شباهت اعجاب انگیز مراحل تکامل تیتان با زمین
مر تیتان بیش از یک میلیارد کیلومتر (759 میلیون مایل) با فاصله دارد اما بیشتر اختر شناسان به تحقیق و پژوهش در مورد تیتان (تغییر و تحولات سطحی آن) بیش از زمین علاقه نشان میدهند. این مسئله, موضوع دو مذاکره مهم این هفته دراجلاس اتحادیه بین المللی نجوم در ریودوژانیرو- برزیل است
دو پژوهشگر ناسا , راسلی لوپز و رابرت نلسون از آزمایشگاه پیرانش جت در پاسادنا – کالیفورنیا گزارش دادند که آب و هوا و تغییرات زمین شناسی در تیتان شباهت بسیار زیادی به زمین دارد وتیتان با توجه به اینکه از اقمار زحل میباشد به طور متوسط تنها 100 درجه سانتی گراد (212 درجه ارنهایت) سردتر از قطب جنوب است.
این دو پژوهشر همچنین گزارش دادند تیتان هم اکنون میزبان فرایند های شیمیایی میباشد که مشابه فضای آغازین پیدایش حیات در زمین است و در واقع این تنها اثری میباشد که برای جستجوی حیات بر روی تیتان ما را امیدوار میکند.
باد, باران , آتشفشان ها , نوع ساختار آن ,دیگر مراحل پیشرفت و همه خصوصیات حجاری مشابه زمین این قمر (علی رغم ظاهر پیچیده و متنوع آن) پس از پژوهش و برسی نهایی آماده و در جلسه ارائه میشود.
دانشمندان فکر میکنند که ترکیبات خارج شده از"cryovolcanoes " (نام نوعی آتشفشان که از آن عناصر با نقطه جوش پایین ویا ترکیباتی مانند آب ، آمونیاک ، دی اکسید کربن ، نیتروژن ، متان و ... خارج میگردد.) در سطح تیتان بجای مواد معدنی داغ در واقع مایعی سرد از آب یخ و آمونیاک میباشد!
لوپز همچنان اذعان نمود این قمر باتوجه به شرایط زیست محیطی و دمایش بیش از هر مرجع دیگری در منظومه شمسی به زمین شباهت دارد.
در ماموریت مشترک کاسینی – هویگنس( NASA/ESA/ASI ) جزییات سطحی بیشتری از تحولات و فرایندهای زمین شناسی این سیاره جوان و همچنین نمایی از دهانه های برخوردی , رشته کوه ها , شن های روان و حتی دریاچه ها برای ما آشکار شد.
دستگاه رادار مدارگرد کاسینی به دانشمندان اجازه داد تا با بکار گیری آن تقربا از یک سوم سطح تیتان تصویر برداری کند آنان با استفاده از امواج رادار تونستند در جو بسیا غلیظ این قمر نفوذ کنند و البته هنوز عوارض سطحی بکری برای پوشش دهی توسط رادار وجود دارد.
تیتان یکی از اقمار بزرگ منظومه شمسی است که از سیاره عطارد بزرگتر و تقربا هم اندازه مریخ است که از گذشته اختر شناسان را مجذوب خود کرده است. تیتان تنها قمری است که جوی به این ضخامت دارد و تنها جرم آسمانی بعد از زمین است که در آن ماده بصورت مایع یافت میشود این در حالی است که بر خلاف پراکندگی و کمبود در جنوب تعداد زیادی دریاچه های فعال در عرض های شمالی آن دیده شده است
که گمان میرود از هیدروکربن مایع و همچنین اتان و متان لبریز باشند.
همچنین بر روی این قمر اعجاب انگیز گاز متان همانند آب دارای چرخه تبخیر و بارش ( بصورت برف و باران) بوده و توانایی ظاهر شدن به صورت هر سه حالت ماده یعنی جامد , مایع و گاز را دارد.از طرفی باران متان سبب فرسایش و از بین رفتن کانال ها و فرم دریاچه ها روی سطح تیتان شده و همچنین به محو شدن آثار دهانه های برخوردی ناشی از اصابت سنگ ها ی آسمانی که نسبت به نقاط دیگری مانند ماه و سیاره عطارد دارای بیشترین ناهمواری-عمق بیشتر- هستند( و حاوی اطلاعات بیشتری اند) کمک میکند.
تصویر موزاییکی جدید کاسینی که یک دریاچه خشک شده در جنوب تیتان را نشان میدهد.
از امکانات دیگر کاسینی دستگاه طیف سنج نقشه برداری و بصری میباشد که با استفده از ثبت اثر تغییرات پرتو فرو سرخ موفق به کشف منطقه ی به نام Hotet Regio شد که احتمال میرود زمانی در این منطقه آمونیاک منجمد وجود داشته که بعدها پراکنده گشته یا پوشش آن از بین رفته است.
با توجه به اینکه آمونیاک برای مدت طولانی در فضای آزاد باقی نمی ماند اما مدل به ما نشان میدهد آمونیاک توانایی باقی ماندن در فضای جو تیتان را دارد ! و همچنین برای ماآشکار میکند فرایند دیگری در کار است که آمونیاک را آزاد کرده و به سطح میرساند , از طرفی تصاویر رادارنیز عملکردی شبیه به ساختار آتشفشان های زمینی را در نزدیکی محلی مشکوک به نشت آمونیاک به ما نشان میدهد. به دنبال این مطالب , نلسون گفت : عکس های فرو سرخ جدیدی هم از این منطقه در IAU ارائه شده اما هنوزنیازبه مدارک بیشتری برای اثبات " cryovolcanoes "
(نام نوعی آتشفشان که از آن عناصر با نقطه جوش پایین ویا ترکیباتی مانند آب ، آمونیاک ، دی اکسید کربن ، نیتروژن ، متان و ... خارج میگردد.) و نشت آمونیاک از این طریق به سطح سیاره است.
این مسئله که آمونیاک در ارتباط و وابستگی با متان ونیتروژن اصلی ترین عاملان جو تیتان هستند که به دقت فضای آغازین پیدایش حیاط بر روی زمین را تکرار میکنند ذهن دانشمندان را آزاد نمیگذارد.
اما سوال مهم و هیجان انگیز اینست که آیا امروزه مراحل پیشرفت و تغییرات شیمیایی جو تیتان از یک پیش زیست شیمیایی همانند زمین که حیات تحت آن شکل گرفت حمایت میکند؟
امروزه محققان قمر تیتان امیدوارانه با استفاده از کاوشگر کاسینی برای مدت به اندازه لازم طولانی به مشاهده و برسی آن به دنبال یک تغییر در فصل هایش هستند البته لوپز احتمال میدهد که هیدروکربن موجود در آنجا تبخیر گشته زیرا این نیم کره در حال سپری کردن تابستان بوده و تا زمانی که پس از چند سال تغییری در فصل ها ایجاد گردد و تابستان به عرض های شمالی باز گردد شاید همه دریاچه های آنجا تبخیر شوند و این منابع در جنوب به پایان برسند
منبع :
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اسرار شش عدد ثابتی که کائنات را در اختیار دارند.
تا حالا شده به این فکر کنید که کائنات در تسخیر چه چیزهایی هستند؟ شاید جالب برایتان جالب باشد اگر بگویم یکی از همان فاکتور، اعدادد هستند! یا بهتر است بگویم اعدادی که مستقیم به زندگی ما ربط دارند و بدون وجود آنها زندگی کردن به راحتی که الان هست نبود!بله.اعداد. اما اینکه چه اعدادی هستند و کجای زندگی ما قرار دارند که انقدر مهم هستند.
علم ریاضی هم مثل ادبیات فارسی ما دارای کلمه ها وجمله هایی است که جای تامل دارند.X،Y،Z حرفهای این زبان هستند و قوانین زیاضیات مثل:جمع،ضرب ،تتفریق ، تقسیم،انتگرال گیری و... اصولی هستند که جمله ها رو تشکیل میدهد منظورم از جمله ها همون فرمول ها هستند.بعضی اوقات رابطه دویا چند متغیرفقط شامل یک عدد ساده است که نه تنها از نظر ارزش عددی بلکه از نظر واحدش هم منحصر به فرد است.این واحد دو سوی معادله را متعادل میسازد که اگر نباشد فرمول اشتباه میشود. مثل فرمول نیوتن که نیروی گرانش متقابل را بین دوجسم با بین دو جسم با جرمهای mوM کیلوگرم و فاصله rمتر را بدست می دهد.
F=-GMm/r2
این فرمول بدون عدد G بی استفاده است اول و مهمتر از هرچیز،چون واحد عبارت m/r2 هم ارز نیوتن که واحد نیروست،نیست .خوب اگر یک ثابت Gلازم است ،تا این کار را انجام دهد .پرسش این است که مقدار این عدد چیست؟؟
اینجا باید بگویم که مقدار این عدد ثابت بنیادی،که شکل فیزیکی کائنات و منظومه شمسی و مکان نسبی آنها را تعیین میکند از هیچ کدام از قوانین شناخته دشه فیزیک نشات نمیگیرد و هیچ کدام هم نمیتوانند توضیحش دهند.این معما وقتی پیچیده تر میشود که بگویم شش عدد ثابت در کاونات وجود دارند و هرکدام از آنها مقدار خاصی دارند و تا جایی که دانش امروز به ما کمک میکند،هیچ ربطی به یکدیگر ندارند.البته باید اقرار کنم همه انها کنترلی عمیق و یکسان بر شکل و سازوکار کائنات دارند. حالا وقتش رسیده که انها را نام ببرم.
1. ثابت گرانش 2- سرعت نور 3- بار الکترون 4-جرم الکترون
۵-جرم پروتون 6-ثابت پلانک
خب طبیعتاً این اعداد در صورتی که ما واحد اندازه گیری را عوض کنیم تغییر میکنند.م ثلاً اگر به جای کیلومتر واحد مایل را حساب کنیم.،سرعت نور به 186283 مایل در ثانیه تغییر خواهد کرد.اما این کوچکترین اثری بر ویژگی سرعت نور ثابت بودن وجدا بودن از حرکت منبع و بیننده ندارد.واقعیت این است که اعشار این اعداد به 2تا 3رقم بیشتر از اینکه ذکر شد میرسد و این گواه اختیاری بودن روشی است که ما برای اندازه گیری پایه ، در محاسبات علمی و مشغله هر روزمان استفاده میکنیم. که واقعاً هنر است.گرچه سرگذشت آنها بیشتر تاریخی است تا علمی!
منبع : آسمان شب ایران
برنارد ؛ عضوي از كهكشان هاي نامنظم
طبق معيارهاي طبقه بندي كهكشان ها ، برنارد يك كهكشان نامنظم است. اين كهكشان كوچك داراي شكلي عجيب است اما از درخشندگي و شكوه ستاره اي چيزي كم ندارد. در اين كهكشان علاوه بر تشكيل ستارگان جديد، سحابي هاي عجيبي به چشم مي خورند كه با ستاره هاي سوزان خود امواجي را به سوي مواد ستاره اي اطراف ساتع مي كنند.
علاوه بر اين، برنارد سرگذشت جالبي دارد و احتمالا قرباني فرآيند بلع و زايش مجدد بوده است. اجرام نامنظم كيهاني مانند كهكشان برنارد به دانشمندان كمك مي كنند تا به چگونگي تاثير كهكشان ها و گاه جذب مواد ستاره اي از يكديگر پي ببرند.
در اين تصوير جديد كه ESO آن را ثبت كرده است، كهكشان برنارد در پس انبوهي از ستاره ها و در سمت صورت فلكي قوس خودنمايي مي كند. كهكشان برنارد كه به NGC 6822 نيز معروف است نامش را از كاشف خود، يعني ستاره شناس امريكايي " ادوارد امرسون برنارد " گرفته است. وي در سال 1884م بوسيله تلسكوپ 125 ميلي متري اش اين كهكشان را رصد كرد. كهكشان برنارد حدود 6/1 ميليون سال نوري از ما فاصله دارد و عضوي از گروه محلي است؛ يعني همان خوشه كهكشاني كه راه شيري نيز عضوي از آن است. ستاره شناسان، تصوير اخير را با استفاده از نمايشگر عريض WFI كه به تلسكوپ2/2 متري MPG/ESO وصل شده بود در رصد خانه لاسيلا ( جنوب امريكاي جنوبي ) ثبت كرده اند.
كهكشان برنارد با اندازه اي حدود يك دهم راه شيري، در زمره كهكشان هاي كوتوله قرار مي گيرد. اين كهكشان حدود 10 ميليون ستاره دارد كه بسيار كمتر از راه شيري با حدود 400 ميليارد ستاره است. در گروه محلي نيز مانند هرنقطه ديگري از كيهان، تعداد كهكشان هاي كوتوله بسيار بيشتر از تعداد عموزاده هاي خوش تركيبشان مانند راه شيري، آندرومدا و كهكشان هاي سه سو است. اگرچه برنارد آن برآمدگي مركزي و بازوهاي پيچشي باشكوه را ندارد اما اتفاقات زيادي در اين كهكشان كوتوله در حال رخ دادن است. سحابي هاي قرمز رنگي در اين تصوير وجود دارد كه حاكي از مناطق فعال تشكيل ستاره است، جايي كه ستاره هاي جوان و داغ باعث برافروخته شدن ابرهاي كازي اطراف مي شوند. در گوشه سمت چپ بالاي تصوير نيز سحابي حباب مانندي جلب توجه مي كند. در مركز اين سحابي، خوشه هايي از ستاره هاي جوان و غول پيكر، امواجي از خود به سمت مواد بين ستاره اي ساتع مي كنند. اين امر باعث ايجاد تركيبي نوراني و درخشنده مي شود كه كه از زاويه ديد ما به شكل يك حلقه ديده مي شود. امواج مشابه ديگري كه توسط ستاره هاي فعال و جوان منتشر مي شوند در سراسر كهكشان برنارد به شكل نقاطي خودنمايي مي كنند.
كهكشان هاي كوتوله و نامنظمي مانند برنارد، در اثر برخورد و يا ادغام با كهكشان هاي ديگر شكلي حباب مانند پيدا مي كنند. كهكشان ها نيز مانند تمام اجرام كيهاني در حركت بوده و گاه از كنار هم و گاهي نيز از درون يكديگر عبور مي كنند. تراكم ستارگان در كهكشان ها بسيار كم است، از اينرو ستارگان كمي در اين نبرد كيهاني با يكديگر برخورد مي كنند. با اين وجود، نيروي عظيم گرانش به طور چشمگيري مي تواند مسير حركت را تغيير داده و با عث برخورد آنها با يكديگر شود، به طوري كه گروه هاي ستاره اي، از كهكشان مادر جدا شده و باعث تشكيل كهكشان هاي كوتوله و نامنظمي مانند NGC 6822 مي شوند.
بادبان‌هایی برافراشته در فضا
پس از چندین شکست، دانشمندان آماده می‌شوند تا دو فضاپیمای جدید مجهز به بادبان‌های خورشیدی را در سال آینده آزمایش کنند. موفقیت این بادبان‌های خورشیدی می‌تواند روشی جدید برای سفرهای میان‌سیاره‌ای را در اختیار انسان قرار دهد. انتظار میرود که سال آینده، نقطه عطفی برای فضاپیما‌های بادبانی خورشیدی باشد، چرا که قرار است دست کم دو فضاپیما بادبانی آزمایشی پرتاب شوند تا به طور عملی روش جدید استفاده از فشار تابشی خورشید را به عنوان نیروی پیشران فضاپیما نشان دهند.
به گزارش اسپیس‌فلایت‌ناو، نخستین فضاپیما را ژاپن به فضا پرتاب خواهد کرد. آژانس فضایی ژاپن، جاکسا قصد دارد فضاپیمای بادبانی بین‌سیاره‌ای ایکاروس را که از فشار تابشی پرتوهای خورشید برای شتاب گرفتن استفاده میکند، در ماه می / اردیبهشت سال آینده به فضا پرتاب کند. گروهSpace Advocacy روز دوشنبه در بیانیه‌ای که توسط لوئیس فریدمن، مدیر اجرایی پلانتری‌سوسایتی نوشته شده بود، اعلام کرد که این انجمن نیز پرتاب فضاپیما آزمایشی خود را تا پایان سال 2010 / پاییز 1389انجام خواهد داد.
تمام سازمان‌های فضایی عمده دنیا تاکنون در مورد فضاپیما‌های بادبانی خورشیدی تحقیق و پژوهش کرده‌اند، ولی در آزمایش‌های آنها فقط به باز کردن بادبان‌ها در فضا اکتفا شده و در هیچ‌یک از آنها از این ساختار به عنوان یک نیروی پیشران استفاده نشده است.
بادبان‌ها را باز کنید
بادبان‌های خورشیدی، روشی موثر و ارزان‌قیمت برای سفر بین اجرام منظومه خورشیدی و در نهایت، سفرهای میان‌ستاره‌ای فراهم میکند. ایده کلی آن، استفاده از ساختارهای باریک و بلند باز شونده‌ای است که با بازتاب کردن پرتوهای نور، انرژی حرکت فضاپیما را تامین کند؛ بسیار شبیه به وزش باد درون بادبان‌های کشتی‌های قدیمی.
شاید فکر کنید فشار پرتوهای نور برای به‌حرکت درآوردن فضاپیما بیش‌از حد کم باشد؛ اما اگر فضاپیمایی بسیار سبک داشته باشید، این نیروی در ظاهر اندک می‌تواند شتاب قابل ملاحظه‌ای به آن بدهد. اما مزیت مهم استفاده از بادبان‌های خورشیدی جدای از رایگان بودن انرژی پیشران، زمان نامحدود شتاب‌گیری است. موشک‌های شیمیایی تنها برای زمان محدودی سوخت در اختیار دارند و هرچند شتاب تولیدی آنها بسیار زیاد است، اما زمان اندک مصرف سوخت مانع از دستیابی این اجرام به سرعت‌های بالا میشود.
در مقابل، استفاده از بادبان‌های خورشیدی هرچند شتاب کمی دارد، اما چون فضاپیما همیشه و در هر فاصله‌ای از خورشید در معرض تابش پرتوهای پرانرژی این ستاره است، می‌تواند آرام آرام به سرعت خود بیافزاید و در بازه زمانی معقولی، از چند ماه تا چند سال، به سرعت‌های بسیار بسیار بالایی دست یابد که فناوری امروز بشر نمی‌تواند به آن دست یابد.
موم، پر، بادبان
ایکاروس، شبیه به کایت بین سیاره‌ای است که با پرتوهای خورشید شتاب می‌گیرد. نام آن نیز از اسطوره یونانی ایکاروس وام گرفته شده است. در افسانه‌های یونان آمده که ایکاروس و پدرش با استفاده از پر و موم، برای خود بال‌هایی ساختند و تلاش کردند با استفاده از آنها از زندان بگریزند، ولی ایکاروس بیش از حد اوج گرفت و آن‌قدر به خورشید نزدیک شد که موم بال‌هایش آب شد و همین منجر به سقوط و مرگ وی گردید.
به گفته سازمان اکتشافات هوافضای ژاپن، این فضاپیما در اردیبهشت‌ماه سال آینده با استفاده از یک راکت H-2A و به همراه فضاپیما آکاتسوکی که رهسپار مریخ است، پرتاب خواهد شد.
در سال‌های اخیر، ژاپن پیشروترین کشور در پژوهش‌های مربوط به فضاپیما‌های بادبانی خورشیدی بوده است. این کشور یک بازتابنده کوچک از راکتی زیرمداری را در سال 2004 / 1383 پرتاب کرد، ولی در هنگام آزمایش مداری یک بادبان بزرگتر در سال 2006 / 1385، این بادبان نتوانست به طور کامل باز شود.
کشتی فضایی خصوصی
فضاپیمای پلانتری‌سوسایتی که Light Sail 1 نام دارد، پنج سال بعد از فضاپیمای بادبانی خورشیدی کاسموس1 پرتاب میشود، کاسموس1 که با استفاده از یک راکت ولنای روسی از یک زیردریایی پرتاب شده بود، نتوانست به مدار برسد.
فضاپیمایی که در سال 2005 / 1384 نتوانست با موفقیت به مدار خود برسد، توسط پیمانکاران روسی ساخته شده بود؛ ولی لایت‌سیل1 بر مبنای یک زیرساخت CubeSat ساخته میشود که توسط دانشگاه ایالتی پلی‌تکنیک کالیفرنیا در سنت‌لوئیس اوبیسپو در کالیفرنیا ارائه شده است.
پلانتری‌سوسایتی نگفته که پروژه جدید چقدر برای آنها هزینه در بر خواهد داشت، ولی یک عضو این گروه مبلغ یک میلیون دلار برای صرف در این ماموریت اهدا کرده و تا همین لحظه نیز سه‌چهارم حمایت‌های مالی مورد نیاز تامین شده است. انجمن به دنبال کمک‌های مالی بیشتر برای پوشش دادن بقیه هزینه‌ها است.
فریدمن در بیانیه روز دوشنبه خود گفت: «فضاپیمایی که انرژی مورد نیاز آن فقط توسط نور خورشید تامین شود، نمی‌تواند به ستارگان برسد. چنین سفری نیاز به لیزرهای خورشیدی بلندی دارد که پرتوهای متمرکز نور را در فضاهای میان‌ستاره‌ای بتابانند. ولی سفرهای بادبانی خورشیدی (حرکت با نور خورشید) ما را قادر میسازد تا بدون مصرف سوخت، بین سیارات منظومه شمسی حرکت کنیم و در نقاط مهمی در فضا بی‌حرکت بمانیم و بر نیروی جاذبه خورشید فائق شویم».
برنامه لایت‌سیل شامل 3 ماموریت است: لایت‌سیل1 و دو فضاپیمای جاه‌طلبانه‌تر و پیشرفته‌تر برای نمایش بیشتر مفهوم و کاربردهای این موضوع، که شامل یک حالت اخطار زودرس در اعماق فضا برای حس کردن طوفان‌های خورشیدی در حال نزدیک شدن به زمین نیز میشود.
ولی لایت‌سیل1 ابتدا باید باز شدن بادبان‌های بلند خورشیدی را آزمایش کند و توانایی خود را برای استفاده از نیروی نور به عنوان یک ابزار پیشرانه نشان دهد.
فریدمن نوشت: «این فضاپیما‌های فوق‌سبک راه آینده را به ما نشان میدهند. فضاپیمایی که برای ماموریت‌های بین ستاره‌ای طراحی شده باید همین ابعاد را داشته باشد، ولی وزن آن باید فقط در حد چند گرم محدود بماند. در حال حاضر، ما نیاز به این داریم که به سوی کم کردن وزن بادبان‌ها برویم و در حالی که دورتر و بلندتر می‌رویم، وزن را با فاکتور 25 کاهش دهیم».
مقامات مسئول امیدوارند که لایت‌سیل1 برای پرتاب به عنوان یک بار اضافه تا پایان سال 2010 / 1389در یک پرتاب دیگر به فضا پرتاب شود. پلانتری‌سوسایتی می‌تواند از بین موشک‌های اطلس5، مینوتائور، کاسموس3.ام و سایوز، یکی را به عنوان وسیله پرتاب خود انتخاب کند.
این ماموریت از یک فضاپیمای مکعبی سه قسمتی استفاده خواهد کرد. بخش اول لوازم الکترونیک را در خود خواهد داشت، در حالی که دو قسمت دیگر حاوی اجزای تشکیل دهنده بادبان خورشیدی خواهند بود.
بادبان آلومینیومی مایلار در چهار قسمت مثلثی شکل باز خواهد شد تا در مجموع، سطحی معادل 32 متر مربع را در بر بگیرد و نیروی پیشرانه‌ای معادل 6.5 برابر نیروی گرانش در سطح زمین را تامین کند. به گفته پلانتری‌سوسایتی، هر طرف این ساختار فوق باریک، تقریبا 6 متر طول خواهد داشت.
شتاب‌سنج‌های قرار گرفته روی لایت‌سیل1، هنگامی که این فضاپیما در مداری در ارتفاع 800 کیلومتری از سطح زمین حرکت میکند، تغییرات جزئی در سرعت فضاپیمای بادبانی خورشیدی را حس خواهند کرد تا ثابت کنند این مفهوم قابل اجرا است.
منبع :آسمان پارس
سرانجام دو پروتون در LHC با هم برخورد کردند
LHC سرانجام توانست برخورد دو ذره پروتون با یکدیگر را عملی ساخته و موجی از هیجان را در دل فیزیکدانانی که بی صبرانه در انتظار چنین لحظه ای بودند به وجود آورد...
بزرگترین آزمایشگاه فیزیکی جهان سرانجام توانست اصلی ترین وظیفه خود یعنی برخورد دو ذره پروتون با یکدیگر را عملی ساخته و موجی از هیجان و امید را در دل فیزیکدانانی که بی صبرانه در انتظار چنین لحظه ای بودند به وجود آورد.
مهندسین ناظر برخورد دهنده بزرگ هادرون (LHC) سرانجام توانستند برای اولین بار شاهد برخورد دو پروتون در این برخورد دهنده عظیم باشند. این دو پروتون در عمق 100 متری زیر مرز فرانسه و سوئیس توسط هزار و 200 مغناطیس ابررسانا در جهت مخالف یکدیگر هدایت شده و با یکدیگر برخورد کردند.
این رویداد از نظر دانشمندانی که در این آزمایشگاه بزرگ مشغول به کارند دستاوردی بزرگ به شمار می رود. این برخورد کم انرژی که با هدف آشکار ساختن رازهای کیهانی صورت گرفته است، پس از تابش دو پروتون به صورت همزمان و در دو جهت مخالف در تونل 27 کیلومتری برخورد دهنده هادرون رخ داد.
برخورد دهنده بزرگ هادرون که توسط سازمان مطالعات اتمی اروپا، سرن راه اندازی شده است بزرگترین ماشین آزمایشگاهی جهان به شمار می رود و می تواند شرایطی مشابه آنچه چند میلی ثانیه پس از انفجار بزرگ در جهان رخ داد را شبیه سازی کند. دانشمندان در این آزمایشگاه به جستجوی نشانه هایی از بوزون هیگز، ذره ای زیر اتمی که در درک درست از فیزیک بسیار حیاتی به شمار می رود، خواهند بود.
دانشمندان پیش از این از عملکرد مطلوب دستگاه و سرعت عمل آن پس از فعال سازی مجدد ابراز خرسندی کرده بودند. رالف هیور مدیر کل سرن از سرعت بالا در دستیابی به برخورد دو ذره ابراز خوشحالی کرده و از آن به عنوان دستاوردی بزرگ و ارزشمند یاد می کند. به گفته وی با این حال باید به آینده نیز چشم دوخت زیرا تا آغاز برنامه فیزیکی اصلی برخورد دهنده بزرگ هادرون راه طولانی در پیش است.
جیزم گیلیز مدیر ارتباطات سرن اعلام کرد اولین برخورد پروتونها درست زمانی صورت گرفت که کنفرانس خبری به منظور بررسی عملکرد ماشین پس از فعال سازی در حال برگزاری بود. ردیاب اطلس هادرون اولین ردیابی بود که حضور پروتونهای کاندیدای برخورد را به ثبت رساند و پس از آن دو ردیاب آلیس و LHCb با فاصله چند 10 دقیقه موفق به مشاهده این پروتونها شدند. سپس اپراتورها پرتوهای پروتون را به منظور ایجاد برخورد با یکدیگر انطباق داده و سرانجام دو پروتون با یکدیگر برخورد کردند.
مهندسین سرن برخورد دهنده بزرگ هادرون را عصر روز جمعه پس از 14 ماه خاموشی به دلیل انجام تعمیرات برای دومین بار فعال سازی کردند. این آزمایشگاه عظیم 14 ماه پیش به دلیل بروز اختلال در یکی از اتصالات الکتریکی از کار افتاد.
منبع : نجوم
تامين سوخت آينده زمين از کهکشان
دانشمندان رصدخانه سلطنتي در ادينبورگ اعلام کرده اند نفت موجود در قمر تيتان سياره کيوان مي تواند مشکل بحران سوخت را در زمين حل کند. به گفته اين دانشمندان تخمين انجام شده از روي ترکيبات شيميايي ستاره ها در کهکشان راه شيري نشان مي دهد کهکشان ما مي تواند در هر نقطه ديگري داراي 300 تا 38 هزار تمدن خارج زميني بسيار پيشرفته باشد که به طور بالقوه قابليت برقراري ارتباط با سياره زمين را دارند و به اين ترتيب مي توان سوخت آينده زمين را از برخي از ستاره هاي دوردست گرفت. ماموريت فضايي کاوشگر کاسيني - هويگنس به عنوان ماموريت فضايي روباتيک مشترک سازمان فضايي امريکا (ناسا)، سازمان فضايي اروپا (اسا) و آژانس فضايي ايتاليا با هدف بررسي کيوان و اقمار آن در حال انجام است، نشان داده روي تيتان، بزرگ ترين قمر کيوان، ترکيبات نفت و گاز وجود دارد. محاسبات و تخمين هاي دانشمندان نشان مي دهد منابع نفت و گاز موجود روي اين قمر حدود 100 برابر بيشتر از زمين است. بسياري از دانشمندان معتقدند منابع انرژي فرا زميني مي توانند گرما و انرژي کافي براي بشر تا صدها سال ديگر تامين کرده و به تأخير بحران انرژي در جهان کمک کنند.
منبع: space
نگاهي به برترين تلسکوپ هاي جهان
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تا آنجا که مي دانيم بشر در همه دوران ها، حرکت اجرام آسماني را پيگيري مي کرد اما نگرش ما نسبت به اين اجرام آسماني از 400 سال گذشته که گاليله با استفاده از تلسکوپش به بررسي آسمان پرداخت، به طور کامل تغيير کرده است.در اینجا به معرفي 10 تلسکوپ برتر تاريخ اخترشناسي که در زمين يا آسمان مستقر است، مي پردازيم.
1- رصدخانه جميني
دو چشم بهتر از يک چشم است. بين دو تلسکوپ نوري و زيرقرمز رصدخانه جميني به اندازه يک اقيانوس فاصله است، اما اين دو با يکديگر مي توانند به همه پهنه آسمان دست يابند. جميني جنوبي در ارتفاع 2800 متري در رشته کوه هاي آند جنوبي و جميني شمالي در ارتفاعات آتشفشان خاموش مائوناکي قرار دارد. از آنجا که کوه مائوناکي در هاوايي جو بسيار مطلوبي دارد، جايگاه مجموعه يي بين المللي از تلسکوپ ها است که شب هنگام به کارش در آسمان ها مي پردازد. رصدخانه جميني از آن هفت کشور است. دانشمندان اين کشورها مي کوشند هميشه فناوري هاي تازه را در اين رصدخانه به کار گيرند. اين رصدخانه حتي به «اتاقک پاشش» مجهز است که ذرات نقره را به سطح آينه هاي جميني پرتاب مي کند تا توانايي هاي اين تلسکوپ در ناحيه زيرقرمز افزايش يابد.
2- رصدخانه جنوبي اروپا
اين تلسکوپ که ميدان ديد 5/3 متري دارد و آن را تلسکوپ فناوري جديد نيز مي نامند، اولين تلسکوپ جهان بود که آينه اصلي آن با رايانه تنظيم مي شد. البته امروزه حتي تلسکوپ هاي آماتوري نيز به اين فناوري مجهز هستند. مجموعه تلسکوپ هاي رصدخانه جنوبي اروپا در صحراي آتاکاماي شيلي مستقر است. از جمله اين تلسکوپ ها مي توان به آرايه بسيار بزرگ تلسکوپ ها اشاره کرد که مهم ترين تلسکوپ اين مجموعه است. علاوه بر اين بخش اروپايي، آرايه بسيار بزرگ ميلي متري - زيرميلي متري آتاکاما (با نام اختصاري ALMA که يک همکاري بين المللي با شرکت امريکاي شمالي، شرق آسيا و شيلي است) نيز در رصدخانه جنوبي اروپا مستقر است. آلما مرتفع ترين و پيشرفته ترين رصدخانه تلسکوپ راديويي جهان است.
3- رصدخانه ملي اخترشناسي راديويي
اين رصدخانه از چندين بخش تشکيل شده است از جمله تلسکوپ گرين بنک، آرايه بسيار بزرگ آرايه بسيار بزرگ اصلي و بخش امريکايي آلما که در آينده ساخته مي شود. دانشمندان هم اکنون از اطلاعات به دست آمده از گرين بنک براي يافتن فرکانس هاي مولکول هاي موجود در فضاي بين ستاره يي استفاده مي کنند. نام آرايه بسيار بزرگ براساس اندازه هاي حيرت آور آن انتخاب شده است. اين رصدخانه داراي 27 آنتن راديويي است که هر کدام 230 تن وزن و 27 متر قطر دارد. اطلاعات اين تلسکوپ ها (که در صحراي جنوب سوکو روي نيومکزيکو مستقر است) با يکديگر تلفيق مي شود تا به قدرت تفکيک يک آنتن 35 کيلومتري دست يابد. برخي از مردم اين رصدخانه را مي شناسند، چرا که نماهايي از اين رصدخانه در فيلم تماس نشان داده شده است.
4- تلسکوپ هاي فضايي چاندرا و اسپيتزر
يکي ديگر از رصدخانه هاي بزرگ و مشهور ناسا است که چشم اندازهايي از جهان را به ما عرضه کرده است که بدون آن دستيابي به آن چشم اندازها ممکن نبود (البته به جز تلسکوپ فضايي هابل). مدار گردش رصدخانه پرتو ايکس چاندرا بيضي شکل و بسيار دور از زمين است در نتيجه تصويرهاي بسيار بهتري از منطقه هاي پرانرژي جهان، همانند پيامدهاي يک ابرنواختر را در اختيار ما مي گذارد. دانشمندان با استفاده از تصويرهايي که چاندرا ارسال کرده است، توانستند پديده هايي همانند پت اخترها و سحابي ها را بهتر درک کنند.
تلسکوپ فضايي اسپيتزر تلسکوپي است که در محدوده زيرقرمز کار مي کند و به افتخار ليمان اسپيتزر (پدر تلسکوپ فضايي) ناميده شده است. اين تلسکوپ تصويرهايي را از اجرام سردتر جهان مثل ستاره هاي کوچک و سياره هاي فراخورشيدي در اختيار دانشمندان قرار مي دهد. دانشمندان توانستند با استفاده از اين تلسکوپ ها به کشف پديده هايي بپردازند که مشاهده آنها از زمين امکان نداشت.
5- تلسکوپ هاي فضايي کورو و کپلر
تلسکوپ هاي امريکايي کپلر و فرانسوي کورو در جست وجوي سياره هاي ديگر در منطقه هاي مناسب به دور منظومه هاي خورشيدي دوردست هستند، يعني در منطقه يي که دماي مناسبي دارد و آب به شکل مايع در آن وجود دارد.
تلسکوپ امريکايي کپلر به تازگي پرتاب شده است و پس از کنار رفتن سپر غبار آن مي تواند رصدهايش را آغاز کند. اين تصوير آخرين مرحله از بازبيني آينه اصلي لانه زنبوري تلسکوپ کپلر را نشان مي دهد.
کورو يا تلسکوپ همرفت، چرخشي و گذر سياره يي، ساخت فرانسه و سازمان فضايي اروپا است. اين تلسکوپ که دسامبر 2006 پرتاب شده است، تاکنون کشف هاي بسيار مهمي داشته است، از جمله اينکه در فوريه 2009 از کشف يک سياره کوچک و دوردست خبر داد که از دو برابر زمين هم کوچک تر است و هر 20 ساعت يک بار به دور ستاره يي خورشيدمانند مي گردد.
6- رصدخانه کک
اين تلسکوپ هاي دوگانه 10 متري و 300 تني، هم به خاطر طراحي شان مشهورند و هم به خاطر کشف هايشان. هر کدام از آينه هاي اصلي اين تلسکوپ ها از 36 قطعه شش وجهي تشکيل شده است که در کنار هم مثل يک آينه يکپارچه عمل مي کند. اين شيوه يک شاهکار انقلابي در مهندسي است که ساخت آينه هاي بسيار سنگين را امکان پذير مي کند. تلسکوپ هاي کک که در کوه هاي مائوناکي نصب شده است، بزرگ ترين تلسکوپ هاي نوري و زيرقرمز جهان محسوب مي شود. دانشمندان توانسته اند با استفاده از اين ابزار به کشف هاي بسيار شگفت آوري دست يابند، از جمله کهکشان هاي موجود در مرز جهان، بررسي ابرنواخترها براي تعيين سرعت انبساط جهان و ماهيت فوران هاي پرتو گاما. بررسي سياره هاي پيرامون ستارگان ديگر از جمله وظايف تازه اين تلسکوپ ها است.
7- رصدخانه مونت ويلسون
از زماني که قطار قاطرها آينه 5/1 متري را به ارتفاع کوه ها مي بردند تا شب هايي که ادوين هابل سرگرم بازنويسي درک ما از کيهان بود، کوه مونت ويلسون نمايانگر تکامل رصدخانه هاي نوين و همچنين يکي از مهم ترين مکان هاي علمي تاريخ بود. زماني از تلسکوپ جرج الري هيل با ميدان ديد 5/1 متري براي بررسي و دسته بندي طيفي ستارگان استفاده مي شد که مباني اخترشناسي نوين را به وجود آورد، البته امروزه ديگر از اين تلسکوپ براي پژوهش استفاده نمي شود. صد سال پيش تلسکوپ 5/1 متري هيل بزرگ ترين تلسکوپ جهان بود، اما طي 10 سال مقام بزرگ ترين تلسکوپ جهان به تلسکوپي با ميدان ديد 5/2 متر رسيد که در همسايگي هيل ساخته شد. ادوين هابل با استفاده از تلسکوپ 5/2 متري هيل کشف کرد که لکه هاي «سحابي ها» در آسمان در حقيقت کهکشان هاي دوردست است، جهان در حال انبساط است و سرعت اين انبساط از پديده انفجار بزرگ ناشي مي شود. کوه مونت ويلسون مهم ترين رصدگاه جهان طي 40 سال بود تا آنکه آلودگي نوري لس آنجلس باعث شد اخترشناسان به جنوب روي بياورند.
8- رصدخانه پالومار
تلسکوپ پنج متري هيل به تحول در اخترشناسي نوين بسيار کمک کرد. براي ساخت آينه اين تلسکوپ حدود يک ميليون دلار هزينه کردند (آن هم در سال 1934) ولي باز هم نتوانستند آينه کوارتزي به قدر کافي بزرگ بسازند. جرج الري هيل که سازنده رصدخانه پالومار بود (وي رصدخانه مونت ويلسون را هم ساخته بود) به شرکت نيويورکي «کورنينگ گلس ورکز» ساخت آينه يي پنج متري با شيشه يي از جنس يک ماده جديد (آميزه يي به نام پيرکس) را سفارش داد. شيشه هاي پيرکس در مقابل تغييرات دما و سرد و گرم شدن نسبت به شيشه هاي معمولي بسيار کمتر منقبض و منبسط مي شوند بنابراين در آينه هاي پيرکس مشکل اعوجاج نور کمتر پيش مي آيد. اين مشکل در تلسکوپ 5/2 متري هيل که در مونت ويلسون نصب شده بود، به شدت از کارايي تلسکوپ کاسته بود. پس از تاخير که در اثر جنگ جهاني دوم پيش آمد، اولين نورگيري تلسکوپ در 26 ژانويه 1949 صورت گرفت. ادوين هابل اولين کسي بود که از پشت تلسکوپ به آسمان نگاه کرد. يک سال بعد تلسکوپ 2/1 متري ديگري کارش را به عنوان يکي از مجموعه تلسکوپ هاي رصدخانه نقشه بردار آسمان در پالومار شروع کرد. اين تلسکوپ از سرتاسر آسمان شمال نقشه برداري کرد. اين نقشه راهنما، بعدها به عنوان مبنايي براي نقشه يي شد که تلسکوپ فضايي هابل از آن استفاده کرد.
پالومار هنوز هم پس از سه ربع قرن به کشف هاي جديدي دست پيدا مي کند. دانشمندان در سال 2001 از ابداع يک سيستم «اپتک تصحيح کننده» خبر دادند که تصويرهاي تهيه شده در پالومار را واضح تر و دقيق تر مي کند. اين سيستم قدرت تفکيک تلسکوپ فضايي هابل را دو برابر کرد.
9- تلسکوپ گاليله
گاليله تلسکوپ را اختراع نکرد. شايد حتي او اولين کسي نباشد که با تلسکوپ به آسمان نگاه کرد اما طراحي خوب تلسکوپ وي به او اين امکان را داد که بهتر از همه پيشينيان خود را به اعماق آسمان بنگرد، يا حداقل بهتر از همه کساني که يافته هاي خود را منتشر کردند. يافته هاي وي مبناي فکري اروپاي آن روز را متزلزل کرد و عنوان «پدر علم نوين» را براي وي به ارمغان آورد.
وي در سال 1609 با تلسکوپ به بررسي ماه پرداخت، چهار قمر مشتري را کشف کرد، به مشاهده ابرنواختر پرداخت، تله هاي خورشيد را کشف و اهله زهره را بررسي کرد. البته وي را به دليل طرفداري از نگرش بدعت آميز خورشيد مرکزي جهان محکوم کردند. يکي از دو تلسکوپ باقيمانده از گاليله به تازگي براي اولين مرتبه در خارج از ايتاليا در موسسه فرانکلين فيلادلفيلا به نمايش عمومي درآمد.
10- تلسکوپ فضايي هابل
دستاوردهاي تلسکوپ فضايي هابل طي 18 سال پرحادثه شايسته مقام هم نامش (ادوين هابل يکي از بزرگ ترين اخترشناسان تاريخ) بود. با در نظر گرفتن مراحل سخت و دشوار ساخت تعداد زياد تصويرهاي چشمگيري که ارائه کرده است و کشف هايي که آوازه جهاني دارند، دشوار بتوان ابزار علمي ديگري يافت که تاثيرهاي آن گسترده تر از هابل باشد.
فرانک سامرز اخترشناس و دانشمند مشاور موسسه علوم تلسکوپ فضايي بالتيمور در اين مورد مي گويد؛ «من اغلب به مخاطبانم مي گويم چند نفر از شما مي تواند يک شتاب دهنده ذره را نام ببرد؟ يا اسم يک ميکروسکوپ الکتروني روبشگر را بگويد؟ آنها هم ابزارهاي علمي ديگري هستند که کشف هايي هم ارز هابل داشته اند. اما دستاوردهاي آنها در بين همگان شناخته نشده است.» اين شهرت شايد به خاطر نقص سه کارکرد آينه تلسکوپ باشد، شايد به خاطر تعمير پيروزمندانه و افتخارآميز، شايد هم به خاطر ارائه تصوير «ستون هاي آفرينش» يا «ميدان ژرف». هابل توانسته است قدرت تخيل عموم را شيفته خود سازد، آنچنان که هيچ ابزار علمي ديگري به چنان توفيقي دست نيافته، همچنين منبع الهام کشف هاي علمي بسياري بود و در اين زمينه هيچ همانندي نداشته چرا که اين تلسکوپ منبع بيش از شش هزار مقاله پژوهشي است.
براي نمونه مي توان به تعدادي از کشف هاي هابل از 18 سال گذشته اشاره کرد؛ تعيين سن جهان، تاييد سرعت گرفتن انبساط جهان به دليل انرژي تاريک، تهيه تصويرهايي از سياره هايي وراي منظومه شمسي و تعيين ماهيت شيميايي عنصرهاي موجود در جو آنها. چهارمين برنامه تعمير هابل که بخشي از ماموريت STS-125 شاتل فضايي است، به زودي انجام مي شود. اين آخرين باري است که بشر اين رصدخانه مدارگرد را تعمير مي کند. اگر برنامه STS-125 موفقيت آميز باشد، دانشمندان مي توانند اميدوار باشند هابل 10 سال ديگر نيز به فعاليت خود ادامه دهد.
البته ميراث هابل ماندگارتر است. سامرز مي گويد؛ «هابل جانشين شايسته يي براي تلسکوپ گاليله است، زيرا ما با استفاده از اين تلسکوپ توانسته ايم چيزهايي را ببينيم که پيش از آن حتي فکرش را هم نمي کرديم. هابل در تغيير نگرش مردم نسبت به جهان نقش بسياري داشته است.»
www.popsci.com
