گران فروشی خودروهای هیبریدی در ایران (واقعا که)
تویوتا کمری هیبریدی مدتی است که توسط نمایندگی تویوتا در ایران عرضه می‌شود اما قیمت این خودرو در حالی توسط سایت رسمی آن 189 میلیون تومان قیمت‌گذاری شده که قیمت این خودرو در بازار آمریکا 26 هزار دلار است.
این عدد، یعنی با احتساب قیمت جهانی خودرو و اضافه شدن 4 درصد تعرفه واردات خودروهای هیبریدی و حدود 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده و 11 درصد هزینه پلاک، قیمت این خودرو باید چیزی نزدیک به 109 میلیون تومان باشد. حتی اگر حاشیه سود 10 درصدی برای وارد کننده در نظر بگیریم نهایت قیمت خودرو باید چیزی در حدود 120 میلیون تومان باشد.
این در حالی است که نمایندگی فروش تویوتا این خودرو را حدود 70 میلیون تومان گران‌تر در ایران می‌فروشد. نکته مهم دیگر این است که قیمت فروش تویوتا که برای محاسبه استفاده شد، قیمت خودرو در بازار آمریکاست. معمولاً قیمت خودرو در بازار آمریکا به دلیل اخذ عوارض و مالیات گران‌تر از قیمتی است که نمایندگان فروش هر خوردوساز، اتومبیل را از کمپانی مادر تحویل می‌گیرند.
البته این تنها مدل هیبریدی نیست که نماینده تویوتا در ایران وارد کرده، خودرو دیگر لکسوس هیبرید CT200 است که با قیمت 219 میلیون تومان به فروش می‌رسد. قیمت جهانی این خودرو هم 32 هزار دلار در بازار آمریکا است که با فومولی که برای تویوتا کمری هیبریدی استفاده شد و با در نظر گرفتن سود 10 درصدی، قیمت این خودرو باید چیزی نزدیک به 132 میلیون تومان باشد، حال آنکه حدود 90 میلیون تومان گران‌تر فروخته می‌شود.
این اتفاق گویا برای «بی‌ام‌و»های هیبریدی که وارد ایران شده‌اند هم افتاده است. در حالی که قیمت این خودروها در بازار جهانی 130 هزار دلار است که پس از واردات با همان فومولی که قیمت تویوتا محاسبه شد می‌توان دید قیمت این خودو نباید بیشتر از 600 میلیون تومان باشد حال آنکه قیمت این خودرو تا سه میلیارد تومان هم عنوان شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که این تفاوت قیمت منطقی سبب می‌شود افرادی که به مصرف کمتر سوخت و کاهش آلودگی هوا اهمیت می‌دهند به سمت خرید خودروهای هیبریدی کشیده شوند اما در ایران اوضاع متفاوت است. تعرفه 4 درصدی خودروهای هیبریدی و برقی وارداتی، تفاوت بسیار زیادی با تعرفه 45 درصدی خودروهای وارداتی با موتور بنزینی دارد؛ تفاوتی که اگر واردکنندگان اعمال کنند، بازار خودروهای دیگر آن‌ها دچار اختلال می‌شود به عنوان نمونه کمری عادی مدل 2015 GLX توسط نماینده تویوتا 183 میلیون تومان بفروش می‌رسد؛ حالا تصور کنید اگر تویوتا کمری هیبریدی که مصرف بسیار کمتری نسبت به مدل معمولی دارد با قیمت مثلا 120 میلیون تومان عرضه کند با این اتفاق، بازار خودروهای وارداتی دچار اختلال برای دلال‌ها و واردکنندگان خودرو می‌شود.
برای همین واردکننده خودرو ترجیح می‌دهد در قانونی نانوشته سود بیشتری برای خودرو هیبریدی خود در نظر گیرد تا بازار دیگر خودروهایش دچار اختلال نشود. گذشته از این موارد، بررسی فنی دو خودرو کمری عادی و کمری هیبریدی بیشتر واقعیت را روشن می‌کند.
کمری عادی با موتور 2.5 لیتری 181 اسب بخار قدرت تولید می‌کند و در سیکل ترکیبی حدود 8.4 لیتر بنزین در 100 کیلومتر مصرف می‌کند اما تویوتا کمری هیبریدی با قدرت موتور 200 اسب بخار، در سیکل ترکیبی حدود 5.7 لیتر بنزین مصرف می‌کند.
حالا باز با این مقایسه فنی فرض کنید اگر تویوتا کمری هیبریدی که نسبت به کمری عادی 20 اسب بخار قوی‌تر است و سه لیتر مصرف سوخت کمتری دارد اگر با قیمت واقعی‌اش یعنی 120 میلیون تومان به جای 189 میلیون تومان در بازار عرضه شود چه اتفاقی برای محصولات دیگر واردکنندگان در بازار خودرو خواهد افتاد. (هم اکنون تویوتا یاریس، کوچک‌ترین خودرو تویوتا در ایران است که توسط ایرتویا 118 میلیون تومان فروخته می‌شود. این خودرو تقریبا هم‌اندازه پراید است.)
گذشته از بی‌قانونی و دلال‌بازی‌های واردکنندگان خودرو که سبب شده حتی خودرو با تعرفه نزدیک به صفر هم قیمتش تفاوت آشکاری با دیگر خودروهای وارداتی نداشته باشد. خودروهای هیبریدی چه خودروهایی هستند. به خودروهایی هیبریدی گفته می‌شود که از موتور الکترونیکی و موتور درون‌سوز (دیزلی یا بنزینی) برای حرکت استفاده می‌کنند. این خودروها اولین بار در اوایل قرن بیستم توسط پورشه طراحی شدند. پس از آن به دلیل مهم نبودن مصرف و قیمت سوخت در آن زمان این نوع خودروها به فراموشی سپرده شدند.
سال 1998 تویوتا پس از سال‌ها فراموشی، دوباره خودرو هیبریدی عرضه کرد. پس از آن هوندا این کار را ادامه داد و به دلیل بحران سوخت و انرژی طرح ساخت خودروهای هیبریدی همه‌گیر شد. در این خودروها از موتور الکترونیکی در کنار موتور درون‌سوز استفاده می‌شود. ولی استراتژی خودروهای هیبریدی با هم متفاوت است. مثلا در یک خودرو هیبریدی موتوردرون‌سوز برق موتور الکترونیکی را تولید می‌کند.
در نوع دیگر این خودروها زمانیکه راننده با سرعت پایین حرکت می‌کند، خودرو با موتور الکترونیکی کار می‌کند و در زمان حرکت با سرعت بالا، موتور درون‌سوز نیز به موتور الکترونیکی کمک می‌کند. البته خودرو هیبریدی ترکیبی نیز وجود دارد که در آن هر دو نوع موتور الکتریکی و درون‌سوز همزمان کار می‌کنند. مصرف سوخت هیبریدی‌ها زیر 5 لیتر در 100 کیلومتر است. ولی به خاطر پیچیدگی فنی و گران بودن تا همه‌گیر شدن این نوع خودروها زمان مانده است.
