قوه قضاییه موافق «فیلتر» نیست
روزنامه شرق | یک شنبه | 6 مهر 1393
گروه جامعه :
این‌روزها بحث مشترک بیشتر کاربران ایرانی «وایبر» که به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به حدود پنج‌میلیون‌نفر می‌رسند یک چیز است: اگر «وایبر» فیلتر شود چه‌کار کنیم؟ این بحث پس از آن آغاز شد که سخنگوی قوه‌قضاییه از مهلت یک‌ماهه به وزارت ارتباطات برای مسدود‌سازی این نرم‌افزار پیام‌رسان تلفن‌های همراه خبر داد.
در جدیدترین واکنش‌ها به موضوع «وایبر»روز گذشته معاون رییس قوه‌قضاییه و رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات این قوه در گفت‌وگو با «فارس» با تاکید بر اینکه «این قوه موافق فیلترشدن شبکه‌های پیام‌رسان موبایلی نیست»، اعلام کرد: «ما از ابتدا به‌دنبال مدیریت بوده‌ایم و یکی از مشکلات جدی عدم تشکیل جلسه شورایعالی فضای مجازی است که باید این فضا را مدیریت کند.» حجت‌الاسلام‌والمسلمین حمید شهریاری همچنین درباره استمهال سه‌ماهه وزیر ارتباطات برای پالایش هوشمند محتوای مجرمانه که در نامه معاون اول این قوه به آن اشاره شده بود، گفت: «زمانی که کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه فعال بود، بحث محتوای مجرمانه در برخی برنامه‌های پیام‌رسان همراه مطرح و پیشنهاد بسته‌شدن برخی از آنها داده شد و حتی مصادیقی همچون «واتس‌آپ» مورد اشاره قرار گرفت؛ همان زمان دوستان وزارت ارتباطات مطرح کردند که اگر سه‌ماه فرصت به آنها داده شود می‌توانند صفحاتی که محتوای مجرمانه دارند را ببندند بدون آنکه دسترسی به اپلیکیشن مسدود شود و حتی مطرح شد در یک‌ماه هم می‌توانند این کار را انجام دهند. برمبنای اعلام وزارت ارتباطات بود که در نامه اخیر فرصت یک‌ماهه داده شد که صفحات مجرمانه را مسدود کنند.» شهریاری در پاسخ به اینکه آیا امکان فنی انجام این کار وجود دارد؟ یادآور شد: «دوستانی که کار فنی کرده بودند، در همان جلسه اعلام کردند که این کار برایشان امکان‌پذیر است.»
وی همچنین در پاسخ به اینکه تشخیص مجرمانه‌بودن صفحات در این روش با چه مرجعی است، اظهار کرد: «هم کارگروه تعیین مصادیق و هم قاضی و دادستان می‌تواند این کار را انجام دهد؛ وزارت ارتباطات بعد از شناسایی صفحات با تدبیر فنی می‌تواند بدون فیلترکردن سایت یا اپلیکیشن، صرفا دسترسی به صفحات مجرمانه را محدود کند. ما به‌دنبال بسته‌شدن پیام‌رسان‌های موبایلی نیستیم و از ماه‌های قبل هم مدام به وزارتخانه بحث مدیریت آنها را گوشزد کرده‌ایم و از ابتدا هم به‌دنبال مدیریت آن بوده‌ایم. معتقدیم یکی از مشکلات جدی، عدم تشکیل شورایعالی فضای مجازی است که باید این فضا را مدیریت کند و اکنون سه‌ماه است که جلسات آن تشکیل نشده و معتقدیم که دولت در تشکیل آن کندی کرده است.» علاوه بر این در خبری دیگر، سیدرمضان شجاعی‌کیاسری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس‌شورای‌اسلامی از ارسال اولتیماتومی در قالب نامه از سوی وزارت اطلاعات به وزارت ارتباطات در این‌باره خبر داد، البته او به «ایسنا» گفت: «اولتیماتومی که وزارت اطلاعات داد برای حذف این شبکه‌های مجازی نیست بلکه برای حذف مفسده‌ای است که برای آنها وجود دارد. باید راهکاری در این زمینه پیدا شود که وزارت ارتباطات می‌تواند این کار را انجام دهد. نمی‌شود با فناوری مقابله کرد؛ بلکه باید راه و روش‌هایی را پیگیری کنیم که بتوانیم از این فناوری‌ها به نحو مطلوب استفاده کنیم؛ منتها باید مفسده و تخریبی را که به اخلاق و فرهنگ جامعه صدمه وارد می‌کند از اصل کار واتس‌آپ و وایبر و هرگونه خدمات مجازی که ارایه می‌شود جدا کنیم.» شجاعی کیاسری همچنین ادامه داد: «اصل بر این است که باید راهکاری برای نوع استفاده و استفاده مطلوب از این ابزارها داشته باشیم؛ بستن آنها مشکلی را حل نمی‌کند، همه دنیا این کار را انجام می‌دهند و ما هم باید در این مسیر حرکت کنیم؛ بنابراین وزارت ارتباطات باید راهکارهایی در این راستا پیشنهاد دهد.»
احمدی‌مقدم: استفاده از شبکه‌های اجتماعی اجتناب‌ناپذیر است
علاوه بر این دو مقام مسوول؛ فرمانده نیروی انتظامی نیز از دیگر کسانی بود که در روزهای گذشته از اجتناب‌ناپذیربودن استفاده از فناوری‌های ارتباطی مانند «فیس‌بوک»، «وایبر» و «واتس‌آپ» سخن گفت. به گزارش «ایرنا» سردار احمدی‌مقدم در این‌باره اینگونه توضیح داد: «استفاده اصولی از فناوری‌های ارتباطی در فضای مجازی، لازمه پیشرفت در دنیای کنونی است و در عصر ارتباطات این فناوری‌ها اجتناب‌ناپذیر است. انواع فناوری‌های ارتباطی مانند «فیس‌بوک»، «وایبر» و «واتس‌آپ» در دوره کنونی که به عصر ارتباطات موسوم شده، اجتناب‌ناپذیر است اما موضوع مهم در این زمینه انجام مراقبت و نظارت لازم از سوی ارگان‌های ذیربط به‌منظور استفاده اصولی و غیرمضر از این امکانات در فضای مجازی است.» بحث‌های جدی و اساسی پیرامون لزوم مسدود‌سازی شبکه‌های پیام‌رسان مانند «وایبر»، «واتس‌آپ» و «تانگو» از تیرماه امسال آغاز شد که با واکنش و مخالفت مسوولان بلندپایه دولتی مانند شخص رییس‌جمهور و وزرای دولت همراه شد. یکی از کسانی که در آخرین روزهای تیرماه امسال در همین رابطه اظهارنظر کرد علی جنتی وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی بود. او با بیان اینکه «بیش از 5/4 تا پنج‌میلیون‌نفر از مردم در کشور از شبکه‌های ارتباطی چون «وایبر» و «واتس‌آپ» استفاده می‌کنند»، گفت: «در مورد فیلتر یا رفع فیلتر شبکه‌ها که مورداقبال میلیونی مردم قرار گرفته باید با احتیاط برخورد کرد و تصمیمات پخته‌تر و دقیق‌تری با حضور همه اعضای اصلی این کمیته گرفت.» جنتی همچنین از تدوین آیین‌نامه جدید برای کمیته تعیین مصادیق مجرمانه خبر داده و گفت: «جلوی فیلترینگ بی‌منطق خواهیم ایستاد.»
وایبر؛ شبکه خانوادگی اتوماسیون اداری
شبکه پیام‌رسان موبایلی وایبر اگرچه در برخی کشورها فیلتر شده است اما یکی از پراستقبال‌ترین نرم‌افزارهای پیام‌رسان دنیاست. در ایران هم کاربری‌های وایبر بسیار متنوع است و گروه‌های خانوادگی، کاری، دوستان و هم‌سن‌وسال‌ها برای ارتباط با هم از وایبر استفاده می‌کنند. این شبکه اجتماعی همچنین یکی از پراستفاده‌ترین نرم‌افزارهای پیام‌رسان موبایلی در میان مسوولان و مدیران میانی کشور است و بسیاری از خبرنگاران برای ارتباط‌گرفتن با این مسوولان، از همین طریق با آنها ارتباط برقرار کرده و نظرشان را درمورد مسایل مختلف جویا می‌شوند. علاوه بر این سرعت‌عمل بالای آن باعث شده است در میان کارمندان ادارات و شرکت‌های دولتی و خصوصی برای ارتباط‌گیری میان کارمندان و روسا نیز مورد استفاده قرار گیرد به گونه‌ای که به تعبیر یکی از رسانه‌ها به دستگاه «اتوماسیون اداری» برخی ادارات بدل شده است. این شبکه اجتماعی در سال 2010 طراحی و فعال شده است و تنها در مدت چهارسال تعداد کاربران آن از 50 هزارنفر به 400میلیون‌نفر در اروپا، خاورمیانه، آمریکای‌مرکزی و جنوبی و آفریقا رسیده است. این «اپلیکیشن» یا نرم‌افزار که ابتدا فقط قابلیت ارسال پیامک رایگان را داشت، اکنون قابلیت برقراری تماس تلفنی را داراست و اخیرا امکان برقرای تماس تصویری هم به آن افزوده شده است. طبق اعلام خبرگزاری‌ها، در حال حاضر 2 /31 درصد کاربران «وایبر» در آسیا هستند. این رقم در اروپای غربی به 24درصد می‌رسد. خاورمیانه نیز در این میان 3 /12درصد کاربران «وایبر» جهان را به خود اختصاص داده است.
