وبلاگ ، رسانه اي جايگزين

مرکز مطالعات سايبر مرکز علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي چندي پيش نشستي را با عنوان و موضوع بررسي کارکرد وبلاگ در روزنامه نگاري سايبر و سيستم هاي مديريت وبلاگ (cms) برگزار کرد.
در اين نشست مدير پرشين بلاگ ، دکتر ضيايي پرور و سروري نژاد مدير سايت گردون به عنوان طرف هاي اصلي بحث حضور داشتند. هر چند به نظر مي رسد جاي محققان ديگر حوزه روزنامه نگاري سايبر و دنياي مجازي در اين نشست خالي بوده است و پربار شدن مباحثاتي از اين دست بي ترديد نيازمند حضور جامع افراد است. آنچه مي خوانيد گزارشي است از آنچه در اين نشست مطرح شد.
رنسانس اينترنتي!
مهدي بوترابي ، مدير پرشين بلاگ در اين نشست با اشاره به فراز و نشيب هاي وبلاگ نويسي در ايران و بيان اين که گروه هاي اول وبلاگ نويس ، اغلب خبرنگاران و روزنامه نگاران بودند ، گفت : در دوره اول ، وبلاگ از سوي دولت و حکومت شناخته نشد ، به همين دليل گروههايي که ابتدا وارد اين فضاي شدند ، باتوجه به اين که اغلب روزنامه نگار بودند ، تاثيري کاملا سياسي بر آن گذاشتند.
بتدريج برخوردهايي با اين پديده شکل گرفت که منجر به سکوت رسانه اي نسبت به وبلاگ نويسي شد که حکومت نيز نظري نسبت به وبلاگ اعلام نمي کرد و از طرفي خود وبلاگ ها هم نگاهي سياسي به اين فضا داشتند که همه اين عوامل موجب عدم رشد اين فضا شد. وي ادامه داد: اين روند عدم رشد ، اندکي بعد ، با فعاليت هاي صداوسيما ، رسانه ها و خبرگزاري هاي ديگر رفع شد ، نقطه اوج اين مساله خبرگزاري ايکنا بود که با همکاري صداوسيما ، در برگزاري جشنواره وبلاگ نويسان قرآني ، تبليغاتي براي وبلاگ صورت داد و اين چنين موج وبلاگ نويسي ، توسعه پيدا کرد.
ولي طي هفت هشت ماه گذشته دوباره اين موج اندکي خوابيده و تعادل در اين فضا ايجاد شده است. بوترابي با اشاره به مساله کپي رايت در اينترنت ، گفت : ما در اين خصوص ، هم بايد قوانين داخلي و هم قوانين بين المللي را رعايت کنيم. زماني که امروزه ، بلاگرها به فضاي مجازي وصل شوند ، عملا به قوانين بين المللي متصل مي شوند و در حقيقت از نوعي اقتدار دولتها بر اينترنت دور شده ايم. مدير پرشين بلاگ اظهار کرد : امروز در محيط وب ، قدرت ، ثروت و دانش دوباره توزيع مي شوند و مرزهاي جنسيتي ، قومي و اقتصادي رنگ مي بازند.
به اين ترتيب ما هم اکنون در يک رنسانس اينترنتي و قاره جديدي قرار داريم که در آن اتفاق عظيمي در حال رخ دادن است. ولي متاسفانه ايرانيان به دليل موانع داخلي ، براي اين عصر جديد ، آمادگي ندارند. بوترابي به مهمترين آسيبهاي وبلاگ نويسي اشاره کرد و گفت : "عوام گرايي و نگاه متولي گرايانه در محيط وب ، از مهمترين آسيبهاست. به اين صورت که هر کس فکر مي کند مي تواند از هر منظري متولي محيط وب شود و نسبتهايي با اين موضوع دارد. وي با اشاره به نقش وبلاگ نويسان در مقابله با تحريف نام خليج فارس ، بر لزوم درک حساسيت هاي اجتماعي در محيط وب ، از سوي وبلاگ نويسان تاکيد کرد.
شهروندان وبلاگ نويس
در ادامه اين نشست ، حميد ضيايي پرور ، پژوهشگر حوزه وبلاگ ها با اشاره به اهميت کاربرد وبلاگ در رشته ارتباطات گفت : ايرانيان داراي پتانسيل ومزيت نسبي در وبلاگ نويسي هستند. در زماني آنها در رتبه چهارم و اکنون در رتبه دهم تا دوازدهم وبلاگ نويسي قرار دارند. به اين ترتيب يکي از فناوري هاي روزنامه نگاري سايبر ، مهارت هاي وبلاگ نويسي است. پژوهشگر حوزه وبلاگها با تاکيد بر پتانسيل هاي وبلاگ براي انتشار اخبار و کاربردهاي علمياتي آنها براي خبرنگاران گفت : "انتقال مطالب و مقالات روزنامه نگاران به وبلاگ ، خود موجب ايجاد بانک مقالات و آرشيو مطالب منتشر شده مي شود. به اين صورت مطالب براحتي در هر زمان و مکاني قابل دسترس است. با اين تفاوت که امکان جستجوي مطالب نيز فراهم است. در نهايت نيز وبلاگ مي تواند به پورتال و دروازه ورودي افراد به دنياي اينترنت تبديل شود. "ضيايي پرور درباره کاربرد وبلاگ در سايبر ژورناليسم ، گفت : اطلاع رساني ، تفريح و سرگرمي ، نقد ، تعامل و ارتباط ، انتقال اطلاعات و دانش ، تکنيک و تکنولوژي از ويژگي هاي رسانه است. اين در حالي است که وبلاگ نيز داراي تمام اين ويژگي هاست. بنابراين مي توان گفت که وبلاگ يک رسانه جايگزين در برابر رسانه هاي جريان اصلي است که نقاط خلاء محتوايي ديگر رسانه ها را پر مي کند. "وي درباره تاثير وبلاگ بر رسانه ها ، تاکيد کرد: سوژه يابي ، اعتبار منبع ، خطدهي ، نقل قول مستقيم و غيرمستقيم ، کپي رايت در فضاي وبلاگ ها ، محو شدن بخش اخبار ويژه در رسانه ها و همچنين افزايش سطح توقع مخاطبان از جمله اين تاثيرات است. پژوهشگر حوزه وبلاگ ها افزود: وبلاگ در بخش اخبار وبلاگي از طريق چک کردن و در بخش ديدگاه ها از طريق نقل قول مستقيم مي تواند منبع و مرجع افراد باشد. ضيايي پرور ، نقش وبلاگ ها در جنگ امريکا و عراق ، موضوع خليج فارس ، انتخابات ، سونامي ، کاترينا ، جنگ لبنان و... را مصاديقي از کارکردهاي ژورناليستي وبلاگ عنوان کرد. وي دليل عمده روآوردن روزنامه نگاران به وبلاگ نويسي را اخبار منتشر نشده و سانسور شده در روزنامه ها دانست و گفت : اين مساله موجب ورود طيف جديدي از روزنامه نگاران آماتور به وبلاگ نويسي با عنوان "شهروندان وبلاگ نويس " شده است.
وي همچنين بر جاي خالي وبلاگ در دروس ارتباطات دانشگاه ها و جاي خالي مرکز آموزش سايبر ژورناليسم و روابط عمومي سايبر و فناوري هاي ارتباط با خبرنگاران تاکيد کرد و افزود: وبلاگ تمرين روزنامه نگاري آنلاين و سايبر است. ضيايي پرور درخصوص کاربرد وبلاگ براي روزنامه نگاران گفت : ايجاد بانک اطلاعاتي آنلاين ، پورتال اختصاصي براي ورود به اينترنت ، انتشار مطالب منتشر نشده ، دريافت بازخورد يا نظرات مخاطبان و به دنبال آن ، ارتقاي کيفيت محتواهاي مطالب ، انتشار دائمي مطالب روزنامه نگار، قدم گذاشتن به عرصه روزنامه نگاري بين الملل ، افزايش حيطه مسووليت اجتماعي روزنامه نگار و همچنين کسب مهارت هاي سايبري و ابزارهاي مولتي مديا از جمله اين کاربردهاست