اشتباه تاريخی آی بی ام در بازار ر
آی بی ام در سال ۱۹۹۳ با اعلام اين که به دليل افزايش رقابت و تحولات بازار متحمل زيان ۸ ميليارد دلاری در يک دوره سه ماهه شده، دنيا را متحير کرد
آی بی ام تحولات زيادی را از سر گذرانده است. سی سال پيش اين شرکت آمريکايی که در سه ماهه چهارم سال گذشته بيش از سه ميليارد دلار سود برد، بر بازار فناوری اطلاعات سلطه داشت.
اما اکنون اين چشم انداز بسيار فرق کرده و رقبايی مانند "هيولت پاکارد" و "دل" شانه به شانه آن حرکت می کنند، اما شايد می شد بخت اين شرکت که اغلب Big Blue ناميده می شود، بسيار متفاوت از امروز باشد.
آی بی ام بر بازار رايانه های بزرگ (Mainframe) و سرور تسلط داشت، ولی اگر بخاطر تصميماتی نبود که بيش از ۲۰ سال پيش گرفته شد، اين شرکت می توانست بازار رايانه های شخصی را نيز تصاحب کند.
انقلاب رايانه های شخصی
آی بی ام چندين دهه بر تمام جنبه های توسعه اين صنعت، هم سخت افزار و هم نرم افزار حکومت داشت. در اوايل دهه ۱۹۸۰، اين شرکت رايانه شخصی را توليد کرد.
ساير شرکتها نيز ايده ساخت رايانه ای را که روی ميز کار بگيرد، بررسی کرده بودند. مثلا شرکت اپل در ۱۹۷۷ يک رايانه روميزی ساخته بود، ولی نام آی بی ام اعتبار خاصی به محصولات رايانه ای می داد.
اما ديويد بردلی، يکی از ۱۲ مهندسی که رايانه شخصی را طراحی کردند، می گويد که آی بی ام نتواست اهميت محصول جديد را درک کند.
وی می افزايد: "ما در آن زمان فکر نمی کرديم که ساخت رايانه شخصی چنان تحول انقلابی باشد. ما می دانستيم داريم روی پروژه ای هيجان انگيز کار می کنيم و قطعا اميدوار بوديم به موفقيت برسد، اما هرگز تصور نمی کرديم که رايانه شخصی دنيا را اين گونه درنوردد."
بسيار زيرکانه ما در آن زمان فکر نمی کرديم که ساخت رايانه شخصی چنان تحول انقلابی باشد. هرگز تصور نمی کرديم که رايانه شخصی دنيا را اين گونه درنوردد
ديويد بردلی، یکی از طراحان اولیه رایانه شخصی
آی بی ام برای کار با رايانه شخصی جديد خود نياز به سيستم عامل داشت. اين شرکت به سراغ بيل گيتس، بنيانگذار مشترک مايکروسافت، رفت که آن موقع جوانی ۱۹ ساله و ترک تحصيل کرده بود.
وی سيستم عامل مورد نياز آی بی ام را تهيه کرد، اما اين شرکت به آقای گيتس اجازه داد حق مالکيتش برای اين سيستم را حفظ کند. اين عمل دست کم از ديدگاه آی بی ام اشتباهی بود که آقای گيتس آن را مغتنم شمرد.
آقای گيتس در سال ۱۹۹۴ به بی بی سی گفت: "ما ناگزير بوديم بسيار باهوش باشيم. ما در حقيقت از آی بی ام حق مالکيت معنوی نگرفتيم ولی حقوق مان را حفظ کرديم تا بتوانيم از ديگران پول بگيريم. تنها موقعی که حجم فروش و قدرت اين سيستم عامل افزايش يافت، آی بی ام فهميد ماندن چنان چيز مهمی تحت کنترل ما برای آنها اشتباه بوده است."
با اين وجود آی بی ام در سال ۱۹۸۵ کماکان سودآورترين شرکت جهان بود و حدود شش ميليارد و ششصد ميليون دلار سود برد اما منبع اصلی درآمد اين شرکت، کسب و کار اصلی اش يعنی سيستمهای رايانه ای بزرگ برای شرکتهای مشتری بود.
زيانهای بزرگ
رابرت هلر، مشاور مديريت و نويسنده، می گويد که آی بی ام اهميت رايانه شخصی را درک نکرد.
آی بی ام در دسامبر 2004 واحد رايانه های شخصی خود را به مبلغ يک ميليارد و ۷۵۰ ميليون دلار به شرکت چينی لنوو فروخت
وی به بی بی سی گفت: "مديران آی بی ام در آن زمان اين تحول را جدی نگرفتند. هيچ کسی در آن سازمان متوجه نشد که رايانه شخصی کالايی برای آينده است و آينده صنعت رايانه به آن بستگی دارد."
آی بی ام در سال ۱۹۹۳ با اعلام اين که به دليل افزايش رقابت و تحولات بازار متحمل زيان ۸ ميليارد دلاری در يک دوره سه ماهه شده، دنيا را متحير کرد.
حقيقت اين بود که آی بی ام نمی توانست با نسل تازه شرکتهای نرم افزارسازی و توليد کنندگان سخت افزار که می توانستند رايانه را بسيار ارزانتر بسازند، رقابت کند.
آقای هلر می گويد: "قيمت رايانه های بزرگ کاهش يافت و در نهايت ۹۰ درصد ارزانتر شد. اين ضربه بزرگی برای آی بی ام بود. اين شرکت سهمش در بازار رايانه را از دست داد و نمی توانست باور کند که ديگر نيروی مقتدر در عرصه کامپيوتر نيست."
قرارداد با چين
وقت آن رسيده بود که چين قالبهای سنتی را بشکند و برای اولين بار يک نفر از خارج اين شرکت به نام لوييس گرستنر برای رياست اين شرکت منصوب شد.
دهها هزار نفر از کارکنان اين شرکت در سراسر جهان بيکار شدند و اين شرکت وارد عرصه خدمات تجاری شد. لحظه سرنوشت ساز در مسير دست کشيدن از اصل و نسب آی بی ام در دسامبر سال گذشته اتفاق افتاد.
اين شرکت اعلام کرد که واحد رايانه های شخصی خود را به مبلغ يک ميليارد و ۷۵۰ ميليون دلار به شرکت چينی لنوو فروخته است. طبق مفاد اين قرارداد، آی بی ام برای خدماتش به بازارهای عظيم چين دسترسی ارزشمندی خواهد داشت.
اما اين شرکت از بازاری خارج می شود که خودش پيشتاز آن بود و بسياری از منتقدان معتقدند بهتر است اين بازار برای توليد کنندگان کم هزينه باقی بماند.
