جنجال کپی‌رایت بر سر سلفی یک میمون سیاه خندان
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
(سلفی جنجالی )
سلفی جنجالی یک میمون سیاه کاکل‌دار موضوع مجادلات جدی کپی‌رایت بین یک عکاس حیات وحش و بنیاد جهانی مسئول دانشنامهٔ ویکیپدیا شده و یکی از جالبترین پرونده‌های مربوط به کپی‌رایت در عکاسی را رقم زده است. ماجرا از این قرار است که این عکاس به گفتهٔ خود سال ۲۰۱۱ سه روز در جنگل‌های اندونزی مشغول عکاسی از میمون‌ها بوده و در این چند روز بسیار به میمون‌ها نزدیک شده و همراه با آن‌ها زندگی کرده است به طوری که ترس میمون‌ها از او ریخته و به او نزدیک شده بودند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دیوید اسلاتر در میان میمون‌های سیاه جنگل‌های اندونزی
در جریان این سه روز وقتی یک بار دیوید اسلاتر دوربینش را تنظیم کرده بود، یکی از میمون‌ها که رو به لنز قرار داشته دستش را دراز کرده و در همان حال از خودش یک سلف‌پرتره گرفته است. عکسی که حالا طبق تعاریف نوعی سلفی به شمار می‌آید و از قضا سلفی جالب و پرخواهانی هم از آب درآمده است. دیوید اسلاتر بعد‌ها نسخه‌های متعددی از این عکس پرطرفدار را به قیمت ۲ هزار پوند می‌فروشد ولی از زمانی که وبسایت پرمخاطب ویکیپدیا میمون را مالک اصلی عکس اعلام می‌کند و عکس را به عنوان جزوی از مالکیت عمومی به شمار آورده کسی حاضر به خریدن اصل عکس از عکاس نشده است. اکنون دیوید اسلاتر معترض است که اگر چه عکس را خود میمون گرفته ولی چون او مالک دوربین و تنظیم‌کنندهٔ آن است بنابراین کپی‌رایت عکس به او تعلق دارد و اقدام سایت ویکیپدیا ناقض قانون کپی‌رایت است و عمومی شدن عکس به او ضرر مالی رسانده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
ولی از آن طرف ویکی‌مدیا (Wikimedia) یا نهاد اداره‌کنندهٔ ویکیپدیا (Wikipedia) معتقد است مالک عکس کسی است که دکمهٔ شا‌تر را فشار داده و چون او یک میمون است و قانون کپی‌رایت هم فقط شامل انسان‌ها می‌شود بنابراین این قانون دربارهٔ این عکس مصداق ندارد و این سلفی حیوانی در اصل اثری متعلق به عموم مردم است و کپی‌رایت شخصی ندارد. این میمون به گونهٔ در معرض خطر انقراضی به نام Macaca Nigra یا میمون‌های سیاه کاکل‌دار تعلق دارد و نسخه‌ای از این عکس جنجالی نخستین‌بار به صورت برش‌خورده و چرخانده‌شده با مدخل مربوط به این میمون‌ها بر روی دانشنامهٔ ویکیپدیا منتشر شد و ماجرا آغاز شد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
از همان زمان بود که دیوید اسلاتر از ویکی‌مدیا خواست این عکس را از عکاس خریداری یا کلا از روی وبسایتش حذف کند ولی مدیران ویکیپدیا محکم سر حرفشان ایستاده‌اند و این سلفی جنجالی را فاقد حق رایت شخصی می‌دانند. به هر حال از آن زمان تاکنون نسخه‌های مختلفی از این سلفی این میمون خندان با برش‌ها و زوایای چرخش مختلف در حال دست به دست شدن بر روی اینترنت است. گفتنی‌ست پاییز ۹۲ دیکشنری آکسفورد در انگلیس واژهٔ Selfie (عکس‌هایی که مردم با وب‌کم یا گوشی‌های موبایل از خودشان می‌گیرند) را به عنوان واژهٔ سال انتخاب کرد و از آن زمان تاکنون این واژه بسیار پرکاربرد شده است.
منبع : عکاسی دات کام
کاوه بغدادچی
