خطرات شربت ذرت

استادیار گروه تحقیقات سیاست گذاری علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت :مصرف شربت ذرت که درصنعت شیرینی سازی مورد مصرف قرار می گیرد، به دلیل فروکتوز بالا باعث افزایش تولید تری گلیسیرید و چربی در بدن می شود که خطر بروز بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد.

** شیرینی هایی که قلب و کبد را تهدید می کنند

دکتر مرجان عجمی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود :شربت ذرت با فروکتوز بالا در صنعت مواد غذایی و عمدتا شیرینی و کیک سازی به عنوان جایگزین شکر استفاده می شود. این ماده ترکیبی از فروکتوز گلوکز است و در تولید انواع فراورده های غلات، نان، شیرینی، مربا و انواع نوشیدنی های شیرین کاربرد دارد.

وی اضافه کرد : مقدار فروکتوز و گلوکز در شکر معمولی (سوکروز) با هم برابر است اما در شربت فروکتوز ذرت، میزان فروکتوز بسیار بالا است .

عجمی با بیان اینکه مقادیر زیاد فروکتوز سبب شیرین تر شدن شربت ذرت و غذاهای فرآوری شده با آن می شود اضافه کرد :شکر در هر شکل می تواند به سلامتی آسیب برساند، و مصرف بالای آن در افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، چاقی، زوال عقل، نارسایی کبد و سرطان نقش دارد.

به گفته وی همچنین مصرف شکر خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. بنابراین توصیه می شود مصرف شکر به کمتر از 10 درصد انرژی روزانه کاهش یابد.

متخصص تغذیه اظهار کرد : بررسی ها و تحقیقات مختلف نشان می دهد که افزایش میزان مصرف شربت فروکتوز ذرت در مواد غذایی درسراسر جهان می تواند یکی از دلایل رشد سریع و اپیدمی شدن چاقی و دیابت نوع 2 باشد که سبب افزایش هزینه های بخش سلامت ودرمان می شود.

عجمی یاد آور شد: دریافت نوشیدنی های شیرین در دهه های اخیر روند رو به رشدی داشته است به گونه ای که از سال 1950 تا 2000، این دریافت پنج برابر شده است.

متخصص تغذیه اظهار کرد :مطالعات نشان داده است مصرف نوشیدنی های شیرین و فرکتوز بالا باعث افزایش چاقی و اضافه وزن می شود و به دنبال آن خطر دیابت، بیماری های قلبی، سندروم متابولیک، فشار خون و چربی خون افزایش می یابد. همچنین در مردان می تواند باعث ایجاد نقرس شود.

وی اضافه کرد : در تحقیقات دراین زمینه مشخص شده است که اگر چه سطوح انسولین با فروکتوز مختل نمی شود، اما فروکتوز می تواند مقاومت به انسولین ایجاد کند. چنین مقاومتی زمانی اتفاق می افتد که بدن حساسیت خود را نسبت به انسولین از دست داده، و باعث فعالیت بیشتر پانکراس برای تولید مقادیر بیشتر هورمون شود.

استادیار گروه تحقیقات سیاست گذاری علوم تغذیه گفت : فرکتوز در کبد متابولیزه می شود و به راحتی به پیش سازهای چربی تبدیل می شود. بنابراین افزایش مصرف شربت ذرت با فروکتوز بالا با لیپوژنز و افزایش تولید تیری گلیسیرید و چربی در بدن همراه است و چربی های احشایی را افزایش می دهد که آن نیز با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی همراه است.

متخصصان تغذیه همواره بر کاهش میزان مصرف غذاهای چرب و شیرین تاکید دارندکه از مصرف بیش از اندازه این مواد در برسبد غذایی افراد خودداری شود.

عجمی با بیان اینکه در اغلب شیرینی فروشی ها از شربت ذرت که نوعی قند است برای شیرین کردن استفاده می شود گفت: این اقدام سبب می شود که افراد در معرض خطر ابتلا به سندروم متابولیک و بیماری کبد چرب قرار گیرند و بنابراین باید نسبت به اصلاح این روش در پخت شیرینی ها اقدام شود.

اکنون در برنامه های آموزشی شیرینی پزی شربت ذرت یکی از اقلام پایه این رشته قرار دارد.

***فست فودها و شیرینی فروشی ها شلوغ، بیماری های قلبی عروقی و کبد چرب بالا

پیشتر آزیتا حکمت دوست عضو کمیته علمی نخستین کنگره بین المللی تغذیه ایران نیز گفته بود: حدود 30 درصد جمعیت کشور به بیماری کبد چرب غیر الکلی مبتلا هستند که این آمار نگران کننده است.

وی تغییر سبک زندگی از قبیل کم تحرکی، گرایش به مصرف غذاهای آماده و چرب و شیرین را از عمده علل ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی درایران دانست.

به گفته حکمت دوست، تغییر سبک زندگی مربوط به روند صنعتی شدن جامعه ایران نیز هست تا جایی که آمار مبتلایان به بیماری کبد چرب غیر الکلی در کشور هم اینک همپای کشورهای غربی است.

این متخصص تاکید کرد: با وجود هشدار متخصصان تغذیه مبنی بر کاهش میزان مصرف غذاهای چرب و شیرین، متاسفانه شاهدیم نه تنها فست فودی ها که شیرینی فروشی ها هم همچنان شلوغ است.

حکمت دوست مصرف شیرینی را یکی از عوامل ابتلا به کبد چرب دانست و گفت:اکنون شیرینی فروشی ها به جای شکر بیشتر از شربت ذرت که دارای نوعی قند است که فرد را در معرض خطر ابتلا به سندروم متابولیک و بیماری کبد چرب قرار می دهد، استفاده می کنند.

به گفته وی، ابتلا به بیماری کبد چرب به غیر از موارد فوق خطر بیماری های قلبی، عروقی از قبیل تصلب شرایین (گرفتگی عروق قلبی) و نارسایی قلب و عروق را به همراه دارد.

*** شربت ذرت چیست

شربت فروکتوز غنی شده محصولی است که از فرآوری مواد اولیه مختلفی مانند آرد ذرت،آرد گندم و سیب زمینی بدست آمده و در کنار محصولاتی مانند نشاسته و گلوکز تولید می شود .

از این شربت اگرچه به عنوان شیرین کننده طبیعی به جای شکر در انواع غذاهای فرآوری شده نام برده می شود، مانند صنایع نان و شیرینی، نوشابه ها، انواع کنسروها وبستنی ها ، اما به گفته محققان علوم تغذیه این ماده با فروکتوز بالا می تواند همان اثرات منفی شکر در بدن را داشته باشد. شربت ذرت از سال ۱۹۸۳ در فهرست سازمان غذا و داروی آمریکا قرار گرفت و با نام صنعتی

(HFCS) با درجات مختلف به عنوان پدیده ای در صنعت شیرین کننده ها به ثبت رسید.

به طور کلی سه نوع HFCS وجود دارد: ۴۲، ۵۵ و ۹۰ درصد که هر کدام مصارف متفاوتی دارند:

HFCS 42 در صنایع کیک و شیرینی و غذا های کنسروی استفاده می شود.

HFCS 55 در نوشیدنی های انرژی زا و دسر های یخی به کار برده می شود.

HFCS 90 در مواردی استفاده می شود که مقدار کمی شیرین کننده برای رسیدن به شیرینی معمول لازم باشد که آن را با نام "محلول فوق شیرین” نیز می شناسند.