اواسط ماه جاری یکی از اهالی روستای قره ضیاالدین از توابع شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی جانوری شبیه به موش اما با جثه بسیار بزرگتر از موش را در خانه خود مشاهده نموده و با آتش نشانی تماس می گیرد.
با حضور نیروهای آتش نشانی، جانور ناشناخته زنده گیری شده و طی هماهنگی صورت گرفته به اداره حفاظت محیط زیست شهرستان خوی تحویل می گردد.
بررسی ها در اداره محیط زیست نشان می دهد، جانور زنده گیری شده گونه ای غیربومی به نام «نوتریا» است که در رودخانه چایپاره که از میان روستای قره ضیاالدین می گذرد زندگی میکرده و به دلیل نامعلومی از رودخانه خارج و وارد یک خانه روستایی شده است.
محیط بانان در تحقیقات از افراد محلی متوجه می شوند این جانور مدتهاست در رودخانه چایپاره زندگی می کند و حتی تولیدمثل نموده و تعدادی بچه نیز دارد که توسط اهالی مشاهده شده اند.
گونه زنده گیری شده پس از اطمینان از سلامتی کامل توسط محیط بانان به حاشیه رودخانه منتقل شده و مجددا در رود چایپاره رهاسازی می شود.
اما نوتریا چه گونه ایست و چطور در ایران مشاهده شده است؟
نوتریا با نام علمی Myocastor coypus نوعی پستاندار آبزی از راسته جوندگان و بومی آمریکای جنوبی است. این جانور در حاشیه رودخانه ها زندگی می کند و برای زندگی در محیط های آبی کاملا سازگاری یافته است.
این گونه ابتدا در زمان شوروی سابق توسط عده ای به منظور تکثیر و پروش و استفاده از پوست حیوان در صنایع تولید پوشاک وارد این کشور شده است.
پس از آنکه خرید لباس های تهیه شده از پوست حیوانات در اغلب کشورها به نوعی ضد ارزش تبدیل گردید، تجارت مرتبط با آن نیز کم رونق شده و پرورش دهنگان نوتریا در شوروی آنها را در طبیعت این کشور رها کردند.
مهندس هوشنگ ضیایی جانور شناس و استاد دانشگاه در این باره به خبرنگار دیده بان گفت: در زمان شوروی سابق نوتریا از مرز شوروی و از طریق رودخانه ارس وارد ایران شده و نخستین بار در اوائل دهه 50 در لوندویل آستارا مشاهده گردید.
نوتریا از راسته جوندگان بوده و تولید مثل بسیار بالایی دارد بنابراین به سرعت تکثیر شده و در سراسر شمال و شمال غرب ایران در استان های گیلان، اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی گسترش یافت.
نوتریا آفت بسیار خطرناکی برای مزارع برنج به شمار می رود و خساراتی نیز به بار آورده از این بابت باعث نگرانی عمیقی گردید.
در همان سال ها بر اثر بروز یک سرمای شدید در شمال غرب کشور بیش از 90 درصد جمعیت نوتریا از بین رفته و جمعیت این گونه بخوبی کنترل شد.
از آن پس نوتریا به ندرت در کشور مشاهده شده است اما همچنان گزارشاتی پراکنده از مشاهده این گونه در استانهای شمالی و شمال غربی به گوش می رسد.
پیش از مورد اخیر مدتهاست که گزارش موثقی از حضور نوتریا در ایران ثبت نشده است اما چند سال قبل یک مورد مشاهده نوتریا در شهرستان تالش اعلام گردید.
با وجود اینکه این جانور بومی ایران نیست، گونه ای مهاجم تلقی می شود و در صورت تکثیر و تولید مثل زیاد می تواند به آفتی بسیار خطرناک تبدیل شود، اما به نظر می رسد این مهمان ناخوانده با گذشت بیش از 40 سال از اولین حضور و سازگاری با شرایط اقلیمی ایران به یکی از پستانداران غیربومی کشور ما تبدیل شده است.
mashreghnews.ir
