خونريزي از سياهرگهاي واريسي
سياهرگها يا وريدها، داراي دريچههاي يكطرفهاي هستند كه خون را به سوي قلب به جريان مياندازند. اگر اين دريچهها خراب شوند، خون پشت آنها جمع ميشود و وريد را متورم ميكند. اين مشكل (كه تحت عنوان «سياهرگهاي واريسي» ناميده ميشود) معمولاً در اندام پاييني رخ ميدهد. يك وريد واريسي، پيچ خورده، داراي ديواره نازك و اغلب برآمده است به طوري كه پوست منطقه مبتلا بهصورت گرهگره درميآيد.اين وريد ميتواند با يك ضربه ملايم پاره شود؛ اين امر منجر به خونريزي شديد ميشود. در صورت عدم مهار خونريزي، شوك خيلي سريع بروز ميكند.
اهداف
مهار خونريزي
به حداقل رساندن شوك
فراهم كردن شرايط انتقال فوري به بيمارستان
1) در صورت امكان، دستكش يكبار مصرف بپوشيد. به بيمار كمك كنيد كه به پشت دراز بكشد. سپس، پاي آسيب ديده را تا حد امكان بالا ببريد و نگه داريد. اين عمل به كاهش ميزان خونريزي كمك ميكند.
2) محل خونريزي را عريان كنيد. با استفاده از يك پانسمان استريل يا يك قطعه پارچه تميز بدون كرك، محكم و مستقيم روي موضع فشار وارد كنيد تا خونريزي كنترل شود
3) لباسهايي مثل كش جوراب يا جورابهاي كشدار را خارج كنيد زيرا ميتوانند به تداوم خونريزي كمك كنند
4) يك لايه پوششي نرم و بزرگ روي پانسمان قرار دهيد، اين لايه را محكم باندپيچي كنيد تا فشار يكنواختي اعمال كند اما باند را آنقدر سفت نپيچيد كه گردش خون را مختل كند.
5) با مركز اورژانس تماس بگيريد و آمبولانس درخواست كنيد. تا رسيدن آمبولانس، اندام آسيب ديده را بالا ببريد و نگه داريد. علايم حياتي (سطح پاسخ دهي، نبض و تنفس) را كنترل و ثبت كنيد. گردش خون را در نواحي پايينتر از محل آسيب كنترل كنيد .
رگ به رگشدگيها و پيچخوردگيها
ساختارهاي نرم اطراف استخوانها و مفاصل (رباطها، عضلات و تاندونها) ممكن است به طرق مختلف دچار آسيب شوند. آسيبهاي اين بافتهاي نرم را معمولاً «پيچخوردگي و رگ به رگشدگي» مينامند. اين آسيبها وقتي رخ ميدهند كه در اثر حركات ناگهاني يا شديد، اين بافتها بيش از حد كشيده شود و دچار پارگي ناكامل يا كامل شوند. به همين دليل، پيچخوردگيها و رگ به رگ شدگيها، اغلب با فعاليتهاي ورزشي همراه هستند.
آسيب عضله و تاندون
عضلات و تاندونها ميتوانند دچار رگ به رگ شدگي، پارگي يا كوفتگي (كبودي) شوند. وقتي عضله بيش از حد كشيده شود و احتمالاً دچار پارگي ناكامل شود، رگ به رگ شدگي روي داده است. اين اتفاق اغلب در محل اتصال عضله به تاندون (كه عضله را به استخوان وصل ميكند) روي ميدهد
پارگي تاندون انگشت تاندونها، عضلات را به استخوان موجود در مفصل متصل ميكنند. اگر يك جسم سخت به انتهاي انگشت برخورد كند، تا شدن ناگهاني انگشت ميتواند سبب پارگي تاندون بازكننده (كه از بالاي مفصل انگشت عبور ميكند) از محل اتصال آن شود.
پارگي وقتي روي ميدهد كه عضله يا زردپي كاملاً پاره شوند؛ اين حالت ميتواند در تنه اصلي عضله يا در محل تاندون رخ دهد.
پارگي عضله حركات شديد ميتوانند به پارگي رشتههاي عضلاني منجر شوند. پارگي عضله، تورم و درد شديد ايجاد ميكند.
تشخيص
ممكن است موارد زير وجود داشته باشند:
درد و حساسيت در لمس
اشكال در حركت دادن بخش آسيبديده (خصوصاً اگر مفصل باشد).
تورم و كبودي موضع
كوفتگي ممكن است در قسمتهايي از بدن كه حجم عضلات بالا است، بهطور گسترده روي دهد. آسيبهاي اين مناطق معمولاً با خونريزي به داخل بافتهاي اطراف همراه هستند كه اين موضوع ميتواند منجر به درد، تورم و كبودي شود. براي درمان ابتدايي كشيدگيها و پيچخوردگي، بايد اقدامات زير را به كار ببريد: 1) بخش آسيبديده را بيحركت كنيد. 2) از يخ يا كمپرس سرد استفاده كنيد. 3) محل آسيب را فشار دهيد. 4) بخش آسيبديده را بالا ببريد. احتمالاً اين درمان براي تخفيف علايم كفايت ميكند اما اگر در مورد شدت آسيب ذرهاي شك داريد، آسيب را با فرض شكستگي درمان كنيد
آسيب رباط ها
پيچخوردگي از اشكال شايع آسيبهاي رباطها است. اين حالت، در واقع پارگي رباط در محل مفصل يا نزديك به مفصل است و اغلب ناشي از يك حركت پيچدهنده ناگهاني يا غيرمنتظره است كه فاصله زيادي بين استخوانهاي مفصل ايجاد ميكند و سبب پارگي بافتهاي اطراف ميشود.
پيچخوردگي مچ
اين حالت ناشي از كشيده شدن بيش از حد يا پارگي رباطها (طنابهاي ليفي كه استخوانها را در محل مفصل به يكديگر متصل ميكنند) است. در مثال زير، يكي از رباطهاي مچ پا بهطور ناكامل پاره شده است
اهداف
كاهش درد و تورم
در صورت لزوم، درخواست كمك پزشكي
1) به مصدوم توصيه كنيد كه بنشيند يا دراز بكشد. بخش آسيبديده را در وضعيتي كه براي مصدوم راحت باشد، نگه دارد.
2) در صورتي كه از زمان بروز حادثه، مدت كوتاهي ميگذرد، موضع را با قرار دادن كيسه يخ يا كمپرس سرد، خنك كنيد. اين عمل به كاهش تورم، كبودشدگي و درد كمك خواهد كرد
3) با قرار دادن يك لايه پوششي ضخيم و نرم (مثل پنبه يا اسفنج) به دور محل آسيبديده و محكم كردن آن به كمك باند، فشار يكنواخت و ملايمي (كمپرس) روي قسمت آسيبديده وارد كنيد. هر 10 دقيقه، گردش خون را در نواحي پايينتر از محل باندپيچي كنترل كنيد.
4) قسمت آسيبديده را بلند كنيد و نگه داريد تا جريان خون به محل آسيب كاهش پيدا كند. اين عمل، كبودي را در موضع به حداقل ميرساند
5) اگر مصدوم درد شديدي را متحمل ميشود يا قادر نيست قسمت آسيبديده را به كار گيرد، وي را به بيمارستان منتقل كنيد. در غير اين صورت، به او توصيه كنيد كه استراحت كند و در صورت لزوم، به پزشك خود مراجعه كند.
=====================
سلامتیران
شكستگيهاي بيني و استخوان گونه
شكستگي بيني و استخوان گونه معمولاً در نتيجه ضربات عمدي به صورت روي ميدهند. بافتهاي متورم صورت احتمالاً ايجاد ناراحتي ميكنند و ممكن است راههاي هوايي بيني دچار انسداد شده، تنفس را مشكل كنند. معاينه اين آسيبها هميشه بايد در بيمارستان صورت بگيرد.
تشخيص
ممكن است موارد زير وجود داشته باشند:
درد، تورم و كبودي
وجود جراحت يا خونريزي از بيني يا دهان
اهداف
به حداقل رساندن درد و تورم
فراهم كردن شرايط انتقال مصدوم به بيمارستان
1) يك كمپرس سرد را بهطور ملايم روي موضع آسيبديده قرار دهيد تا به كاهش درد و محدود كردن تورم كمك كند
احتياط!
اگر يك مايع زرد كمرنگ از بيني مصدوم ترشح ميشود، مصدوم را با فرض شكستگي جمجمه درمان كنيد.
2) اگر مصدوم دچار خونريزي از بيني شده است، سعي كنيد خونريزي را متوقف كنيد . شرايط انتقال يا فرستادن مصدوم به بيمارستان را مهيا كنيد