سیستم استقلال در شروع دیدار ، ۲-۴-۴ لوزی بود. نکونام هافبک دفاعی ، جانواریو هافبک راست، زندی هافبک چپ و اکبرپور هافبک راس لوزی میانی تیم استقلال بود. ۳ هافبک میانی و یک مهاجم تشکیل دهنده لوزی میانی تیم استقلال بودند. دوندگی اکبرپور بعنوان هافبک راس می توانست به استقلال کمک کند که در فاز انتقال از حمله به دفاع با ضد حملات سایپا مقابله کند ولی در فاز تهاجمی اکبرپور مهارت لازم برای بازی در فضای فشرده یک سوم میانی زمین و بین هافبک های دفاعی سایپا را نداشت. به همین دلیل از دقیقه ۲۰ نیمه اول، زندی به راس لوزی منتقل شد و اکبرپور در کانال چپ بعنوان هافبک چپ قرار گرفت. البته حضور موفق غلام نژاد بعنوان مدافع راست سایپا در حملات این تیم هم دلیل دیگری برای سویئچ زندی و اکبرپور بود.
سایپا با سیستم اولیه ۱-۳-۲-۴ چیدمان شده بود ولی سیستم این تیم در جریان دیدار به ۱-۴-۱-۴ تغییر حالت می داد. صادقی هافبک کاتالیزور سایپا بود. هافبک میانی سایپا در فاز تهاجمی با حرکات (با توپ و بدوت توپ) طولی ، یک خط به جلو حرکت می کرد تا برتری عددی در کانال عرضی سوم سایپا ایجاد کند. سجاد شهباز زاده بازیکن کلیدی سایپا بود. هافبکی خلاق ، دونده و مسئولیت پذیر که در کنار نمایش فوق العاده دقیقی، از دلایل اصلی پیروزی سایپا بودند.
استراتژی سایپا
استراتژی سایپا از زمانی شروع می شد که توپ در اختیار بازیکنان استقلال بود. شهباز زاده وظیفه یارگیری نکونام را بر عهده داشت. صادقی یک خط به جلو حرکت می کرد و همراه با یوسفی و غریبی با یارگیری منطقه ای به “پرس فضا” در کانال عرضی سوم سایپا می پرداختند. سبحانی بعنوان هافبک دفاعی ، وظیفه پوشش کانال عرضی دوم را داشت و مهمتر از آن در صورت ایجاد حرکت ترکیبی در کانال عرضی سوم و آزاد شدن هافبک میانی استقلال ، با سرعت این هافبک صاحب توپ را تحت فشار قرار می داد. یارگیری نکونام و “پرس فضا ” در یک سوم میانی موجب شده بود که تدارک حملات استقلال با اشکال روبرو شود و آمار توپگیری سایپا در یک سوم میانی زمین افزایش یابد. دقیقی تک مهاجم سایپا بود و هدف اصلی حملات این تیم. پس از تغییر مالکیت توپ در یک سوم میانی زمین، هافبک های سایپا در کوتاه ترین زمان سعید دقیقی را صاحب توپ می کردند. مشکل اساسی ساختار تدافعی استقلال با دقیقی و حرکات رو به عقب این بازیکن برای تصاحب توپ بود. دقیقی برای دریافت توپ، فضای برابر خط دفاع استقلال و اطراف نکونام را انتخاب می کرد.لوزی میانی استقلال پس از دست دادن توپ نمی توانست با “تاخیر” ایجاد کردن در حملات سریع و ضد حملات سایپا ، فرصتی برای جمع شدن به کانال مرکزی و بستن درهای این لوزی ایجاد کند و به همین دلیل هافبک های سایپا در کوتاه ترین زمان به فضای برابر باکس جریمه استقلال می رسیدند.
ساده ترین راه حل در برابر حرکت رو به عقب مهاجم سایپا ، استفاه از تاکتیک یارگیری نفر به نفر بود. با توجه به فاصله هافبک های خط سوم سایپا با دقیقی، بیرون کشیده شدن مدافع میانی استقلال، خطری برای این تیم نبود ولی دقیقی هیچ گاه با یارگیری مدافعین میانی استقلال مواجهه نشد تا بتواند در موقعیت های پر تعداد در برابر خط دفاع استقلال صاحب توپ شود. مانند شوت نیمه اول که به تیر دروازه برخورد کرد و یا گل دوم سایپا.
تغییر پس از گل سایپا
پس از گل اول سایپا، فشار هواداران استقلال در کنار افت توان جسمانی و کاهش سطح انگیزشی بازیکنان سایپا موجب شد که این ساختار دفاعی این تیم در نیمه زمین خودی مستقر شود. حتی تغییرات تقوی در خطوط تهاجمی سایپا هم نتوانست موجب حفظ فشار از نیمه زمین استقلال شود. آمار پایین تر توپگیری سایپا در یک سوم میانی زمین بیانگر عقب نشینی ساختار دفاعی سایپا و کاهش فشار روی هافبک های استقلال است. تغییر قلعه نوعی برای فرار از شکست، تغییر سیستم به ۲-۳-۱-۴ است. سیستمی که در حمله تبدیل به ۲-۵-۱-۲ می شد. حملات استقلال در نیمه زمین سایپا “عرض” پیدا کرده بود و موجب باز شدن فضا در عمق شده بود. تک گل استقلال روی فضای ایجاد شده در عمق سایپا به دست آمد. پاس در عمق توزی به برهانی رسید و گل تساوی توسط اکبرپور به ثمر رسید. اشتباه خط دفاع استقلال یک دقیقه پس از گل تساوی موجب شد که سایپا زودتر از حد تصور به گل برسد و این پیروزی تا دقیقه ۹۰ حفظ شود.
جواد نکونام
آمار جواد نکونام را نمی توان تنها به حساب ورود زودهنگام به ترکیب تیم جدید گذاشت. نکونام ۴ مرتبه در تقابل یک مقابل یک ، توپ را از دست داد. در طول ۹۰ دقیقه تنها ۲ مرتبه از بازیکنان سایپا توپگیری کرد و آمار ضعیف ۱۵ پاس را از خود بر جای گذاشت. ۱۵ پاس و البته ۴ پاس اشتباه و یعنی تنها ۱۱ پاس.
نکته مهم اینکه ۴ پاس از ۵ پاس کلیدی این بازیکن که بیش از ۲ منطقه را طی کرده بود، به اشتباه ارسال شده بود و در اختیار بازیکنان سایپا قرار گرفت. مقایسه آمار نکونام و سبحانی (هافبک دفاعی سایپا) بیانگر این موضوع است که نکونام بعنوان هافبک دفاعی در تیم استقلال دچار مشکل خواهد بود. یارگیری نفر به نفر سایپا با نکونام موجب شد که “هافبک رابط” استقلال در فاز تهاجمی از جریان بازی حذف شود و البته در فاز تدافعی نمی توان از نکونام توقع آماری همچون هافبک دفاعی کم نام و نشان لیگ داشت. (این موضوع بحث روان شناسی ورزشی است)
راهکار استقلال
شماتیک پاس های نهایی استقلال بیانگر تمرکز این تیم بر ارسال از کانال های کناری است . البته فشار هافبک های سایپا در کانال مرکزی هم موجب تمرکز استقلال بر کانال های کناری شده بود ولی مشکل بزرگ استقلال شکل نا مناسب خط میانی این تیم است .
اکبرپور بعنوان هافبک در لوزی میانی نمی تواند موثر عمل کند و با آنارشی حرکتی خود موجب بر هم خوردن شکل حرکتی لوزی میانی استقلال می شود. تمرکز بیشتر بر ۲-۳-۱-۴ و استفاده از توزی، جان واریو و زندی در خط سوم می تواند به استقلال کمک کند که شکل بهتری در فاز تهاجمی پیدا کند ولی در عوض در فاز انتقال از حمله به دفاع، استقلال تیمی آسیب پذیر خواهد شد زیرا حفظ تمرکز بر اجرای “پرس توپ ” پس از دست دادن توپ بسیار سخت است و البته نیازمند شکل منظم خط سوم و چهارم در حملات و مهمتر از آن نکونام بعنوان هافبک دفاعی نمی تواند با ایجاد تاخیر در ضد حملات حریف، فرصت کافی برای ایجاد ساختار تدافعی ایجاد نماید.