حباب بورس در حال ترکیدن ؟! نشانه ها ....
حباب بورس در حال ترکیدن ...؟!
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تحلیلگران بارها هشدار میدهند در صورت ترکیدن حباب بورس، احتمالا شاهد بیثباتی سیاسی بر اثر رویداد بزرگ اقتصادی باشیم. با این حال، به نظر میرسد سهامداران بورس توجهی به این هشدار نشان نمیدهند و به سود روزانه خود فکر میکنند.
یک اقتصاددان با بیان اینکه سناریوی ریزش شدید بازار بورس را تقریبا زیر ۵ درصد میبینم، گفت: حتی اگر جریان نقدینگی کنترل و حمایت نهادهای عمومی کم شود، اتفاقی که میافتد، این است که بازار بورس در یک سطحی میرا میشود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به گزارش راهبرد معاصر؛ در ماههای اخیر رشد چشمگیر و بیسابقه بورس، گوی سبقت را از همه بازارها ربوده است و این روزها بسیاری از مردم برای سرمایهگذاری در بورس، داراییهای خود را فروخته و راهی بازار سرمایه میشوند. اما یک نگرانی بزرگ درباره آینده بازار سرمایه وجود دارد. آیا رشد یک سال اخیر بورس، کاذب بوده و باید در انتظار سقوط آن باشیم؟
سیامک قاسمی، اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که وجود حباب در بورس ایران چقدر جدی است؟ اظهار داشت: تعریف اقتصادی از حباب وجود ندارد. اما یکسری تعاریف وجود دارد، برای مثال اگر میانگین p/b بازار از یک حدی بالاتر باشد، میگویند بازار در شرایط حبابی قرار دارد. در کل حباب یک اصطلاح اجتماعی – اقتصادی است و یک تعریف اقتصادی کلاسیک ندارد.
قاسمی متذکر شد: شما به من میگویید پیشبینیتان از بازار بورس ایران چیست، من میگویم هیچ پیشبینی اقتصادی برای بازار بورس ایران وجود ندارد. باید ببینیم دست حمایتی حاکمیت و نهادها و دولتها چه زمانی از پشت بازار کنار میرود که برای این منظور، تصمیمات حاکمیتی نیاز است. از طرف دیگر، باید ببینیم جریان ورودی نقدینگی چه زمانی کند میشود که برای این منظور هم به یکسری سیاستهای انقباض پولی نیاز است.
وی عنوان کرد: شرکتی در بازار بورس ایران وجود دارد که در فصل اول امسال ۴۰۰ درصد سود داده و سهام این شرکت رشد کرده است. اما نسبتی به نام نسبت p/b که نُرم آن ۱۷، ۱۸ باید باشد، ۲۳۵۰ است. آیا همه شرکتها اینگونه هستند؟ باید بگویم خیر، شرکتهای زیادی وجود دارند که همچنان ممکن است کمتر از ارزش واقعیشان باشند، اما میانگین وزنی بازار، p/b آن، بالاتر از نُرمهای اقتصاد ایران است. در بازار مسکن نیز تا حد زیادی با این شرایط روبهرو هستیم.
قاسمی گفت: من معتقدم که بورس ایران از نُرمهای اقتصادی خارج شده، اما نکته اینجاست که بازارهای دیگر همچون مسکن هم این شرایط را دارد. ولی به نظر من شدت انبساط بازار بورس ایران بیشتر از بازار مسکن است و نیز بازار بورس ایران یک بازار دولتی است و مسوول حباب دولت است. اما در بازار مسکن مسوول حباب دولت نیست.
روندهای سودآوری بازار بورس غیرمنطقی است
این اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که چنین تجربهای از سودآوری را تاکنون در بازار سهام داشتهایم؟ اظهار داشت: هرگز چنین تجربهای در ایران وجود نداشته است. البته در ونزوئلا یا زیمباوه بیشتر از این سودآوری وجود داشته است.
قاسمی عنوان کرد: ما رشد دلاری شاخص را هم که حساب میکنیم، میبینیم که همه رکوردهای تاریخی را هم زده است. یعنی بورس از دلار با فاصله جلو زده است. یکی از کارگزاریها محاسبه کرده بوده که شاخص یک میلیون بورس معادل دلار ۲۵ هزار تومانی است، اما الان درباره شاخص نزدیک به ۲ میلیون صحبت میکنیم.
وی تصریح کرد: در کل حباب به معنای ترکیدن نیست، به معنای غیرمنطقی شدن روندهای سودآوری بازار است.
بازار بورس نقدینگی را جمع میکند؟
این اقتصاددان ادامه داد: میشنویم که گفته میشود بازار بورس میتواند نقدینگی را جمع کند، اما باید بگویم کسی که این موضوع را مطرح میکند، معنای نقدینگی را نمیداند. نقدینگی هیچگاه جذب یک بازار نمیشود، نقدینگی همیشه در بانک است. نقدینگی در بازارها میگردد. شما وقتی سهام میخرید، پولتان از حساب خودتان به حساب بانک یک فرد دیگر میرود. یا وقتی سهام را میفروشید، پول از حساب یک فرد به حساب شما منتقل میشود. بنابراین ما شاهد گردش نقدینگی هستیم. بازارها جاروبرقی نیستند که نقدینگی را جمع کنند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
۸ دلیل اصلی ریزش بورس/ نباید با اعتماد مردم بازی کرد
هنوز چند روز از اعلام رئیس جمهور مبنی براینکه " مردم همه چیز را به بورس بسپارند "نگذشته بود که ریزش بورس آغاز شد و نگرانی هایی را برای سهامداران ایجاد کرد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بورس که طی 5 ماهه نخست امسال روزهای طلایی را سپری می کرد از هفته قبل با ریزش همراه شده که نگرانی هایی را برای تازه واردان بورسی ایجاد کرده است.
طی 5 ماهه نخست امسال، بورس تحت تاثیر سیاستهای تشویقی و حمایتی دولت در فضای مجازی و رسانه ها با ورود سرمایه گذاران جدیدی مواجه شد و در پی افزایش سرمایه گذاری ها در بورس و البته با اعلام برنامه دولت برای فروش سهم های دولتی در قالب 3 صندوق ETF شاخص کل بورس از 509،000 واحد تا سقف 2،080،000 واحد ، معادل 400 درصد رشد کرد، در این بین شاخص هم وزن نیز از 118،000 واحد به 350،000 واحد ، معادل 300 رشد نمود.
رشد شاخص بورس بیانگر رشد تقریبا یکجانبه روی سهم های بزرگ دولتی که قرار بود در قالب صندوق های ETF در اختیار مردم قرار گیرد و دولت از این راه بخشی از کسری بودجه خود را جبران نماید، بود.
14 مرداد ماه شاخص کل بورس بعد از 2 هفته اصلاح بالاخره توانست از مقاومت 2 میلیون واحد گذر کند و در تاریخ 16 مرداد ماه رئیس جمهور به عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور اعلام کرد که " مردم همه چیز را به بورس بسپارند " ولی در کمال تعجب و زمانی که مردم منتظر گشایش اقتصادی وعده داده شده از سوی رئیس جمهور بودند، بروز اختلاف نظر و درگیری ها و تناقضات بین مسئولان سازمان بورس و وزرای اقتصاد و نفت مسیر بورس را تغییر داد.
اما و اگرها و تایید و تکذیبها برای عرضه "صندوق دارا دوم" منجر به واکنش حقوقی های بازار شد و عرضه سهام در بازار شدت گرفت و نهایتا در تاریخ 20 مرداد خبر لغو عرضه صندوق دارا دوم رسما اعلام شد که موجب سلب اطمینان و اعتماد سهامداران و ریزش قیمت سهام گردید.
این موضوع مهم و تاثیرگذار در بورس، طی یکی دو روز با تکذیب و تایید های فراوان و بحث در کمیسون اقتصادی مجلس ، بالاخره توسط وزیر اقتصاد تایید و قرار شد ETF دوم متشکل از 15 درصد سهام دولت در شرکت های پالایش نفت بندر عباس ، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران و پالایش نفت تبریز در هفته دولت اجرایی و عرضه گردد.
با این حال اما وضعیت شاخص به قبل از دعوای دارا دوم بازنگشت و این پایان ماجرای روزهای پرتنش بورسی نبود چرا که طبق اعلام فعالان بازار سرمایه این اتفاقات و عدم ثبات در تصمیمات هیات دولت باعث ریزش قیمت سهام شرکت ها شد که از عوامل این ریزش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مجاز و متوقف نمودن معاملات سهم های مختلف بازار در طول ساعات بازار با بهانه کنترل ترافیک ورودی سفارشات و کنترل هسته معاملات که باعث سردرگمی و بی اعتمادی شد.
- قطعی های شدید و عدم سفارش گیری و یا تاخیر های نیم ساعته در سفارش گیری معامله گران که باعث عدم تعادل بازار و ایجاد عدم تصمیم گیری صحیح سهامداران گردید.
- کاهش شدید اعتبارات کارگزاری ها توسط ابلاغیه های سازمان که منجر به فشار فروش برای تسویه اعتبارات گردید.
- آزاد سازی سهام عدالت در نماد های دولتی و شاخص ساز و عرضه غیر اصولی بصورت عرضه خرد در بازار که باعث فشار فروش سنگین و شکست حمایت ها شد .
- ، ابلاغ مصوبه سازمان در خصوص نصاب سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با درامد ثابت که باعث ایجاد فشار فروش روی سهم ها گردید .
- تایید ها و تکذیب های پیاپی برای عرضه صندوق های ETF دولتی منجمله صندوق گروه پالایشی که باعث از بین رفتن اعتماد در بین فعالین بازار شد.
- فروش های هیجانی حقوقی های بازار در نمادهای مختلف حتی در صف فروش سهم ها انهم بعد از حتی 30 درصد ریزش قیمت ها.
- عدم انسجام کافی در بین مسئولین سازمان و حقوقی های بازار و صندوق های حامی بازار که حمایت از سهم های بازار را بصورت خیلی ضعیف و نا هماهنگ انجام دادند .
لازم به ذکر است که عوامل فوق در طی یک ماه اخیر منجر به ریزش حدود 30 درصدی در عمده سهم های بزرگ و مردمی بازار گردید ، اما شاخص کل از سقف 2،080،000 واحد به 1،815،754 واحد معدل حدود 12 درصد ریزش داشته است به عنوان مثال :
- پالایشگاه نفت بندر عباس از قیمت 62،000 ریال به قیمت 44،000 ریال معادل حدود 30
- پالایش نفت اصفهان از قیمت 53،000 ریال به قیمت 40،000 ریال ریال معادل 25 درصد ریزش
- ایران خودرو از قیمت 7،660 ریال به قیمت 4،670 ریال معادل 40 درصد ریزش
- سایپا از قیمت 5،040 ریال به قیمت 3،800 ریال معادل 25 درصد ریزش
- فولاد مبارکه از قیمت 23،640 به قیمت 17،440 ریال معادل 25 درصد ریزش
با توجه به ریزش های صورت گرفته در کلیه نماد های بازار و نزدیک بودن ماه محرم و شهریور ماه ، می بایست طی جلساتی هماهنگی لازم بین بزرگان بازار سرمایه برای حفظ رشد پایدار بازار سهام و ایجاد شادابی در آن برگزار شود تا اقداماتی را برای جلوگیری از خروج نقدینگی و بی اعتمادی مردم انجام داد.