سن ِ ستاره ها چطور محاسبه می شود؟
ستاره‌ها نیز مانند هر موجود دیگری در جهان با گذر زمان کند‌تر می‌شوند، رویدادی که محاسبه دقیق آن تاکنون امکان‌پذیر نبود. اما تیمی از دانشمندان آمریکایی برای نخستین بار توانستند سرعت چرخش ستاره هایی که بیش از یک میلیارد سال سن دارند را محاسبه کنند و نتیجه آن را با پیش‌بینی که از سن ستاره‌ها وجود داشته تطبیق دهند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تصویری از خوشه ی ستاره ای NGC 6819 که در صورت فلکی قو واقع شده است.
تعیین سن ستاره‌ها یکی از کلیدی‌ترین پرسش های علم نجوم است، این محاسبه به همان اندازه در نجوم اهمیت دارد که تعیین قدمت فسیل‌ها در مطالعات تکامل. تکنیک جدید روی ستاره های سرد، ستاره هایی به اندازه خورشید ما یا کوچک‌تر، رایج‌ترین ستاره‌هایی که در کهکشان راه شیری وجود داشته و طول عمر زیادی دارند اجرا شد. به گفته سورن میبوم از مرکز فیزیک اخترشناسی هاروارد اسمیتسونیان، این ستاره‌ها مانند تیرهای چراغ عمل کرده و تاریک‌ترین بخش‌های کهکشان راه شیری را نورانی می‌کنند.
ستارگان سرد همچنین میزبان تعداد زیادی از سیاره‌های شبه زمینی هستند که تاکنون در دور دست‌های کهکشان رصد شده‌اند. بیشتر ویژگی‌های این ستاره‌ها، از قبیل ابعاد، جرم، درخشش و حرارت آنها در طول عمرشان ثابت می‌مانند. همین خصیصه باعث می‌شود تشخیص سن حقیقی ستاره‌ها امری دشوار باشد. راه حل محاسبه چرخش ستاره‌ها اولین بار در دهه ۱۹۷۰ مطرح شده و در سال ۲۰۰۳ تاریخ‌شماری چرخشی نامگذاری شد. به گفته میبوم، ستاره‌های جوان و سرد سرعت چرخش زیادی دارند، اما هرچه سن آنها افزایش پیدا می‌کند، کند‌تر و کند‌تر می‌شوند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
ستاره های جوان لکه های بزرگی روی خود دارند و ستارگان پیرتر لکه های بسیار کوچکی دارند.
با این همه دیدن چرخش یک ستاره کار ساده‌ای نیست. استفاده از لکه‌های خورشیدی روی سطح ستاره‌ها نیز در مورد ستاره‌های سالخورده کارساز نخواهد بود زیرا تعداد این لکه‌ها در ستاره‌های پیر کاهش پیدا می‌کند. میبوم و همکارانش برای تعیین سرعت چرخش ستاره‌ها از تصاویر بسیار دقیق تلسکوپ کپلر که از سال ۲۰۰۹ در اطراف زمین در حال رصد ستارگان است استفاده کرده و توانستند سرعت چرخش ۳۰ ستاره در خوشه‌ای ۲٫۵ میلیارد ساله به نام NGC 6819 را تعیین کنند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تصویری از خوشه ی ستاره ای NGC6811
دانشمندان در سال ۲۰۱۱ از تصاویر کپلر برای تعیین سن سرعت چرخش خوشه‌ای دیگر به نام NGC6811 استفاده کرده و دریافتند ستاره‌های آن هر ۱۰ روز یکبار به دور خود می‌چرخند. تا پیش از آن، تنها ستاره‌ای که دانشمندان از سن و سرعت چرخش آن آگاه بودند خورشید بود: ستاره‌ای ۴٫۶ میلیارد ساله با سرعت چرخش ۲۶ روزه. اکنون ساعت تعیین سن ستاره‌ها باری دیگر به‌کار افتاده و ستاره‌های شبه خورشیدی مطالعه شده در خوشه NGC6819، به خوبی جاهای خالی معمای سن ستارگان را پر کرده‌اند و هر ۱۸ روز یکبار چرخش خود را کامل می‌کنند. به گفته میبوم، تکنیک جدید می‌تواند با دقتی ۱۰ درصدی سن ستاره‌ها را تخمین بزند که بهبودی قابل توجه به شمار می‌آید، زیرا تکنیک‌های پیشین از حد خطای ۱۰۰ درصدی برخوردار بودند. این مطالعات در مجله
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
منتشر شده است.
بی‌بی‌سی
بیگ بنگ
