پرورش زالو

زالو و کاربرد درمانی زالو
نام علمی : زالو
نام انگلیسی : Himudomedicindlis OR Medicalleech
نامها در زبانهای فارسی : علق ، زالو ، زلو ، دیوچه
بلفظ ترکی : سلوک

خصوصیات : معروفترین زالوها ، زالوی پزشکی است که جزء گروه خونخواران است. طول این زالو 12 ـ 5 سانتیمتر است و گاهی تا 25 سانتیمتر هم می‌رسد عرض آن حدود یک سانتیمتر است تصاویر شماره ( 8 و 7 )
رنگ زالوی پزشکی متنوع است و غالباً زیتونی سیاه یا قهوه‌ای و یا حنایی مایل به سیاه است.
زالوی پزشکی از گونه‌های زالوی آرواره‌دار بی خرطوم است.
زالو توانایی بسیار زیادی در تولید بزاق دارد. به طوریکه وقتی به میزبان می‌چسبد بزاق، مترشحه از زیر بدن زالو سرازیر می‌شود.بزاق حاوی یک ماده ضد انعقاد است. به نام هیرودین Hirudin هیرودین توانایی زیادی در ممانعت از انعقاد خون دارد. چند قطره بزاق دهان زالو قادر است مقدار زیادی خون را به صورت مایع نگه دارد و مانع انعقاد آن شود.

مزاج زالو : سرد و خشک

وضع طبیعی : اکثر زالوها در آبهای شیرین ، کم عمق، مردابها و باتلاقها زیر صخره‌ها، قطعه‌های شناور و یا به صورت شیء در کف آب زندگی می‌کنند. از نور گریزانند. شب رو هستند و شب به شکار می‌روند.
تاریخچه زالودرمانی : Leech Therapy
صدسال قبل از اینکه مردم مغرب زمین ( اروپا و امریکا ) زالو را بشناسند و به خواص درمانی آن آگاهی داشته باشد در خاورمیانه از زالو برای مقاصد درمانی استفاده می‌شود.
حجامت ، پرسش و پاسخ با 32 بیمار درمان شده
مصریها در 1500 سال قبل از میلاد مسیح از زالو برای درمان بیماریها استفاده می‌کردند و از نقاط دیگر خاورمیانه به آنجا بیمار اعزام می‌شده است. استفاده از زالو برای درمان بیماریها سابقه‌ای طولانی در طب دارد. شاید سابقه تاریخی آن به حدود 4000 سال قبل برگردد ایران هم جزء کشورهایی است که در تاریخ پزشکی خود از زالودرمانی استفاده می کرده است.
اروپائیها تا قبل از قرن 19 زالو را موجودی بی مصرف و مزاحم و دورانداختنی می‌پنداشتند و از قرن 19 به بعد به خواص درمانی آن پی بردند و از آن به بعد بطور وسیعی برای درمان بیماریها از آن سود جستند بطوریکه فرانسه تا اسل 1850 حدود 100 میلیون زالوی پزشکی وارد کرده است. در سال 1950 تنها در شهر فیلادلفیای آمریکا 750000 زالو مصرف شده است.
استفاده از زالودرمانی منحصر به اروپا نمی‌شد. در قرن 19 در ایالات متحده آمریکا نیز از زالو برای خونگیری استفاده می‌شد.
با کاهش زالو پیشرفت مهارت و وسایل تشخیص بعد از 1830 مجبوبیت زالو درمانی رو به کاهش نهاد تا این که در سال 1884 کشف شد که خون در روده زالو منعقد نمی‌شود. و جداسازی آنزیم ضد انعقاد هیرودین از غدد حلقی زالو توسط مارکواردت در سال‌های 1950 ، اهمیت پزشکی زالو را ثابت کرد و زالودرمانی طی سالهای 1980 دوباره رواج یافت . سازمان غذا و داروی امریکا در 24 ژوئن 2004 در آخرین اقدام مهم خود استفاده از زالو را برای مقاصد پزشکی قانونی اعلام کرد.

1. Jonhaycraft
2. Hirodin
3. F. Mark wardt

خواص زالو :
زالو بیشتر از حجامت خون و مواد را از عمق بدن بیرون می‌کشد . زالو برای اینکه بتواند خونخواری کند باید مانع لخته شدن خون بشود برای این کار بزاق خود را همزمان با مکیدن به داخل محل تزریق می‌کند بنابراین بدن بیمار از خواص بزاق زالو نیز بهره‌مند می‌گردد.
پروفسور ایوالید از دانشگاه شهر مون پلیه فرانسه می‌گوید : هنوز تمامی اسرار و خواص فیزیکی و درمانی زالو کشف نشده است پیش بینی می‌شود.
حدود یکصد ماده موثره با اثرات درمانی مختلف در بزاق زالو موجود باشد. بسیاری از این مواد تا به حال کشف و شناسایی شده وحتی فرمول شیمیایی و خواص آن بیان شده است.
آنزیم‌های مهم شناخته شده در زالو
1ـ هیرودین Hirudin
هیرودین شناخته شده‌ترین آنزیم زالو و قوی‌ترین ماده‌ای ضد انعقادی موجود می‌باشد و از مپارین قوی تر است.
عمل هیرودین به وسیله عوامل دیگر موجود در زالو تقویت می‌شود که فعالیتی مشابه روی گردش خون دارند این عوامل عبارتند از :
همنتین Hementin
آنتی استاتین Anti Statin
2ـ بدلین Bdelin
این یک آنزیم مهارکننده پروتئاز Protease مانند تریپسین Tripsin ، کیموتریپسین Chymotripsin یا پلاسیمین Plasmin است که فاکتورهای تورم و پخش شدن در بافت می‌باشد.
3ـ آپیراز Apyrase
آپیراز یک آنزیم قوی ضد تجمع پلاکت‌ها می‌باشد که باعث بهتر شدن جریان خون می‌شود.
4 ـ اگلین Eglin
اگلین، ضمن این که یک انزیم ضد تورم است، ضد اکسیداسیون Antioxidant و ضد رادیکال Antiradicalنیز می باشد.
5 ـ داستاببلاز Desta bilase
این آنزیم که قدرت ضد تجمع پلاکتی بسیار قوی دارد عملش از بین بردن لخته خون می باشد به وسیله نیکونو Nikonovکشف گردید که یک شیوه درمانی بسیار هیجان انگیز را معرفی نمود.

6ـ هیالورونیداز Hyaluronidase
این ماده هم به عنوان فاکتور بخشی و هم به عنوان یک آنتی بیوتیک عمل می کند.
7 ـ لیپازها و استرازها Lipases and Esterases
این مواد خاصیت لیپولیتیک دارند. بر مثال چربی را آب کرده که استفاده‌های درمانی آن شروع شده است.
8ـ یک ماده بی حس کننده Anesthetic agent
وقتی زالو پوست را نیش می‌زند ایحاد یک زخم به شکل ستاره سه شاخه ( مانند آرم اتومبیل مرسدس بنز ) می کند که کاملاً بدون درد می باشد وبه دلیل وجود ماده‌ی قوی بی حس کننده، به سادگی یک احساس خنکی ایجاد می‌نماید .
9ـ آنتی الاستاز Antielastase
این ماده که از طریق کنترل عمل الاستاز فعالیت می‌کند آنزیمی است که الاستین جلوی را، به خصوص در پوست، تنزل Degrade می‌دهد .
10ـ ماده گشاد کننده رگ Vasodilator
این ماده که هنوز به طور رسمی مشخص نشده است بسیار شبیه هیستامین می‌باشد ( این ماده ما را به طرف آنزیم‌های بسیار مهم دیگری که در مراحل بیوانرژیک مانند نیوروترانسمیترها که از 34 نمره‌ی مغزی که در طول بدن زالوی هیرود و مریسینالیس تقسیم شده‌اند ترشح می‌شود.
بیماریهای قابل درمان با زالو
1ـ بیماریهای پوستی ـ جوش
درمان بیماریهای پوستی یک از محدودهای مهم و ممتاز در زمینه زالو درمانی می باشد.
2ـ صدمات
زالو درمانی موقعیت خوبی را در درمان کوفتگی ما صدمات خون مردگی و ورم کسب کرده است.
3ـ جراحی پلاستیک و پیوند اعضاء
4ـ بیماری های دستگاه حرکتی
بیماریهای دستگاه حرکتی شایعترین بیماری زمان حاضر می‌باشد.
5 ـ آرتروز Artherose
آرتروز به معنی فرسودگی مفصل می باشد و به طور طبیعی در افراد مسن شدید‌تر ظاهر می‌شود.
6ـ رماتیسم مفصلی Rhematism
در رماتیسم مفصلی به وسیله عمل روی کل تورم مفصل می باشد.
7 ـ بیماریهای چشمی
مقالات متعددی درباره استفاده موفقیت آمیز زالو درمانی در بیماریهای چشمی مختلف در دسترس است.
8 ـ تورم چشم ها
زالودرمانی نتایج موفقیت آمیزی در درمان تورم‌های چشمی زیر داشته است.
9 ـ بیماریهای گوش صدای گوش Tinnitus
2 الی 4 زالو پشت هر گوشی در فواصل هر چند هفته تکرار شود تا نتیجه مطلوب حاصل گردد.
10ـ بیماریهای قلبی عروقی ـ تنگی عروق
تنگی عروق سیاهرگی مربوط به گشادی رگ می شود که اغلب بر اثر تضعیف بافت پیوندی می‌باشد.
11ـ اختلال گردش خون
اختلال گردش خون دست و پا ( دست و پای سرد ) به وسیله زالو درمانی در محدوده ستون مهره‌ها قابل درمان است.
انگشتان ومناطقی که به عللی گانگرن شده‌اند.
افراد دیابتیکی که از سردی و مورمور و گزگز پاها شکایت دارند کسانیکه از درد ساق پا و پاشنه پا شکایت دارند.
12ـ اسپاسم و دردهای عضلانی :
با زالو اندازی روی مناطق دردناک می‌توان درد را کاهش داد و اسپاسم را مرتفع نمود.

زالوی طبی
استفاده از زالوی طبی برای درمان برخی بیماریها در ایران قدمتی چندین ساله دارد که از جمله موارد مکتوب آن اشاره ابوعلی سینا به استفاده از آن در درمان بسیاری از بیماریها در کتب مختلف از جمله قانون می باشد . متاسفانه استفاده نا صحیح و عدم انجام به بررسیهای تکمیلی در مورد خواص این موجود زنده باعث حذف استفاده از آن به مرور زمان گردید و باز با هزاران تا سف چون همیشه این مورد طبی ، اسلامی و ایرانی نیز در چند دهه اخیر طی تحقیقات بالینی و آزمایشگاهی و استناد به مدارک قدیمی ایرانی ممالک اروپایی و آمریکایی مجددا جهت درمان بسیاری از بیماریها چه به صورت مستقیم و چه به صورت استفاده از آنزیمهای استخراج شده از زالوی طبی مورد استفاده قرار گرفت .
زالوی طبی با نام ( Hirudo Medicinalis ) معروف می باشد که اصولا جز انگلهای خون خوار به شمار می رود . طول آن به طور متوسط 12 سانتی متر و عرض آن حدود یک سانتی متر است و وزن آن 3 – 2 گرم می باشد و بصورت زنده زایی تکثیر پیدا می کند ساختمان بدنی این موجود از لحاظ سیستم عصبی بسیار ساده و ابتدایی است . جهت تکثیر و رشد معمولا در آکواریومهای بزرگ و به صورت گروهی پرورش داده می شوند بزاق زالو ( Leeches ) حاوی آنزیمهای فراوانی است که خواص درمانی متعددی دارند که به اختصار به شرح ذیل می باشند :
1 . خاصیت Anesthetic : این خاصیت باعث کاهش درد موضعی در هنگام نیش زدن میگردد که عمدتا به دلیل وجود ماده Hirudin می باشد .
2 . خاصیت Vasodilator : این خاصیت به دلیل ماده Histimine می باشد که باعث گشادگی عروق خواهد گردید .
3 . خاصیت Anticoagulant : این خاصیت به دلیل آنزیم Hyaluronidas موجود در بزاق H.M می باشد . بعلاوه این آنزیم خاصیت موکوکیتیک و آنتی بیوتیک بسیار قوی دارد در حدی که در درمان گلوکوم هم
بسیار موثر هست .
4 . خاصیت Protealitic inhibitor : این حالت به دلیل وجود سه پروتئین خاص به نامهای Hirudin و Bdelin و EgLin می باشد .
الف ) Hirudin : مهارگر اختصاصی ترومبین می باشد پس در روند تشکیل لخته موثر هست این ماده امروز به طور صناعی جهت استفاده در امور طبی ساخته می شود .
ب ) Bdelin : با وزن مولکولی 5000 ، مهارگر Tripsin و پلاسمین و Acrosin می باشد و اغلب در موارد نیاز به غیر فعال کردن پلاسمین مورد مصرف دارد .
EgLin : با وزن مولکولی کم خاصیت مهارگری ELastase و cathepsin و Subtilisin و Chymotripsin را دارد که بسیار موثر در کاهش التهاب بعد از تروما و جراحی ها و مشکلات آندوتلیوم روده ای علی الخصوص بیماری کرون می باشد بعلاوه این ماده مانع تشکیل لخته به دنبال سپتی سمی در خون می گردد .
5 . خاصیت Antibiotic : آنچه را که اخیرا مورد توجه قرار گرفته است این خاصیت Leech می باشد که عمدتا به وسیله Aeromonas Hydrophila یا ( Hirudini ) که در روده زالو زندگی می کند تولید می گردد و بر روی بیماریهای ناشی از استاف اورئوس و توبرکلوز و بیماری دیسانتری و دیفتری موثر می باشد . آنزیمها و پروتئینهای متعدد دیگری نیز در کیسه های بزاقی قدامی و خلفی ( H.M ) موجود می باشند .
با توجه به خواص فوق استفاده از زالو در بسیاری از ممالک از دو حیث مورد توجه قرار گرفته است یکی از نظراستفاده مستقیم از آن در درمان بیماران و دیگری پرورش و تکثیر جهت مصرف داخلی و صادرات می باشد . پرورش زالو از لحاظ مکانی در آکواریومهایی متناسب با تعداد و شرایط مورد نیاز جهت رشد و تکثیر آنها صورت می گیرد و نیازمند نظارت کادر مجرب جهت تامین مایحتاج و محیط مناسب و بررسیهای زیستی مورد نیاز می باشد . صادرات در مورد زالو به دو صورت می تواند انجام پذیرد :
الف ) صادر کردن خود موجود زنده به کارخانجات دارو سازی کشورهای دیگر
ب ) استخراج آنزیمها توسط شرکت های داروئی داخلی و صادر نمودن محصولات داروی حاصله
هر دو روش فوق بسیاری از ممالک از جمله آلمان و انگلستان و روسیه و فرانسه به وفور مورد استفاده می باشد و علاوه بر ارزش درمانی اشتغال زایی و ارز آوری نیز برای آنها به دنبال داشته است .

جانورشناسان تاکنون 650 نوع زالو را شناسایی کرده‌اند که 50 نوع آن از خوردن پستانداران تغذیه می‌کنند.
برخی از انواع زالو فوق‌العاده خطرناک و بیماریزا می‌باشند اما گونه‌های متعددی از زالوها وجود دارند که اثرات درمانی جالب توجهی دارند. ماده آنتی کوآگولان (ضد انعقادی) که در بزاق زالو موجود است بنام هیرودین موجب رقیق شدن خون، بازشدن عروق بسته و بالطبع افزایش خون‌رسانی و اکسیژناسیون موضع می‌گردد. پیش‌بینی می‌گردد حداقل یکصد نوع ماده ویژه با اثرات درمانی گوناگون توسط زالو ترشح می‌شود. اکنون در شمار کثیری از کلینیکهای معتبر اروپا و آمریکا از زالو جهت رقیق شدن خون متعاقب آنژیوپلاستی قلب، گرافتهای پوستی و پیوند اعضاء ( جهت تسریع خونرسانی موضع و پیشگیری از انعقاد خون در عروق)، واریس، ضایعات پوستی و زیبایی پوست و حتی تقویت سیستم ایمنی بدن، استفاده طبّی بعمل می‌آید.
حتی کشورهایی نظیر روسیه و انگلستان از ره‌آورد صادرات زالو درآمد هنگفتی برای اقتصادشان فراهم کرده‌اند. در طب سنتی ایرانیان کاربرد زالو بسیار وسیع بوده و در بیماری‌های خونی و عفونی، فشارخون، سکته قلبی، بیماری‌های چشمی، پوستی، واریس، بواسیر، آبسه‌های چرکی و . . . مورد استفاده قرار گرفته است.
در طب افواهی (عامیانه) مردم ایران نیز زالو همانند حجامت و فصد بعنوان یک رفتار درمانی و پیشگیری پذیرفته شده و شناخته شده حضور داشته است و مردم شهر و روستای ایران می‌دانستند که علاج بسیاری عفونتها و زخم‌ها و کسالت‌های بدن با زالو اندازی ممکن است.
حکیم جرجانی در کتاب سوم ذخیره خوارزمشاهی اشاره‌ای به نحوه استعمال زالو و جایگاه درمانی آن کرده منفعت زالواندازی را بیشتر در بیماری‌های پوستی می‌داند و معتقد است ابتدا باید تن را با فصد و مسهل پاکیزه کرد و سپس زالو انداخت.
در انتهای مقاله گزارش درمان چند نوع بیماری صعب‌العاج به توسط زالو آمده است.
پیشنهادات زیر منطقی بنظر می‌رسد :
1ـ وزارت بهداشت با همکاری وزارت جهاد کشاورزی، اقدام به تکثیر و توزیع نژادهای مرغوب زالوهای‌ یکبار مصرف نماید و حتی در امر صادرات آن نیز سرمایه‌گذاری شود.
2ـ پژوهش‌های کاربردی و مفصل از سوی مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی کشور روی فواید و جنبه‌های درمان و یا خطرات احتمالی زالواندازی صورت گیرد و اطلاعات حاصل شده در اختیار علاقمندان و پزشکان قرار گیرد.
3ـ جهت قطع هرگونه سوء استفاده احتمالی و پیشگیری از انتقال بیماری‌های واگیردار نظیر هپاتیت و ایدز مراکز اختصاصی و تأیید شده و دارای مجوز از سوی وزارت بهداشت و امر زالودرمانی اختصاص یابد و به عموم معرفی شود. متن مقاله
زالو از 2500 سال قبل در هند، یونان، روم، ایران و سپس در اروپا مورد استفاده پزشکی داشته است. در قرن نوزدهم از این جانور کوچک برای درمان هر دردی از جمله سردرد، تب، زخم‌های عفونی شده، دمل و آبسه، ورم‌ها، هموروئید و . . . استفاده می‌شده است. بدلیل اثر ضد انعقادی هیرودین (Hirudin) بزاق زالو، امروزه در تحقیقات جدید ثابت شده است که پس از عمل جراحی آنژیوپلاستی قلب و بطور کلی در بیماری‌های کرونری قلب، زالو می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند و Risk جراحی و Side Effect و خطر حملات قلبی را به حداقل کاهش دهد. در هندوستان 20بیمار با واریس اندام تحتانی (پیشرفته) کاندید زالو درمانی شده و پاسخ درمانی شگفت‌آوری مشاهده شده و تمامی بیست نفر (100% بیماران مورد مطالعه) کاملاً درمان شدند.
ریکاو و کولین آمریکایی در مقاله‌ای تحت عنوان کاربردهای نوین زالو درمانی گزارش اثر شگفت‌انگیز زالو درمانی در بهبودی پیوند Rejecct شده انگشت قطع شده دست یک کودک سه ساله و گرافت عضلانی گردن یک مرد 67 ساله را قید کرده‌اند.
سابقه زالو تراپی به 1500 سال قبل از میلاد در مصر باستان بر می‌گردد. در قرن 19 در آمریکا از زالو برای درمان هموروئید، بیماری‌های لثه و دهان و بیماری‌های متنوع دیگری استفاده می‌شد.
مشاهده مردی که پای گانگرن شده وی (که در آستانه Amputation قرار داشت) توسط زالواندازی، نجات‌یافته بود انگیزه تحقیق ما روی زالو و جایگاه درمانی زالو در طب آلوپاتی و آلترناتیو شد.

زالو جزو نرمتنان تک‌جنسی می‌باشد که 650گونه آن شناسایی شده و 50نوع آن از خون پستانداران تغذیه می‌کند. زالوی طبی Hirudo Medicinalis نام دارد و مشخصه آن نوارهای سبز زیتونی تا سبز لجنی در پشت آن است. زالوهای سیاه‌رنگ یا سرمه‌ای رنگ و یا زالوی بسیار درشت (بزرگ‌تر از 12 سانتیمتر) اغلب نامناسب و خطرناک می‌باشند.
محققین هندوستان طی بررسی‌های علمی متوجه شدند که زالو خون سیاهرگی مملو از Co2 را به خون شریانی حاوی O2 ترجیح می‌دهد و در مکیدن خون، عروقی را انتخاب می‌کند که دارای غلظت بالاتر و خون فاسدتر می‌باشند.
زالو از سویی خون آلوده و فاقد O2 را تخلیه می‌کند و از سوی دیگر بزاق خود را که حاوی ماده‌ای آنتی‌کوالاگون (هیرودین) و احتمالاً بیش از یکصد نوع ماده bioactive (مثلاً ترکیبات پروستا سایکلین فرم و پروتئینی شبیه گیرنده‌های نیکوتینیک استیل کولین) دیگر می‌باشد، به موضع تزریق می‌کند. یعنی دو عمل تصفیه خون و ترقیق خون را همزمان انجام می‌دهد و بالطبع این خون سالم سازی شده به کنترل عفونتها و عملکرد بهتر سلولهای دفاعی خون و سیستم ایمنی و افزایش اکسیژناسیون بافت‌ها منجر خواهد شد.
امروزه در مهار Venous Congestion (مهمترین کمپلیکاسیون جراحی‌ها پلاستیک و میکروسکوپی و پیوند اعضاء و گرافت‌های پوستی) زالو به خوبی عمل می‌کند و مانع احتقان خون، هماتوم، ادم، ترومبوز و نکروز عضو یا فلاپ پیوند زده شده می‌گردد(البته زالو در نارسایی شریانی یا ایسکمی بافتی چندان موثر نیست و infection‌های مشاهده شده پس از زالو تراپی در چنین بیمارانی بوده است).
Gerald و James ضمن معرفی Case های متعدد و متنوعی که با متد زالودرمانی Reject پیوند عضو قطع شده آنها بهبودی یافته، بحث کاملی پیرامون عفونت‌های متعاقب زالو و آنتی‌بیوتیک تراپی آن ارائه داده است.
زاخارسکی و همکارانش در Report خود بیماری با ملانوم بدخیم متاستاتیکی را معرفی کردند که طی سه جلسه زالو درمانی کاملاُ مداوا شده است (تحریک رشد سلولهای سرطانی ملانوم به دلیل آنزیم مترشحه از سلولهای ملانوم است که هیدرودین بزاق زالو مهار کننده این آنزیم است.)
دکتر NAZAR در Lik Sprava 1998 Aug شرح درمان میوکاردیت عفونی را با هیریدوتراپی آورده است.
پژوهشگران دپارتمان فارماکولوژی دانشگاه کنتاکی از لحاظ بیوشیمی مقایسه‌ای میان هپسارین و هیرودین به عمل آوردند که اثر اختصاصی‌تر هیرودین نسبت به هپارین را به دلیل زیر توجیه کرده‌اند :
1ـ هیرودین برای فعال شدن نیاز به کوفاکتور ندارد
2ـ هیرودین اثرات پایدار و یکنواخت dose-dependent دارد
3ـ هیرودین اثر مستقیم روی مهار ترومبین دارد
4ـ هیرودین toxicity (مسمومیت) نمی‌دهد.
جوزف آیتون جراح ترمیمی بیمارستان ماساچوست ایالات متحده در سال 1985 وازنش(Reject) پیوند گوش یک پسربچه را با زالو مرتفع ساخت.
امروزه جامعه جراحان انگلستان پس از مشاهده اثرات معجزه آسای زالو در جراحیهای پلاستیک و گرافتهای پوستی و پیوند اعضاء‍، کاربرد زالو پس از پیان جراحی و حتی در حین عمل، را کاملاً پذیرفته‌اند و مورد تأکید قرار می‌دهند.
پروفسور ایوالیو از دانشگاه مون‌پلیه (فرانسه) معتقد است هنوز تمامی اسرار و خواص مثبت پزشکی زالو کشف نشده است و دست کم ده اثر درمانی برای زالو قائل است.
در کشور روسیه درمان با زالو بسیار رواج یافته است بطوری که بیماریهای مختلف از سردرد و بیماری قلبی و پوستی گرفته تا حتی ضعف قوای جنسی را با زالو اندازی معالجه می‌کنند.
در مسکو و اوکراین کرم‌های آرایشی جهت رفع چروک صورت ابداع شده است که ماده مؤثره آن از زالو استحصال شده است.
در اوایل قرن نوزدهم سالانه 30میلیون عدد زالو از آلمان به آمریکا صادر شده و مورد مصارف درمانی و طبی قرار گرفته است.
در تحقیقات ارائه شده از سوی دانشگاه استانفورد کالیفرنیا که در مجله لارنگوسکوپ (آگوست 1998) چاپ شده است، کاربرد زالو در جراحی‌های پلاستیک و ترمیمی با درصد موفقیت بالایی همراه بوده است. (کاهش واپس زدن پیوندها و گرافت‌ها)
پروفسور می‌یر، آلتون، اوخنر و هورتر معتقدند هر گونه کانون عفونی بدن را بوسیله زالو می‌توان ریشه‌کن کرد.
زاخارین روسی معتقد است زالو موجب انبساط عروق موضع نیز می گردد و بلکه اثر وازودلاتاسیون عمومی بدن را برای آن قائل است چرا که مشاهده می‌شود که در crise هیپرتنشن، پس از مصرف زالو، فشار به حد نرمال ر می‌گردد.
هر زالو پنج تا پانزده میلی‌ لیتر خون می مکد ( ده برابر حجم بدن خود ) طی مدت 60 - 15 دقیقه.
خونریزی پس از جدا شدن زالو 10 – 2 ساعت طول می‌کشد ماده بی‌حسی تزریق شده توسط زالو در موضع سبب از بین رفتن درد حین نیش زدن و مکیدن خون می‌شود.
هیرودین سبب:
1ـ مهار تبدیل فیبرینوژن به فیبرین و بالطبع مهار انعقاد خون
2ـ شل‌شدن عضلات صاف دیواره ‌عروق و بالطبع گشادشدن عروق(Vasodilatation)
3- افزایش و بهبود فلوی خون در دکتر آلبرت کراشینیوک در روسیه دو Case جالب بدین ترتیب معرفی کرده است.
1) کودکی 6 ساله با سابقه cp ـ فلج مغزی ـ که مدت 5 سال توانایی راه رفتن نداشته است و پس از جلسات زالو درمانی بخوبی راه رفته و علایم cp ناپدید شده است.
2) زن جوانی با سابقه حملات آسم Status و نازائی. طی مرحله اول هیرودوتراپی آسم وی کاملاً بهبودی یافته و پس از مرحله دوم هیرودوتراپی باردار شده و صاحب فرزند می‌گردد! جالب است بدانیم فقط 2% اطفال متولد شده دارای آپگار 10 می‌باشند که این نوزاد دارای آپگار 10 بود(!)
دانشمندان سن‌پترزبورگ روسیه طی سال‌های 97ـ93 دو تئوری زیر را درباره توانایی‌های درمانی زالو اثبات کرده‌اند :
الف ـ bioenergetical effect : زالوها توانایی ایجاد ثبات در مناطق حیاتی را دارند. در آزمایشگاههای بیوفیزیک و بیومکانیک انستیتو کورتکوف روی اثر زالو در kirlian effect (پرتوافکن luminescence بافتهای بیولوژیک در میدان‌های الکترومغناطیسی با فرکانس بالا) مطالعه شده و متوجه شدند که پس از زالو تراپی افزایش luminescence را شاهد هستیم و بطور قابل ملاحظه‌ای افزایش پایداری انرژتیک و سازه‌های اطلاعاتی در بافتها را شاهد هستیم که با هیچ متد درمانی دیگری این افزایش حاصل نمی‌شود.
ب ـ neiro-throphical effect : ترشحات زالو موجب تحریک رشد نرون‌ها و نورودندریت‌ها و ترمیم و نوسازی آنها می‌گردد. این کشف می‌تواند افق روشنی در درمان بیماری‌های ناعلاج CNS پارکینسون، اسکلروزیس(MS).CVA. ترومبوز عروق مغز، آلزهایمر و . . . برای ما باز کند.
کرسی زالو درمانی سن‌پترزبورگ (MAPS) در آخر توصیه می‌کند : ما معتقدیم هر پزشکی اعم از جراح آنکولوژیست، ارتوپد، دندانپزشک، ژینکولوژیست و . . . بایستی توانایی‌های درمانی زالو را بشناسد و استفاده کند. زالو توانایی درمان گروه متنوعی از بیماری‌ها را دارد نظیر : زخم معده، کولیت، پروستاتیت، برونشیت، التهابات کبد و کیسه صفرا، گاستریت، همورویید، اغلب بیماریهای پوستی، اسپاسم عضلانی، واریس، نازائی، آدنوم پروستات، ناباروری مردان، کاهش میل جنسی(Impotnce)، الکلیسم، ترک اعتیاد(مواد مخدر).
دکتر Sawyer از مؤسسه تحقیقاتی بیوفارم انگلستان معتقد است که در دهان زالو آنزیم ژاله مانندی بنام Orgelase موجود است که در درمان بیماری‌های چشمی و آرتریت روماتوئید کاملاً کارآیی دارد. فرانسه در سال 1850 بیش از صد میلیون زالو از روسیه وارد کرده است و در سالهای 1950 تنها در شهر فیلادلفیای آمریکا 000/750 زالو استفاده شده است.
اخیراً مطالعاتی نیز در دست اقدام است پیرامون تأثیر زالو در کنترل و بهبودی تومورهای سرطانی که امید می‌رود به محافل علمی جهان عرضه گردد.
مقالات و گزارشات علمی فراوانی پیرامون تکنیک‌های زالو اندازی، نحوه آمده‌سازی روانی بیمار.
مراقبت‌های پس از زالو اندازی، روش نگهداری و تکثیر زالو و دهها عنوان دیگر در مدلاین و کتب رفرانس leech therapy به چشم می‌خورد که جمع‌بندی آنها در این مقاله ممکن نبود

جایگاه زالو در طب سنتی ایرانیان :

شیخ‌الرئیس ابن‌سینا باب مبسوطی پیرامون زالو دارد و چنین می‌فرمایند :
«از زالوهایی که کرک‌ریز و نرم دارند یا لاجوردی رنگ هستند پرهیز کنید زیرا دچار غشی، خونریزی، تب، سستی و قرحه‌های بدخیم خواهید شد. از زالویی استفاده شود که در آب‌های خزه‌دار که محل زیست قورباغه‌هاست نمو کرده و نه زالویی که در آبهای گل‌آلود سیاه بوده است. زالو بهتر است «حجامت» خون تباه را از عمق بدن بیرون می‌کشد. زالو را ابتدا سرازیر نگهدارید تا استفراغ کند و محتویات شکمش بیرون آید سپس اندکی خون بره به او بدهید. سپس مواد چسبنده و کثیف بدن او را با بوراکس پاک کنید ] استفاده از مواد صابونی عطردار مضر است[ و جایی را که می‌خواهید زالو بگذارید با دست مالش دهید تا سرخ شود. اگر جای زالو انداختن را با گل سرشور یا خون اندود کنند. زالو بهتر می‌چسبد. بهتر آن است که پس از جدا شدن زالو، محل گزش او را حجامت برنهید تا احیاناً اگر آزاری و عفونتی براثر نیش زالو عارض شده، از بین برود اگر پس از زالو اندازی خون بند نمی‌آید مازوج سوخته، نوره، خاکستر یا سوده نرم ] یا پودر باقلا و زردچوبه[ استعمال شود. زالو اندازی برای بیماری‌های پوست از قبیل جوش‌ها، دمل‌ها، لکه‌های سیاه و نقطه‌های سیاه و سپید و . . . مفید است.»
در طب عامیانه نیز زالو در کوچه و بازار به فروش می‌رسیده و تا حدود سی‌سال قبل، همه می‌دانستند که برای علاج زخم چرکین و دمل بهترین درمان زالو اندازی است. یا برای پیشگیری از فساد دهان و لثه و داشتن دندانهای محکم باید بناگوش را زالو گذاشت. مخبرالسلطنه در کتاب خاطرات و خطرات حکایتی جالب نقل می‌کند : «جهانگیرخان وزیر صنایع دچار قانقریا شد و دکتر تولوزان فرانسوی (پزشک مخصوص دربار) دستور به قطع پای ایشان داد. آشنایان جهانگیرخان با قطع پا مخالفت ورزیده و میرزاحسن‌خان جراح‌باشی محله را به عیادت جهانگیرخان آوردند. او پس از معاینه گفت به من یازده روز فرصت دهید تا این پا را معالجه کنم. میرزاحسن در سه نوبت زالوی زیادی به پای بیمار انداخت و پس از یاده روز از تولوزان فرانسوی دعوت کردند که پا را ملاحظه کند. تولوزان وقتی پا را دید، بهبود آن را تأیید کرد و از اینکه قبلاً به میرزاحسن ناسزا گفته بود معذرت خواهی کرد و دویست تومان به میرزاحسن داد».
زالو اندازی جزو سنت‌های درمانی پذیرفته شده و به همان معروفیت و مقبولیت حجامت و قصد (رگ‌زنی) بین توده‌های مردم رواج داشت. آری این حیوان یک گرمی به ظاهر مشمئز کننده طی سالیان دراز بیماری‌های صعب‌العلاجی را براحتی درمان می‌کرد و بیماران را از صرف هزینه‌های گزاف، بریده شدن از اندام‌ها، بد شکل شدن پوست، فلج شدن ناشی از سکته مغزی و . . . نجات می‌داده است. تأیید این نظر را با پرسش از افراد 40سال ببالا می‌توانید جستجو کنید.
دیدگاه حکیم جرجانی پیرامون زالو درمانی :
جرجانی معتقد است بهترین زالو، زالوی موجود در آب‌های پاکیزه است و شکل او باید همانند دم موش باشد و شکم او سرخ و پشت او سبز و سرش کوچک باشد و او نیز معتقد است منفعت زالو بیشتر در بیماری‌های پوستی مانند ریش بلخی، قوبا، سعفه و . . . می‌باشد. طریقه استعمال و موارد احتیاطی که جرجانی برشمرده همان دیدگاه بوعلی‌سیناست که از تکرار آن صرف‌نظر می‌کنیم. نکته بارز افتراق دیدگاه جرجانی با تمام حکما درباره کاربرد زالو این جمله او در کتاب ذخیره است که می‌فرماید : «نخست تن را به فصد و مسهل پاک باید کرد و سپس دیوچه (زالو) را فراز گذارید تا منفعت او پدید آید»گزارش موارد زالو درمانی در یک کلینیک در تهران:
در کلینیک طب سنتی ما واقع در شهر تهران مجموعاً روی 31 بیمار عمل زالودرمانی صورت گرفته است که آمار و یافته‌های زیر بدست آمد :
15 بیمار جهت بثورات پوستی و جوش و آکنه‌های مقاوم به درمان و اسکارهای پوستی مراجعه کرده بودند که پس از یک یا دو مرحله زالودرمانی، تغییرات کاملاً محسوسی در ضایعات پوستی آنان پدیدار شد و رضایت درمانی بیماران مذکور بیش از 90% بوده و به جز یک نفر آنان که مجدداً ضایعاتش عود داشته است ، مابقی یعنی 14نفر (93%) طی follow up یکساله عود ضایعات نداشته‌اند.
6 نفر جهت واریس پا زالوتراپی شدند که رضایت درمانی آنان 100% بوده و هر 6نفر پس از یکسال follow up نشانه‌ای حاکی از عود واریس گزارش نکردند.
4 نفر جهت چین و چروک پوست صورت (زیبایی) مراجعه کردند و پس از زالوتراپی، 2نفر (50%) کاملاً راضی اما 2نفر (50%) نتیجه درمانی خاصی مشاهده نکرده‌اند.
یک نفر با سابقه ترومای مفصل مچ‌پا و هماتوم داخل مفصل (با تأیید گرافی و متخصص ارتوپدی و کاندید جراحی مفصل) که شکایت از سدی دایم پا، درد و سری‌پا، و کاهش قدرت عضلانی پاها داشت و در معاینه نبض‌های دورسال پدیس ضعیف و فیل فورم بود، مورد زالودرمانی قرار گرفت که پس از یک هفته تمام ناراحتی و علایم بالینی وی از بین رفت.
بیمار دیگری با آبسه و فیستول آنال (کمپلیکه و مرکب) که بارها مورد جراحی قرار گرفته و عود مجدد داشته است، مورد زالوتراپی قرار گرفت و همکنون پس از حدود 5/1 سال هیچ مشکلی ندارد.
بیمار دیگر Case شناخته شده Diabetic foot می‌باشد که یک پای وی پس از گانگرن شدن آمپوته شده بود و پای دیگر نیز گانگرن شده و در آستانه آمپوتاسیون بود که با 2 جلسه زالودرمانی، پا به حد نرمال برگشته و همکنون هیچ مشکلی ندارد.
Case دیگر Squamous cell carcinoma (کانسر پوستی) invasive بوده است که پس از زالودرمانی (3جلسه) رشد تومور کاملاً محدود شده و از اگزودا و تخریب پیشرونده پوستی و بافت‌های جلدی جلوگیری بعمل آمد.
Case دیگر دختر و پسر جوانی هستند دچار وسواس فکری (Obssesive compulsive) که پس از زالودرمانی پشت گوش، اظهار می‌دارند دیگر از افکار مزاحم و حالات وسواس فکری اثری نمی‌بینند.
بیماران مورد نظر پس از پیگیری یکساله، غیر از مورد خاصّ بیماری خود که به جهت آن زالواندازی کرده بودند، نتایج و تغییرات جالب توجهی را در بدن خود ذکر می‌کردند که به برخی اظهارات آنان توجه کنید :
1ـ متعادل شدن هیپرومنوره و متروراژی (با سابقه هشت‌ساله که مراجعات مکرر و بی‌ثمر به متخصصان گوناگون داشته است)
2ـ کاهش اضطراب و پرخاشگری و tension
پیشنهادات
با توجه به اقبال روزافزون طب مدرن به زالودرمانی و تأثیرات درمانی غیرقابل انکار زالو درمانی پیشنهادات زیر موجه بنظر می‌رسد.
اولا : هر پروسجور طبی در کنار مزایای خود می‌تواند Side effect و Risk‌های گوناگونی دنبال داشته باشد. درمان با زالو نیز از این قاعده مستثنی نیست. وزارت بهداشت درمان آموزش پزشکی جهت قطع هرگونه سودجویی افراد ناصالح باید چارچوب‌های دقیق نظارتی بر امر درمان با زالو اعمال نماید و با معرفی مراکز تأیید شده و کنترل شده و دارای مجوز، در عین حالی که زالودرمانی را ضابطه‌مند خواهد کرد، عموم را از مزایای درمانی زالو(که در برخی موارد هیچ‌ جایگزینی ندارد) بهره‌مند خواهد ساخت. احتمال انتقال ایدز و هپاتیت نمی‌تواند دلیلی بر تعطیلی و حذف پدیده زالودرمانی باشد.(باید مسئله را حل کرد و نه اینکه صورت مسئله را حذف کرد!)
دوماً : ارزش جهانی زالو بین 6-2 دلار (هرعدد زالو) برآورد شده است. با توجه به اینکه مرغوبترین نژاد زالو ] زالوی شرقی یا پارسی (H-Medicinalis orientalis)[ در ایران قابل تکثیر است. شایسته است وزارت بهداشت با همکاری وزارت جهاد کشاورزی اقدام به تکثیر و توزیع زالو‌های طبی و یکبار مصرف جهت مصارف داخلی و صادرات خارج کشور داشته باشد. (با توجه به این حقیقت که مصرف زالو، در کلینیک‌های کشورهای توسعه یافته بطور چشمگیری در حال افزایش است) که با این طریق بحث آلوده بودن زالوها نیز چاره خواهد شد.
سوماً : وزارت بهداشت، دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز تحقیقاتی و علمی کشور باید روی مکانیسم عمل زالو، ترکیبات بزاق زالو، اثرات local و general درمانی زالو، اندیکاسیونها و کنترا اندیکاسیون‌های زالودرمانی، و سایر جنبه‌های درمانی زالواندازی مطالعات کاربردی و دقیق داشته باشند تا نتایج تحقیقات حاصله به مجامع علمی داخل و خارج‌ کشور عرضه شده و محققین و پزشکان علاقمند به زالودرمانی با base علمی کافی درحیطه‌های طب سنتی و طب مدرن اقدام به درمان با زالواندازی بنمایند.«منابع تحقیق»
منبع: [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]