طب سنتی، دستآویز اهالی شبهعلم
شبه علم ها به علت مبتنی بودن بر مبانی نظری نادرست و استفاده از روشهای گاه خطرناک و غالبا بیفایده، منسوخاند و استفاده از آنها برای بیماران یا دلالت بیماران به سوی استفاده از آنها غیراخلاقی است.
برخی از اهالی شبهعلم از نام طب سنتی یک سوءاستفادهی رندانه میکنند؛ طوری جلوه میدهند که انگار دو نوع طب وجود دارد: طب مدرن و طب سنتی. و گویی که هر کدام از این دو نوع طب، مبانی و اصول و نظریهها و روشهای خود را دارند و برخی بیماریها را این بهتر درمان میکند و برخی دیگر را آن!
این ادعا به کلی نادرست است. واقعیت این است که تنها یک طب و پزشکی معتبر وجود دارد که به کار بستن آن از نظر اخلاقی روا و مجاز است: طب مبتنی بر شواهد (Evidence-based Medicine) که البته محصول دوران مدرن است.
بگذارید چند مثال بزنم:
آیا میتوان دو جور «جغرافی» را تصور کرد؟ جغرافی مدرن (یعنی همین نقشهها و دانشی که محصول ماهوارهها و GPS و خلاصه علم و فنآوری جدید است) و جغرافی سنتی (یعنی جغرافی مبتنی بر نقشههای قدیمی که در موزهها موجودند). آیا کسی میتواند در کنار دانشکدهی جغرافی مدرن، یک دانشکدهی جغرافی سنتی تاسیس کند و در آن به جای فنآوری جدید از نقشهها و کتابهای جغرافی سنتی استفاده کند و آدمها – و ماشینها و شرکتهای هواپیمایی و کشتیرانی – هم اختیار داشته باشند که برای انتخاب مسیر خود یکی از دو روش فوق را انتخاب کنند؟
آیا میتوان دو جور ستاره شناسی تصور کرد و دو جور دانشکده تاسیس کرد که در یکی علم ستارهشناسی مدرن درس داده شود و در دیگری گفته شود که زمین صاف است و روی شاخ گاو است و گاو روی ماهی است و بالای سر ما هم هفت طبقه آسمان است و ….؟ و آنوقت به صنایع فضاپیمایی گفت که میتوانید در محاسبات خود از علم ستارهشناسی سنتی استفاده کنید که دانشمندان بزرگی چون بطلمیوس آن را پدید آوردهاند.
آیا میتوان دو جور شیمی تصور کرد؟ شیمی مدرن و شیمی سنتی که عالم را متشکل از چهار عنصر غیر قابل تجزیهی باد و خاک و آب و آتش میداند؟ و عدهای را به دانشکدهی شیمی سنتی فرستاد تا محصولاتی را بر اساس علم کیمیای سنتی تهیه کنند؟
در تمامی فرضهای فوق، خوانندهی دانا با لبخند خواهد گفت که نه! ما یک علم معتبر و به روز داریم. شیمی و ستارهشناسی و جغرافیای سنتی، تنها به «تاریخ علم» تعلق دارند. پاسخ منفی است. آن علوم بخشهای درستی هم داشتند که علم مدرن آنها را پذیرفته و در خود جای داده است. البته آن علوم در زمان خود فایدههایی هم داشتند. راه و چاه را نشان میدادند و حتی خسوف و کسوف را پیشبینی میکردند. اما هرگز با فایدهها و دقت و صحت علم مدرن قابل مقایسه نیستند.
همین معنا در مورد پزشکی هم صادق است. ما یک پزشکی معتبر داریم و تنها همین پزشکی است که اخلاقاً حق استفاده و تجویز آن را داریم: پزشکی مبتنی بر شواهد. آن چه که تحت عنوان طب سنتی خوانده میشود بخشی از تاریخ پزشکی است که البته در زمان خود جالب توجه بوده است و برخی از بیماران را درمان میکرده است و البته سرشار از تئوریهای نادرست و خنده دار هم بوده است. مثلاً فیزیولوژی و آناتومی سرشار از اشکالی که گردش خون را هنوز کشف نکرده است و رگها را جای عبور هوا میداند و قلب را سه بطنه و جگر را محل بخشی از عواطف و مغز را جای خنک شدن خون به شمار میآورد. نیز تئوری مزاجی که بر شیمی چهارعنصری مبتنی است و همانند همان شیمی و همانند هیات بطلمیوسی سالهاست که منسوخ شده و به تاریخ طب پیوسته است.
البته برخی از داروها و روشهای درمانی سنتی را میتوان از محک آزمون گذراند و وارد طب مدرن کرد. اما در این صورت دیگر جزئی از طب مدرن به حساب خواهند آمد. درست است که همچنان برخی با مراجعه به طب سنتی به درست – یا غالبا به غلط و در اثر تلقین یا اثر دارونما یا سیر طبیعی بهبود بیماری – احساس میکنند که حالشان بهتر شده است. اما این هرگز با دستاوردهای طب مدرن که –به جای روایت های شخصی و تاثیر پذیر – مبتنی بر تجربهی روشمند و علمی است، قابل مقایسه نیست. بنابراین قائل بودن به دوگانهی پزشکی مدرن/سنتی یک خطای جدی است.
ما یک علم پزشکی داریم که معتبر است و اخلاقا باید برای بیماران مورد استفاده قرار دهیم و البته در کنارش، تاریخ علم را داریم که قابل مطالعه – و نه کاربرد– است اما برخی از اجزای آن هنور معتبرند به همین علت وارد طب مدرن شدهاند.
و همینطور انواع «شبه علم» را داریم که سعی میکنند با تظاهر به علم بودن، مردم و بیماران را به سوی خود جذب کنند. این شبه علم ها به علت مبتنی بودن بر مبانی نظری نادرست و استفاده از روشهای گاه خطرناک و غالبا بیفایده، منسوخاند و استفاده از آنها برای بیماران یا دلالت بیماران به سوی استفاده از آنها غیراخلاقی است.
یادداشتی از
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
،
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
(یکی از مشهورترین مراکز تحقیقات پزشکی جهان)
منبع: گمـانه
نقش مهم طب سنتی در افزایش سلامت جهانی
بهبود بهداشت جهانی با تلفیق طب سنتی و مدرن
نقش مهم طب سنتی در افزایش سلامت جهانی
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سیناپرس: نتایج پژوهشهای جدید نشان میدهد که استفاده از طب سنتی در مدیریت بیماریهای جزئی و مراقبتهای بهداشتی پیشگیرانه میتواند عاملی کمککننده در کنترل و درمان برخی از بیماریها محسوب شود.
امروزه در سطح جهانی مردم خواهان کاهش حداقل استفاده از هرگونه روش درمان هستند. جهان پزشکی نیز در حال مبارزه با کاهش مصرف آنتیبیوتیکها و نمونههای مشابه آن است و به اعتقاد بسیاری از محققان و دانشمندان، زمان آن رسیده که بشر بتواند از روشهای درمانی و داروهای طبیعی جایگزین استفاده کند. در حال حاضر محبوبت استفاده از طب سنتی در سراسر دنیا در حال افزایش است. درواقع طب سنتی یک سیستم قدیمی از درمان طبیعی بوده که با کسب نتایج قابلتوجه در بین مردم بسیار محبوب شده است. میتوان گفت استفاده از روشهای درمانی با داروهای گیاهی معمولاً بدون عوارض جانبی بوده و از پتانسیل بالایی برخوردار هستند.
در حال حاضر محبوبت استفاده از طب سنتی در سراسر دنیا در حال افزایش است. درواقع طب سنتی یک سیستم قدیمی از درمان طبیعی بوده که با کسب نتایج قابلتوجه در بین مردم بسیار محبوب شده است. میتوان گفت استفاده از روشهای درمانی با داروهای گیاهی معمولاً بدون عوارض جانبی بوده و از پتانسیل بالایی برخوردار هستند. دکتر پی رام منوهار (P Ram Manohar) مدیر پژوهشی تحقیقات پیشرفته طب سنتی در مرکز تحقیقاتی آمریتا (Amrita Vishwa Vidyapeetham) واقع در کرلای هندوستان در رابطه با طب سنتی میگوید که این روش درمانی میتواند در سطوح مختلف پوششهای بهداشتی جهانی کمک و همکاری کند. طب سنتی میتواند جایگزینهایی در مدیریت برخی از بیماریها ارائه دهد که مراقبتهای پزشکی مدرن برای آنها قابلدسترس یا مقرونبهصرفه نیستند. برخی از این بیماریها همچون کمخونی، بیماریهای پوستی و استئو آرتریت (osteoarthritis) تا آرتریت روماتوئید (rheumatoid arthritis) و حتی برخی از سرطانها نمونههای خوبی برای دریافت این جایگزینها هستند. طب سنتی قادر است بار اقتصادی مراقبتهای بهداشتی درازمدت را با ارائه روشهای یکپارچه برای بهبود نتایج بالینی کاهش دهد. علاوه بر آن این روش درمانی میتوان درمان اولیه برخی از بیماریها را با هزینه مناسب در اختیار بیماران قرار دهد. در سطح مراقبتهای بهداشتی اولیه، دانش پزشکی سنتی میتواند در مدیریت بیماریهای جزئی و مراقبتهای بهداشتی پیشگیرانه عامل کمککننده باشد و درجاهایی که مراقبتهای بهداشتی مدرن کم یا غیرقابلدسترس است، طب سنتی میتواند پاسخ گوی نیازهای بیماران باشد. درمانهای طب سنتی درزمینهٔ مراقبتهای بهداشتی اولیه و سنتهای بهداشت محلی میتوانند عاملی بسیار مؤثر در کنترل یا درمان بیماریها محسوب شوند. برخی از کشورها مانند هند، چین و ایران از طب سنتی بسیار کهن و قدیمی برخوردار هستند که هنوز توسط قشری از مردم مورداستفاده قرار میگیرند. ترجمه: فاطمه کردی منبع: thehealthsite