آشنايي با کدک‌هاي ويدئويي ويندوز
آشنايي با کدک‌هاي ويدئويي ويندوز
کدک، نرم افزاري است که براي منقبض کردن و يا منبسط کردن نمودن يک فايل رسانه اي ديجيتالي به کار مي‌رود، مانند فايل‌هاي صوتي و يا ويدئويي، پخش کننده‌هاي فايل‌هاي چند رسانه اي براي پخش و يا توليد فايل‌هاي رسانه‌اي ديجيتالي از کدک‌ها استفاده مي‌کنند
همه ما ، هر از چند وقت با فايل هاي صوتي و ويدئويي دچار مشکل مي شويم، حتي کار کشته‌هاي رسانه‌هاي ديجيتالي. يکي از بزرگترين عوامل اين نوع از اشکالات چيزي به نام عجيب و غريب CODECS است، که آن را کدکس تلفظ مي کنيم .
اگر تا به حال اصطلاح کدک را شنيده ايد و بعد از خودتان پرسيده ايد که ديگر چيست، مخاطب اصلي اين مقاله هستيد.
? کدک چيست؟
کدک، نرم افزاري است که براي منقبض کردن و يا منبسط کردن نمودن يک فايل رسانه اي ديجيتالي به کار مي رود، مانند فايل هاي صوتي و يا ويدئويي، پخش کننده هاي فايل هاي چند رسانه اي براي پخش و يا توليد فايل هاي رسانه اي ديجيتالي از کدک ها استفاده مي کنند.
براي مثال، وقتي يک قطعه موسيقي را از روي يک سي دي صوتي روي کامپيوترتان پياده مي کنيد، نرم افزار چند رسانه اي شما، مثلا مدياپلير از يک کدک براي فشرده کردن موسيقي به صورت يک فايل صوتي استفاده مي کند. برحسب غريزه ، مدياپلير از کدک صوتي ويندوز براي فشرده ساختن موسيقي به صورت يک فايل متراکم از نوع WMA استفاده مي کند.
به اين ترتيب، وقتي آهنگي را که از روي سي دي به کامپيوترتان پياده کرده ايد، پخش مي کنيد، پخش کننده از يک کدک براي منبسط کردن فايل هاي صوتي و فرستادن آن به بلندگوي کامپيوترتان استفاده مي کند. همين قاعده در مورد تقريبا همه ي فايل هاي صوتي و يا ويدئويي کامپيوترتان مصداق دارد.
? چه کدک هايي ضميمه ي مدياپلير ويندوز شده است؟
در حال حاضر صدها نوع کدک هاي صوتي و ويدئويي وجود دارند.
بعضي ها را خود مايکروسافت ابداع کرده است ، اما اکثريت وسيعي از کدک ها را شرکت ها، موسسات ، و افراد حقيقي توليد نموده اند.
تعدادي از متداول ترين کدک ها در بطن سيستم عامل ويندوز و مدياپلير آن منظور شده اند، مانند کدک صوتي ويندوز WMA،کدک ويدئويي ويندوز WMV و MP?.
اگر داريد يک فايل صوتي يا ويدئويي را پخش مي کنيد که نيازمند يک کدک خاص باشد برحسب غريزه منظور نشده است ، خود مدياپلير از سرتاپاي کامپيوترتان را مي گردد تا ببيند آيا مي تواند يکي از کدک هايي را که ساير برنامه هاي ضبط و پخش کننده ي چند رسانه اي در کامپيوترتان نصب کرده اند ، به کار ببرد يا خير. اگر کدک مورد نظر از قبل نصب نشده باشد ، ممکن است بتوانيد کدک مورد لزوم را بدون هيچ هزينه اي از اينترنت دريافت کنيد. اما اگر کدک مورد نياز از طريق اينترنت به دست نيامد، و يا با مدياپلير ويندوز هم خواني و مطابقت نداشته باشد، نخواهيد توانست آن فايل را پخش کنيد، يا به صورت سي دي درآوريد.
?چرا براي فشرده کردن فايل ها از کدک استفاده مي کنند؟
اين که چرا فشرده کردن يک فايل رسانه اي ديجيتالي به دردتان مي خورد ، دو دليل اصلي دارد:
?- حجم نگه داري : فايل فشرده ، حجم کم تري را نسبت به يک فايل غير فشرده اشغال مي کند. اين به معني آن است که مي توانيد فايل هاي بيشتري را روي کامپيوترتان ، يا روي دستگاه پرتابل خود ذخيره کنيد.
?- مدت زمان انتقال: فايل فشرده را مي توان خيلي سريع تر از يک فايل غيرفشرده از يک نقطه به نقطه ي ديگر انتقال داد. براي مثال، طراحان وب سايت ، اغلب فايل هاي صوتي و ويدئويي را فشرده مي سازند تا بتوانند در طول اينترنت پخش گردند. معمولا اين امکان براي فايل غيرفشرده وجود ندارد که به رواني و بدون مکث در طول اينترنت به صورت زنده پخش گردد.
?چرا پيغامي دريافت مي کنم که مي گويد کامپيوتر من يکي از کدک ها را ندارد؟
احتمالا سعي داريد فايلي را پخش کنيد که با استفاده از کدکي فشرده شده است که برحسب قاعده در ذات سيستم عامل يا مدياپلير آن نبوده است . در بسياري از موارد ، شما مي توانيد کدک از قلم افتاده را بدون هيچ هزينه اي دانلود کرده و نصب کنيد. منتها ، در بعضي از موارد ، محتوايي که سعي در پخش آن داريد، ممکن است از کدکي استفاده کند که در دسترس نبوده است يا با مدياپلير هم خواني نداشته باشد. در اين مواقع شما هم نمي توانيد از مدياپلير ويندوز براي پخش فايل مذکور استفاده کنيد:
کدک هاي ويئويي Div X و MPEG-? و کدک هاي صوتي Ogg از نمونه ي کدک هايي هستند که در سيستم عامل ويندوز منظور نشده اند. اما مي توانيد اين کدک ها و ساير کدک هاي غير مايکروسافتي را از سايت WMPlugins.com دانلود کنيد.
اگر مدياپلير نتواند کدک متناسب را روي کامپيوترتان پيدا کند، سعي خواهد کرد خودسرانه کدک مورد نيازش را از يک ميزبان مايکروسافت دانلود نمايد. اگر کدک مورد نياز پيدا شود، مدياپلير ويندوز آن را در کامپيوتر شما نصب مي کند، و سپس کاري را که از او خواسته بوديد، به انجام مي رساند. توجه داشته باشيد که اگر نقش سرپرست کامپيوتر خود را نداشته باشيد، نخواهيد توانست کدک هاي موردنيازتان را نصب کنيد. براي مثال، اگر از مدياپلير در يک محيط اداري که به وسيله ي سرپرست شبکه مديريت مي شود، استفاده مي کنيد، ممکن است جلوي شما را در دانلود نرم افزار از اينترنت يا نصب کردن آن در کامپيوترتان بگيرند. اگر کدک مورد نظر روي سايت مايکروسافت نباشد، مدياپلير ويندوز پيغامي را به نمايش مي گذارد مبني بر اينکه کامپيوتر شما فاقد آن کدک است.
اگر به اينترنت متصل باشيد ، در خود اين پيغام ، دکمه اي براي اخذ اطلاعات بيش تر در اين مورد تعبيه شده است . اگر مدياپلير ويندوز بتواند تعيين کند چه کدکي از قلم افتاده است، وقتي که روي آن دکمه کليک کنيد، يک راست به سايت WMPlugins.com خواهيد رفت، جايي که فهرستي از کدک هاي دانلودشدني را مي توانيد ببينيد.
براي آن که مطمئن شويد، در صورت لزوم مدياپلير ويندوز مي تواند کدک ها را دانلود کند ، بايد ببينيد آيا گزينه ي دانلود خودکار کدک ها فعال شده يا خير. براي اين بررسي ، روي نوار عنوان مدياپلير ويندوز کليک راست کرده ، به منوي Tools برويد، و روي Option کليک کنيد. در زبانه ي Player ، از علامت خوردن مربع دانلود خودکار کدک ها اطمينان حاصل کنيد.
?چطور بايد يک کدک را پيدا کنم ؟
براي پيدا کردن يک کدک متناسب با يک فايل خاص مي توانيد اين مراحل را دنبال کنيد، اما اگر اين مراحل را جواب ندادند، اين احتمال وجود دارد که کدک مورد نياز براي آن فايل را خاص ممکن است با مدياپلير مطابقت نداشته باشد ، در نتيجه ممکن است نتوانيد از مدياپلير براي پخش آن فايل خاص استفاده کنيد.
? براي پيدا کردن کدک در سايت WMPLUGINS.COM
?- اگر پيغامي دريافت کرديد با اين مضمون که يک کدک از قلم افتاده است، شستي Web Help را کليک کنيد تا به شما نشان دهد يکي از راه هاي پيدا کردن کدک مفقود شده ، سرزدن به سايت WMPlugins.com است. آن لينک را کليک کنيد. يا ، اگرنام کدک از قلم افتاده ي خود را مي دانيد ، مي توانيد يک راست به سايت WMPlugins.com و صفحه ي کدک آن برويد .
?- اگر کدک کذايي در فهرست کدک هاي سايت WMPlugins.com ديده شود، کافي است دستورالعمل هاي مربوط به دانلود و نصب آن را دنبال کنيد، اما اگر کدک مزبور را در سياهه کدک ها نديديد، به بخش Find Codec در ساير سايت هاي ديگر برويد.
اکثر کدک هاي موجود در سايت WMPlugins.com را مي توان به رايگان دانلود کنيد. اما براي تعدادي ديگر مانند کدک MPEG? بايد مبلغي را بپردازيد.
? پيدا کردن کدک در سايت هاي ديگر
اگر نام کدک مورد نظرتان يا شناسه ي ? حرفي آن را مي دانيد، سعي کنيد از طريق يک موتور جستجوي اينترنتي به دنبال آن بگرديد. ممکن است شناسه ي چهار حرفي کدک در نتايج جستجو در سايت WMPlugins.com به نمايش درآيد ، منتها به شرطي که مدياپلير بتواند بفهمد که چه کدکي از قلم افتاده است.
وب سايت fourcc.com نقطه ي شروع مناسبي براي پيدا کردن کدک ها براساس شناسه ي چهار حرفي آن است. در بيش تر موارد ، مي توان شخص يا سازماني که کدک موردنظر را توليد کرده است ، پيدا نمود.
در هنگام نصب کدک هايي که در فهرست WMPlugins.com يا Microsoft.com به چشم نمي خورند، بايد دقت زيادي به خرج دهيد. تعدادي از کدک ها مانند سونامي ، نيمو، و... غالبا مشکلات زيادي براي مدياپلير فراهم مي کنند.
? آيا کدک ها و فرمت فايل ها يکي هستند ؟
بسياري از افراد کدک ها را با فرمت فايل ها اشتباه مي گيرند، زيرا در اغلب موارد نام کدک و نام فرمت فايل از يک ريشه هستند.
شما مي توانيد فرمت فايل را به عنوان نوعي ظرف در نظر بگيريد. در داخل اين ظرف ، داده هايي وجود دارند که با استفاده از يک کدک خاص ، فشرده شده اند. فرمت يک فايل مانند WMA، شامل داده هايي است که با استفاده از کدک صوتي ويندوز فشرده شده است.
منتها ، فرمتي مانند AVI مي تواند شامل داده هايي باشد که به وسيله ي تعدادي چند از کدک هاي مختلف فشرده شده است. از جمله MPEG-? ، يا Div x . فايل ويدئويي AVI در عين حال مي توانند مشتمل بر داده هايي باشند که اصلا با هيچ کدکي فشرده نشده اند. در نتيجه ممکن است بتوانيد بعضي از فايل هاي AVI را پخش کنيد ولي بعضي ديگر را نه. اين همبستگي به آن دارد که از چه کدکي براي فشرده ساختن فايل استفاده شده است و شما چه کدک هايي را در کامپيوترتان نصب کرده اد. به همين دليل ممکن است بتوانيد بخش صوتي يک فايل AVI را پخش کنيد، اما بخش ويدئويي آن را نخواهيد ديد.
? چطور بايد نوع فرمت يک فايل را تعيين کنم؟
براي پيدا کردن فرمت يک فايل ، مي توانيد به پسوند آن فايل نگاه کنيد . منتها در اين مورد، محدوديت هايي نيز وجود دارد. بسياري از برنامه ها فايل هايي با پسوندهاي خاص خود تشکيل مي دهند. از طرف ديگر هرکسي مي تواند بدون عوض کردن فرمت فايل ، اسم آن را تغيير دهد. براي نمونه ، فايلي با پسوند mpg. معمولا يک فايل AVI است که با استفاده از نوعي کدک ويدئويي ام پگ ، فشرده شده است.
?چطور بايد بگويم که از چه کدکي براي فشرده سازي فلان فايل استفاده شده است؟
براي اين کار، يک روش ثابت و مشخص وجود ندارد، اما اين ها مي توانند براي شما چند سرنخ باشند:
در صورت امکان ، فايل مورد نظر را در مدياپلير پخش کنيد . در حال پخش فايل ، روي اسم آن در فهرست فايل ها کليک راست کنيد، و سپس از منوي متعاقب آن گزينه ي Properties را انتخاب نماييد. در زبانه ي File ، به بخش مربوط به Audio Codec و Video Codec نگاه کنيد.
از نرم افزارهاي غير مايکروسافتي نظير Gsport Codec يا Sherlock استفاده کنيد. هر کدام از اين دو نرم افزار که روي برعکس ?? وجود دارند، دل و روده ي کدک هاي فايل مورد نظرتان را بيرون مي ريزند.
به اين نکته نيز بايد توجه داشته باشيد که هر فايلي ممکن است با بيش از يک کدک متراکم شده باشد. براي مثال ، يک کدک براي فشرده سازي محتواي صوتي فايل و يک کدک ديگر ممکن است براي فشرده سازي محتواي ويدئويي آن فايل به کار رود.
اگر کدک صوتي مناسبي روي کامپيوتر خود نصب کرده باشيد، اما فاقد کدک ويدئويي مورد لزوم باشيد، هر وقت آن فايل را پخش کنيد، احتمالا فقط مي توانيد صداي آن را بشنويد و هيچ تصويري به چشم تان نخواهد خورد.
?چطور مي توانم بگويم که چه کدک هايي روي کامپيوتر من نصب شده اند؟
روش ساده و سر راستي براي اين کار وجود ندارد. منتها ، تعدادي نرم افزار کمکي مانند Gsport و Sherlock هستند که اطلاعات دقيقي در مورد کدک هاي صوتي و ويديويي فايل هاي مورد نظرتان ارائه مي کنند.
آيا بايد بسته ي کدک مايکروسافت نيز به طور خودکار نصب خواهند شد، بنابراين دانلود کردن بسته ي کدک مايکروسافت هيچ مشکلي را در رابطه با موارد ناشي از کدک ها حل نخواهد کرد. بسته ي کدک مايکروسافت براي سرپرستان شبکه هايي است که مي خواهند اين کدک ها را به يک باره روي صدها يا هزاران کامپيوتر قرار دهند تا ديگر هر يک از آن کامپيوترها مجبور نباشند به تنهايي کدک هاي مزبور را دانلود نمايند. در عوض سعي کنيدبه توضيحاتي که در مورد چطور مي توانم يک کدک را پيدا کنم؟ مراجعه کنيد.
? چه کدکي از همه بهتر است؟
تمام کدک ها يکي از دو کيفيت صوت يا تصوير، اندازه ي فايل ، و مطابقت داشتن با برنامه‌هاي پخش غير مايکروسافتي را به نوعي فداي ديگري مي‌کنند.
در واقع هيچ کدکي را نمي توان با اطمينان و قطعيت به عنوان يک کدک کامل از هر نظر شناخت. در عمل و تجربه است که متناسب با اهداف خود را پيدا کنيد و به آن عادت نماييد.
?رمزگذار و رمز شکن ها چه هستند؟
هر کدک مي تواند از دو مولفه تشکيل شود- يک رمزگذار ويک رمز شکن . رمز گذار، عمل فشرده سازي يا انقباض را انجام مي دهد و رمز شکن ، عمل انبساط يا خارج کردن از حالت فشرده.
بعضي از کدک ها هر دوي اين مولفه ها را دارند و بعضي از کدک ها ممکن است فقط يکي از آنها را داشته باشند. براي مثال ، فايل ويدئويي موجود روي يک دي وي دي با استفاده از کدک MPEG-? متراکم شده است. اگر يک برنامه ي پخش دي وي دي روي کامپيوترتان نصب کنيد، آن برنامه به احتمال زياد کدکي را نصب خواهد کرد که فقط شامل رمز شکن MPEG-? باشد . رمز شکن به شما امکان مي دهد دي وي دي را روي کامپيوتر خود پخش کنيد، اما نمي تواند شما را قادر سازد که خودتان دي وي دي هاي ويدئويي توليد کنيد.
براي توليد يک ديسک ويدئويي از نوع دي وي دي ، مي بايست کدکي را نصب کنيد که رمزگذار MPEG-? داشته باشد تا بتوانيد به اتکاي آن ، فايل هاي ويدئويي مورد نظر خود را به طور صحيح فشرده نماييد.
منبع سايت افتاب
