بحران انباشت زباله الکترونیکی درکشور
پسماندهای الکتریکی از پسماندهای خانگی سمی‌ترند
بحران انباشت زباله الکترونیکی درکشور
امروزه حجم پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی با توجه به پیشرفت تکنولوژی و عطش انسان برای استفاده از آن بیشترین رشد را دارد و حجم بالای تولید آن با توجه به داشتن بازه گسترده‌ای از ترکیبات زائد خطرناک، موضوع پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی را به معضلی زیست محیطی تبدیل کرده است. اگرچه به گفته یک کارشناس پسماند این نوع از پسماندها سمی‌تر از پسماندهای خانگی هستند اما متاسفانه وجود مشکلات متعدد در تفکیک و بازیافت پسماندهای خطرناک در ایران مانع طرح مسائلی مانند پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی به تمامی تجهیزاتی اطلاق می‌شود که مصرف‌کنندگان این وسایل آن را دور می‌ریزند. این تجهیزات دستگاه‌های خانگی بزرگی مانند یخچال، فریزر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، اجاق
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و... همچنین دستگاه‌های خانگی کوچک نظیر جاروبرقی، اتو، سرخ‌کن، انواع سشوار و... را شامل می‌شود. تجهیزات مخابراتی و رایانه‌ای، انواع لامپ‌های روشنایی، ابزارهای فنی برقی و الکترونیک، اسباب بازی‌ها و سرگرمی‌ها، بازی‌های کامپیوتری و وسایل جانبی آنها، ابزارهای پزشکی(به جز مواردی با آلودگی‌های عفونی که از جمله پسماندهای ویژه پزشکی محسوب می‌شوند)، ابزارهای اندازه‌گیری و دستگاه‌های خودکار ارائه خدمات نیز از جمله انواع پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی است. فاطمه اکبرپور، کارشناس پسماند اداره
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
استان تهران با اشاره به اینکه متاسفانه آمار دقیقی از میزان تولید پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی در دسترس نیست، به «ایسنا» می‌گوید: در
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به دلیل جمعیت روزافزون، استقرار واحدهای خدماتی، تجاری، تولیدی و صنعتی و از همه مهم‌تر وزارتخانه‌ها، ادارات و سازمان‌ها تولید پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی قابل توجه است. افزایش استفاده از وسایل و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی از یکسو و از سوی دیگر
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سریع
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و تغییرات در محصولات به همراه کاهش
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
این نوع لوازم مصرفی سبب شده است که در
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مدیریت و بازیافت این نوع پسماندها به‌عنوان یکی از دغدغه‌های
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مطرح شود. وی با بیان اینکه وسایل الکترونیکی کیفیت زندگی ما را به میزان زیادی بالا برده اما نوع جدیدی از پسماندها را ایجاد کرده است که سبب رشد چند برابری پسماند خانگی شده و به مراتب سمی‌تر از آن است، تصریح کرد: پسماندهای الکترونیکی به دلیل وجود فلزات سنگین در آنها و موادی از قبیل پلاستیک، سرب، آلومینیوم، طلا و نقره به ویژه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
سنگینی همچون جیوه، کادمیوم و آرسنیک بسیار خطرآفرین هستند. اکبرپور ادامه داد: دفن یا سوزاندن پسماندهای الکترونیکی سبب ورود عناصر سنگین به آب‌های زیرزمینی و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به محیط زیست می‌شود. در
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به تفکیک پسماندهای الکترونیکی از دیگر پسماندها اهمیت جدی داده می‌شود ولی متاسفانه وجود
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
متعدد در تفکیک و بازیافت پسماندهای خطرناک در ایران مانع طرح مسائلی مانند پسماندهای الکترونیکی است. این کارشناس پسماند اداره حفاظت
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
استان تهران با اشاره به اینکه طبق تحقیقات انجام شده ایران در منطقه بزرگ‌ترین بازار مصرف قطعات
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
را دارد، گفت: به دلیل نبود فرهنگ بازیافت، وجود این قطعات خطر بزرگی برای محیط زیست است. پسماندهای ناشی از قطعات رایانه‌ای و دستگاه‌های
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
با توجه به خطرهایی که دارند باید به‌صورت جداگانه و با روش‌های علمی، حمل سپس دفع شود تا مانع از اثرات مخرب بر محیط زیست و انسان‌ها شود. در
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مراکزی وجود دارد که این زباله‌ها را تفکیک و بر اساس میزان پرخطر بودن، آنها را تقسیم‌‌بندی و به‌صورت جداگانه و با تفکیک از دیگر پسماندها دفع می‌کنند. روش صحیح دفع و امحا
وی درباره روش صحیح دفع پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی توضیح داد: این قطعات را باید در قالب‌های ضخیم بتنی در عمق
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دفن کرد تا تشعشعات آن به بیرون و فضای محیط زیست نفوذ نکند. با توجه به اینکه بسیاری از قطعات دستگاه‌های رایانه‌ای «الکترومگنتیک» هستند اگر به‌صورت درست و کارشناسانه دفع نشوند با تشعشعاتی که از خود بروز می‌دهند سلامتی انسان‌ها را با خطر جدی رو به رو خواهند کرد. در قطعات «الکترومگنتیک» امواج به‌صورت عمود بر هم منتشر می‌شوند؛ درست مانند کاری که دستگاه‌های
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
انجام می‌دهند و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
را از درون می‌پزند.این کارشناس پسماند اداره حفاظت محیط زیست استان تهران در ادامه گفت: رفتار پایدار - که یکی از نیازهای بدیهی صنایع الکتریک و الکترونیک است - موجب رعایت مقررات زیست محیطی می‌شود و جوابگوی نیاز مشتریان محصولاتی با استانداردهای بالای زیست محیطی است. در این راستا پذیرش فرآیندهای نوین تولید، استفاده از مواد جدید و جایگزین‌های دوستدار محیط زیست و توسعه راهبردهای استفاده و فرآوری مجدد کالاهای مستعمل، ضروری است. بازیافت، بهترین روش دفع
این کارشناس پسماند اداره حفاظت محیط زیست استان تهران با تاکید بر اینکه بهترین روش دفع پسماندهای الکترونیکی بازیافت آنها است، اظهار کرد: بازیافت پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی (به شکل پراکنده در کشور) هنوز مورد توجه و سرمایه‌گذاری قرار نگرفته، به دلیل اینکه میزان تولید این ضایعات در گذشته به‌حدی نبوده است که تبدیل به یک معضل شود و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
برنامه‌های جدی برای بازیافت لوازم الکتریکی و الکترونیکی را اجرا کند. از سوی دیگر میزان آنها به‌حدی نبوده است که به‌عنوان یک فعالیت اقتصادی سودآور از سوی سرمایه‌گذاران دنبال شود اما اخیرا در این رابطه فعالیت‌هایی آغاز شده است. این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
براساس ماده ۱۱ قانون مدیریت پسماندها اقدام به تهیه «ضوابط و روش‌های اجرایی پسماندهای برقی و الکترونیک» کرد، تصریح کرد: پس از تصویب این ماده، ضوابط آن به کلیه دستگاه‌های مربوطه ابلاغ شد. این ضوابط با تکیه بر ماده ۱۲ آیین‌نامه اجرایی
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مدیریت پسماندها که تولید‌کننده و وارد‌کننده کالاهای برقی و الکترونیک را موظف به بازیافت آنها می‌داند و مدیریت صحیح زیست محیطی پسماندهای رایانه‌های مستعمل و لوازم جانبی آنها و دستگاه‌های دارای لامپ تصویر، گوشی‌های
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
همراه، دستگاه‌های خنک‌کننده، سایر دستگاه‌های الکتریکی، پسماندهای لوح‌های فشرده اطلاعاتی، لامپ‌های فلورسنت و نحوه نگهداری و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و مشخصات واحدهای بازیافت‌کننده یا اوراق‌کننده را تحت
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
قرار می‌دهد. به گفته این کارشناس، طرح‌های پیشنهاد داده شده برای مدیریت پسماندهای الکترونیک مسکوت مانده است.
