خط فارسي در پيام كوتاه تلفن همراه( (smsمظلوم واقع شده است
خط فارسي در فرهنگ ايران داراي پيشنيه ۱۴۰۰ساله بوده كه اين خط هم‌اكنون در سرويس پيام كوتاه( (smsبا منحرف شدن به سمت لاتين ،مظلوم واقع شده است.
براساس استانداردهاي موجود در تلفن همراه، طول پيام كوتاه مبادله شده بين دو دستگاه تلفن همراه با خط لاتين حداكثر ۱۶۰كاراكتر است كه اين تعداد كاراكتر ۱۴۰بايت حافظه ذخيره مي‌كند، اما نوشتن پيام در سرويس پيام كوتاه براي خط فارسي ۷۰كاراكتر بوده و همان مقدار كاراكتر را ذخيره مي كند.
حال ما اگر بخواهيم ۱۶۰كاراكتر(كاراكتر به اندازه خط لاتين) در يك پيام كوتاه استفاده كنيم بايد به ميزان سه برابر تعرفه به شركت مخابرات بپردازيم يعني ۴۲۰ريال براي يك پيام كوتاه فارسي پرداخت نماييم.
با نگاهي به آمار مبادله پيام كوتاه در كشور مشاهده مي‌شود كه در حال حاضر در كشور ۱۰ميليون مشترك تلفن همراه داريم كه سرويس پيام كوتاه آنها فعال است.
بر اساس آمار شركت ارتباطات سيار به طور متوسط در هر روز ۹ميليون پيام كوتاه در ايران جا به جا مي‌شود.
اين آمار مي‌گويد، از ۲۹اسفند تا ششم فرودين ۸۵تقريبا ۱۷۰ميليون پيام كوتاه ارسال شده است و فقط در روز عيد نوروز ۴۰ميليون پيام كوتاه رد و بدل شده است.
اين اعداد و ارقام نشان از پيشرفت جامعه ايراني و استفاده از تكنولوژي مي‌دهد اما يك سؤال پيش مي‌آيد كه آيا كل پيام‌هاي كوتاه ارسالي به صورت فارسي رد و بدل مي‌شود؟
اگر يك نگاه كوچك به موبايل خود بيندازيد متوجه مي‌شويد كه حدود ۹۰ درصد از پيام‌هاي دريافتي يا ارسالي شما به صورت «فينگليش» يا «پينگليش»(پيام كوتاه با خط لاتين و محتواي فارسي) است كه اين نشان از ترويج خط فارسي به سوي خط لاتين است.
نمي‌توانيم اسم اين عمل را «غرب‌زدگي» عنوان كنيم اما بايد ديد دستگاه‌هاي ذيربط در اين زمينه چه راهكارهايي ارائه كرده‌اند؟
اما وقتي به قانون و مندرجات آن نگاه مي‌كنيم خط فارسي به صورت نوشتاري در قانون ما تصويب شده است اما متاسفانه حتي در ادارات دولتي ما براي تبليغ و فراخوان توسط پيام كوتاه تلفن همراه از زبان فينگليش استفاده مي كنند.
از نگاهي ديگر، مي‌توان اين امر را به خاطر نداشتن فونت فارسي در تمامي تلفن‌هاي همراه در سطح كشور دانست اما آيا اين امر بايد باعث شود كه خط فارسي ناديده گرفته شود و هيچ قانون و مصلحتي در اين زمينه نيانديشيم؟
حال بايد ديد تلفن‌هاي همراهي كه در داخل كشور توليد شده است هم اين مشكلات را دارد؟
معاونت طرح و برنامه نظام مهندسي ساختمان خراسان رضوي در اين‌باره مي‌گويد: طي پنجاه سال اخير به طريق‌هاي مختلف تلاش‌هايي براي تغيير خط فارسي ما شده كه اين به ضرر جامعه ماست.
محمد حسين هاشمي‌نژاد مي‌افزايد: بچه‌ها و كساني كه سن بالاي ۵۰ سال را دارند اكثرا نمي‌توانند فينگليشي را بخوانند و به عنوان يك معضل ديگر در سيستم پيام كوتاه مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
اين كارشناس مي‌گويد: استفاده از فينگليش در پيام كوتاه تلفن همراه جوابگوي نيازهاي ادبي جامعه ما نيست و ما با استفاده نادرست فرصت مي‌دهيم تا خط ما تغيير كند.
وي با بيان اينكه دولت و مجلس هر چه سريع‌تر بايد تصميمي در اين زمينه اتخاذ كنند، مي‌افزايد: اين استفاده نادرست يك نوع انقطاع فرهنگي است و مجلس و مسوولين بايد چاره‌اي براي آن بينديشند.
هاشمي در پايان يكي از راهكارهاي استفاده از خط فارسي در پيام كوتاه را برابر كردن تعرفه آن با خط لاتين دانست و مي‌گويد: حاصل نادرست اين عمل در ۱۰سال آينده نمايان مي‌شود و ما هم مثل تركيه، كتاب‌هايي با محتواي فارسي و خط لاتين ارائه خواهيم كرد.
يك استاد دانشگاه فردوسي مشهد، در اين زمينه مي‌گويد: دولت بايد پنج سال پيش زماني كه اولين تلفن‌هاي همراه را وارد مي‌كرد به فكر خط و زبان فارسي مي‌بود.
ابوالقاسم خوشحال مي‌افزايد: فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي بايد كلمات مختصري در ارتباط با استفاده از آن كلمات در پيام كوتاه ارائه دهد تا به اين ترتيب پيام‌هاي ما كوتاه شوند و ما مجبور نشويم تعرفه دو برابر بپردازيم.
وي مي‌گويد: حافظ، سعدي، فردوسي و بزرگان ما از خط فارسي استفاده مي‌كردند و حال اگر اين خط تغيير كنند يعني كل فرهنگ ما عوض شده است و سعدي و فردوسي‌ها جايي در فرهنگ جديد ما ندارند.
وي در خصوص توليد تلفن همراه در داخل كشور گفت: قاعدتا بايد دستگاه‌هاي تلفن همراه توليدي داخلي ارزان‌تر از نمونه‌هاي خارجي باشد تا استقبال عموم زياد باشد.
مديرعامل شركت مخابرات خراسان رضوي با بيان اينكه سخن گفتن در اين زمينه در حيطه اختيارات من نيست، گفت: بنده به عنوان يك ايراني و يك كارشناس مخابرات معتقدم اگر خط فارسي در سيستم پيام كوتاه استفاده شود نوعي پاس داشتن فرهنگ و زبان فارسي است.
علي كارگزار افزود: اداره مخابرات خراسان رضوي از اين پيشنهاد استقبال مي‌كند و قطعا" وزارت ارتباطات و اطلاعات هم اگر راهكارهاي اجرايي براي اين طرح وجود داشته باشد، استقبال خواهد كرد.
استاد دانشكده ادبيات دانشگاه فردوسي مشهد نيز در اين زمينه مي‌گويد: چون بچه‌ها و بزرگسالان ما نمي‌توانند متون فينگليش را مطالعه كنند نوعي گسستگي فرهنگي در شرف تكوين است.
تقي وحديان با بيان اينكه تلفظ خط فارسي ما كمي مشكل دارد و عوض كردن آن به آن دامن مي‌زند، مي‌افزايد: با اين رويه كم كم خط لاتين جانشين خط فارسي مي‌شود كه سليقه استفاده از خط لاتين باعث هرج و مرج در نوشتار ما مي شود.
وي با اشاره به اينكه ما بايد به كشور تركيه نگاه كنيم و از اينكه آنها از تغيير خط شان پشيمان شده‌اند درس بگيريم، مي‌گويد: هرچه سريع‌تر بايد فكري انديشيد و تا كار به جاي باريك نرسيده بايد براي آن چاره‌جويي كرد.
وحديان با بيان اينكه اگر اين موضوع ادامه يابد، عادت مي‌شود و در كارهاي ديگر هم مورد استفاده قرار مي‌گيرد، مي‌افزايد: ما اول بايد استفاده از خط فارسي در پيام كوتاه( (smsرا در ادارات خود گسترش دهيم و در مرحله بعد بايد در مردم اين فرهنگ را اعمال كنيم.
