارگي‏هاي كوچك در كانال مقعدي هستند اين پارگيها معمولاً در طي عبور مدفوع سفت يا بزرگ بروي بافت مقعدي ايجاد مي‏شوند. شقاقهاي مقعدي شايع بوده و معمولاً بدون درمان خاصي ترميم مي‏يابند. در بعضي از بيماران، وقتي كه شقاق‏ها ترميم نيابند اين حالت مزمن مي‏شود.
علايم
بيماران مبتلا، درد را در حين دفع مدفوع تجربه مي‏كنند. درد ممكن است بعد از اتمام بيرون روي طول كشيده و سپس تا بيرون روي بعدي فروكش نمايد. ساير شكايات مي‏توانند شامل خونريزي، خارش و ترشح باشند.
درمان
كار اصلي پزشكتان حذف يا كاهش درد خواهد بود.
درمان خانگي
شل كننده‏هاي مدفوع كمك به كم كردن درد خواهند كرد و نشستن در وان آب گرم يا بكار بردن حوله‏هاي گرم در منطقه گرفتار ناراحتي را آرام خواهند نمود.
درمان دارويي
كرم‏ها، كف‏ها، پمادها يا شياف‏ها ممكن است در كاهش درد مفيد باشند و منطقه گرفتار را لغزنده كنند. خيلي از اين محصولات بدون نسخه قابل دسترس هستند يا پزشكتان ممكن است داروي قوي‏تري تجويز كند.
جاده سلامتي
بسياري از بيماري‏هاي ناحيه مقعد، براحتي قابل درمان هستند، در صورتي كه بيماري شما، با ساير اختلالات پزشكي همراه است، هميشه بهتر است در صورت تداوم علائم، با پزشكتان تماس بگيريد.

” سنگهاي ادراري”در هر قسمت از كليه سنگ تشكيل ميشود ولي بيشتر در كاليس كليه و لگنچه تشكيل ميشود.عواملي كه در تشكيل سنگ ادراري دخيل هستند:
*اشبا ع ادرار از ماده. *تغيير اسيديته ادرار. * كا هش مواد مها ر كننده ادرار. * ايستايي ادرار. * عفونت ادراري. * بي تحركي . * انسداد مزمن . * هيپرپاراتيروييدي .
* هيپركلسيوري ايديوپاتيك . * اجسام خارجي . * هيپراگزالوري - گزانتينوري - سيستينوري
علائم :
* درد شديد. * هماچوري. * عفونت ادراري. * اوليگوري. * تهوع واستفراغ.
راههاي تشخيص:
* علائم فوق الذكر. * گرافي ساده شكم. * سونو گرافي. * IVP * بررسي متابوليكي. *آناليز سنگهاي خارج شده.
روشهای درمان:
۱- تسکین علائم.
۲- برداشتن سنگ.
۳- پیشگیری از بروز مجدد.
روشهای دفع سنگ:
۱-خود بخود.
۲- سنگ شکنی.
۳-خروج سنگ از راه پیشابراه.
۴- از طریق جلدی .
۵- کمو لیز .
۶- جراحی

* نوشید ن ما یعا ت . * مصرف کلسیم . * محدودیت مصرف سدیم . * محدودیت مصرف غذا های حا وی اگزا لات با لا . * غذا ها ی غنی از فیبر .
* محدودیت مصرف پروتئین . * مصرف منیزیم وپتا سیم . * فعا لیت کافی . * مصرف غذا های سرشار از ویتا مین A . *مصرف مکمل ویتا مین C * روغن ماهی .
آنتی اسید حا وی کلسیم با احتیا ط مصر ف شود .
مصرف ویتا مین D بیش از ۴۰۰وا حد در روز .
دارو های مورد استفا ده :
* دیورتیکهای تیا زیدی . * آ لوپورینول . * کپتوپریل . * پنی سیلامین .